18
De Paus, de Wereldoorlog,
en de Missiën
Donderdag
Maart 1926
De bisschop van Tarbes
en Lourdes erg ziek
De benoeming van den
nieuwen Aarlsbisschop
S°n-
Congo
De daling van den frank
In den Volkenbond
Landbouwbelangen
Vrceselijk vliegongeluk
te Viesville
KAMER
SKXAA'i'
H. Gabriel
Zon opG.Ol, ontleró.58
Eerste Kwart.den 21
■BHBM
XXXII" JAARGANG NUMMER 65
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. —Telefoon 11-1. IDëtg^ifcsXSiCS. I 5 Contiefiien Wekelijks 0,75 Uitgever J. Van NufTel-De Gendt
Publiciteit buiten het Arr. AALST Agentschap Havas Adolf Maxlaan, 13, te Brussel, Rue de Richelieu, Parijs. t~Breams Buildings, 6, Londres C. 4,
(Vervolg.)
DE PAUS DER MISSIES,
Doek nauwelijks op den Stoel
Van Petrus verheven, deed Pius XI
tsijn wil kennen van de pogingen
door zijn betreurden voorganger
ondernomen, voort te zetten en rut
.te breiden.
Reeds den 9 Mei Ï922 bevestig
de Pius XI in het openbaar liet
hoofd beking der Missies, en zulks
nr een dokumerit dat bet Werk des
Voorplanting van liet Geloof op
bi'eedere gronden hei-inrichtte. Den
<1 Juni, in Sint Pieters, zat Hij de
groote plechtigheid voor, <lie door
Eenedietus XV ontworpen was, en
Ilij nam, voor de eerste maal, in
pleeJitigen vorm, liet woord, de ka
tholieke wereld aanmanend de mis
sionarissen ter hulp te komen en aj
hunne apostolische ondernemingen
te steunen.
Deze oproep' fierïïaaïtle de op
volger van Bcuedictus XV eenigg
maanden later, in de encycliek
Ubi Avca.no Dei waarin hij
het programma van zijn pontifir
kaat ontwikkelde. Tezelfdertijd
verwaarloosde Pius XI, in de uit
oefening van zij u ambt, niets om
de inrichting van de Missies te ver-
beieren: Hij verdeelde hunne
grondgebieden in nieuwe yikaria-
ten en in nieuwe apostolische pre-
ieklureji. stichtte apostolische afr
vaardigingen in Japan. China cn
3 ndo-China, en richtte algemeene
concilies in, namelijk in China en
in Japan. Ten einde de belangstel
ling der wereld in deze onderne
ming van hernieuwing en van voor
uitgang nog meer op te wekken,
kreeg Pius XI liet geniaal gedacht
van te Rome, ter gelegenheid va»
het Heilig Jaar, een Missie-Ten»
toonstelling te openen.
Men kent den overgrooten hip
Val, bekomen door 'deze tentoon'
stelling, waar al de Missies van de
katholieke wereld vertegenwoor
digd waren, en die achthonderd
duizend bezoekers van de twee we
reldronden kreeg. Het is niters!
moeilijk de uitslagen van deze on
derneming zonder voorgaande te
berekenen, doch Pius XI hoopt dat
de vruchten ervan allerovervloe»
digst zullen zijn. Te Rome zelf,
richtte Ilij, in het paleis van La
trunen een Museum der Missies
:n, dat de lessen zal vereeuwigen
door de tentoonstelling, verleden
jaar in het Vatikaan geopend, ge
geven. In de katholieke wereld en
in het domein der Missies zelf,
richt Hij door zijne nieuwe ency
cliek den arbeid van (het apostolaat
op zulke wijze in, dat liet hem een
maximum van uitslagen zal ople
veren.
Deze arbeid blijft oneindig.
Pius XI zegt in zijne encycliek,
dat het Werk der Missies op bij-
ze nder dringende wijze de be
zorgdheid van het Hoofd der Kerk
vereiseht, bij het enkel gedacht dat
er nog ongeveer een miljard heide
nen te hekeeren zijn. Van nu af
laten vier jaren van een pontifi-
kaat, dat door ganschdc Kerk lang
en vruchtbaar gewenscht wordt,
toe te zeggen, dat een 'der titels die
door de Geschiedenis aan Pius XI
zal gegeven worden, een dergenen
die Hem het duurbaarst aan zijn
apostelhart zou kunnen zijn, zal
Wezend.e Paus der Missies,
rJj. D. II. Mgr Sohoepfcr, Bisschop van
Lourdes ca Van Tavbes, is sedert eenigen
tijd ziek In de laatste dagten is de toe
stand van den doorluóhtigen lijder veel
verergerd en nu 'heeft Mgr dc laatste
Heilige Sak ramen ten ontvangen, welke
hem toegediend werden door den, hulp
bisschop Mgr Poirier.
fe-O rt
He benoeming van Mgr Ernest Van
Roey, vikaris-goneraal, tot aartsbis
schop van Mechelen, werd door de gees
telijkheid van het Bisdom met vreugde
vernomen.
Dinsdag ïn den voormiddag werd in
al dc parochiën der stad dc blijde tij
ding door klokgelui bekend gemaakt
en aan het aartsbisschoppelijk paleis en
aan ontelbare huizen zag men weldra
de nationale vlag wapperen.
Na den koordiensl in lSt. Romfboute-
kerk. begaf om 10 ure het Metropoli-
tain Kapittel van St. Rombouts zich in
korps naar de woning van Mgr Van
Roev. Do Deckers! raat, n. 17, waar
Mgr Mieris, de deken van 'het kapittel,
zich den tolk maakte der kanunnikken
om dezer welgemeende gelukwensehen
aan den nieuwen aartebisschop aan tc
bieden.
Mgr. Van Roey, diep ontroerd, dank
te Mgr. Miorte voor de hem toegebrach
te gelukwensehen cn beloofde, met Co
des hulp, de voorbeelden en voetelappen
trachten na te volgen van zijn Door
lucht! gen voorganger wijlen kardinaal
Mcrcier, voor zooveel het hem in zijne
macht zou wezen.
Ror.d elf ure is Mgr Van Roey naar
het aartsbisschoppelijk paleis gekomen,
waar hij 'door de kanimnikken-secreta-
rissen van het bisdom om zijne verhef
fing lot den aartebtes chopped j ken stoel
van Mechelen werd geluk gewenscht.
ïfc
Met honderden telegrammen, onder
andere van do bisschoppen van Belgie,
van den vader en de familieloden van
Mgr Van Roey, van tal van hooge gees
telijke cn 'burgerlijke ovciüicden uit het
aartsbisdom zijn reeds Dinsdag toege
komen in het paleis ie Mechelen, om
den opvolger van kardinaal Mcrcier als
aartsbisschop van Mechelen geluk tc
wensclien.
Bericht werd ontvangen dal Mgr. "Mi
ca ra, den Pauselijken nuncius heden
Woensdag persoonlijk het officieel
nieuws der benoeming aan Mgr. Van
Roey zal brengen.
Mgr Van Roey liet in het aartsbis
schoppelijk palcis Maandag avond ver
staan, nadat de tijding zijner officieele
benoeming aldaar was toegekomen, dat
hij steeds beducht is geweest voor den
zworen last die 'hem .op dc schouders zou
kunnen gelegd worden, doch dat thans,
nu de goddelijke Voorzienigheid hem
door bemiddeling van iZ. II den Paus,
als opvolger van kardinaal Mcrcier heeft
aangeduid, 'hij met dc volledigste on
derdanigheid het verheven ambt aan
vaard, "(lat 'liij als prelaat der Katholie
ke Kerk gaat bekleeden.
't Is tlians geweten ook dat wijlen kar
dinaal Mercier, zijn trouwen vicaris-ge
neraal Mgr Van Roey de grootste ach
ting cn vereering toedroeg en op zijn
ziekbed der Aschstraat le Brussel, hem
liet welen dat hii misschien wel. zijh
opvolger als aartsbisschop van Mechelen
zou kunnen wezen.
De feilen hebben het vooruitzicht en
het vermoeden van kardinaal Mercier
bewaarheid.
v
De nieuwe aartsbisschop van Meche
len zal in het- consistorie van Vrijdag 25
Maart eerstkomende te Rome benoemd
worden.
Enkele dagen daarna worden aan den
nieuwen aartsbisschop van Mecholon de
offieieelo brieven (Pauselijke Bulie)
zijner benoeming overgemaakt.
Na mcdcdeeling dezer Bulle, zal Mgr
Van Roey een ret ret doen van tien da-
Dan zal dc plechtige wijding volgen.
't Zal dus eerst na Pasdhen zijn dat
de nieuwe aartsbisschop zal kunnen in
gehuldigd worden.
(Als 'opvolger van jMgr Yan. Roey,
worden reeds de namen genoemd van
kanimnik Zeöli. deken van .0.1 j. Vrouyv-
kork van Antwerpen en van kanunnik
Cli. Caeymaex, plebaandeken van St.
Romboutskerk van Mechelen.
Natuurlijk, onder alle voorbehoud.
TEKTROiK .VAK Dl;
ra ELISABET11VILDE.
Dist-eren middag is de Belgische
stoomboot '«Elisabeihvillc», kapitein
Wauthier. uit onze haven naar Congo
vertrokken met 234 passagiers.
Niettegenstaande voor gisteren eene
buitengewone hooge lij was aangekon
digd, was tengevolge den noordelijken
wind, den-waterstand zoodanig laag, dal
hot schip een half uur moest wachten,
om te kunnen vertrekken.
Onder dc passagiers bevonden zich
buiten de reeds vermelden van het mi
nisterie van koloniën en handelsver-
eenigingen. ook do missionarissen: dc
eenv. brooders V. Duquesne, 3. Van
den Berghe. de eerw. 'Zusters M. Grot,
Z. Nicolas cn L. Peelers, voor het mi
nisterie van koloniën; do eerw. paters
C. Verkest en J. Bruynsecls van de
Missies van -Scheutde eerw. pater
Dom. Cf. Moyaort en de eerw. broeders
S. Koza cn G. Schmaltz, van dc Missies
van St. Andries.
De Elisabeth ville> vervoert eenc la
ding van ongeveer 4500 ton. Onder do
deklast, die bijna al de plaats op het ödk
beslaat, zijn, een. kleine lichter, talrijke
platforms voor locomotieven cn wagons,
alsook kisten machinerie en koopwaar.
PE VARE TOESTAND.
Dc fiuancieele commissie van de Ka
mer vergaderde Dinsdagmorgen ten ein
de dc uiteenzetting tc hooreivan den
minister van Geldwezen over den finan-
cioelen toestand.
Eer. langdurige en wij levendige be
spreking werd over die uitoenzeiting ge
houden cn dc Vergadering verklaarde
eensgezind dat de onderhandelingen
over dc builenlandschc leening zouden
kunnen voortgezet worden, mits enkele
wijzigingen en enkele nieuwe voorwaar
den.
De Regeering zal een verklaring doen
in de Kamerzitting van heden Y/ocns-
dag.
Tot daar de offic'eclc mededeéling.
Het gaat dus werkelijk over de voort
zetting van dc onderhandelingen niet
dc vreemde bankiers over de slabilisalic-
{ioening. Hoewel die locning werd toe
gestaan na de onderhandelingen van
HII. Yanuovyvere cn Janssen to Londen
en tc Washington ilicbben zich evenwe]
sindsdien twee nieuwe feiten voorge
daan welke de. eerste voorwaarden van
dc stahilisalieplan ondoeltreffend ma
ken. Een gedeelie van de schuldvorde
ring van het buitonland werd. terugge
vraagd en anderzijds staat de regeering
voor den vervaldag van 1.800 miljoen
frank in schal$dsfcbons. Dc. rodeneering
van de vreemde, bankiers is de volgende
Het is ondoelmatig aan Belgie een lcc-
ning toe tc staan met het oog op de sta
bilisatie van den frank wanneer ander
zijds aan het 'buitenland een gedeelte
van do schuldvordering moot worden te
ruggeschonken cn een aanzienlijk be
drag solialkistbons moet worden afge
lost.
Dc vreemde bankiers stelden dan ook
nieuwe modaliteiten voor namelijk een
kortoren termijn voor dc leening, de tus-
sdlionkomsi- van do Belgische bankiers
in de consolidatie van de Schatkistbons
en een doeltreffender exploitatie van de
bpoorwegen.
Die voorwaarden werden door de Bel
gische rogcering niet aanvaard in den
vorm zooals zij gestold worden. Hicrovor
duren dc onderhandelingen voort. De
Rogecring vraagt dat dc duur van de
leening 20 jaar zijn zou. De herinrich
ting van de spoorwegen sluit eveneens:
op moeilijkheden.
'Dat is dc ware toestand die geen wan
trouwen weklken moet. Hot werd nooit
beweerd dat het stahilisalieplan zonder
moeilijkheden zou kunnen toegenast
worden. Die moeilijkheden moeien
thans overwonnen worden.
Doch daai' komt het offensief los van
de bankiers die den frank ofwel in waar
de wenschen tc verminderen ofwel tot
nul doen zaken. Hiertegenover slaat de
Restoring pal.
Tn alle geval liet stabilisatieplan wordt
niet opgegeven, liet vertrouwen jphjft
gewettigd*
GEEK OPLOSSING
Bij het einde der vergadering van lie
den avond in den zetel van den Volken
bond gehouden werd dc volgende nota
medegedeeld
Gezien de voorgekomen moeilijkhe
den om de eenparigheid der leden cn in
zonderheid de toestemming van Brazi
lië te 'bekomen werd besloten dat sir
Austen Chamberlain, verslaggever der
jxdiliekc commissie, morgen aan de al
gemeene vergadering voorstellen zal de
verdaging van dc vergadering lot met
September aanslaande. Dan zullen gere
geld worden de toetreding van Duitsdh-
land in den Volkenbond en in den raad,
alsook dc kwestie dor uitbreiding van
den raad.
Men dient op tc meitken dat dc ver
dragen van Locarno niet verbrokten zijn.
Verder hebben de mogendheden die
de verdragen van Locarno onderleckcn-
den, Duiteelïlar.d inbegrepen, besloten
eerlang eenc gemeenschappelijke ver
klaring af te'kondigen waarin zij eens tc
meer hun gehechtheid aan dc gesloten
verdragen bevestigen.
LEKTËZ A AIINGEN.
•Ter oorzake van de overvloedige re
agens in October-November 1925 werden
tal van velden niet bezaaid. Aan de land
bouwers die zich in dat geval bevinden,"
kunnen wij nic-t heter aanraden dan ha
ver te zaaien. Dit is een graangewas dat,
als do teelt doelmatig gebeurt, voel op
brengt ton andere de haver is eon kost
baar kracOitvoeder voor paarden, en liet
slroo en hol kaf zijn voedzamer dan dat
van andere graangewassen.
Als meest aanbevelenswaardige soor
ten noemen wij de Ligowo en de Zwoed-
sche 'haver.
Om te gelukken moot dc grond diep
omgewerkt en doelmatig bemest zijn
.Uit de samenstelling der haver valt te
loeren dat dit graangewas veel behoefte
heeft aiïh stikstof cn poldsch.
Derhalve is hel volstrekt noodzakelijk
een goede bemesting van wel geleerd
stalmest toe te dienen, die men op ge
wone diepte zal inwerken.
Men strooic dan op den omgeploegde
akker 800 tot 1000 kgr. staalslakkon en
700 tot 1000 kgr. sylviniet.
Verder zal men, eonigc dagen voor
bet zaaien, wanneer'men de laatste hand
aan het werk slaat, nog 150 lol- 200 kgr.
zwavelzuur ammoniak toe dienen; deze
meststof wordt met de eg good inge
dekt.
Kan men oen goede dosis heil* aan
wenden als de haver is uitgeschoten, zoo
veel te beter deze doenwijze zal voor
zeker een goed uitwerksel hebben.
Nog eens. en wij 'herhalen liet-, vroeg
zaaien is voordcelig, omdat men zwaar
der haver bekomt. Dl XI.
Dinsdag rond den middag kwam bo
ven Viesville, in de streek van Cnarleroi,
een vliegtuig uit de richting van Cour-
celles-Roux aangevlogen.
Eensklaps zag men het toestel als
een steen ten gronde storten. Schielijk
had dan eene geweldige ontploffing
plaats en men zag vier zwarte inassas
door de lucht slingeren.
De eerste was het lichaam van luite
nant Gabriel Modave, dat uit het schuit
je geslingerd was; het tweede was de
schroef, dat evenals het derde, dc motor
van hek vliegtuig, te pleiter viel in eene
weide; liet vierde deel, het vliegtuig zelf
viel brandend in den hof der zuster
school van Viesville. In liet schuitje be
vond zich nog de loods, adjudant Mar
cel Dufer, doch de ongelukkige was vast
gemaakt bij middel van riemen en werd
schier geheel verkoold. Dc armen, de
beenen, een deel van de romp cn van het
aangezicht zijn letterlijk tol assehe ver
brand.
Men kan zich tot hiertoe niet uitlog
gen hoe liet toestel eigenlijk in brand
geraakt is. Mogelijks is eon vleugel ge
lost en in het ontredderd toestel voort
gegleden. in alle geval in de lucht
brandde het toestel niet. Ook is geen
spoor van rook of brand te bespeuron op
een der afgerukte deelen van hel schuit
je of het toestel. Anderzijds was de mo
tor cn dc schroef niet moer aan het toe
stel vastgehecht toen dit ton gronde plof
te, doch lag er een heel eind weegs af.
Men weet niet waaraan deze noodlot
tige omstandigheid toe te schrijven. Het
lijk van luitenant Modave werd terug-i
gevonden in qcu klein wegeltje. Hel
blood liep hem uit oogen. neus, mond
en ooren.
'Ooggetuigen verklaren dat de ongd*
iukkige nog even dc oogen opendc; doeilv
weldra don geest gaf
Luitenant Modave was geboren te N«>
nine, bij Namen; adjudant Dufer ie Ju*
met.
Het vrceselijk ongeluk hcvctft iu do
streek de grootste oniroering verwekt.,
daar er juist te Gosseïics examens der.
leerlingen-loodsen plaats hadden.
Een onderzoek is geopend.
ZITTING van DINSDAG 1Ü MAAKT.
De zitting vangt aan om 2 ure oude?
voorzitterschap van M. BRUNET.
ONDERVRAGINGEN.
M. EALONY, socialist, wensehl ecoe
ondervraging tc doen over de koolmijn?
ramp van Damprcmv, Öacré-Madamo.
Dat kan echter niet doorgaan daar mi
nister W'auters afwezig is. Men komt
overeen de ondervraging to plaatsen aan
het einde der zitting van morgen.
MM. VAN DEN CORPUT cn PON-
GELET wenschen 'hunnerzijds den mi*
nister van spoorwegen, posterijen, telt*
foon, enz., te ondervragen over het nieu
we telefoontarief.
HET GEBRUIK VAN LOODWIT.
De Kamer bespreekt thans het wets
ontwerp betreffende het gebruik van
loon wit cn loodwit vei'wen.
Na. een lange redevoering; van M.
FIEULLIEN, katholiek, en enkele op
merkingen van MM. TROG LET, P IE-
RAED, en minister ANSEELE, wordl
het- ontwerp aangenomen.
DE TOESTAND VAN DEN FRANK.
M. VAN DIEVOET (kalh.) in naam
van talrijke leden, vraagt dat de regoo-
riog eene verklaring zou doen betreffen
de den toestand van den frank.
M. JAN80N (lib.) steunt voorgaan»
de spreker.
M. POULLET, eerste minister, zegt
dot er nog verscheidene elementen ont
breken en dat dc rogcering morgen zal
bij machte zijn de gewensehtc vcrkla*
ring te doen. Dc minister bevestigt ech
ter, dat liet wantrouwen door niets tg
rechtvaardigen en volkomen ongegrond
is.
DE BEGROOTING
VAN LANDBOUW.
M. MAENHAUT (kalh.) somt eene
reek&kmiddelcn op welke van aard zijn
om nc landbouw voort brengst te ver-
hoogen.
M. VER GELS (ka th.) klaagt over do
lage looncn der landbouwwerklieden.
De zitting wordt om 5 ure 40 geheven.
(ZITTING ven DINSDAG 16 MAAKT-,
De zitting vangt aan om 2 ure onder
liet voorzitterschap van M. ;l Kint do
Eoodenbeko.
BUD JET VAN BINNENL AN DSCIIE
ZAKEN.
M. ROLINMJAEQUEMYNS, minis*
ter van binnenlandsohe zaken antwoordt
aan de verschillende leden die verleden
week, in de algemeene bespreking, het
woord gevoerd hebben. Het budjet, zegt
'liij o. a. dat in 1925 iet 54 miljoen be
liep, is nu op 49 miljoen, feitelijk 1(>
ten honderd, verminderd. De. plicht lot
het invoeren van bezuinigingen, licoffc
ons doen besluiten lot het spaarzaam (he*
handelen onzer reeds beperkte inkomt
ten. Dat is ook den wil van het Parle
ment dat. eraan houdt door dc bezuinig
gingen ons krediet tc stabiliseeren.
M. DEL ANNOY. Men ziet het dab
ons krediet versterkt is
M. ROLIN - J AEQUEM YN S'. He
hoor daar spottend zeggen dat ons kro-
diol verste&t is. Het is op 't oogenblik:
dat men voor moeilijke vuren staal, dat
wij het oens moeten zijn om onze bezui
nigingen te verstevigen. (Zeer wel!)
M. VAN 'ROOSBROECK (soc.y
Men zou maatregelen moeten nemen to
gen degenen dio verantwoordelijk ju ja
voor dezen toestand.
M. VOLCKAERT (soc.J Wij ver-
wachten deze maatregelen van den Mi
nister van Justicie.
M. R OLIN-J2VOQUEMYN s'Tic
voorzio nog voor oenige Qionderd dui
zenden franks bezuinigingen die niet opi
dc begrooting van binnonlandsche za
ken ingeschreven zijn, en die zullen'
toelaten twee uitgaven te dekken: do
eenc voc»r de werken stroomafwaarts-
lillik, de andere voor dc nationale lbo*
graf er: te van wijlen Kardinaal Mcrcier.
Er te nu eene kommissie der besparijn4
