5 -
Dinsdag
Mei 1925
DE COMMUNISTISCHE
HOERIGHEID
De overval van ongewapende
burgers door ecne met revolvers ge-
Wapende bende, zooals te Parijs
Waarbij 4 personen door de com
munisten werden gedood, zou op
aitii zelf genomen eene afschuwe
lijke misdaad wezen, al wordt zij
ook in ijselijkheid door liet gebeur
de van Sofia in de schaduw gesteld.
Ds ittiflfslsrisels crisis
Even geloovigals moedi
Frankrijk
Gemeenteverkiezingen
Servische inval in Belgie
Aankomst der Fransche
invaiieden
De eerste speorweg m Belgis
XXXI" JAARGANG NUMMER 104
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tal. 114 DAGBLAD IS CENTIEMEN WEKELIJKS 0.75 Uitgever: J. VanNcffel-Db Gendï
publiciteit buiten het Ajg, AALSÏ s Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Bruasel. Bue ga Richelieu, Earije, Bream's Bufldyrgs, 9, Lon dres J3, C, 4,
H. Angelus
Zon Op 1,26, onder 7,09
Volle Maan den 8
MOSKOU rAUS AGITATIE
CENTRUM.
De gebeurtenissen van den laat
sten tijd hebben de aandacht ge
trokken op de coinjiiiuiistische r<xr
rigbeid, dewelke haar agitatiecen-
itruin ih Moskou bezit,
Wat er te Sofia is voorgevallen
'overtreft natuurlijk in gruwel alle
verbeelding, want daar was het eene
nïensehenslachting op groote
schaal. Eerst een voornaam per
Soon om het leven brengen en daar
na, als heel de officieele wereld in
de kerk voor den lijkdienst verga
derd is, die kerk bij middel eener
ontploffing doen invallen op al
aanwezigen, is waarlijk een plan
Üat alleen door den duivel kan in
'gegeven worden.
Wij weten niet welken grond de
laatste berichten over een tegen
den Britsche minister van buiteu-
iasrcdsche zaken beraamden aanslag
hebben. De regeering te Londen
zegt er weinig over, daar zij oor
deelt dat zulks meer eene kwestie
Van politie is dan wel van publici
teit.
Alléén weet men dat onlangs te
Moskou en te Riga vergaderingen
weiden gehouden niet bet oog op
het verscherpen der communisti
sche propaganda in Engeland, Ook
Frankrijk wordt door Moskou niet
,uit het oog verloren, en men wil
daar vooral de plattelandstreken
bewerken, meer nog dan de groote
centra.
Het is, in alle geval, verbazend
hoe vrijgevig liét Sovjetbewind de
buitenlandschc communistische or
ganisaties steunt in hare pogingen
om van de gansche wereld een bols
jevistiseh Paradijs te maken.
Van tijd tot tijd gelukt men èr
in iets meer van de geheime plannen
van de Ille Internationale te weet
te komen, en dat is nu Weer het ge
val met de bols jevistiseh e propa
ganda in de Donaulanden.
De samenhang -tussöhén de be
drijvigheid van het Weener Bal-
kaïieomiteit van de Ille Interna-
linoale en de gruweldaden van So
fia dagteekent niet van gisteren.
Men kan de pogingen tot liet re-
volutiorieeren van Bulgarie en van
gansch het Balkangebied dan ook
naspeuren tot in October 1923.
Dit was de datum van aankomst
te Weenen van Harlakof. oud-
eomfmunistisch lid van de Bulgaar
sdie Sobranje, die uit Moskou" via
Berlijn te Weenen aankwam, dra
ger van eenen aanl>evelingsbrief
van Trotski.die Harlakof beschreef
als een man die volle vertrouwen
Verdient.
Onnuddelijk na zijrSe aankomst
te Weenen gaf Harlakof het Com-
niunistisch blad Rabotnitjeski
Wjestnik' uit en liet een panflet
Verschijnen onder den titel De
gruweldaden der Fascistische re
geering in Bulgarie.
Over die benaming «Fascistisch»
zijn de Communisten der Ille ïn-
lernatoniale liet roerend eens met
de sociaRsten van de He al wie
voor orde en gezag en handhaving
der rust krachtdadig optreedt,
wordt Fascist gedoopt^ en daarmee
is ide zaak geloopen.
Zoo is graaf de Broqueville hu
voor onze socialisten een vulgaire
Fascist, egn banale steunpilaar van
de Union Civique en van ande
re instellingen, die natuurlijk voor
de democraten van alle pluimagie
oneindig slechter zijn dan het so
eialisme.
Om op sinjeur Harlakof terug
te komen, deze blijkt de schoon
broer te zijn van Rakovsky, die nu
Sovjetvertegenwoordiger te Lon
den is, en zoowel zijn blad als zijne
brodiuur dienden om in Bulgarie
binnengesmokkeld en verspreid te
worden.
Einde 1923 nam de bedrijvigheid
van het Balkan-eomiteit te Wee
nen toe en op 15 Januari 1924 ver
scheen aldaar een nieuw in het
Duitsch geschreven tijdsehrif
Bulletin der Kommunistischen
Balkanfederation
De verschijning van dit blad'lok
te een onderzoek uit van wege de
oveAeid, waaruit bleek dat Wee
nen de zetel was van die Balkanfe
deratie en ten gevolge van bet op
treden der oveithekl kwam er 'n stil
stand in de actie van bet organisme
en viel liet tijdschrift,
Het is in den zomer van 1924 dat
de Ilïe Internationale 'hare batte
rijen verlegde en hare werking aan
ving om hare leerstellingen vooral
onder Bulgaarsclie boerenbevolking
te verspreiden, waarin zij onder dé
regeering van Stamboeïiskv bij
zonder gelukte.
In den zomer van 1924 kwam
Goldstein uit Moskou te Weenen
toe en onder bescherming van de
Sovjetzending in die stad, richtte
hij het Russisch Balkancomteit in,
dat de hoofdleiding had van de
communistische propaganda onder
de Macedonische Albanefeselie.
Montenegrij nsche en Kroaatsche
boeten elementen.
Het doel was overal de boeren
bevolking in opstand te brengen te
gen de gevestigde regeeringen en
cm dit doel te bevorderen ontving
Goldstein van het Sovjetbewind té
Moskou eene toelage van 50.000
gouden roebels.
HET MISLUKKEN DER POGINGEN
VAN M. DE BROQUEVILLE.
De pers betreurt in 't algemeen 'de
mislukking der pogingen van M. de
Broqueville.
Sommige liberale bladen verbergen
bun spijt njet. Zoo zegt de Indépen-
dance
Er zijn lieden die zich' zullen verheu
gen over bet mislukken der pogingen
van 3VI. de Broqueville. Wij niet, want
we schreven gisteren nog dat. bet' zeer,
te wenschen zou geweest zijn, lia'dde
M. de Broqueville Dinsdag voor de Ka
mer kunnen komen met een kabinet.
Dc mededeeling van bel paleis geeft
de redenen dermislukking niet op,
maar het is evenwel toegelaten le ,'ge-
looven nat ook M. de Broquevill© iS
mislukt door het feit dat hij. door zich
t.ot de groepen te wenden, geen vol
doende steun in liet parlement Keef!
gevonden.
Was M. de Broiqueviile wel goed be
zield. toen hij zich den steun op voor
band wilde verzekeren Zou hij niet
gelukt zijn, hadde hij eerst zijn kabinet
gevormd cn dan aan.de Kamer gezegd 'i
Neemt 1111 de verantwoordelijkheid, van
hel omver te werpen op u.
Het blad ziet nu geen anderen uitweg
meer dan ofwel-een ministerie van so
cialisten en Vlaamsche cliristene del
mocraten, ofwel een ministerie' van be
stuurders, mot aan lief hoofd een poli
tiek man als verantwoordelijke perso
naïiteit.
katholieken ?£n' Zhlël niMC £M>Kea ën
zou Jaoquemotte" vallen.;
Dok te Luik heeft men dwalingen "ont
dekt, en zou de katholiek M. pelacolet-
te gekozen zijn.
In dit geval klimt de rechterzijde. föS
80 leden en blijft zij de sterkste groep
in de Kamer,
We meldden reeds dat luitenant
ThielTry nauwelijks te Kinshasa aange
komen was of Ivij nam inlichtingen om'
zijn Paasehplicht te yeryulleiL
's Anderendaags, op Palmenzondag)
*ïng liij-te biechten en te communie, en
raf aan alle inwoners van «Kinshasa het
'oorbeeld van een diepe godsvrucht.
Tn zijn vaderland teruggekomen
Donderdag, bevond de '«asv ThiofTry
zieh met zijne vrouw en kinderen reeds
Vrijdag in de parochiale kerk van Etter
beek, om er de plechtigheid yan het
Heilig TJnr y, welke den eersten Vrij
dag 'der maand ter eere van het H. Hart
gehouden wordt', bij te. .wonen^
Op 15 Juli verscheen bet eërste
nunïmer van La Federation Bal-
kanique uitkomend in de ver
schillende Balkantalen, met telkens
eene Fransdie vertaling er nevens;
Harlakof voornoemd was de ver-,
antwoordelijke uitgever.
In zij lie artikelen over de Bal
kanfederatie der arbeiders, die een
front moesten uitmaken tegen de
reaktie der Balkan- en Europee-
sche regeering, werd het nationalis
tisch argument natuurlijk niet ver
geten, want iliet aanvuren en gelde
lijk steunen van liet nationalistisch
drij ven ligt in de lijn van actie der
Ille Internationale.
Ziedaar het begin van de samen
zwering die geleid heeft tot den af
schuwelijke aanslag te Sofia, Het
bewijst dat in alle landen eene ster
ke regeering noodig is, ter bescher
ming van de maatschappij het be
wijst dat alle landen, die dergelij
ke regeering missen, centra van on
rust en woeling worden, waarvan
de ordelievende burgers de eerste
slachtoffers zijn.
Wat er te Parijs is gebeurd we-
ze eene les voor Brussel en eene
waarschuwing voor allen die, boven
eene sterke rqgeering er eené -zou
den wenselien. waarin de halve
broerkens van de Communisten de
eerste viool zouden spelen.
De i Eloile maakt, niet veel op-
mert'insen en schijn! enkel te betreur
ren dal. de partijen, door zieh de han
den te binden, het. land zonder gouver
nement laten, wat onverantwoordelijk
s.
Het blad heelt echter eene studie aan
an M. TschoiTen, die dc cijfers der
kiezmgen optelt en doet uitschijnen
da! dc anti-sronvemementeelo groepen
034,490 stemmen behaalden en dc gou
vernementeele 1.109.68 4.
Daar is niets, tegen aan te voeren,
merkt de Etoffe' op het gouverne
ment komt .aan de meerderheid toe.
Oe Libre Belgique schrijft r
De. mislukking van M. dc Broqueville
is, naar wij uit zekere bron vernemen;
«oe (e schrijven aan de weigering van
steun van wege de liberalen en aan 'do
openlijke vijandschap der socialisti
sche linkerzij tegen alle. programma
dat M. de Broqueville lien voorlegde.
Het oordeel van katholiek denVocra
lischc middens vinden wij in De
Standaard
M. de Broqueville geeft bet op. Hij
stond voor de stelselmatige oppositie
van de socialistische partij cn dc be
dreiging dat M. Brunei weigeren zou
nog voorzitter van de Kamer te blijven.
Hij stond anderzijds voor dc oppositie
van de liberale partij. De beloften van
steun vanwege liberale parlementairen
en wij weten uit goede bron dat hei
aantal van die steunwilligen niet ge
ring is moeten M. de Broqueville niet
voldoende gebleken zijn om een rede
ring samen te stellen.
M. de Broqueville stond ook' voor 'deri
^eisch van de christen-democraten een
iregeering te zien tot stand komen op
grondslag van liet democratisch" pro
gram van hot Algemeen Christen Wer
kers\erbond. Aan M. de Broqucyillo
moet ook van deze zijde de mededeelin
gedaan zijn dat zijn geplande regeer
ringsvorm, bestaande uit katholieken
en extra-parlementaire liberaliseeren-
den, danig leek op een kalholiek-libera-',
le coalitie, waarvan «de christen-demo
craten geen partijgangers zijn.
ONTBINDING OF ZAKENI0HNI8TERIE.
Dc Et oil e -is van gevoelen dat, fui
mislukking' i&n j\I. de. Broqueville,
men meï groote stappen op weg is naai'
ccne nieuwe ontbinding van 'de Kamer.
Van een anderen kant zegt de Der-
nièrc Heure
Wij meenen te welen dat de Koning
„een beroep meer zal doen. voor he!
oogenblik ten minste, op leden van Ka
mer of Senaat.
Z. M. zal nu eene personaliteit buiten
liet pariement. ontbieden.
WORDT DE RECHTERZiJOE DE
STERKSTE GROEP
De commissie van onderzoek der kie
zingen van Brussel en Luik heeft groote
dwalingen qntdekt, die de samenstel
ling der nieuwe Kamer kunnen wijzi*
gen.
Voor Brussel zou dc dwaling wel over
1000 stemmen loopeïi in een enkel bu
reel eene van 437 stemmen, in een te
Vilvoorde van 109.
>Vprdt dit bevestigd dan. zouden; de
Gisteren hadden do gemeenteverkie
zingen plaats in .37,800 gemeenten .in
Frankrijk.
Iedere getneeiUe duidt' het getal
raadsleden aan volgens hare belang
rijkheid, 't is te zeggen van 40 tot 36
volgens het getal inwoners.
Parijs telt S0 gemeenteraadsleden,
maar in dc hoofdstad beslaat er„ een
bijzonder regiem.
De kiezing heeft plaats per «scrutiri
de liste in twee,.stemmingen zoo noo
dig.
Zijn bij eerste stemming gekozen zij
die de volstrekte meerderheid behaal
den in herstemming vallen de andere'
binnen 8 dagen en dan worden als geko
zenen uitgeroepen zij die d£ .jneeste
stemmen behalen.
Tn de meeste gemeenten Stemt men
voor heel de lijst V zijn er 20 raadsled
den, dat stemt men voor 20 man.
Sommige groote steden, bij voorbeeld
Lyon, zijn in, secties verdeeld en stemt
de kiezer Voor het aantal leden aan zij
ne sectie toegfekend andere steden
zooals Marseille, zijn evenwel niet Sn
secties geschieden..
Voor de gemeente verkiezingen be
staat, er geene E.V., tenzij bij onderlin
ge overeenkomst der partijen, zooals te
Amiens. Daar ziet men liet aantal
stemmen na, ïn eerste stemming be
haald, en dan vormt men eene eénige
lijst in evenredigheid.
Dit is evenwel Slechts eene uitzonde
ring, want in de meeste gemeenten
dringt die wijsheid niet 'door en trach
ten de partijen malkander de loef af te'
steken.
Nu zijn de socialisten meester op 'de
stadhuizen van Maj-seille, Itijs&el, Rou
baix, Mulhouse, Toulon, Grenoble,
Brest, Limoges en in sommige voorein
den van Parijs Saint Denis, Levallois-
Pcrret, enz.
De radicalen, aangespannen met He
socialisten, zijn meesters te Lyon
(waar M. Herriot maire is)', te Nantes,
St. Etienne, Beims, H&vre, Montpellier,
Nimes.
De Nationale Bloc «heeft de meerder
heid te Parijs, Bordeaux, Toulouse, Ni
er, Rouen, Angèfs, Orleans, .Versailles
Metz. enz.
De strijd is bijzonder hovig geweest
te Marseille, Rijssel en Toulon, waar de
uilsterste linkerzij groot gevaar loopt'
de meerderheid fc verliezen te> Tou
louse en te Bordeaux waar cle rechter
zijde in gevaar verkeert.-
De communisten doen. van Kunnen
kant. een stormloop op de voorsteden
van Parijs, waar zij trachten de socia
listen uit den zadel te liclrten.
Te Parijs, zooals wij hooger zegden,
bestaat er eon bijzonder regiem, 'I, is te
zeggen elk kwartier kiest voor 'één
vertegenwoordiger jn den gemeenteraad
der hoofdstad.
Voor hef oogenblik telt do gemeente
raad van Parijs r>0 leden van den Natio-
nalen Bloe rechterzijde)" 7 communis
ten en 23 van verschilfige schakeerin-
gen van liet linkcrcartcl.
GEEN VERVOLGINGEN TEGEN
POINCARE.
De procureur-generaal bij Kot Parij-
zer beroepshof heeft den advokaat'van
M. Charles Humbert verwittigd dat bij
het niet noodig oordeelt gevolg te ge
ven aan de klacht die door dezen laag
ste tegen M. Raymond Poinear^ uitge
bracht werd,
Een konvooi HetviërS", liit. Givet' ge
komen, kwam dezer dagen af op de sta
tie van Beauraing. Al de gendarmeriecn
van de streek kwamen in rep cn roer,
en begaven zich op het oorlogspad. De
Serviërs, «reeds aangenomen voor. een
steengroeve van Aywaille, mochten met
hun prachtiger' 'collectie zakken enz.
rechtsomkeer maken in de richting vau
de grens. De gendarmen legden trou
wens tegenover onze ongenood igdo
bondgenooten 'de grootst mogelijke,
welwillendheid Uan den dag* "j maar ni^t'
één. yan 'die brave menscheia was voor-
zien yan ósn bejvoorlijk pnspoort, -
Brussel, S kfleï. De trein, die een 09
tal Fransche groot-invaliödcn aan
brengt, onder de leiding van generaal
Mariaux,is te Brussel aangekomen Zon
dag avond*
Te Mons" werden zij" ïn de statie door
den burgemeester en afgevaardijgingeu
van maatschappijen begroet.-
Ie Brussel viel hun een geestdriftig
onthaal te beurt' vanwege de ontzaglij
ke menigte Zondagwandelaars,,;
DE FEESTEN TE ANTWERPEN.
Op 3 Mei was Kei 90 jaar geleden dat
de eerste spoorweglijn in Belgie; die
van Bruss.el-Antwerpen, ingehuldigd
werd,
De koninklijke 'familie' Kwam met
eencïi bijzonderen trein in Antwerpen
toe. Hunne Majesteiten, Leopold I en
Marie Louise, waren vergezeld yaii
prinses Marie yan Orleans, zuster den
koningin,
Kort- nadien liep' ïn d© statie "de loco
motief I'Anversois y binnen, trekkend
op een wagon het schip uit den Omme
gang, met zijne matroosjes,-
Ten slotte kwam een ëconvooï^ van
4 versierde wagons niet meer 'dan 800
genoodigden t M. Rogier, gouverneur,
en M. Le Grelle, burgeimeesfer, verwel
komden de hooge genoodigden en yoor-
r. a me gasten,; ,K.
De stoet werd geopend 'door 'cï© «gar
de d'honnour»; ruiterij der: burger
wacht; men bemerkte MM. Ed. L'e Grel
le, kapitein 1 F, Martini en li. Peelers,
luitenanten r; J. Adnet en F. Lamoriniè-
re, wachtmeesters; Leopold de "W'aet,
de latere fcurgeraeester, en Gilbert, bri
gadiers.
Daarna kwamen 'de Koetsen van Ket
hof en rijtuigen met de ministers, ge
zanten, generaals" ën officieel© perso
nen, die zich allen naar het paleis op
de Mofr begaven.
Op het stadhuis werden gedenkpen
ningen overhandigd aan M. Rogier, aar*
de ministers en aan de ingenieurs
Teichmann, Simons en D© Ridder,
Te 5 uré was er een banket van 2501
koevertc-n in de tentoonstellingszaal
Venusstraat, onder voorzitterschap var*
M. Charles Rogier, gouverneur der pro
vincie.;
Het BaVs avonds" 'doof cTe* stad ïn den
Franschea Schouwburg was prachtig;
en de gazetten van dien tijd 'dqden 'op
merken daf de koninklijke familie punc
tueel op haar uur was, terwijl taferijk'©;
genoodigden, die op het banket bleven
- plakken op zich" lieten wachten.
pen volgenden dag gaf goüverrieurt
Ch\ Rogier, een feest op het provinciaal!
gouvernement' en veel personaliteiten!
kwamen' daar, die vroeger de nieuw©
uitvinding bestreden hadden en 'die nu'
moesten toegeven dat het' toch een wa
re omwenteling in bet vervoerwezen be-
teekende.- -
Wat, had men inderdaad niet aan
rampen voorspeld met den ijzeren weg?
Men zegde dat de 'spoorbaan de elek
triciteit in tijds van onweer zou aan
trekken en treinen en reizigers zou
doodbliksemen 'dat 'de adem zou afge
sneden worden door de snelheid. Op den
buiten maakten de oude menschen een
lcruis als het duivelseh tuig voorhij-
reed.
In alle geval, in Antwerpen was "de
feestvreugde algemeen. D© huizen wa
ren bevlagd, al de straiten met mastcn-
boomkens afgezet, overal hingen ba-
lonneltens cn er werd een groot vuur
werk afgestoken.
De koninklijke familie .verbleef drioi
dagen in Antwerpen,