't Poolonderzoek
Donderdag
Oct. 1925
De oorlogsverantwoor-
delijkheid
De boeren-afgevaardig
den onderhandelen met
den heer bestuurder der
belastingen
Dc nieuwe pensioenwei
Ministerie van
Spoorwegen
Nog de veiligheidskwestie
Koloniale Hoogeschool
Eupen-Malmédy
Inkasseering der
kwijtschrifleu
'I Russisch spoorwegnel
Kerkstraat, 9 en 21, Aat.sï.
XXXI' JAARGANG NUMMER 226
Tel. 114 DAGBLAD IS CENTIEMEN WEKELIJKS 0.75 Uitgever: J. Van Nüffel-De Gendt
H. Remigiua
Zon op 5,50. onder 5,30
Volle Maan den 2
Publiciteit buiten het Arr. AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, ;13, te Brussel. Rue de Richelieu, .Pferljs, Bream's Buildings, Londres E. C. 4, ga
De beteekenis der rAmundsen-ex-
peditic voor. de. werenschap.
Aan een artikel van den beken
den dokter Bh bot in Aftenpos-
teu over de beteekenis der laatste
N oordpoolexpeditie ontleent de
«Mab», de volgende bijzonderhe
den:
De schitterende daad, welke
Amundsen en zijne mannen uitge
voerd hebben, is een gebeurtenis
van buitengewoon groote beteeke
nis in de geschiedenis van het Pool
onderzoek.
Dank zij deze expeditie hebben
we nu zekere gegevens aangaande
de gesteldheid van het Poolbassin.
Wij weten nu, dat er geen land ge
vonden wordt boven 'liet Noorde
lijkste deel van Spitsbergen, en
zooals reeds geconstateerd door de
«Fratn»-expeditie dat er bij
den Noordpool een diepe zee is in
tegenstelling met het groote land
gebied bij de Zuidpool.
340 Km. ten Noorden van de
Noordelijkste lijn, welke de
(«Fram2, gevolgd heeft op zijn be
roemde vaart door de Poolzee, heeft
'Amundsen een diepte in de zee ge
peild van 3750 m., In de nabijheid
van de Noordpool heeft onze pla
neet dus een enorme verdieping
de diepte is ongeveer gelijk de
hoogte van de Mont Blanc bij Cha-
tnonix.
Behalve dat heeft Amundsen een
heele reeks observaties gedaan, wel
ke een zeer waardevolle bijdrage
leveren voor onze geografische we
tenschap. Vooral zijn de meteorolo
gische onderzoekingen op onge
veer 88 gr. N. breedte gedaan van
22 Mei tot 16 Juni, van zeer groo
te beteekenis.
Nooit te voren zijn er gedurende
zoo een lang tijdperk dergelijke
observaties verricht. Nu hebben
we juiste mededeelingen aangaan
de temperatuur in de zomermaan
den in de nabijheid van den Noord
pool. Van den anderen kant zijn de
ervaringen van belang, welke
Amundsen en zijn helpers onder
het werk om het vliegmacbien te
repareeren voor den terugtocht
naar Spitsbergen hebben opge
daan aangaande het drijf ijs.
Wat doet er dan toe, of de expe
ditie het Poolpunt, niet bereikt
heeft De Noordpool is alleen een
matematisch punt op het groote ijs
veld. dat het gelieele Noordpoolge
bied bedekt. De eenë dag is dit
punt bedekt met een ijsvlak', den
anderen dag met een ander ijsvlak.
Het eigenlijke Poolpunt te berei
ken :s daarom van geen bijzondere
beteekenis en daar het drijfijs
waarschijnlijk voor de vliegers de
mogelijkheid heeft uitgesloten, om
op den Noordpool zelf te landen,
moet men Amundsen gelukwen-
schen, dat hij zich niet tot een on
voorzichtige daad liet verleiden.
Maar hoe rijk de oogst van de
wetenschappelijke observaties, wel
ke de nieuwe expeditie heeft opge
leverd, ook moge zijn, van groote-
ië beteekenis is de omwenteling Siï
het Poolonderzoek door de onder
neming van Amundsen. Het is niet'
nood'g er aan te herinneren hoe ve
le expedities over de Poolzee te
leurstellingen gebracht hebben.
Schepen zijn hier van geen nut,
omdat ze zich geen weg kunnen
banen door het drijfijs.
Al zou het gelukken ze zoo in
het i js geplaatst te krijgen, dat ze
inct den stroom zouden meedrij
ven kan nog teleurstelling volgen
zooals b.v. het geval was met dej
trokken zijn veel te langzame ver
voermiddelen en bereiden den deel
nemers al te harde beproevingen,
Van den anderen kant zijn deze
middelen om vooruit te komen
als ze op drijfijs benut worden
aan wisselingen onderworpen, wel
ke door de stroomingen der zee ver
oorzaakt worden. Deze kunnen ge
makkelijk in de tegenovergestelde
richting voeren als die, welke men
beoogd heeft.
Amundsen heeft nu voor altijd
bewezen, welk een uitstekend werk
tuig de vliegmachien is voor het on
derzoek in de onbekende streken
van het Poolgebied. In een vlieg
tocht van 16 uien heeft hij 160.000
v.m. doorzocht, terwijl hij niet sle
de en hond op het beste geval vele
jaren kon duren, voor een minder
goed resultaat bereikt werd.
Alleen het gevaar met de lan
ding op ijs begrenst de mogelijk
heden van het gebruik van dit uit
stekend vervoermiddel.
Welk nut is er dan voor een land
DuitsMand ontkent ze.
Volgens een Berlijnseh Wad zullen
kanselier Luther en M. Stresemann, mi
nister van Buitenlandsohe Zaken, op
het einde der week vertrekken naar
Locarno, waar de konferencie der vei
ligheid gaat gehouden worden.
Verwijzend naar de verklaringen
van oud-kanselier Marx, op 22 Augusti
1924, betreffend de beteekening dei-
niet cenige verantwoordelijkheid van
Dnitsehland aan den oorlog, beteete-
nir.g die overigens nooit gedaan werd,
voegt het blad erbij
- De huidige regeering krijgt dien
last te dragen. Haar plicht is te herha
len hetgeen verleden jaar in September
verklaard aan den Volkenbond, name
lijk dal het aanvaarden van nieuwe we-
derlancïsohe verpliehtigcn (hoegenaamd
geen vrijwillige erkenning meebrengt
van de zedelijke schuld van Duitsdh-
land.
gelegen in zulke ondernemingen
45 jaren geleden reisde ik op een
prachtigen Jun'imorgen voor den
eersten keer in het schoone Citris-
tianaford. Noorwegen was toen
nog betrekkelijk weinig bekend (in
Europa. Ik spreek hier van de ge
wone luid The man in the street»
Men wist, dat Noorwegen een
koud land was, dat de Noren klip-!]
visch verkochten en dat hun karak
ter zeer sympathiek is. Dat was
zoowat alles wat men van Noorwe
gen wist, 16 jaren later kwam Nan-
sen's beroemde terugtocht als een
bliksemstraal en Noorwegens naam
rloog over de wereld en werd over
al met eerbied genoemd. Daarna
kwamen Sverdrups en Isachsens
expedities, zoo de Noord-Westpa
sage niet Gjea en dari Amund-
sens Zuidpool-expeditie én de
bewondering steeg meer en meer.
Vandaag wekt Amundsens Noord-
ol-expeditie overal geestdrift én
bewondering, en de sympathie voor
zijn land is groot. Ads Noorwegen
vandaag een zoo uitstekende positie
heeft over de geheele wereld, dan is
dat vooral te danken aan 's lands
groote Poolonderzoekers, Hun on
dernemingen hébben Noorwegen in
bet algemeen övèr de geheele we
reld bekend gemaakt, en in het be
wustzijn vail allen staat Amundsen
als de incorpèratie der beste éigen-
schappen. welke het Noordsche
volk onderscheiden.
-WV
De afgevaardigden van den Boeren
bond, van de Ligue Agricole van E. H.
Cordier, van de U. P. A. uit Walonië,
hebben Dinsdag morgen een onderhoud
ge/had met M, Genin, algemeen be
stuurder van de reebtstreeksebe belas
tingen. De Belgische Boerenbond was
vertegenwoordigd door E. H. Brussel
mans volksvertegenwoordiger 'E. H.
Colpaert, adv. De Vleeschhouwer, enz.
De bespreking liep over de toepas
sing van de overdradhttaks voor den
verkoop van de landlbouwprod tikten en
van vee. Herhaaldelijk werd er reeds
aangedrongen op de herziening van de
wettelijke bepalingen betreffende de
overdrachttaks. Nu 1 de regeering een
wetsontwerp beeft doen stemmen op de
fiskale amnestie, wensdhen de afge
vaardigden van den Boerenbond dat
voor bet verleden zooals voor de toe
komst de overdradhttaks zon geïnd wor
den volgens een forfaitair stelsel. Bij
voorbeeld wat de landbouw prod ukten
aangaat, zou de overdrachtsaks bere
kend worden per keklaar.
r 0i hoop «bestaat dat de regeering op
jviauci .bieden door 'honden ge-1 dien wenscb zal ingaan.
Ziehier eenige nadere inlichtingen
over de nieuwe pensioenwet Moyersoen-
Tschoffen, die binnen enkele maanden
van toepassing wordt
Voor dc leden der Lijfrentmaatschappij
en andere.
Met 1 Januari 1926 vervalt de oude
eu treedt de nieuwe wet van 1924 in
voege. Alles wat ge tot (hiertoe gestort
hdbt, blijft gestort en bet tot biertoe ver-r
kregen pensioen hetwelk ge door uwe
stortingen samengesteld (hebt, kunt ge
^verkrijgen aan den ouderdam dien gij
zelf uitgekozen hebt, 't zij 50, 55, 60 of
65 jaar.
In bet vervolg echter, 't is te zeggen,
van af 1926, moet ge storten met afge
staan kapitaal. Op bet voorbehouden
kapitaal, uitkeerbaar bij sterfgeval,
geeft de Staat geen de minste toelage
meer. Nochtans wat ze tot hiertoe met
voorbehouden kapitaal gestort hadden
blijft ibij sterfgeval uitkeerbaar aan
hunne familie.
Voor alle leden der lijfrentmaatschap
pij die omdat ze Staatsbedienden zijn en
in die hoedanigheid hun pensioen zul
len trekken, zooals priesters, onderwij--
zers, treinlbedienden, mijnwerkers en
andere bedienden is het nutteloos, na
1925 nog te storten omdat de Staat voor
al die menschen geen toelage meer geeft.
Dus, in een woord, de oude wet en de
oude manier van storten loopen ten ein:
de op 30 December 1925. Alles wat gé
tol 'hiertoe aan pensioen verkregen hebt
blijft verkregen.
Met 1 Januari 1926 komt nu de nieu
we wet in werking en die voorziet voor
ieder aangesloten lid. een pensioen van
720 fr.
Om dit nieuw pensioen te verkrijgen
meet ge vanaf 1926 opnieuw beginnen
te storten.
Iedereen moet storten, 't zij hij werkt,
't zij vrijwillig. Wat ge nu om die 720
fr. te trekken op vijf-en-zestig jarigen
ouderdom moot storten, zal u op tijd en
stond bekend gemaakt worden. Alleen
willen wij van iedereen hierop bijzon
derlijk de aandacht trekken.
t Is dat iedereen zal moeten deel ma
ken van eene lijfrentmaatschappij, iong
of oud, verplicht of niet en daar de" toe
loop zoo groot zal worden dat ze waar
schijnlijk le Brussel door het reuzen-
weik niet k.aar zullen worden, wordt
aan iedereen den raad gegeven zoo spoe
dig mogelijk lid te worden van lijf-
rentmaatséhappijen en reeds in 1925 de
minima storting te doen van 3 fr om
ill 1920 niet fe laat te komen.
Wanneer nu ieder lid der maatschap
pij en ook dc-zen die nu nog geen lid zijn
den raad volgen, dan zal iedereen die
m de vereischte voorwaarden verkeert,
een pensioen bekomen van ten minste
720 fr en daarbij nog het pensioen dat
ze «oor hunne vroegere stortingen reeds
verkregen hebben.
I oor de menschen boven de 65 jaar.
Alle oude mensdhen van boven de
©O jaar die reeds in het bezit zijn van
hun ouderdomspensioen, en geen volle
600 fr. trekken omdat 'ze nog wat ver
dienen, moeten vanaf October dit jaar
naar den ontvanger der belastingen
gaan om de herziening van hun pen
sioen te vragen cn velen van hen znlien
6 fr O'ekken in plaats van de
400, o00, 550 fr. die ze nu hebben.
Onde mensdhen van boven de 65 jaar
die tot hiertoe uw pensioon niet gekre
gen hebt, gij ook moet allen aan" den
heer ontvanger uw pensioen gaan aan
vragen en in algemeenen regel gespro
ken, allen die «ee.ne eigendommen heb
ben van boven rle 9000 fr. of geene 6000
fr. gespaarde eenten hebben of... geone
miliionnairen zijn, zullen (het pen3i_oen.
krijgen,
Ingevolge van een ministerieel be
sluit, zullen de aan het Internationaal
turn feest, ingericht te HEERLEN (Ne
derland). op 4 October aanstaande,
door de «Souvenir Beige» deelnemen
de Belgische maatschappijen, op de
Belgische lijnen eene vermindering
van 50 op de gewone prijzen der rei
zigersbiljetten bekomen, zoo voor
heen- ala voor de terugreis.
Op overlegging van de naamlijst
voorgeschreven bij het reglement be
treffende het vervoer van maatschap
pij leden die in groep reizen, zal de ver-
trekstatie aan de belanghebbenden,
welk ook het getal leden weze die op de
lijst voorkomen, rechtslreeksche heen
en terugbiljetten afgeven, waarin de
voornoemde vermindering voor het
Belgisch spoor zal begrepen zijn.
TEKST VAN DE DUITSCHE NOTA
AAN BELGIE.
De nota, door den minister van
Duitschland aari den heer Yandervelde
overhandigd, luidt als volgt
In antwoord op de nota, 16 Sep
tember overhandigd door den vertegen
woordiger van het Koninklijk gouver
nement van Belgie, heeft het Duitseh
goevernement de eer, te laten weten dat
het zich ten volle aansluit bij 'het ver
langen van de Geallieerde Goeverne-
menten, de ondeihandelingen voor het
sluiten van een veiligheidspaet zooveel
mogelijk te bespoedigen.
Het Duitseh Goevernement hoopt
ook van zijn kant, dat de samenkomst
van de vertegenwoordigers der bij de
bank betrokken landen de definitieve
regeling van de hangende problemen
zal verhaasten, weshalve het akkoord
gaat met het voorstel, vervat in hun no
ta van 27 Augustus, om de conferentie
zoohaast mogelijk te houden.
Als datum voor de in 'Zwitserland
te houden conferentie,, stelt het Duitseh
goevernement. den 5 October voor.»
0
Donderdag 3e October aanstaande,
zullen de deuren der Koloniale Hooge
school van België, te Antwerpen, geo
pend worden aan de 6e promotie van
dit gesticht. Deze promotie, die de
naam heeft gekregen van Promotie
Général Thvs», bestaat uit 18 leerlin
gen die voldaan hebben aan het ver-
oisclit examen en voor dewelke 34 kan
didaten waren ingeschreven. Hierna de
namen van onze nieuwe studenten, vol
gens rangschikking:
Moriamé Robert; Vanden Bussche
Cyrille; Augustevns René; Vanderi-
broele Maurice"; Roelandts Francois]
Devers Romain; Grandjeari Gillis
Lemborelle Antoine; Pittoors Sady]
Vauthier Daniel; Roeges Paul; Vossen
Joseph; Theeuws Joseph; Schmidt Ro
bert; Dc Smet Achille; Gevers Jules]
Renard Jean; Van Roeschoudt Louis.
Een Belg die, uit hoofde van zijn be
roep vele omreizen doet in de nieuw-
Belgische kantons van Eupen-Malmé-
dv, gaf aan oen Brusselseh konfrater
zijne meening te kennen, bij ondervin
ding opgedaan, nopens de gemoedsge
steltenis der bevolking in nieuw-Belgie.
Zijne verklaring komt bondig hierop
neer
Malmédy en de omliggende ge?
meenten waar de Fransdhe taal de bo
venhand heeft schijnen meer en
meer toenaderingsgezind jegens Belgie.
Zulks komt door de menigvuldige lx»
trekkingen met ons. Er blijft echter
menige onverzoenbare Duitsdher
waaronder gansehe familien. Er zijn
ook rechtzinnige Belgen en het jonge
geslacht schijnt meer en meer geneigd,
in Belgie opvoeding en onderwijs te
gaan zoeken, wat een goed yoorteeken is'
voor de toekomst.
De bevolking der overige gemeenten
van 'het kanton Malmédy, waar Duitseh
gesproken wordt, is vooral landelijk, en
bekommert, zich meer met haar eigen
belangen en welzijn, dan met politiek.
Men mag niet zeggen dat zij «Belg»
zijn en zij zouden zich wel eerder
Dnitsehgezind toonen, echter meer uit
dwarsdrijverij dari uit overtuiging.
Daarin liet overigens weinig gevaar.
•Malmédy toont, zich feitelijk eerder
Waal3ch-gebied dan Belgisch-gezind
Eupen is volledig Duitseh gebleven
en laat zulks, zonder dat het lot eigen
lijke betoogingen 'kome, bij elke gele*
genlheid voelen. Hier weet men mins*
tens ondubbelzinnig hoever men staat.
De inwoners van St. Yith gaven vroe
ger den indruk, meer Duitseh te zijn,
nu, dan voor den oorlog. Tihans schijnt
daarin eenige verbetering gekomen.
'.Ziedaar de toestand, 5 jaren na do
herlij ving onzer verloste broeders
bij Belgie.
Lncaseering van kwijtschriften
A. Een koninkl. besluit, dat op 1 Oc
tober in werking treedt, bepaalt:
a) Op de kwijtschriften mag een per
soonlijke mededeeling aangebracht
worden.
b) De termijn van bewaring ten kan
tore van niet aan de bestellers bepaalde
gewone kwijtschriften en verreken-
kwijtschriften verstrijkt daags na do
aanbieding, bij het sluiten van de win
ketten voor geldverridhtingen.
c) Het voordeel hierin bestaande daji
voor kwijtschriften bij de 2e of bij de
4e aanbieding slechts het halve recht
wordt gegeven, is afgeschaft. Een zelf
de titel mag bijgevolg een onbepaald
gel al keeren ter invordering worden
afgegeven, mits het volle frankeerredlit
telkens opnieuw wordt gedaan.
d) Het minimumrecht voor verre-
kerikwijtscbriften wordt op 50 centiem
gebracht; bet staat echter den af gevers
in ieder geval vrij, het kwijlsChrift op
bet voorwerp zelf te schrijven of er zich
bij te bepalen bet bedrag van de te in-
casseeren som er op te vermelden.
B. Om het voordeel van het ver- -
minderd tarief te genieten, moeten de
kennisgevingen van -aanbieding van
'kwijtschriften en ontvangkaarten ter
zelfder tijd, dis de te incasseeren waar
den aari het vnnlcet afgegeven worden.
De in de bus gestoken kennisgevin
gen" worden als postkaarten gefran
keerd.
e V Om do verrichtingen te verge
makkelijken: 'dienen de afgevers vari
kwijtschriften hunne titels in de volg
orde der bestemmingen op 'de borderel
len van aangifte in te schrijven.
De onbevoegdheid der bolchevisten.
De toestand op de Russische spoor
wegen is verre van zoo schitterend to
zijn als de officieele verslagen bet wil
len doen veronderstellen. Zulks blijkt
nu uit eene veiklaring van den Skom-
missaris der verkeerswegen in de alge- j
meene vergadering der beheerraden
van de Russische spoorwegen. De uit
bating door de Soviets mag (hoegenaamd
niet als een voorbeeld of als een model
aangehaald worden.
De bevoegde volkskommissaris druk
te zich als volgt uit: «Spijts de spocr
dige ontwikkeling van het goedercn-
trafiek, bevindt de nationale nijverheid
van bet spoorvervoer zidli in een liache-
l.ijken toestand, te wijten aan verschei'
dene al even erge oorzaken. Alzoo moe
ten bijna al de sporen volledig her
nieuwd worden, daar ze (heelemaal ver
sleten zijn. Maar er is geen geld in kas,
Ook het rollend materiaal is versleten
en men mag zeggen, dat er 118.000 tot
120.000 wagons zijn welke zylfs niet
meer baten. Er moet uitgezien worden
naar een reeks radikale maatregelen'
om bij hoogdringendheid voor nieuw,
sterk en veel materiaal te zorgen. Maar
waar zal men het geld balen?
Het besluit waartoe de volkskommis
saris der verkeerswegen komt, is do
moeite waard aangehaald:
Om de maatregelen te verwezen-:
lijken, zegt hij, voor de goede inrich
ting van ons vervoerbedrijf, is het noo-
dig ons financieel stelsel te wijzigen.
Men moet voor het vervoer een finan
cieel stelsel huldigen, welk de verschil
lende spoornetten toelaat hun uitbating
te ontwikkelen volgens de noodwendig
heden der verschillende domeinen vari
de algeineene ckonomie en de behoeften'
der gewesten, door de spoorwegen be
diend.
Om hiertoe 'te geraken] stelt de volks
kommissaris voor de spoornetten een
zekere zelfstandigheid tc verleenerir
waarbij zij hun eigen hulpbronnen
zouden kunnen gebruiken in samen
hang met de andere takken der natio
nale ckonomie. Hetgeen de roode man
voorstelt, is echter niets anders dan da
terugkeer naar de metboden van het ge
hate burger-kapitalism, zoo vinnig eri
scherp tot hiertoe door de kommunisteri,
bestreden.