14
Nov. it)2i
Oorlogsheld en Trappist
De oorlogsscliaclevergoe-
<ling voor deoud-slrijders
Rond de toepassing van
hel Fransch-Belgisch
handels modus=vivendi
De winkeliers bij
minister Tscholïen
Hel Jubileum van
Mgr Heylen
De VIe Paardenmarkt
te Brussel
De «wonderdoensler
van Vorst
De dramas der Zee
De godsdiensthaat
in Frankrijk
Teutoonslclling
E. P. Taeymans, S. J.
s^Bg3B3£^8KPi3irtBi>Pitiii
mn
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst.
XXX* JAARGANG NUMMER 263
Tel. 114 DAGBLAD 15 CENTIEMEN WEKELIJKS
0.75 Uitgever: J. Van Nltffel-De Gendt
Publiciteit buiten het Arr. AALST S Agentschap Havaa, Adolf MaxLaan, 1B, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parij6, Bream's Buildings, 6, Lon drea E. C, 4,
JH. Albericus
Zon op 7,01 Zon af 4,10
Laatst» Kwartier den 19
In liet Trappistenklooster van
jSoligny. (in liet Fransehe Ome-
departement) liad op Allerheiligen
cene roerende en eenvoudige plech
tigheid plaats.
M. Karei Van der Cruyssen een
zeer gekend Gentenaar, een der
stichters van den katholieken mid
denstand, en de maatschappij
God en Vaderland is op Aller
heiligen in het Trappistenklooster
geprofest onder den naam van
broeder Marie*-Albert, waar hij
zijne belofte aflegde van gehoor
zaamheid. armoede, zuiverheid en
standvastigheid. De plechtigheid
Was zooals wij hooger zeggen, roe
rend en eenvoudig.
Uit vrijen wil, geknield voor Va
der Abt, deed hij afstand van de
wereld van geld en goed, eer en
roem, en militaire glorie. Hij ver
zaakte aan alles vrijelijk en zelf
standig. De pen beefde niet in zijne
handen, wanneer hij zelf dit vonnis
onderteekende. En langzaam, met
den wijsvinger, waarvan geen
spiertje trilde, duwde hij het deksel'
van den inktpot toe.
Dan had de kerkelijke plechtig
heid plaats. Broeder Marie-Albert
naderde ter H. Tafel. Mét tragen.
maar vastberaden stap, met een
gelaat, stralende van inwendigen
vrede en geluk, schreed hij nader
en ontying in zijn hart den God van
liefde, voortaan zijn eenige betrach
ting zijn eenig doel.
Zij, die de plechtigheid konden
bijwonen, waren tot weenens toe
bewogen.
Onder de aanwezigen, bevonden
zich hceren Al. Pirmez, ondervoor
zitter der Belgische Kamer, en ge
wezen voorzitter der Katholieke
Jeugd Valentin Brifaut en Van
Aekere, Belgische Kamerleden
Karei Van der Cruyssen, petekind
van Broeder Marie Albert en nïeer
andere personaliteiten uit Belgie en
Frankrijk,
Antieren hadden telegrammen
van hulde en genegenheid gestuurd,
zooals Z. Km. Kardinaal Meroier.
lieer Van de Vyvere, staatsminister,
en deken van den katholieken mid
denstand, waarvan Broeder Marie-
Albert een der stichters was.
De hoogste betrachting van Broe
der Marie-Albert, is priester te
mogen worden, Hij ontving thans
de mindere wijdingen, maar toeko
mende jaar zal hij het geluk heb
ben. zijne eerste It Mis te mogen
opdragen.
Karei Van der Cruyssen, thans"
Broeder Marie-Albert, die een deel
van zijn leven geofferd heeft aar. de
verheffing van de katholieken mid-
denstand in Belgie en in den vreem
de de inrichter was van tentoonstel-1
dingen, heeft zich ook tijdens, de
rampzalige oorlogsjaren .als een
held godragen.
In Augustus 1911, hoewel reeds
tol rijnen leeftijd gekomen, trok
hij op als oorlogsvrijwilliger, tot
verdediging van het Vaderland.
Hij nam dienst bij de genie .als
simpel soldaat, maar werd gezien
zijn onversaagden moed door zijne
oversten tot den graad van luite
nant verheven,
Hij hel wam vele eereteckens
Belgisch ocrlogükruis' Fransch
norlogskruis Ridder der Kroonor
de. Militaire medalie IJzenneda-
lie. en meer andere.
In den nacht van 7 op 8 Septem
ber 1918 verrichte hij eene helden
daad eenig in de annalen van den
oorlog, t Was op den Blanckaert.
het wijde meer tusschen Woumc-n
en J» oordsehootenaan den Ijzer.
Duitscbers wilden het meer over.
Drie Duitsehe mitrailjeursbooten
vaarden op, Luitenant Van der
Cruyssen vaarde ze tegemoet, met
eene lading granaten. En te midden
van den nacht werd daar een «zee
slag» geleverd. Luitenant Van der
Cruyssen keerde terug met zijn
schuitje en met eene Duitsehe mi-
trailjeurshoot op sleeptouw. De
twee andere booten waren gezon
ken.
Zijne heldendaden zijn te lang
om te melden, De dagorde van het
Belgisch leger, on 20 Februari
1919. vermeld
Karei Van der Cruyssen, re
serve luitenant van eerste gehalte
werd ondanks zijne 40 jaren, oor
logsvrijwilliger begin Augustus
1914, Toonde van bij 't begin der
vijandelijkheden 'en onophoudend
zijne voorliefde voor de stoutmoe
digste ondernemingen, waarvan
talrijke dagorden melding maken.
Onderscheidde zich zich bijzonder
tijdens een toelit op liet Blanckaert
meer. Bij het offensief van Sep
tanher 1918 leidde hij met helden
moed het peloton patroeljeurs van
Je genie. In hethosoli van Hout
hulst deed hij een allergevaarlijkste
Verkenning met de schitterendste
uitslagen, Gedroeg zieli voort held
haftig in de gevechten van Zaren-
Hazewind. Werd erg gekwetst te
Zonrergem.bij een dier gevaarlijke
ondernemingen, voor dewelke hij
zich steeds met offervaardigheid
aanbood
Hij viel, gekwetst, in Duitsehe
handen, die hem naar Antwerpen
overbrachten, waar zijne zegepra
lende makkers hij hun intrede, den
15 November en volgende dagen,
hem aantroffen in eene school als
lazaret ingericht
Wij wensclien Broeder Msi-ic-
Albert een rijk gezegend klooster
leven, en vruchtbare priesterlijke
loophaan, en hopen dat hij in zijn
dagelijkseh boeteleven zijn gelief
de volk niet zal vergeten,
Het Departement van Economische
Zaken heeft 'lesloten dat voortaan het
bedrag van 200 frank, dat aan de oud-
glrijders na den wapenstilstand werd
uitbetaald, vdor hdti aanschaffen van
een burgerplunje, niet meer zal worden
afgehouden van 'het bedraig der
oorlogsscliadevergoeding; welke den
oud-slri|jdcrs 'toekomt;
De belanghebbenden wién dit 'bedrag
werd afgehouden zullen dit terugbe
taald worden.
Parijs, 12 Nov
Ge»ruchlen beweren dat moeilijkheden
oplazen tusschen do Bdlgisohe en de
Fransehe regeeringen, voor de toepas
sing van heit handelsmodus-vivcndi,
onlangs tusschen beide 'landen (gesloten.
De inlichtingen zeggen da,t gezien
de talrijke klachten der voortbrengers
en in het bijzonder van de wijnhandel
het Fransehe parlement do overeen
komst niet bckradlMlgen zou. Dit kan
niet juist weiezen.
Inderdaad ondortcéken'd door M.
Ravnaldi on M. de Gaifficr d'Hestroy
namens de regceringen Vrad het
modr.s-vivendi op 10 November in
'voege.
Trouwens werd het 'derwijze opgevat
dat de parlementen huh goedkeuring
niet moesten geven aan de overoen-
komslt die hoogdringend was.
Daarbij dient ge voogd te wórden
dat dc I-Yansche regeering zioh bezig
houdt om te voldoen aan de verzoeken
van zekere handelaars die getroffen
worden door (hot hooge cijfer dar
toltarieven.
Het voorbeeld der surtave op de
wijnen en inzonderheid op de adhuim-
wijnen i.s in dit oplacht kenschetsend.
On dorbnndelingen worden te Parijs'
omtrent dip kwestie gevoerd. De gezanfc
zag gisteren en heden M.M, Horrbt
en Kaynaldi.
Diiinsdagr: rorgen, om elf uur, heeft
minister Ysëhoffen de h.h. Ohaudon,
Modave en Qiunct, van de B er oops ver
een i ging der Winkeliers ontvangen.
De minister heeft verklaard geen
enkelen maatregel te zullen trol fen,
die den eerlijken, handel zou kunnen
belemmeren.
De afgevaardigden wezen er op, in
te Stemmen met den strijd door de
regeeriug liegen de. duurte aangebon
den en zegden den minister hun
medewerking toe. .Zij zijn van meening
dat in beginsel een wejt op de .beteu
geling van woekerprijzen en een
vaststelling van maximumprijzen nut
tig kan worden geacht,
WV
Het IicofcTbesfaaS- van liet Katholiek
Verbond van België, had beetot ter
aele-'cnheid van zijn jubileum.. aan
Hoort. Hoogw." Mgr Heylen een adres
tc zenden om aan den Grooter Herder
dé vereering. aanhankelijkheid en
erkentelijkheid der leder, van heit
hoofdbestuur te 'betuigen, Hit adres
was als volgt*.
Monseigneur.
Nu de Belgische katholieken, samen
met deze der" onüritnjgendie landen met
diepen eerbied Uwe Doorluchtigheid
gedenken, zijn wij gelukkig ons, bij
ïien tc voegen en aan Uwe Doorlucintiig-
hoid, in naam van het hoofdbestuur
van liet Katholiek .Verbond van
Bolgie, de hulde onzejr datnkbaarheid
cn onze beste wensdlien aan te bieden.
ITet katholiek België, rekent het
aich tot plicht, oir 't is hem trouwens
een ware vreugde, hét jubileum van
Uwe Doorluchtigheid mee tc vieren.
In uw veiheveii persoon beboet het
de samenkoppeling der vrome christe-
1 ij ke deugden, dof wetenschap en van
hol apostolisch streven.
De leden van het hoofdbestuur van
het Katholiek Verbond van België
overigens, rijn jegjens uwe Dooriueh-
tiglieiid bezield met die (gevoelens van
vereering en erkentelijkheid;, in Jmn
naam vereeren wij thans den Heiligen
Bisschop, dein Groot en Burger, verder
diger van liet land in de droeve dagen
dc-r bezetting, de glorierijke voorzitter*
der Internationale E uohaifftsti sehe
Congressen.-
Wij bidden de Goddelijke Voorzie
nigheid U nog 'lange jaren tusschen
one te behouden en U, tot onze
vreugde en oer, met onovertroffen
bijval fe laten leiden den grooten
kruistocht voor het rijk der Eucharistie
in deze wereld.
'Gelieve Uwe Doorluchtigheid de
u:Y. drukking o'nzer gevoelen? van
kinderliefde en aanhankelijkheid ïe
aanvaarden.-
Voor htt hoofdbestuur van het
Katholiek Verbond van België:
Die Schrijver. De Voorzitter,
L, DELVAUX h, HEYMAN.
Volksvertegenw.. voorzitter f
van bet Oh rist. Wérken1 veib.
Zijne Pobrliicbfee Hoogwaardig-
heïd heeft aan M. Hendrik Heyraan,
voorzitter van het Katholiek Verbond,
volgend aniwoord gezonden:
De Bisschop van Namen bedankte
harlcEjk den voorzitter en de leden
van het TCath. Verbond van België
smeekt den zegen van God n.f over huh
werk. voor Zijn eer en 'het wolzijn van
het Vaderland
(Get.) Th. LOUIS, Bisseliop van
Namen.
Op de Zuidlaan te Brussel werd
Woensdag de VIe on laaltsto paaiden;
markt van 'liet jaar gehouden. 'Zij
behaalde min 'bijval dan de vorigen,)
daar ei' Juinder hoopers waren .lmmors
sedert eenigen tijd is de uitvoer naar
Duitschland veiboden. En op de vorige
mark'eu worden de grootc kóópeh
gesloten door Hollanders en Luxetn-
burgeap, dije voor de Duitschers
optraden.
'Er waren S53 paarden te koop: 120
jjwaar trëkras: 130 liciit ras; 59 poneys;
32 veiWens en 12 muilezdlf IJct- zwaar
tie-kras ging nog van 6Q00 tot 7000 fx*.
het licht ras van 5,000 tolt G.00U fr.
de veulens van 3,000 tot 4.000 fr.de
zadelpaarden, van 3.500 tot 5000 fr.
en de muilezels van 800 tot 1200 fr.
De jury heeft d'e volgende onder-
soheidingen verleend:
Zwaar irekras: le prijs Math'ëu,
meit een lot van zes paarden.
Licht ra?.: le jwijs, id.; 2e, De
Temmerman met zes paarden.
De volgqnde paardenmarkten wor->
don gehouden: 11 Maart. S April, 13
Mei, 9 Scr kt ember, 7 October. 4
November 1925. In het jaar 1924
werden pp do markten Aan Brussel
2,204 paarden te 'koop igestëkl.*
HET (TsDBRZOEK
De heer TOderzoekslrechtcr h^eft
Bertlia Mrazek in bet gevang van
Vorsjt langdmig onderlioord.
De wonder-dbktèo-res 1 iceft vrien..
cleliik op al de 'gestelde vragen
geantwcordzij békende cene inachrij-
vingslijst iim omloop pebraoht ite
hebben voor het aaukoopen var. een
orgel voor de kerk van Moha. Zij
voedde erbij nog geen tijd., gehad te
hebl>en dc ogibrengst op fle stumi.
Dc magistraat heeft cm zijn kabinet
ook eenige gcfiii.gen onderh iord. Êen
der gewezen vcflgeliiigcn van «Mieke^
Manneke» 3iecfh: •vehk'lr.aid dat Bertha
Mrazek cene der gevaarlijkste vrouwen
Is die op aarde verblijven en dat bet
helscli wijf cene duivelia in *Hien9oiien-
yloesch'
De bemanning van den schoener
«Imperator», melende 25,3 ton, is te
Liverpool ontscheept.
De matrozen hebben het volgende
verhaald
«Wij hadden sedert verscheidene
dagen Pernambuco veriatgn, wanneer
eensklaps een geweldig orkaan uitbrak
cn de bliksem op pns schip neersloeg.
De bij'zondersle mast brak op drie
plaailSenen sloeg- in zee met zeilen en
kooixlen. Een andere mast sloeg met
geweld ap het dek neder.
Gjélukkig was niolma/nid gé trof fen
geworden en werd op het 'dek na liet
on we dier al wait stuk'gesjlageii was
opgeruimd. De schoener was nu aan
rijn lot overgelaten/wij moesteii nu
dc aankomst van een solrp afwachten
Gedurende vijf dagen en nachten
zwalpten wij op zee, vruchteloos naar
een schip uitziende. De izesdc dag brak
ivcderojy, een onwedeir los, nog heviger
dan het- voorgaande. De baren sloegen
over het dek, alles over boord werpende
en tót overmaat van ramp werd hèji-
stuur stukgeslagen.
De boot begon waiter te scheppen;
dag en -naeht waren wijj aan het uit
pompen
Eindelijk do aélitete clag werden wij
opgemerkt door de stoamboor '«Cardi
ganshire». dio eene sloep b'/n zee liet en
wij waren geccd.
Alvorens onze boot te verlaten,
stakon wij ze in ibmnd.
VEBKIAIiHSTG VAN KARDI
NAAL CIIARROST
'Z. Em. Kardinaal Gharrost, aaris-
b.^spbop van Hennes, htaaft eehe
krachtdadige verklaring afgelegd
naar afleiding van de hatelijke
redevoering welke de miniver Francois-
Albert te Valence heeft uitgesproken.
«Deze redevoering, zegt Mgr ("har-
rost, moeiten wij beséhouweai als een
nieuwien aanval, iils eene ovejrbodiie.fe
uiting van dene vijandschap, weükë
voor niemand meer ccn geheim ip. En
wat hebben wij 'gedaan? Op eenie
ooiio.asverklaring hebben wij gcant-i
woord met 'de ibevestigimg van onze
grondbeginsels en van onzen on wrik
baren wil nooit toe te geven op het
stuk van onze princiiiepen.
Wij zijn katholieken, rrfaar gec-ö
opmerii ng.cn. Wij d;[jtn Fransdie
burgcinU die hujnne algdhcele Vrijheid
willen behouden en diiie met al de
andere burgers op gelijken voet willen
gesteld worden. Wij vragen geen
voorrechten, maar vrijheid en .gelijk
heid.
Wij zijn vaderlanders, die ónzen
plicht- hebben volbracht, rooals wij
iiom morgen nog aullen vorvidlen.
Wij willen niet dat men nu de deur
wijze aan kloosterlingen, dié im 1914
uij ballingschap zijn weeigekeerd om
vrijwillig cn uit eigen beweging eene
plaats in de loopgi-adfuien in te nemen.
Wij willen niet. dat onder voorwend
sel dor eenige seliocil, de vnijlieiu van
on denvijs wordt gewurgd en het
vaderlijk gezag onder d'e voeten wordt
getreden.
ven, onthoudlfc het welwij zullen niel
toegeven. De Eransthe natie is geeno
vervolgster. Het volk heeft do houding
der katholieken onder den oorlog
bewonderd. Tiet nn de uitdrijvbai-
gen niet tegrijpen.
De katholieken zijn sterk in hunnö
vastberadenheid." De mcn'taliteït van-
1924 is niét meer deze van 1913. Voor
den oorlog werden de katholieken
efdert jaren vervolgd, benadeeld,
Zij vreesden zich te verdedigen. T hans
v.iïlloii zij nfijét meer 'toegeven, dat kari
ik ondanks de mogelijke gevolgen
verztlkeren.
Onze geachte vriend en eud-
stadgenoot E P. Lodewijk Taeynians,
J. S. stelt thans eene j*eeks zijner
schilderwerken :cn toon in het Hotel
Ravenstein, te Brussel.
Een kunstkritieker M. Sehurgeris,
geeft over deze llcntoongtolling volgend
yeislag in Le XXe Siècle:
«Kent gij schilder Taeymans, jezu'ït,
onder de 2000 Belgische kunstenaars
van liet palett? Het wierd lijd, geloof
mij, dtit dien naam de duistt-rn-is
doorbrak, waarin de nederigheid van
den kloosterling zioh gedompeld had
cn dat heit salon van het Hotel
Ravensteii?, waai* liij lot 17 November
zijne werken tentoonstelt, hom toeliet-
tot- liet openbaar domein door to
dringen Het h de veropenbaaring van!
een lialent van eensten rang als iand-
chapsahilder. Het is de veropenbaring
van eene personaliteit die noch op
school, noeli op meester roemt, van
ren origineel penseel noch zuiver
klassiek,, noch overdreven, noch
realist:, noch impressionist klas
siek door de zuiverheid der bjn on de
edelheid van den stijl, romantiek door
het roerende pn soms door het lyrisme,
realist in eenige aiyncr pamenstellingen.
door de itrcuwe afbeelding der natuur,
maar idealist, 'u'indien ik het :-'*«o mag
zoggen, tot in het mystici?'.in 'lidt-
meerendeel züjiner onderwerp, u. Zijn
kleuTsdhakeering is. kunstrijk cn;
bescheiden, zijn werkwijze maliig cn
monsierlijk. Hij schildert zooals hilj
voelt en hij voelt als een dichter, ala
een mysticus, als een verLiiefde op
Vlaanderen. Hij is de Guido Gezél le
der schildeikunst. De macht der
samenstelling gaat bij, hem gepaard
mot de scherp^ der ontleding. Hij
bc-zit de betoovieixhidle igaive schi'er met
nidta kets overheerlijks te maken. Ilij;
du'rfil alles. Uiit een reeks, omgehaalde
en afgezaagde essofien, met iim de verto
een .groepje hoornen maalt hij li een
Herfstzang van doordringende dich-
Herlijkheid, ómdat- dit deel van het
woud baadt ijn cene heïderfijne
atmosfeer en de stervende klaarte der.
ondergaande zon, de -kruinen der
boomeln met- keurige (zaehthéid koMt
«treelen.
De num'rners 5, 31; en 16 (Winter,
Onder Bedreiging, Lente, Hofjes in'
Vlaanderen) munten uiit door een
rechtzinnig realisme, do juiste opvaltip(g
van de werkelijkheid in al liaóe
waarheid teruggegeven. Soms maakt
hij van zijn 'onderwerp een ideaal
zooals in de nummers 3, 9. 13. (Bij
het naderen van den ZomerHet
Hoorn. Het Brood, bijzondcriiijk in
n. 9 dat ik aanzie als zijn meesterstuk.
.Door ik weet niet wélk toovernhdde!,
schijnt hij helt onmetelijke op. d"'o
kleine doeken teniggejgdven te hUb-
lx-lhen, het uitspansel is pracüiBlg. liejtl
licht v^lfc er in uitei^t fijn» gcEakee-
ivMïgen, het landschap leeft en tri Ite,
Vlaanderen*s bodcm zingt zijn loflied
aan den Schepper en in Het Koorrt
zou men •zoggen dat de gouden halmen
hunne dankbaarheid lien hemél stnron.;
Er zijn doeken waar dc techniek
van den kunstenaar rich krachtvol
ontplooit óm zich (ten dienste te
stellen der gedachte van den dicliter,
zooals n. 8, De Molen put, cer.e schorpo
cn bijna Hragische tegen stél ling van*
vol gehei mzi n. n ig-
,Op die punten zullea wij niet- tocge- manier weet Ite doen.».
licht en schaduw,
hoid.
Doch gewoonlijk rijn die land-
sehaopen van eonie fijne tec-rgf^-oelig-
beid, omhuld 'dodr clone goddel ijke
doorliiébtigheid, zoozeer bewtwiderd.
bij Corot en Puris 'de Chavanne.i
waarheen E. P. Taeymans schijnt te
stf reven.
Het zal geestig riijn eens na te
gaan of de> kunstkririèk onder het
kleed van den JczuicU den gro;4rn'
kunstenaar zal willen herkennen, dio
n,n rij'n werk denheid, sarn!en?f{e>Hing,
verhevenheid cn igroofflieid, meerder
heid en kracht, weet te dteken en boven
alles dit jwaraoomliik en op origuteel^