De goede Pers
Donderdag
Dec. 1925
ï)e Dui'.sche ex=kroon-
prins tracht nog naar de
keizerskroon
Het duiken naar de
schatten der zee
Provincieraad van
Oost-Vlaanderen
Arrondisscmenls-
kommissarissen
De ministerkrisis
i» Bolland
Landbouwbelangen
Uit hel Vatikaao
KAMER
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst.
XXXI* JAARGANG NUMMER 27 7
Tel. 14 DAC3-BLAO 15 CEfiTIEMEJJ WEITELöKS C.Ï5 Uitgever: J. Vak Npffbl-Db Genot:
6, Lpildros EL, C, 4.
Publiciteit buiten het 4ï*r. AALST Agentschap Havas, Adolf Klaxlaan, *i3, te Brussel, tRue de Richelieu, Purije. Brsam's Buildings,
H. Fcanciicui
Zon opl,26. onder 3,65
Laatste Kwartier den 8
Op liet congres der Goede Pers,
Zondag te Brussel gehouden, heb
ben de heeren Staatsminister
Renkin en volksvertegenwoordiger
Brusselmans het woord gevoerd en
gesproken over de rol der Katho
lieke pers.
De daar aanwezige geestelijken
en leeken hebben hunne woorden
toegejuicht en wij durven de hoop
uitdrukken dat zij zullen blijven
toejuichen en goedkeuren.
Én dat ze dit zullen doen zonder
vooringenomenheid, onaangezien
de richting van katholieke bladen
in bijkomende zaken, wanneer die
dagbladen de katholieke zaak en
de godsdienstige belangen kloek
moedig en onbeschroomd verdedi-
gen.
Wij beamen ten volle èn den
geest èn den zin der redevoering
van den achtbaren Staatsminister
M. Renkin.
Hij hepinnerde aan den strijd
van 1884 en aan de noodzakelijk
heid van boven alles 'de moreele be
langen te plaatsen. Want het ge
vaar is nu niet geringer dan ii)
1884; het is zelfs grooter, want
vandaag wordt niet alleen onze
godsdienstige overtuiging, maar
zelfs de sociale orde bedreigd.
De maatschappij en de Katho
lieke leer, moeder der beschaving,
worden ondermijnd door bolsje
wistische strekkingen.
Plet is de laak van den katholie
ken journalist dagelijks met zijne
pen de zuivere katholieke leer te
verdedigen. Een dagblad dat de
katholieke gedachten verspreidt is
het hoofdmiddel ter handhaving
van de katholieke maatschappelij
ke orde. Daarom moet een katho
liek dagblad evenwel niet opge
steld zijn op didaktisehe en profes-
soreele wijze.
M- Renkin zet dan de vergade
ring aan mee te helpen aan de ver
spreiding van al 'de katholieke bla
den zonder onderscheid en hij
hoopt dat onder de katholieke bla
den de polemieken zullen ophou
den over bijkomende kwestiën, ten
einde al de katholieke krachten te
kunnen besteden ter verdediging
van de katholieke leer.
M. Brusselmans, volksvertegen
woordiger, was niet minder uit
drukkelijk.
Niet minder dan M. Rent in
wensclite de Vlaamsche redenaar
aan alle onverkwikkelijke polemie
ken tusschen katholieke bladen
over bijkomende zaken, die enkel
den tegenstrever verblijden, een
einde te zien stellen: en dat allen
hoofdzakelijk de katholieke zaak
zouden verdedigen.
Aan de katholieke dagblad
schrijvers de eer ter verdediging
dezer zaak den goeden strijd te
voeren; aan ons. leeken, de plicht
onvergankelijk trouw te blijven
aan onze katholieke pers.
Te gemakkelijk neemt mere se
dert den oorlog, in sommige mid
dens de lezing aan van dagbladen,
wieüs beginselen onverzoenbaar
zijn met de katholieke leer.
't Zijn zij die zich van de poli
tieke actie verwijderen; maar zelfs
die hebben het recht niet het strijd
perk te verlaten, in lietwelke de
moreele en godsdienstige belangen
bevochten worden.
SK
Beide redenaars hebben bijge
volg doen uitschijnen:
1. Dat de katholieke bladen den
vijand moeten bekampen en niet
onder elkander, moeten vechten,
noch hun poeier moeten verschie
ten tegen vrienden uit eigen kamp.
2. Dat het plicht voor de katho
lieken is de katholieke pers, die
voor hen de goede pers is, te helpen
en te steunen.
Gezien de eenparige toejuichin
gen van geestelijken en leeken zijn
wij overtuigd dat al die raadgevin
gen, vingerwijzingen en wenken
in toepassing zullen gebracht en
gevolgd worden.
•De «Temps» ontvangt uit Weenen
opzienbarende bijzonderheden over een
overeenkomst, die in Augustus door der.
Duitschen ex-kroonprins en prins liup-
predlit van Beieren gesloten werd onder
den naam van «Overeenkomst van
Mondsee».
Deze overeenkomst moet dan bepalen,
dat prins Ruppredlit afziet van alle aan
spraken op de Duitsche keizerskroon en
dat ex-kroonprins Wilhelm, zoodra'
hij den Duitseihen troon weer beklom
men zal hebben het koninkrijk Beieren
herstellen zal met Rupprecht als ko
ning, met alle voorrechten, die dit ko
ninkrijk bezat.
De overeenkomst van Mondsee werd
volledigd door een bepaling, volgens
welke de gewezen aartshertog Albreoht
afziet van alle aanspraken op den troon
van Oostenrijk in geval hij de kroon
van Hongarië zou aanvaarden. Ex-
kroonsprins Wilhelm zou hem dan al
len mogelijken steun verleenen
Volgens een beridht uit Londen zu'.-
lon de Duitsdhe duikers, die bij de ber
ging van de gezonken Engelsche duik
boot aM. 1.» behulpzaam zijn, het vol
gend jaar trachten het in 1923 door
een (botsing met de fransohe stoomboot
Seine gezonken stoomschip «Egyp
te», te bereiken.
Dit schip moet niet minder dan
674.000 aan baren goud, 250.000
aan baren zilver en 165.000 aan -gou
den munten bevatten.
De openbare zitting van gister begon
tc 3 uur en eindigde te 5 ure
Door den heer Verwilghen werden
icenige wijzigingen aan de begrootirtg
van 1925 voorgstcld. De verslagen over
het verleenen van toelagen werden voort
uitgebracht. Over toelagen aan de tijde
lijke school tc Borsbeke liad eenc bespre
king plaats.
Artikel 1 dei- begrooting voor 1926
werd voorgelezen.
lieden- te 3 uren openbare zitting.
M. Rolin-Jac quemyns, minister van
Bimienlandschc Zaken, heeft nogmaals
onderhandeld met de goeverneurs der
verschillende provincies. Zij hebben de
mogelijkheid onder het oog gezien óm
het getal arrondissementékommissaris-
l sen te verminderen, met het oog op de
1 bezuinigingen welke dienen gedaan.
Green enkele beslissing werd genomen
en eene nieuwe vergadering zal nog
plaats hebben.
BEMlESTMiG DER FRUFTBOOMEK
IN DEN MOESTUIN.
De bemesting der fruitboomen in
den moestuin verschilt met deze die
voor uitsluitelijke fruitboomen beplan
tingen voorgeschreven wordt. De fruit
teelt is hier bijkomend, de moesteelt
hoofdzaak.
De moestuin wordt over het alge
meen sterk bemest met stalmest en
beer; dus is hij gewoonlijk rijk' aan
stikstof en potasch, en arm aan fosfor-
zuur; daarenboven verzuurt hij gemak
kelijk.
De grondslag der bemesting zal hier
bijgevolg bestaan in eene fosfaatbemes
ting en desgevallend, om de 3-4 jaren,
in eene duchtige talking, met in acht
neming van wat wij reeds zegden over
de kalkschuwende houtgewassen, en
zonder daarom de stikstof en de pot
asch algeheel te verwaarloozen.
Bij voorkeur geven wij basisch fos
faat; 't is alleen in volstrekt gezonde
gronden dat wij superfosfaat gebruiken.
Dat 'hier meer dan elders moet be
mest worden geene rekening hou
dende van den meerder vruchtbaren
toestand van den grond blijkt nood
zakelijk, omdat hier sterk gesnoeid
wordt, iets waardoor de planten veel
voe&stoffen ontnomen worden. Wij
raden aan per vierkanten meter te be
mesten, ten ware de moestuin als moes
tuin, sterk bemest werd en er eene
greep kunstmest moer toegepast werd
op de oppervlakte door het vezelwortel-
net doorloopen
In normale gevallen raden wij bijge
volg aan' 10 tot 12 kgr. basisch fosfaat,
7 tot 8 kgr. svlviniet van Elzas, en 2
tot 3 'kgr. zwavelzuren ammoniak per
are, of 100 tot 125 gr. basisch fosfaat,
75 tot 100 gr. svlviniet, en 25 gr. zwa
velzuren ammoniak per vierkanten me
ter door het vezel wortelnet doorloopen
tc gebruiken. Bij aanhoudende droogte,
rond 15cn Juli, beert men flink met
uitgclengden beer, of men begiet over
vloedig met water, waarin eene goede
greep zwavelzuren ammoniak opgelost
werd. Intensiever.
WEIGERING DER KATHOLIEKEN
De katholieke volksvertegenwoordi
gers der Tweede Hollandsche Kamer
hebben eene vergadering gehouden en
eenparig besloten hun medewerking te
weigeren voor het vormen van een ka
binet, bestaande uit katholieken, socia
listen en liberale demo'kraten, medewer
king welke hun gevraagd was door de
liboraal-demokraat Marchant, die door
de Koningin met de samenstelling der
nieuwe regeering gelaat werd.
Alles laat voorzien, dat M. Marchant
zijn taak niet zal kunnen volbrengen.
DE HEER MARCHANT
HEEFT HET OP.
Den Haag, 1 December. Koningin
Wil'lielmina hc-eft heden den heer Mar
chant ontvangen, die verklaarde tot zijn
spijt de opdracht tot vorming van eeó
Kabinet niet te kunnen aannemen.
DE WIJDING DER GOUDEN ROOS
Rome, 1 December. Aanslaande
Zondag zal Z. H. de Paus in zijne parti-
kulicre kapel de Gouden Roos wij
den die voor at- Koningin der Belgen
is bestemd. De gezant van Belgie en zij
ne echtgenoote zullen de plechtigheid
bijwonen.
DE PAUS EN DE GEVANGENEN
«Z. H. Paus Pius XI heeft enkele da
gen geleden weer een edele mensdJie-
vende gedachte tot uitvoering doen
brengen.
Hij heeft namelijk aan de kostgan
gers van het groote Romeinsche gevang
Regina Coeli een groot beeld ge
zonden van den in Mei laatst Zaligver
klaarden Cafassa.
Dg Paus noemde, in een begeleidend
schrijven, de gevangenen Zijn zonen
on Hij gaf hun juist een beeld van den
Zaligen Cafassa, wijl diens liefde vooral
uitging naar, do uitgestootenon der maat
schappij en de gevangenen. De gevan
genen van Regina Coeli waren zeer
onder den indruk.
Te vermelden is hierbij nog, dat ook
versclieideno Kardinalen zich met de
gevangeniswerken bemoeien. fZij bren
gen dikwijls bezoeken aan deze men-
schen, dragen in de gevangeniskapel hei
H. Misoffer op en deelcn de H. Kom-
niunie uit.
EEN BEDEVAARTTOCHT VAN
DEN PAUS NAAR ASSISI
Naar de «Tribuna» meldt, heeft de
Paus aan het hoofd van de Orde van
Franciscanen beloofd, ter gelegenheid
van liet eeuwfeest van Franciseus van
Assisi volgend jaar een bedevaarttocht
naar het graf van den heilige te maken.
Dit zou dus be teekenen dat de Paus
aan zijn vrijwillige opsluiting op het
Vaticaan een cmd zou maken en dit zou
verlaten.
Voorwaarde hiervoor is geweest, dat
de regeering het oude stamslot der orde
te Assisi aan.de Franciscanen zou terug
geven hetgeen dezer dagen is geschied.
Indien dit bericht wordt bevestigd
hetgeen men cdhter in godsdienstige
middens nog r.iet goed gelooft en dat
Vij dan ook met alle voorbehoud mee-
deelen zou het inderdaad van do
grootste beteekenis zijn.
(ZITTING van DINSDAG 1 DEOBMB.
De zitting vangt aan om 2 ure onder
voorzitterschap van M. Tibbaut, onder
voorzitter.
De vergaderzaal is vol bezet, alsook de
tribunen en eene massa personen wadh
ten nog buiten in de sneeuw in de hoop
de zitting nog te kunnen bijwonen.
De Kamer bespreekt de interpellatie
van MM. D§ Saegfoer en Hymans tot
den minister vgn Wetenschappen en
Kunsten over de
BENOEMINGEN AAN DE
GENTBÖHE HOOGESCHOOL.
M. DE SAEGHER, liberaal begint
met te doen opmerken dat het Konink
lijk Besluit betreffende de benoemin
gen in kwestie verschenen is tijdens de
afwezigheid van. het Staatshoofd Men
heeft met gewildo overhaasting gehan
deld, zonder eenige rekening te houden,
met de bekwaamheid en titels der kan
didaten. De gedane benoemingen zijn
niet te rechtvaardigen. Spreker zegt aan
den minister niet te verwijten dat hij
van de titularissen der Vlaamsche leer
gangen de kennis eisdht der .Vlaamsche
taal, maar wel dat er geene rekening
werd géh ouden van het advies der fa-
kuiteit.
Een aantal lioogleeraren werden van
hunne kursusscn ontlast; de wet zegt
noöhtans dat een derde der leergangen
aan de Gentsc'he Ihoogeschool in de
Fransdhe taal moeten gegeven worden.
In de fakulteit der rechten hadden
wij de kandidatuur van M. De Cock.
M. HERBERT, katholiek. Hij
Rent geen Vlaamsch
M. ECKELEERS, socialist. Dat is
misschien niet noodig voor de Vlamin
gen (Gelach).
M. DE SAEGHEiR, liberaal. Zoo
de bewering van M. Herbert kan gelden
voor M. De Cock, geldt zij geenszins
voor M. Bidez, die reeds tien jaren
Vlaamsche curcussen geeft. Spreker be
knibbelt verder de benoeming van M.
Poldermans een oud-hofmeier van 3V1.
Huysmans..
M. HUYtSMANS, minister van we
tenschappen ert kunsten. Gij zijt ver
keerd ingelicht
M. DE SAEGHER, liberaal De
hoeren Van Houtte en Van Puyvelde
werden terzijde gesteld omdat zij het
activism hebben bestreden. (Beweging
en gesprekken). iM. Herbert schijnt erg
zenuwachtig.
M. DE SAEGHER. Is M. Herbert
soms onderhevig aan zenuwtoevallen
M. JENNISSEN, liberaal. M. Her-
bert zal zich aan de Kamerlucht moeten
gewennen (Gelach).
M. VAN CAUWELAERT. katholiek^
Wij zijn geenszins de voortzetters van
het werk van von Bissing.
M. DE SAEGHER.. M.De Vleesdh*
houwer die ook eene benoeming be*
kwam werd vervolgd voor het Assisen*
hof om te hebben geroepen Weg met
Belgie
M. HTJYjSMA'NS, minister. Hij
word vrijgesproken, daar deze die- zulks
beweerde gehoord te hebben bleek doof
te zijn (Gelach)
M. DE SAEGHER, beknibbelt ook
de benoeming van Dr Roggen, die in
het gesticht waar hij onderwees gedu
rende den oorlog aan zijne leerlingen
Duitsche liederen leerde.
M. BLAVÏER, katholiek. Niets
natuurlijker! Dr Roggen onderwees de
Duitsche taal
M DE SAEGHER besluit dal de be
noemingen werden gedaan buiten alle
gewone regelen en uit zuiver politiek
doel.
M. HUYSMANS, minister van we
tenschappen en kunsten antwoordt aan
den ondervrager en verrechtvaardigt do
indeeling der cursussen. De Vlaamsche
taal werd van voor den oorlog door den
academischen raad der Gentsche Hoo
gesdliool geboycottecrd, en de huidige
ordewet werd nadien ook menigmaal te
builen gegaan. De beweging tegen dc
benoeming der nieuwe hoogleeraren
komt uit den schoot zelf der universi
teit. Bij de benoemingen worden er
drie punten in acht genomen de we
tenschappelijke bevoegdheid, de kennis
der taal, en de verbintenis de wet na te
leven zooals zi j is. Ik heb moeten tucht
maatregelen noincn tegenover den heer
De Wacle, wegens niet naleving dei-
ordewet.
M. DE SAE3I1ER. Zoo-dit juist
is. dan hadt go gelijk.
M. HUYSMANS. minister. Ik
zegde U reeds e'lat Gij verkeerd zijt. in
gelicht. Gij Zl,lt zien dal wij zullen
i akkoord komen (Gelach).
De minister bevestigt dat do fakulteu
ten der Gentsche hoogeeohool den mi<
nister hebben bedrogen, nopens de we
tenschappelijke waarde dor kandidaten.
M. ILYMANS, liberaal. En dat
zegt Gij, als minister 1
M. HUYSMANS. Dat bevestig il*
als minister.
Mijn voorganger M. Théodoor... -
(Gerucht M. Théodoor
M. HUYSMANS. Ja M. Théo
door, gaf vijf dagen aan de Gentsche fa«
kulteiten om zich naar de ordewet ta
schikken. Hij was 'kolonel geweest cu
wist van bevelen. M. Nolf had ook af te
rekenen met den kwaden wil der facul
teiten in de indeeling der cursussen Er
is kwestie van taal en politieke driften.
De minister bewijst dat hij meer toege
geven heeft aan liet Fransoh onderwijs
te Gent, als zijne voorgangers.
Men verwijt mij het advies niet te
hebben ingewonnen der faculteiten.
M. Hymans weet zeer wel dat tei
hoogeschool ran Brussel van welker be
lieerraad hij deehnaaikt ook niet altijd
in zake van benoemingen het advies dei
faculteit wordt gevolgd.
M. Nolf heeft 27 L teu honderd der
benoemingen gedaan in overeenstem
ming met de faculteiten. Voor mij be
loopt de verhouding tot 55 t. li.
Voor wat der benoemingen zelf be
treft heeft M. Bidez b.v. den cursus
waarvan men spreekt niet aangevraagd;
hij kent overigens ook geen Vlaamsch.
M. Van Pottclsberghe heeft de hooge
school verlaten drager der grootste on
dersoheiding. Het geval van M. Van
Houtte is nog niet bepaald geregeld.
M. Van Puyvelde was overlast van
bezigheden.
M. Boon werd (benoemd zonder door
iemand ie zijn gesteund of vooruitge
stoken.
M, de GEiRARDGN. En dat ia
voldoende
M. HUYTSMAN1S. M. Van Bog vrl
die hot slachtoffer was van een onbo-
stempel baren a a n val
M. DE SAEGIBER. Het gerecht
heeft een onderzoek over die kwestie
geopend, daarom heb iik er niet van ge
sproken.
M. HUYSMANS. M. Van Bogaort
is vijf jaren lang toegevoegd lceraar ge
weest en zijn kandidatuur werd door do
fakulteit der wetenschappen gesteund
door 17 stemmen tegen 3.
M. J ENISBEN, liberaal. Waren ei
onder die aanvallers ook geene Vlaam-
sahe studenten
M. HUYSMANS. Er waren Vla
mingen en andere en zelfs vreemdelin
gen.
Het is eene onmogelijkheid, eene
volledige nieuwo hoogesdliool tc stich
ten.
M. DE "VTOS, frontpartij. Dat is
Wel mogelijk met Nederlandsohe elo-
menten.
M. HUYSMANS besluit met dc be
vestiging dat men alleen door de toepas
sing der wet tot de bevrediging komen
kan. (Toej. bij de Vlaamsche aemokra-
ten en op meest al de socialistische ban
ken)
DE KOLENKRISIS.
M. DEJARiDI'N, socialist, vraagt om
de regeering Dinsdag te intcrpelleereu
over de afzegging door dc patroons der
loonconventie raet de mijnwerkers.
HERNEMING VAN HET DEBAT.
De heer VOORZITTER kondigt aan
dat er twee dagorden werden neergelegd
de eene door dc frontpartij do algeheelo
vervlaamsching vragende der Gentsche
hoogesdliool, een tweede de eenvoudige
dagorde voorgesteld door M. Van Cuu-
welaert, Destréc, Hallet, Heyman en
Bouchery.
M. HYMANS (liberaal) zegt «lat de
wetenschappelijke wereld de redevoe
ring van den heer Huysmans betreuren
zal. De minister heeft door behendige
argumenten hel wetenschappelijke on
derwijs verguisd. De aangehaalde feiten
zijn feiten van voor het. ministerie Nolf.
.De benoemingen werden gedaan met
vcrwaarloozing der onpartijdigheid cn
van den geest der wetenschaphet was
kwestie van gunst voor den eene cn on
recht voor den andere. Het huidig debat
staat liooger clan de politieke en taal
kwestie. Het advies dor fakulteiten werd
niet- gevraagd en werd in elk geval
r.iet voldoende in rekening gehouden
Deze die werden van kant gezet of van
hunne leergangen ontheven moesten
zulks enkel verduren omdat hunne opi
nio cn hunne handelingen niet genoeg
zaam orthodo-ftamingant waren.
M. HYMANS bcknibbólt een voor
oen de gedane benoemingen, en besluit
dut dc minister heeft misbruik gemaakt
van het Koninklijk handlceken. door
