De honderdste verjaring
van de kaars
Nog een katholiek meer
gekozen
in Oost-Vlaanderen
De ouderleekeniaa: van
't Verdrag
van Locarno
Oudes dompensioenen
De Goudeu Roos
De kolenontvreemdiu-
gen ten natleele van den
Slaat
De krach te Antwerpen
Een Eneelsche duikboot
vermist
Dieven in tie kerk van
St Pielers Jelle
Doodelijk auto=08igeïuk
De burgemeester van
Sofia vermoord
Fratsen der electriciteit
Doodelijke val te leper
Griekenland schaft aüle
ridderorden
en decoraties af
Aanvaring te Dover
Het Spaansch direclorum
neemt maatregelen tegen
de vrijmetselaars
XXXI- JAARGANG NUMMER 282
Kerkstraat, 9 en 21, Must. Tel. 114 - DA.GBLA.I3 - 5 5 CENTIEMEN - WEKELIJKS C.?5
Uitgever: J. Van Nupfel-De Gendt
Publiciteit buiten het Arr.
Loneres
P grijs, r— Bream's
Buildmgs,
Richelieu,
Agentschap Kavas, Adolf Maxlaan
iwj te Brussel.
AALST
Edmond
onder
(Zooals wij gisteren reeds meldden is
er in de provincie Oost-Vlaanderen na
melijk voor het chstnkt Evergem.-St-
Amandsberg, nog een katholiek meer
gekozen.
Ziellier wat onze konfrater Het volk
van Gent daarover schrijft:
Vrijdagmorgen jl. is het hoofdbu-
reel der Jaesverrichtingen van het ar
rondissement Gent opnieuw 'bijeen ge
roepen geworden, ten einde de bereke
ningen te herzien van de verschillige
uitslagen. Het was verwittigd geweest
dat de uitgeroepen uitslag onnauwkeu
rig was.
Men ging over tot de berekeningen
tn men bevond dat verwaarloosd was
geworden de verdeeling, voor den ze-
yenden zetel door koppeling toe te ken
nen, te doen. Men had dezen zetel een
voudig op uit zicht der cijfers aan de so
cialistische partij toegekend, namelijk
aan den socialistiseheiT kandidaat van
Evergem.
Als vrijdag door liet hoofdbureel die
eenvoudige verwaarloosde verdeeling
gedaan was, vond men dat er een ze
tel meer toekwam aan de katholieke
lijst.
Onze vriend Vanden Broecke, van
St. Amandsberg; is met dien nieuwen
zetel weg. Proficiat!
En 't moet nog juist lukken, dat een
socialist de plaats moet ruimen voor
een katholiek!
De bepaalde uitslag is nu: 49 zetels
voor de katholieken; 28 voor de socia
listen; 10 voor de liberalen 3 voor de
Daensisten.
Voorwaar, als de socialisten er zich
in eene toekomende kiezing nogmaals
op toeleggen de katholieken te willen
wegvegen, zullen zij wel doen zidh van
goed materieel, bezems, enz.., te voor
zien.
Nu deugde hun materieel niet en
het gevolg is, 'dat DE GROOTE
KULSCH nog voor OMBEPAALDEN
TIJD moet ITITGESTELD worden
De slotzitting van liet 5e Congres van
Nijverlieidsscheikunde, laatst te Parijs
gehouden, werd gewijd aan de herden
king van de honderdste verjaring van
de eerste toepassing van het werk van
öhevreul: de honderdste verjaring van
de kaars. De plechtigheid, voorgezeten
door M. Painlevc en vereerd met de
tegenwoordigheid van den Voorzitter
van de Republiek, werd gehouden bij
de Gobelins, in het lokaal zelf waar de
ontdekking gedaan werd.
De «Scheikundige navorschingen
over dc vlierlij ke vetstoffen en hun
oorsprong» welke de faam van den
gTOoten geleerde gevestigd hebhen, ver*
schenen in 1823. Hij voririaarde hierin
de eerste juiste theorie van de verzee
ping. Deze theorie leidde hem tot do
ontdekking van de stearine-kaars, het
was in Januari en in Juli 1823 dat hij.
öhevreul, samen met zijn medewerker
Gay-Lussac, zijn eerste brevetten nam,
eerst in Frankrijk, daarna in Enge
land voor dc Stearine-kaars.
Wij kunnen ons moeilijk voorstel
len welken vooruitgang op dat nog niet
al te ver verwijderd oogenblik, deze
ontdekking beieekende. Om er te kun
nen over oordeehn moet men de stin
kende. steeds dansende vlam gekend
hebiben, van de zuivere roetkaars, diq
men nog tot voor vijftig jaar ongeveer
op deze buitengemeenten gebruikte.
Want de Stearine-kaars werd aan
vankelijk enkel gebruikt als luxemid#
del voor de verlichting. Zij verving
zeer yoordcelig op de luchters de kaar
sen uit walvischvet vervaardigd, die
niet enkel minder in kwaliteit waren';
maar die, gezien de hooge prijzen;
enkel in de salons van de rijken over
vloedig konden gebruikt worden.
Luxe-artikel bleef, de kaars tot de
geboorte van de fee Electriciteit, wai\t
de vlugge vorderingen op technisch
verliohtingsgebied in den loop van de
tweede helft van de vorige eeuw konden
haar nauwelijks schaden. De lamp ge
stookt met vette olie, platte wiek en
glazen treksc'houw, welke de walmende
vetlamp verving (overgeërfd zonder do,
minste verbetering van onze verste
voorouders af) met noodzakelijk onop
houdend gepemp kon alleen bij een
voudige 'huishoudelijke bezigheden ge
bruikt worden.
De ontdekking van de petroleum,
met een onmeetbare draagkracht op
huishoudelijk gebied, en de eerste toe
passingen van het stecnkoolgas voor de
verlichting van de steden toepassing
welke ook van het jaar 1823 dagtce-
kent brachten geen omwenteling op
hot gebied van de feestelijke vcriioh-
ling. Gas werd slechts weinig in de sa
lons gebruikt, slechts dan. wanneer do
Verlichting door middel van kaarsen
goed kon nagebootst worden, wat zelfs
niet ganscb mogelijk was na de verbe»
teringen door Auer uitgevondende
blauwe vlam had iets oudadhtigs en te?
vens iels kunstigs, dat men vooral
venschie te bewaren.
Alleen dc tooveraehtige electriciteit
heeft deze overleveringen kunnen over
winnen. Dat was niet het werk van een
dag. Men vreesde van haar juist die ge
varen welke ze kwam verwijderen. Men
dient dan ook te zeggen, dat men veel
weg afgelegd heeft van de booglamp af
gaande over de lamp met kooldraad
van Edison, met roodachtig lichtdaar
na de zeer breekbare lamp met gepers-
sten metalen draad; verder de sterke,
weinig verbrandende lamp met gasstof
gevuld, waaraan men enkel het hevige
licht kon verwijten, tot het sterke en
toch zadhte, witte on zoo goed versprei
de licht van de opalin lampen van het
Argenta-type. Dat is het: gedroomde
licht voor feesten, dat onvergelijkbaar
de pracht van de kleedij en de schoon
heid van de vrouw doet uitkomen.
Verdreven, door de electriciteit als
luxe-verlichting, zal de kaars ook wel
dra volledig overtroffen worden zeliy
voor het eenvoudigste gebruik; het
eonfort dringt overal door en voor de
meesten onder ons, is de kaarsen pan
niets meer dan een herinnering. Het
gemak van aansteken en uitdooven van
de electriciteit door deze opgeleverd,
heeft ons er toe gebracht in de kleinste
hoekjes 3en vaste verlichting aan te
brengen. Het uitvinden, tamelijk kort
geleden,, van zwakstroomlampen, de
«lumecos» brengt veel tot deze hervor
ming bij: 'hun verbruik per uur be
draagt slechts het dertigste gedeelte van
de verlichting der kaars.
Over enkele jaren zal de kaars volle
dig in den vergeethoek geraakt zijn en
misschien zal men er ntet aan denken
er melding van te maken, wanneer men
de tweehonderdste verjaring zal vieren
can de onsterfelijke uitvinding van
Olievreul.
EEN GEDENKWAARDIGE DAG
TE LONDEN
Het verdrag van Locarno zal. Dinsdag
1 December a.s. in één der zalen van het
ministerie van buitenlandsche zaken te
Londen officieel get eekend worden.
Aanwezig zullen zijn MM. Ohamber-
lain, Briand, Mussolini, Vanderveide en
Stresemann, verder sir Cecil Hurst, sir
William Tyrrel. Bertkelot en de Italiaan
Scialojo
Ten slotte zijn uitnoodigingen ver
zonden aan den Duitschen Rijkskanse
lier Luther en aan de gezanten der groo-
le mogendheden, Baldwin zal den gas
ten in Downingstrect een lunch aanbie
den. Des avonds wordt, zooals gemeld,
door den koning en de koningin eei}
schitterend banket in Buckingham Pa
lace aangeboden.
Voor dit banket zijn tevens uitgenoo-
digd het diplomatisch corps, leiders der
politieke partijen, hoofden van dienst
en andere vertegenwoordigers van het
Britsohe openbare leven.
Den daarop volgenden dag zullen de
ministers van buitenlandsche zaken, die
het verdrag teekenden en hun collega's,
aanzitten aan een ontbijt aangeboden
door de stad Londen, 's Avonds zal te
hunner eere nogmaals een feestmaal
aangericht worden in Lancashire Hall,
het officieel ontvangstgebouw der regee
ring. waaraan de premier en andere te
Londen vertoevende ministers zullen
deelnemen.
Een officieele uitnoodiging aan de
Duitsche afgevaardigden voor de onder-
leekening op 1 December te Londen van
het verdrag van Locarno is te Berlijn
nog niet ontvangen. Dit is ook eerst
mogelijk, znodra onomstootelijk zal vast
staan, dat Dwiteehland het verdrag in
derdaad zal onderteekenen. Echter heeft
men deze aangelegenheid reeds onder
het oog gezien.
Volgens deze besprekingen zouden de
officieele Duitsche vertegenwoordigers
worden uitgenoodigd om met hun da
mes de gasten der Engelsche regeering
te zijn. Deze vertegenwoordigers zouden
dan zijn de Rijkskanselier Luther, de
minister van buitenlandsche zaken Stre
semann, Staatssecretaris Kempncr. de
juridische'raadgever Gans Dirksen.
Het ministerie van nijverheid en
arbeid en. maatschappelijke voorzorg,
heeft er toe besloten de vervallen ter
mijnen van het ouderdomspensioen,
die door de (belanghebbenden voor het
overlijden van de gerechtigden niet
konden worden getrokken, te betalen
binnen de bepalingen en onder de vol
gende voorwaarden
1. De gerechtigden moeten overleden
zijn na den 31 December 1924;
2. Er zal hoogstens worden betaald
de vervallen pensioenentermijnen be
treffende het 4de kwartaal, daarin be
grepen het kwartaal in den loop waar
van de gerechtigde is overleden.
3. Ten slotte, dient de aanvraag per
eenvoudigen brief gedaan aan den mi
nister van nijverheid, arbeid en maat
schappelijke voorzorg, binnen de zes
maanden na het overlijden van den
gerechtigden. Wat betreft de tusschen
1 Januari 1925 en 31 October 1925'
overleden gerechtigden, vangt dit tijds
bestek aan op 1 November 1925.
Hebben enkel recht op de uitbeta
ling waarvan sprake: a) de echtgenoot
(e) van de (n) overleden gerechtigde;
b) bij gebreke aan een echtgenoot (e)
de kinderen, die met de (n) gerechtig
de samen woonden, op het oogenblik
van het overlijden of die niet bemid
deld zijn in den zin der bepalingen
van artikel 4, 3e van het koninklijk be
sluit d.d. 10 November 1920, gewijzigd
bij dat d.d. 31 Maart 1924.
Aangezien deze ministcrieele beslis
sing van uitzonderlijken aard is. zal er
geen gevolg worden gegeven aan dé
aanvragen, welke aan bovenstaande
vereischten niet voldoen.
Wij hebben gemeld dat Z. H. de
Paus de Gouden Roos aan onze konin
gin lieeft geschonken, een eerbewijs,
dat een paar jaren geleden ook de ko
ningin van Spanje te beurt viel.
II. M. Elisabeth is de tweede Belgi
sche Koningin aan welke de Paus de
eer toekent. Koningin Marie-Henriette
was dc eerste-.
(Men weet dat de Roos eenc ruime
plaats inneemt in de kerkelijke symbo
liek. Zij is er het zinnebeeld der Liefde,
der Schoonheid, van 'het Gebed (Ro
zenkrans-Rozenhoedje), het Lijden en
het Martelaarschap, der verheven ste
deugden, inzonderheid dus van Maria,
«de Roos tusschen de doornen» (de we-
reldsche boosheden)
De rozentak uit den wortel van Jesso
(Davids vader), de Roos uit Anna's
schoot (Maria's moeder.)
Aan de Roos van Jericho een
klein wit bloempje, zijn vele legenden
gehecht Het Rozenhoedje wordt veelal
voorgesteld in vijf tientallen van witte
rozen, de deugden van Maria en vijf
ïoode, de Vijf Wonden Ghristi.
De Roos wordt ook voorgesteld al$
het symbool der Stilzwijgendheid in
het Biecht-Sacrament.
In de bouwsymboliek der kerken
verbeeld het roosvormige venster de
Almacht, de Schepping, het Heelal, en,
wanneer deze Roos in twaalf vakken
of stralen verdeeld is, wat meestal voor
komt. dan verbeelden die de 12 stam
men Israëls uit de Oude Wet, en de
Twaalf Apostelen, door Christus over
de wereld gezonden.
Daar nu het goud de kostbaarste
aardsche schat is, werd in dit metaal
de hemelsche scha** gesymboliseerd;
van daar dat de «nimben», lichtkrin
gen, die do 1 loofden der heiligenbeelden
omgeven, in goud zijn voorgesteld en
worden hunne afbeeldsels dikwijls op
gouden grond geschilderd of hunne ge
waden met gouden boorden en orna
menten opgesierd.
Het ten geschenke geven der Gou
den Roos 1.3 dus van wege den schenker
eene 'bloemenhulde gebracht om ver
heven deugden te Iconen, een eereblijk
aan vorsten, landen en steden en, op
dat die eereblijk eene hooge waarde en
degelijke duurzaamheid zou bezitten,
wordt het vervaardigd uit het sterkste
en kostbaarste metaal, waardig van den
rang des schenkers en van de ver
dienste van den vereerde.
De Gouden Roos (rosa aureu)' of
«deugdroos» wordt, reeds sedert de
Xlle eeuw door den Paus gewijd op
den vierden Zondag van den Vasten
(Lalare), wanneer dc kerk een vreugde
lied aanheft, ten eerste omdat de helft
van den boetetijd voorbij is, ten tweede
omdat de Faaschtijd nadert: Ver
heug u Jeruzalem... Naar het Huis des
Heeren zullen wij gaan!»
En, alsof dc gebeden der Mis de wen-
schen der Gouden Roos begeleiden,
luidt op dien dag het Graduale of Trap
gezang: Vrede zij in uwe veste en
overvloed in uwe torens N.
Het onderzoek in deze zaak wordt
icverig voortgezet door het kontrool-
komiteit, alsook door het parket.
Het gerecht heeft nu eene aanklacht
ontvangen van een werkman, zekere
O., die in dienst was van den kamion-
n eur V.,
V., was aanbesteder van het vervoer
van al de kolen, die in de statie te
Brussel aankwamen voor do verschil
len de gouvernementsgebouwen
O., was weggezonden daar hij zich
in die zaak niet wilde compromette<v
ren. Hij verzdkert dat zijn patroon hem
Kgd lieeft dat hij kolen mocht ver*
koopen aan gelijk wie, op voorgaarde
dat hij hem daarvoor 105 fr. de duizend
kilos betaalde.
Hij beweert dat de kolen die altijd
met vijf 5 of G wagons aankwamen,
door 'hem werden vervoerd, maar de
laatste wagon werd door den patroon
gelost.
Zékeren dag heeft hij gezien dat zijn
patroon met een kamion kolen eene
geheel e andere richting nam, dan deze
die hij nemen moest. Zijn patroon
bood hem alsdan eene zekere som geld
aan opdat hij zou zwijgen.
De wagons werden bewaakt door een
spoorwegbediende, die ziende blind was.
Telken male verdween er eene hoeveel
heid kolen die verkocht werd door V.,
aan kolenhandelaars.
Op zeker oogenblik beschikte V.,
over zulke groote hoeveelheid kolen,
dat hij magazijnen moe3t huren om
?e te bergen.
De zaak zal groote uitbreiding ne
men en talrijke tusschenpersnen zul
len er in betrokken worden.
DE SLACHTOFFERS.
Zooals gemeld werden tal van perso
nen uit Zwijndrecht en omliggende
door den wisselagent Van P., beetge
nomen. De man was geboortig uit
IZwijndrecht en telde er veie kennissen,
Versc'hillende spaarmaatschappiien
hadden bij hem hun geld geplaatst,
zoodat een dezer maatschappijen er een
som van 9000 fr. zou bij inschieten.
Ook vele kleine burgers en arbeiders
hadden hem hun spaarpenningen toe
vertrouwd, zoodat de stemming onder
deze lieden ten zeerste gedrukt is. In
hoeverre deze menschen nog iets van
hun geld zullen terugzien, zal afhan
gen van de regeling die 't gerecht zal
treffen in overeenkomst met de séhuld-
oisdhers. Men wacht thans op het des
kundig verslag.
Donderdag morgen, gedurende een
oefening, is de Engelsche onderzeeër
«M. 1» ondergedoken op ongeveer 13
mijl van Start Point.
Sedert i3 hij niet terug gezien. Alle
pogingen worden in het werk gesteld
om te trachten uit te vinden, waar hii
zioli bevindt en voeling met de boot te
krijgen.
Tot zoover het officieele bericht
Star Point ligt ten Zuiden van De
vonshire, waarvan liet bijna het zuide
lijke punt is.
De «M 1» is een zoogenaamde on
derzeemonitor, en werd tijdens den oor
log gebouwd. (Zij heeft een lengte van
90 en een breedte van 7 meter, en staaf
sedert Juni 1924 onder bevel van luit&
nant-kolönel Llex Murray Carrie.
Zij behoort tot het smaldeeltje onder
zeeërs dat begin October de haven van
Antwerpen bezocht.
Men vreest dat heel de bemanning
omgekomen is.
De «Daily Mail» meldt dat de red
dingsploegen op de plaats der ramp ge
zonden om de «M 1» hulp te bieden,
gezien liet doorslechte weder, terug ge
roepen werden.
Al de opzoekingen zijn vruchteloos
gebleken.
Aan boord van de «M 1» bevinden
zidh G4 matrozen en 4 officieren.
DE DUIKBOOT TERUGGEVON
DEN NOG BENIGE HOOP.
Vrijdag werd uit Londen geseind
dat men er in gelukt was de juiste lig
ging van den duikboot vast te stellen.
Hi j bevindt zich echter op te groote
diepte om toe te laten dat duikers zou
den afdalen om de duikboot tc gaan
onderzoeken.Door zijne groote afmetin
gen zal het ook onmogelijk zijn hem op
te halen. Er blijft evenwel nog eene
lichte hoop dat de bemanning nog in
leven is.
Verleden nacht zijn kwaaddoeners
ingebroken in de (kerk van het H. Hart,
Leon Theodorestraat, to St. Picters--
Jette. I!
Zilveren kelken, cilboriëu, oude gods
dienstige voorwerpen, kostbare reli-
qieën, alles voor eene hooge gezamen
lijke waarde werden door de hoilig-
schendcnde dieven medegenomen.
Het was Vrijdagmorgen dat de kerk
baljuw den diefstal vaststelde. Talrijke
sporen en afdrukken door de schurken
nagelaten, werden opgenomen. Het
parket werd aanstonds verwittigd. De
daders worden ijverig opgespoord. Men
weet nog niet op hecveel de diefstal
mag worden beraamd, maar het moet
in elk geval aanzienlijk zijn.
A-
Donderdag avond werden op den
Brusselschensteenweg, gehucht l'Es-
ppe, te Halle, twee mannen, die eene
stootkar voerden, door een auto, gevoerd
door den veearts H., verrast en omge
worpen. Een hunner, Dedohbelecr ge
naamd, van St. Pieters-Leeuw, werd
door een der dissels van de kar den
huik doorboord en bleef om zoo te zeg
gen op den slag dood. (Zijn makker
werd een been vermorzeld; hij moest
naar 't gasthuis van Plalle overgebracht
worden. Zijn toestand is erg.
De burgemeester van Sofia, M Mad-
jaroff, zoon van den gewezen gevol
machtigden minister Madjaroff. is ver
moord
De aanslag gebeurde uit wraakname
door een gemeentelijke bediende, door
•het slachtoffer door gezonden.
De moordenaar pleegde zelfmoord op,
de plaats zelve van het drama.
Eene schielijke verhooging van elek
triciteitsspanning heeft, te Valentië een
huis in brand gestoken. Er waren ver
scheidene gekwetsten.
In de gemeente Campanar zijn al de
huizen door de elektriciteit in brand
geraakteer: man en een vrouw werden
door de strocming geëlektrobuteerd Er
zijn een vijftiental gekwetstenmeestal
deze ongel ukkigen hébben erge ver*
wondingen bekomen.
Woensdag avond, toen Jerome Naert,
41 jaar. gehuwd, wonende te Lange-
marek, naar boven wilde gaan,, viel hij
zoo ongelukkig van de trappen, dat hij
bewusteloos bleef liggen. Hij (had eenè
schedelbreuk opgeloopen. Dadelijk
werd hij naar het hospitaal overge
bracht. Zijn toestand is zec-r erg. Er be
staat weinig hoop op genezing.
(BelgaNaar men hier ver
neemt zijn alle Grieksdhe ridderorden
en decoraties afgeschaft. Het dragen
van de Grieksche oorlogsorden is ver
boden, en om een buitenlandsche rid
derorde te dragen moet men bijzonder
verlof hebben.
Dc Belgische maalboot «Pieter do
Konink»; die den passagiersdienst ver
zekert tusschen Oostende en Dover,
manoeuvreerde Donderdag namiddag
om de dokken der (haven van Dover
binnen te varen. Op zeker oogenblik
kwam zij in aanraking met een binnen
schip, de aSepoy», geladen met bak
steen en. De schok was geweldig, doch
er werd niet veel schade aangericht.
Nadat de bemanning der maalboot ver
zekerd was dat liet binnenschip geen
gevaar liep, kon het manocuver vooit-
gezet worden. Dit kleine ongeval ver
wekte grooten schrik bij de passagiers,
die echter ongedeerd zijn gebleven
(Belga.) Volgens een bericht uit
Parijs lieeft het Spaansch Directorium
maatregelen tegen de vrijmetselaars ge
nomen. Bij de voornaamste hoofden
der Catalonisohe beweging werden huis*
zockingen gedaan,
