Obligaties 6 p.h.
14
Nijveraars en Handelaars
Zaterdag
Maart 1925
De Missiën van Scheut
Ik ben bet Roode-Kruis
Frankrijk en 't Valikaan
Amerikaansch geschenk
UIT NINOVE
- Alle Postkantoren
Met tegen den godsdienst
Onze nieuwe Gezant bij
den II. Stoel
LaüÉbguwklaügen
Ontdekking van een
onderaardsche gang
XXXI» JAiRGANG NUMMER 82
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 114 X> .A-GS-^Xj -A. ID 15 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.75 Uitgever: J. Van Ncffel-De Gerdt
publiciteit buiten het Ajr. AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, je BrjBsel. Eue de KioheUeu, Parijs, Bream's Buildings, 6, Lpndres E.
H. Mathilda
Zon op 6,09, cndor 5,52
Laatslo Kwartier den 17
Saulus, waarheen?
'k Ga dc wereld bekeerent
(De Gcucstet),
Eenige dagen geleden hebben
wij gemeld, in welke omstandig
heden onze stadsgenoot, de Eerw.
Pater Maurice De Clippele van
de missiën van Scheut, in China
door bandieten is gevangen ge
nomen geworden. Tot hiertoe
werd nog geen beridht ontvangen
'dat de E, F. De Clippele in vrij
heid zon gesteld zijn.
Wij denken onzen lezers ge
noegen te zullen doen, met eenige
bijzonderheden mede te deelen
ovrfr het missiewerk van Soheufc,
dat voornamelijk Ciliina-Mlougo-
lie en Belgisch Congo, als arbeids-
.vcld heeft verkozen.
Het Missiehuis van Scheut, in
1802 gesticht, telt eene dooden-
lijst van meer dan twee honderd
namen, allen van zendelingen die
op hunnen e.erepost stierven; ve
len hunner vcrgrooten de lange rij
der martelaars, waarop de Katho
lieke Kerk zioh beroemen mag.
Op die doodenly st van mecjr
dan 200 na|men komen er 150 voor
waaronder zes bisschoppen, die
.den dood vondeji in China, 4,9 in
Congo en 4 op de Philippijnsch'e
Eilanden.
Aan het hoofd van de. marte
laars vinden wij een Nederlander,
Mgr Hamer, wiens standbeeld
prijkt op. een openbaar plein te
Nymegen, prov. Gelderland, zij
ne geboortestad. Hij werd. 60
jaar oud zijnde, na 05 jaren ar
beid, door de Boxers, op 24 Juli,
na lange pijnigingen, levend ver
brand.
Denzelfden dag Weitl «Ja Bel
gische missionaris pater Jos. Se-
gers. in den ouderdom van 31 ja
ren levend begraven.
De lijst der martelaren telt nog
de namen der paters Armand
Heirman, Jan Mallet, Desiré
IMibeloos, Jtemi Van Merhaege,
Hendrik Bongeïs, Achille Soe-
nen, allen Belgen en de paters Jos.
Dobbe, Andrieis Zijlmalrs, Gijs-
bert, Jaspers, alle vier Nederlan
ders. Allen vonden den dood in
China of Mongolië.
Onder de overledenen op liet
Missieveld telt men Mgrs De Vos
(van Meessen), Bax (van Weel
de), Butjes (van Duiven), Bejr-
myn (van St. Pauwels), Van
Arjrtselaer (van' H oogsti-aetd/i)
dc paters Steenachters (van Cas-
terlé). Van Segvelt (van Rumpst),
Verbist (van Antwerpen)De De
ken (van Wilryck)enz.
Eaafsgenoemde, wiens nage-
óarfitems in zijn geboortedorp in
eeré wordt gehouden, door een
bronzen standbeeld, was tussehen
zijne zending in China en die in
Congo de held van de beroemde
ontdekkingsreis door het Thi
bet?, anselie gebergte in gezel
schap van den hertog van Orleans.
Het is eene eer voor onzen
V laamsehen staim dat dc groote
meerderheid van al die geloofshel
den Vlamingen zijn. Vooral de
Kempen en het Land van Waas,
waar ook de nieuw gewijde bis
schop het levenslicht zag, leverden
een groot aantal hunner.
Er dient bijgevoegd te worden
fiat gedurende den oorlog van
1914-18 veertien jonge helden van
het Missiehuis van Scheut aan het
imnt den dood vonden.
He't Vicariaat van Belgisch
ongo werd bij Pauselijk decreet
jfcsticht en aan de Missionarissen
i'Pl 1 neu* ^^srtrouwd den 11
M' i 1888. dus 26 jaar na de stich-
trng- van het Missiehuis.
De Belgische missionnarissen
waren echter niet de eersten, wel
ke als geloofsapostelen op het
reusachtig groote terrein optra
den. De Witte Paters van Cardi-
naal Lavigerie beletten 'reeds het
tegenwoordig Vicariaat van Bo'
ven-Congo, en ook bevond het Vi
cariaat Wyanda het gebied, ooste
lijk van den OOsten meridaan ge
legen.
Het is Mgr De Clëene, een paar
weken geleden bisschop gewijd,
die thans gelast is met het goester
ïij'k bestuur van het Vicariaat van
Belgisch Congo.
De uitgestrektheid van het Vi
cariaat, bedraagt vijfmaal de op
pervlakte van België, dus 150.000
vierkante kilometers. Het is in.' drie
hoofdgewesten verdeeld: de Bene
den Congo, Kirtshassa-Leopold-
stad en het Meer Leopold II,
Neven de missionnarissen wordt
het werk aangevuld door klooster
zusters van Liefde, van St-Fran-
c'.scus en van St. Augustinus, die
zich 'hoofdzakelijk wijden aan de
opvoeding en het onderwijs der
kinderen en de verpleging der
melaatschen, teringlijders en
slaapzieken.
Om een voorbeeld te geven van
den zwaren arbeid dier missiezus
ters, zal volstaan, dat in het hospi
taal der imissie te Sinte-Maria
Moll of Kangu (Mayorn.be) dooi
de zusters Augustirtessen, gehol
pen door zwarte ziekendiensters;
in den loop van '1924 meer dan
100,000 zieken, verzorgd werden.
En in de 899 cateohumenaten
waar een duizendtal catechisten en
hunne helpers werkzaaim zijn
klom het getal hekeerden tot bij
de 68.000 of 9 ïen honderd van de
bevolking.
Dat er echter nog veel tc doep
is, dat er zendelingen en hulp noo
dig zijn, is lioht te begrijpen.
Ik ben het Roode-Kruis. Ik ben ge
boren uit het menschelijk medelijden.
Mijne zending is zuivere goedheid,
zachtmoedigheid, barmhartigheid. Ik
ben de engelbewaarder van 't mensch-
doin. Ik maak geen enkel onderscheid
lusschcn de rassen, de landen of de
godsdiensten. Ik zaai de kostbare
deugd de naastenliefde.
Mijn doel is de menschheid te vere
delen. Ik vind mijne belooning in de
dankbaarheid van al degenen die lij-
'den zieken, weduwen, weezen, onge
lukkige onterfden van het beslaan die
ik onder mijne bescherming neem.
Mijn pogen kent geen rust. Ik ga door
liet lioht zonder duisternis te vreezen,
zonder te letten op hinderpalen of
moeilijkheden. Ik trotseer dc gevaren
van den oorlog. Jk verzacht de pijnen
van de strijders^ Ik beur ze op. Ik draag
zorg voor degenen 'die vallen. Ik steun
de gekwetsten ik verpleeg hunne won
den en lenig hun lijden. Ik begraaf de
dooden en waak over hun graf.
Ik ga over alle drempels ik ben in
de hospitalen ik treed in dc huizen 'der
rijken en in de koten. Ik waak over de
jeugd, ik help de volwassenen; ik steun
den ouderdom. Ik bezoek do zieken. Ik
sta de invalieden bij en troost de be
drukten. Ik leid 'de blinden naar het
licht. Ik leid de verminkten weder op.
Ik handel in geval van ramp. Ik
strijd tegen de ellende, de ziekte, het
ongeluk. Ik geef een onderkomen aan
de dakloozen. Ik spijs dc hongerigen.ik
kleed de armen. Ik bescherm 'de wedu
wen en weezen.
Ik ben de vriendin en "de weldoenster
van alle landen. Ik verleen hulp, over
de zeeëen heen en tot in de verste ge
westen van de wereld,aan alle volkeren
d.e de oorlog verscheurt of die de kwa
len teisteren. Vijne genegenheid en
mijne deernis zijn grenzeloos.
Be volkeren vereeren niij 'Onder
mijne vlag komen miljoenen menschen
zich voreenigen, bereid tot alle offers.
Il< heb mij de bewaarster gemaakt van
bet menschelijk beslaan. Ik draag al3
kenteeken bet kruis, zinnebeeld van
den flodder der menschheid, zinnebeeld
der Liofde.
Ik ben hot Roode-Kruis*
De" commissie van 'den Franscheri
Senaat heeft zich uitgesproken ten
gunste van de handhaving yan het ge
zantschap bij het yatikaan.
De kwestie van de vertegenwoordi
ging bij het Yatikaan werd in de com
missie voor de financiën van 'den Fran-«
sclien Senaat, die de begrooting in on
derzoek heeft, besproken.
Yan de behandeling van 'den post
voor de diplomatie, werd door M. Chë-
ron gebruik gemaakt, om er öp te wij
zen, dat er geen bedrag voorkwairi
voor de vertegenwoordiging ten Vati-
eane en ïSat hij en zijn vrienden onder
die omstandigheden weigerden het ar
tikel goed te keuren. Een groot aantal
leden kwam hetzelfde verklaren.
De Monzie, die persoonlijk voor
stander is van die handhaving, Vroe;
aan dc commissie geen beslissing te
nemen, voordat Berriot zou geboord
zijn en daarom de behandeling van bet
artikel le verdagen.
Met 15 tegen 15 stemmen en een ont
houding die van M# De Monzie
werd de verdaging geweigerd en het
crediet van art. 9 voor de geheele 'di
plomatie eveneens' verworpen.
M. De Monzie verklaarde niet anders
dan blanco te hebben kunnen stemmen,
daar hij voorstander is van rdé handha
ving, doch zijn partij er tegen is.
De stemming heeft in parlementaire
kringen een diepen indruk gemaakt
De kans, dat bij dc Scnaatbehande-
ling de regeering de opheffing van het
gezantschap ten Vaticane er door zal
krijgen, wordt met den dag minder.
Men seint uit New-York Een rijke
grondeigenaar M. A. E. Lefcourt, heeft
aan zijn zoon, bij diens dertienden ver
jaardag, een belangwekkend geschenk
gegeven^
Hij gaat lusschcn de Madeson ave
nue en de 3-isle Straat een 31 verdie-
pigen wolkenkrabber laten bouwen,
bestemd tot handelsondernemingen.
De böu\£ zal 200.000 dollars per jaar
opbrengen, zijn waarde wordt op tien
miljoen dollars geschat. De winsten
worden door den vader geïnd die ze aan
zijn zoon overmaken zal, .wanneer deze
meederjarig geworden is!
M. A. E. Lefcourt heeft voor uitzicht'
daardoor den handelsgeest bij zijn
zoon op te wekken.
houden voor u verkrijgbaar
VAN DE
Doel deze uiterst zekere belegging.
vrij van
belasting
o: -
De socialisten, die den diepen gods-
dienstigen aard van onze yiaamsche
arbeiders kennen, doen thans onmen-
schelijke pogingen om de meening te
deen ingang vinden, dat de socialisten
tegen den godsdienst niet zijn.
Op een plakbrief die zoo wat overal
werd uitgehangen, heet het dat de so
cialisten den godsdienst als privaat
zaak beschouwen en nooit aan de aan
gesloten leden vragen welke hun gods
dienstige overtuiging is.
Maar de socialisten richten öfficiee-
le eerste communicplpchtigheden in
hun volkshuizen in, die alles behalve
een godsdienstig karakter hebben. Zij
richten ook smulpartijen in op Goeden
Vrijdag en verorberen dan uitsluitend
vlcescli.
Zij hebben zich' uitgesproken legen
de verhooging van de wedden der gees
telijkheid. Echter, daar de verkiezing
nadert, hebben zij zich bij de stemming
onthouden. Het blijft evenwel waar 'dat
zij cr niet voor hebben gestemd uit ari-
ticleriealen haat.
Reeds driemaal wer'd öp' Feri socia
listisch congres de kwestie van de toe
lage aan de vrije scholen besproken
Driemaal dreigde het "congres zich' te
gen die toelagen uit te spreken en drie
maal werd dan bok 'de kwestie öp heel
behendige wijze verdaagd, ten 'einde de
Vlaamsche arbeiders, niet te "ontstem
men.
En nog maar 'drie Weken 'geleden
deed de socialist Hubin een onbeschof-
tcn aanval op Z. Em Kardinaal Mer-
cier.
Ten slotte zijn liet 3e socialisten uit
den Brusselschen gemeenteraad, die
verleden week hebben aangedrongen
cm 'de anticlericale opschriften cp liet
standbeeld van FcrreY, den Spaanschen
godloochenaar, andermaal aan te bren
gen.
En als 'dan do Socialisten' öp hun
plakbrief schrijven dat Kardinaal Mer-
cier zou gezegd hebben 'dat men socia
list kan zijn en toch' goed christen
blijven, dat hebben zij andermaal den
Kardinaal belasterd, want dat heeft de
Doorluchtige Kerkvoogd nooit gezegd.
Maar 'de socialisten blijven ïn hun
rol wanneer zij de katholieke" geeste-
De beer graaf della Faille de Lever-
ghem, dc nieuwe gezant yan Belgie bij
den H. Stoel is le Rome aangekomen.
Graaf della Faille de Leverghem, ge-
1 oren te Antwerpen 14 Augustus 18G9,
werd op 28 October 1891 aan liet cen
traal bestuur toegevoegd en begon zij
ne diplomatieke loopbaan in 1892 als
geattacheerde tc Berlijn, waar bij bleef
tot einde 1894 toen hij benoemd werd
te Lissabon.
Hij is daarna legatie-secretaris ge
weest te Berlijn en tweemaal bij de H.
Stoel minister te Tokio gezant te
Berlijn na den oorlog thans gezant
bij het Yatikaan, waar hij persona
grata is.
De potasch ïn de bemesting defi
beetwortelen.
Evenals de aardappel, en moer nog
clan deze laatste, is de beetwortel een
potaschvreler.
In het. jaar 192t bekwamen wij met
sylviniet van Elzas eene opbrengstver-
mcerdering van 9.750 kgr. beetworte
len per hectare, opbrengstvermeerde
ring die, gezien de aanhoudende droog
te -van dat jaar on de geringheid 'der al-
gemeene opbrengst, als buitengewoon
hoog mocht aanzien worden.
In hef. jaar 1922 bekwramen wij mot
F.lzasser cliloorpolasch eene 'op-
brengstvermeerdering van 30 500 kgr.
Het overige van het veld had het erg te
verduren van de beelenaaltjes het
perceel met chloorpolasch bemest, had
daar niet het minst van te lijden.
Gedurende het jaar '1923 onderna
men wij eene dekbemestingsproef met
chïoorpotasch. De beeten waren ge
zaaid den 20 April, én de chïoorpotasch |^°?rc
werd uitgestrooid den '15 Mei. Wij be- 'I ieV(
kwamen eene opbrengstvermcerderin
van 16.250 kgr.
Een twintigtal jaren geleden 'strooi
den wij den 6 Juni, önmiddelijk voor 'de
eerste braak, 'een ruw potaschzout uit
als dekbemesting 't gold een mis
lukt veld met uiterst geringe 'op
brengst niet te min gaf het ruw po
taschzout eeno öpbrengstvermeerde-
ring van 3.900 kgr, per hectare.
Wij vermeenen het overbodig verde
re bewijzen aan te balen van de nood
zakelijkheid der potaschbemes'ting. Al
le potaschzouten passen doch wij
moeten spaarzaam Ieereri bemesten,
eri bijgevolgd dc voorkeur geven aan
de meststoffen, 'die de opneembare po
tasch' aan de goedkoopste voorwaarden
leveren.
De Sylviniet van Elzas Is bYstk'oöpsl,
"en in "de meeste 'gevallen 'geeft zij
winstgevender uitslagen 'dan de ver
dichte potaschzouten, öp voörwTaarde
haar een zestal weken voor 'de zaaiing
toe tc passen en goe'd "door gffnsch 'de
bouwlaag te verspreiden. Men mag
haar op blootland uitstrooien, 'en ook
op "de snede 'door 3e verdere bewer
kingen, oppervlakkig ploegen, schoe-
peren eri eggen, zal 'dit zout öp vol
doende wijze met 3e bouwlaag ver
mengd worden.
Voor laattijdige toepassingen zal
men zijnen toevlucht nemen tot 'de
chïoorpotasch. Doch' 'daar de 'eenheid
potasch veel duurder komt in de "chïoor
potasch" 'dari ïn de sylviniet, zal de
klaarziende landbouwer 'de voorkeur
geven aan 'dit laatste zout, eri zal hij
zijne voorzorgen nemen öm het op tijd
toe lo passen. Zeggen wij nog ten voor-
deele der sylviniet, dat, in menige ver-
gel ijkende proeven op beeten, de ruwe
potaschzouten gemiddelde betere riit-
slagen opgeleverd hebben 'dan de
chïoorpotasch.
Het polasch'sulfaat past "ook voor 'de
polaschhemosting der beeten, 'doch 'dit
VERÜENIGiriG DER OUD-LEERLIN
GE ftJ VAN HET BISSCHOPPELIJK
KOLLEGE EN ONDERWIJSGESTICHT,
DER H.H, HARTEW, TE KINOVE.
Geestigheid,, is niet altijd humorist
me zei Fclix Timmermans, maan
humorismc is dit het tragische dat
een traan in 't oog doet perelen, tc ver
tellen op een geestige wijze, die do
krullen van den gullen lach om den
mond doet spelen.
En zoo, heeft de vader van Palliclctf
ons op Dinsdag lOn Maart, jl., heel den
avond, gemoedelijk verteld over c hu
morisme Timmermans spreekt zoo
als ic schrijft en schrijft zooals io
spreekt. In een kleurige taal, waar -'t
een fijn-uittcekcncnd epithetum, 't an
dere nog verder omlijnt, spreekt ie ons
Jver de menschen cn over hun omge
ving, schildert ze ons zoodanig af dat
we direct dc door hem bedoelde typen,
in vleesch cn beenen, met klcedercn,
hoed of muts, schoenen of holleblok
ken, voor ons zien staan.
En Dinsdag dus vertelde hij ons zoo
van Pieter Breugel de Oude, van den.
Pastoor van Ars, van zijn Anne-Ma
rie. en hoofdzakelijk over zijn Kin
deken Jesus in Vlaanderen Zijn liee-
le voordracht was doorspekt met hu
moristische anecdootjes, die soms do
heele zaal in een uilbundigcn schater
lach deed losbarsten en den gevierden
schrijver flink deed toejuichen.
Timmermans is een vedette in onzb
Vlaamsche kunslenaarsrij en 't was
dan ook meer dan interressant, dezo
artiest Je hooren vertellen bizonder,
op zijn manier over een ander groot
Meester Pieter Breugel die al
hoewel hij een ander kunstvak beoefen
de, toch op éón lijn met hem komt tq
staan. Pieter Breugel schildert ons het
vlaamsche volk, in zijn vroomheid en
in zijn zinnelijkheid, in zijn roes van
feesten, van eten, yan drinken, van
braafheid, van christelijkheid. Tim
mermans ook. maar Breugel doet het'
met kleuren op 'doek en Timmermans
doet hef met kleurvolle woorden op pa
pier of voor een lekker-genietende zaal.
Daarom is Timmermans dan ook, de
geschikte man om den Ouden Breugel
te begrijpen en te doen begrijpen^
En toen ie ons vertelde, hoe zijn
werk <i Kindeken Jesus in Vlaanderen
ontstaan is, hoe in zijn verbeelding, ge
prikkeld door de vertellingen van zijn
vader, 't oude huizeken daar voor hem'
oprees, te Grobbendonck, waar onze'
Wij be-ï*"*eve rouw^cn woonde als de Engeï
lijkhoid belasteren. En toch 'durven zijj«öul kost nog veel duurder dan 'de
zeggen dat zij tegen den godsdionsli rhloorpola.sch cn ïg bijgevolg niet aan
lie ra'den< K. AU,
niet zijn t
lieur verscheen, en de Nethcboorden
met geurende hooihoppers cn deinen
de glooiëngen, langswaar 'dc Drie Ko
ningen verdwenen, of den grooteri
steenweg, waar de Zwarte Koning,
echtig en techtig voor hem Timmer
mans door zijn vader, 'de komplimen-
tcn had laten 'doen, ja, dat was wel
Timmermans, de drollige, de tempera
mentvolle, de levenslustige, dc humo
ristische Timmermans.
Als een echte kunstgebcurtcnis zul
len we lang nog dien avond onthou
den en dankbaar denken aan hem, die
uit de kern van zijn ziele, zijn vlaam
sche ziele, zooveel schatten over ons
Vla'amsche volk weet op tc diepen.
Dinsdag, 24n Maart., a.s. Is hot 'do'
beurt aan den Heer H. Ghéon, den be-
faamden Franschen schrijver van Mo
dern Katholiek Tooneel, 'die in de zaal
van 't klooster der HH. Harten zal ko
men spreken. Al wien het tooneel in
Vlaanderen wat ter harte ligt, zal dien
avond, den gevierden spreker komen
huldigen.;
Op 'dcri Ccsarsberg le Leuven had
Hen gevolge van do regens, oen grond
verschuiving plaats, waardoor een
'breedc onderaardsche gang zichtbaar;
werd.
Opzoekingen leiden tot het besluit'
dat men te doen had met een over
blijfsel van een tunnelspoorweg, waar
van een Engclschc maatschappij, voor
een zestigtal jaren, alhier de eerste
,\verken begon om de verbinding der
spoorlijn Leuven-Charlcroi te verze
keren. ft
Daar die plaats aldaar niet geschikt
.bleek, werden do onvoltooide werken
gestaakt en de huidigo spo.orlijn .werd
dan aangelegd*