t
OoodvanM.Eugeen MoensdeHase
23
Dinsdag
1 Sept 192^
Frankrijk en hel ïatiaan
Wt'nfsrprefssSe
Bespotting ¥333 eea
Vi, Sasraiiiiiisprsfisssifi
De Ruler wordt ontruimd
Be oorsprong van den wijn
isi de bakdisftnijverhsid
In 't Wonderoord van Lourdes
Onis Missicnarissea
Bi strijd em JÜgfcka
Kerkstraat, O en 21, Aalst. Tel. 114
XXX» JAARGANG NUMMER 212
T~l> /X C~^-~F£T T~5 |0 CENTIEMEN WEKELIJKS G.6G Uilgever: J. Van Ncffel-Db Gendt
II. Linus
gZon op 5,41 Zon af 5,46
1 Nieuwe MLan den 28
Publiciteit buiten het Arr. AALST i: Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream'e Buildings, 6, Londrca E. C. 4.
Zondag morgend, rond 10 ure, verspreidde zich in onze stad de
droeve mare dat de weledele Heer Eugeen Moens de Hase overle
den was.
Velen weigerden aan die jobstijding geloof te hechten en wij ook
konden't niet aannemen,daar wij hem Zaterdag namiddag nog in ons
bureel ontvingen, doch... het was maar al te waar. De edele vriend
had liet tijdelijke met het eeuwige verwisseld.
i In o:is nummer van 29 November laatst leden, schreven wij ter ge-
genheid zijner benoeming tot officier der Leopoldsorde
Als nijveraar staat hij bij zijne konfraters bekend als een man
van liooge verstandelijke ontwikkeling, aan dewelke de nijverheid
>1 in onze stad veel te danken heeft.
Voor zijne werklieden is hij de liefdevolle patroon, steeds met
vaderlijke goedheid bekommerd om hun welzijn. Ook wordt hij
door hen, van klein tot groot, geëerd en bemind zooals geen
tweede patroon er zich op roemen mag.
Voor zijne medeburgers is de heer Eugeeri Moens de Hase
sinds jaren de edelman van den ouden stempel, steeds bewande-
lend liet rechte pad. en voor allen steeds een woord van raad. of
een helpende daad veil hebbend.
Doch wie vooral den gevierde in hun harte dragen, dat zijn d:
arme lieden, die nooit te vergeefs beroep doen op zijn edelmoe-
dig en liefdadig hart.,..
Voor ons ook is zijn heengaan een zware slag, M. Eugeen Moens
de Hase begreep immers ten volle 'liet nut der goede pers en hij
was een onzer eerste en verkleefdste medewerkers, die ons steeds
met raad en daad bijstond.
Dien prachtmensch is niet meer, Zijne schoone ziel is thans het
eeuwige verdiend'e loon gaan genieten, hij den Albehoeder, dien liij
steeds trouw gediend had.
De Volksstem biedt aan Mevrouw Moens de Hase, hare kinderen
'en aan de achtbare familie, hare rechtzinnige deelneming in het on
herstelbaar verlies dat zij komen tc ondergaan.
11. I, P.
In den Fransehen ministerraad 13
'de' 'kwesti'o te 'berde gek0uien der be.
trekkingen van Frankrijk met 'liet Vu
jikaan.
Kaar liet schijnt zJgu de regecrirn
Ilerriot ditmaal igeen radikale niaatrc.
gelen durven (treffen, waarschijnlijk
«toruggdhriklkjcnd voor de verontwaardi
ging en 'liet piloot die allerwege zou
den oprijzen, moöst er weer eens een
aanslag gepleegd worden op 'liet gewe
ten van de katholieken. In alle geval
Koker is liet dat liet (gezantschap hij liet
Vatikaan zal 'behouden blijven.
Tfocli zal de kliek Hemot de kalho--
licken een steekje geven, in dien zin
dat dte huidige gezant. M. Doulcet, zal
teruggeroepen en vervangen won-den
door een eenvoudige raadsheer. 't Is
nuttig hier te herinneren dat twee
maanden geleden, M, Herriot onder
vraagd door M. Jonnart, oud-gozant Ibij
het Vatikaan, beloofde dat 01- tijdens
het verlof geene verandering zou ko
men in idc Ibotre'kkingen tusschen
Frankrijk en hot Vatikaan. Ook had
de eerste minister stiellig beloofd dat er
gcene enkele beslissing zou vallten voor
de heropening wan het Parlom'ent.
Uit de thans genomen bfeslissing
kan men nogmaals opmaken hoeveel
betrouwen er mag «gesteld worden in de
beloften van Herriot. Die man schijnt
het er heelemaal op aan te léggen om
'een diklatoren te worden. Als men
hem maar niot in tijids (kortwiekt I
Het i? iedereen lopgerollen, dat 3e
7/ivalir.vcn dit jaar ons land veel vroe
ger verlaten hebben, dan anders hel
geval is.
IVie zich geoifeer'd heeft aan de voort
durende regenvlagen hij dog en aan
het werlcelij'k Igure weder 's avonds en
nacht»,, zal licht begrijpen, dat de
sierlijke zwaluwen h'ct hier niet langer
Tonden uithouden.
Anderdeels heeft men rïps avonds
herhaaldelijk hot sombor geroep ge
hoord van do wilde eenden, die hot on-
beiheAergzame Noorden verlaten naar
het mildere Zuiden. Dit alles zijn'
voorleekenen van een vroogfijdigen
wiiiler. the ons wel, na zooveel beproe
vingen, begin Oef ober kan verrassen.
Onze landbouwers en tuinlieden zul
len goed ddgn tijdig maatregelen te
treffen en het fruit, de nardappelen en
tcteten to lang huilen te laten,
:oOo
Voor het Sohcffengeridht te Etbcr-
feld stond terecht de verantwoordelijke
opsteller van 'het communistisdKe (blad
Bote Tribune B. Bastlein uit
Barmen. Op 30 Juni -bevatte het blad
onder hot hoofdje A us dem Sehwar-
zen Munster in de Hagener uitgave
een artikeltje, waarin op onbeschaamde
en hoogst heleedigende wijze werd ge.
schreven over do II. Sa<?nment?|proeies-
sie te Munster. Bekl. beweerde, dat het
artikel in de krant kwam, toen hij
met verlof was.
Ilcfc Sdhofffengaridht nam aan, «wat
de opsteller zei, doch was tevens van
meeriing.dat hij zeer nalatig had ge
handeld. Hij ihad voor een behoorlij
ken vervanger dienen te zorgen. In
het' bc-teiöffen artikel was hot proceebie-
fck^t der katholieke Iveik zoo bcciriti-
séeerd, dat een (hairtelijker en gemcener
eritielk nïc-t denkbaar was. Het gerecht
veroordeelde den verantwoordelijken
opsteller tot zes weken gevangenisstraf:
likt logde er den nadruk op, dat een
gebeurlijke geldboete niet door den be
klaagde. doch door de partij !zou wor
den betaald.
AW
Ooblenz, 21 Sept. De onderhande
lingen mét de Duitechers duren votert
omtrent de benoemingen van ambtena
ren en do toepassing «d'er amnestie.
De Belgische regeering liet van harte
zijde een aantal gevangenen in vrij
heid stellen, leder geval van uitdrij
ving wordt afzonderlijk onderzocht.
Van de 2245 uitgedrevenen, blijven er
slechts 29 geweerd. 'Nog 64 ambtenaars
mochten hun taak niet hervatten.
Heden verviel meteen de tijdsruimte
binnen dewelke de maatregelen,te Lon_
den getroffen, mfocst'cn uitgeivoefrd zijn
dcor de geallieerden. De tolgrens is ver
dienen, de Duitsehe rechtspraak wordt
toegepast, alle hindernis van vorkeer is
opgeheven. De taks op cite kolen' is af-
)?dhaft.
Kouter verneemt verder uit Keulen:
De ontruiming der "Riihr vorderde traag
deze wceüw - Dorpen worden verlaten en
dan weer door de Franscben bezet. Er
hcerscht grteoto troepenbeweging. De
schikkingen omtrent de Rijnvaart wor
den afgeschaft.
De correspondent te Bordeaux
van het maandblad «De Wijn
schrijft eenige interessante bij
zonderheden over den oorsprong
van den wijn, die, naar wij ver
trouwen ook velen onzer lezers be
langstelling zullen inboezemen.
Als men de auteurs naslaat, die
zich gewijd hebben aan bet na
speuren van de herkomst van den
wijnstok, ziet men, dat ze tot in
bet verste verleden teruggaan.
Volgens ben zou de wijnstok af
komstig zijn van de Aziatische
hoogvlakten, waar men eveneens
de wieg der wereld een plaats heeft
gegeven, en zou bij van daar uit
zich aehtereenvolgns hebben ver
spreid over Indie, Syrië, Egypte
en vervolgens over Griekenland en
Italië. De Pboeniciers zouden
hem in onze streken hebben geïm
porteerd.
In de oudste geschriften, met
name in de heilige boeken der Jo
den, wordt de wijnstok herhaalde
lijk genoemd.
In Griekenland, rijk aan uit
stekende wijnen, ried de geleerde
Hippocrates aan de zieken het
gebruik van dezen evenzeer gezon
den als opwekkenden drank aan.
Bij de Romeinen hebben Virgi-
lius, Piinius en Horatius de
schoonheid van den wijngaard be
zongen, de oogstfeesten en optoch
ten.
Het bewaren van wijnen in va
ten, die tevens voor het transport
dienden, vond toen reeds toepas
sing, en als ze rijp waren, goot
men z.e ^ver in ampliora's (vazen
van gebakken klei).
Als de wijn te wrang was, zegt
Piinius, werd de wrangheid ge
temperd door er gips in te wer
pen. De Grieken gebruikten mar-
merslijp, zout of zeewater.
De rijken Romeinen stelden er
een eer in grands vins te ver
zamelen. Horatius spreiekt van
een lekkerbek, die in zijn kelder
1000 vaten wijn van Cliio ën Fa-
lc-rno bezat. Lueulles deed, om zijn
overwinningen in Azie te vieren,
aan het volk 1000 vaten Griek-
schen wij-n uitschenken. Caesar
bood op zijn feesten aan zijn gas
ten de beste gewassen aan, in dien
tijd bekend. Piinius zeidc nog, dat
de wijn kracht en bloed gaf, dat
hij het leven vcrvroolij'kte, den
eetlust opwekte, zorgen en droef
heid verjoeg en den slaap nabij
riep.
Van het eenë tijdperk in liet an
dere wijzigt en verbetert de cul
tuur van den wijnstok en strekt
zich verder uit.
In de Middeneeuwen' wordt,
dank zij de Engelschen koningin,
de smaak voor wijn ontwikkeld en
begint de wijn een der belangrijk
ste takken van handel voor Bor
deaux te vormen en het ruilobject
voor vreemde waren. Ook in an
dere landen neemt de verbouw van
den wijnstok toe en op sommige
vreemde markten worden de Bor
deauxwijnen beconcurreerd door
wijnen uit Spanje, la Rochelle,
Poitou, Touraine en Anjou. In
Parijs, toen reeds een groot ver
bruiker. ontvangt men slechts wij
nen uit Midden-Frankrijk, Bour
gogne en Champagne, JBretagnë,
Normandie,Vlaanderen en de Brit-
sche eilanden betrekken wijnen uil
Bordeaux.
In Holland waren 'de wijnen uit
Gaseogne en Bordeaux zeer ge
zocht en zeer in trek en ondanks
den beurtelingschen toestand van
vrede en oorlog, werden er groote
hoeveelheden geïmporteerd. De
Hollanders belaadden er in Bor
deaux- niet alleen hun schepen
mee voor eigen gebruik, maar ook
voor het vervoer naar Engeland
en Schotland, Zij bezaten zelfs
eenige wijngaarden in de Bor-
bclais
De wijnuitvoer was van zoo
groote beteekenis in dien tijd, dat
koning Hendrik IV, in 1413, een
ordonnantie uitvaardigde, regelen
de het handelsverkeer met de sta
ten van den koning van. Engeland,
Holland, Zeeland en Friesland.
In de 17e en 18e eeuw werd de
wijnbouw nog op dezelfde iwijze
beoefend, de aanplant is zeer be
langrijk en er is zoo'n wijnover
vloed.. dat de wijnbouwers uit de
Bordelais de grootste moeite heb
ben den wijn te verkoopen. Zij ei-
schen dan ook reglementatie van
den aanplant en beperking.
Men zegt, dat het Lodewijk
XV was, die te Parijs Bordeaux
wijnen in zwang bracht, welke
hem waren aangeprezen door den
hertog van Richelieu, gouverneur
van Guyenne,
Tijdens het consulaat en liet
keizerrijk wordt er, tengevolge
van de talrijke oorlogen, die dit
tijdperk uit de Franschle historie
kenmerkten, weinig wijn verhan
deld en de handel vermindert nog
meer gedurende de revolutie van
1848, die hem een doodelijken slag
toebracht,
Maar met hef herstel van het
keizerrijk nam de wijnhandel te
Bordeaux weer een nieuwe vlucht
en verbreidde zich over de heele
wereld.
Maar men ziet, dat tijdens al
deze opeenvolgende tijdperken de
wijn altijd zijn eereplaats heeft
behouden en dat de hooggeplaats-
ten steeds zijn deugden hebben
weten te waardeeren.
IV eigens de aanhoudende cogens tij
dens <lo verloopbn maanden, blijken
de uil-komsten van diet jongste bak.
steenseizoea alles fcdhalvc gunstig to
zijn.
Zboale, rncn weet weril tor oofrzako
van de aanzienlijke voorraden stceu die
van het vorige jaar overbleven, dfc pro
ductie op vele plaatsen üqpaitt.
In veofoand met de verUeeen en de
mistaking die de talrijke regendagen
thans aan onze steenfabrikanten heihSen
berokkend, wordt dan ook tegen hot
aanstaand voorjaar eene stijging der
baJksteenprij-zen voorspeld.
MEVR. ELISABETH PICHOT VAN
LüIIC, «VAN KANKER 'GENEZEN.
Mevr. Elizabeth Pidhot, 55 jaar,
wonende to Link des Wallons 11, is
moeder van 15 kinderen, waarvan er
noii* 8 in leven zijn.
Voor 4 jaar werd zij een eerste
maal geopereerd aan den lever voor
twice jaar moest deze (operatie worden
hernieuwd. Al dien tijd moest zij
brakken en leed zij aan maalgstocring.
Voor twee maanden kwam er btoed-
:puwen bij en vertoonden zidk al de
verschijnselen van Lanter. Dp Vonc.
iLen, van Luik, verzaakte het haar te
operceiten, wellidht lomdat hij vreesde}
dat het toch niets kon opleveren en de
zieke niet moer bij machte was de be
werking te doorstaan.
Mevr. Pidhot kon niets aan voecfeel
meer innemen; in diazen 'ellendigen
toestand nam zij harte Moevluciht tot
de H. Moeder Gods. Gesteund dobr
inspuitingen met morphine, voltrok zij
de reis naar Dourdee. Hier ook ver
meerderden haar pijnen voortdu'rend,
doch dit schokte igjeenazins haar ver-
troWen in de 'hemeMie tusödhenkomst
Zij wcigerdtö (opeens de morp&iinfy-in-
spuiting cn verlangde te eten, wat zij
dan ook zondtar de minste moeilijkheid
of pijn deed.
'Zij werd dobr 33 geneesheerten on
derzocht. Zij loopt en wandelt met
alle gem alk'liaar gelaatskleur is nog
wat geel gebleven. Wat verschil, zij die
sinus vier jaar niet meer kon gaan en
de onuitataanbaarste martelpijnen leed!
Thans eet zij normaal en voelt geen
het minste letsel meer.
Laat ons het oordcel 'der kerkelijke
overheid niet ytoorloppen hgt L aan
hare wij'sheid cn hare bevoegdheid het
voord mirakel uit te spreken.
Maar zulke feiten stemmen toch elk
gemoed tot nadenken, ook dit van on-
geloovigcn, terwijl wij, christenen, ons
'hart voelen jubelen van liefde en dank
baarheid jegens den al machtigen God
en Zijne gcede Moeder.
IN CONGO GESTORVEN.
In liet Missiehuis van Scheut meldt
ccn telegram het overlijden van don
ecaw. Pater Frederik Wellens, gestor
ven te Bom?, aan buikloop, op 20 Aiu
gustufe laatst.
Gedurende den oorlog was Pater
Wellens berriedralgcr aan het front
hij vertrok op 18 Januari 1921 naar
het vicariaat van Leopoldville.
'Do missionaris was geboortig van'
Molenstedc-Sdiaffen, in do provincie»
Brabant.
DE DOELEINDEN DER WAHABI'S
In liet midden van Augustus deden
de Wahabi's) een aanval jcp TranJjor-
danie. Amman, do hoofdstad, werd be
dreigd. Maar door het snelle ingrijpen
der Engelsehe troepen iwerd het ge,
vaar, ook voor Palestina afgewend.
Thans lezen wij opnieuw van een
aanval der Wahabi's. Maar nu blijk
baar veel krachtiger en doclbbwuKtor.
Een aanval, gericht togen het hart van
heil ortihodoife i\jt-ihammef tanisjmle, te
gen Mekka en Medina. Reoda werd Taif
(ten Z O. van Mekka) «enoiinch, 1 eia
de val van Mekka zou niet meer kun,
ncn worden afgewend. Om 'koning
Hoctssein van IIcdsjas te ontlasten,
heeft koning Fckjlial van Me^opotamife#
zooals wij het meldden, al een tegen-»
inval gedaan in Oost-Arabic. 7»
Iilet is een oude htrijd, die hier ge
streden wordt. Aanvankelijk een zuiver
politieke strijd, welke in het middbn
van de 18de ckïuIw gods.d'ienlatig werd
getint, en nu eens sluimerend, dan
weer in feilen kamp, een godsditenatu
oorlog werd in optima forma
In een -brief luit Damascus aan fhiet
Jlournal dets Débats leien iwij
de volgende 'bijzonderiieden ovor
Het hai't van Arabie is niet dd
woestijn, die men zich voiorstolt. Het ij
een hooggelegen steppe vol oasen, die
tot de 'kleine sledbn zijn gegroeid rond
Ryad, de _hoofdMad van het rijk Nejd.
an de 250.000 inwoners van het rijk,
de Wahabi's, Woont bijna de helft in
s'dfdeni. Het ziijn geen nomaden. Zij
hdbben hun land gekanaliseerd gü
verbouwen er graan en dadels.
Altijd hebben dc?ze AValbieren zidi
verzet tegen de hegemonie der Omaja
den cn Abba&tbden en omstreeks 1745
vond dit verzet zijn definitioven vorm
in liet Wahabisme. Toen begon de
emir van Nejd, uit de djynastie van
l'bn Seoed.. den strijd legen wat hij
het bederf in den Islam noemde. Do
Wahabi's zijn sindsdien Puriteinen
in de Mohammedaansche wereld. IZitjjf
verfoeien moskeeën, minaroifcten, alle
uiterlijke vormen. Zij legden dten na,
druk op reinheid van zeden. Zij ont
houden zich van alkooi en tabak.
Van 1803 tot 1810 beheeraolite heft
Wahabisme geheel ^Arabie en zelfo
Mesopotamie in Egypte. Mdheiriet Ali
dreef hen weer terug en bevrijddfe
Me'kka en Medina. 'Een eeuw lang
bleef de macht der Wjaliabifc beperkt
tot het binnenland van Arabie. De
wereldoorlog gaf hun weer een kans.
Met goedvinden van Engeland verover*
den zij eerst het land om Jaoef en ver
dreven den emir Ibn Rachid, die aan
Turksche zijde Streed.
In 1918 deden zij welgellikte raids
op den Hedsjas-spoorweg. Konin<*
Iloeasein deed hen toen in den ban!
Het was slechts het definitieve vast
stellen van de breuk.
Ook naar het Oosten breidde dé
macht van het rijk Nejd zich uit tot
de Perzische golf en het eiland Bah
rein. Voortdurend rijn er grensconflic,
ten met Irak.
Door de Successen dor Taatete' 5aren'
is Ibn Seoed XIX de machtigste heer,
sc-iher der wfoestijn geworden.: ITij be*
sdliikt ovor 40.000 Iwelbewapendb fana,^
lieke 'krrjgeirs. j
E|en Engelschle jverzioenlng-g>o«gïng.
de conferentie van Koweit in December;
1923, is mislukt. Aan Ibn Seoed wter,
den door zijn tegenstanders zulke zwaL
rte oischen gesteld vooa* het behoud van
den vrede, dat hij weigerde. En zoo ij
dan het Wahabitisch offensief begon
nen, eerst in ftVansjordanie1 thans in^
Hedsias.