4
Ee oorlog in Marokko
Ean lekkere burgemeester
Zaterdag
jut: jyjs
Voor de staats-
gepensioneerden
Hond de staking der
metaalbewerkers
Ontdekking van voor=
historische/ geraamten
A propos van
benoemingen
De schatten der zee
Uitslag der verkiezingen
in Holland
XXXI' JAARGANG NUMMER 154
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. - Tel. 114-DAGBLAD - 15 CENTIEMEN - WEKELIJKS 0.75 - Uitgever: J.
Van Nuffel-Da Gendï
H. Bertha
Zon op 3,54, onder 7,55
Volle Maan den 6
Publiciteit
PM—™
buiten bet Arrs AALST l Agentschap Havas, Adolf Maxiaan, 13, te Brussel, t— Rue de Richelieu, Parijs,
PT De strijd, in Marokko; yestfgt
jneer en nïecr de aandacht van het
jwereldpubliek. Men voelt, dat
daar meer achter zit dan een op
stand van eenige 'Afrikaansche
stammen, die het niet goed kunnen
vinden met de mogendheden, die
hun tegen hun zin willen bescha
ven.
Ook voor Frankrijk gaat het
niet om eene strook onvruchtbaren
Riffgrond. Evenals voor Spanje
is het voor onze Zuiderburen voor
al eene kwestie van prestige als
Iroloniseerende mogendheden.
Spanje heeft in Noord-Afrika
de hloeni zijner jongelingschap en
de beste zijner inkomsten gelaten.
Zal Frankrijk, dat niet gelijk ge
steld wenseht te worden met Span
je, zich met meer gemak uit dat
wespennest trekken
Wij hopen het, want onwille
keurig zonder daarom de min
ste Fransehgezindheid. te toonen
zijn de volken van West-Eu
ropa op de zijde van Frankrijk,
wanneer het in naam der bescha
ving de' half ontwikkelde rebellen
van Noord-Afrika tot gehoor
zaamheid dwingt.
De Berberen hebben in de ge
schiedenis te veel treurige herin
neringen achtergelaten van 'harte-
looze piraten, die duizenden kris
tenen tot slavernij brachten, om
in de oude wereld nog veel sympa
thie op te wekken.
Kortom de beschaafde volkeren,
zoowel uit Christelijke overtui
ging als uit besdhavingsargumerr
ten, voelen zich in den geest soli
dair met de Fransche actie in
Noord-Afrika.
Is dit onze geestesstemming
cri wij vinden ze heel natuurlijk
1die van de landen van den Is-
lam is zij niet. In breede kringen
in de wereld van den Islam, van
Marokko tot Egypte, en van
Egypte tot in Indië, worden de
gebeurtenissen van het Riff met
veel aandacht gevolgd, en talrijke
z«ulelnr)geii,vf,,i'irtomd in bedelaars
of pelgrims, trekken van stam tot
stam, en onderhouden de verbin
dingen... en liet heilig vuur,
In alle politieke middens van
Turkije worden met de grootste
belangstelling de gebeurtenissen
van Marokko besproken, Men
houdt er zich namelijk van over
tuigd, dat, indien het 'Abd-el-
Krim mocht gelukken, de veree-
nigde macht van Fransehen en
Spanjaarden te verslaan, zulks de
inleiding zal betesekenen van veel
ernstiger gebeurtenissen,
Wij zijn er van overtuigd, dat
dit laatste nu wel zoo gemakkelijk
niet zal gebeuren, maar de Turken
zijn niet zoo geheel overtuigd en
hopen in het zwaard van den
Proftedt!» Zij! Inteeneri, 'dat wat
aan Khemal-Padha. irü Klëin-Azië
gelukt is tegenover liet Grieksebe
leger, zich ook Wel 'eens zou kun
nen voordoen iö Noord-Afrika.
Hadden 'de Grieken ook Biet ge
droomd van ëèfi Hersteld Byzan
tijnsch' keizerrijk ten Kunnefi
voord eele? En wat Is daarvan te
recht gekomen? - e'
i Mocht Abd-èl-Krïm jeênS een
tweede Khemal-Pach'a worden!
Heeft de Islam', na ifl dén Oorlog
verslagen "en vernederd té zijn, in
'den vrede van L'ausanHe geen
prachtige WëerWraak genomen Op
al de verbondenen, Engeland hl-
kluis? Deze gedachten zitten de
Maliomedanen in 't hoofd, en het
is geen wonder, dat zij' aan eene
herleving geloovën Van den Islam.
En zij grinniken reeds bij de
gedachte, dat in dit geval pok on
getwijfeld Syrië tegen de Fran
sche bezetting zou te wapen loo-
pen, en dat allicht ook de Britsch-
Indiërs Het tegen de Engelsche
macht zouden opnemen, het
geen ongetwijfeld het sein zou
wezen voor een algemeenen op
stand der Mahomedaansclie vol
ken in Azië en Afrika tegen de
blanke overheersching,
Vermoedelijk zal 't wel zoo'h
vaart niet lóopenj. Als de Marok
kanen de geduchte afstraffing ge
kregen hebben, die hun ongetwij
feld te wachten staat, nu Frank-
rijk's koloniaal leger zich aan de
zijde der steeds overwonnen
Spanjaarden heeft gesteld, zal de
lust tot opstand in de overige Ma
homedaansclie wereld waarschijn
lijk wel 'n beetje bekoelen. Maar
de zaak is toch ernstig genoeg om
Europa, dat zich nog steeds met
zijn onderlinge nationaliteitenru
zie bezig houdt, wat meer belang
stelling af te dwingen, dan het er
tot dusver voor aan den dag legt.
Wij leven in eene wereld met
andere gedachten, andere opvat
tingen dan de Oosterlingen, die
door ons veel te weinig verstaan en
begrepen worden. Bij hun bestaat
de meening, dat op den laatsten
wereldoorlog een tweede zal vol
gen, maar ditmaal tussehen Isla
mitische en Christelijke volken, en
dat de door Khemal-Pacha en
Abd-el-Krim ingezette oorlogen
hier maar liet voorspel van zijn.
Vandaar de groote belangstelling,
waarmede men in Turksche lan
den dd berichten' uit Marokko
volgt en de vrij groote openliarii;
heid, waarmede men er aan zijne
verwachtingen uiting geeft. Men
behoeft slechts maar naar de
Turksche pers te zien, om hiervan
overtuigd te zijn. De Turksche
bladen verheugen zich over de
moeilijkheden, waarin Frankrijk
aan de Noord-Afrikaansche kust
geraakt is, en hopen, dat Abd-el-
Krim lien in zee zal drijven, zoo
als de Turken het met de Grieken
bij Smyrna deden; Zij meenen
inderdaad dat de positie der Mu-
zelmansche wereld sedert Lausan
ne reeds zoo versterkt is, dat ze
een hoogen toon kunnen aanslaan
zelfs tegenover Engeland, waar
bij de Mossoul-kwestie nog altijd
hangende is.
Voor dat laatste veelbesproken
olie-land hebben de Turken maar
ééne oplossing: Niet de verdeeling
van het betwiste terrein, maar de
afstand door Engeland van al
zijné aanspraken,
Er wordt luide verkondigd, dat
voor den Islam het uur der bevrij
ding uit de overmacht der Euro-
peesche mogendheden heeft ge
slagen. Het blad «Tsurmsjuriët»
drukt mjet eerbied en bewondering
de beeltenissen af van de vrij
JieidsJhelden Mustapha-Khemel,
Abd-el-Krim en Zagloul Pacha
(den Egyptischen leider der anti-
Britsche beweging) en betoogt, dat
de samenhoorigheid van al de Mu-
zelmansche volken in de heele we
reld, van den Indischen tot den
Atlantisdhen Oceaan, het begin
zal zijn vari "een nieuw geschied
kundig tijdperk. Dit zal geken
merkt worden door het herwinnen
van de onafhankelijkheid en den
bloei der Mahomedaansclie naties.
Natuurlijk is dit alles nog maar
ëên toekomstdrocfn vari Mahonie
ila&iisdhjej IdwteejperS 'en nationalis
ten. Het is eerder gesproken dan
gedaan. Maar de steeds groeiende
onafhankelijkheidsbewegingen in
de landen van den Islata zijn een
feit, waar rekening mee moet ge
houden, cri in dit kader dient de
strijd in 'en om Marokko geplaatst
Je worden,
[Minister Janssen diende, zcoals; wij
gemeld hebben, Dinsdag namiddag het
wetsontwerp, in, houdende verhooging
van de yoorloopige vergoeding, toege
kend, in afwachting van de nieuwe pen
sioenregeling, aan liet gepensionncerd
Staatspersoneel. Die vergoeding be
droeg per kwartaal 40 l.h. van het pen
sioenbedrag met maximum van 200 fr.
Het ontwerp verdubbelt die vergoe
ding voor liet derde kwartaal van 1925
en verdrievoudigt haar voor het vierde
kwartaal van 1925. Dus-80 t-.h. voor het
kwartaal Juli-September met maximum
van 400 fr.; en 120 l.h. voor het kwar
taal Oklober-Deccmbor met maximum
van 600 fr.
Brussel, 3 Juli. Men meldt dat M'.
Wauters, minister van arbeid, dezen
morgen geconfereerd heeft met de af
gevaardigden der werklieden der, me
taalnijverheid van het bekken van
Charleroi. Na dit onderhoud heeft de
minister de afgevaardigden der pa
troons van hetzelfde bekken ontvangen.
Men voegt er bij dat uit deze ge
sprekken volgt dat het op het huidig
oogenblik onmogelijk is van tot een
oplossing te komen vermits de uitge
broken stakingen een gcestes.tocstand
geschapen hebben, we4ke tamelijk ge
spannen mag genoemd worden.
De Fransche regeering heeft den
kommunistischen burgemeester van
Gabannes, in het Zuiden afgesteld. Die
vent is in zijne gemeente plakbrieven
gaan uithangen, in dewelke de regce-
ring wordt beleedigd en dc soldaten
tot ongehoorzaamheid worden aange
hitst.
In de grotten van Postunia, streek
door Italië na den oorlog herbekomen,
ontdekte men nieuwe zalen en een groot
meer.
Men ontdekte in die zalen duizenden
geraamten van voorhistorische dieren,
(dinosauren, beren, mammoets# reu
zenvogels, enz.);
Men veronderstelt dat de voorhisto
rische menschen de dieren verjaagd
hebben en dat deze in de grot een
schuilplaats gingen zoeken maar er
verstikten.
Ook zou men eenige menschenge-
raamten entdekt hebben.
Het schooljaar 1924-25 spoedt ten
einde. Zoo ze lukken en ik wensch
het hun van harte zullen er in eene
gemeente bij Aalst, niet min dan 5 juf
vrouwen vereerd worden met het di
ploma van onderwijzeres voor de lage
re scholen. Een echt manna!... Een ze
gen!...
De buurvrouwen hebben dan ook
reeds 't hoofd bijeengestoken, menig
dorper heeft, tussehen pot en pint, die
netelige kwestie al eens aangeraakt.
Ze zeggen dit, ze zeggen dat... ze fluis
teren dat er in't geniep,pootjes gegeven
listen en lagen gelegd worden om toch,
als 't passen mocht, 't eigen kind op
t eigen dorp geplaatst te zien. Wie
nooit bij de zon was., tracht er nu bij
te geraken Is hun kind dan niet van
hier afkomstig van over honderd
jaar En die... en gene Peuh
zoo vreemd als 't zijn kan Vreemdh.
Alsof de bediening van onderwijzer,
van politieambtenaar, iedere bediening,
waar invloed en ontzag voor noodig is,
niet best in vreemde handen ware Ik
heb destijds gemeenten gekend waar
men geen enkel dorpsgenoot, hoe be
kwaam cok, ais onderwijzer wilde, 't
Was, in sommige omstandigheden, een
groote last" geweerd en die gemeenten
vaarden cr niet te slechter bij
Maar...- vermits het hier nu anders
is, wordt zulk diplomaregen een ware
nachtmerrie voor de betrokken Over
heid Zij heeft er al staalkens van
beleefd, andere slaan voor de deur
On ne peut contenler tout le monde,
et son pèrc Zijn vader soms .noi
't minst
Waar er, naar ons bescheiden oor
deel, in zulke gevallen 'dient op gelet
Niet naar vaders kind, naar moeders
nichtje, naar pooljesgeven, flikflooie
rs oi andpuft ItëflijkheêlU IPaax ia de
eerste plaats, :cn vooral, tiaar 'de Ver
dienste En wat zijn wel (de faktors
daartoe
AV De graad van het diploma.
Er was eens een tijd dat er graden
waren, dan, langen tijd waren er geen,
nu zijn cr weer 1 't Is er waarlijk niet te
slechter om! Men kome me nu niet zeg
gen dat dit verschil in diploma niet ern
stig is, dan zijn 't immers do gestich
ten, die ze afleveren, nog veel min Do
eesteskrachien kunnen gemeten wor
den juist gelijk de lichaamskrachten.
En beloond ook !...Ik heb b'.v. nog nooit
geweten dat een hoogstudent, die op
zijn diploma het gesapige avec fruit
vermeld had, leeraar werd aan de lioo-
goschool
Men kan wel goed onderwijzer zijii,
vooral in do lagere klassen, met een di
ploma van allerlaagsten graad, waar
om niet Men kan dat ook wel zonder
diploma Ik heb er zoo'n gekend
onder de wet van 79,zaliger gedachtenis
en ook wel later, maar 't waren uitzon
deringen op den algemeenen regel.
t Was dan wel een gezegende tijd
Een mijner vrienden was gediplomeerd
onderwijzer in een bisschoppelijk col
lege onzer provintie. Buiten zijn ge
wone klas, was hij gelast met "den kur-
sus van teekenen (projectie 'en pers
pectief)'t Was dan ook een zeer bc-
ïaafd jongeling die dag en nacht werk
te en zwoegde. En weet ge lioe hoog
dan zijn wedde beliep De kolossale
om van 200 fr. 's jaars., met kost eii
inwoon 200 frank In dien tijd
ond men een goed kosthuis voor 45
fr. ter maand zoodat zijn eigenlijke
jaarwedde 740 fr. bedroeg !..-.■ Een
schat Als er geen middel was om
daarmee fortuin te maken, lïeb' ik er
waarlijk geen versland meer van En
zeggen dat er te dien tijde, in dezelfde
stad, wevers waren die gemakkelijk hun
30 fr. per week of ruim E500 fr. 's jaars
wonnen Ja, do onderwijzer 'is te al
len tijde een echt budjetvreter geweest,
maar die kost moest erg ongezond zijn
want geen enkel werd er vet op 1.
De graad.van het diploma geeft dus
een eerste middel ban de bevoegde
Overheid cm te ziften, en dit op 'n ern
stige, gegronde manier I
'k Herinner me nog de zalige tijd dat
er geen graden bestonden Toen had ik
een vriend, cn die yriend had een zoon,
en die zoon was een puik onderwijzer,
nu schoolopziener. Als hij eenige jaren
dienst telde, vroeg hij 'n plaats, yan
hoofdonderwijzer in .een kleine ge
meente. Hij had maar één mededinger.
Deze laatste was de allerlaatste yan
den kursus waarvan bij tweede was.
Maar hij had den geest van. negocie.
was praktischer aangelegd cn had, zoo
men gewoonlijk zegt, streken in de
mouw. Hij kocht, voor geld, eenige ge
meenteraadsleden uit, den burgervader
inbegrepen, en..« 't spel was geloo-
pen!... Da Jood werd benoemd JVat
wilt ge Het diploma vermeldde im
mers geen verschil, zelfs niet de be
haalde punten op 't eindexaam .-^ O.
schoone tijd van het vijffrankstuk
O heilige liefde voor lvet volkskind O
gulden tijd van het onderwijs
B) In geval van gelijkhoid In diplo
mas, de reeds bewezen diensten in het
onderwijs, vooral in het PLAATSELIJK
onderwijs.
Al smedende wordt men smid, al on
derwijzend, onderwijzer. Iemand die
pas de normaalschool verlaat is, op
onderwijsgebied, niets, minder dan
niets... Ondervinding doet leeren
Alle theorie is nietig als men de prak
tijk mist !..t Men geve dus, in voorko
mend geval, met gelijk diploma, den
voorkeur aan diegenen die reeds# met
bijval, do vuurproef 'doorstonden 1
Vooral de bewezen diensten in 't lokaal
onderwijs 'dienen in aanmerkirfg geno
men. Dat was immer en overal een ti
tel die, met reden, wordt ingezien.
Ten slotte wenscli ik "die toekomsti
ge onderwijzeressen goed heil, hier of
elders
Het daglïet in bet' Oosten Veel
doornen zijn reeds, onder stofTelijk
oogpunt, uit 't onderwijs geweerd, 't is
nu geen slavenjuk, geen galeiboeven
postje meer. Toch heeft een gewetens
vol onderwijzer, nu als toen, zijn ver
antwoordelijkheid cn zijn last... Doch
als soms nog een scherpe "doorn hem
kwetst, dal hij dan denke aan zijn
voorgangcrsi, zijn eigen onderwijzers
wellicht, aan de mannen die zich of-
beulden in klassen van 120 leerlingen
cn meer, met. drij, soms vier afdeelin-
gen, in krochten zonder lucht of licht,
en dat voor een hongerloon waar de
geringste fabriekwerker medelijdend,
soms ook spottend, op neerzag
PETER PAUWEL5,
ROND HET WRAK VAN DE «MERIDAx
Amerikaansclio sportmannon uit
New-York hebben, na .14 "dagen zoekens,
de plaats gevonden, waar op 213. yoct
diepte bet wrak yan do «Merida ligt',
een stoomschip, dat in 1911 gezonken
is met voor 800.000 dollar edele meta
len aan boord.
Men zal thans trachten de lading
door duikers te lalen bergen. Daar de
plaats yan het wrak door dranksmok
kelaars bezocht wordt, zal' het duiker-
werk door 35 gewapende mannen be
waakt worden.
UITSLAG VAN DONDERDAG.
DE ROORfiSCH-KATHOLÏEKEN
HOUDEN STAND,
Donderdag jyaren bekend dc voor
loopige cijfers in de. kieskringen Am
sterdam, Rotterdam, den Haag, Zee
land, .Overijssel, Limburg slechts
zes yan cle achttien kieskringen ren de
steden onderdeelen yan kieskringen,
Assen, den Helder, Leiden, Doordrecht,
Arnhem, den Bosch, Tilburg, Haarlem,
Groningen, Leeuwarden cn Heerlen en
omgeving. Het totaal aantal geldige
stemmen in deze kringen en steden be
droeg 1,473,719, als volgt yerdeeld
Hoomsch Ivath, .409,118
Christ. Hist, .1.13,519.
'Anti-Rev. ;i37.15G
Socialisten 410.541!
Commun. 27..069,
Vrijzinn, dem, 84.195
Vrijheidsbond (lib.)v !11.1.740
Blijkens genoemde cijfers, bleycn,
vergeleken bij do Kamerverkiezingen
van .1922, de Roomscli-katlvolieken sta-
tionnair, terwijl de anti-re vol. ruim
10.000, de Christ, hislorischen 5000, de
communisten .1300 stejnmen verloren.
De grootste winst js yoor, de socialis-
-ten, met tot dusver 75.000 stemmen
verder ds vrijz.-democraten met 18000
stemmen, en de Vrijheidsbond metj
1500 stemmen.
üit de cijfers kan reeds opgemaakt
worden, dat gekozen zijn 12 socialisten,
12 R. Kath. 4 anti-revol.. 3 Christ, hist.,
yrijheidsbonders. en 2 vrijzinnig-de
mocraten, 1
De drie regeeringspartijen, merkt do
N.R.Ct.», zijn aan den yerliezenden
kant, Roomsch-katholieken, zoowel als
anti-revolutionairen cn cliristclijk-his,
tcriSchcn. Merkwaardig j.$ dat de
Roomsch-katholieken, wel verliezen in
hun beste kieskringen, waar tegenover
de sociaal-democraten vooruitgaan,
maar de S.D.A.P. heeft toch haar groot-
sten vooruitgang in andore kringen,
zoodat men tot de conclusie neigt, dat
het yerlies van de Roomschen aan dc
S.D.A.P., waarop, door deze laatste ge
rekend werd, niet overgroot is.
De zeer. intensieve verkiezingspropa
ganda, die de R.-K. hebben uitgeoefend;
lijkt dus wel eenig doel te hebben ge
troffen. Een deel van de katholieke
stemmen is waarschijnlijk ook over-
cgaan naar R.-K. .Volkspartij, die in
de nieuwe Kamer nu wel een zetel zou
bezetten, liadde niet juist in Tilburg»
haar zetCi, de R.K. Volkspartij aan de
R. K. Staatspartij een goed aantal
stemmen yerloren.
Ook de anti-revolutionairen zijn aan
de verliezende hand.Daartegenover zijn
echter de Staatkundig gerefomeerden
en de Hervormde gereformeerden m
aantal toegenomen. Men zal hier dus
met eene verplaatsing van stemmen
naar de meer consequente en steilere
fracties te doen hebben*
De christelijk-historischen, die bij dé
vorige verkiezing yeel stemmen van
liberalen moeten hebben gehad, schij
nen dien bijstand weer aan het verlie
zen. Tegenover hun verminderingen
staan winsten van den Vrijheidsbond.
Voor zoover tot nu toe bekend, heeft de
Vrijheidsbond niet te klagen. Hij boekt
nog al winst, al zijn er kieskringen
waar dit niet het geval is, en een enke
le, waar zelfs achteruitgang valt waar,
te nemon.
De communisten zijn fel achteruit
gegaan, wat aan de socialisten ten goe
de komt.
Amsterdam, 2 Juli.6De toestand ta
half drie namiddag is de volgende:
De verplaatsing naar links neemt
toe. Tot nu toe heeft 'de rechterzijde
790.058 stemmen behaald en do linker
zijde 676.929, welke aldus verdeeld
worden
R.-Katholieken 515.938
Orth. protestanten 274.122
Socialen '446.671!
Liberale partijen 230.258
'Andere partijen, £L9JLV3Ü