8
Zaterdag
Nov. 1924
De Onderlinge Bijstand
in ©ost-Yiaanderen
Een bekentenis
LaiuiboawbeïaKgra
In hei Vaiikaan
Provinciale prijskamp
Behoud v. natuurschoon
Hollandsche onzijdigheid
in den oorlog
Ministerie van Speorwegen
&e»-
In den Ministerraad
Winner van een lot
van I miljoen
De nieuwe Vikaris»
generaal van Luik
Na de Engclsche
kicziugen
Slecht weder voor
die kolenhandelaars
DE VOLKSSTEM
XXX' JAARGANG NUMMER 259
Kerkstraat, 9 en 21, Axr-sr." Tel. lil 30 I 5 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.75 Uitgever: J. Van Nuffel-De Gesp-?
II. Godfried
|Zon op G,51 Zon af 4,19
Vollo Maan den 11
(publiciteit buiten het Arr, AALST K Agentschap Havaa, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Londres E, C. 4.
In Oost Vlaanderen lieeft Ket
Provinciaal Bestuur ccne provin
ciale commissie van den Ondcrlin-
g'en Bijstand opgericht; Dc/e is
samengesteld uit dc voornaamste
afgevaardigden der mutualiteits-'
lionden en door den bestendigen,
afgevaardigden, M. Alfons er-
wilghen voorgezeten. Haar zending
is het, de provinciale toelagen ten
beste te verdoelen 'en den Onder-
lingen Bijstand te bevorderen,
II et verslag der laatst gebonden
sitting der commissie verstrekt over
den Ouderlingen Bijstand in Oost-
Vlaanderen, eenige meldenswaar
dige inlichtingen.
lie provinciale jaartoelagë be
droeg 775.000 fr,, aldus verdeeld:
Primaire kassen fr. 30.000
Genees- en artsenijkundige
diensten '400.000
Kraambedden Ï75.000
Tei'ingfondsën' 75.000
Weduwen- en weezenfonds 20.000
Invaliedenkassen 75.000
Totaal fr, 775,000'.
De toepassing van den familie-
onderstand in de ziekenbeurzen
wordt aangemoedigdde primaire
kassen welke bij ziekte van een
lid-gezinshoofd, boven den gewonen
onderstand, ten minste 0,25 fr. per
dag en per kind onder de 14 jaar
uitkeeren, ontvangen dubbele toe-
lang. Bij de Laatste uitbetaling der
toelagen, waren er reeds 45 in
't geval.
Het stelsel van deri familie-'
onderstand maakt dus bemoedigen
den vooruitgang.
Aan de geneeskundige diensten)
der Onderlinge Bijstandsmaat-
schappijen wordt per jaar, 2 fr.'
per huisvrouwen en 1 fr, per kind
onder de 14 jaar verleend, met een
verhooging nochtans van 1/3 aan
die maatschappijen, welke op zijn
minst voor 25 Ó/0 tusschenkomen
in de kosten der heelkundige
bewerkingen hunner leden: 91
ziekenbeurzen genoten deze bij
komende aanmoediging, wat ge
tuigt van eene degelijke inrichting,
Sinds Februari wérkt een
kontrooldienst. Van 72 maatschap
pijen werd de boekhouding nage
zien.
Uit de rekeningen 'door de
ziekenbeurzen over de werkzaamhe
den van 1923 ingediend, blijkt dat
83201 werkende leden (de huisge-
nooten dus niet inbegrepen) in
den Oost-Vlaamsehen Onder!ingen
Bijstand aangesloten waren, vol-
pender wijze verdeeld 'per arron
dissement:
Gent 37.344 leden; Eekloo'
1.519 leden; Andenaerde 4.140
leden; Aalst 15.257 leden; St.
Niklaas 11.362 leden; Dendérmon-
de 10.579 leden.
Gedurende het jaar 1923 bedroe
pen de ledenstortingen;
In de primaire kassen fr, 2.012.126
Iri de teringfondsen 115,463
In de weduwen- en
weezenfondsen 90.289
w
Vast staat liet 'da'f Oosf-
Vlaanderen van al de provinciale
besturen, aan den Ouderlingen
Bijstand, de hoogste toelagen
schenkt.
Oj) den vastgesteldcri ver Jee-
hngsvoet volstaat het krediet van
775.000 fr. zelfs nietier is oim-evcer
300.000 fr. te kort.
Pr ebenen dan ook maatregelen
genomen te worden. Denkelijk zal
men het krediet tot 800.000 fr.
verhoogen en liet overige te kort
door beperkingen uitschakelen,
want "er valt niet aan te' 'denken de
toelagen in het oneindige te
vermeerderen.
De kwestie blijft nog.in studie,
evenals het gedacht maar provin
ciale toelagen te verleenen, wan
neer ook de gemeentebesturen de
op haar gebied gevestigde maat
schappijen van Onderlingcn Bij;
stand, door hulpgelden steunen,
wat in Oost-Vlaanderen reeds
door menig gemeentebestuur ge
daan wordt.
-V-W*
M. Vauthier, liberaal senator, en lee-
raar aan de Brusselsche Hoogeecihool
heeft voor zijne studenten eene voor
dracht gehouden over Het liberalisme
en zijne tegenstrevers Ka Aloik!aard
lie hdbben dat de gevaarlijkste dezer
tegenstrevers het Oleriioalisme
i,s, nnoost de voordrachtgever, mejt tra
nen in de oogen bekennen dat (het libe
ralisme stcihteruiifc boort, terwijl de katho
lieke partij steeds ïn madlit en kracht
(toéneemit en zulks in een tijd dat de
vooruitgang van wtetensdhaip en van het
vrije denken veeleer 'haar achteruitgang
zou wettigen
De senator-professor hééft er voorzeker
niet aan gedacht dat heft feüit dat do ka:
tliölieke pairtij vooruitgaat, eenvoudig
bewijst dat liet katholicisme niets to
vreozen heeft Aran den vooruitgang dc-r
wetenschap, zelfs niet van den vooruit
gang van "de vrije gedachte daiar dik
wanneer het op völdoendie wiij'ze tot liet
versland spreekt, nietis amdorsi kan dan
hulde aan de Waarheid, die in het Geloof
besloten ligt, te brengen.
En M. Vauiihuior onderzocht do' oorza
ken van den toestand, en moe.-jt tot de
fcdkeritenis 'komen dat een der
krachten van het 'katholicisme is zijne
Redeleer d:/e levend i.s en op Je zidleri
invloed uitoefent En hij voegde erbij:
Do maatschapipielijtke leering van het
katholicisme is nog eene andci'e macht.
Voor de liberalen :ijs do opvatting van db
menSehelijkc samenleving gesteund op
liet geloof in do Arijhéiid, 'florwijl de ka
tholieke leering gësteund is op hét gezag.
Welnu, heit is veel gemakkelijk or oplos
singen, die ons ganseh gereed door de
poi-itieve igodsdijjnsten voorgesteld worr
den, aan te nemen, dan er -zelf te zoctlen
en zich persoonlijke opvat Jóngen te
vormen.
En zoo'moest M. Vailhior, ondanks
zijne vijandschap jegens het katholicip-
me toch een onbewimpelde hulde eraan
brengen;
DOET UWE MESTSTOFFEN
ONTDEDEN
In allo Nieuws. len LandiboUwWaden
werd er de laatsj'e tijden van SUiata-.voge
de aandauht op getrokken, dlit de
landi'jouwejs er alle belang bij lie'uben
de liandclsmalstoffen, die zij aankoo-
pen. voorafgaandelfijfc to doen ontleden,
gezien liet bedrog, <iie in deze zaai nog
altijd gepleegd wordt. En boe kan
Let andere; ih'oe (leurder ome vaar, boe
meer zij aan vem-n!ecbin.g blootgesteld
ie. Ilonclerdlqn, duizenden gdeajlon
kunnen aangehaald worden.
Nog onlangs lazen wij in '«De Bief»
een geval van veiioop van ehloorpolt-
nsch, die volgens de vciikvinlg van
den handelaar 40 tot 45 p. ili. jjlaiascli
bevatte, opücdbaar- in water, en in
wezenlijkheid oarmalliet of vciWalschtc
kaïniet 'bleek i e zijn niet een gehalte
van 9 p. h. poiasch
W:,j raden de landbouwers aan hun
ne nantoopen te doen bij eerlijke en
deftige handelaars, zoovéél mogelijk
hunne aankoopen gezamenlijk te doen
en te laten ontleden, en diet merk en liét-
lood van bet fabriek of van de Vennoot-"
schap op ion aan de zakken tc eisclien.
Op dit laatst'e jihmt. wensdlion wij de bij
zondere aandacht der fcebingbdblbenclen
(e trekken zoo !b.v. dragen "do zakken
mei zwavelzuren aimlmonialk die door den
e C'om.ptoir Beige du Sulfat d' Ammo-
niaque» afgeleverd worden een bijzonder
merk', dat twteetaliig sis en op 'de eene
zijde van den zak voortong. 'Zij zijn
verder voorzien van een briefje 'on' van
een lood, waarop de naam dier firma
met uitkomende letters geslagen is. De
zwavelzure amnionliak" word', weinig
vcrvn'scihiwanneer bi j niet zal jrge-
zo ft zijn zooals wij dit konten te zeggen,
zal het altijd geraadzaam wezen hein de
doen ontleden. /jilencjcvjr.
Iri het Vatikaan werd Puiiisclag ïn
logen woord ighedd van Z. II. den P-auS
pleehti:|g de ladbitigsfce verjaardag gevierd
van Z. Ein. Kardinaal Hhrle.
Er TO-iön een en twintig Kardinalen
bij deze püeellu'ligMiid aaln^ver'/g, tfeanvi.jl
voortö delcden van het diplomatisch
korps, talrijke afvaardj/giingen van
w'eKenseiliappclijke instituten. ein
katholieke kollege!?,, bïnevens een aantal
genoodiigden tegenwoordig waren.
Mgx Mercati, prefcUt van de \rati-
kaansdlie bibliotheek, las de 'breVe voor,
welke de H. Vader tot Kardinaal Ehrfe
bij deaa gelegenhdiid heeft gericht en
waarin dc Paus de hoedanigheden en
deugden van den Kardinaal schetbt.
Daarna gaf Pater Borlière, bestuiurder
van liöt Belgisch h-'ptorii-jcli instituut,
mede namens alle wetenschappelijke
vercesnigingen en akaderciee, uitónfe
aan zijn gevoelens van ibewondoring
voor den grooten arbeid van Kardinaal
Ehi'le, hnn roemrijken medevvcikcr int
de •wetenschap.
Z. H. de Paus bood vervolgens 'den
Kardinaal vijf boekdeel en veil-[i^cide
igcschriifilen aan, welke ter eerie van den
Kardinaal waren uitgegeven.
De Kardinaal dankte ontroerd voor
dit geschenk.
Toen nam clé Heilige Vader 'hdt
woord. In een treffende 'lofspraak op
den Kardinaal, brjaeht de Paus hulde
aan zijn grooten onvermedbaren ar
beid in don diondt der Kerk. Hij
wenscib'üs hem noé talr/',jke jaren
gelukHig en vruchtbaar ieven en
verleende hem ten $olüe dep, Apos>tp-
lisdlicn Zegen.
VOOB DEKHENGSTEN. GEHOU
DEN TE GENT, DEN 3 NOVEMBER.
lei pjrpririetia'üte plrem'ib, 900 ify m,et
zilveren med'alie, aan den heer Van
Eéekhoudlt Bie3iard,.t-c. Érembodegem.
2e provinciale pramiiie, 700 fr. met
'bronzen med'alie, aan den heer Muv-
ïaert, tc Herdei^em.
Behaalden de IbcnvarinlgjsprcmLe van
G,000 franken i
1) Tli::i?lcman Alfons. tc Quiatrêchf,
voor zijn hengst Lion Beige vos.
2) Matton Emiel, Jte BoucüiautiCj voor
zijnen hengst Girardin vas.
8) Lodefier Octaaf, to WaV/orvh'et
voor zijnen hengst Marquüb vos.
H-qt plan hes'taat om, voor de eleelrih
citeits\*oorzieninig van oen deel dor pro-
vinoie Luik in de vallei van die- Warche,
riiot ver van Beatercee, in diet district
Malmédy, een 40 meter hoogen stuw
dam ;tc bouwen en 'oen doel van hot dal
iVi een meer te hersobeppón, waaa*door 'die
sdl ïilderadhtrgste vallei van Niicuw-
Belgio •i'oor liet töei%me geheel -vlei#oren
zou gaan.
De com'miasle voor hdt behoud vari
monumenton en natuurschoon liet
reeds eon cerate proteLk togen eS:it plan
liooren en heeft zich thans tot generaal
Ballia, der. gouverneur van 'het geanne
xeerde gebied (gewend, met 'het -\xflVoek
geen vergunning to vericenen tot het
aanleggen van een dergelijken dam.
'OPENBAKE AAKBESTEiDING
VOOR DE OKDERKEMIKG VAN
DEN BESTELDIENST TER STATIE
LEDE.
Eene openbare aanbesteding voor de
onderneming van den besteldienst van
Staatsspoorwegen tte-r statie I^ede zal
plaats hebben op 25 November 1924, tc
10 u'ut, in de wachtzaal 1st e klaése, ter
tatlc Gen\: (Zuid) ten overstaan van den
Heer Kaehtergaele, Diensbestuinrdlor Üte
Gent.
Het Algeméén Kohier van lusiori, be
palingen en voorwaarden wegens de on-
•dernemimglen' van dein ha^eldidnéfc en
de bijzondere lastikohieren nra 3002 en
en 70-22, zijn tc koop het cerate tegen
fr. 0.40 hdt tweede tegen fr. 3.25 en het
derde tegen fr. 2.50 dn het Middclkanloor
voor inlichtingen over aanbestednngen,
Augustijnenstraat, 15, 'te Brussel.
Tn ecri opstel ("|u lhc|t Tourna! 'des
Dcbatfa weerlegt de stafkapitein van
\roorat tot Voorst eenige bowcringjen. in
de besehouwiing van 13 September in dat
blad, onder andere - behelzend, dat
DuitscMand gedurende den oorlog her-
liaaldeL'iik de onzijdigheid van Lzfmbuég
gétchondcn h'eeft.
Hij 'betoogt dat 'de ceib/e'dlgiin'g vari
dat (gebied door de Duitsdhera in 1914
hun opmarsdh op zijn müinst drie dagen
heeft vertraagd en in hét géliejel 63
Dui-tsche officieren en 1793 mindeii'en iri
Holland ontwapend zijn.
van Voorat gaat aan ïïe hand der
'geschriften van von Sehliioffen döri di-uk'
na, dien het leger op de ilechterfianik
van de Duitscliiaré mocjt oefenen, look
indirect daar liet oen aanzienlijke macht
moest binden, welt de Eransche verdedi
ging ton goede moest komen en lioniin-
n'ert eraan, clat hét veldlegelr bezuiden
Den Bosch, 'gereed stond- om' fin geval
van nood de zes bataljon^ te d'eunen diie
de Maas-overgangen moesten verdedi-
Ter staring vari zi jn ötelhnig bcroepjt'
van Voorst z'rii c:p Diritschq en Engel-
eehc piililaircn;
DE .JAARWEDDEN
DER STAATSBEDIENDEN.
Een' minlblierraad werd Donderdag
avond gehouden onder voprzi^tcracbap
van M. Theunis.)
Dc -zitttinig werd geopend öm 8 3/4
utc en eindigde sledhts na midderna.ohjt.
Al do ministers waren aanwezig.
Er werd overgegaan tot een laatje 'ori-
uerzoek der voorstellen van de coniniii $ie
der pcrekwatie der jaarwedden. I>e be-
slui.taelen dezer kommissie worden mitt?
eeniige kleine wijizigimgen aangenomen.
De begrootingsinkomston.öi' in begre
pen de belaslingsontworpen waarover
reeds am het parlement- géiprofkon werd,
c-n waarvan de aanneming door het gou-
vernomen|l zal gevraagd worden, zuilen
toelallen, de uitgaven voortspruitend uit
d.e lloepassiing der nieuwe baremad te
dekken.
Maatregelen zullen igénoméïï worden
bra de jaarwedden op» do basis dezer
baremas te betalen van af 1 December
aanstaande, met Itlorugweikendc kricht
tot Juli, aan al de_ staaji-dbezoldigden
wier loon door de uitvoerende macht,
vadögcsteld is.
Anderzij dö zal (liet gou'vernlem'ent bij
de heropeninig dor Kamers een wetsont
werp neerleggen, waarbij de jaarweéden
der raiagistniten, geestelijkheid, onder
wijzen? en andoixj ataat^bezoldigden wier
loon door de •wetgevende macht vad'.ge
steld wordt, gewijzigd worden.
De eerste móuia/ter deed aan clcri raad
een overzicht van den financkelen toe
eland on van de begroot ing voor 1925,
waan-an 'de Hekst biilunen kort zal rond
gedeeld worden.
De raad stelde met VöTdoériing cTé
tradhtinspian'nïng 'dezer laatste jaren vat^fc'
en mits do lasten (gedt'emd Worden,
welke iiri Juni laalMléderi yoocögesteld.
werden, kan helt goimrnement voor de
eerste maal sinds den wapenstilstand zij-4
ne gewone begropting gin evenwicht
brengen.
w
Voor wat betreft dé jiorekwd'Ié cler
jaarwedden wordt dc veiblij fa vergoe
ding behouden voor de atedon Brussel,
Antwerpen, I^uiik en Charleroi.
Voor de magistratuur zal er iri zekere
mrS!o rokenirig jojiioudén wJ,ord(^ri van
dc voorstellen der magistraten, narné-
h'ljk voor wat betreOt de bijzondere ver-
goédirig aau de gezinnen' mét vier kin-
deréri.
Hot gouvernérrierit vTaasjf géenë krë-
d'cton voor de veiwézentlijkinig der pe-
rekwatie der jaaiwédden vari Juli 'Pot
einde December. Doch voor 1925 zal ér
aan het Parlement 'dé stemming gle-
vraagd wordéri vari bdlastiiUgeri welke
'ccn ho'ndeirdiüal miljoen moeten opb'rori-
geri, belastinlgeri waarvari de minister
van fimancen rae'ds in Juni laatstleden
geFprokën had én waartdgc-n alsdan geen
verzet aangeteekend werd.
Indien de Kanlerö deizé (belastingen,
niet stemmen zal dé bögroioting voor
1925 niiet meer in evériiwidblt; zijn en htet
^ycr.k der perdkiwatliie 'def jaarwedden
zal voor toekomende jaar in gevaar gé
bracht zijn. Ook zou het kabinio't Tlieu-
ïrh dan zijn ontslag 'geven, hetgeori de
ontbinding der 'Kamers voor .gevolg
sou hebben.
In do politieke middens gelooft mén
echter niet dat hot zooverre -zal komen,
want mooslo zv.lkh igéberiren, dan zou' het
staatsporsonecl zidh (koeren tegen ^dege
nen die de kriisis vetTobrzaakit 'en de vér-
Bci'ering van hu'nn'en toestand geweigerd
•hébben.
Denlgeno 'dié do' Véra.iïtwöoKc7elijkhcj*id
zou op zich nemen heil huidige kalbin'et
omver to willen warpon, zou wel ge
dwongen 2?i[jin uit te loggen 'hbo hij de
bégrooting zou in evenwicht hrengeuj
zonder niouwQ lasten; t
De wTnriler van liet lét van een m*L
joen dor tpekking van 3 Novemlber v;tu
'het Erapsoii Nationaal krediet, is M.
Miilhac, rusi'end Ihvjx)tlieekbewaarder te
Charleville. M. Mithac, geboren te Lor-
doigne, is de vader van AI. Louis Milr.nc,
gewezen kabijnetlrovérste van het. mioisé
terie van handel, en van M. Roger MiL
hac, magistraat te AuxeiTe.
E. H. Hendrik Petera, bestuurder vari
hét 'gesticht St. Lauremt te Lu ijk, is vika-
rjs generaal van Luik genoemd ter "\era
vanigiing Aan wijlen Mgr Lamitone.
De nieuWc vikaris-geneiual it-, geboren
den 11 November 1886 te Dendeimcndo.
[Zijn oudera zü(jn Limburgers. Hij dec<l
zijn humaniora in het ibaihchoppeiüjk
kollege van Hasselt en was daarna té
Leuven leerling im liét Semiinarie Leo
XIII, toen bestuurd door Mgr iMeivier.
Na zijne studies A"an godsgieleoi'dhbid lit
het Groot Seminarie van Li#:, werd hij
piie^fcr gewijd den 21 Angus lus 1910,
en den 1 October daarop Averd hij leeraar
gCinpemd aan het kplleige St, Lambert /!o
Herstal.
E. H. Pd'.clrt? maakte den oorlpg 191 D
1918 mee als kivtjgsaalmoezenier. In
1919 riep Mgr de Bissdliop van Lri'k
hem tot héi beétUrir van hét gestiicht
St. Laurent, dat onder zijn iovoiflge wera
'kimg een school vari eerste orde gewora
den is.
HET NIEUW KABINET.
'ZioKier de sameneltelBnfe van bet niet*
we ministerie
Mr Balduin,. Gersïen miïin&CejE
Lord Cnrzon, lord voorzitter ran 'den
Raad on lioofd dor debatten van /"cfc;
Lordtikameir
I.ord Care, lord-tanselïer I 1
Mr Johnsou XUeks. binnenfendsclifi
zaken
Mr Wood. Tandbour 1
Mr Briidgeman, eeititie lord dor aldmli
ralïteit
Sir WortMngton Evans, oorlog I
Lord Chiokon'head, naaister, yan Int
diej
Mr Samuel Hoard, Iu'dhfwazen f1
Mr Philip Lloyd Greliam, handel I
Mr Nevil Cliamlberlaan, opentero gö.
zondlieid
Mr Gilmoor, ScEotlaBd I
Mr Austin Clianfberlain, builonlanilr
che zaken r;
Ixird Eufclaelfc Percy, bn'dermjs J
Sir Arthur PeclmacMand, arix^id I
Mr Churchill, kanselier van A
ebaakl»rd
Sir Douglas Ilaig, atllornay-geneiaaL
EEN CENTRALE J'ERWARMING
FOOR EENE GANSCHE STAD
Volgenis ëen pas vorschénén brochure zal
Hamburg bÓunenkort cn*er een centraio
verwarming besclrikkon, die de géheélp
stad zal kunnen voorzien'.
De Hambuilger eleetripolié ëénliialo
wals reeds in 1923/22 begonnen, haar
warmte van 7 miljoen eenheden mét een
zestal gébouw'en te déél en, welk aard al
in den loop der laatóte jaren geleidelijk
lot 18, waaronder hét raadhuis, de
beurs en enkele groote banken, word uit
gebreid. Men had intussdlien A*astgel(éld,
dat een derde van, het kolengebniik
Avercl bespaard.
Thans is er mét mecTérierTurig van
ceni'rale en een belangrijke fiirma op het
gebied van centrale A'eiwarming ecri
maatschappij öpgérilcht, dié zich ten
gloei stelit, door middel van éeri uitgebreid
net van ondergrondsche 'buïlzeri, voor
eerst- de grooto kanitoor én Staaklgebou-
wren in Hamburg in de gelegenheid ie
stellen, zich van waiirnilb te voorzliien om
lanigzamieijlmnd dit over de igeheele stad
uit Ye breiden.
Voorloop% zal mot een' v-armte ont-
wikkeling van 13 .miljoen eenheden
worden gewerkit Avelk kwantum al naar
behoefte zal worden vermeerderd. 1
Indien deze plannen worden vörwcv
zen kijkt, zal HamlKUig eerlang over dé
grootste eeri'.ralc steileirwrwarming van,
de geheele wc^ld beschikken.