15
Ds nieuwe Belgische leeniug
door de Fereenigds Staten
Goedkoops woningen
De Gordon BennetfMer
Zaterdag
Juni 1925
DE KRUISVINDING
De mlnisierieele krisïs
Hel waarborgen verdrag
ÜCXXI- JAARGANG NUMMER 535
Kerkstraat, O en SI, Aalst. Tol, iii DAGBLAD IS CENTIEMEN IVEKELUKS 0.75 Uitgever: J. Van Nuffel-De Gendt
Publiciteit buiten Het Arr. AALST. Agenschap Havas, Adolf Nlaxlaan, 13 te BrusseJ. - Rue de Richelieu, Parijs. - Bream's' Buildings,
6, Londres E. C. 4.
H.Antonius van P.
Zon op 3,49, onder 7,53
Laatste Kwartier den 13
HET XVIe EEUWFEEST
Het volgend jaar, op 3 Mei,
feest der Kruisvinding, zal te Ro
me zeer plechtig het zestiende
'eeuwfeest gevierd worden van de
vinding van het H. Kruis, waaraan
de Zaligmaker voor ons gestorven
is.
Volgens een zeer oude overleve
ring, welke ook wel eens bestreden
wordt door oudheidkundigen en
geschiedvorschers, maar ook door,
velen als juist gehouden wordt, en
in ieder geval in kerkelijke hoeken,
liet brevier en andere aangenomen
wordt, is de H. Helena, de moeder
van Konstan tijn den Groote, na de
groote overwinning (312) van haar
zoon op keizer Maxentius, - over
winning. welke voorafgegaan werd
door de wonderbare verschijning
van liet kruis in de lucht, naar
het H. Land getogen, om het H.
Kruis van Christus op te zoeken.
Eveneens volgens tfeze overleve
ring heeft de H. Helena in 326
werkelijk op Golgotha onder een
tempel, die daar door keizej
iAdriaan was opgericht, drie krui
sen teruggevonden.
Om te weten, welk nu het kruis
van Christus was, bracht de II.
Macarius, destijds bisschop van
Jeruëalem, een doodzieke vrouw
achtereenvolgens met de kruizen in
aanraking. Bij de aanraking van
het derde kruis werd de vrouw
plotseling gezond.
Een groot deel van het aldus als
Christus' kruis erkende, bracht de
II. Helena mede naar Rome en
Konstantijn liet in zijn Sesso-
riaansch paleis een kerk bouwen,)
waarin dit deel bewaard zou blij
ven. Deze kerk, in den loop der
eeuwen meermalen herbouwd, is
steeds de bewaarster gebleven van
dezen grooten schat en ontving ook
den naam van S. Croce in Jerusa-
lemjne (H. Kruis van Jerusalem.)
Natuurlijk zal S, Croee het mid
delpunt vormen der eeuwfeesten,
die het volgend jaar gevierd zullen
.worden.
Er is bereids een komiteit inge
steld, aan welks leden met goed
vinden van den H. Vader is opge
dragen, de feesten voor te bereiden.
Tpt voorzitter van het komiteit is
.benoemd een telg van een der oud
ste geslachten van Rome, prins
Marcantonio Colonna, prins assis
tent bij den Pauselijken troon.
Prins Marcantonio Colonna is
afstammeling van den' grooten
Marcantonio Colonna,die van Pius
I" in 1.571 het opperbevel ontving
Jan de Pauselijke vloot, welke in
samenwerking met de republiek
van Venetie en met Spanje den be
roemden zeeslag van Lepanto won
op de Turken, onder sultan Selim
JI. Door dezen sltig werd een ver*
der voortdringen der Turken in
Europa verijdeld.
Het assistentschap hij den Paü-
selijken troon is het hoogste ambt,
dat een leek aan het Pauselijk Hof
bekleed en kan. Slechts leden van
de allervoornaamste Romeinsohe
adellijke families worden daarvoor
benoemd.
De leekeft-assistenteri Hij' den
Pauselijken troon zijn slechts twee
ni getal. Deze zijn de bovenge
noemde prins Marcantonio Colon
na en prins Filippo Orsini. Hunne
plaats is hij Pauselijke plechtighe
den vlak tegen den troon des Pau
sen. op het vlak zelf, waarop die
troon staat.
Nog niets geregeld
Donderdag namiddag meldden <|e
Brusselsche bladen in hunne eerste
uitgaven dat M. Poullet er eindelijk in
jelukt jvas een ministerie samen te
stellen*
Het was wel 'de samenstelling waar
van reeds dagen geleden spraak was,
namelijk: MM. Poullet, Van der Velde,
TschoiTen, Laboulle, Janssen, Cam.
Huysmans, de Liedckerke, Anseele,
Wauters, Carton en generaal Kestens.
Verscheidene Brusselsche bladen
gaven zelfs de portretten yan het
nieuwe ministerie.
Zij waren echter wat voorbarig ge
weest»
Donderdag middag scheen alles
klaar met het ministerie Poullet; maar
te 4 uur namiddag was - men hoege
naamd niet meer zeker dat de combi
natie zou stand houdcfi.
M. Carton aarzelde en, indien hij
niet blijft, dan trekt ook M. de Liede
kerke zijne toetreding in.
Ook generaal Kestens is" absoluut
nog niet besloten 'de portefeuille yan
landsverdediging aan te nemen.
Vergadering van de Federatie der Ka
tholieke Kringen en Vereenigingen,
De afgevaardigden yan de Federatie
der katholieke Kringen en Vereenigin
gen vergaderden Donderdag middag
te Brussel voor onderzoek van den po
litieken toestand.
De vergadering werd voorgezeten
door -M. Segers, staatsminister-sena
tor, omringd van MM. Ryckmans, de
Brocqueville, de Montpellier, Wassei-
ge, De Bue, Ruzetle en. markies Impe
riali.
Verder werd 'de aanwezigheid "opge
merkt van generaal Richard, burg
graaf Berrver, MM. Sirizot, (Wauwer-
mans, Fieuillien, de Wouters d'Oplin-
ter, de Limburg Stirum, burggraaf
Vilain Xlin enz.
M. Paul SEGERS gaf een bondig
overzicht yan den moeilijken toestand
voortgevloeid uit de verkiezingen en
herinnerde aan de houding der katho
lieden tegenover de verschillende
voorgenomen ministerieele combina
ties.
Sedert 'de 'opdracht 'door, den koning
aan M. Poullet der taak van een mi
nisrerie te vormen bevond de katholie
ke partij zich tusschen de keus eencr
samenwerking met de socialisten of
het eischen der ontbinding
Spreker zegt dat deze "laatste ecne
daad van politieke eerlijkheid ware
terwijl het samengaan met de socialis
ten de zelfmoord beteekent der ka
tholieke partij. De openlijke strekkin_
gen der kristene werklieden hebben het
samengaan met- Üe socialisten voorbe
reid. samengaan 'dat in de huidige om
standigheden slechts" de opslorping der
katholieke partij door de socialisten
kan voor gevolg hebben.
M. Segers legt nadruk op liet gevaar
van het ministerie van binnenlandsche
zaken in socialistische handen, gevaar
niet voor de katholieke partij, maar
voor de orde in het land.
Het is volgens redenaar 'de plicht
der katholieke kringen zich' in alle
kracht te verzetten tegen de voorge-
nomen combinatie. De plicht der ka.
tliolieken blijft: het bestrijden der so-
cialisten.
M. FONCOUX uit' "de moönïng 'dal "de
katholieke parlementairen wanuocr zij
M. Poullet hebben g-emacliligd een mi
nisterie samen fe 'stellen met de socia
listen, 'de gedachte niet liebben vertolkt
hunner lastgevers.
M. WAUWJSRMANS zegt 'dal hij
ware hij in de vergadering 'der rech
terzijde tegenwoordig geweest, tegen
de combinatie Poullet' zou gestemd
hebben. Al de impopulaire portefeuil-
len werden overgelaten aan de katho
lieken. Spreker verkiest ide ontbinding.
M. SINZOT deelt 'dc meening yan M.
Wauwermans.-
De redenen 'die wij, ïn den kiesstrijd
aan onze kiezers hebben opgegeven Om
A£. Vandcr Velde niet te volgen bestaan
nog. De redenaar stelt voor dat de Fe
deratie den wensclï uite dat de katho
lieke parlementairen hun vertrouwen
weigeren aan het kabinet Poullet, als
hetzelve zich- voor het parlement aan
bied.
M. BERRYER treedt de zienswijze
van vorige sprekers bij. Men moet den
moed hebben de ontbinding to vragen
Samenwerking met de Socialisten
onverenigbaar met de katholieke
princiepen.
M. ANDRE, MICH AUK on DE BUE
doelen de meening der vorige sprekers.
Welke zal, vraagt laats (genoemde on
ze houding zijn hij de provinciale ver
kiezingen?
M. BRUNEEI.' zegt dat de Vlamingen
zich aansluiten bij de meening door
de Walen uitgedrukt.
M. de WOUTERS dOPLINTEll vindt
dat de ontbinding noodlottig ware voor
het land en dat men, noodgedwongen
best dede, M. Poullet zijn ministerie te
laten samenstellen.
M. DU BOST wil de nieuwe regeoring
aan het werk zien. Dat de parlötacritai
ren hunne verantwoordelijkheid ne
men, en laat ons vporal de eenheid der
partij niet heel en al in gevaar bren
gen.
M. SEGERS vat 'de bespreking sa
men en geeft lezing van verschillende
dagorden aan het burceL toegestuurd.
De Dagorde.
Na eene nieuwe bespreking komt 'de
vergadering overeea over den tekst der
volgende dagorde, f 'die onderfteckcnd
werd door MM. Philippart (Luik)
Foneoux (I-loei)Sinzot (Bergen)Mi-
cliaux (Charleroi)Waucqucz (Brus
sel); Temmerman (Antwerpen), en
Bruneeï (Yper)\
De afgevaardigden van het Ver
bond der Katholieke Vereenigingen en
Kringen, te Brussel vergaderd, keuren
krachtdadig de samenstelling van een
katholiek-socialistisch gouvernement
af, dat eene zware misrekening zou
zijn van de grondbeginselen en dc
overleveringen van de Katholieke Par-,
tij, en eene onverschoonbare verloo
chening der verbintenissen, jegens bet
kiezerskorps en het land aangegaan;
Drukken den wensch uit dat de Ka
tholieke Parlementsleden zouden
WEIGEREN hunne medewerking en
hun vertrouwen aan zulk een goevcr
nement te schenken;
Bevestigen hun besluit van alle ver
standhouding met de socialistische
partij te bestrijden, en hunnen wil van
indien er eene ontbinding zou gedaan
orden, in de eendracht van de partij,
een moedigen, eerlijken en duidelijken
kiesstrijd te voeren;
En wensclien bet Bureel hartelijk
jeluk voor het krachtdadig gedrag,
waarvan het blijke^ gegeven heeft in
de tegenwoordige voor de Katholieke
Partij cn voor het Land gewichtige
omstandigbeden.V
Deze dagorde werd met' ALGE-
MEENE STEMMEN AANGENOMEN.
Alleen M. dc Wouters lichtte zijne
stemming toe, zijn genoegen uitdruk
kend voor den oproep lot eendracht,
die in de dagorde bevat is.
M. Poullet bij den Koning-
Donderdag avond om 6 ure, heeft M.
Poullet zicli bij den Koning begeven
om hem op de hoogte te brengen van
den toestand.
Daarna ontving hij 'de persverte
genwoordigers en zegde hen:'
Mijn optimisme werd beschaamd,
daar twee katholieke Walen, iiaar aan
leiding van moeilijkheden in hun kics-
associatie, mij hun medewerking wei
geren. Ik betrouw dat de meerderheid
van mijne partij mij liet vertrouwen
zal blijven schenken op dc vergade
ring van Vrijdag namiddag. In 'dit ge
val zal ik mijne pogingen voortzettend.
DE RECHTERZIJDE
BIJEENGEROEPEN.
De voltallige rechterzijde was voor
\rijdag namiddag 2 uur bijeengeroe
pen om te beraadslagen over de crisis.
Ecne verklaring van M. Carton.
Tk heb hoegenaamd de portefeuille
van koloniën niet aanvaard. Ik heb ze
geweigerd over 10 dagen en ik blijf bij
mijn besluit. Mijne weigering loopt
over eene kwestie van koloniaal begin
sel waarover ik het met, M. Poullet 'on
eens ben.F
van Comité te Moeskroen een nieuw
volkswoning- en yoorzorgsoomilé in*
gesteld, waarvan de zetel in die stad
zal worden gevestigd, en dat de in ar
tikel 1 bedoelde gemeenten als district
zal hebben.
Art. 3. Dit nieuw comité bestaat uit
elf leden, waarvan de kleinste helft
door de Regeering, en de grootste helft
door de deputatie van den raad der
provincie Wcst-Vlaanderen zal worn
den benoemd.
Art. 5. De leden van het te Kor tri jk
gevestigd comité, welke thans in het
distrikt van liet te Moeskroen geves
tigd comité gedomicilieerd zijn gaan
rechtens over naar laatstgenoemd co
mité.
Art. 5. Worden bovendien tot' leden
van het nieuw comité benoemd: MM.
Dejorighe. E., vrederechter, te Mcenen;
Deponlhieu. Edrnond, senator, te Mce
nen, Duclvatel, Henri, lid van de Kamer
der Yolksvertegenwoordigerste Moes
kroen.
Brussel, .11 Juni
zich dat op 18 De-
eerste fractie van
te New-York werd
Men herinnert
cemher 1.1. eene
50,000.000 dollar,
uitgegeven.
Het parlement had zich rekenschap
gegeven dat de consolidatie der vlot
tende schuld, de ontwikkeling der pro
ductie .en de regularisecring van den
wissel, nieuwe inkomsten vergden die
in do huidige omstandigheden alleen
door een buitenlandsche leening kon
verleend worden.
De Amerikaansche 'finanliën ver
toonden vertrouwen In het krediet van
bet land en in December 1924 werd het
eerste gedeelte dier leening verleend.
Deze leening had voor doel de wis.;
«selscliommelingen te regelen.
Dc politiek berustte op oen plan met
als basis een totaal van 100.000.000
dollars. Noodig was dus de tweede
strook van 50.000,000 dollars te plaat
sen. De Amerikaansche bankiers ver
wittigden de Belgische regeering dat
het oogenblik daarvoor gunstig was.
Die tweede operatie geschiedde thans
en sloeg uitstekend.
Niettegenstaande de vele Belgische
titels op de Amerikaansche markt kon
deze laatste leening in gunstige voor
waarden -gebeuren, en de merkelijke
last die er uit voortspruit Voor Belgie
overtreft niet die yan de yorige lee.
nin'g.
Het geldt hier een leening 'óp 30 jaar,
aan een intrest van 7 uitgegeven
aan 98 en uitbelaalbaar aan 107.50.
De strekking van den wisselkoers
welke zich de laatste week deed ge
voelen is reeds ingedrukt en de reac
tie feekent zich 'duidelijk af. Onze frank
duidt al meer en meer zijn zelfstandig
heid aan en teekent 2ieli van 'den Fran-
scTTen frank af. De fluctuaties van den
Franschen frank en "den Belgischen
frank hebben nog niet geheel hun pa
rallelisme maar zijn invloed is echter
minder uitgesproken'.
Do verworven resultaten zijn le
meer merkwaardig daar 'deze verkre'-
gen werden in eeri periode van politie
ke crisis. Dat er een regeering worde
samengesteld welke de noodige waar
borgen daarstelt van voorzichtig fi
nancieel beheer, en men zal stilaan de
sterkende gevolgen zien 'der doorge
dreven werking om ónze nationale
geldwaarde te zuiveren.
Zij zouden inderdaad tien uren in zee
doorgebracht hebben yooraleer zij
door de bemanning yan den Spaan-
schen stoomer konden gered worden.
De zee stond dan zeer woelig en het is
niet aan tc nemen, dat hun luchtbal
tien uren zou bovengebleven zijn, doch'
wel in de diepte zijn verdwenen. Ove
rigens dc kapitein van den stoomer
heeft hen zwemmend moeten zien te
bereiken, dus, kon het schip, ten ge
volge der rotsen niet lot bij de schip
breukelingen komen.
Men moet dus voorloopig aannemen
dat de «Prins Leopold» «geland» is, al
wrarc het dan nog op een rotsig eiland
je.
liet Staatsblad van li Junj kondigt
het volgende Koninklijk Besluit af:
Overwegende dat met liot oog op
de toepassing van de koninklijke be
sluiten van 14 Augustus en 14 Octo.
ber 1922, waarbij ten voordeele ,van
de koopers van een goedkoope woning
een premie wordt ingesteld, er aanlei
ding toe bestaat het volkswoning- cn
voorzorgscomité fe Kortrijk, waarvan
het distrikt te groot, jg, anders in te'
richten;
Op de'voordracht van Onzen Mi
nister van Nijverheid, Arbeid en Maat.
schappelijke Joorzorg, wordt besloten;
Artikel 1. De gemeenten van tic
rechterlijke kantons Meenen eii Moes
kroen, die van het bestuursarrondis-
sement Kortrijk deel uitmaken, be-
hooren niet meer tot het distrikt van
het volkswoning- en voorzorgcomité te
Kortrijk.
Art. 2. Er wordt' in de' provincie
fVcst-Vlaanderen, onder dc benaming
WIE IS OVERWINNAAR?
Zooals wij gisteren meldden, zou
Veenstra met zijn luchtbal Prins
Leopolds in zee terechtgekomen zijn.
Volgens het regiement zou Veenstra
dan echter gedoklasseerd zijn, daar
neerdalen in zee niet aangerekend
wordt.
Ill den A'éro Club" te Brdssel werd
dun ook om inlichtingen gevraagd
doch daar kon men nog niets zeggen,
daar men eerst in bezit moest zijn van
de offieieeie dokumenten, vooraleer te
kunnen beslissen of het Hier eene lan.
ding of ecne neerdaling in zee geldt.
Volgens do telegrammen door Veen
stra gezonden, was er wel spraak van
eene «natte»" landing.
Doch de Spaansch'o Eu'sl', nabij 3e
kaap Terignan is letterlijk bezaaid
met rotsige 'eilandjes en 't is heel goed
mogelijk, 'dat Veenstra" en Quersin bp
een dier, eilandjes terecht gekomen
zijn.
Zulks" Ts Zelfs Sneer 'dan waarschijn
lijk volgens het telegram" uit La Co.
rogne dat wij gisteren modc'dcelden.
DE FRANSCHE MINISTERRAAD
KEURT HET AKKOORD VAN GENEVfc
GOED.
De Fransch" minisierraad heeft ken
nis genomen van de tuss.chen de Fran-
sche en Britsclie ministers van Lmilcn-
landsclie zaken tc Geneve tot stand ge
komen overeenkomst en deze niet algc-
mecnc stemmen goedgekeurd.
Dc semi-officieele Fransch'e mede-
deeling over liet definitieve overeen
stemming tusschen Briand en Cham
berlain, wat betreft de veiligheids-
kwestie, wordt volgens: den diplomatie-
ken medewerker van de Daily Tele
graph door twee opmerkenswaardige
uitlatingen gekenschetst. Er wordt al
lereerst niet gezegd, dat het verdrag
werkelijk wederkeerig zal zijn, dat derl
halve Engeland ook aan Duilscliland
elke waarborg van zijn westelijk"
grenzen geeft, welke Engeland bereid
is aan Frankrijk en Belgie te verschaf
fen. Wederkeerigheid van het verdrag
is evenwel de grondslag van het Duil-
sclie voorstel en was, volgens heigeen
Baldwin cn Chamberlain tot nog toe
verklaard hebben, ook de Engelscho
politiek in dezen. Verder wordt thans
in het geheel niet gesproken over de
deelnéming yan Italië, 'dat door
Duitschland immers ook uilgenoodigd
is. Den wensch daartoe heeft Mussoli
ni reeds duidelijk tc kennen gegeven.
wGn s*°^e de Oostelijke grenzen
"^an Duitschland en de bescherming er
yan door Frankrijk betreft, zoo is rtP
tekst van de mededeeling, in het bij-
zonder waar van de algemeene ver
plichtingen op grond van het lidmaat
schap van den Volkenbond wordt ge_
sproken, vrij vaag. De uitdrukking
duidelijke1 aanval moet eerst nauw!
keurig gedefineerd worden
VOLDOENING TE PARIJS
Alle Parijzer 'dagbladen verlieugen
zich over het tusschen Briand en
Chamberlain lot stand gekomen ac-
coord. Alleen de reelitsclie bladen zien
met leede oogen de groote taak. die de
V olkenbond zal krijgen.
Indien oen dergelijk systeem zich" be
vestigt, aldus Pertinav in de Echo de
Paris», dan beteekent dat het einde van
elke onafhankelijke Fransehc politiek
Het eenige argument, dat hij ten gun
ste van dc door Briand gevolgde poli
tiek kan vinden, is, dat. indien Frank
rijk Engeland in al zijn dwalingen
volgt, Frankrijk het Britsclie Itijk
noodzakelijk aan zijn zijde zal vinden
m het uur van het gevaar, wanneer in
Engeland de oogen zullen opengaan
Dat is de terugkeer tot 1914, meent de
schrijver.
Pertinax kan moeilijk'.aannemen, 'dal.
5 jaar van Fransclie overmacht op een
dorgelijken terugkeer hebben moeten
uillonpen. Maar zooals gezegd, over het'
algemeen leest men slechts woorden
van instemming, onverdeeld of gere
serveerd, het laatste omdat men feite
lijk nog slechts weinig weet over den'
inhoud van het aeeoord.
ITALIË HEEPT GEEN BELANG BIJ
HET RIJNPACT.
Bij de ontvangst van een aantal
journalisten verklaarde Scialoja. 'de
Italiaansche gedelegeerde in 'den Voi-
keribondsraad, dat Italië zich voor hei
veiligheidspact slechts interesseerde1,
omdat dit in het' belang was van den
Europeeschen vrede. i
Hij-achtte het echter niet' waar
schijnlijk, dat Italië tot dit paet zou
toetreden, aangezien het' bij de Pijn
grenzen geen rechtstreekself belang
heeft. Scialoja meende, dat Duilscli
land verstandig zou Handelen, indien1
het zijn voorstel voer het pact, Hetwelk'
Frankrijk blijkt aan te nemen, geiromv
bleef.
DE MEENING IN ENGELAND
De Londensche bladen
zijn terughoudend.
Het 'denkbeeld dal men 'op ecniger.
wijze wettelijk is gebonden tot Het Ver-
Ieenen van gewapenden steun bij even-
fueele nieuwe Europeesclfe conflicten.