u
Donderdag
Mei 1925
Een kijkje in de
sehilderwereld
De eedaflegging van
president Hindenburg
Het nieuwe kabinet
Pauselijke toespraken
Generaal Mangin
overleden
XXXI* JAARGANG NUMMER 103
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 114 DAGBLAD i 5 CENTiEMEN WEKELIJKS 0.75 Uitgever: J. Van Ncffel-De Gendt
K!&aSS^a55ESEBBRBm£BE5Kfl
H. Boiiifacias
Zon op 4,43, onder 7,22
Laatste Kwartier den 15
publiciteit buiten bet Arx. AALST C Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brunei. Ruo de Richelieu, Parijs, Bream's Building 6, Londres E. C. 4.
Ern. Kardinaal Mercier heeft
le 'Antwerpen in Sint Jozefskeit
een nieuw tafereel, door den voor-
namen kunstenaar Ernst Wants
geschilderd, plechtig gewijd. Deze
schilderij is effenaf een kunststuk
dat de Kubensschool nabijkomt en
wiens tooverkunst van heldere
kleuren ons geloof verlevendigt en
onze liefde, doet trillen en, aan
groeien.
't Is de dlinkhetuiging aan O. II.
Heer en het verkondigen van Je
sus Christus koningschap door de
groote Koningen der christenheid
De majesteit van deze laatsten
buigt diep en hunne grootheid ver
nedert zich voor de opperheer
schappij van! den gekruisten Ko
ning der Koningen, 't Is de verga
(lering der katholieke vórsten, de
onderhoorige leenmannen van
Christus, rond 't onzienlijk Opper
hoofd der H. Kerk geschaard om
getuigenis af te leggen van zijn
macht, ja van die macht die hij ver
wierf op 't Kruishout over den dood.
dan wanneer hij hing tussohen he
mei en aarde, de armen openge-
spreid en het hoofd gereed gebogen
om den verzoeningskus te geven
yan op den troon van zijn lijden
Daar hangt dus verheven de
Gixlmensch, de Koning der Joden
en der wereld, Jesus van Xazarefch
Dc onweerslueht met wat hemels
blauw tinten bespeurt men op den
achtergrond van 't tafereel.
De Gekruisigde beSieerscht ganseh
liet tooneel dat voor zijn voeten
ontvouwd en ontwikkeld wordt.
Hij de groote Lijder aan 't
schandhout met plompe 'spijkers
geklonken neigt het hoofd 0111 den
laatsten snik te geven en reeds
krijgt zijn uitgebloed lichaam een:
loodkleurige lijkbleekheid.
Indrukwekkend verschijnsel een
Visioen gelijk
Rond den; stervenden! Verlosser
'staat statig de heilige Paus Grego
lius de Groote uit de VI eeuw, hij
is gekleed mot de ouderwetsela
geelwitte toog en plechtigheids
gewaden, dragende het pauzelijk
hooge Kruis, en 't offerteeken in
naam der rondstaande gekroonde
Sloofden gevende. Vooraan bespeurt
men onze Koning Albert de Groo
te, in khakikleedij met helm en lau
werkroon, gezeten op zijn sneeuw
wit koninklijk peerd, met zijn
.waaiende, manen 'rechthoudende
met fierheid onze nationale drie
kleur, den Christus bekijkende en
Hem met de degen groetende.
Daarnevens ziet men statig öp
zijn kastanjebruin sta-atsiepaard
'Karei de Groote, gehuld in zijn
scharlaken mantel, met zijn helder
witte baard, gekroond met de Kei
zerskroon, dragende zijn gouden
aardbol en zijn degenbijgenaamd
De onoverwinbare vroolijke of
[ioyeuse De derde koning is de
H. Lodewi jk met zijn beschouwend
Wezen, de rechtveerdige vorst van
Frankrijk, de patroon der Derde
Ordelingen van Sint Franciskus,
gekroond en geliclitkranst, omkleed
niet een homelblauAven koninklijken
mantel met leliebloemen doorzaaid.
Hij steekt fier omhoog zijn met
witte leliën bezette blauwen rijks
standaard. Tusschen Karei de
Groote en Sint Louis steekt feen
oostersehe kop uit, 't is deze des
dragers van een mosgroen vaandel,
dat ook lmlde brengt aan den God
van hemel en aarde. De laatste ko
ning van dien eersten groep is Mie
cislas, de polaksdhe Clovis, wiens
koningin en gemalin Dubrawa zijn
Clotildis was en onder wiens regee-
ring het christendom in Polen word
ingebracht Hij is in 't wijngrond-
soppurper en laat vlotten den lan
gen rooden standaard die de ge
zichteinder versperd en waarop liet
beeld van den zilveren poolschen
arend prijkt.
Xog andere koninklijke hooghe
den komen onze ziel opwekken en
aanwakkeren om zoowel en zooveel
als zij onzen geestdrift jegens den.
Gekruisigden aan te vuren. Juist
achter den eersten kerkvoogd der
christenlieid knielt de II. Lduard
de Belijder, Koning van Engeland
in de Xfe eeuw, die zoo goede en
rechtveerdige vorst, zooals het de
geschiedenis getuigt en overlevert.
Hij aanbidt Christus. Rijk uitge-
doseht in lichtviolet, rijkelijk ver
sierd, blijft hij m overweging het
hoofd diep neergebogen.
Aan de rechterzijde des Pauzes
insgelijks geknield, de oogen naar
het kruis gericht, een purperen
mantel op zijn gulden'krijgsharnas
dragende zit Constantmus de
Groote, die eens de volle vrijheid
aan de vervolgde kerk van Christi
schonk. Hooger kunt ge bemerken
Sint Henricus II, met verrukte
blikken en Wiens rosse baard niet
afsteekt op den smaragdkleurigen
mantel. Deze groote keizer van
van Duitschland staat daar op zijn
plaats als edele en trouwe soldaat
van den Heer, Xog drie personages
knielen achter het Kruis.
't Is Godfried van Bouillon, '1
edelste en dapperste der Belgische
helden, deze die weigerde eene Ko
ningskroon te dragen daar waar de
Zaligmaker eerie doorne kroon
torschle. Hij staat geleund op zijn
waard, waarop een Kruis prijkt
en op zijn schild vertoont hij de wa
pens van Jerusalem. De tweede is
de gelukzalige Karei de Goede,
graaf van Vlaanderen op wiens
rooden sluitjas den Vlaamsehe
leeuw danst. O Zalige Karei de
Goede, martelaar der rechtveer
digheid en der naastenliefde bic
voor ons. Eindelijk Sint Ferdi
nand van Castillië en Leon, de
rechtdoener, de overwinnaar d
Moren troont er op een ros, opge
tuigd en overdekt met groen flu
weel. Hij ook houdt fier en hoog
den degen zoo schoon versierd met
de wapens van Castillië. Deze mach
tige en puike schilderij meet 4,25
meters in de breedte en 5,75 meters
in de hoogte en zal als tegenhan
ger dienen aan het in liet koor der
zelfde Antwerp.sche kerk voor han
den zijnde tafereel van schilder
Janssens, voorstellende De aan
bidding der Wijzen Onnoodig er
hij te voegen welken indruk van
godsvrucht en vaderlandsliefde dit
tafereel tcwege brengt. Onze dhris-
tene kunst van heden zal er weeral
bij winnen en moet zeker voor de
profane of ongewijde moderne
kunst niet onderdoen... ter contra
rie X.
er
Berlijn, 12 Mei.Voor M. Loebe,
president van den nijksdag, heeft
maarschalk yon Hindenburg den eed
van getrouwheid afgelegd aan de repu-
blikeinsche grondwet van Weimar.
Van af 11 uur was het reeds een toe.
loop in de zittingszaal, weldra zaten de
publieke tribunes, waar vooral reei
rouwen werden opgemerkt, vol tot aan
den nok.
Te 12 uur doet M. Loebe, gevolgd van
den maarschalk, zijn intrede, liet ge-
jouw van dc uiterste linkerzijde wordt
overstemd door het herhaalde Hocli!»
der rechterzijde. Alle afgevaardigden
slaan recht.
De president Van 'den Rijksdag, die
neven den Rijkspresident staande, bij
na een kleine jongen schijnt, overhan-
"igt aan Ilindenburg den tekst van den
ed, dien de nieuwe president leest.
Deze tekst luidt als volgt:
r& Ik zweer al mijne krachten ïti .wij
den aan het Welzijn van geheel liet
Duitsehe volk. aan de voldoening zijner
noodwendigheden, liet. al te besparen
wat sclihdc kan berokkenen, dc grond
wet cn de Rijksgrenzen te doen eerbie
digen, strikt mijne plichten te vervullen
en iedereen recht le laten wedervaren».
Ka den gebruikelijken handdruk
spreekt M. I.oebe eenige woorden, o. a
«Door do eedaflegging zijl gij ge
bonden aan het Duitsehe volk. Ik groet
u uit naam van de vertegenwoordigers
van hot vólk, cn ik druk de hoop uit,
dat Duitschland onder uw bewind er in
zal slagen zijn economisch herstel, tij
dens liet bewind van uw voorganger be
gonnen, voort tc zotten, cn de politieke
en buitenlandsche ^pacificatie, welke
met, succes werd ondernomen, te ver
zekeren, om zoo van lieverlede dc vree-
se li jke gevolgen van den oorlog, waar
onder nog vele onzer landgenooten lij
den, indoen verdwijnen.
Ik verzoek de aanwezigen samen met
mij een «Hocli!» uit te roepen, voor cl'
welvaart van h'et Reich».
Op voorstel van M. Loebe klinkt liet
driemaal herbaalde «Hoch!»" ter eero
van den president Hindenburg en dr
plechtigheid van de eedaflegging loopt
ten einde.
Voor den groot en ingang van "den
Rijksdag, welke uitgeeft op de onlzag-
lijke «Koenig Plalz» is liet een men
|schenzee. IIinefbnburg schouwt, de cere
compagnie van het gardéregiment van
Berlijn. Do mililaire kapel 'speelt
Deutsehland über alles dat door al
le aanwezigen t\vordf meegezongen.
GEEN GELUKWENSCHEN VAN DEN
KANT DER GEALLIEERDEN
Parijs. 12 Mei„-Volgens den Ma-
tin is het nu zeker, dat de Geallieer
den zullen afwijken van de gewoonte,
volgens welke de gouvernementen ge-
lukwenschen richten aan 'dc Staats
hoofden, bij de aanvaarding van hun
ambt. Parijs, Londen. Rome cn Brussel,
schrijft de Matin hebben te dezer
zake overleg gepleegd, en men zal zich
waarschijnlijk ertoe bepalen, nota le
nemen van 'de boleekening door
Duitschland.
Ook het. Amerikaanscli" gcmvern'emenV
zou besloten hebben, zich van een gc-
lukwensch aan Hindenburg te onthou
den.
DE STAPPEN VAN NI. VAN DE VYVERC
M. Van de Vyvere lieert lieden Dins
dag een bezoek gebracht aan M. .Wo-
don, algemeeno secretaris van het mi
nisterie van nijverheid cn arbeid, die
in aanmerking komt voor de portefeuil
le van kunsten en wetenschappen, aan
M. Leclercq, 'advokaat-generaal, die
aangewezen is voor het ministerie van
juslicie. cn aan M. Janssen, directeur
der Nationale Bank, aan wie M. Van de
Vyvere de portefeuille yan financien
heeft aangeboden.
Ilct ministerie zou dus samengesteld
zijn als volgt:
Voorzitterschap en Buitenlandsche
Zaken: M. Van de Vyvere;
Financiën: M. Janssen;
Binnenla'ridscbe Zaken: M. Poullet;
Rechlswezen: M. Paul Leclercq;
Landsverdediging: generaal Hello*
baut;
Landbouw en Openbare Werken; Ru-
zette;
Arbeid cn Nijverheid: M. Tsclioffen;
Koloniën: M. Carlon;
Ekononiisehc Zaken: M. Movers oen;
S. P. T. T. Z.: Foulon, algemeen be
stuurder van "spoorwegen
Kunsten en .Wetenschappen: M. Wo.
don.
De houding der liberalen.
Dinsdagnamiddag, na 'de bijeen
komst van de Kamer, had een gcdach-
tenwisscling plaats onder verscheidene
leden van de liberale linkerzijde van do
Kamer. Wij merkten de aanwezigheid
op van de hh. Hijmans, Jennissen, Max,
Pëcheiy Pater, Boel, De Saogher, 'Jan
sen, Buyl, de Sélys-Longchamps, Mas-
son, Neujèan.
Feitelijk had 'deze bijeenkomst" geen
officieel karakter, maar toch is het niet
van belang ontbloot ie melden, dat uit
de bespreking van 'den polilieken toe
stand bleek, dat nagenoeg al de aanwe
zigen geneigd zouden zijn de oplossing
Max, bij te treden.
Deze oplossing zou zijn 'de 'samen
stelling van een soort zakenministe.rio
uit- parlementairen: 3 katholieken, 3
socialisten, 1 liberaal. Het programma
zou alleen van bestuurlijken aard zijn
cn langer dan tot November zou dit ka
binet niet leven.
Zoo bovengcnoenylo Kamerleden
waarlijk die oplossing voorstaan, zou
Dien ,e£ kunnen RU afleiden* Üal zij
Dinsdag a.s. tegen liet ministerie Van
dc Vyvere zullen stemmen. Ten minste
zoo zij logisch blijven met zichzelf.
Want alleen wanneer het pas gevormde
kabinet onmiddelijk omgekanteld
wordt, kan ier mogelijkheid bestaan de
oplossing Max tc zien zegevieren. Dc
kwestie zal dan evenwel zijn of de ka
tholiek en en de socialisten nog wel ge
neigd zullen zijn, nadat de liberalen al
hulppogingen ♦hebben vruchteloos ge
maakt, tot de liberale oplossingsmoge
lijkheid toe le treden.
In afwachting werd van wege liberale
zijde to' nog toe geen enkele besliste
verklaring afgelegd wat betreft de hou
ding die ten opzichte yan het kabinet
Van de Vyvere door de liberale groep
zal aangenomen worden.
DE TOEKOMSTIGE REGEERING.
Na het einde der Kamerzitting is de
heer voorzitter der rechterzijde onder
vraagd geweest.
Ilij antwoordde het volgende
Dat dc liberalen de regccring om
verwerpen zal hun enkel schaden. Dit
zou de grootste 'domheid zijn die zij
kunnen begaan.
Indien daarna dc Kanier zou ontbon
den, worden, zouden ze misschien no;
met eenige enkelingen terugkomen.
Ben christ en-democratische' af gé
vaardigde verklaarde het volgende:
De algemeeno indruk is 'dat 'de
liberalen niet aanstonds het ministerie
Van de Vyvere in minderheid zullen
brengen. Het js waarschijnlijk dat dit
ministerie zal blijven bestaan tot
November, doch dan zal een wel echt
democratische kabinet gevormd wor
den, waarvan M. Van de Vyvere zeer
goed de leiding zal blijven nemen.
De If. Vader heeft in liet Fransche
eene toespraak gericht, vol vaderlijke-
enégerdreid en welke als volgt kan sa
mengevat worden:
Het is niet de eerste maal dat wij
de vreugde hebben onze zonen van
Relgie in onze nabijheid le zien. Maar
nog nooit zagen, wij hen in zulke talrij
ke vereeni gingen.
Gij zijt uit liet katholieke Belgie ge
komen, dit België welk ons zoo dierbaar
is; nice alleen omdat, wij het geluk ge
had hebben het ecnigzins le kennen,
maar ook uit hoofde van zijn katholieke
tradities cn van zijn gehechtheid aan
den vertegenwoordiger van Christus.
Gij zijt komen bidden in de nabijheid
van den gemeenschappelijken Vader,
komen knielen onder zijn vaderlijken
zegen. Weest welkom! Gij zijt naar Ro
me gekomen, het heilige Rome, het
eeuwige Rome, om den 'Jubilee-aflaat
te verdienen, om te putten aan de bron
der schatten, welke de Kerk u uitdeelt
door ons mysterie. Wij wensclien dat
gij van uwe bedevaart zoudt mededra-
gen al de schatten van vreugde voor
den geest.vreugde voor liet hart
vreugde voor dc ziel.
Vreugde voor den geest in ïïe't aan
schouwen der heerlijkheden van de na
tuur, der wonderen van de kunst.
Vreugde voor het hart. Hoe zouden de
christeno harten niet getroffen zijn bij
liet bezoek aan de plaatsen waar tie
Apostelen langs kwamen, waar zooveel
heiligen leefden en martelaren stier
ven.
Vreugde voor de ziel van tc kunnen
bidden, daar waar 'de Apostelen en de
Heiligen baden, en waar degenen gebe
den hebben die voor u, uil uw land naar
hier gekomen zijn.
Gij zult "bidden tijdens (leze. prachti
ge reeks van Zalig, -eri Heiligverklarin
gen, die als 'een gouden snoer zijn dat
de Hemel met de aarde verbindt.
Wij zullen nog^ het genoegen, tie
vreugde, hebben u weldra tc zien, doch
wij geven u, nu reeds, deii Aposloli-
schen Zogen, welke gij verlangt te ont
vangen en die wij verlangend zijn u te
even.
Dat dezen zegen óver liw Ianïï rieer-
dale, dat wij-vrede, eenlieid, oendracht
en voorspoed loewenschen.
Wij zegenen u, uwe kinderen, uwe
ouders, uwe zieken, uwe bloedverwan
ten. uwe vrienden.
Dat de zegen ook weze voor uwe bis
schoppen, waarvan ik hier waardig
vertegenwoordigers zie; voor uwe
priesters, opdat zij altijd liet goed zou
den stichten onder do ingeving der bis,
schoppen.
Ilij weze ook voor tiwe steden, uwe
sleden, uwe dorpen en voor dc plaatsen
\*an waar gij komtvoor al uwe inrich
tingen. uwe inzichten, uwe werken.
Na deze rode die diep indruk maakte,
sprak dc II. Vader met sterke stem de
woorden van den zegen uit en maakte
driemaal over de geknielde aanwezigen,
hiel leckcn 'der Yerlossjng<
EEN BEROEMD. VELDHEER. j
Generaal Mangin, de groote Fran-
sche veldheer, is gisteren, Dinsdag, op
59-jarigen ouderdom, jn zijne woning
te- l'arijs ovorlcden,
Hij stierf aan de gevolgen yan ure<;
mie .en blinddarm-ontsleking. r':
Hij zal een der meest gekende veld-'
hecren van de Entente-legers blijven,
Het echte type overigens van*den sol
daat, die door alles voorbestemd scheen
tot dc groote rol die. hij eens spelen
zou.
Geboren iiï Lotharingen, te Sarren*.
bourg in 4 8GG, was. hij -4 jaar oud toen
zijne geboortestreek verloren ging voor
liet Fransche vaderland."
Tot de mannenjaren^, gekomen koos'
hij liet wapenambacht en diende eerst
in het koloniale leger; onder-luitenant
op 21 jaar, onderscheidde hij zich in
don veldtocht, logen Samory cn vor«
wierf het Eerelegioen en den graad van
kapitein.
Nani deel aan 'dc- historisch" gpblo.v
ven expeditie van commandant, Mar-
chand cn rukte de eerste binnen te Fas
ehoda.
Ging vervolgens naar Tonkin waar
hij drie jaren deel nam aan de krijgs
verrichtingen cn terugkeerde als Dat-
tal jons—ove-rs le en officier yan het
Eerelegioen (1904)'.
Doch hel is in Marokko 'dat hij vooral
de aandacht trok. 't Is hij die Mazagan.
die Marakesj, die de Kasbali Tadia ver
overde en heel Zuid-Marokko zuiverd#
van dc benden van El Hiba, die 'in de
soldij van Duitschland stonden; kolo
nel Magin keerde uit Marokko terug aU
generaal cn commandeur van het Eere
legioen (1913)'.
Een jaar later brak 'de wereldoorlog
uit en onmiddelijk trad weer de figuur,
van «den koloniaal», zooals zijne troe
pen Iiern noemden, op deri voorgrond:
cn dat reeds van in het begin, in Sep
tember 1914.
D'e slag van Charleroi was aan gang:
het leger van Lanrezac streed wanho
pig, dóch zijn aftocht werd door den
vijand bedreigd.De voorhoede kreeg or
ders kost wat kost stand le houden, óm
het gros toe te laten veilig achteruit f
trekken. De zaak was den snellen op
tocht der Duitscliers te beletten door
een tegenaanval en het 4üsle- regimenS
kreeg voor zending ze uij het dorp
Onliaye te verdrijven.
Een generaal stond aan hot hoofJ
der wakkere jongens; hij vuurde 2e,
aan, was de eerste in het dorp, vuurde
als een simpel soldaat, chargeerde met;
de bajonet; die generaal w-as Mangin!
Onhaye werd voor eenige uren bezet eii j
die eenige uren gaven aan de hoofd-
macht van het Fransche leger den tijd
om af te trekken.
Na den aftocht van Charleroi geroe
pen tot het bevel over de 5é divisie,
nam hij een glansrijk 'deel 'aan den
slag van de Marne, waar Dij en zijn
zwarte ordonnans, 'onafscheidelijk sa
men, legendarische figuren werdetf:
aan 'de voorposten 'schoot 'de generaal
met twee geweren, 'die 'de ordonnans
onafgebroken voor hem laadde.
Na den Marne-slag was het de posï-
tie-oorlog, in welken tie divisie Mangin
overal werd geroepen waar er gevaar
was. Zoo kwam hij te Verdun. De ves*
ting zou en moe3t. ontzet worden.'t Was.
Mangin weer die 'den onverge tel ijken
uitval deed "en met zijne 5e divisie Vau.c
en Douaumont 'ontzette, 'duizenden
krijgsgevangenen meebrengend.
Generaal Mangiii kreeg nu, met cl*
plakt van groot-officier van hei Eore-.
legioen, liet bevel over ben legerkorps.
Zoo komen We tot liet groot offen
sief van generaal Nivelle In r19t7, toeii
weer aan Mangin de zending wer'd op
gedragen hef eerst aan te vaHen sn 'den
vijand overhoop te slaan; en het was
weer Mangin die met onweerslaanbaren
elan 'de Duitscliers achteruit wierp;
den 'Ghemin des Dames veroverde.
'A. ifc 'A.
Men weel hoe ïïet toen gegaan is: "or
der van minister Painlevë de .vervol
ging der Duitschers te slaken; ordoQ
van den minister aan generaal Mangin
het front tc verlaten: het was de volle
dige ongenade voor hem, dien 'de defai-
tisfcen in den «Bonnel Rouge» smade
lijk noemden «Mangin 'de slachter.'»'
Mangin verdween en wachtte zijn
uur af: het sloeg toen Glemenceaïi het
bewind in handen nam. Generaal Man
giii keerde terug naar liet front als be
velhebber van het 10c legerkorps, op
het oogenblik toen het Duitsehe leger,
in eene laatste krachtinspanning, den
weg naar Parijs trachtte le vinden.
Het was Mangin die in de sector van
Coucy den vijand ntet Ptieen tol
