16
Donderdag
April 1925
NA DE KIEZIN6
■DE lijstenkopfeling.
Bezoek van Maarschalk Foch
aan Leuven
Dn reis van den
prins van Wales
De ministericele krisis
De ministerieele krisis in
Frankrijk
Een eigenaardige
ontdekking
Herinnering aan den
slag van Merckem
De Rijkspresident=
verkiezingen
De Middenkredielkas
van den Boerenbond
Het gevaar der obussen
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 114
xxxi" jaargang nummer 89
T> A <T-1=tT A T-> 15 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.75 Kitgever: J. Van Nuffel-Db Gekdt
Publiciteit buiten het Ajr, AALST. S Agentschap Havaa, Adolf M&daan, 13, to Brussel, Bue fle Riahelieu, Sarijs, Braai Building, 6, Lon dres E, C. 4.
H. Ocla*ia
Zoo op 5,01, onder 6,4'
Nieuwe Maan den 23
Het wegstervende en verkwij
nende liberalism 'heeft na den wa
penstilstand alle middeltjes be
dacht om zijn zinkende boot toclx
nog een tijdeken vlot te houden.
Zijne verwaandheid en opgebla
zenheid in zake le plus noble et le
plus pur patriot-isme is als eene
zeepbel opengepletst.Iii de kiezing
van 1919 luidde de doodsklok over
bet liberalism. En dan is de loge
man Br... Vande Wall;:, van Me-
dbelen, voor den dag gekomen met
een stelsel, dat zeker in de zwart
ste hoeken der framassonskrocht
moet uitgebroeid geweest zijn.
Het algemeen stemrecht had uit
gewezen dat de politieke strijd in
Belgie voortaan ging tusschen ka
tliolieken en socialisten. Het libe
ralism, rlit voofhistorsdh wange
drocht, en al de misvormde dwerg-
partijtjes van al de afgescheurde
lijstjes werden tot verdwijning en
tot onmacht gedoemd.
En dan heeft Br... Vande Walle
de katholieken het stelstel van het
apparentement of lijstenkop-
peling tusschen de beenen gegookl.
J)e katholieken, die na den wa
penstilstand meenden dat zij zon
der de liberalen niet meer door de
Wereld konden geraken, hebben de
vergulde pil geslikt, zonder na te
denken dat dit liberaal nianoeuver
er op bedacht was uitsluitelijk om
de liberale partij het leven te rek
ken en de katholieke partij te ver
zwakken door de bevoordeeliging
van de kleine lijsten, te beginnen
met de liberale lijsten, want in ve
le arrondissementen was de libera
le lijst werkelijk de kleinste, de on-
benulligste. Overal wordt de ka
tholieke lijst door dit stelsel bena
deeld. Dat hebben wij reeds hl
1921 ondervonden. En de laatste
kiezingen bevestigen die ondervin
ding.
In Mechelen behalen de katiho
lieken 25,063 stemmen en de socia
listen 19,820. Welnu, dc socialis
ten hebben 3 gekozenen in dit ar
rondissement en de katdioljejken...
2 ofschoon ze 5243 stemmen,
meer behaalden dan de socialisten,
In liet arrondissement Antwer
pen behaalden de katholieken 27
duizend 872 stemmen meer dan
de liberalen voor den Senaat, maar
zij verwerven juist evenvëel man
daten ieder de sonime van 2
Te Brussel behalen de katholie
ken 105,121 stemmen en de socia
listen 104,968. Dd katholieken
hebben 9 zetels en de socialisten 10.
Te Gent hebben de katholieken
11.522 stemmen meer dan de so
dalisten (57.304 'en 45^782), en'
beideil partijen hebben evenveel
zetels. De liberalen met hun 17,364
stemmen, hadden maar recht op 1
mandaat en zij hebben er 2.
Ie Luik hebben 'de katholieken
11,035 stemmen meer dan de libe
ralen (31,616 en 20,581) en zij be
komen juist evenveel mandaten,
ieder 2.
En zoo konden wij nog wel voor
beelden aanhalen, waaruit blijkt
dat de samenkoppeling de uit
spraak der kieskolleges vervalscht.
Om kort te gaan, zonder de chi-
neezeri.j van het APPARENTE
MENT hadden de katholieken een
gekozene meer te Roesselaerc-
Thielt, te Brugge, te Gent-Eeldoo,
te Mechelen, te Luik, te Brussel
't is te zeggen 84 gekozenen in
plaats van 78.
Zonder apparentement; haddeh
de socialisten een gekozene minder
te Mechelen, één meer te Turn
hout, een minder te Nijvel, één
minder te Hoei, één meer te Di-
nant, één meer te Bergen, één meer
te Zirmick, 't is te zeggen T 80
in plaats van 79.
De liberalen nu. Door hef ap
parenterrient bekwamen zij één
zetel te veel te Brugge, te Gent,
te Dinant, te Bergen, te Charleroi,
te Zinnick daarentegen hadden
zij recht op éénen zetel te Hoed,
Tlmin en Nijvel dus 6 te veel. 3
te weinig, dat blijft nog 3 te veel
zoodat zij niet meer met 22, maar
met 19 in de Kamer zouden zete
len.
Zonder apparentement izbuden
de kommunisten geen zetel verwor
ven hebben te Luik. Dus, 1 man
daat instede 2.
De frontisten, kafh. nationalis
ten, Daensisfen, die thans over 6
mandaten beschikken, haddemi
slechts een gekozene gehad te
Vper, te Aalst en te Antwerpen, én
niet te Roesselaeïe, Brussel en
Turnhout.
Bijgevolg ware de Kamer aldus
samengesteld geweest 84 katho
lieken, 80 socialisten, 19 liberalen,
1 kommunist, 3 Vlaamsohe extre
misten.
Het slaat dus vast dat maarschalk
Fock, op Zondag 26 April, de stad
Leuven zal bezoeken en het Frans.ch
oorlogskruis zal overhandigen.
Terzelfdértijd zal liet nieuwe monu
ment der oorlogsslachtoffers aan de
statie, ingehuldigd worden, Volgende
regeling werd getroffen voor deze ont
vangst
Te 2 uur aan de statie, verceniging
der invalieden, oud-strijders, school
kinderen, de maatschappijen der stad,
enz. Aldaar ontvangst van maarschalk
Foch en overhandiging van het eere-
leeken, dat aan de bevolking zal ten
toongesteld worden. 1 Redevo.ering.en
aan den voet van het monument. Con
certo.
De uitvoering ecner cantate is afge
schaft.
Daarna zal 'de Iiooge bezoeker ont
vangen worden 'door de invalieden en
oud-strijders, in hun lokaal Eden-
Iheater, Statieplaats.
Intusschen zal een stoet worden ge
vormd en langs de Bondgenootenlaan,
Groote Markt, naar het stadhuis gaan.
Défilé voor de overheden die op |jet
perron zullen plaats nemen en 'den
stoet vandaar in oogenschouw nemen
zullen.
Tot slot, thé ten stadhïiïze. Maar
schalk Foch zal te 5 ure opnieuw ver
trekken.
Men weet nog niet of Z.M. de koning
zelf deze plechtigheid zal bijwonen*
De prins van Wales is thans in het
hartje van Afrika. Hij braclvt Vrijdag
1.1. 'door te Counassie, hoofdstad van
de Ashantis. Om tot daar te komen had
hij per spoor 160 kilometers afgelegd.
Die lijn welke door dichte wouden
dringt werd 25 'jaren geleden aange
legd.
Vrijdag 1.1. werd "de prins 'ontlïaald
door de hoofden der Ashantis", die over
een zeer lang front opgesteld stonden
met hun gevolg, beschermd door Ivel-
keuriga parasols.
Sir Gordon Guggisb'erg én' 'de prins
namen plaats onder een parasol ter
hunner beschikking gesteld. Daarop
ving 'de optocht aan. De hoofden na
derden in groot apparaat, hun groote
zonneschermen ,ter zijde bufcend! ten
teeken van eerbied.
De hoofden die naÏÏÏj "den prins 'ston
den hadden hun schoeisels uit 'gedaan
en hun schouders ontbloot van hun
met goudbelegde kleedijen, ten teeken
van opperste eerbewijzen.
Het opperhoofd werd aan tien prins
voorgesteld die hém voorwerpen Van
inlandsche nijverheid, o. m. 'deze ïn
goud, aanbood, én ook 'een geheiligd
bankje 'der Ashantis. dat met' 'de Engel-
schen twee oorlogen uitlokte'.
Onder de aanwezige personen, hij 'de
tent bevond zich' de gewezen koning
Prom'ph die meï het' "einde 'de? yófïge
eeuw dictaleur was 'der Ashantis'.
Koning Promph" keerde pas wee? na
een ballingschap ïn de Seyoliellei 'ei
landen, ballingschap 'die 21 jaren" ge
duurd heeft*
EEN officieele mededeeling
DER SOCIALISTEN.
In den namiddag werd de yolgende
mededeeling verschaft:
Dinsdagmorgen heeft de Landraad
van de socialistische partij vergaderd.
Na een overzicht over. den uitslag
van de verkiezingen, heeft een grondig
debat plaats gehad over de mededee
ling van M. Vsndervelde, dat hij tot
Kabinetsvormer.- aangeduid was. De
leden waren eensgezind om te yerkla
ren, dat de socialistische partij hare
verantwoordelijkheid 'dragen moest
(een lid heeft voorbehoud gemaakt)'.
De raad yraagt dan ook aan M1. Van-
tïervelde 'de voetslappen te willen 'doen
lot samenstelling van de nieuwe Re
geering op grondslag van het program
van de socialistische partij, laat staan
het. kiesplatform.
De Landraad is van oordeel, dat be
roep moet worden gedaan op de de
mocratische elementen yan rechts en
van links, ten einde een praktisch- en
nauwkeurig program yast te stellen,
Vooral moet ook de financieele toe
stand van hel land nauwkeurig worden
vastgesteld.
De vergadering was ook yan oordeel,
dat de mandatarissen zich ter .vervul
ling van die taak moeten inspannen
met volle kennis van zaken en met den
oprechten wil om de democratische
hervormingen toe le passen, welke
door de arbeiders en landbouwers en
de andere gesalarieerden worden ge-
wenscht.
Het is mogelijk, dat een sociali
stisch Congres op Zondag c. k. zal
worden bijeengeroepen en dat te voren
de Landraad nog vergaderen zal».
Tot daar de officieele mededeeling.
De zaak schijnt als. volgt ineen te
zitten. De Landraad heeft M. Vander
velde 'machtiging gegeven onverwijld
de onderhandelingen met de verschil
lende partijgroepon aan vangen. Het
socialistisch congres dat op Zondag
e.k. zal worden gehouden, zal dan het
•oodige inateriaalLezitten om een de
finitieve uitspraak ie vellen over de
kwestie yan de deelneming der sociali
sten aan de Regeering.
M. Vandervelde zal aan 'dit congres
mededeelen onder welke voorwaarden
een Regeering kan worden samenge
steld, en het congres zal dan ook des
noods dc leden aanduiden welke een
portefeuille mogen aanvaarden.
De socialist, die voorbehoud heeft
gemaakt over de socialistische dagor
de,' is M. Brunfaut.
Een incident heeft' zich ook voorge
daan. M. Hub in wou dat M. Brunet Ka
binetsvormer zijn zou en toen M. De-
strée aan M. Vandervelde hulde
bracht, verliet M. Hubin kwaad ge
luimd, de zaal.
Een incident.
In de officieele mededeeling' wordt
geen melding gemaakt van een inci
dent dat in den raad uitgelokt werd
door M. Ilubin.
De Socialistische volksvertegen
woordiger voor Iloei gaf zijne ziens
wijze te kennen en zegde dat ora een
uitslag le bereiken en om tot "de moge
lijkheid le komen een ministerie sa
men te stellen, het noodig was dat niet
M. Van der Velde maar M. Emiel Bru
nei, voorzitter der Kamer, de onder
handelingen voerde.
Deze verklaring lokte hevig protest
uit, onder meer van M. Des.trée, en tij
dens de betwisting werd gezel Hubin
uitgescholden voor '«bourgeois»" het
geen. zooals men Weet, in 'de sociali
stische partij aanzien wordt als 'de
ergste boleediging.
M. Hubin maakte zïcïï kwaad cri frok
er van door, de deur der vergaderzaal
met een ruk toesmakkende.
M. Van der Velde heeft "geen kans.
Alles wijst er op", dat M. Van der
Velde weinig kans heeft er in te zullen
gelukken een ministerie samen te stel
len. Inderdaad liit' de officieele mede
deeling van den Raad der. socialisti
sche partij, kan men 'opmaken, dat de
basis van zijn demokratiscli gouverne
ment het kiesplatfoém' der Werklie
denpartij zou zijn. De ondernomen
voetstappen zijn 'dus van stonde af
nutteloos, daar noch 'de liberale, noch
'de katholieke partijen 'dat kicsplaU'
form kunnen aannemen.
'Algemeen is men van' gevoelen, 'dat
M. Van der Velde er binnen kort zal
van af zien een ministerie samen te
stellen en dat dc Koning dan beroep'
zou 'doen op een Staatsman der Rech
terzijde, 'die een Soort zaken-ministe
rie zou vormen. De socialisten zouden
zulk ministerie wel verdragen, daar
het hun zou ontslaan van al te onyoor-
Jjsifibtig gedan^ kiesbeloften^
EEN VOORSTELE
Een politiek man, goed op de hoogte
van 'de gedachten, die heerschen in de
democratische middens, laat zich in
de Gazet yan 'Antwerpen uit over. de
regeeringscrisis.
Die politieke man wijst er. 'óp dat 'dc
drieledige regeering onder Ministe:
Delacroix zicli pliclitig lieeft gemaakt
aan veie geldverspillingen, enkel en
alleen omdat er geen sterk man aan
het hoofd van dc regeering stond. Dit
lijkt op een onrechtstreeksch pleidooi
ten voor'deele van een 'drieledige regee
ring, onder de leiding van een sterke
personaliteit.
In die oplossing lieeft een homogeen
katholieke regeering de voorkeur van
den politieken man uit de &Gazet van
Antwerpen».;
Hij zegt:
Thans staan wij vóór 'de toekomst.
Natuurlijk, indien het mogejijk ware
een zuiver katholiek' ministerie te nor
men, om te regeeren naar een wel om.
schreven programma, dat 'door geen
enkele "der partijen zou kunnen ge
wraakt worden, dan zou geen énkèl ka"
tholiek afschrikken yan 'de verant
woordelijkheden, hoe gevaarlijk het
ook ware 'die te nernen. Maar dan ten
minste, zouden wij niet den schijn
aannemen ons lot te vermengen met de
moest* reactionaire, de meest on-
vlaamsehe, 'de meest militaristische
partij: 'die der liberalen.
Het zou ons niet kunnen schelen,
dat de liberale partij vertegenwoor
digd was in het' aanstaande ministerie,
maar geen schandelijke en onverant
woordelijke overlieersching meepr!-?
En in geval 'dal ook die oplossing;
niet doorgaan zou, wordt een kathol
liek-sccialistische regeering aange
prezen. 1
Ziehier liöe 'dat' gaan zal:
Dan wordt een katholieke leider ge
last met het samenstellen van een mi
nisterie.
Die staatsman formuleert een pro
gramma dat voor beide partijen aan
nemelijk is, en elk' der twee andere
partijen besluit vrij, onder dit vaandel
deel te nemen aan het ministerie.- 'Als
nu 'de socialisten de eenigen waren om
bij te treden, moeten wij dan 'die sa
menwerking weigeren? Zou het enkel
zijn om den naam socialisten te we
ren? Dit ware kinderpolitiek. Heel liet
gelukken óf het mislukken eener der
gelijke samenwerking, iriet-'t oog óp 'de
katholieke belangen, zal afhangen 'én
van het programma, én van den leide?.
Heeft de leider de noodigc krachtda
digheid en schranderheid om 'de be
sparingen door te drijven en een ver
beterd fiscaal stelsel ïn te voeren, 'dan
zullen al de bezwaren van het vórig
drieledig ministerie uit 'den weg ge
ruimd zijn.
En het programma? Ligt er geen
breed veld van sociale Verbeteringen,
van gelijkheidswetten vóór de Vlamin
gen, van vermindering van overtalligc
krijgslasten te bewerken? En zou dit
met de socialisten moeilijker gaan 'dan
met de liberalen? En is het voor het
land geen zekere gerustheid dat 'dc so
cialisten aan staatsverantwoordelijk-
heden gebonden liggen? Zullen zij in
die eventualiteit de staatsdiensten
ontredderen door staking en saboita'-
ge? Zullen zij in 'de nakende, 'in ieder
oval mogelijke in'dustrieelc crisis
niet méér geneigd zijn om den uitvoer
te verzekeren naar hun vermogen, ten
einde 'dc voortbrengst niet te stemmen
en om rust en vrede- te bewaren ïn ons
land?»
En onze politieke man besluit:'
Er zijn menschen in alle partijen
die lvet socialisme zoowat aanzien als
een razenöèn hond. Kunnen wij hem
dooden? Neen?... Laten wij hem dan
liever vastleggen, ware het 'dan ook
aan liet gouden bandje van een mini
ster-portefeuille.»
M. Briand mislukt.
Daar de socialisten hun steun wei
gerden aan een kabinet dat M. Briand
voor chef zou hebben, moest deze er
van af zien het kabinet te vormen.
De president der republiek heeft dan
opnieuw aangedrongen bij M. Painlevó
cn deze heeft, ten slotte de opdracht
aanvaard. Onmiddelijk" begon hij de
onderhandelingen en besprekingen
met zijne politieke vrienden.
Woensdag morgend zou M. Painïevé
eene samenkomst hebben met MM.'
Ilerriot en Briand. In Parlementaire
kringen wordt beweerd, dat M. Painïe
vé ook het oordeel zou in\yinne_n yan
M. Caillaux4
Prof. F. Cumont, de Belgische ge
leerde die de opzoekingen leidt langs
de Eufraat, heeft een zeer eigenaardi
ge .oudheidkundige ontdekking gc-
'daan: hij vond namelijk een echte
landkaart geteekend op een stuk van
een huid die een schild bedekte van een
bereden boogschutter.
Dit is vermoedelijk een van de oud
ste stafkaarten die bestaan. Zoo slaan
cr op aangeleekend: de stroomen in
het blauw, de zee met schepen, de na
men van plaatsen langs de groote
heirbaan van Byzantium naar de mon
ding van den Donau.
M. Cumont denkt dat dit kopij is van
een kaart gemaakt in het tijdperk van
de Romeinsclie keizers bekend onder
den naam van Severus (tweede en der
de eeuw van onze tijdrekening)^
Dp 17 'April a. s. wordt een der meest
glorierijke wapenfeiten van liet Bel
gisch leger gevierd: de slag van Mer
ckem, die den eerste zegepraal der ge
allieerden was. op het Westelijk front,-
in 1918.
Men weet 'dat vooral het 9c liniere
giment zich dien dag onderscheidde.
Om 'dit schitterend wapenfeit te her
denken richt het 9e linie op 16 April,
een sportfeest in, op liet «Daring»" ter
rein (football, crosscountry, scher
men, enz.)!
Op ;i7 April heeft een militaire
plechtigheid plaats in 'den loop der-
welke, in naam van 'den koning een
vaandel geschonken zal worden aan dc
«Fraternelle des Anciens Combattants
du 9e Régiment de Ligne».
DE ENGELSCHE PERS OVER DE
HINDENBURG-KANDIDATUUR.
De «Times» kondigt' een hoofdarti
kel af over de Hindenburg-kandida
tuur. Dit js eveneens met de «Daily Ex
press»; het geval. Do bladen besluiten
'dat de schaduw van« den keizer óver.
Europa komt en dat Hindenburg zicht
moet terugtrekken.
Algemeene vergadering.
Dinsdag hield de Middenkredielkas
van den Boerenbond haar jaarlijksche
algemeene vergadering te Leuven. De
afgevaardigden der plaatselijke kas
sen waren talrijk opgekomen.
Nadat door den E. II. kanunnik
Luytgaerens, algemeen sekretaris,
een ontroerde hulde was gebracht aan
wijlen Staatsminister Hellepuüe en
prof. Vliebergli, onderscheidenlijk
voorzitter en ondervoorzitter van den
Beheerraad, gaf de Bestuurder H. K.
Rhymaeker, lezing yan het omstandig
en merkwaardig yerslag over het af-
geloopen dienstjaar.
Verslag, alsmede balans- en winst
en verliesrekening werden goedge
keurd.
,Tot voorzitter van 'den Beheerraad
werd aangesteld M. Hermans-Ausloos..
Verder werden in vervanging van MM!
ïlelieputte en Vlieberglï, overleden, ïn
den beheerraad beiïoemd: M. Victc?,
Parein, hoofddeken van den Boeren
bond .en prof. Brusselmans, lid van
den Hoefdraad.
Mén moet waarlijk" zeggen dat de
onvoorzichtigheid van velen geen pa
len kent. En toch', nadat ze reeds zoo
vele lessen gekregen hebben, zouden
'de menschen moeten overtuigd z:jn,
van het groot gevaar dat het losvijzen
der obussen oplevert. Een nieuw onge
luk komt de zwarte lijst te vermeerde
ren. Dezen keer was het op het Poly-
gone-veld te Ieperen.
Een jongeling van Becelare, met'
naam 'Jules Gyquiere, oud 19 jaren,
was ook' bezig met zijn winstgevend
maar doodsgcvaarlijk- stieltje uit to
oefenen, toen opeens een schrikkelijke
knal geheel dc gebuurte daveren deed.
De ongelukkige was de hersenpan in
geslagen, de oogen uitgerukt, een arm
afgeslagen, en den buik opengereten.
Mét een woord hij was eene vormeloo-
ze massa geworden. Dadelijk werd hij
met alle voorzichtigheid ovcrgpebracl\t
naar het burgerlijk hospitaal van
Iepercn. waar hij weldra den geest gaf.
Wanneer komi er tcoh een ain*
"de mq2
