7
Zaterdag
Fel)i*. 1925
Frankrijk en het Vaiikaan
Bisschopswijding
Amerika en de Universiteit
van Leuven
Kaotnijverheid
De bespreking over
Bestuurlijke Amnestie
in.
Uit Rome
Nog de zaakDe May
Aanzienlijke diamantdiefstal
te Antwerpen
Congo
Confrontatie aan de grens
Kerkstraat, 9 en 21, Aafst. Tel. 114
XXXI® JAARGANG NÜMMER 32
15 CENTIEMEN WEKELIJKS 6.75
Uitgever: J. Vak Nuffel-De Gendc
Publiciteit buiten liet Arr. AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brjksel. Eue de Riohelieu, Parijs, Bream's Buildings, 6, I.on dres E. C. 4.
Ï7"ii'n,.iiii ie. riiliirla^mSt/
H. Romualdus
Zoo op 7,14, onder 4,56
Vollo Maan den 8
Hek nieuws, dat de Fransclie
regeering de ambassade bij het
Vatikaan afgeschaft heeft, zal zon
der twijfel eenen diepen indruk
verwekken, niet alleen in Frank
rijk, maar in de gansclie Katholie
ke wereld,
Deze treurige daad, gesteld door
cene anti-godsdienstige regeering,
zal een bijzonder leed zijn voor de
katholieken van Elzas en Lotha
ringen, die de beste betrekkingen
inet het Vatikaan wensdhen te on
derhouden. Frankrijk denkt mfet
den wenseh van 6 miljoen katho
lieken van die nieuwe wingewesten
geen rekening te moeten houden,
en dat een eenvoudig en tijdelijk
gezantschap voldoende moet blij
'ken....
Frankrijk' komt, na zijne Vér-
keerde handelingen in Syrië, eenen
nieuwen misslag te begaan tegen
het Katholicisme. Bet schijnt te
vergeten,dat het Katholiek Geloof
sedert den oorlog van dag tot dag
reusachtig sterker wordt,, en dat de
zedelijke macht van den Paus zich
uitstrekt over de gansche wereld
Wij moetien ook betreuren, dat
ér een Fransehe priester gevonden
werd, om in de Kamer de zedelij
ke macht van den Paus in twijfel
te komen trekken. Die priestei-
député is niemand minder dan
1' abbé Lemire, die onder den oor
log reeds stilaan afgleed op de ge
vaarlijke hélling van het imperia
listisch extremisme, hetgeen ons
dan ook niet moet verwonderen
dat die abbé zekere argumentén
aanhaalt tegen het Pausdom, om
'de Almacht van de staatssouverei-
n iteit te verdedigen.
Die abbé Lemire is miristefiS
'eene halve eeuw ten achter iri de
conceptie van het moderne inter
nationaal publiek recht, en het is
spijtig, dat zulke mensohen zich
piet eerst beter voorlichten en be
denken, vooraleer hunne giedacjh-
ten zoo blindelings te komen vel—
dedigen...
Priester Lemire houdt "er ook ei
genaardige gedachten op na, over
hetgeen de rol van eenen ambas
sadeur moet zijn aan het Vatikaan.
Onze gezant moet hoog en luid
kunnen spreken te Rome zieg-
dc hij.
Stillek'ens aan, M. Ie député du
Nord Sedert wannéér zou één
Fransehe diplomaat de les te spel
len hebben in bet Vatikaan
Gij zijt waarlijk mis, M. Le
mire, en het grootste bewijs dat ge
het verkeerd voor hebt, is het feit,
'dat gij alleen de goedkeuring hebt
weten weg te dragen van de natio
nalisten en van de radieo-socialis
tische regeering. die u een loya
ler) vijand noemen...
Wij hebben intusscben het recht
ér anders over te denken dan gij.
Wij meenen dat Frankrijk, uit
haat voor den katholieken gods
dienst, eenen nieuwen en grooten
misslag begaan heeft, met zijn ge
zantschap uit Rome terug te trek
ken.
Frankrijk heeft, meer dan gie
lijk welk land van de wereld, rust
en vrede noodig. om zijne bloedige
wonden van onder den oorlog Ie
kunnen lieelen Frankrijk is ook
het land dat meest te vreezen heeft
van eiken nieuwen oorlog, omdat
een nieuwe oorlog den totalen on
dergang van dit land zou kunnen
tl aanstellen. Welnu, de eenigc ze
delijke macht, die in staat is den
vrede te bewerkstelligen in de we
reld is liet Pausdom. In plaats van
die macht te willen afbreken cm
„krenken, bad Frankrijk veel wij
zer gehandeld niet de' macht van
bet Vatikaan te steunen en te ver
meerderen, en bijzonderlijk mfet
de intieme gevoelens van een groot
gedeelte zijner bevolking niet diep
en bloedig te krenken
Frankrijk is, door eigen schuld,
op eenen slechten weg. en wij
drukken de innige hoop uit, dat
het eoo vroeg mogelijk tot berouw
en inkeer zou komen vooraleer het
te laat zij^
Mgr De Cleeme, van de Missies; van
Scheut onlangs benoemd tot Aposlo-
lisch-Vikaris van Leopoldsville (Con
go); zal op 24 Februari aanstaande
de. Bisschopswijding ontvangen 'uit
de handen van Z. Em. Kardinaal Mer
oier. De plechtigheid zal plaats heb
ben in Onze-Lieve-Vrouwkerk te Ant
werpen.; i
De rector van de L'euvensche Uni
versiteit, Mgr. Ladeuze, doet in een
brief, die de New-York Times af
kondigt, beroep op de hulp yan 'den ge
wezen voorzitter van het Belgisch
hulp-comité, den secretaris yan han
del, Herbert Hoover. Zooals u weet
schrijft Mgr Ladeuze, is de opbouw
van de bibliotheek der Leuvensche
Universiteit een werk dat een groep
Amerikanen, aan wier hoofd prof. Ni
cholas Murray Butler stond op zich
genomen heeft. Vier jaar geleden is
daarmede begonnen, maar het werk
dat slechts een derde van de voltooiing
bereikt heeft, is stil blijven staan.
Men lieeft ons 'doen weten, 'dat het
voorloopig onmogelijk is, met den
bouw verder te gaan, omdat de noodi-
ge fondsen ontbreken.
'«Het [Belgische hulp-comiteit' heeft
20 miljoen Belgische franks voor den
herbouw van de bibliotheek bijgedra
gen, en Hoever heeft eerst, onlangs uit
andere bronnen 50.000 dollar vergaard
en voor dit doel overgedragen.
Mgr Ladeuze zegt verder in zijn
brief Het was oorspronkelijk een
geheel Amerikaanscli plan, een Ame-
rikaansche belofte, cn wij- hebben het
gevoel, dat misschien u en uwe colle
ga's genoeg belang in 'de zaak zouden
hebben om uw hulp beschikbaar te
stellen ten einde voor ons de noodige
fondsen bijeen te brengen ter herstel
ling van onze bibliotheek. Niets wat u
ooit voor Belgie ondernomen heeft, is
slechts ten deeïe gedaan. Het is voor
namelijk daarom dat we ons tot u wen
den».
De New-York Times F wijdt aan
den bovenslaandcn brief een hoofdar
tikel, waarin het blad zegt Er
schuilt geen verwijt in het beroep, dat
de rector van de Leuvensclie Universi
teit op Hoover doet. Hij vraagt hulp,
om geld ter herstelling van de Leuven
sche blibliotheek te verzamelen. Het
werk had eigenlijk 'in Augustus '1925
gereed moeten zijn. Dan wordt het
vijfhonderd jarig beslaan gevierd. Het
had een geschenk moeten zijn van het
Amerikaansch volk aan het Belgische
volk, als een teeken van onze bewon
dering voor de heldhaftigheid en den
inoed van Belgie.
«Ook moest het 'dienen als 'een ge-
denkteeken voor gesneuvelde Ameri-
kaansche soldaten. Duizenden perso
nen hebben tot dit (loei reeds bijgedra
gen. Veel geld is vooral van scholen
en kerken hiervoor ingekomen.- Maar
nog is de volle som op lange niet bij
een. Het is niet meer 'dan natuurlijk,
zoo gaat de Times verder, dat de
Belgen zich' tot, den secretaris Hoover
wenden. Wat Hoover tijdons den oor
log voor hen gedaan heeft, zullen zij
nooit vergeten. Hoover heeft altijd zijn
belangstelling in Belgie behouden. En
vooral had hij een warme belangstel
ling voor den herbouw van Belgie.
'«Herbouwing van do universiteit ehj
voor zoover dat mogelijk is, herplaat
sing van 'de verloren werken uit 'de
universiteits-bibliotheek vallen zeker
geheel binnen het kader dezer belang
stelling. Wanneer Hoover er toe over
zou gaan gevolg te geven aan het ver
zoek van 'de Belgen, dan zal zijn moei
te zeker niet onbekroond blijven. Nog
moeten er 500.000 dollar verzameld
worden. Wij mogen niet. vergeten, dat
het cene belofte is, die hef, Amerikaah-
Frho volk 70S jaar geleden aan kardi
naal Merrier heeft gedaan».
Het lijdt, geen twijfel of velen zullen
er te vinden zijn. die Hoover in deze
nieuwe taak willen bijstaan,
De "ophoopirig van de kolënvoórira-
den hebben, sinds eenige weken, een
gfoole. verlamming op de markten
veroorzaakt. Het feit 'dat van de
360,170 ton kolen 'die de cokesovens
verbruiken, het grootste aandeel uit
het buitenland afkomstig 'is, draagt
bet zijne bij om de krisis te .verscher
pen.
Einde December bedroegen 'de voor
raden kolen '4,129,100 ton, zijnde
207,630 Ion meer dan 'de vorige
maand. In de Kempen is 'de yërlïou
ding nog grooter. Iedere maand
noemt 'de voorraad aldaar met 3,410
ton toe, zoodat er thans reeds 142,000
ton kolen opgestapeld liggen.
Een tweede, niet minder ongunstig
Verschijnsel is 'de ongenade waarin
sommige bijprodukten bij de koopers
gevallen zijn. Wel bedroeg 'de voort-
brengst van briketten en eitjes in De
cember '150,630 ton tegen '147,920 Öe
vorige maand, maar 'dit cijfer valt'
nog in de verste verte niet te verge
lijken bij het cijfer 217,920 dat in
1913 gemiddeld bereikt werd.
Met het oog 'op 'deze kritieke ver
houdingen verwacht imeri zich' aan een
al ge me ene prijsverlaging van '10 fr.,
vooral omdat ook 'de loonen zullen
herzien worden.
Intusscben is 'er w'einig bedrijvig
heid öp de markt, ook' ten gevolge
van 'de buitenlandsche mededinging.
VÖor de briketten ligt' verdere prijs
daling voor de hand, terwjil 'de eitjes
haast niet meer worden gevraagd.
Ja
!Neen.:
Dnth".
[15
'4
[1'
[43
[4
<12
A
3
[IS
2
(4 4'
2
2
6
9.
i7j
78
23
[49
De Ivamerafdeelingen hebben Don
derdag het voorstel Blavier op de be
stuurlijke amnestie besp:rokcn.
Het voorstel werd met 78 tegen 23
stemmen en 19 onthoudingen goed
gekeurd. Verslaggevers zijn bh. Die-
voet,, Marck, Eeckclacrs, Ilubbens,!
Doms en Colleaux.
De uitslag van de 'Stemming was 'de
volgende:
Afdeeling.
I
II.
iv«
,v.
lVI,
Wij geven hier enkele bijzonderhe
den over die bespreking.
Ie afd. Aangenomen met 15
stemmen tegen 4 en '1 onthoudin;
.Verslaggever Van Dievoet, Warme
verdediging door 'den hli. Van Cauwe-
laert cn Van Die'yoet tegen de libera
len, wier woordvoerder de heer Claes
was.
He 'afd. 'Aangenomen met' '13
stemmen tegen 5 en 4 onthoudingen.
Tfc h. Blavier gaf een korte uiteenzet
ting van zijn voorstel. Het werd be-
kampt door de heeren Lamborelle en
Broun, die vonden dat er. geen on
recht begaan was.
De lib. Marck en Blavier weerleg
den de liberale opwerpingen, waarna
cJc h. minister Van 'de .Vyvere 'een
prachtige -uiteenzetting gaf van het'
bedreven onrecht en het lijden der
gebroodroofden. Om redenen van
rechtvaardigheid en voor den vrede
en de eendracht m hef land vraagt de
li. minister dat men liet voorstel Taan-
neme.
Onthouding van eenige socialisten.
Ulo afd. Aangenomen met 12
stemmen tegen '4 en 3 onthoudingen.
Verslaggever dc h". Eeckelaers.
AI de socialisten stemden voor. Ve
le katholieken afwezig. De h*. Masson,
minister van Rechtswezen, stemde
voor onder, yborbehoud van eeiiige
wijzigingen.
IVe afd.'iAangenomen met '18
stommen eri 2 onthoudingen. Tegen
stand vanwege 'de liberalen. Verdedi
ging door 'den H. Riibbens, die als
verslaggever werd aangeduid. 1
Ye afd. iAangenomen met' '14
stemmen tegen 2 en 2 onthoudingen.
Verslaggever 'de h. Doms'.
VJe afd. Verworpen mei 0 stem
men legen 9 en 7 onthoudingen. Ver
slaggever 'de li. Colleaux.
Bckampt 'door de liberaal Pierco eri
de; socialisten Mathieu, Leonard,
Berlez en 'den Vlaming Mostacrt'
(front)'. M. Picard was afwezig. Ver
dediging 'door 'de hb. Ramaeckcrs en
Soudan. Verslaggever, 'de b. Colleau*,
De Bedevaarten van het H. Jaar.
Het is oprecht pijnlijk vast te stel
len dat, terwijl liet officieele Frank
rijk aldus zicli tegen den H. Stoel
keert, het Vatikaan in Duitschland
cene geheel andere stemming ont-*
moet.
Inderdaad een allervoordeeligst
concordaat is zoo pas gesloten tus-
schen den II. Stoel en Beieren. Het
godsdienstonderwijs 'der jeugd in de
lagere scholen, de vrijheid van den H.
Stoel in de benoeming der bisschop
pen, de economische toestand tier
geestelijkheid, het orthodoxe onder
wijs van den godsdienst in de Staals-
'faculteiten vari godsgeleerdheid, in
een woord, al 'de levensbelangen cder
Katholieke Kerk zÜjri volkomen ge
waarborgd in dit concordaat.
Van een anderen kant nemen 'de
Duitsche katholieken de eerste plaats
in bij de organisatie 'der bedevaarten
van het H. Jaar. Indien ik mij niet be
drieg zullen er een 60tal bedevaarten
worden ingericht en het Duitsche bc-
stuurscomileit, he'eft hotels afge
huurd om zijn bedevaarders onder
(lak te brengen. Kortom, cr is daar
eene nieuwe uiting van den organisa
tiegeest, die de Duitsc,hcr3 onbetwist
baar bezitten.
.Tot hiertoe is 'de toevloed van bede
vaarders in ?t algemeen niet zeer
aanzienlijk en 'dit feit is te wijten
deels aan liet seizoen, deels aan den
economischen en politieken toestand.
Overigens, bet Heilig Jaar is' pas be
gonnen en wij zijn nog ver yan zijn
toppunt verwijderd.
Toch' kwamen er reeds eenige be
langrijke bedevaarten toe, o. a. 'die
van Argentinië en Mexico en ver
scheidene uit het Noorden van Italië.
De parochiën vari Rome beginnen ook
hunne collectieve bezoeken aan de
basilieken, voorafgegaan door mis
siën in de parochiekerken. Binnen
kort verwacht men de bedevaart der,
Poolsche Jeugd.
EEN ONVERWACHTE ONTKNOO
PING. STUYCK OVERLEDEN.
De zaak van den in stukken gcsne,
"den man werd voor eenige dagen op
nieuw opgerakeld, toen men vernani
dat J. B. Stuycfc, de vrijgesproken
verdachte, krankzinnig Igeworden
was.
Uit St-Niklaas komt nu het bericht
dat 'de ongelukkige 'aldaar overleden
is.
STUYCK WEIGERDE TE ETEN
Het tragisch overlijden van J. B.
Stuvek heeft te St. Niklaas groote ont
roering verwekt. Verleden week werd
'Ce krankzinnige aldaar in het St.
Ilieronymusgesticht ondergebracht.
Stuyck bleef hardnekkig beweren
den moord -bedreven te hebben en
weigerde alle voedsel. Weldra leed
hij aan toevallen'tot liij Woensdag
avond, uitgeput, overleed.
VOOR 10,000 FRANK VERDWENEN.
De bewoners vari 'een huis der
Bleek'erijstraat le Antwerpen, zagen
rond middernacht eenige personen
binnendringen in de diamantslijpe
rij van den heer Geerts. Door angst
aangegrepen bleven 'de menschen
echter thuis, zonder 'een' hand uit te
steken of zelfs maar 'de politie te
waarschuwen.
Den volgenden morgen bij de Her
vatting van het werk, werd vastge
steld, dat een aantal steentjes ver
dwenen waren'.
Men vermoc'dt 'dal zich Iemand In
liet gebouw heeft' laten opsluiten.
Langs 'de drijfriemen zijn de mede
plichtigen vervolgens langs het twee
de verdiep binnen gedrongen.
De 'diamantsteenen werden uit' 'de
doppen gehaald. Een werkjeydat meer
dan 'een uur moet geduurd nebben.
In 15 zalen werden kastjes open
gebroken cn haalde men de steenen
yit de doppen.
Volgens oen eerste schatting zou
den er voor meer 'dan 10,000 frank
edelgesteenten verdwenen zijn.
De heer Wolff, politieofficier 'der
Ge wijk, ging Ier plaats een onderzoek"
instellen'. De rechterlijke politto werd
verwittigd, 'die zich zou gelasten fev'.it
het opnemen 'der vingerafdrukken.
Over de vermoedens der. poli lift kan
nieA Mwrdfin uitgeweid*.
AANKOMST DER ANVERSV1LLE
De Congoboot Anversville»; kwam
Donderdag om tien uur te Antwerpen
aan, haar 56sle terugreis eindigende,
ender de leiding van kapitein Mom--
mens.
Ilct schip meerde aan 'de d'Herbou-
Villekaai, nummer 7, en ontscheepte
58 passagiers van-eerste klas, .49. yan
tweede klas en 5 yan derde.
Onderweg waren reeds 39 reizigers'
In dc verscliillemle aanlegplaatsen
af geslapi, waaronder 48 te La Pal lice.
Uit oorzaak van de afgelegenheid
der landingsplaats, waren slechts
familieleden en yrienden der passa
giers ter: plaatse.
De lading beslaat uit 'de-volgende
goederen: Copalgom 508 ton; palm-
pitten 4600 ton; caoutchouc 59 ton;
olie 310; cacao 60; koffie 36; kruiden
2; ivoor 19; ricinuszaden '14; sezaam-
zaad 51; katoen 4 02; aracliidenzaad
43; bullapenza .1; hout V44 ton en 15
ton allerhande waren, waaronder 40,0
kilo goud.
Wij hebben in een vorig nummer,
-j namen der voornaamste passa
giers volgens een telegram uit Dakar,
opgegeven.
Vermelden ,wij enkel nog: de Eerw.
Paters J. De Meyere, A. Nefkens, G.
Van der Donckt en de Eerw. Broeders
H. Van Gierdegom, T. Van den Bran
do en G. Verkest, van de Missies van
Scheut; de Eerw. Pater A. Van der
Haegen, van het Redemptoristenorde
cn de Eerw. Zusters yan Liefde.
Aan boord bevond zich ook M. A'.
Rellebaut, yan eene studiereis weder
keerend, zoon van luitenant-gene
raal Hellebaut, bevelhebber der
krijgsomschrijving van Antwerpen,
die zijnen zoon bij 'de aankomst van
het schip afwachtte.
Aan boord waren ook twee luipaar
den en een groote aap geladen, welke
terugkeerende passagiers hadden
meegebracht.
W t*j M
De passagiers brengen niet' veel
nieuws mee uit de kolonie.
Men meldt dat de minister van ko-
ïoniën -met den gouverneur-generaal
M Rutten, maatregelen noemt om
het gebruik van alkooldrankcn in ons
Afnkaansch domein nog te vermin-
eieren. Er is sprake van onderhande
lingen tusschen de mogendheden, die
oezittingen in Afrika hebben, om een
gemeenschappelijk regiem in te voe
ren. M. Carton zou zich met dit 'doel
binnen kort naar Parijs begeven om
met zijnen Franschen collega van ko
loniën te beraadslagen.
Jlen meld! de samenstelling van de
regie der Mayumbespoorwegen, met
een kapitaal van 15 millioen, dewelke
dc uitbating, thans door de diensten
der kolonie verricht, zou overnemen
en liet spoorwegnet Mavumbo uit.
r-reiden.
Dc missie Citroön-Ifaar'dt-Du-
breuil zet hare reis met rups-autos
ooor Oebanghi en Uéllé voort. Maar
men zou ongelijk' hebben zich' in to
beelden 'dat dit 'de eerste rups-autos
zijn die men hier ziet. De Cotonco be
zit er eene sedert eenïgen tijd voor het
vervoer van katoen in Uólié.
Kaar de. Groote Meren is èene derde
cargoboot van 300 ton gezonden, be
stemd om het vlootmatcrieel op den
bovenarm te volledigen.
Men weet 'dat er 'daar eene nieuwe
loomboot vaart, 'de «Prince Ldopold.
die naar het zeggen van ooggetuigen
het schoonste schip is 'dat men in die
buurt ooit te zien kreeg.
Het zusterschip van 'die boot', de
«Prince Charles*" thans in aanbouw
bij Cockerill te Hoboken, is bestemd
voor de vaart tu6schen Ponthierville
en Kindu.
Aan 'de grens te Essclien had een
samenkomst plaats van den lieer offi
cier van justitie de Schutter van Rot
terdam, den heer officier van justitie
Couvé van Breda, den heer onder
zoeksrechter Van Stratum uit Ant
werpen verschillende politieautori
teiten, alsmede onderofficieren der,
Ilollandsche zoowel als de Belgische
gendarmen. Voorts waren herwaarts
vele personen zoowel uit Holland als
België ontboden om als getuigo op te
treden in een alhier voortgezet onder
zoek in een bekenden grooten diefstal,
geruimen tijd geleden in de nabijheid
van Antwerpen gepleegd,