2f
Wat moeten wij doen
Dinsdag
April 1925
Geboorf. Sterft.
NOG KINDERZEGENEN KINDERSTERFTE
Rosita Forbes
De ministerieeie krisis
De presiden Is verkiezing
in Duilscbland
Na de ministerieeie
^krisis in Frankrijk
P. •ins Leopold naarCongo
Nieuwe staatsgreep
iu Portugal
Een Nobelprijs slechte
belastingsbetaler
XXXI* JAARGANG NUMMER 93
Kortstraat, 0 en 21, Aalst. Tel. 114 DAGBLAD 15 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.75
TJitgevor: J. Van Nuffel-De Gendï
Publiciteit buiten het Ajf. AALST i; Agentschap Havas, Adolf Mailaan, IJ, te Brusel, Bue sle Paoheliou, Parijs, Bream's Buildings, 6, Londres E. Q. 4,
H. Anselmus
Zon op 4,51, onder 6,40
Nieuwe Maan den 23
Ziellier nu de laatst verschenen
statistieken over geboorten et}
sterften
Van 1901 toï 1915 stierven op
100 geboorten
iWest-Vlaandereff
Oo.st-Vlaanderen
'Antwerpen,
Brabant
Limburg
Huik
Henegouw
Namen
20.13
Ï7.9Ï
15.39
ilS.31'
12.44
11.85
11.51
9.87,
Middeneijfer 1
14.77,
Van 1906 tot 1910 stierven
100 geboorten S
West-Vlaanderen
Oost-Vlaanderen
'Antwerpen
Brabant
Limburg
Luik
Henegouw
Luxemburg
Kamen
op
19.30
17.12
-14.90
12.81
12.73
11.34
10.25
9.64
9.51
Middeneijfer
14.09
In 1921 was de toestand als volgt
Gemiddeld werdgn derhalve in
Belgie geboren 22.07 en stierven
2,52 kinderen per 1000 inwoners, of
per provincie
Brabant
Henegouw
'Oost-VI.
'Antwerpen
tu ik
West-VI.
Namen
Limburg
Luxemburg
Eupen-Wlalm,
30.66
4.05
25.79
4.11
25.23
2.80
25.14
1.84
2305|
3.10
21.10
1.92
20.02
1.83
19.84
2.12
18.55
1.66
De kinderzegen hangt veelal af
Van de zedelijkheid der echtgenoo-
iten, zooals wij in de vorige bijdra
gen betoogden.
In 't familieleven is evenwel nog
Ven andere kwaal te bespeuren, wel'
ke met wat goeden wil veel kan
[worden verzacht, liet is de kinder
sterfte. Onze jonge moeders bezit
ten wel de onuitputtelijke moeder
liefde voor haar kroost, maar zij
missen soms de opleiding om baar
liefderijk hart in doeltreffende ver
zorging uit te werken. Van daar
pene dikwijls verkeerde verzorging
jvelke .tot eene diep te betreuren
menigvuldige kindersterfte aanlei
ding geeft. Om aan die moederlijke
bekwaamheid te gepioet te komen,
heeft men hier het Werk van het
Kinderheij, ingevoerd.
Ziellier de laatste officieele cij
ïers van geboorten en sterften ip
België
In 1913 werden 171,099 kinde-
Veii geboren, waarvan er 22,234
stierven voor zij 1 jaar oud waren,
of 13 op 100.
In 1919 werden 123,314 kinde
ren geboren daarvan stierven
12,699 beneden het le jaar, óf 10,30
'pp 100.
In 1920 was liet aantal geboorten
Ï563.73S: daarvan stierven er 16,960
pf 10.36 op 100,
In 1921 kwamen 163.333 kinde
ren ter wereld er stierven 18,333
beneden het jaar le jaar; hetzij
ij 1.53 op 100,
Voor' 1922 daalde hel sterftecij
fer op 10.70 per 100 kinderen van
tninder dan één jaar oud.
In ds laatste 20 jaar is de kin
dersterfte voortdurend gedaald
'dank zij de gezondheidsmaatrege
len door onze katholieke regeeï-ing
Voorgeschreven. Van 14.77 sterf
gevallen, beneden één jaar, op 100
geboorten in bet tijdverloop 1901-
100.5, daalde zij van 14.10 per hon
derd in het tijdvak 1906-1910, tot
13 per honderd in 1913 en 10,30 per
honderd in 1919.
De kindersterfte verschilt ove
rigens van streek tot streek zoo
kwamen in 1913 in West-Vlaande
ren 24.311 geboorten voor en 4250
Sterfgevallen dat is 17,48 per
honderd.
In Luxemburg waren 5.184 ge
boorten en 423 sterfgevallen, of
8.16 per honderd.
West-Vlaanderen staaf ieder
jaar aan de spits der kindersterfte,
gelukkiglijk daalde het per hon
derd in 1920 op 13.32,maar in 1921
klom de sterfte wederom tot 16.21
per honderd terwijl in' de provin
cie Luik dat jaar de laagste kin
dersterfte op gaf 8.95 per honderd.
Hier dient opgemerkt te wor
den dat het per honderd sterfgeval
len evenwel slechts betrekkelijk is.
Het is natuurlijk in die provinciën,
waar de meeste geboorten voor
komen, dat daar ook de meeste
Sterfgevallen te betreuren zijn. In
tegendeel, in die provinciën waar
het sterftecijfer laag is. komen dé
geboorten voor in die streken waar
men derhalve meer zorg besteden
kan aan de kinderen. Zoodat een
Luiksche welstellende vrouw veel
beter haar één of hoogstens twee
kinderen voor onheil behoeden kan,
dan een Vlaamsehe moeder, die
voor 8-15 kinderen te zorgen heeft.
Volgens de laatste volksoptel-
lmg in 1920 telt Belgie
Mannen Vrouwen Totaal
728384 702207 1520591
608170 611535 1219705
545278 559761 1105047
502111 513392 1015903
424480 438609 863089
395095 407140 802155
172172 177168 34S338
152853 147502 300455
112122 111322 223444
29061 31118 60179
Limburg
WestVlaanü,
Antwerpen
Namen
Oost-Vlaand,
Luxemburg
Henegouw
Brabant
Luik
Eindelijk iti 1922 was het sterf-
tefer per 100 geboorten als hierna
vermeld
W'est- Vlaanderen.
13-36
Oost-Vlaanderen
12.43
•Antwerpen
11.85
Limburg
11.75
Brabant
9.74
Luik
9.56
Kamen
8.47
Luxemburg
8.47
Henegouw
7,83
10.70 pet.
Uit die gegevens blijkt dat in de
Vlaamsehe streek liet geboortecij
fer veel hooger is dan in de WaaJ-
sché streek. In de Vlaamsehe streek
is het hoofdbestaan de landbouw.
Daar blijven de ouders het ge-
trouwst aan hunne zedelijke plich
ten houden, en dat is wel veriieu'
gend. Integendeel zijn daar ook
de hoogste sterftecijfers te betreu
ren, omdakJn de minder weelderi
ge Vlaamsehe streek de moeders
ook aan zwaren veldarbeid moeten
deel nemen, om het bestaan te ver
beteren, en anderzijds omdat in
onze steden de vrouwen veel fa-
briekarbeid verrichten. Goddank,
de werkvoorwaarden in de werk
huizen zijn veel verbeterd, eri te
vens vermindert ook de kinder
sterfte.
Anderzijds moet ook de gezonds-
ieer en de kinderverzorging veel
meer verspreid worden, én dan zal
de kindersterfte nog veel geringer
worden,
Mrs. Rosita Forbes, de onvermoeide
reizigster en schrijfster, is van een
groote reis door Ahyssinie in Engeland
teruggekeerd. Zij heeft niet minder dan
een afstand van 1,100 mijl per kara
vaan afgelegd en is in gebied geweest,
waar voordien nog nooit een blanke
vrouw is gezien. Het voornaamste doel
van haar reis was deze keer de stad
La lil a hl awaar de bewoners in holen
wonen en elf schitterende kerken in den
grond zijn gebouwd^ ia xerUljÈLeïk
NA DE VERGADERlNQ
DER RECHTERZIJDE,
Het plan van M. yandervelde werd
yerijdeld s. hij zal de christene demo
craten niet vermogön los te scheuren
yan de katholieke groep. Hij heeft even
min pen Regeering kunnen samenstel
len met de democratische elementen
uit de drie partijen, yermist de libera
len niet svenschen mee, .te doen. Hij
moet dus den Koning gaan meêdeelen
dat liij de taak van Kabinets.vormer
niet aanvaarden kan.
Wat de dagorde van 'de katholieke
rechterzijde betreft, voor eiken dezer
die op de.hoogte is, behoeft die dagor
de geen kommentaaïh Het .is 'de copij
van de dagorde .welke door de christe
ne democraten, werd goedgekeurd. De
katholieke partij zal niet weigeren de
mogelijkheid van een katholiek-socia-
iistiscUe Regeering^cdinhinajtie te on
derzoeken. Doch het moet wel aan hej
verstand 'der socialisten worden
bracht, dat beide groepen katholieken
en socialisten op gelijken voet moeten
gesticht worden. Nog meer indien de
socialisten over een zetel meer dan 'de
katholieken in do Kamer beschikken, de
katholieken beschikken over 11 zetels
meer dan de socialisten in den Senaat.
Hot Is dan ook onaannemelijk dat de
socialisten het voorstel doen liet pro
gram van 'de nieuwe Regeering komen
te steunen op grondslag van het kies
platform der socialistische partij.
Hét eerste ministerschap komt ook
aan.een katholiek' toe.
M. VANDERVELDE ONTVANGT
M. HEYMAN.
M. Yandervelde heeft Zaterdagmid
dag M. Heyman ontvangen die hem op
de hoogte gesteld heeft van de bespre
kingen op de vergadering van de rech
terzijde.
Het onderhoud heeft een uur g
duurd.
Na afloop van 'dit onderhoud deelde
M. Yandervelde medtf dat hij vandaag
geen andere personaliteiten ontmoeten
zou, en dat thans con beslissing nvoct
getroffen worden 'door den landsraad
Van 'de socialistische partij en 'door liet
socialistisch congres.
DE WEN80HEN VAN DEN KATHOLIE
KEN LANDBOUWGROEP.
Zaterdagnamiddag hield ook de par
lementaire katholieke landbouwgroep
eene vergadering, yolgendc dagorde
werd er gestemd I?
De groep besluit geen enkel "mi
nisterie te steunen 'dat 'de portefeuille
van landbouw niet' aan ;ebn katholiek
zou toevertrouwen.
In geval dezen wenscli niet zou Ver-
Wezeutlijkt worden, zou "de parlemen
taire landbouwgroep krachtdadig den
titularis der portefeuille van landbouw
bestrijden.
V Daar de uitslag 'der laatste verkie
zingen bewijst dat de meerderheid der
landbouwers katlïóliek is, Rebben 'de
katholieken recht op 'dat ministerie.
Dit besluit zal aan bet bureel der
parlementaire rechterzijde medege
deeld worden. T
ZOU DE BESLISSING MAANDAG
VALLEN
Zondag liceft M. Yandervelde gerust,
't is te zeggen, hij heeft geene yerdere
voetstappen gedaan.
Algemeen werd verwacht dat een be
paalde beslissing zou getroffen worden
in de vergadering van den Lande-lijken
Raad aer socialistische partij, welke
Maandag zou gehouden worden.
DE OUDE HINDENBURG.
Op de vraag, of do 77jarige Hinden
burg niet le oud voor het ambt van
rijk&presidcnt is, antwoordt de Lo-
fca-1 Anzeiger», dat keizer \Vilhem I 73
jaar was.- toen hij in 1870 den oorlog
voerde en dat hij nog op zijn 90e jaar
een vorst met een sterken wil was,
wiens regecring een zegen yoor zijn
land betcekcnde.'
Veldmaarschalk von Moltk'o was 70
jaar oud, toen hij den slag bij Sedan
won. Tot zijn 90e jaar was hij .leider,
van den gencralen staf.
Paus Leo XIII was nog op zijn 80e
jaar een kerkvorst yan groote beteeke-
nis.
Victor Hugo schreef nog een gröfrt
politiek drama, toen hij reeds 80 jaar
was, en de rol, die Glemenceau op 80-
jarigen leeftijd speelde l.igt nog yerscfa
in ieders gelieujtëjty
De uitslag 'der kiezing beeft vel
bogen doen opengaan; langs katholie
ke zijde is een vcrLeugend». ommekeer'
in de gemoederen ie bespeuren, bedre
ven fouten worden erkend n goede
voornemens gemaakt. De verplette
rende indruk van 'de eerste uren
voorbij, een wind yan optimisme waait
in onze rangen.
XV at ons arrondissement betreft
mcenen wij te moeten wijzen op het
gebrek aan organisatie waaraan 'de
Katholieke partij tot hiertoe geleden
heeft. Op dat punt hebben wij veel te
leeren van onze tegenstrevers die, be
kennen wij het maar rechtuit, ons
daarin tot voorbeeld kunnen strekken.
Wij zijn niet genoeg in voeling met on-
z« kiezers die, aan liun zeiven overge
laten, menigmaal terecht komen in het
kamp van de vijandelijke propaganda.
Waar zijn onze leiders, waar onze pro
pagandisten Of zou men durven ern
stige propaganda lieeten die meetingen
eenige dagen voor de kiezing ,Welk
ernstig mensch zou zich willen inbeel
den dat het jarenlange werk onzer te
genstrevers in enkele weken tijds. kan
vernietigd worden Zie maar rondom
u de kiezing is pas voorbij en weder
om is de vijand aan 't werk langzaan!
maar zeker is zijne werking gelijk de
/Iruppel water die altijd op denzelfden
steen valt. Geduld en tijd kunnen won
deren verrichten.
Wij moeten dus eerst en vooral zo'r-
gen voor eene verstandige en krachti
ge leiding, met daarnevens eene doel
matige en bestendige propaganda. Voor
deze laatste zijn bekwame en goed be
taalde personen noodig, die al hunnen
lijd uitsluilelijk" aan hunne taak kun
nen bestéden en in die voorwaarden al
leen degelijk werk zullen verrichten.
Daartoe is geld noodig, natuurlijk',
doch koken moet kosten. Wat onze te
genstrevers vermogen dat moeten wij
ook' kunnen, en beter dan zij
Daar alleen ligt onze redding, een
andere keus is er niet. Alle weiden-
kende katholieken moeten daaraan me
dewerken en hunnen penning bijbren
gen, elk' in 'de mate zijner middelen.
Waarom zouden wij bij voorbeeld geeft'
bestendig Kiesfonds inrichten
Wij 'onderwerpen deze enkele be
schouwingen aan wien bet. aangaat. Er
dient in alle geval iets gedaan en hoe
eerder hoe liever.
Een lezer der Volksstem.
HET NIEUW KABINET.
DE HOUDING DER SOCIALISTEN.
De politieke: commissie der socialis
tische partij heeft M. Painlevé de wen-
sclien der parlementaire groep vari de
partij kenbaar gemaakt betreffende de
termen der ministerieeie verklaring,
die de nieuwe i^egeering zal afleggen.
Nadat de leden der commissie een
onderhoud met M. Painlevé gehad had
den, werd verklaard dal er volkomen
overeenstemming heerscht tusschen de
commissie cn de minister-president
over de noodzakelijkheid, dat de regee
rings.verklaring doortrokken moet zijn
van de denkbeelden, die het vorig mi
nislerie geleid lrebben. In die.omstan
digheden zquden.de socialisten bun po
lilick van steunen kunnen voortzet
ten.
Briand en Chamberlain.
•Briand cn Chamberlain hebben zeer
hartelijke telegrammen gewisseld bij
gelegenheid van de benoeming van
Briand lot minister van buitenlan'dscbe
zaken.
Prins Leopold is Zaterdag middag,
een bezoek komen brengen aan de
Anversville om zijne kabien le be
zichtigen, en kennis, te maken met het
„schip.;
Bij deze gelegenheid heeft de Com
pagnie Maritime du Congo hem aan
boord een ontbijt aangeboden.
.Tuss.chen de passagiers yan 'de
«Anversville»,voor deze. gelegenheid ge
promoveerd tot reisgezellen yan den
prins, bevinden zich
MM. Borgerhoff, bestuurder 'der fi
nancien Slroobants, Mestdagh, M.
Aigret, Jobart A., Baért O., Cacsteckor
cn zijne vrouw, Henrotte P., Libois L'.,
Moreau F. en zijne vrouw, de Thibault
I.. Ottaviam E., Mej. H. Yan Isacker,
Mevr. De Pauw en kinderen, L. Brculs,
Taverniari, A. Hombach, J. Blewett,
I. Knight, G. Sugg en zijne vrouw, G,
Da want- en zijne vrouw, Ed. Solliaux,
M. Fraiture, Ch. Henncbert, L!. Schnei
der, J. De Meyer, V. Laversuch', C. Har
vey, S. Middleton, A. Broughton, S. Lö-
man, J. Boak, S. Goodwin, G. Couvert,
Lagassc, J. Barley,Pu Wattecamps,
B. Callacrt en zijne vrouw, B. Collaert
en zijne, vrouw, G. Moreau, H. Istaz,
H. Lalieux, C. Ottino.
M. Louveaux, Mev. 'de Saint Hubert;!
MM. 'J. Francois, L'. Oris, M. Pauwels
cn zijne vrouw, Pb. 'Joorts en zijne
vrouw, L'. Roger, G. Trentels, G. Emery,
J. Smedt en zijne vrouw, A. Barbanson,
M. Koukarovitch, 'J. Pierron, E. «Wal-
ravens, G. V. Dorcbainc, B. ^Young, B.
Kennedy, Mevr. CKristopbondi, IMJevr.
M. Lbegii, MM. B. Breyssc, P. Yan
Cottem, A. Courcon, L'. Vander smissen,
Ch'. Batjocns, H. Claeys, Mevr. M. Cretsj
MM. 'J. Wouters, A. Didier en zijne
vrouw, II. De L'angh'e' en zijne vrouw,
au a; ce
De Anversville zal beden Dinsdag
21 'April, te half '12 «voormiddag, uit
l 21
Jiavea san 'Antiverp.cn ïerJrekkïfli ^jlende toegewezen Horden,
STRAATGEVECHTEN TE LISSABON,
VERSCHEIDENE DOODEN.
DE BEWEGING ONDERDRUKT
.Volgens te Londen ontvangen berich
ten is te Lissabon een revolutie uitge
broken en wordt er hevig gevochten in
de straten.
Een later telegram uit Madrid luidt
echter dat. het bericht van het uitbre
ken van een opstand in Portugal niet
bevestigd wordt.
We ontvangen ten slotte het volgend
Bel ga-bericht
Parijs., '19 ApriL Uit' Lissabon
wordt in 'dato 18 April geseind «g
Een revolutionnaire beweging, ïnel*
het doel 'de regeering omver te wer
pen, werd heden morgen 'doof majoor.
Filom'en'e-Camara ontketend deze
was er in gelukt verscheidene bonder
den ruiters, kanoniers en liniesoldaten
voor zich te winnen.
De majoor richtte een soort directo
rium in en liet verscheidene hooge
ambtenaren aanhouden.
De president der republiek 'én 'dé lé
den 'der regeéring vergaderden ïii oen
kazerne der stad ten einde verdedigings
maatregelen te treffen.
Een weinig later dfffsIngeTdeïF dé'
tröuwgebleven troepen de wijk "dér rui
terij waar de revolutionnairs zich" opge
steld hadden.
Op verschillende punten "der stad
kwam bet lot bloe'dige botsingen. Er,
vielen dan ook vele doo'den en gekwet
sten.
dé
De beweging schijnt thans 'door
regeering onderdrukt te zijn.
DE LEIDERS DER OPSTANDELINGEN
GEVANGEN GENOMEN.
Lïsabön, 19 April. De revolulióh-
hairen zijn door de trouwgebleven troe
pen omsingeld.
Men meent' dat 'de opstandelingen op
geen hulp meer zullen kunnen reketien.
De 'afgevaardigde Gunha-Leaca' 'die
ben "der leiders van de beweging Is, Is
gevangen genomen: 'door 'de Republi-
keinsche Wacht in 'de wijk Carmo waar,,
de leden der regeering en president Té-
srnra Garnes vergaderd zijn. \tA
In 'de stad Is 'de toestand normaal.
Lissabon, '19 April. -Dé revolution
nairs hebben zich' heden morgen te 9.45.
bvergegevén. x
Er warden' een honderdtal personen
door granaatscherven gekwetst.
De ruat is teruggekeerd.
Don Jocinto Benavente is niet alleeit
t-cn tooneelscbrijvér, hij is ook onder
nemer van openbare voorstellingen en
in die hoedanigheid had hij Le Madrid
een schouwburg gehuurd.
De fiscusbcambten echter cisehen
vaii dé impresario die thans in Egyp
te is, aanzienlijke sommen die niet be
taald werden. In beslag genomen werd
«een kunstgewrocht dat de municipali-
tcit hem in tegenwoordigheid van 'den
koning cn van den voorzit' ir van het
'directorium naar aanleiding van zijn
bekomen van den Nobelprijs voor do
letterkunde geschonken werd.
•Het kunstvoorwerp zal in veiling ge
bracht worden en aan 'den meest kfe
