18
Zaterdag
April 1923
Kinderzegen en
kindersterfte
Bij overeenkomst
bepaalde wisselkoers
De ministerieele krisis
De reis rond de wereld
van de Belgenland
De ministerieele krisis in
Frankrijk
Het eeuwfeest der Belgi
sche onafhankelijkheid
Kieawjaarsglftea
voor den Faas
Elzassers eischeu
40 milliard van de
Koningin van Nederland
Kortstraat, 9 en 21, Am.st. Tel. 114
xxxi* jaargang nummüR 91
DAGBLAD - 15 CENTffiMEN
WEKELIJKS 0.75— Uitgever: J. Van Nüffel-De Gendt
publiciteit buiten tet Ajr. AALST i! Agentschap Ha-ras, Adolf Mgxlftgn, 13, te BruöeL - Kue de Riahelieq, Parijs, - Bream's Buildings, 6, Lon drea E, C. 4.
Uramaruf,
Zon op 4,57, onder 6,45
Nieuwe Maan den 23
Het is een bekend, lioogst |e
betreuren feit, dat onze bevolking
in de laatste jaren hoe langer, iwe
meer aan genotzucht lijdt, en dat
die kanker niet enkel de Waalsohe,
piaar langs hoe meer ook de Vlaam
sche bevolking begint aan te tas
ten. Daartegen moeten wij en alle
weldenkende inenschen heftig op
komen, i
Immers die plaag is niet van on
schuldigen, zelfs niet van stoffelij
ken aard zij treft integendeel het
mensQhdom, vernietigt |het ibeilig-
ste wat wij bezitten zij doodt de
familieliefde, en het leven zelf! De
Schepper gaf aan het huwelijk de
macht, maar ook de verantwoorde
lijkheid over het leven, en aan het
huisgezin gaf Hij een bijzonde
ren zegen. Die macht misbruiken,
dat recht genieten, zonder den
plicht te willen dragen, en dien ze
gen miskennen, is een zondige, een
heidensche doenwijze, waaraan wij
ons niet mogen schuldig 1 naken.
De echtelijke en de ouderlijke
liefde moet alles beheersChen va
der en moeder moeten, onverbreek
baar vereenigd in een liefdeband,
ëén zijn in een Christelijke fami
liegeest, om al hunne plichten,
vooral de zedelijke verplichtingen
Van hunnen staat, gewetensvol te
vervullen.
Vader en moeder moeten 'één
zijn ;in minnelijken omgang én
verstandhouding en liefdevolle
zorgzaamheid maar zij moeten
hoofdzakelijk één zijn in het beoe
fenen van deugd- en plichtgevoel,
topdat hun huisgezin ruste op de
rotsvaste grondvesten van de
Kerk, bet eenige dat niet kan ver
gaan, maar integendeel rijken loon
meebrengen zal. Vooral de moe
der, de ziel van 't leven, moet
daarvan het meeslepend voorbeeld
zijn.
Hoe durven wij den zegen des
Heeren afsmeeken, én dien zegen
verwachten over onze ondernemin
gen, indien wij de heiligste onzer
plichten, den huwelijksplieht, met
den voet treden
Die plichtvervulling geeft ons
den mildsten zegen, den Kinderze
gen, welke al de andere zegenin
gen meebrengt. Die zegen ver
sterkt den werklust en de zorg
zaamheid liij leidt tot een harte
lijker overeenkomst, verdraag
zaamheid en veredeling van 't ge
moed hij verschaft ons stoffelij
ke welvaart en zedelijk geluk.
Kinderen brengen ook veel las
ten en ongemakken mee, zoo be
weren degenen die reeds aangetast
zijn door den kanker van gemak-
én genotzucht. Maar boe zuchten
de kinderlooze echtparen naar dien
last en zorg van den kinderzegen.
Zooals het kroostrijk gezin een
zegen is voor de familie, zoo ook is
een talrijke bevolking een zegen
voor den Staat!. Thans wordt in
Frankrijk door beschermende wet-i
ten, door aanmoedigingen en aller
hande stoffelijke voordeelen, alles
in liet werk gesteld om de wegkwij
nende bevolking door talrijkere
geboorten herop te beuren, maar 't
gaat niet.
Vele Fransche buisgezinnen heb
ben in zoover bet zedelijk en gods
dienstig gevoel verloren, zij zijn
Zoo afkeerig geworden van het
Vare zedelijke fanfilielevten, zij
zijn zoo beheerseht door gemak en
genotzucht, dat zij van geen kin
deren meer willen weten.
Hun akkers liggen onbebouwd
hunne dorpen zijn verlaten, hunne
kerken vallen in puin zulk verre
gaande zedelijk verval komt niet
iii één dag, Dê Zeden verkankeren
van geslacht tot geslacht, na hon
derd jaren, langzamerhand ver
loeren de jongeren hunne plichten,
en zij, die als woekertlieren aan
den voet van het plichtgevoel heb
ben geknaagd, zijn lang de eeu
wigheid ingevaren, én laten als er
fenis enkel een uiteienvallende sa
menleving achter in een der schoon
ste Staten der wereld. Flet tegen
woordig geslacht noemt de wran
ge vruchten van die zedelijke ver
woesting: de wiegen crisis 5>,
Ook in Belgie, namelijk in lief
Walenland, begon men voor 30
jaar het voorbeeld van Frankrijk
te volgen, en werd èen veldtocht in
gezet tegen de Christelijke zede-
leer, ën ten voordeele van de kin
derbeperking, Reeds geruimen tijd
waaide die verderfelijke doenwijze
uit Frankrijk naar Wallonië over
en de Waalsohe bevolking kwijnt
langzamerhand weg.
Een Engelsche socioloog, S.
Rowntree, stelde een onderzoek ïri
om het gemiddeld aantal kinderen
per huisgezin in Belgie te kennen.
Zijn onderzoek ging over 267
Vlaamsche en 161 Waalsche ge-
Meenten, en strekte zich uit over
de jaren 1899 tot 1901, Hij stelde
vast dat duizend Vlaamsche moe
ders salrien 267 kinderen hadden,
terwijl duizend Waalsehe moe
ders samen slechts 161 kinderen
telden1.
In Belgie verdubbelde de bevol
king in 114 jaar van Ï85Ö tot
1900 klom het aantal van 4.337.196
tot 6.81.5.0.54 personen. Volgens de
laatste volksoptelling, in 1920, tel
de Belgie 7.458.903 inwoners, on
danks den verderf dijken invloed
van den langen, vrdeselijken in
vloed van den oorlog, én zijn na-
sleetp van gesneuvelden, Vermink
ten. ondervoeding, 'enz.
Maar toch heeft men Ket Eer,
te lande, ook noodig geoordeeld de
kroostrijk^ gezinnen te ondersteu
nen en' aan te moedigen, omdat de
verderfelijke kinderbeperking ook
orize Vlaamsche ouders meer en
méér begint aan te tasten.
De bij overeenkomst bepaalde wis
selkoers. toe te passen bij het vast
stellen van den prijs (in Fransche
franks) der van 16 tot 30 April 4925,
af te geven internationale samenge
stelde reisbiljetten is de volgende:
1 gulden 7,60 Fransche franks
1 Zwitsersclïe fr.3,68 p]
1 lire
1 schelling
1 Penning
4 Deenscbc kr.
0,78
4,56
0,38
348
1 Tjecho Slowaksche 0,57,
t Zweedsche kr. 5,4 4
DE VOETSTAPPEN VAN M. VAN DER
VELDE.
Zooals wij gisteren onder onze
laatste berichten reeds meldden, heeft
M. yandervelde Donderdag bespre
kingen gehad met M. Poullet en sena
tor Magnotte. j
Ziehier wat beiden verklaarden over
hun onderhoud met M. Yandervelde.
M. Poullet r: Er is weinig of niets
mede te deeleri. Ik' lfeb aan den heer
Yandervelde gezegd 'dat de rechter
zijde reeds verleden Zaterdag een
stemming lieeft uitgebracht, waarin
zij besloot in ieder geval eensgezind
op te treden, waaruit dus yolgt dat de
christene 'demokraten 'afzonderlijk
niet zullen samengaan met 'de sociali
sten. De combinatie van eeri s.ociali-
stischpChrislen democratisch ministe
rie moet dus ^Uitgeschakeld worden.
Is er kans M. de minister, 'dat M
Yandervelde zicli zou' kunnen verstaan
met de gansclie rechterzijde.
Daarover kan thans nog niets
bepaalds gezegd worden. Overigens
zullen we a.&. Zaterdag de verschillen
do oplossingen nagaan gedurende een
vergadering der rechterzijde,
WJ. Maqnctte
'c Ik kan enkel herhaleft wat' mijne
politieke vrienden hebben gezegd. De
liberale partij kan geen medewerking
toezeggen, noch a'an de socialistische
partij, noch' vooral aan de rechterzij-
dei
De liberale partij moet 'dé handen
vrij houden, wat niet zeggen wil, dat
zij eeno onverzoenlijke oppositierol
moet. aannemen.?'
BIJ DE SOCIALISTEN.
Het socialistisch congres is bijeen
geroepen tegen Donderdag 23 April.
Het bureel Van den Landelijken
Raad vergaderde gisteren namiddag
om op de hoogte gesteld te svorden
van de stappen van M. Yandervelde.
Lezing werd gegeven van eenen
brief van M. Ansee'e, die geestdriftig
schreef dat de socialistische partij
est stand houden "orn alle moeilijk
heden te overwinnen, die men baar in
den weg legt.
Vermoedelijk" komt 'de gansclie Lan
delijke Raad Maandag a.s. bijeen.
De vergadering der Rechterzijde.
Deze vergadering :welke' heden Za
terdag plaats heeft, zal al de nadoelen
on voordeelen wegen over. een homo
geen-socialistische, een homogeen-
katholieke of een katholiek-socialisti
sche Regeering. Doch wij meenen dat
dd voorkeur naar 'deze laatste combi
natie gaat.
In dit geval zouden de socialistische
katholieke groepen op gelijken voet
worden gesteld wat de verdeeling van
"de portefeuilles betreft 'en zou hoogst
waarschijnlijk een katholiek eerste
minister zijn, naar sommige Brussel-
che bladen M. Pou'let.-
Wat het Regeeringsprogram be
treft, net kiesplatform van de sociali
sten zou ten grondslag aan 'de bespre
king erover worden gelegd. Die for-
muul is evenwel heel rekbaar, en wijj
zullen voorloopig niet de concessies
meedeelen waartoe M. Yandervelde
zich reeds bereid verklaarde.
Maar het weze wel verstaan, 'dat 'de
beslissing door de meerderheid van
'de katholieke groep moet getroffen
worden.
Een antwoord vVrn* hef midden van
toekomende week?
Brussel, 16 'April.
Ondervraagd 'door een dagblad
schrijver bij 'den uitgang vaii het bu
reel van 'den algemeenen raad 'der so
cialistische partij, heeft M. Vander-
velde verklaard dat' hij hoopt van een
bepaald antwoord .te kunnen geven
aan den Koning tegen het midden van
toekomende week. Zijn houding zal
vervolgens afhangen van de beslissing
van het algemeen congres dat zich
Donderdag vereenigt. M. Vandervclde
voegde er bij dat hij lot hiertoe nog
geen enkele toekenning van porte
feuilles in 'overweging genomen had.
De Red Star Line deelt een telegram
mee, luidens hetwelk de paketboot
«Belgenland»] terugkeerend yan hare
reis rond de wereld, op "14 April te
half acht 's avonds te New-York is
aangekomen.
De Belgenland» zal nu hare plaats
terug innemen in het verkeer Antwer-
pen-New-York.
Het reuzenschip, 'dat 'de Belgen met
voldoening zullen terugzien, zal op 21
April uit New-York naar Antwerpen
vertrekken en 'dus hier. zijn tegen het
einde der maand.
BRIAND WEIGERT MET CAILLAUX
JE ZETELEN.
Parijs, '16 April. - Donderdag mor
gen wachtte M. Painlev'é de onaange
name lijding dat M. Briand yan ge
dacht was veranderd en dat hij meen
de dat het heroptreden van M. Caillaux
wal al te voorbarig was. Het nieuws
van Caillaux' ministerschap" was in
den Senaat lieel koel ontvangen ge
worden en M. Briand achtte het onmo
gelijk zijn steun te kunnen verleénen
aan een kabinet Painlevé-Caillaux.
De mislukte aanslag tegen M. Caillaux.
Een tweede feit zou ieder ander per
soon dan M. Painlev'é wat doen naden
ken hebben over 'de opname' Van M.
Caillaux in het nieuwe kabinet: Hij
was Donderdag pas eenige uren te Pa
rijs en reeds was men er op hit hem
op eenige rcvolverkogels te vergasten:
Noch" M. Caillaux, nocli M. Painlev'é
bekommeren zicli daar echter om, en
terwijl eerstgenoemde zijne raadple
gingen voortzette met xopraanstaan.-.
de personaliteiten pit de financiewe-
reld, was M. Painlevé reeds op zoek
naar een remplacant voor M. Briand*
M. Briand aanvaardt toch.
De' vorschillige politiekers tot welke
hij zicli wendde, deden echter M. Pain
levé inzien, dat M. Briand een gewich
tige steun en medewerker zou zijn en
'dat zijne aanwezigheid in het ministe
rie hoogst wensclielijk was, omdat hij
belangrijke diensten zou kunnen be
wijzen als minister van Buitenland-
èche zaken.
M. Briand wercl 'dan opnieuw 'door
5L Painlev'é aangesproken en aan
vaardde ten slotte deel te maken yan de
ministerieele combinatie.
De samenstelling van het kabinet.
Donderdag avond was het kabinet
Painlevé bepaald 'samengesteld als
volgt: 1
JVI. Painlevé, Voorzitter en Oorlog.
M. Briand, Buitenlandse he Zaken.
M. Caillaux, Financen,
M. Steeg, 'Justicie.
M. 'de Monzie, Openbaar Onderwijs.
M. Schramcck, Buitenlandsch zaken.
M. Emile Borel, Marine,
M. Chaumet, Koloniën.
M. 'Jeari Durand, Landbouw.-
M. L'oucheur,Handel,Posterijen, "eriz.
M Laval, Openbare Werken.
M. Dura four, 'Arbeid.
M. Deyris, Bevrijde gebieden.-
M. 'Anteriau, Pensioenen.
M. An'dré Hesse, Ondcrstaatssckfe-
taris voor 'de Handelsvloot.
M. Laurent Eynac, Onderstaatsse-
k'retaris voor 'de luchtvaart.
M. Ivan Delhos, Ondcrslaatssekrc-
iaris voor Schoone Kunsten en tech
nisch" Onderwijs.
Brussel, 16 'April.
De re'geering heeft aan graaf 'de
Merode-Westerlob het ambt van alge
meen commissaris 'der regeering bij
de Wereldtentoonstelling yan 4930
aangeboden.
Graaf de Mo rode heeft 'dit ambt
'aanvaard en 'de koning heeft 'de keuze
'der regiering bekrachtigd.
In 1830 stortte een de Merode zijn
bloed voor het vaderland; in 1930 mag
een 'de Merode 'dus wel vereerd wor
den.
36ste en laatste Lijst.
Overdracht der vorige lijsten: fr.
1G4,542*04Gravin dell^ Faille de
Leverghem. 1000; Bn en Bncs J. Gillès
de Pélichy, 's Gravenw. 100; Graaf en
gravin Cornet d'Elziu.s de Peissant,
100; H., Nijvel, Dank. 100; F. Vader,
zegen ons, Thuin, 30; Marie, Laurette;
Charles, Doornik, 50; M. en mev. F. de
Jongh, Antwerpen, 50; Abbé F. Nen-
ncn, pastoor, "Wanlin, 25; J. B., Roese**
laere, 25; EE. HH. Onderpastoor^.
Wyngene, 40; Mme 'Jos. de Brouwer,
Oostende, 50; Familie B. S., Toulouse,
50; M. en mev. E. Angillis-Paridaens,
Veurne, "100; M.'Jules de Bavay, Ant
werpen, 50; M. en mev. Ghyselen-Ver-,
ley sen. Aalst, 100; God zegene onze
talrijke familie, 250; Naamloos? 200;
V. D., AVevelghem, 40; Parochie Ste-
Barbara', Molenbeek, 50; Vr. 'de bek
van mijn broeder eri de 'zijnen, '100;
M. en mev. Vitry-Lorge, '100; Pimpur
r.iaux, Namen, 25; M. en mev. A. vap
Lanckér. Schaerbeek, 100; V., Genh
100; Naamloos, Marcbienne-au-Pont;
25; M. en mev. Clï. Stuckens, 50; Ch'ar
les, Jeanne, Antwerpen, '100; Dr. F. K..
Borgerhout, '100; Naamloos, Brussel,
50: Familie Goffoel, Brussel, 25; Loo
sen. Elsene, 50; Gravin Mar. Cornet,
d'Elzius de Peissant, 200; M. Louis'
André, advócat, Brussel. '100; K. L. en
Co. 300; College St-Michcl, Brussel,
100; M. Norhert Bovy, Brussel, '100;
Abbé A. del Fosse et 'd'Espïerres, 50;
Naamloos, Doornik, 25; Bn Ad. de
Moffarts, Ciney. 100; H. A.. Namen,
100; Baronnes M. d'Aliérée, 56; Dr. 'A.
dc la Haye, 50; Abbé Tassier, aumo-
nier, Namen, 30; Pour une guerison
Namen, 25; M. on mev. Vi'ct. Gillain,
Namen, 25; En kleine giften.
Totaal fr. 168.858.54
at öf
Dc Inschrijving- is' gesloten. Geen
lijsten worden meer afgekondigd. Nog
inkomende giften zullen worden inge
schreven in liet' 'Album, 'dat cle katho
lieke dagbladschrijvers 'derï Heiligen
Vader zullen aanbieden. Men stortte
die giften rechtstreeks op do post
chekrekening 38279 van M. IJ. Mallié,
secretaris, van 'den Bond,
EENE EEUWENOUDE ERFENIS
ZAAK.
Zekere lieer .Theobald Mctzger, Irf
1626 te Kettenheim (een dorp yan do
Rijnprovincie), van Badische oudere
geboren, engageerde zich in 1672 in
het Ilollandsche leger, werd er bevor
derd tot g.eneraal, cn nam zijn pen
sioen in zijn nieuw vaderland, waar do
\orst hom tot baron verhief.
Als dusdanig veranderde Metzger,
van naam en, noemde zich baron van
Webenum, den naam; yan het dorp
zijner moeder.
Bij zijn dood liet hij lieel zïjiï aan
zienlijk vermogen aan zijne erfgena
men over,
De toenmalige koning van Neder
land, Willem III noemde een testa-
mentuitvoerder, M. Yan Schuylenburg
dio het inventaris der goederen van
den afgestorvene opmaakte en wel
wetend of niet, aan den koning eeri
■verslag overhandigde waarin geen'
melding gemaakt werd van de erfge
namen, zoodat dc koning het fortuin
in beslag nam en het, grootendeels;
aan een vriend schonk, graaf Benting,
hertog van Portland.
De openbare mcening ïri Holland
moet zeer getroffen geweest zijn ovci]
deze proceduur die zich niet om 'de
erfgenamen bekommerde. De koning
liet dan een onderzoek instellen, docli
hierin was alleen sprake van generaal
baron van Wtelbenun, zonder verm'el-
ding van den naam Metzger, wat leri
gevolge had dat het onderzoek" Weer;
tot de slotsom kwam: erfenis zonder,
erfgenamen. I
Welnu, zoo wat' 80 jaar Tater, 'ten
jare '1773, kwam zekere luitenant der
grenadiers van Ilarensladt (Helse")1,
Jan Huchelemberg, gehywd met 'een
rechtstreeksche erfgename van baron
Welbcpun-Metzgcr, op 'de hoogte van
deze zonderlinge zaak. Hij spande een
proces ïri legen den koning van Neder
land en verloor.
De zaak scheen vöór göe'd Tri 'den
doofpot geraakt te zijn, wanneer ïri
1793, toen de legers. deC Conventie
Breda innamen, de soldaat' Mathieri
Haller, van Kuysersberg, van gene
raal Rapp verkreeg dat hij het testa
ment van Welbenun-Mctzgei* in be
slag 'deed nemen, welk testament ge
vonden eri waarvan afschrift genomen
werd.
Opnieuw cleed men de" ërfgerianien
Metzger opzoeken. Het NedorTaridsctf
parlement moeide zicK met 'de zaak eft
na een ophefmakend 'debat, gaf 'de
koning h"et bevel de wettige erfgena
men schadeloos te stellen op vertoon
hunner titels. De Oostenrijksché en
Beierschc regeeringen sprongen nu
in de bres, ook de prefekt van Straats
burg kwam in 't gedrang om al de erf
genamen ie 'ontdekken.
Doclï veel tijd verliep.-.— de OmweiT-
ling, het keizerrijk, en in 1829 was
de hertog van Portland nog steeds ïri
't bezit yan. het groole deel der erfe
nis. V
De koning der Ne'tlerl arid eri gaT ïïem"
bevel het alles terug t"e geven", doch
hij bekommerde er zich in 't geheel
niet om..In "1839 'en 4842 richtten de."
erfgenamen zich nogmaals tot de
groote raad van Nederland, 'doch zij
bekwamen geen voldoening;' in 1868'
kwam Frankrijk tusschen ten voor-'
deele der belanghebbenden van' Elzasv
De Nederlandscliri regeering kende'
echter de erfenis &'ari 'den koning van
Nederland loc. i
In 1877. nieuwe poging die weer] ver
ijdeld werd, De koning bood desniette
min de erfgenamen, als vergoeding ferj.
tegen het bepaald afstand doen hun
ner rechten, eene som van 4 millioeo,
gulden. Zij weigerden deze aalmoes. 15
Nu Elzas terug Fransch' geworden
is, hebben de ergenamen Metzger, die
ongeveer 400 in getal zijn, de zaak
hernomen. Zij hebben ofen CöftiiteiU
samengesteld dat besloten' 5s 'den slag
(e winnen. Nu, het is ook wel de moei
te waard; inderdaad, naar zij beweren,-
bedraagt de erfenis" thans 'de fabel
achtige som van 40 milliard.-
Een aardige bijzonderheid Jiïcrïri
is wel dat bij de erfeigendom'men, liet
kanteel van Doorn begrepen ïs, 'de
tegenwoordige verblijfplaats yan den
ex-keizer.
Dit nieuwe proces zal weer lïeel wat
inkt doen vloeien, en voorzeker niet
aan belang ontbreken, wat dan ook
«het resultaat moge zijn.
