17
Elzas en zijne
Potaschmijnen
Dinsdag
Nov. 1925
De ondeiieekeniDg van
Locarno
't Verdrag van
Va den verijdelden
aanslag op Mussolini
De christenen van den
Libanon mobjliseerc»
Sfet proces Bajol=Daudet
Een schat in een beek
Lederprijzen
De verkoop van de
¥!aamsche Kollebloem
in Engeland
De Keulsche Zone wordt
op 4 December ontruimd
Eene merkweerdige
postzegel veiling
Minister Janssen
bij den Koning
De Bestendige Depufalie
-van Brabant
Sn het Nationaal Werk
voor Kinderwelzijn
Kerkstraat, 9 en 21, Aai.st. Tel. 114
Publiciteit bulten het
XXXI* JAARGANG NUMMER 283
T> A f^-"FïT A TV |5 CENTfEBSEM WEKELIJKS C.75 Uitgever: J. Van Nuffel-De Gznbt^
C.
H. Gregorius
I Zon op 7,05. onder 4,07
BLaalste Kwartier den 23
Arr. AALST Agentschap Havas, Adolf tttaxlaan, 13, to Brussel. Rue de Richelieu, Pftrijo. r— Bream's Buildings, 3, Londres E.
Wij hadden laatst de kans een
omreis je te maken in den Elzas,
Een schoon schilderachtig land, voï
afwisseling, dat het oog van den
reiziger boeit. Prachtige steden met
nette oude hoekjes en bloeiende nij
verheid, rijke vlakten, weelderige
wijnheuveltjes, hooge hergen af,
20OSÉÏS men daar zegt hallons
bedekt met statige zilver dennen-
bosschen. Wat z.jn ze schoon, wat
zijn indrukwekkend de machtige en
eeuwenoude wouden der Vogeezen'
Ofschoon de Elzasser steden
boeiend genoeg waren, is het noch
tans vooral de Elzasser buiten die
ons aantrok
Elzas en voornamelijk hef El
zasser platteland is, in merg en
been katholiek,
Dit iand is eene groene vlakte,
strekkend van de eene zijde tot aan
den Rh ij ri aan de andere is ze.
door sierlijke heuvels bedekt met
rijke wijngaarden, aan de Vogee-
zen verbonden. Overal liggen la
chende 'dorpjes met mooie, soms
zeer oude, kerken.
De Elzasser bodem is rijk en al
le moeite wordt er op beloond. Ook
zien er de dorpen bijzonder net en
welvarend uit. Eraaie huisjes met
uitstekende balken, gewitte muren,
puntige daken met afdaken waar
aan maïs en tabak te droog en han
gen. De hoeven hebben ruime zin
delijke regelmatige binnenplaat
sen. Meestal gaat men er binnen
langs een poort met rondboog,
waarin soms een zeer oude datum
gekapt staat.
Ooievaarsnesten op de nok der
daken komen het schilderachtige
van die mooie dorpjes nog-verlioo-
gen
De vlakten en de heuvelen van
Elzas zijn bedekt met weelderige
en afwisselende teelten hophak-
kers, wijngaarden, maïs. koren,
rogge, aardappelen, vlas, boekweit
en heeten wassen er overheerlijk.
Nochtans ons dacht dat het vee,
vooral de runders, het bij het onze
niet kon halen. Het gereedschap is
modern en volledig. Van lar.gs om
meer verspreidt zich het gebruik
van elektrieke drijfkracht door de
watervallen voortgebracht.
Doch niet alleen aan de opper
vlakte rijk. Zijn ondergrond bevat
schatten. Des tijds delfde men zil
ver uit te St: Marie-aan-Mines,te
Lobsaun vindt men asphalt in over
vloed Pechelbroun levert jaarlijk:
70.000 ton (meer dan 70 miljoen
liters) petrol, Doch vooral zijn de
belangrijke potaschmijnen van El
zas wereldbefaatnd.
Als landbouwers konden we
moeilijk de streek verlaten, zonder
vooraf een bezoek te brengen aan
de potasehlagen. Wij kregen ge
makkelijk de toelating vast en wij
hadden het genoegen door den in
genieur te worden rondgeleid in de
Mijn Amelie Die mijn is 845
m. diepmen daalt er in af met eene
snelheid van 8-9 m. per seconde
Onder deze mijnen zijn er ook
(le mijn Amelie die mijngns
bevatten, doch er gebeuren zelden
ongelukken. Dezen laatsten tijd
werd de wijze van uitbating trou
wens zeer verbeterd vervolmaakte
technische methoden, demping der
schachten naarmate ze verder ge
graven worden, heter verluchting
en afkoeling der mijnen; verbod
van open vuren of lampen aan te
legem, enz enz.
Het bezoek der mijnen is uiterst
belangwekkend afdalen en op
klimmen. wagentjes, schitterende
wanden, boring met electriciteit of
met luchtboormachineS; enz., enz.
Van 350,009 ton in 1913 is de
voortbrengst in 1923 gestegen tot
1. 577,736 ton. Men schat dat liet
bekken van Mulhausen, dat zich
uitstrekt over eene oppervlakte
200 vierkm. 1870 miljoen ton bru
to zouten bevat, tt.z. 300 miljoen
ton zuivere en watervrije potasch!
daarmee kan gedurende verscheide
ne jaren voorzien worden aan de
behoeften van heel den wereld. De
bedding omvat twee dikke lagen,
de eene van 1 m. 25, de tweede -
de diepste van 2 m. 50 tot 5 m.
De brute zouten ondergaan ver
scheidene bewerkingen, vooraleel
op de markt gebracht te worden als
Sylviniet met 14/17 watervrije
potasch Sylviniet met 20/22
watervrije potasch Ghloorpotascli
met 40/50 watervrije potasch,
enz.
De Chleorpotasch word aange
maakt in afzonderlijke fabrieken.
De potasch is bestemd voor de nij
verheid bijtende potasch, chloo-
raat, sulfaat, nitraat, bromuur. eyr,-
nuur, bichronnaat, permangnnaat
aluin, enz. en voor de landbouw
die er het grootste gedeelte van ver
bruikt Het is opmerkenswaardig
dat de landen die. in zake land
bouw. meest vooruitstrevend zijn
tevens meer potasch verbruiken
zoo Duitschlancl en Holland die
aanzienlijke hoeveelheden afnemen,
In onze streken oefent het gebruik
van potasch, over 't algemeen, den
liesten invloed uit, op al onze teel
ten en talrijke proefnemingen be
wijzen dat het aanwenden van eene
rijke en volledige bemesting met
kunststoffen stikstof, phos-
phoorzuur en potaseli de op
brengst aanzienlijk verhoogt, voor
al bij aardappelen, beeten, ajuin,
klavers, tabak, hop, weiden enz le
ert potasch goede uitslagen op.
Natuurlijk moeten zekere regelen
in acht genomen worden, opdat de
ze meststof alle nut oplevere dat
men er mag van verhopen. De aan
wezigheid van kalk helpt allerge
lukkigst. aan hare inwerking en be
waring in den grond. Duizend kgr.
potasch in poeder, per Ha vernield
alle mostaard planten en is tevens
eene uitmuntende bemesting.
Daten wij er ten slotte op wijzen
dat potasch grootelijks de vorming
van suiker, zetmeel., weefvezels
(vlas), zekere ethers (in tabak en
hop! bevoordeeligt, d.i. de voe
dingswaarde, de geur, de duur
zaamheid van vele planten ver
hoogt, al bestand ileelen die de land
bouwer doorgaans te veel verwaar
loosd. C. Van Landegem
Het definitieve programma voor de
plechtigheden ter gelegenheid der on-
derteekening van 'het Locarno-venrag,
samengesteld door de Engelsdhe regee
ring in samenwerking met het Londen-
sehe gemeentebestuur, is thans (bekend
gemaakt.
Op den 29sten en SOsteri November
zal de feestelijke ontvangst der gezanten
plaats vinden den lsten December
middags om twaalf uur wordt het ver
drag ge teekend op het ministerie van.
Ruitenlandsche Zaken, waarna door het
Londensche gemeentebestuur een lunch
wordt aangeboden in Guildball.
's Avonds zal een feestmaal en een
ontvangst worden gehouden Buckin
gham Palace.
Den 2den December geeft minister
president Baldwin in St. James Palace,
dat voorloopig door den Prins vnn Wa
les wordt bewoond, een diner en een ont
vangst voor de afgevaardigden.
Op den volgenden dag aanvaarden de
gezanten weder de terugreis.
De Fransche afvaardiging zal in ÏIv-
dcparkhotel, de Belgische in Carlton-
hotel. de Duitsche in Ritz-hotel verblijf
houden
Door de Engelschfc regeering zul-en
aan de gezantschappen auto's tor be
schikking gesteld worden, die door vlag
getjes der betreffende landen aangeduid
zullen worden.
EEN BOODSCHAP A AN DE
FASGISTEN.
In een boodschap aan de fascisten
van geheel Italië waarin hij eerst de
fascisten prijst om hun tucht, hoewel zij
als liet ware zich moreel gerechtigd ge
voelden den aanslag op Mussol; ar te
wreken, cn vervolgens verzekert, dat met
de genomen maatregelen tegen do loges
en de socialistische partij eer. heilzaam
werk van voorzorg is verricht, eindigt
Fariaaeei met de volgende waarschu
wing
Zwarthemden van geheel Italië
Wij hebben ons nooit zoo trotsch ge
voeld aan üw hoofd te staan cn nooit
zoo .sterk als nu, nu wij in het hoogste
belang des vaderlands uw mensehelijke
en gerechtvaardigde woede hebben we
ten te bedwingen.
De leider moge God steeds ovei
hem waken heeft ziöh voldaan ver
klaard over de houding van alle fascis
ten. Dat is de beste dankbaarheidspre--
mie voor u allen. Dc-ze bewonderenswaar
dige tucht moet gehandhaafd blvjveiT,
willen wij sneller optrekken naar -het
i-inddoel. doch daarbij 'behoort men
vooral ervoor te waken zich te later ver
teederen door krokodillentranen van
wie in onze gelederen willen tcrugkee-
ren of doo; de tot niets bindende Belof
ten van bekeerlingen.
Verscheidene hunner, die zich in
1922 achtci de zegekar van den triom
fator schaarden en die ons verleden jaar
Juni in den sterk lieten, (kloppen, nu
de zege ons toelacht, met een verleide
lijk en guitig gezicht, aan de deur van
onze partij. Laat u niet verleiden o
makkers, en let steeds op de hoedanig
heid en niet op de hoeveelheid Binnen
kort zullen 39 miljoen Italianen fascisj
zijn. De partij moet de uitgelezen min
derheid blijven, bestemd om de fascisti
sche menigte te leiden, want het fascis
me zal het ge voeler. des lands zijn.
UITBREIDING VAN
MUSSOLINI'S MACHT.
Rome, 14 Nov. De ministerraad
heeft dé wetsontwerpen aangenomen
waarbij de macht van Mussolini aan
zienlijk uitgebreid wordt.
Parijs, 15 Nov. Uit Sidon wordt
aan do Chicago Tribune gemeld
Dc christenen van den Libanon mo-
biliseeren. Er heeft zich een vrijwilli
gersleger gevormd, om het land te ver
dedigen tegen een inval van de heirïen-
sehe Droeven cnvan de Muzelmansohe
opstandelingen die van Dacascus geko
men zijn. De eerste afdeeling, bestaan
de uit 2.000 man, onder bevel van Pa
tras Bes ICaram, kleinzoon van Joseph
Karam, den nationalen held van clen
Libanon, staat onder de wapenen. On
der vrijwilligers vindt men een groot
aantal Syro-Amerikanen.
De oproep werd gedaan nadat er
Kaukaba veertig christenen waren
moord.
-V
LEON DATJDET TOT 5 MAAND GE
VANG EN 1500 FE. BOET
VEROORDEELD
M. Léon Daudet, politiek bestuurde*
van de Action Fvancaise wordt ver
oordeeld tot 1500 frank boet en vijl
maand gevangenis, niet voorwaardelijk.
M. Delest, beheerder der Action
Franeaise twee maand gevang cr. 590
fr. boet niet voorwaardelijk.
Het Hof kent Bajot 25.000 fr. scha
deloosstelling toe.
De vooizitter van het Assisenhof
heeft nauwelijks de lezing van hot von
nis geëindigd of M. Daudet wordt door
vele aanwezigen luidruchtig toegejuicht.
DE GEWIJDE VOORWERPEN TE
ST. PIETERS-JETTE GESTOLEN
Twee studenten van Vilvoorde wan
delden langs de beek het Vondel
loen zij opeens onder de brug van de
Vilvoordsche laan een dik pak zagen
Een van hen stapte het water in en
haalde het pak er uit. Hij opende het
en tot zijn groote verwondering zag hij
dat het kerkelijke voorwerpen van groo
te waarde bevatte. Metselaars, die daar
voorbijkwamen, haalden nog andere
kostbare zaken uit de beek Een onder
zoek werd ingesteld. Men vermoedt dat
liet gestolene voortkomt uit de kerk van
het Heilig'Hart te St. Pieters-Jette.
bestonden uit zegels van Uruguay. Acbjj
loten brachten een totaal op van 10557>.«
st. en werden meest allen den eigendoifi1
van M. J. I.ee.
Enkele prijzen uit de tweede vondst!
Malta, 1885, ongeland, 4 p. bruin*
blok van 18. aan 220 p.st.
Uruguay, 1866, 5 c. donker blauw;
blok van 85, aan 150 p. f?t.
Idem., 10 c., geelgroen, blok van 50,'
an 270 p ri.
Idem.. 15 c oranjegeel, boekblok vati
29, aan 240 p. st.
Idem., 5 e., lichtblauw, getand, volle
dig blad an 200 zegels, aan 200 p.st/.
Eene veiling die nogal tollen kan.
Eene onlangs openhaar gemaakte me*
dedeeling van net ministerie van nij*
verheid, arbeid en sociale voorzorg liet'
afslag voorrien op zekere verbrui Parti
kel en. onder andere op het vreemde let,
der.
De vereoUiging der Belgische Leder-
beurzen, logenstraft ten stelligste hoo»
ger gezegde mededeel ing voor wat het
leder betreft, dat op al de markten iq
prijs verhoogt.
Indien al de aangekondigde afslag
van hetzelfde gehalte is, dat staan wij
er schoon voor
Het is waar dat de mededeeling vari
ministers Wauters socialist zag voor
de kiezingen...
Lorden, 14 Nov. De verkoop der
Vlaarnsche kollebloem op den dag van
den wapenstilstand, ten bate van liet
Brilsche legioen voor hulpbehoevende
oud-strijders, blijkt 400.000 pond ster
ling opgebracht te hebben, of 50.000
pond meer dan verleden jaar en bijna
300.000-pond meer dan toen in 1021
voor bet eerst een beroep op de openbare
milddadigheid gedaan werd.
BESLUIT VAN DEN
GEZANTEN-RAAD.
Parijs, 14 Nov. De. gozantenraad
vergaderde op de Quai d' Orseay van o
lot 7 uur.
Maarschalk Forth en de militaire des
kundigen woonden deze zitting bij.
De raad besloot lieden avond een com
muniqué te zenden aan M. vou Heusob,
Duitsche gezant te Parijs, hem meedee
lend rlat de Keulsche zone ontruimd zal
worden op 1 December.
Maandag a.i. zal de Duitsche gezant
te Parijs een geschreven medcdeeling
ontvangen, ter bevestiging van het hc-
j-sluit van den gezantenraad,
Verleden Maandag zijn de zegels, be-
hoorende tot de Mayfairvondst, waar
over we reeds erkele malen gesproken
hebben, in de verkoopzaal van Mr. Har-
mer, te Londen, onder den hamer ge
bracht. Er was reeds zooveel over dez.e
merkwaardige vondst gemeld, en over
de groote waarde, dat het niet te ver
wonderen was, dat de zaal. lang voor
den aanvang van deri verkoop, srop-
penstoe gevuld was met de Selangstel-
lenden. Natuurlijk waren het meer
nieuwsgierigen dan kooplustigen, want
de loten waren van dien aard. dat deze
niet voor allemans beurs bestemd waren
De IIS 'oten. die te koop gesteld wer
den, hebben de totale som opgebracht
van 7707 pond sterling en 6 schellin
gen, waarvan de zegels behoorende tot de
vondst -5525 p.st! opbrachten. Deze
zegels hadden den oorspronkelijken ver'-,
zameiaar slAlits 30 p.st. gekost. c]oc'h
:ooals met weet 'hebben deze zegels on
geveer 60 jaren in eene schuif verbor
gen gelegen.
De gewone lezers van «De \olkssteiu»
hebben iu bet nummer van Vrijdag
reeds met enkele prijzen kennis ge
maakt. Voor den verzamelaar zal het
wel belangwekkend zijn er wat meel
over te vernemen.
Een volledig 'blad van 240 stuks de
2 p. der uitgifte 1861, van Engelsch
Colombia en Vaucouvereiland, bereikte
den prijs van 750 p.st. en werd den ei-'
gendom van M. Smith, van Londen.
Een vierde Wad van dezelfde zegels werd
aan Sir Hildebrand Harmworth toege
wezen aan 160 p.st. Een ongeschonden
van 120 zegels van V? P- van Ceylon,
1858, ongetand, werd aangekocht dcoi
M.J. Lee, voor 650 pst..; een gelijkaar
dig blad. waarvan de twee boekzegels
c-ntbraken, kwam in het bezit van M.
Smith, voor 530 'p. st. de twee ontbre
kende zegels vertegenwoordigen dus in
vergelijking van vorigen koop, dc klei
ne som var 120 p. st.
Een volledig blad van p., oranje-
zegels van de Ionische eilanden, 1859,
werd aan 110 p. st. toegestaan aar. M.
IToutzamer.
Een merkwaardig lot was een bijna
eolledig blad var. 229 pennyzegel? van
Queensland 1862-63, dat door Sir Hil-
debrrnd HarrnswordtJi bemachtigd
werd aan den prijs van 540 p st Een
ander deel van een blad. 92 zegel", werd
aan Af. Allen, van Wanstead verkocht
voor 185 p.st. Dezelfde kooper bemach
tigde ook eene Wok van 106 stuks der 2
penny. Wauw. van dezelfde uitgifte,
i-oor 325 p st. Een half Wad (100 zegels)
van de 15 cents oranje, der eerste uit-
-rifte van Holland, werd aan eenen Ne-
derlandschen kooper toegewezen
450 p.st.
De gelukkige vindster, wier naam tot
hiertoe was verzwegen, was Lady Nav-
ior-Leytand-, tweede dochter van baron
de Belabre, van het Franseh consulaat,
die in 1922 sir Edward Navlor-T.eyland
huwde
Met (lezen verkoop kwamen nog an
dere loten onder den hamer, die cven-
-ens lot cent- vondst behoorden, name
lijk tc Manchester, cn die grootenleela
Er wordt ijverig gewerkt aan den op*
stel der financieele wetsontwerpen.
Waarschijnlijk zullen zij heden aan dó
Kamerleden besteld worden. M -Janssen';
Minister van Financies, vergezeld va5
zijn Kabinetsoverste M. Seulcn, begaf
-rich Zaterdag namiddag naar het Paleis
en heeft dcri Koning uitleg gegeven
over zijn financieel plan en over do
ontworpen belastingen, 's Morgens had
M. Janssen een onderhoud met verte'
genwoordigers van de Nationale Bank
en van Engdsche financiers.
In Le Soir lezen wij het volgende
stukje Het College van Bestendige
Gedeputeerden van Branbanl was, tot
nu toe, samengesteld op den grondslag
van evenredige vertegenwoordiging der
partijen
Het schijnt nu dat deze toestand al
thans naar den zin der liberale gekoze
nen, een einde nemen moet. Inderdaad,
17 liberale mandatarissen op 22. welke
de groep sterk is. zijn gisteren bijeenge
komen en hebben met 14 stemmen te
gen 3 besloten, eene overeenkomst te
sluiten met de socialistische groep, op
oorwaarde, dat deze erin toestemme de
presidentie van den raad aan een libe
raal te geven en in den boezem der Be
stendige Deputatie voor drie gekozenen
van de liberale groep een plaats in te
luimen.
De aanmatiging der liberalen is in
omgekeerde verhouding tot hun
spottelijk geringe getalsterkte Met
op een ledenaantal van 90 durven
zulk een eisch stellen.
Meer dan waarschijnlijk riillen
Brabantsche socialisten daar wel op im
gaan. Op het stuk van anti-clericalisme
verstaan de Brabantsche liberaler, on so
cialisten zich broederlijk. Dat heeft men
in den afgeloopen zittijd genoeg gezien,
béi
22
zij
ïlo
Het Nationaanl Werk voor Kinder
welzijn zal haar jaerlijteehe Algemeens
vergadering houden te Antwerpen in
het" Rrovir-éianl Gouvernementsgebouw,
Schoenmarkt, op Zondag, 22 November
£.s. om 3 uur.
De dagorde werd als volgt vastgesteld:
1. Yei-slag van den Algcmeen-riecre.
taris over de Bedrijvigheid van het
Werk gedurende 'liet dienstjaar 1924.
2. Verslag van den Heer Dr Herman,
Voorzitter van (1c Geneeskundige Coun
missie van den Hongeren Raad, over ét
Bedrijvigheid dier Commissie.
3. Spreekbeurten
al Baanbrekende werken in dei Puo*
■iculluur. (in het franseh) door dehi
Heer Dr Bonzon.
Ib) Praeli«ohe, beschouwingen dvei oBW
ze werken ter bescherming der eerst*
kindsheid, (in het VLiamseh) door deri'
Heer Dr Cammaerts. .11
In den voormiddag.'om 11 uur, be*
zoek aan de Internationale tentoorstel*
'ing van het Kind, ingericht in da.
Feestzaal,-Meir,
