51
Aan onze getrouwe Lezers
Vrijdag
Oct. 1924
Economische belangen
Dood van een held
De kiezingen
in Engeland
Bon Jacques de Dixmudc
gehuldigd
In de Herstelcommisslf
De Duitsche helaliugen
Kortstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 114
XXX' JAARGANG NUMMER 243
DA.GrBILiA.D iS CENTIEMEN WEKELIJKS 0.60— Uilgever: J. Van Nüffel-De Genot
H. Quentiuui
iZon op 0,39 Zon af 4,31
Etrste Kwartier den 3
Publiciteit buiten het Arr. AALST .1 Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Londres E. C. 4.
ONZE vooruitzichten;
j V LIMBURG EN. CONGO
Ja, dat zijn inderdaad onze twee
groote reserves. Zoowel in 'Limburg
als in den Congo ligt een onschatba-
ren rijkdom opgestapeld, die be
stemd is ten goede te komen aan de
Belgische gemeenschap.Men vraagt
zich af, of onze landgenooten die
rijkdommen jvcl naar waarde be
oordeel en.
Mochten, eenige jaren geleden,
sommigen nog sceptisch zijn over
deze economische voordeden, lieden
is die twijfel niet meer mogelijk,
He exploitatie in Limburg en 'in
Afrika is te ver gevorderd, 0111 nog
aanleiding te geven tot onzeker
heid. Het .vat is gestoken en de
wijn is uitstekend.
Om de ruwe schatten van den
T.imburgschen ondergrond produc
tief te maken, is noodig kapitaal en
arbeidskracht.
i I)e aangewende kapitalen zijn
natuurlijk zeer aanzienlijk zij
stegen tot 37a miljoen op het einde
van 1923; maar de aard van de la
gen en de verbetering der inrichtin
gen in aanmerking genomen, blijkt
het dat men geen misrekeningen be
hoeft te vreezen, maar wel dat er
nog meer kapitalen vereischt wor
den.
Het vraagstuk van den arbeid is
hierbij eveneens van groot belang,
Tot nu toe zijn de maatregelen, ge
nomen door de ontginnende maat
schappijen van a-fdoenden aard ge
weest in zake bet aanwerven van ar
beiders. Men is er vooral op uit g-e-
wcest om een deel van liet arbeids-
personeel te vervangen door mecha
nische verbeteringen hamei-boren,
zuiveringstoeStellen. omkantelwa-
geirs- enz. Over drie jaar zal de
voortbrenging 3 'miljoen ton over
treffen. om in 1930 10 a 12 miljoen
ton te bereiken. Dit zal voor het
land een aanwinst van rijkdommen
van meer dan een miljard frank
zijn. Zulke resultaten wettigen heel
wat vooruitzichten.
Uit een nationaal oogpunt, zal de
hoeveelheid en vooral de kwaliteit
van de voortgebrachte kolen veroor
loven, de handelsbalans voor een
groot deel te verbeteren eerst door
het verminderen van den invoer van
buïtenlandsdhe kolen vervolgens,
door den uitvoer onder een of ande,
reu vorm. Het bekken van Kempen
zal inderdaad aan Relgie groote
voorraden steenkolen verschaffen,
voorzien van gassen zulke steen
kool begint te ontbreken in het
Zuidbekken en wordt op"het oogen-
Ihk uit liet buitenland getrokken-
Maar zoo'n mijnbekken geeft
niet alleen den oorsprong aan eigen
lijk gezegde kolendelvingen, maar
ook tal van andere bijkomende nij
verheden ontwikkelen zieli dan
daarbij en daarnaast, ntóestal in de
schaduw van de groote mijntorens.
•Vhj noemen slechts cokes-ovens,
venster glasblazerij en, flesschenma
kerijen. fabrieken van scheidkundi
ge producten, die er deels al zijn,'
deels ontworpen zijn. Deze indus
trieel beweging in Limburg moet
nog eene groote uitvinding onder
gaan, die ook hoogovens en plette
Jijen begrijpt Deze laatste bestaan
reeds in de nabijheid van Antwer
pen.
Gelijk Rotterdam het attraetie-
jpiint is voor den uitvoer van de
Hollandsch-Limburgsehe mijnpro-
ducten met al bun ihdustrieelen
aanhang van producten, zoo moet
'Antwerpen de uitvoerhaven worden
van alles wat het industrieele Kem-
penlan.'l gaat opbrengen. De guns-'
tige b'gging van Antwerpen aan d!
westzijde van" hef kolenbekken is
een niet te onderschatten voordeel.
zoowel voor de nijveraars van de
Kempen als voor de zakenwereld
te Antwerpen. Om echter die twee
groepen van belangstellenden te
doen samenwerken in de gemeen
schappelijke uitbating van den na-
tionalen rijkdom is liet hoogst noo
dig de bestaande verbindingswegen
te verbeteren en nieuwe vervoer
wezen te scheppen,
Deze vervoérwegen zullen vdn
zelfs volk en kapitaal aantrekken.
Ku reeds is dit het geval in het
Koorden van de Kempen bijv. op
'plaatsen waar vroeger jaren lang
huis nog kraai tc zien was. Alleen
zal de fabriek moeten zorgen van
tevens zoo dicht mogelijk bij de
'Jiijn te gaan liggen, want de brand
stof is voor sommige nijverheden
cVn belangrijk clement om den in
koopprijs der. producten vast te
stellen.
Deze invloeit van het Kempisch
koolbekken zal zieli zeer ver uit
strekken. Zelfs de ijzerindustrie
van het Walenland zal er haar voor
deel bij Vinden, aangezien deze nij
verheidstak die veel kolen verslindt
op nieuwe reserves in Limburg zal
kunnen tellen.
«s s;
Terwijl de geniale professor "An
dre Tiumont van Leuven den Lim-
burgschcn heidegrond doorschouw
de en er ongeëvenaarde schatten in
vond doorpeilde Stanley op bevel
van Koning Leopold II de donkere
binnenlanden a an Afrika, waar Z.
M. voor Belgie eene Colonic op
bouwde van overgroot e waaide.
Beiden, Dumoilt en Leopold II,
werden in hun tijd niet voldoende
begrepen. Thans komen hunne ver
diensten bij het dankbare nage
slacht beter tot hun recht.
Wie van Congo spreekt, spreekt
van liet rijke gebied van Katanga,
van den vruchtbaren Kassai en
van de goudrijke mijnstreek van
Kilo-Moto.Wie van Congo spreekt,
spreekt van de spoorwegen, die
reeds bestaan en van anderen, die
in aanleg zijn, zooals die van Laag-
Congo naar Katanga van de ver
anderingen en de elcctrificatie van
den spoorweg van Matadi naar
Leoppldville, van den havenaanleg
te Matadi er. tc Kinshasha. Kortom
van alles wat de vervoerkwestie
aangaat, de meest belangrijke van
de beele Congo-ondernejming. Het
is met het oog op dezen vooral, dat
Minister Carton eene reis onder
nam, waarvan de uitslagen bekend
werden door tie rede te Antwerpen
bij zijne aankomst uitgesproken^ -
De Congo levert op het oogenblik
reeds aanzienlijke hoeveelheden
grondstoffen aan de Belgische nij
verheid. De delving van koper', tin,
goud en diamant breidt zich uit,
evenals die van het radium.
Voor dit laatste product is de
dank aan den onvermoeibaren ijver
onzer missionarissenheeft groeten
vooruitgang gedaan, waarbij te
vens de vakkundige opleiding van
den inlander niet uit het oog verlo
ren werd. Zoo is officieel vastge
steld, dat bijvvin de mijnstreek van
Kilo-Moto de werkresultaten van
den inboorling gestegen zijn tot
75 0 0 van de opbrengst van
Europeesdie grondwerker
voor den oorlog.
Kortom de Voorzienigheid heeft
gewild, dat ons land op een zijner
critiekste oogenblikken van finan-
cieelen nood, twee hulpbronnen
vond in de Kempen en inden Congo
van onschatbare waarde.
den
van
De 'beroemde Eransdh'e Pater Loon
Boiwjaciu, missionaris van de Heilige
Harten van Issoudun,is in Nicuw-
Guinea, waar Lij zj j no moeilijke taak
van acndclijng vervuilde 'overleden in
den ouderdom van 35 jaar.
Gedurende den oorlog was Pator
Bourj&de een fcdbitierende officier, bc-
Looiend Itot Let vlioigerskorji? en meer
maals deelden de dagbladen Let ver-
Laai mede van zijne koene daden. Hij
Lad cte-rsfc gediend in Let igutof geschut
Lad de officier-epaulet verworven op
Let slagveld, ging dan over ?/n hcjti vlie-
gonikoöps cn was weldra een der beste
loodtn. Gansrih Let PransoLe leger
kende luitenant Bonrjadc. zooniet per
soonlijk, dan ftioeL door zijne roemrij
ke daden. In 1919 werd Lij (benoemd
tot officier in Let (Bcrelegioen, mof, een
oor san?.t:terendste vermeldingen 'op do
dagorde die coit e&n krijgsman ten deel
viel.
Hnnuddclijk na don oorlog vonvis-
cldo, luitenant Bourjade zijn roemrijk
uniform met den priesterloos. En hij
die op de' slagvelden zoo kranig zijn
T'buhh deed. vert rek naar de woestijnién
Aan Nieuw-Cminea Om daar'te ieveren
op Let. reusadhitig vekl der naastenlief
de. God ter eere.
En boren zulke mannen rcteli de
kliok van Lot. roditale blok do ploerten,
die i-n den oorlog de eilloindigsto roll
len vor vul den en hun land Vörraaddcn
in nlaals van Let te dienen.
Glierlcp PicLon schrijft in do «Echo
de Paris» over zijn heengaan:
«Bourjade is 'tijdig 'Heengegaan, een
pol.die-co m is zou Leden een
onderzoek inatoliën om tie weten of Li j,
zonder gevaar voor hot Vaderland, de
er!bcihismus mag loeren aan de kleinen.»
DE
rijkdom aan liet noodige mineraal
(uranite) zoo groot, dat de buiten-
landsche concurrentie haaf inrich-
tingen heeft moeten sluiten. De op
brengst van^diamant in de omstre
ken A-an Kassai en van 'Angola is in
3923 gestegen tot hét zesde van de
wereldvoortbrengst.
Het gebied vari Kilo-Moto
breidt haaf goudmijnen pit op
ruim industrieel gebied. De exploi
tatie van de grohdlageri, na die van
de aanslibbingen, schijnt bevredi
gende resultaten te_zulleri opleve
ren.'
In 1922, was dè productie Van
fijn goud, gezuiverd te Londen,
lOSO kgr., waarvan 450 kgr. aan de
."Belgische juweliers verkocht zijn,
550 kgr. aan de Nationale Bank en
080 op de marlet zijn gebracht.
Ook het zedelijk op voedingswerk^
BEMESTINGEN MOETEN
EVENREDIG ZIJN
In vorig artikelen hebben wij bewe
zen, dat de planten eónen voldoen
den voorraad van al de voedende be-
Eifanddodlcn in den grond die
nen aan tc treffen, welke van hun
ne samenstelling deel uitmaken, en dat
dat helt bijna altijd is ten gevolge het
gemjé aan eene voldoende 'hoeveelheid
potasdli, dat de opbrengsten niet toltl
hun maximum komen en van te ge
ringe hoedanigheid zijn.
Wanneer dus geene voldoende terug
gaaf potnscli toegepast wetedt, putten
dc .planton do reserve aan potasleli van
den grond uit, wel te verstaan als er
nog eene voldoende reserve aan potasc-li
beslaait, wat niet altijd. het geval is,
Kt kor niet in dc zandgronden, maar ook
niet zelden in do leemgronden, niette
genstaande het gebruik der hoCvemes-
ton, zoodat de 'opbreng-Ion hierdoor al
leen reeds niet toit hun maximum ko
men en van geringe hoedanigheid blij
ven. A ndcTzij'ls wordt al :de benuttig-
bare polasdh in het plantonorganism
verwerkt, benevens d'if deel stikstof en
'en fosfoorauarr waarmede de potasch
zich kan verbinden. Do 'hoeveelheid
stikdllof en fosfoorzm.tr, die niet opge
nomen word, gaat dikwijls verloren of
wordt onoplosbaar, zoodat dé eenzijdige
bemestingen onder di;t opzicht steeds
cc-n geldelijk verbies veroorzaken.
Hoe overvloediger de bemestingen
met stikstof en fosfoorzimtr zijn, hoe
overvloediger de ICertïggaaf aan potiiedh
moet wezen;" de evenredigheid moet
trtjeeds bewaard Wijven.
De bemestingen met zwavelzuren
'ammoniak. sodanjfiiraat, super- of
basisch fosfaat moeten dus altijd aan
gevuld worden met Sylviniit van Elzas,
chloorpotagch of zwavelzure polaseli
K, AI/l,
DE EERSTE UITSLAGEN
Bond uiidcteriiaoht werdpn de eerste
uitslagen bekend gemaakt bij middel
van draadloozen telefoon.
"W''aren dan reeds gekozen
Behoudi^eeinden 50Aiibeidapartij
25 Liberalen 9; Onafliankelijken 1.
Om 1 Ure 15 waaien volgende uitsla
gen gekend:
Bahoudagezdnden 82; Aifbeli» partij
41: liberalen 13; on a f h arikel ijk on 1.
De (behoudsgeaindün wonnen dan 28
zetels en verloren er 2; de arbeidspartij
won 5 zetels cn veijloor er 14: de libera
len wonnen 4 zetel1? en vèdEofeh er 21.
M. Asquitli. de Liberale leider werd
•te Peaslov (Schotland) geklopt door een
fjoeialüst.eli'e 17057 afe-mmon haalde te
gen 14989.
3M. Atrquith had aangekondigd, dat
zoo Lij gekloplL werd. hij zich uit de po-
h'tiek zou terug trekken.
Ook Miss Bondfield. die deel maak
te van Let socialistiseli mink (te.
ei© leed eene neerlaag. MM. Mas torman,
gewezen liberale minister en de zoon
van M. Baldwin, de libbrale leiider werr
den insigelijks geklopt.
DE BEHOUbSGE'ZI DEN STAAN
ER GOED VOOR
Er zijn dijt; jaar 422.000 kiezers meer
ingoseihreyen dan de voorgaande maal.
Do 'boLouds'gezindc-n staan fc'r best
voor, en Lopen ditmaal de meerderheid
•'c bcLalen op de liberalen en socia
listen samen. Overigens diéh't het a,e-
zegd, dat de liberalen in Engeland
evenals in Belgie en elders nog hun
aantal aanhangeri? zien smelten als
sneeuw voor dc zon.
Om de meeedeiheid te Lehben, moeten
de b'ehoudagêzinden 308 zetels hebben
van die 615 welke jn het Lagerhui# te
hegen'Cn zijn.
In de voorgaande kiezingen Ladden
de helioud^gowinden er reeds 258. Daar
zij in de lilot hiertoe gdkendc uitslagen
loeds eene zuivere winst hadden van
26 zot-els op de 137 welke toegekend
waren, zijn-zij dus wel gerechtigd goe
de Loop tc hebben in don definit'ijeven
uitslag.
kies iNG i denten.
■Zooah bij alle kiezingen hadden n'u
<cok de gewone luimige en andere inci
denten plaats.
:Zoo zag men te Londen aan ee'n kies-
buTcel ^een^ politieagent dije vijf
kinder rij tuigje? te (bewaken had, waar
in kleine bengels lagen te schreien, ter
wijl hunne moedor gaan stemmen was.
Te Belfast ging een oud vrouwtje van
101 jaar 'kiezen in g'ezelsohap van een
heulen troop harer afstammelingen.
In eon volksbulurt ran Oost-Londen
werd mot sjfceenen geworpen naar de
auto van eien liberalen kandidaat. De
chauffeur werd gekwetst.
In ©ene andere voorstad, kreeig eene
vrouw het op de zenuwen toen men
liaar uitlegde hoe zij moest stemmen.
Zij itrok ct anti door zeggende dat zij
voor niemand zou kiezen.
To Shoimlmrnilii.il, een küeln dorpje,';
werd de 'behoudsgezinde kandidaat, 'ka-
pitieïn Streaificld, toen hij per auto
in gèxügchap zijner vrouw zieh naar het
kiedbureel 'bogaif, door eene groep boe-
ron aangevallen en mi41iandeld. Slechts
met groote moeite kon de policie hen
ontzetten. De rmi-Loiegde kiezers sneden
aan mdi hunne mengen die autoibandèn
san stukken.
Te Grimsby, 'liet eene vrouw die aan
het heen gekwetst was, z/.ch in een kin.
derrijfluig ter, stembus hrongeu. on
der toejuidliingen der menigte.
Meer dan een jaar worstelden
•.oij tenen de dreigende kiisis met de
hoop dat er eindelijk tocli een einde
zou komen aan de steeds stijgende
levensduurte, doch mj worden tc*
leurgcsteld.
Het index-cijfer voor dc loor.cn
het. papier, dc inkt, de matcri den,
alles gaat maar steeds hoogcr cn
honger op. 't Is opslag, overal en op
heel dc li jn.
Ten ciiulc in dien oiilioudbarcn toe-'
stand tc verhelpen, hebbe.n wij be
sloten te rekenen van toekomende
week den prijs van De Volks
stem. lichtelijk te verhoogen cn
hem te. brengen aan dc tarief der an
dere bladen, 't is tc zeggen op
0,75 fr. per weck. Losse bladen, dat
is afzonderlijke nummers, zullen
van dan af verkocht Worden aan
0,15 fr. per nummer. i
Noodgedwongen moeten wij lot
dien maatregel overgaan, met de
hoop dal onze trouwe lezers zich wel
die kleine opoffering zullen willen
getroosten cn dat wij zoo spoedig
mogelijk onsen ouden prijs zullen
kunnen hernemen.
Tijdens de Vaderlandseke betooging,
öi,e, (ter gelegenheid van de 10c vo' ja-
ring van den Y/zorsla.g in den Trocai&aro,
tc Bm&cl plaats had, heeft men luiie-
iiant-gcnieraal baron Jacques de.
Dixmudo gehuldigd en hom bloemen
aangeboden. In zijne aanspraak zegdo
deze dappere soldaat: «De oorlog is af
schuwelijk. Indien wij ervan de stbrjjk-
beclden heropwekken', is het niet om
den haat aan ite vuren, maar om aam
Let land de noodwendigheden van hefc
mven der "naties te herinneren. Hot. is
met beter de verdediging ;n te richten
dat men beter den vrede (üusfcohen do-
volkeren verzekeren zal.»
De Hei'stolkommissie deed Dinsdag
avond de volgende offieieele meedee-
Jingt
«Dc Kommissie vergaderde vandaag
onder voorzitterachap yap; M. Louis
Barllihou.
;«M. Owen T. Young, algemeen agpnt
der Leiptelbetalin-'gen per interim, hcefUt
M. Sej'mour Paiker Gilbert- wion hij'
zijn ambt. overgedragen lieeft, aan
kommiiöije vobrgetqtcld.
'«Dc vooaizitler in naam der Kcm.
miseie stuurde M. GiJlbo^t? het welkom
toe en dankte M. You mg cn zijn medeu
weikers voor de taak, welke zij ver;-.
wezenli j k t- hebben.
«Gelijkvormig de Liatste alinea vart
Paragraaf 8 van artikel 3 van bijkigo
2b dor schikking van 9 Aufgusti 1924,
ltCef|ii de Heralelkjommisail bijj algfei-
ïïiieeffidheid -besloten te verklaren dat
het program, bepaald door aittikel 1 van
bijlage 2 b de tchikking van 9 Augusti'
1924 voor het horatelder fiskalo en
ikonomisdie eenheid van Duii^chlnnd
hcelemaal werd ten uitvoer gelogd den
28 Ocftober 1924.
«De Kiommifsie heeft vervolgens dq
loopende zaken afgehandeld. t
Een dï0 het gemakkelijk had, was M.
Baldwin, vader. In de kiesoinschrij
ving waar hij zieli vok>rsteldc was hij
gekozen zonder strijd en daar hij te
Londen 'geen stemrecht had, hoefde
bij zich niet te derangecren,
ü:-
Men Voorziet dat de 'definitievb
uitslag der kiezingen niet voor
Vrijdag avond zal geloond zijn.
LATER
Om 1 1/2 ure. Donderdag morgend
was de toestand als volgt
Bolioudfclgezinden 344 gekozenen
Liberalen 21
Socialisten 21
Onafba/nlrólijken 64
Cooperaifeurs 3
Grojidfwe 11 el ijken 1
Oommuniriten 1
Er waren 'dun 237 uitslagen 'gekend.
NOG EEN GEKLOPPE
D'ö gekende f^odalëriscüie leidcaf Ben'
Tillett word td Solford-NofrWh gokiopt
door 'dgn i
Het experteDlomteit voor de rordetS-
lin'g der Dui.taclie stoilrinigen heeft
Dinsdag nog oene vergadering gehou
den te Parijs in het ministerie van.
financiën
Do Fransclie minister van financies,
M. Clomcntel, wensohte de experten con
ocden uitslag voor hun werkzaamhe
den en verklaarde, dat de ertfte stortin
gen der annuiieiten, vastgesteld door
het expertenplan, reeds Iteee maand ga-
leden gedaan wei-don. t
[«Wij héljben, zegde liij nog, al do'
zwarigheden gevoeld van een voorloo-
pig handelen inzake vordeeling dep
gelden.. DuïlseMand wéét walt, het juist
per jaar moet lioijlcn. Het is noodig dat
de tondgenooten stipt weten op welko
som zij mogen rekenen.
.((Togcfflovcr de nieuwe vraagstukk h
ons hodon voorgelegd, moeten wij do
toevalliirfieden ondertgosiCaiikt maken
can hot akkoord van Uondén, don géést
vr.n samenta-arking beoefenen eji Over-,
to'gd zijn', 'dgt liet noodig 13 'dd
inteigoalltejjia flagsl^^gWi, <48