Aan D© Werkman
Eene bewogen zitting in de Liberale Federatie van Brussel
M. Max op de pijnbank; M. Devèze uitgefloten
Zondag 31 Mei
Maandag 1 Juni
1925
S1NXENBEDE
S1NXEN
Nieuw-België
Ministerie van
Landsverdediging
Con
go
De mteisierieele hrbis
Geweldige brand
te Antwerpen
De nieuwe wet op
het verkeer
Visch vangst in dekuillijd
XXXI» JAARGANG NUMMER 108
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 114 DAGBLAD I 5 CENTIEMEN IVE.KELUKS 0.75 L'iigev-r: J. Van Nuffel-De GbndI
Publiciteit buiien het Air. AALST ii Agentschap Havaa, Adolf Maxlaan, 13, te BraseL plU0 "de Richelieu, Parijs, Bream's Buildings, 6, Lon dra E, C. 4,
SIN X EN
Zon op 3,54 onder 7,42
H. Jacobui
Zon op 3,54 ondar 7,43
Volle Maan den 6
Geest, God die vol mysterie zij£
Kom 't duistren van m'n ziel belichten,
verdrijf de bange donkerheid
fcn .wil m'n moeë schreden richten.
Ik sukkel langs 'n klompenbaan
en struikel, strompel vaak ten gronde,
en zeer m'n zwakke ziele, aan
'de scherpe scherven van de £onde,
O laat me weer a's vroeger tij
m'n groote en kleine zielegrieven
verzingen, !n 'n melodij
van blanke stilte en koozend lieven.
Ruk me uit de onzekere doenigheêri
ik ken Uw wijsheid, alvermogen
en stelp verzuchting en geween..*
Geest, God ik schrei om mededoogen
O voer me zacht en vrome Voort,
langs welig witte wonderwegen,
Naar 't eeuwig-Ioonend hemeloord.
Geest,door Uw komst met milden zegen!
{Wies Langelet,
Op eciicn Zondag, tien dagen na
Christus hemelvaart, om negen
uren des morgeus daalde de H.
Geest over de Apostelen neder.
Het was dan ook feest bij de Jo
den want zij vierden de afkondi
ging der Wet van Mozes op den
berg Sinai, en eene ontelbare me
nigte volks, uit alle gewesten der
wereld, was op dien feestdag te
Jerusalem vergaderd.
Plotseling ontstond van uit den
kemel, een gedruis als van een op
komende stormwind, en vervulde
bet ganselie buis, waar de Aposte
len en .Tesus' overis-e volgelingen
.vergaderd waren> TerzdfWertijd
verschenen hun en daalden boven
het hoofd van elkeen der aanwezi
gen vurige tongen neder, dat is,
kleine figuurtjes die, in hunnen,
uiterlijken vorm op tongen, en in
kleur cn beweging op kleine vlam
men geleken. Vervuld van den H,
Geest, dat is, van al zijne gaven,
begonnen de Apostelen de verhe
venheden Gods te looven ili aller
lei talen, die huil tot dan toe on
bekend waren. Er was dus eene
zeer groote verandering ill hen
ontstaan zij die te voren onwe
tend waren, kenden nu alle waar
heid zij die te VQren aardscli waren
en beschaamd, waren nu als lie-
melsch en zonder de minste vrees.
Viet alleenlijk over de Aposte
len daalde de H. Geest neder maar
ook over Maria, de heilige vrouwen
én de discipelen die zich tot zijne
komst bereid hadden.
Op het vreemd gedruis kwam
het volk naar de vergaderplaats der
Geloovigen toegevloeid eenigen
bewonderden hetgeen zij hoorden
en zagen anderen bespotten de
Apostelen, zeggende dat zij dron
ken wareii. Doch Petnis, die als
prins der Apostelen eii opperhoofd
'der II. Kerk, de eerste tot de Jo
den sprak, legde him uit hoe zij en
hunne opperpriesters gezondigd
hadden, cn wekte ze allen tot boet
veerdigheid op. Vele Joden luiste;1
'den naar die stem, geloofden in den
Zaligmaker, beleden hunne schuld
en werden gedoopt Het getal be
keerden beliep op den Sinxendag
zelf tot omtrent drij duizend.
Op den Sinxenfeestdag zullen
Wij den H. Geest vuriglijk bidden,
opdat Hij ook tol ons gelieve te
komen met al zijne gratiën en
gunsten. Om die gaven en gunsten
te verkrijgen bezitten wij immers
het gebed, de goede werken en de
HH, Sacramenten,
Laat ons dus die gratiën afsmec-
Ken door ons bidden, door het ple
gen van talrijke verdienstelijke
werken en door liet veelvuldig ont
vangen der HH. Sacramenten. In
de II. Communie komt de H,Geest
wezenlijk in ons met den Vader en
den Zoon, drie personen en één
God, Tot ons komt nog diezelfde
H, Geest op eene bijzondere wijze
in het Vormsel.
Hij helpt ons om de waarheid te
kennen, te beminnen en kloekmoe
dig na te leven.
De ëerste christenen vervuld
door den. H, Geest geven ons daar
van groote en sehoone voorheelden
want zij hadden maar één hert en
ééne ziel en volherddeii in het Lij -
wonen van de onderrichtingen dei-
Apostelen, in het naderen ter LI.
Tafel en in de gebeden. We dienen
ze na te volgen met vlijt, iever en
volherding,
Smeeken wij dus met betrouwen:
Komt heilig Geest, mijn hert bestraalt,
En in mijn dorre ziel daaJt,
Gelijk men u op Sinxendag
Op al de Apostelen dalen zag.
Verdrijft daaruit der zonden schuld
En met uw gratie mij vervult
Stort mij do gaaf van bidden in,
Maakt dat ik brande in uwe min,
Geeft mij dat ik hier ieve in deugd,
Gelukkig sterve, en, in de vreugd
Des Hemels, uwe majesteit
Mag schouwen in alle eeuwigheid I
Amen,
Het Staatsblad yan Zaterdag, 30
Mei, kondigt liet yolgende KONINK
LIJK BESLUIT af, tegcngeleekend
door M- Poullet, minister, yan binnen-
landsche zaken:'
Artikel 1. Te' rekenen van T.'Juni
1925 wordt een einde gesteld aan de
buitengewone machten, welke bij de
wet van '15 September r1919 zijn ver
leend aan 's Konings hoogkommissa-
ris in de distriklen Eupen, Malmedy
van
zijn ingelijfd.
Art. 2. De wetgeving waardoor déze
distriklen thans zijn beheerscht, blijft
van kracht, .tot nadere bepaling^
Aflevering der kaarten voor prijsver
mindering op het spoor aan
oorlogsinvalieden.
Dé vijfjaarlijksche kaarten voor Eet
tijdperk 1925-1929 mogen alleen af
geleverd worden aan de oorlogsinva
lieden, wier rechten op een pensioen
officieel vastgesteld zijn.
Tot op heden zijn meer dan 30.000
definitieve kaarten uitgedeeld. De
2.000 nog af te léveren kaarten zullen
bezorgd worden zoodra de rechten der
belanghebbenden vastgesteld zijn.
Inlusscben heeft de Minister van
Landsverdediging 'aan zijn Collega
van Spoorwegen gevraagd de geldig
heid dec yoorloopige kaarten te verlen
gen.-
De mijnindustrie in Congo.
Tri do «African World» wijst de
heer Owen Letcher op de toenemende
bctoekenis van de mijn- en vooral van
de koperindustrie in de Belgische
Congo. Katanga, het Zuidoostelijk
deel van. deze Belgische kolonie, is ze
ker het rijkste kopergebied ter wereld.
Het gemiddelde gehalte van liet erts
uit de mijnen van de Union Miniéré
heeft èm gehalte van G.2 pet., terwijl
het gehalte van de andere kopermijnen
gemiddeld niet meer dan 2 pet. be
draagt. Deze maatschappij bezit dan
ook de rijkste; en de uitgestrekste ko
permijnen der wereld. Zij strekken
zich uit over een lengte van 200 mijlen
en over een breedte van 50 mijlen.
De ertsrijkdom van dit bekken is
ook niet bij benadering te schatten.
Het is zonder twijfel dat binnen niet
te langen tijd 'de aandacht van de ge-
heelc wereld op 'deze crlsrijke streek
zal vallen, daar Katanga niet alleen
rijke koperlagcn, maar ook goud, tin,
eobalt, steenkolen cn radium bevat.
De lieer Letcher liceft een groot
vertrouwen in de toekomst van de
mijnindustrie in Belgisch- Congo en
meent, dat de eers.tvolgende tientallen
van jaren het centrum der mijnin
dustrie in Afrika, hetwelk thans in
Transvaal ligt, zich' mogelijk" naar liet
mijngebied in de Congo zal vcrplaat'
sen. De Rand zal dan over zijn hoogte
punt heen zijn en Katanga zal 'diens,
plaats inneirieni
HET, EINDE DER
OPERETTE MAX.
De tooneelrol, die M. Max heeft ge
speeld, toont dat een partij lot de
laagste sport der. belachelijkheid kan
afdalen. .Terwijl M. yan de yyvere
door zijn kloeke houding gestegen is
in de achting van vriend» en .vijand, is
M. Max het voorwerp geworden yan
den spot van het ganscli land.
Na een belangrijke rede in 1910 door
Staatsminister Beernaarl in 't. Parle
ment uilgesproken, zegde M. Hymans,
dat M. Beernaerj het voetstuk van zijn
standbeeld reeds nu wilde oprichten.
Zoo ooit, dan mag wel van M. Max
het tegenovergestelde gezegd worden.
Hij heeft alles, gedaan om zichzelf van
zijn voetstuk tc doen afsmijten, .waar
op hij door zijn bewonderaars reeds
was geplaatst.
g De Werkman n bij monde yan .Tijl, fronterskamp": g Liever {Turksch' dan
en na hem A. D'Haese, wil ons tot ècn Paapsch- gold het hier, de christen-
polemiek verleiden .over liet yiaamscli vlaamsclie nationalist Selieere moest
DE MEDEWERKERS DOOR M. MAX
GEZOCHT.
Tusschen 'de personen, lot "dewelke
M. Max zich wendde, om hem tc helpen
een ministerie samen tc stellen, maar
die allen liem feestelijk wandelen zon
den, noemt men
Baron Georges Holvoet, gouverneur
der provincie Antwerpen;
Baron de Kerchove d'Exaerde, gou
verneur der, provincie P.ost-Ylaande-
ren;
M. 'Janssen, bestuurder, "der Nationa
le Bank.
Deze laatste zegde 'dat hij zijne mé
dewerking toezegde, den dag dat M.
Max over. eene meerderheid zou be
schikken.-
En... M. Max beschikte niet' eens
over de 23 stemmen yan de liberale
groep
BIJ DE KRiSTEN-DEMOCRATEN.
W ij hebben lieden namiddag 'een
onderhoud gehad mei een lid der de
mocratische rechterzijde welk ver
klaarde dat er geen spraak kon zijn
van verdeeling der rechterzijden.
In een vergadering van de ganselie
of de kal ho li Qfièfeïd z ijn een mk
nistcrie te vormen met de socialisten.
Tot een scheuring zal liet echter, nooit
komen,-
K k x
M. POULLET BIJ DEN KONING.
Gisteravond, om 6 uur, heeft de Ko
ning M. Poullet ten Paleize ontboden
om een onderhoud te hebben over. 'den
politieken toestand.
Bij de behoudsgezinde katholieken".
Ook generaal Riclvard en M. Pirmez
hebben zich beslist tegen een samen
gaan met .de 'socialisten in de regee
ring verklaard.
Cisterennamiddag, om Va tiur,
brak er een lievige brand uit in een
soort stapclliuis gelegen op de Falcon-
plein. Het magazijn was volgepropt
met allerlei soort licht ontplofbare
stoffen, zoodat de vuurpoel weldra
niet meer te blusschen. was. De brand
weer moest zich bepalen tot het vrij
waren der danpalende huizen. Tus
schen de geburen ontstond een paniek
van belang. Vele mens.chen brachten
hun goed in veiligheid. Op do plaats
van liet onheil verdrong zich een dich
te menigte tot laat in den avond.
Té beginnen met [1' Juni a.s, wordt
de nieuwe wet op het verkeer van
kracht. Voerlieden, automobilisten,
wielrijders gelieve zulks niet uit het
oog te verliezen; want de procureur-
generaal heeft de prokureurs des Ko
nings aangemaand het nieuwe regle
ment krachtdadig toe te passen.-
Het staatsblad van lieden Zaterdag"
kondigt hel volgend koninklijk besluit
af
Bij uitzondering is liet vangen van
alle socrlen van visschen toegelaten
in gansch- het land, gedurende de twee
feestdagen van Sinksen (31 Mei en 1
Juni 1925)', maar alleenlijk met be
hulp van slecliis 'ééne handlijn, voor
zien van slechts één enkelen visch-
liaak, gehouden op den -boord van 't
water zonder schepnetje.
De andere visschen 'dan forellen
en zalmen, in die voorwaarden gevan.
gen, mogen niet uitgevent, yerko.cht of
tekoop gesteld worden.?;
Nationalisme. Neen, Heeren, dat gaat
niet; wij wens.clien geen pennetwist
met menschen die. bevooroordeeld
staan tegenover ons. Toen wij s.chre-
yen over, do Frontpartij richtten wij
ons niet tot 'de leiders, maar. wel lot de
volgelingen dier. partij, om lmn 'de
oogen te openen en hun te doen inzien
dat zij, onbewust misschien, den yer-
keerden weg hebben ingeslagen.
LWij doen aan geen polemiek ïnel
mannen die geen twee yolzinnen ach
ter malkaar kunnen neerpennen zon
der ,cr een scheldwoord bij tc sleepen,
die ons uitmaken voor triestige laf
aards en van de kathol, vl. kamer-
groep niet kunnen spreken dan met de
diepste verachting. ;Tén andere Yzer-
9alm heeft in het LIBERALE blad der
Frontpartij De Schelde (nr yan 30
April) klaar genoeg getoond hoe de
heeren _FrontléiderS het yoor, hebben,
wanneer hij schreef 5
Barmhartigheid! JVij "Weigeren
alle barmhartigheid.
De strijd die. .aangebonden is moet
voortgezet.
AA'ij buigen niet' yooi* 'dezen die
met een harlckijnenpak uit lompen
van ïapwetlen .om hun politieke ka-
davers- loopen.:
Weg met 'dé minimal is tisclïe
barmhartigheid. Wij stootcn haar
«met verachting van ons af I»".
Wij twijfelen er aan of dat holklin
kend proza de gevoelens weergeeft 'der
katholieke Vlamingen uit de front-
p ar tijer blijft af te wachten of de in-
lelleotueeïcn dier partij zullen ge
diend blijven 'met de belachelijke
grootdoenerij yan liberale straatphi-
losofen.
Vroeg 'of laaf zullen 'de katliolieke
Al. nationalisten inzien hoe zij mis
bruikt worden mis werktuigen in de
Iianden_der vriizinnicron «m finrmjo
sturen. De kiezing van 'den vrijzinni
gen front er H. ATos, tc Antwerpen, Is
tcckcnend yoor de mentaliteit In het
vallen, en de formuul Godsvrede
die het cement tusschen de vrijzinnige
en de geloovige fronters wezen moest,
is een ijdel woord gebleken,
Dc zoogezegde nieuwe chrislené
partij, samensmelting yan fronters en
nationalisten, is een 'doodgeboren
kind. Kleine partijen, niet gegrond
vest op de democratische beginselen,
zijn tot onleefbaarlieid gedoemd. De
frontparlij die de. hoop koesterde van
niets tot iets te komen, heeft met scha
de ondervonden dat niet liet Alaamscli'
nationalisme, maar wel liet maat
schappelijk vraagstuk' aan den grond
slag ligt van het politiek leven. Dc ka
tholieke ylamirigen kunnen hun ver
trouwen niet schenken aan eene partij
die zich uitgeeft als het monopolium
bezittend der ylaamschgelint^keid, die
systematisch ;alle maatschappelijke
en ylaamsche wetgeving bestrijdt, die
critiek uitoefent om do critick, die on
ze ylaamsche katholieke' voormannen
voortdurend beschimpt cn belastert,
die er alleen 'op uit is twist le zaaien
tusschen de Vlamingen en elke vlaam-
sche katholieke actie dwarsboomt.
Zooals Het Vlaamsche Land van 23
dezer terecht doet opmerken', is liet'
voor Iedereen duidelijk dat binnen
eene eeuw het Vlaamsch nationalisme
nog geen Voldoende politieke verte
genwoordiging zal bezitten om ook
maar 'één stap te zetten op 'den weg
der realisatie yan zijn slaatspolitieke
denkbeelden.
De tijd zal Ie er en.
Spijts de zinledige tlïeorTcn van 3e'
nationalistische bladen, zullen de kris-
tene fronters stilaan klaar zien in Hen
toestand en tot' Inkeer komen. Zij zul
len hun haat yoor hunne vlaamsche
strijdmakkers 'en hunne katholieke
geloofsgenooten afleggen', en tot de
overtuiging komen dat Se' belangen
acn aoor eene eeusge^mue
king van 'al de katholieke \rIamingen".;
San-derus.
De Liberale Federatie; yan Brussel
heeft Donderdagavond eene vergade
ring gehouden, die onder oogpunt yan
rumoer en lawijd, ons terugvoert naar
de lijden der schoonste ruziemeetings
tusschen doctrinalren jbni radicalen.
Het vooruitzicht dat er. grabuge F
zou zijn had de zaal yan het Engelsch
Hof tot barstens toe doen vol loopen
en liet spel begon onmiddelijk nadat
de voorzitter, M. Devèze, zijn verslag
over zijn ten einde loopend ambtster
mijn had voorgelezen.
M. A7ermeersch eischte uitleggingen
over het feit dat de vijfde candidaat,
door den poll aangeduid, geblackbou-
leerd werd en dat de 26e candidaat, M.
Max, werd gekozen, alhoewel liij ge
weigerd had zich aan den poll ie on
derwerpen, .(Geroep; (Antglag .1 Put-
slag
M. DEVEZE verklaart' "al tlé verant
woordelijkheid yoor 'de candidatuur-
Max op zicli te nemen.
Deze verklaring werd onthaald, 'door
een deel der zaal met toejuichingen,
door het ander deel niet gejouw en
gefluit".
M. COQO. T Is "een schande".
M. DEA-EZE (woedend)1. 'Ja, 'ik Heb
niijn plicht vervuld. Ik lach met uw
gefluit cn ik vraag uwe toejuichingen
niet.
op het oogenblik dat ik het voorzit
terschap verlaat, wordt ik overweldigd
door een gevoel van diepe droefheid,
wanneer ik de handelingen naga van
hen die de liberale partij naar den af
grond voeren. (Beweging. Achter in de
zaal wordt er volop ruzie gemaakt.
De voorzitter tracht het lawijd te
overschreeuwen én roeptf M. Max
moet het mandaat bewaren", 'dat de
kiezers hem geschonken hebben. '(Ge
juich en verzot.)1
M. CARTON stelt" vast dat beslissin
gen door de Federatie genomen, gesa
boteerd werden 'door liet bureel.
M. DIERICKX verklaart 'de grootste
achting te hebben voor M. Devèze,
maar hef gaal hier niet om personen,
maar wol om beginselen.
AA'elnu, M. Max 'is een indringer. Hij
werd op de lijst geplaatst, niet voor
zijn persoon, maar voor 'de ^partij.
M. MéA heeft beet hei pic van
iemand, rdie in ceri 'andermans huis ïs
binnengedrongen en die ec blijft,, om
dat hij Let er goed ylndt.rs
Bij die woorden ontstaat er helsch
lawijd. Van den eenen kant wordt efr
razend toegejuicht, yan den anderen'
kant geweldig geprotesteerd^ j
M. FERON, te midden yan liet fti-
mult, \t Is een eerloosheid.:
M. DEA-EZE, .wil den 'spreker die
«beleediging aan M. Max», doen in
trekken, maar M. DIERICKX zegt da!'
hij geenszins M. Max wilde beleedigen,
M. DEA'EZE. Ik herhaal het u dat,
zoo gij die woorden niet intrekt, ik u
tot de orde zal roepen 7 en als de
vergadering mij ongelijk geeft, 'dan
verlaat ik de zaal.
M. DIERICKX. Om 'dit' incident' niet
te verscherpen, trek 'ik mijne woorden
in, maar ik hoop dat de tucht voor
taan de eenige stelregel zal wezen, j
M. PEQUEUR dringt aan opdat de'
vergadering zou beslissen, dat voor
taan niemand meer op de lijst zal ko
men wie niet voorafgaandelijk aan den;
poll werd onderworpen*
Denkt ge, ware 'de gekozene 'een
werkman geweest, men voor hem zoo
veel consideratie zou gehad hebben als
voor M. Max?.
Bij die woorden laait" Het onweer te
rug op en M. Devèze protesteert hevig
tegen deze insinuatie.
M. Pequeur wil ccne dagorde" neer
leggen, maar M. Devèze' verklaart haar,
niet ontvankelijk', wat nieuw getwist
en lawijd verwekt'. 1
M. TACK. Over eenigé dagen zegde
M. Hymans dat M. Max eene lafheid
zou begaan hebben, hadde hij 'de zen
ding niet aanvaard die de koning hemv
toevertrouwde. Welnu Ik zeg dat M.
Max eene lafheid zóu begaan, als hij
't mandaat neerlegde dat hef kiezers
korps Ivun toevertrouwde. (Lange toe
juichingen en hevige protestatics.)]
Eindelijk kan de vergadering över-
gaan lot hare dagorde \t is te zeggen,
de hernieuwing van het bureel.
Ten slotte werd M. Demets tot nletf-
wen voorzitter van de liberale federa-,
tic verkozen in de plaats yan, M, De.-.
vèze4