5
Donderdag
Febr. 1925
¥£§08 DE mm
De Koningin naar Antwerpen
Uit hai Vaükaaa
i 0i:
De vlecht Brussei-öongo
Landksswbelangen
De Koning van Engeland
in Belgis
De Onderwijzerswedden
Rê¥C!u!Is!?S:ï8 meeting
te Gharlerei
DE VOLKSSTEM
XXXI' JAARGANG NUMMER 30
Kortstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. Ui - DAG-BLAD 9 5 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.75 Uitgever: J. Van Ncffel-De Gendi'
H. Agal'ia
Zoo op 7,18, oud ar 4,531
Volle Maan den 8
publiciteit buiten het Ait. AALST i;Agentschap Havas, Adol£ Maxlaan, 13, tc Bruösél. Rue de Richelieu, Parijs, Bream's Building, 6, Lon dres E. C. 4.
Kijkt toch niet verwonderd op
want dit is een portugeesclhe 'ei
gennaam, En een beroemd man
droeg dien naam en wordt tlians
bij zijn vierde eeuwfeest herdacht.
jWat wilt g'er aan doen, zoo is
de mode geworden van alle hon
derd jaar eens op de grootej Wel
doeners van het menschdom te
denken, Zonder hom ware de be
scliaving en bijzonderlijk de be
keering van die landen welke bij
ontdekte ten minste nog vertraagd
geworden en zouden onze katho
lieke zendelingen daar geen toe
gang en geen intrede gevonden
hebben.
Zoo dus nog een roemrijke die
meegeholpen beeft tot het groot-
sche en vérdienstelijkste werk der
verlossing van zoo talrijke volkie
ren uit de klauwen van Satan en
yan den eeuwigen dood.
Deze nooit te veel geprezen zee
vaarder kwam ter wereld te Sines
stad der provintie Algarve, op het
strand van den Oceaan gelegen.
Men schreef toen het jaartal 1469.
't Is dus lang geleden... Hij ont
ving eene verzorgde en manhafti
ge opvoeding. Ook stak hij nog
zeer jong zijnde in zee en waagde
het tot aan de kusten van Guinea
In 1487 geroepen door Koning
'dan II van Portugaal oni een ont
dekkingstocht ter bestemming van
Indië langs bet uiterste zuiden van
Afrika.te bestieren, moest Gama
dit plan en die stoute onderneming
tien jaar uitstellen want de koning
stierf op 't onverwachts en de zoe
ker kon slechts in 1497, onder de
regeeiring van Dom Manuel, ge-
zeid dé Rijke, vertrekken. Deze
Zeetocht werd met veel mildheid
gereedgemaakt en bestond uit vier
zeilschepen of ronde karveelen die
men doopte Sint Gabriel, Sint
RaphaelSint Michavlen Berrio.
Den nacht voor het vertrek werd
door de bemanning in de Kapel
van O.L,Vrouw van Bethleehijop
een uur afstand van Lissabon
doorgebracht. Dit heiligdom stond
rechtover de plaats waar gewoon
hik de voorname
lijk de voorname zeeschepen in
den Tagestroom gemeerd lagen,
Naar bet verhalen van een oud
schrijver maakte zich iedereen al
daar in die kapel gebeed om den
dood te gemoet te zien en te gaan
en Vaseo en zijn scheepsvolk ba
den er met godsvrucht en bezagen
er met fierheid het blanke vaan
del met rood kruis hun door den
koning toevertrouwd. Vaseo hield
zijn woord en volgens afgelegde
eed vaarde hij den' Kaap der Goe
de Hoop om en landde te Calicut
aan in 1498. Zoo vereenigde Vas
':o de nieuwe portugeesche ontdek
kingeu met de reeds in stand ziin-
de bezittingen, verkende de kusten
van Afrika ten volle, toonde eene
nieuwe zeeweg en schonk aan Eu
ropa eene menigte landen nog zeer
onbekend voor de Wester] ingen
hoen bij in zijn vaderland teruo-
keerde werd Gama als een over
winnaar ontvangen en ddor d'en
honing gelast om zijne ontdek
king te benuttigen. In 1502 ver
trok hij terug, vereerd met den
titel van admiraal der Indien en
nan t hoofd van eene wel toege
ruste vloot. Hij stichtte stand
plaatsen re Mozambiek, te Sofa-
stl"«fte Calncit waar portugee-
.sclic kooplieden' demi oord waren
geworden en vestigde te Cochin de
eerste portugeesche factorij of het
eerste handelskantoor in* Indië.
Isij kwam terug in zijn vaderland
ten ,iarc 1503 na de oppermacht
van 1 ortugaal door dc kleine soe
vereinen te doen herkend hebben.
ein kreeg den titel van graaf yan
Vidigueira.
Doch gelijk het dikwijls het ge
val is, ontstond er een geschil tus-
schen Koning Manuel en zijn
roemrijke dienaar, en alle moei
lijkheden willende vermijden ging
de wereldreiziger op pensioen le-
•ven, Deze toestand van zaken
duurde twintig jaren. In 1524 riep
Jan III hem "uit zijn schuilhoek,
verlangde zijnen dienst en be
noemde hem Onderkoning van In
dien. Doch nauwelijks te Cochin
aangekomen om zijp ambt waar te
neinen stierf Gama zonder de re
geling der portugeesche bezittin
gen te kunnen voltrekken. Dit
spijtig afsterven gebeurde in den
Kerstnacht van 't jaar 1524. In
1538 werd zijn stoffelijk naar Eu
ropa overgebracht.
't Was een trotsdh karakter,
dikwerf wat ruw, gelijk het ten
andere noodig is voor grootsche
onderntemingen. 't Was ook een
uitmuntend en volmaakt katholipk,
een christen van één stuk. Hij
mocht den weg van Chrtstoffel
Columbus min of meer gereed ma
ken en 't was St. Franciscus Xave-
rius die per boot zijn weg volgde.
De eerste reis van Gama werd door
Camoëns, een portugeesche dich
ter in de Lusiades als epos of hel
dendicht vereeuwigd.
Den 30ste)n laatst feestte het
Portugeeseh gouvernement het
vierde eeuwfeest van Vasco's ver
scheiden. Ter dier gelegenhejid
zond Pius XI eene bijzondere af-
veerd'iging naar Lissabon onder
het voorzitterschap, van Mgr. Te-
deschini, nuntius tè Madrid. De
president der Republiek met al de
vertegenwoordigers van 't volk eji
andere grooten woonden de pïech
tiglieid hij. MARC,
Koningin Elisabeth* 7,al zich korte
lings naar Antwerpen begeven en er
ecnigen tijd verblijven. Het konink
lijk paleis der Meir wordt thans in ge
reedheid gebracht.
Nog de heilig- en zaligverklaringen.
In de omgeving van het yatikaan
wordt er gezegd dat de heilig- en za
ligverklaringen zullen beginnen op
Zondag 19 April, om alsdan van Zon
dag tot Zondag voortgezet te worden,
(uitgenomen op Sinxen, voorbehouden
voor dc groote mis yan dep Paus.
In strijd met de gewoonten zullen
de heiligverklaringen een voor een
geschieden, behalve 'deze van 'de ge
lukzalige Joannés-Baptist.'a yianney.
Pastoor yan Ars, en Jan Endes, welke
tegelijk zullen plaats hebben. Dezen
waren gesteld op. '17 Mei, doch Mgr
Manier, Bisschop van Bclley, die over
c-enige 'dagen door den Paus ontvan
gen werd, heeft 'den wensch' uitge
drukt 'de plechtigheid te zien ver
schuiven tot in de maand September.
Dit verlangen zal waarschijnlijk
gewilligd worden.
Denkelijk zullen nog ecnigc andere
heilig- en zaligverklaringen verscho
ven worden tot in September, of mis
schien wel tot de maand October.
Rome 3. Febr.
Het bericht van het volgend con
sistorium dat zal gehouden worden
ter gelegenheid van het Heilig Jaar
doet de meest uiteenloopenje geruch
ten ontstaan over 'de verdeeling der
kardinaalshoeden in het Heilig Colle-
gie der kardinalen.
Die kwestie houdt oj> 'dit öogenblik
het meest de uitland&che geestelijke
middens onledig:.
Minder belangt bet aan te weten
wie lot kardinaal zal verbeven wor
den dan wel of de verdeeling der hoe
den zal behouden worden. Ral zij niet
gewijzigd worden ten voordeelt; van
de Amerikaansch'e geestelijkheid.
Beweerd wordt dat de Amerik'aan-
sche geestelijkheid zou gevraagd
hebben het aantal kardinaalshoeden
op zeven te brengen. Anderzijds
wordt gezegd dat. zulks niet gebeurde.
DE BEPLOEGING EN DE
POTASCHBEMESTING.
Gansch den Winter door, wanneer
het weder zulks toelaat, worden de
blootliggende gronden omgeploegld
de noeste landbouwer past te dier ge
legenheid tevens de stalmestbemcs-
tingen toe. Met de aanbrekende Lente,
wordt zulks een wedijver, 't Is dan ook
liet beste tijdstip voor de toepassing
der potaschbemesling, die, óver het al
gemeen, le laattijdig plaats grijpt-.
In vorig artikel hebben wij er op
crewezen, dat de regen en de sneeuw
de verspreiding der meststoffen door
de bouwlaag begunstigen. Vroeger'ook
hebben wij'er de aandacht opgetrok
ken dat het geraadzaam is de sylvïniet
an Elzas minstens zes weken voor de
zaaiing of de planting toe te passen.
Onmiddelijk na de omploeging voor
ardapjielen, beeten, haver, enz. wordt
sylvmiet op de snede uitgestrooid,
en diep of ondiep, naarvolgens het
diep of ondiepwortelende gewassen
geldt, 'duchtig ondergoschoeperd. Men
hoeft 'daarmede niet langer te wach
ten, zelfs niet voor de Industrieaar-
appelen of de beetwortelen, welke
slechts einde April-begin Mei zullen
geplant of gezaaid worden, onvcrschil-
in welke gronden, leem- of zand
gronden. Zoohaast de planfen ïn groei
komen, treffen zij dan in den grond
eenen rijken voorraad potasch aan, die
volkomen aaneigenbaar geworden is,
zoodat de eerste groei, voorbode en
waarborg van den verder weligen
groei, verzekerd is. Daarbij zal °de
loor, die voor de goede hoedanigheid
der tafclaardappelen schadelijk is
nlusschcn uitgeloogd zijn. In elk'gel
ral. dient de sylvïniet minstens acht
dagen voor de zapping toegepast en in
gewerkt tc worden, doordat zij eene
in etende werking op het zaad heeft,
flus de kiem zou kunnen schaden. Wij
herbalen dat het bijna altijd best is 'de
f-.\Iviniet' minstens ze.s weken voor de
zaaiing of de planting in den. grond te
brengen, K. AL|S
HET STOUT WAAGSTUK VAN
EDMOND THIEFFRY.
Zooals wij gemeld hebben was het
gisteren Dinsdag voormiddag dat H.
I\. H. Prinses Marie-José, ïn het
vliegplcin van Haeren-Evere, zou
overgaan tot de inwijding van den
aërobus Handley-Page, aan boord
van denwelke de Belgische vlieger
Edmond Thieffrv 'de vlucht Brussel-
Congo zal wagen.
Het vliegmachien is gansch van
Belgisch maaksel en is gemonteerd in
de werkhuizen der Burgerlijke Vlie
gerij te Haeren-Evere. Het zal 'den
naam voeren van «Prinses Marie-
José».
Z. M. Koning Albert' heeft, zooals
wij gemeld hebben, er ook aan gehou
den den vlieger Thieffry zijne aan-
moedigingen te verleencn. Maandag
voormiddag begaf de Koning zich per
auto naar het. vliegplein, waar hij
Thieffry en zijne reisgezellen, den
loods Roger Leopold en den mekano
De Bruycker aantrof, terwijl zij be
zig w;aren dc laatste hand te leggen
aan het monteeren van den motor.
De Koning onderhield zich' heel ge
moedelijk met de vliegers en vroeg
breedvoerigen uitleg over de Congo-
vlucht en hare technische .voorberei
ding. De Vorst onderzocht langdurig
het vliegmachien. «Ik zie met genoe
gen, zegde hij, dat uw schoon vlieg
machien de meeste waarborgen van
veiligheid 'oplevert. Maar, weest
voorzichtig. Gij moet geen snelheids
record behalen, maar praktisch be
wijzen dat de verbinding Belgie-Con-
go mogelijk is. Ik hoop en ik wensch
vurig dat. gij in uwe poging mocht ge
lukken. Het gaat om 'de eer van ons
Vaderland en om de economische uit
breiding van onze kolonie. Goed
heil!»'
Met deze woorden naip 'de Koning
afscheid van Thieffry en zijne gezel
len.
t«ï '*i
PRINSES MARIE JOSE AANWEZIG
SIJ HET VAN STAPEL LOOPEft VAN
HET VLIEGTUIG.
Dinsdag morgen woonde de prinses
Marie José het van stapel loopen bij'
an het driemotor vliegtuig' van
Thieffry, en trad als meter op, aan
gezien liet vliegtuig haren naam
draagt.
J1 uur werd liet vliegtuig voor
gebracht voor den met vlaggen en
wimpels versierden 'grooten hang'ar,
vlak bij eene kleine estrade. De prin
ses kwam kort nadien ten plaatse en
werd 'onvangen door M. Marchal, be
heerder van de 5>. A. B. G. A.
Tusschen de aanwezigen bemerkte
men hoeren ministers Forthomme,
Carton, TsehofTen; senator Digneffe;
generaals Menscart, Giron, baron
GreindI, Gillain; majoor Smeyers;
commandant Nelis, van het vliegers-
korps: M. M. Jacobs, Wolf de la
Kault, kolonel Van Iseghem, van de
Acro Ciub; de vliegers Willy Coppens,
de Meulemeester. Thieffry, de loods
Roger, de hoofd-mecanicien, enz.,
enz.
Bloemen werden aangeboden aan
de prinses, die het vliegtuig onder
zocht en dan, op de estrade, het lint
doorsneed, waardoor eene flesch
champagne tegen den motor terecht
kwam; dit .was de doop.
Toen stapte Roger .in liet vliegtuig
en de prinses snééd nu het tweede
lint door, dat het tuig nog vastmaak
te- Onmiddelijk daarop steeg de "«Ma
rie-José»; de lucht in, deed eenige
ronden in de hoogte en daalde daar
na bevallig neer.
Daarmee was de plechtigheid afge-
loopen.
->V-
In de aanstaande lente 'zal te Ha
relbeke een gedenkteeken opgericht
worden aan de Engelsche helden, g
sneuveld bij den Leieslag!. Koning
Georges van Engeland heeft het in
zicht tc kennen gegeven die plechtig
heid bij te .wonen,
DE COMMISSIE DER XII
HEEFT EEN AKKOORD BEREIKT.
De Commissie van de XII heeft een
nieuwe vergadering gehouden Dins
dag namiddag. M. Nolf, Minister van
Kunsten en Wetenschappen, woonde
de vergadering bij. De Commissie
beeft de gewenschte verzoeningsfor
mule gevonden, met dewelke de Re
geering zich yereenigd heeft. Deze
formule stelt de minimum-wedde van
dc onderwijzers vast 'op 5,000 en de
maximum-wedde op 10.000 frank.
Het stelsel der periodische ver
hoogingen wordt eveneens gewijzigd.
De Commissie zal Woensdag een
nieuwe vergadering houden, ten ein
de de nieuwe formuul definitief .vast
te stellen.
Nadien zal de Regeering zelf, bij
wijze van amendement aan het pere-
quatieontwerp 'de verbeteringen
voorstellen, welke eene nieuwe uitga-
zullen vergen van 20 millioen
frank. De totale uitgave zal dan 25
millioen frank bedragen.
CACHIN KOMT HET BOLSJEWISME
PREDIKEN AAN DE MIJNWEKERS
Zondagmorgen is de Franschc com-
Cachin te Charleroi het woord komen
oeren, voor de gebouwen van het
communisme, bij gelegenheid der eer
ste verjaring van het overlijden van
Lenine.
Het was Lesoil, communistisch" ge
meenteraadslid te Ch&telineau, die den
redenaar voorstelde aan de toehoor
ders en die zegde dat men de socialis
tische kopstukken had uitgenoodigd
geen enkel was echter gekomen.
Toen sprak Cachin en verheerlijkte
de revolutie in Rusland! waar in 1917
erbonders en boeren de gedachten
van sociale omwenteling van Marx
hebben verwezenlijkt.
Alle pogingen der burgerregeerin-
cn om het Sovjetsysteem in Rusland
kapot te krijgen mislukten.
Op dc kapitalistische puinen hebben
de Bolsjewisten een solied gebouw op
gericht, dat met den dag hooger rijst.
Aan de boeren beeft men, naar com
munistisch systeem de gronden uitge
deeld, die men aan den Tsaar, de
Tootvorsfen, dc edelen en 'de burgerij
had afgenomen, dit is een enorm feit.
De socialisten zeggen 'dat het geen
communisme is. Laat men de boeren
van Rusland maar eens raadplegen.
Wat de werkhuizen, de fabrieken, de
mijnen, de petroolbronnen, de ver
voermiddelen betreft, die hebben de
revolutionairen ontnomen aan de ka
pitalisten en uitgeroepen dat zij'
Staatseigendommen waren.
De arbeiders, er in begrepen 'de ei
genaars, moeten de. cominuni§Jis_che 1
ondernemingen doen bloeien; wat de
bezitters, de aandeelhouders betreft,
die hebben we buitengekegcld en hun
gezegd dat, als zij het beter willen
hebben, zij kunnen werken gelijk de
rest. (Luide toejuichingen)'.
Ik heb 30 jaar tot de socialistische
partij behoord, maar, toen ik naar.
Rusland ben gegaan heb ik gezegd
Daar is het voorbeeld dat wij moeten
volgen.
Wat is dc handel van Rusland ge
worden .Vroeger was er groothandel,
middenliandel en kleinhandel. De re
volutionairen hebben daar, een einde
aan gesteld.
Het is de natie die nu, onder 'de cön-
trool der coöperatieven, de zorg op
zich neemt de rijkdommen te veröee-'
len die door den arbeid zijn voortge
bracht.
De buitenlandsche handel is 'gemo
nopoliseerd door den Slaat de bin-
nenlandsche groothandel is ook door
den Staat in bezit genomen. Geen
groothandelaars meer, die de winst in
hunnen zak steken de winsten yoor.
den Staat.
is hoegenaamd niet' waar, roept
Cachin uit, 'dat de Sovjets nu gezant
schappen naar het buitenland sturen
om terug betrekkingen aan te knoopen
met de kapitalisten.
Het is waar 'dat 'dc Russen nu graari
moeten koopen maar dat komt door
de droogte van verleden jaar. Nooit
leefden 'de Russische boeren beter,
nooit hadden ze meer éten, nooit had
den ze meer rechten, 'dan Vandaag!!?
Men roept uit r:' Meesters geworden
van de fabrieken zullen 'de werklieden
ze niet kunnen uitbaten. Dat is leu
gen, roept Cachin, het is waar, dat de
hourgoisie. door u te dwingen uwe
kinderen op f3 jaren naar de fabriek
'e sturen, ze geen geleerdheid geven'.
Zij steelt niet alleen uw loon, zij
steelt ook uw versland. Maar eens als
ge meester zijt van de fabrieken, moet'
gé doen gelijk in Rusland; daar heb
ben ze 50.000 arbeiders veranderd in
ingenieurs, door hun ïn de chemie.
Je wiskunde, de physie te onderwij
zen en dat is heel goed gegaan.
50:000 arbeiders-ingenieurs heb"-
ben nu de plaats ingenomen van dé
50.000 boirrgeois-polytechnici. En
overal neemt onder hunne leiding de
productie toe!
En ziet eens welke heerlijke sa
menleving.
De niei~*emmunstisché 'ingé
nieurs w'ant men heeft er nog noo
dig trekken 3000 frank' per maand
en de communistische slechts de
helft, omdat zij het als eene eer reke
nen communist te zijn. (Daverende
toejuichingen van 'de snullen!)].
Al de huizen zijn afgenomen van
de eigenaars en worden door de be
sturen verhuurd aan de werklieden:
wie kinderen heeft krijgt' 'de meeste
plaats; dé ingenieur zonder kinderen
krijgt 'één kamer; ziedaar, het som-
munistisch stelsel, roept Cachin, en
nog daverender zijn! de toejuichingen
der ongelukkigen die dit alles slikken.
Maar, nu begint Cachin een uitval
in regel tegen 'de socialisten, die hij
de ergste vijanden yan het*commu-
nisme heet.
En nu wordt het dé 'strijd tussche^
kwakzalvers die naast elkander staan
op de Zondagmarkt. De werklieden,
die betrouwen hebben in de sociali
sten, zegt Cachin, betrouwen op een
gebroken stok. De socialisten beloven
do revolutie, zoolang zij niet op de
kussens zitten: maar eens aan 't be
wind 'doen ze niemendal en verraden
de arbeidende klas.
De socialisten verwijten ons', roept
Cachin verder uit, 'dat. wij de brutale
revolutie willen. Welnu, ja, en hoe zou
het anders kunnen? Denkt, ge dat we
de eigenaars hunne huizen, de ban
kiers hunne banken, de fabriekanten
hunne fabrieken zullen kunnen afne
men, zonder brutaal geweld?
Wlij'j 'communisten,, verheerlijken
bet geweld, zooals wij de Franschq
Revolutie, de Bolsjewistische en de
Commune verheerlijken. Wij wrillen
wraardig zijn van onze voorouders, die
met den vork eif de brandstichtende
toorts opstonden tegen hunne hoeren.
Daarom geen socialisme,, want hei-
is huichelarij, het is leugen, besluit
hij; de Russen hadden groot gelijk,
zoowel de bourgeois als Ac socialisten
in 'ééncn zak te steken.
Het doel is niet een fabriek tc ver
overen, maar het bewind, het mees
terschap, de burgerij te verjagen en.'
hare bezittingen aan de arbeiders te
rug te geven.
En op die sclfoone slotrede hief dé
vergadering de InternatiQnala aanlIJt
