ia
Zaterdag
Mei 51)25
NOG OVER SOCIALISATIE
Ministerie «.Landsverdediging
Het droevig lot der
Habsburgers
Na de ministerieelekrisis
Eeu slechte leerling
Voorname bedevaarders
te Lourdes
De Duitsche heulen
Verdienstvoile lieden zijn zij l
Trei n o n triggeling
te Monlzen
De schulden \an
Prinses Louise
Nogmaals over 't opkwseken
derkiekeatjes
XXXI' JAARGANG NUMMER 105
Kerkstraat, 0 en 21, Aat.sï. Tel. 114 DAGBLAD I 5VCENTIEHEN WEKELIJKS 0.75
Uitpever: -T. Van Nlwel-De GendT
II. Joannes N.
Zon op 4,10, on dei" 7,25
Nieuwe Maan den 22
publiciteit buiten liet Air, AAI*3T Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Bruised. Rue de Richelieu* Parijs, Bream's Buildings, 6, Londrea E. C. 4,
De socialisten hebben de sociali
satie van de groote bedrijven in hun
programma staan. Dat is de theo-
rie; In de praeiijk doen zij in hun
ne eigen bedrijven volstrekt niet
aan socialisatie. Vraag liet maar
aan Anseele... en aan zijn talrijk
personeel. Nooit heeft men meel
den brui gegeven van zijn advies^
'Zij n medezeggenschap is totaal nul.
[Ais protest is'het communisme ont
staan.
De socialisten zouden dan tocli
ivel eens een proeve van socialisati
willen doen, indien zij aan 't roer
kwamen, zoo beweren ze. Maar nie'
hij hun, in hunne eigen bedrijven
dat is verstaan. Wel in die der an
deren. Maar aangezien die anderen
in Belgie nog altijd hand en tand
hebben om zich te verdedigen, zien
zij in de eerstvolgende jaren geen
middel om privaateigendom be
schikbaar te krijgen voor söcialisa
tie.
Daarom willen zij bet met de nog
niet geconcedeerde mijnterrekien
yan Limburg probeeren, Maar wat
«lat gaat worden kan men zich niet
voorstellen. En wat dat van dure
Stolen gaan worden, ook. Meii vrage
maar eens aan den overkant van de
Maas, bij de Hollanders, hoe duur
de exploitatie der Staatsmijnen
kost, in vergelijking met de priva
te-
Vooral in deze tijden van con-
flikt in de mijmiijverheid tusschen
werkgevers en werknemers, wordt
de socialisatie of de nationalisatie
iler mijnen weer eens vooruitge
schoven. Men weet wat dit in Rus
land heeft opgeleverd 'Armoede
icn gebrek. En als de kolenproduetie
ziek is, lijdt de heele industrie, want
He kolen zijn er het dagelijkseh
voedsel van.
k
De Indépendaiïce 5) heeft de
fiieuwsgierigheid gehad aan een he
Voogd persoon te vragen, wat d<
stichting in de Kempen kosten zou
tener groote koolmijn in den aard
els die welke de Belgische en Fran
sche mijn en metaal ondernemin
gen er hebben tot stand gebracht,
Tegenwoordig kost eene instel
ling van dien aard, welke b'.v. 4000
ton pier dag kan leveren, minstge
nomen 200 miljoen en die zou eerst
binnen 6 of 7 jaren in uitbating
kunnen gebracht worden bij die
som moet dus de samengevoegde
intrtst van al deze jaren gevoeg*]
worden.
Daar de Staat op het oogeiihlik
minstens aan 6 Ó'O zou moeten lee
nen, zouden de 200 miljoen met den
intrest 280 miljoen worden, Daar
bij komt nog liet noodige bedrijfs
kapitaal, 7x>odat men in de zaak 300
tot 350 miljoen zou moeten leggen,
alvorens er ben centiem van te trek
ken'.
Wij gclooven niet claï een mi
nister van financiën, hij weze zelf
socialist, op dit oogenblik dergelij
ke kostelijke proefneming zou dur
ven wagen bij zou trouwens op de
Beurs van Brussel geen 10 miljoen
vinden om ze den'Staat voor zulk
'een gewaagde proef neming toe te
vertrouwen.
Wij hebben overigens Tri. onze
fcigen kolonie een voorbeeld van
Staatsexploitatie van miijneii. De
goudmijnen van Kilo Moto worden
door den Staat uitgebaat en dege
ne, die iets van koloniale toestanden
kent, zal wel weten, dat die uitba
ting de helft meer zou opbrengen,
indien zij door eene bijzondere
maatschappij gedaan werd.
In Frankrijk worden de lucifers
met scliade door de regie vervaar
digd, waar eene bijzondere maat
schappij er miljoenen hij tientallen
zou uitslaan. Fn de tabakregie en
de andere Noem ze maar allemaal
op, en als er eene is die iets opbrengt
dan is het eene zeldzaamheid.
Toen de Labours in Engeland
ook niet de nationalisatie uitkwa
men, vroeg Lloyd George daarop
heel kalm aan de toehoorders of zij,
wanneer zij in een postbureel kwa
men, den indruk hadden, dat deze
dienst met spaarzaamheid en pro-
fijt beheerd werd
Trouwens, toen de laatste mijn
wet in het Parlement besproken
werd in Belgie, zijn de verscliillen-
de stelsels van socialisatie onder
zocht geworden, en zelfs goed on
derzocht. Men zoeke het maar op in
de verslagen. Maar de roode lïeeren
hebben niemand kunnen overtuigen
en men vraagt zich af of zij het wel
zijn-
o
School voor officieren 'den genees
kundigen dienst van het leger.
TOELATINGSEXAMEN.
'14 plaatsen voor leerling-militair
geneesheer en '4 plaatsen voor leer
ling-rnilitair apotheker zullen begeven
worden naar aanleiding van een verge
lijkend examen, hetwelk einde Juli .te
Brussel zal plaats hebben.
Yoor alle inlichtingen dienaangaan
de gelieve men zich te wenden tot 'de-
militaire hospitalen te Brussel, Luik,
Leuven en Gent, en tot hél Departc®ïen
van Landvcrdediging, [15 «-Boduognat
straat te Brussel.
GROOTHEID EN DIEP VERVAL'.
In een Engelsch blad is een artikel
van Lloyd George verschenen, waarin,
deze, na zijn terugkeer uit Madera, het
droevig levcnsbestaan van liet huis be
schrijft yan den laats.ten keizer van
Oostenrijk, koning van Hongarië.
De woning van Karei I is een een
voudige houten hut, die Ier beschik
king van den geyvezen yorsl werd ge
steld door een Portugeesch handelaar.
Die hue zou in liaar geheel in een der
zalen van het oud keizerlijk paleis
kunnen geschoven worden cn dan zou
er nog -plaats genoeg overblijven om le
dansea.-
Dc ongelukkige monark" was' zoo arm
dat hij zelfs de huur van zulke hut niet
had kunnen betalen; oni dezelfde re
den liad liij de kamers moeten verlaten,
die hij gedurende verscheidene maan
den in een bijgebouw van een Engclsch
hotel betrok.
Over het einde' van den keizer,
schrijft M. Lloyd George, wordL op het
eiland het volgende verteld:
De laatste dagen van zijn leven
bracht hij door met koortsig in den liof
op en at le gaan. Hij was ziek, en de
koorts ha'd hem al verscheidene dagen
'niet verlaten. Toch wilde hij, om reden
van besparing geen geneesheer ont
bieden en hij hoopte genezing le vin
den met zich in de zonnestralen (e war
men cu met' de zeelucht, door den wind
aangevoerd, in le ademen. Hij bleef
eerst ié bed toen 'de schranderste ge
neesheer onmachtig zou geweest zijn
hem te genezen.
En de gewezen EngelselTe minislep
besluit zijn artikel met al de verant
woordelijkheid, al tie ongerechtigheid
van den grooten oorlog op 'rekening
van den beklagenswaardigeh monark
te 'schrijven, zonder zelfs le willen ia
aanmerking nemen 'dat Karei I, toen 'dc
oorlog uitbrak', niaar -een jong aarts
hertog was, 'die ver kuiten de verschil
lende oorzaken stond welke do wereld
ramp hebben ontketend.
w :*i k
Dc IJerTcTTfen uit Wëéheh omtrent cle'n
levensgevaarlijken, toestand van ex-
keizerin Zita worden in royalistische
kringen, die 'in rechlslreeksclie ver
binding met de omgeving van de ex-
Keizerin. 'staan, niet bevestigd.
Vernomen wordt dat zij sinds vele
weken ziek 'is cn lijdt aan ernstige ze
nuwoverspanning, doch dat haar toe
stand geen reden lot'ernstige bezorgd
heid geeft,
DE HOUDING DER LIBERALEN,
Het partijbestuur der liberale partij
zal Vrijdag morgen en de liberale
groepen van Kamer en Senaat, zullen
Vrijdag namiddag eene vergadering
houden, om hunne houding vast t,e
stellen.
Een bijeenkomst van leden der libe
rale linkerzijde werd reeds Woensdag
avond gehouden om hunne houding le
bespreken, welken men zal aannemen
jegens het kabinet Van de Yyvore, (lat
zich Woensdag a. s. aan do Kamer zal
voorstelten. Immers Dinsdag zal men
zich bezighouden met de kwestie der
geldigverklaring van dc verkiezing te
Luik én met de-benoeming van het de
finitief bureel der Kamer.
De conferentie van Woensdagavond
lieeft geen onkel besluit genomen. Twee
richtingen toekenden zich af. De eene
wil afwachten wat het. ministerie Van
de Vyverc zat doen en wil het naar die
daden beoordeelen. De andere slroo-
ming geeft de voorkeur aan de onmid
delijlce omverwerping van het kabinet
door zich aaii te sluiten bij de actie' der
socialisten. De meeningen zijri zeer
verdeeld en het heeft er allen schijn
van dat men niet tot overeenkomst
zal geraken...
De gedachte van het 'drie partijen
ministerie vindt steun bij een derde
van de liberale linkerzijde.
In de liberale pers is de meerder
beid tegen liet herhalen van liet avon
tuur van Lophem.
M. Max en M. Kreglinger zullen dus
nog veel bekeeringen moeten bewerk
stelligen.
IN HET PARLEMENT.
Naar alle waarschijnlijkheid zal 'de
ministerieele verklaring Woensdag in
het Parlement voorgelezen worden.
Dinsdag zal in de Kamer verslag uit
gebracht wqrdcn over liet nazicht der
kiesbul.'étijns in de provincie Luik.
De Kommissie, onderverdeeld in
vier tnder-kommissicn zal waar
schijnlijk Zaterdag hare werkzaam
heden geëindigd hebben.
In de middena -tiler commissie van
na telling loepen de volgende geruch
ten:
M. Pieced, liberaal, 'zou gekozen zijn
le Hoei-Waremme, maar dan zou de
liberaal Jennigès, te Verviers, uitvallen
en vervangen worden door een socialist.
Te Luik zou de socialist Donnar uil-
vallen en vervangen worden 'door den
katholiek Delacolettc.
Men zal dus Dinsdag 'tie gekozenen
der provincie -Luik kunnen valideeren
cn overgaan tot 'de samenstelling van
het bureel der Kamer.
Hoe het bureel zal samengesteld zijn
is tot hiertoe nog een raadsel.
De socialistische groep heeft rlen
wens cl i' uitgedrukt, 'dat M. Brunei het
voorzitterschap niet tneer zou 'aan
vaarden. Hij zal dan ook geen kandi
daat meer zijn en iedereen zal het be
treuren.
Tot hiertoe hebben 'de groepen" des-
aangaande. i\og geen besluit genomen.
Men spreekt van M. Hynians, wiens
kandidatuur zou gesteun'd worden door
liberalen en socialisten, legen de kan
didatuur van M. Carton "de WiarV.
Ook wordt gezegd, dat de socialisten
zinnens zijn twee ondervoorzittersze-
tcls op (e eise-hen.
Daa'' M. 'Jouroz, liberale Kweslor,
ziel» niet' meer voorgesteld heeft op 5
April, moet li ij vervangen worden. M.
Boel zal zijn opvolger zijn.
Indien 'dus het bureel samengesteld'
is Dinsdag, zal liet. nieuw gouverne
ment .zich Woensdag voor 'de Kamers
aanbieden.
Sommige liberale- en 'socialistische
konfraters welen reeds te vertellen dat
het kabinet slechts 'één 'dag te leven
heeft. 7.ij nemen hunne wenschen voor
werkelijkheid. Inderdaad lvet is zoo
goed als zeker, 'dat het debat' 'over de
ministerieele verklaring, zeer lang zal
zijn. Elke groep zal zijne houding wil-
len verrechtvaardigen. Er zullen 'dus
ook replieken zijn en incidenten zijn
niet uitgesloten-.
Daae liet Donderdag aanstaande O.
II. Hemelvaart, dus wettige feestdag 'is,
zal het slechts jn de 'daaropvolgende
week zijn. dat dn stemming over de mi
nisterieele verklaring zal kunnen plaats
hebben.
VERGADERING DER RECHTER
ZIJDEN.
De rechterzijden van Kamer cn Se
naat zijn bijeengeroepen voor Dinsdag
morgend.
En de provinciale kierangen
L'Eloile Beige» schrijft
Naar de wet zonden 'de provinciale
kiezihgenmoeten plaats hebben den 7.
Juni. Doch wij hebben geene provin
ciale wet en de. voorbereidende lijd is
verstreken.
Men zal 'dus wel moeten zijn Toe
vlucht ncmon tot eene wet,welke (le
mandaten der provinciale raadsleden
met een jaar .verlengt.
De Parijzcnaars, 'die hunne? wande
ling doen in het Boulognebosch, zien
daar eiken dag, in ccnc zijdr.ecf, een
oude doch zeer kloeke heer lessen ne
men in hel voeren van een automobiel,
'fc Is een klein voertuig, hoogstens 5 of
6 paardenkracht. De 1 eeraar heeft ycel
geduld, maar de leerling schijnt niet
de minste vordering te do.en, want hij
moet telkens herbeginnen en, als hij
den eersten niet bij zich moest hebben,
dan ware hij zeker, reeds, met den auto
tegen een boom le pletter gereden,
't Moet den leerling-aulovoérder 'doen
denken dat het veel gemakkelijker is
den Slaalswagen te mennen, dan een
doodgewoon aiitomobiclken. Immers,
de leerling in kwestie is M. Raymond
Poincaré, gewezen President yan 'de
Fransche Republiek;
Tus&chcn dc vooraanstaande geeste
lijke personen die, in de laatste dagen,
ter bedevaart kwamen naar de Grot
van Lourdes, bevonden zich: Mgr 'Jozef
Schembs, bisschop van Cleveland, Staat
Ohio (Vereenigdc Staten van Amerika!
Mgr Gallagher, bisschop van Detroit,
Staat Michigan, die aan 't hoofd van
225 Amerikanen naar Lourdes geko
men is; Mgr Emmanuel Frucluoso,
bisschop van Porlalegre (Portugal);
Mgr Lodewijk-Alexander Dubue, pre
laat van het 'Huis Zijner Heiligheid,
pastoor van St. Joannes, don Dooper, te
Montreal (Kanada) en Mgr tfozcf Tel-
larini. sekretaris der H. Kongregalie
van de Sakramenlen, in 't Vatikaan.
Donderdag heeft 'de krijgsraad van
Namen verscheidene vonnissen geveld,
in zake de gruwelen, welke in Augustus
1914 in de streek van Namen door de
Duit schors werden gepleegd. De eerste
zaak betrof de gruwelen van Tamines.
De verantwoordelijke officier is lui
tenant-kolonel yon Roques, van het 77c
Ilanovriaansch regiment. Hij is be
schuldigd van 316 moorden én 240
brandstichtingen.
De krijgsraad onderzocht oT er In de
gruwelen van Tamines. voorbedacht
heid bestond. Uit het onderzoek is ge
bleken dat de Duitschers tc Tamines
werden aangevallen door Fransclic
soldaten en door (le burgerwacht van
Charleroi. De Durtschors beweerden
dat Tamines een nest van fraiic-lï-
reurs was en beslisten de gemeente
plat fc leggen. De voorbedachtheid
kan dus niet geloochend worden. Ook
werd luitenant-kolonel von Roques Ver
oordeeld lot de doodstraf.
De tweede zaak was ben laste Vair
majoor von Gaérlner, van het 3e gre
nadiers der garde beschuldigd van ze
ven moorden cn van talrijke brand
stichtingen te Namen", misdaden ge
pleegd met voorbedachten raad. Ma
joor von Gaerlner werd veroordeeld Lof
dc doodstraf.
De slafveearts Levy, van "de Keulscïïa
land Web r, liad te Tongrinne, bij mid
del van 'gewelddaden én bedreigingen#
twee paarden gestolen ten nadeole van
Ed. Dcscampe. Daarvoor krijgt hij .10
jaar opsluiting.
Kapitein Richter, Van Kei '108e voeL-
volk is beschuldigd in 'de Kerk van L'elg-
non, bij middel van geweld en bedrei
gingen, eene som van '10.000 fr. ont
stolen te hebben aan verscheidene per
sonen. Ilij wordt veroordeeld lol .10
jaar opsluiting.
Kapitein von Fescïïau. van Kef ÏOÏe
régiment voetvolk, heeft te Ome zee tal
rijke huizen doen plat branden. Hij
wordt veroordeeld tot levenslangen
dwangarbeid.
Die r.iet te koopen zijn
iWiens woorden ceden zijn J
Die :t karakter boven rijkdom stel
len
Die denken, wat ze zeggen, en zeggen
.wat zij peinzen 1
Die zichzelf blijven Ie midden dén
aardsrhen warreboel
Die piets winnen bij laakbare daden
Die, zoowel bij groote als bij kleine
dingen eerlijk blijven
Die geen compromissen .sluiten .voor
verdachte daden
Die bereid zijn zich' voor liet alge
meen welzijn te offeren
Die durven en allen tegenslag frot-
secrcn
De moedigen, waartegen 'de lafheid
niets verm&g
Die meester blijven 'over zïcli zelf oiï
meer overzien dan eigenlijk binnen de
perken van hun werkdomein valt
Die leven kunnen zonder officieel?,
erkenning
Die maar eene leuze Ilebben T 'Goed
doen, gelijk" ónze Lieve Heer het wil.
De koop waren trein Keulen-Brussel
is ju dc grensstatic yan Monlzen ont-.
spoord. De lokomotief en vier wagons
zijn uit de riggels gesprongen en kan-
lelden dwars over de spborbaan om.
Een r.emdraaier werd nogal erg ge
kwetst. Daar 'door dit ongeval de
spoorbanen versperd waren, moest lief
reizigers vervoer met groote vertra
ging langs omwegen gedaan worden.
IN VERBREKING VOOR 'T BEROEPS
HOF TE GENT VERZONDEN. -
Dc eerste kamer van hei Verbre
kingshof, te Brussel, had le oorde-elen
over de zaak der schulden van prin>-
ccs Louise, als gevolg op de aanvraag
van zekere Oostenrijkse he schuld-
eiscliers. tegen liet besluit yan het Be
roepshof.
Het betreft "dc verschillende schuT
den van de prinses en de verdeeling
van een som van vier en half millioen,
die vroeger door den Belgischen Steal,
werden betaald, om 'dc schuldei schors
te vergoeden.
Na den oorlog verslonden 'de scliuld-
eischers zich om de waarde van hun
vorderingen te betwisten, 'die in Bel
gische, Fransche en Zwilscrsche franks,-
in marken en in Oostenrrjksche kroneu
opgemaakt waren. Een scheidsrechter,
aangesteld door de. schuldeisohers, be
paalde 'dat men In franks, marken en
kronen moest betalen, zonder rekening
tc houden met do waardedaling der.
munten. 'Als gevolg 'daarop bedroeg de
schuld tegenover Duitschers en Oos
tenrijkers enkele 'centiemen, 'terwijl d?
s.cliuideiscliers met hoogen wissel
koers alle voordeel behielden. De Duit
sche en Oostenrijksche schuldeisohers
gingen in verbreking tegen deze recht-
hanklve sluiten'.
Het Verbrekingshof, ha Kef besluit
van prokureur-gcneraal Terlinden
heeft 3e uILspraak van liet Berocpsbof
vernietigd en Is Van oordeel, dat de
schuldeisohers moeten betaald worden",
met inachtneming van de muntwaarde
in '1913 s
De zaak Zal voor ïïel Beroepshof t
Gent gebracht worden.
-♦
Houd; uw kickentjes In 'eert droog,
zuiver en zonnig hoi. Droog en warmte
is voo? hen een levensbehoefte. Bij ge
brek daaraan gaan ér vele te gronde.
Geeft daarom aan uwe jongtc diertjes!
en 'de moeder eene afzonderlijke cn wef
beschutte plaats, waarin het goed droog
'is cn de zon volop paai; binnen kan
schijnen'* - v
Houdt zé "daar den 'ganscnen dag op;
als' het 'regent of het weer nat is. Een
maal nat. wor'den, is dikwijls, .voldoende
om ef het' leven bij té laten
Zorgt er ook voor ze öp 'den morgen
niet' te vroeg builen tc laten. Ze komerf
slechts uit als de dauw 'opgedroogd
Het loopen door bat gras of kou'dcT
plantjes Kan eveneens 'dé oorzaak Zijn
van ziekte én Bterfte.
Strooit dikwijls SblfejBIöem, Kalf,
hout 'en stcenkoolasclf hp 'die plaatseti'
waar Zij zïcli veel ophouden, Waar Zé.
't meest In '1 Zand 'of 'den million grond
scharrelen é.n baden.-
Kiel goed is T de kiekentjes, 'fc vroé^
op slok le laten slapen. Hun licJiaarcC
wordt cv door misvormd. Laat ze rusten
en Vernachten 'op een laag* felroo o"5
droog zand, zorg dragende die intijds te
vernieuwen opdat, het 'ongodiorde: 'dS
gelegenheid niet lïebb'e er een Schuil
plaats van te maken.
Reinigt 'dagelijks, één- c»f fweema
len, 'eet- én 'drinkbakje.s. Ook het hoen
derhok en 'den uitloop, zoo 'dikwijls het
noodig blijkt. Onlhoudt Kef, bij l»eC
hoenderkweekeiï moet gij steeds in al
les de grootste zindelijkheid betrach
ten, want de meeste, kiekentjes, sterven
door, onreinheid*
