14
Zaierdag
Fcbr. 1925
BELGISCHE ARBEIDERS
IN FRANKRIJK
De fcatfiilleke strijd in
Frankrijk
Het Feasts der gemeenten
Niet tegen den godsdienst
Mattende mijnramp
bij Dorimsnd
De Katholieke eendracht
te Dendermeade
De Ksitlsigiii !e Antwerpen
Oude kunstschatten
in Tunis
Kortstraat, 9 on 21, Aaj.st.
XXXI» JAARGANG NUMMER 33
Tol. 114 TT» |5 CENTIEMEN K'EKELÜKS C.75 Uitgever: J. Van Nüffel-De Gbndt
Publiciteit buiten het Asr, AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, to Brussel. Rue da Kiohelieu, Parijs, Bream's Building!, 6, Ixmdres E, C, 4,
rssK
H. Valentiusn
Zon op 7,03, ond«r 5,08
Laatste Kwartier den 16
Wij ontvangen dén tdkst, vér"
gezeld van de memorie van toe
lichting, van 'liet wetsontwerp 'tot
goedkeuring van 'liet Arbéids"
verdrag tusschen België en
'Frankrijk, getéekend te Brussel
op 24 December 1924.
Reeds vroeger werden tu-s-
sehen beide landen afzonderlij
ke overeenkomsten gesloten be
treffende afgeteekende catego
rieën van arbeiders. Ditmaal
geldt het evenwel eene sdhikking,
die eene algenïdene draagkracht
heeft en die in zekere mate het
statuut is der Belgisdhe arbeiders
in Frankrijk én der Fransdhfe
werklieden in België.
Alhoewel het voor onze arbei
ders nooit gebiedend noodzake
lijk is geweest zicli naar het bui
tenland te begeven, zooals dit 'heit
geval is - voor de onderkoorigen
van andere landen, is er todh
steeds een sterke trék van Belgi
sche landverhuizers naar Frank
rijk geweest, waar onze werklie
den trouwens steoils op de besta
wijze onthaald werden wegens
hunne hoedanigheid bij het werk
en hunne beroepsbekwaamheid.
Het Verdrag dat thans wordt
voorgelegd, vindt dus zijn réden
van bestaan niet alleen in den
plicht der Regeering om hare on
derkoorigen te beschermen, rriaar
ook in het feit dat een groot
aantal Belgen in Frankrijk Vei-
blij ven.
De lezing van de verschillende
artikelen verschaft de gelegen
heid vast te stellen dat dit Ver
drag de volgende bej-ginsjelen hul
digt:
1. Vrijheid voor de onde^hoo"
i'igeri der beide, naties onï in het
land van bestemming binnen te
komen, er te verblijven en het te
verlaten;
2. Gelijkheid tusschen de inge
weken arbeiders en die van het
land zelf wat betreft:
a) De loonen;
b) De bescherming die hun ver
zekerd wordt door de wetten en
door de gebruiken van het. land
voor alles wat beirekking beeft op
de arb'eids- en bestaan-svoortvtaar..
den:
c) De verwerving, het bezit en
de overdracht van den kleinen
landelijken en stedelijken eigen
dom;
d) De toelagen aah de kassen
van ouderlingen bijstand tegen
Werkeloosheid, de hulp van de
openbare werkloosheidsfondsen
en van de openbare instellingen
van bijstand door den arbeid;
e) De toepassing der wetten
waardoor de arbeidsvoorwaarden
geregeld en de veiligheid der ar
beiders verzekerd worden.
3. Recht van de werknemers dn
de werkgevers van Keidtf landen
om deel uit te maken van de ver-
zöenings en scheidsredhterïijké
oom it ei ten in de collectieve ar
beidsgeschillen tusséhen weiikge-
vers en loonarbeiders, wanneer
zij er belanghebbende partijten in
zijn.
4. Waarborg dat geen van bei
de Statdn bijzondere taiksc-in of
belastingen zal opleggen aan de
onderboorigen van den andferejn
Staat uit hoofde van bunnen ar
beid op zijn grondgebied.
Artikel 11 voorziet bovendien
dat. ingeval men er langs diplo-
matieken weg niet in slaagt, men
zijiï 'toevlucht tot bel; scheidsge
recht zal nomen ten einde de
moeilijkheden op te lossen, welke
uit de toepassing van dit Verdrag
zouden voortvloeien.
Aldus worden in een geest van
billijkheid de meeste kwesties ge
regeld welke gesteld worden door
het gebruiken van vreemde arbei
ders.
Bij bet sluipen dezer uïtdeiözet-
ting meent de Regeering nog te
imoetén niëdedöélen dat zij ge
lukkig zou geweest zijn in bet
Verdrag eveneens gejwag te kun
nen maken van een regiem van
wed'erkeejrigheid in zake verze
kering tegen den ouderdom.
Dat zij dezen wensch niet hééft
kunnen verwezenlijken is toe te
schrijven, eenerzijds aan het feit
dat de verschillen die er desaan
gaande tusschen de Belgische en
de Franséhe wetten bestaan, hlét
treffen eene,r bijzondere schik;
king wensoh-elijk mafkénj en an
derzijds aan lïet feit dat de nieu
we Belgische wet op de verzeke
ring tegen ouderdom en vroegtij-
digen dood juist aan de beraad
slagingen van bet parlejment on
derworpen was op bet «ogenblik
dat, over het Verdrag ondéihan-
deld werd.
De Regeering dés Koning,s zal
er zorg voor dragen in onderhan
deling te treden niet de Fransche
Regeering opdat de voorziene
schikking bare uitwerking kun
ne hebben van 1 Januari 1926 af,
op welken datum de nieuwie wet
in werking zal treden.
Er valt nog op te merken dat
dit Verdrag gee!n enkele Beschik
king bevat waarbij den toestand
der zeelieden en der visschers ge
regeld wordt; over dit onderwierp
dat trouwens zder ingewikkeld is,
zal later onderhandeld worden.
Alles bijeengenomen is even
wel het Verdrag een aanzienlijke
vooruitgang en; regelt iliclt op ge
lukkige wijze een toestand, die
tot nu toe aan duidelijkheid te
wenscben liet.
v
DE KATHOLIEKE BETOOGiNG GE
STOORD TE MARSEILLE.
IN DE FRANSCHE KAMER.
Donderdag namiddag kondigde M.
Painlevé, voorzitter der Fransche Ka
mer, aan dat de hli. Blaisot en Régis
ecne vraag tot interpellatie hadden in
gediend over de gebeurtenissen te
Marseille. De minister van Binnenland-
sclie Zaken, M. Ghaulcmps, vr^eg de
verzending der Vraag. De inlerpelleer-
aers verkregen evenwel het woord en
schandvlekten terdege de linkergroe-
pen die tot de tegenbetooging hadden
opgewekt en de schuld droegen van het
gestorte bloed.
De minister antwoordde dat de Ka
mer alle geweld afkeurt, vanwaar het
ook moge komen. De Regeering is be
reid alles te doen om de vrijheid van
geweten en de openbare orde te be
schermen. M. Ghautemps moest erken
nen dat er vanwege de katholieken
geene daad van geweld uitging.
Ten slotte snreekt de eerste minister,-
M. Herriot. 11!^ drukt zijn spijt uit over
die incidenten. Dc Regeering, zegt hij,
wil de orde én de vrijheid verzoenen.
Hij doet een oproep tot kalmte tot alle
burgers, die alle evenveel recht hebben
<»p de bescherming der openbare macht.
Het is echter niet aan hen om de orde
te verzekeren dit komt alleen de Rer
geering toe. Al te veel Liga's worden
gevormd. dan zouden zij zich moeten
bepalen bij het verdedigen van hun
program en van de straat afblijven. De
Regeering zal het. geweld te keer gaan,
vanwaar het ook kome
Met 350 stemmen tegen 200 besluit
de Kamer de interpellaties thans niet
te bespreken, maar intusschen heeft zij
er reeds twee uren aan besteed.
De gemeentebesturen zullen met
voldoening kennis nemen yan het vol-,
gende antwoord van den minister "^an
financiën op eene yraag van M, Alle-
v/aert:'
De achtbare heer Senator zal tevre
den zijn te vernemen dat het saldo
van het fonds der gemeenten in ver
hand met de jaren 1922 en 1923 thans
ter beschikking der betrokken ge
meenten is.
Git aanmerkingen van de moeilijk
heden waarmede de eerste toepassing
der wet van 19 'Juli *022, houdende
instelling van een fonds der gemeen
ten, gepaard ging, konden de werk
zaamheden betreffende de vereffe
ning van gemeld fonds over 1922 en
1923 sjechts tegen het einde der maand
ld laatstleden worden .voltrok
ken.
Hi t saldo over 1922 werd door 'de
Thpf aurr'e den 15 Januari 1925 geman
dateerd het saldo over 1923, den 23n
dcrzclfde maand.
2. De verbetering van den toestand
der invorderingen bij den aanvang
van 1924 heeft het voorschieten aan
de gemeenten van de som waarvan
sprake nutteloos gemaakt. De ge
meenten hebben de aïgcheclhoid van
de inkomsten ontvangen welke hun
toekwamen in de opbrengst der belas
tingen der dienstjaren 1920, '1921 en
1922, dank zij de normale ontvang
sten.
Tk denk" hun tegen einde Maart het
overschot van liét. aandeel en van de
opcentiemen, waarop zij over 1923
mogen aanspraak maken, voor te
schieten-
Hoe dichter bij de kiczingen, hoe
minder de socialisten tegen den gods
dienst zijn. Om te bewijzen dat ze er
r.icts, hoegenaamd niets tegen heb
ben, haalt een rood blad aan dat de
socialisten op ach' buiten moetihgen
geven in zalen waar een «kristus-
fceelcb op de eereplaats hangt. En liet
voegt er nog bij: «'t Is dus onder
«kristus» hoede dat onze propagan
disten spreken». Ge hebt goed gezien
riet waar beste lezer? Zij die niets-te
gen den Godsdienst hebben, vonden
nog zelfs geene hoofdletter om den
naam te schrijven, van. den Zoon
Gods. Ware er spraak van een gemee-
ne ploert, zijn naam zou eerbiedig
root eene hoofdletter prijken doc-h nu
is er kwestie van Christus, en die is,
bij de roeden, geene hoofdletter
waard. Hij de Zaligmaker, die zelfs
door vele ongektovigen beschouwd
wordt als de prachtigste figuur door
al de eeuwen heen, Hij wordt miskend,
veracht door dat soort lieden welke
thans op den buiten al huichelend dc
stemmen gaat afbedelen. Onze kiezers
zullen weldra de gelegenheid hebben
om de roode godsdiensthaters loon
naar werken te geven.
130 DOODEN.
Essen, 12 Febr. In de mijn Minis
ter Stcin bij Dortmund, heeft een
grauwvuuronf.ploffing plaats gehad dat
het leven gekost heeft aart 130 arbei
ders. v
Zoo goed als heel dc middagplocg,
die 130 man sterk was, is dus bij de
ramp omgekomen. Slechts zeven mijn
werkers zijn levend uit de mijn gehaald
en daarvan is nog een tijdens het-ver
voer naar het gasthuis bezweken. De
andere zes zijn ook gewond.
Er zijn op het oogenblik 100 lijken
geborgen, doch de 30 man die zich nog
in de mijn bevinden, zijn zonder twij
fel dood. Dc ontploffing heeft Üen
luchttoevoer geheel afgesneden, zoodat
de giflgassen geen uitweg kunnen vin
den.
De ontploffing is ontslaan in schacht
3 van de mijn, welke lot de Gelsen-
kirchener Bergerwerke A. G. behoort.
Deze schacht dient hoofdzakelijk voor
luchtvervcrsching voor de ophaal-
kooien.
LATER.
Men meldt nader uit Essen 84 lij
ken waren van morgen geborgen en er
worden nog 45 man vermist. Zij zijn
in een ingestorten gang opgesloten en
er bestaat weinig hoop dat er nog le
venden onder zijn.
De onploffing. welker oorzaak onbe
kend is, moet dicht, hij dc luchlschacht
ontstaan zijn, daac b.ct anders niet te
verklaren ware, hoe zij zicli tot de eer
ste, tweede en derde zone, die door la
gen van vele meters dikte van elkaar
gescheiden zijn, heeft kunnen uitbrei
den.
De gevonden lijken zijn niet/>f nau
welijks verminkt blijkbaar zijn dus
dc slachtoffers door verstikking om
bet Je ven gekomen.
Het reddingswerk wordt ten zeerste
bemoeilijkt doordien in grooten om
vang de mijngangen ingestort zijn en
de luchttoevoer afgesneden is. Alle
reddingsploegen uit het Riihrgebied
zijn ontboden ffïïi er deel aan-te nemen.
De ontploffing ontstond gisteren
a\ ond om 8 uur, twee uur voor dat de
in de mijn werkende arbeiders weer
zouden opstijgen.
Om de mijn staan 'duizenden men
schen in angstige spanning te wach
ten. Herhaaldelijk hebben familieleden
van de slachtoffers getracht door de
afsluiting heen te dringen, doch de
sterke politientaeht heeft dat kunnen
beletten.
In 'deze mijn was sedert 1901 geen
noemenswaard ongeval voorgekomen
en zij geldt algemeen als een der veilig
ste jn het Ruhrgebied,
Op Zondag .15 Februari; om 3 uur,
konren dc afgevaardigden van de Ka
tholieke Kiesverceniging te Dender-
Tponde. in den Mariakring bijeen, om
de besluiten yan den schcidsraad goed
te keuren,waarbij de politieke oneenig-
heid in het. arrondissement opgelost
wordt., De lijst van Kamer en Senaat
zal dan officieel vastgesteld worden.
De heer Staatsminister Van de Vyvere
zal het woord voeren.
Alles doet. voorzien dat de vergade
ring ten beste zal afloopen, en dat 'da
eendracht nu voor goed zal hersteld
zijn.
Daarna zal de uitspraak van het
scheidsgerecht medegedeeld worden en
aan de bekrachtiging .van de vergade
ring onderworpen worden.
Het scheidsgerecht aangevraagd door
de beide katholieke fracties van liet
arrondissement was samengesteld uit
de hoéven Poullet en Van de Vyvere.
Krachtens die uitspraak zal de lieer
Vormcersch van "de Kamer naar de Se
naat overgaan.
-vV<*-
DE KONINGIN IN DE HOOFDKERK.
Niettegenstaande dc bewogen en ver
moeiende avond van Woensdag, heeft
Hare Majesteit zich Donderdag morgen
toch niet in onledigheid gehouden. Zij
heeft zonder dat Jets was aangekon
digd,. twee bezoeken afgelegd, die heel
vat lieden hebben verrast, maar tevens
heel wat jongens hebben verheugd.
De Koningin had den gekendeli kunst
schilder M. Janssens de Vaerebcke in
haar paleis ontboden, om met. hem een
bezoek te brengen aan dc hoofdkerk,
waar enkele kunstwerken van den be
roemden schilder zich bevinden.
Een tiental menschen hoogstens be
vonden zich in onze prachtige hoofd
kerk. toen rond 1 ure, Hare Majesteit,
steeds van haar gevolg en schilder
Janssens vergezeld, er afstapte en ont
vangen werd door den zeer ©érw. h.
kanunnik Zech, deken, M. Bellcmans.
•voorzitter van den kerkraad en M.
Dielt.jons, kerkmeesler.
Na een kort gebed voor het altaar
van het, Allerheiligste Sacrament, bleef
Hare Majesteit, langen tijd het,■wereld
beroemde ■kunstgewrocht De Afdoe
ning van het Kruis van dien Ant-
werpsehen meester P.P. Rubens, bé-
wonderon.Doch haar bezoek gold voor
namelijk wel de Kapel van den Vrede of
ook wel de Kapel van de Gesneuvelden
geheeten.
Het altaarstuk is een schildering van
'den kunstschilder M. Janssens, en werd
door de parochianen, den overleden de
ken Mgr Glevnhens, ten geschenke ge
geven. bij gelegenheid van zijn 50jarig
priesterjubileum. Daarop ziet men de
portretten van Koning Albert, met de
gouden lauweren der overwinning om
den helm en Koningin Elisabeth, in
haar wit kleed van ziekenverpleegster,
met een gewonden soldaat-In den arm,
veor'wien ze allo zorgen heeft. Langs
weerszijden zien we de beschermheili
gen, den II. Albertus en de H. Elisabeth
en. moor op den achtergrond, de beelte
nissen van Z. Em. eardinaal Mercier en
Mgr Gleynhens.
Langen lijd bleef de. Koningin het
sehoone schilderstuk bewonderen, ert
niet zonder rede wenschte zij den
kunstschilder M. Janssens de Vaerebc
ke geluk met hel kunstgewrocht. In de-
zelfde Kapel, waar het stoffelijk over
schot berust van.een Anlw-erpsche be
roemdheid, namelijk van Planlijn,
werd door de voorname bezoekster het
Guldenboek der kerk geteekend. In de
St. Antonruskapel werden de prachtigo
glasramen bewonderd, geschonken in
1503 door Koning Hendrik VII, van
Engeland. In de Kopcl van Onze Lieve
Vrouw, wras het de beurt van dc tafe
rcelen der Zeven Smarten, van den
kunstschilder Janssens,Watten einde
stelde aan het "bezoek.
Het. nieuws, dat de Koningin zich" 'in
de hoofdkerk bevond, had als een loO-
pend vuurtje zijnen weg gemaakt, zoo
danig dat niet alleen de kerk. maar.
vooral den uitgang, langs don kant-der.
Groenplaats, door eene dichte menigte
bezet was.
INauwoIijks kwam Hare Majesteit bui
ten, of ze werd op een luid. hocrah be
groet. Ook werden haar een paar rui
kers overhandigd en een paar smeek
schriften.
PP 'T SCHOOLSCHIP L'AVENIR
Vernomen hebbende, dat het school-
schip L' Avenir denzelfden dag zon
afreizen, drukte do Koningin den
wensch uit de afvarende» te begroeten.
Ook w\as het op het school'schip ecne
lierrie van belang, om daar wat versie
ring aan te. brengen, ten einde Belgie's
vorstin waardig te ontvangen. Daar be
vonden zich benevens de bemanning en
de kadetf.cn, de beheerraad van hot
schoolschi.p alsook talrijke familieleden
der kadetten.
ISa de gebruikelijke voorstellingen
begaf dc Koningin zich dadelijk lot de
kadetten en drukte allen de hand, even-
als aan al de leden der bemanning,
wenschte en hen goede reis toe en over
handigde hen cigaren. cigarelfen en
cliocolade.
Daarna bezocht de Koningin met
haar gevolg geheel het. schip en rond
den middag vertrok onze vorstin om
andere voorgenomen bezoeken to gaan
afleggen.
Achtereenvolgens" werden hog be
zocht, de tuinwijken van Elsdonck,
Edeghem en Borsbeeck en evenals de
vorige dagen, heerschte daar tusschen
de eenvoudige bewoners der nette huis
jes eene grooie geestdrift.
Om 5 nre werd in het Paleis der Meir-
plaats een thépartij gegeven, waarop
al wat naam heeft te Antwerpen uifge-
•noodigd wras.
Daar Mevr. Van Cauwelaerf, wegens
haar zickelijken toestand niet tof op
het Palcis kon komen, had de Konin
gin er aan gehouden haar een mooie
bloemengarve te zenden, samen met
een hartelijk pchrijven, waarin haar
spoedig en volledig herstel werd foc-
gewcnscht.
De Koningin onderhield zich op har
telijke wijze met hare gonoodigden.
^Intusschen groeide builen de menig
te weldra aan tot eene overtalrijke
massa, nis wilde heel Antwerpen nog
maals dc Koningin zien en haar goede
reis wenscben.
Ook was het een oorverdoovend ge
juich. toen de Koningin na afloop van
de thépartij. nog eens op hét, balkon
verscheen, om dc menigte te groeten.
liet. was als eene apotheose der on
wankelbare liefde, vereering en trouw,
uitgaande van de Antwerpsche bevol
king. voor Koningin Elisabeth van Bel
gië.
Onmiddelijk daarop verliet de Konin
gin en haar gevolg in automobielen het
paleis en reden langs de Huideveltor-
straat, de Leopoldstraat en Mechel-
schensteenweg terug naar het konink
lijk paleis van Brussel.
Dc cpnservateur van het Oudheids-
kundig Museum van Rome, die is te
ruggekeerd van eene reis in Tripoli,
heeft verklaard, dat de Romemscho
bouwvallen, te Leptis-Magna ontdekt,
mogen gerekend worden onder de
schoonste, welke ooit zelfs in Italic
gevonden werden. Hel drooge zand
der woestijn heeft ze ongeschonden,
bewaard^ Hét heerlijk paleis, waar
mede Sep! im-Scrverus zijn 'geboorfe-
stad versierde, vormt door de schoon
heid van zijn marmer, den rijkdom
van zijn beeldhouwwerken en de ver-
sieringsmoticven een onschatbaar .ju
weel.
kien heeft ook openbare baden op
gedolven, waarin wezenlijke, schatten,
j werden ontdekt,
