7
esi
de sclioolkwestie
Dinsdasr
Decern 1926|
De verkiezingen in
Oost-Vlaandcren
XXe Automobiel-salou
te Brussel
Minister Vander velde
te Parijs
Professor Pirenne
gevierd
Een patroon die al zal
moeten voelen
De aehtmenarbeid
De zaak der bedorven
ineSk
Kardinaal VannutelH
De afgestempelde
Schatkistbons
De eerste aircis van
de Stanleyville
Landbouwbelangen
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Telefoon 11-f,
XXXII' JAARGANGNUMMER 2ËB
33^§;3csla-ca. 20 Centiemen
^ufclieiteii
na&aSöEïi
buiten hst Air. aALgT Agentschap Havas Adolf Maxlaan, SS, te Brussel. Rue do Richelieu,
Uitgever J. Van Nuffel-De Gemlt
H. Arabrcsius
|Zonop7,31Zon af3,53|
BCerste Kwart, den 12|
Dc capitulatie van Brussel, zooals men
de onderwerping van de rechterzijde uit
den gemeenteraad aan het ultimatum der
liberalen algemeen noemt, blijft het voor
werp aller gesprekken.
Weihoe, zegt men, liet inrichten van
katholieke scholen doet aan de Brussel-
sche stadskas 6 millioen per jaar uitspa
ren en de liberalen weigeren de eenige
honderdduizenden franks, voor de vrije
scholen gevraagd, onder voorwendsel dat
de stedelijke financiën in gevaar zouden
komen door die opoffering
En de 17 katholieke gekozenen laten
zich, door de 12 liberalen, zoo onbarm
hartig voor den aap houden
Zc staan in meerderheid tegenover eene
sectarische minderheid die niet wil hoeren
van iets dat op gelijkstelling, trekt. En 't is
de meerderheid die buigt en welke zegt
de politiek die gij, liberalen, voert, is
afschuwelijk, maar indien gij er van geen
andere wilt hooren, ziedaar onze hand en
wij gaan ze voeren met u.
Ziel u, zéggen de liberalen van Brus
sel, zelfs als we wilden toegeven, zouden
wc 't noch kunnen, noch durven, want
heel het liberale land heeft deoogenopons
gevestigd cn de'gevolgen van ons gebaar
zouden onberekenbaar zijn voor de poli
tiek van onze partij.
juist daarom hadden de katholieken
voet bij stek moeten houden, het argument
terugketsen en zeggen wat denkt ge dat
heel het katholieke land van onze plat-
broekerij zal denken.
Want de toestand is toch deze: dank
aan het wijs en verstandig beheer van
den katholieken schepen van geldwezen.
M Wauwerniass, staan stads financiën er
voor gelijk zij cr nooit voorstonden het
is dank aan liet beheer van den katholiek,
M. Wauwer.mans, dat de liberalen in
staat zullen zijn meer en meer toelagen
aan de ofticiecle scholen te geven; en
'in tusschen zullen misschien de katholie
ken verplicht zijn bij gebrek aan middelen
klassen of scholen tc sluiten.
Zijn de katholieken dan maar goed om
lasten op te brengen ten voordeele van
scholen, waar de socialistische school
meesters den hoogen toon voeren
En zijn de katholieke gekozenen van
hunnen kant enkel daar om tot voetscha
bel te dienen van eene fanatieke minder
heid, die den oorlog verklaart aan alles
wat de katholieken lief en heilig is Voor
waar 't is ver gekomen.
Bïaam aast de liberalen,
die toelagen aan de wrije
se3sa8en toekennen.
Ziehier een gansche dagorde die Zon
dag na een zeer vinnig debat is gestemd
door de Liberale Federatie van Brussel en
die bij eenparigheid min één stem werd
aangenomen
Overwegend dat de onzijdige, wereld
lijke en nationale school de eenige is die
.-krachtens de beginselen der Belgische
'grondwet, moet gesteund worden door dc
openbare besturen:
r Aangezien dat, dank aan de tijdelijke
toelagen hun door het parlement voor
hunne partijsciiolen toegekend, de kleri
kalen eene ongenadige concurrentie aan dc
officicele scholen doen, door dikwijls af-
keurige middelen
Van oordeel dat geen nieuwe toege
vingen meer op onderwijsgebied mogen
gedaan worden
Van oordcel ook dat het liberaal pro
gramma geheel duidelijk en afgeteekend
moet blijven
Bream3 Buildings, 8, Losdres S
agpazzsg&ffissa
Bevestigt zijn overgaukelijkegehecht
heid aan dc zaak der nationale, onzijdige
wereldrijke school
Verwerpt alle toegevingen in onder
wijszaken
Betreurt de toegevingen in sommige
gemeenten op schoolgebied gedaan
i) Gelast het partijbestuur het geval tc
onderzoeken, der arronddissements-libera-
ïe verecnigingen die gemeend hebben toe
gevingen van aren aard te doen
Eu besluit aan den landelijkeu raad
ie vragen onverwijld dejonderwijs-kwes-
tic op de dagorde van een liberaal congres
te brengen, opdat er de liberale traditie
worde bekrachtigd alleen dc onzijdige
wereldlijke school heeft recht op toelagen
van wege dë openbare besturen
In den loop der vergadering heeft ipen
de meest vreemde verklaringen hooren
verkondigen, die toonen dat de aroti-
cleritfals geest in da liberale
koasng kraait.
Zoo heeft de millioenrijke M. ANS-
PACH-PU1SSANT, uit puur aafi-elerica-
lisine, de socialistische en communistische
onderwijzers in de officicele scholen afge
schilderd als dc beste onderwijzers die
men denken kan.
Hij heeft betreurd dat in 1919 de libe
ralen toegegeven hebben aan dc chan
tage n der katholieken.
Ook moeten de liberalen, zoodra moge-
lijk (gerucht én geroep onmiddellijk op
hun besluit y5n 1919 terugkomen en alle
subsidies aan het vrij onderwijs weigeren.
De plaatselijke liberale vereenigingen,
die toelagen verleenen aan de vrije scholen
om plaatsen in colleges te bemachtigen,
verrichten anti-liberaal werk en handelen
in strijd met de zuivere liberale leer.
M. SMETTEN kwam zeggen dat het
officieel onderwijs nooit meer bedreigd is
geweest dan vandaag het geval is.
Niei alleen Staat en Provincie geven nu
toelagen aan de Kloosterscholen, nu be
ginnen de Gemeenten ook al dit voorbeeld
te volgen.
Er bestaat geen vrijheid meer, in 2600
gemeenten zijn er 2000 waar geen offi
cicele meisjesschool is.
De clericalen stellen zich hier en daar
tevreden meteen toelage voor brandstof.
Dit is maar een voorwendsel, het is schijn
heiligheid, enz.
En de spreker wil de coalities tusschen
katholieken en liberalen, op grond van
toelagen, door een liberaal congres zien
veroordeelen.
A1.JVL H. JA3PAR en BLUM wilden in
de dagorde een formeeien blaam zien in-
lasschen tegenover die plichtvergefen
liberalen, maar de voorzitter M DE-
METS deed uitschijnen dat de liberaie
partij toch niet het schouwspel kon ople
veren van menschen te veroordeelen voor
aleer ze gehoord waren.
Daarop een hevig tumultde eenen
wilden enkel spijt in de dagorde zien uit
drukken, de anderen daarentegen eene for-
meele veroordeeling van die verraders!!
M. DEMETS deed nu een beroep op de
kalmte. Hij stelt voor het geval van Vorst
aan het onderzoek van het bestuur te
onderwerpen, waarna dan de algemeene
vergadering uitspraak zou doen.
M. MUNDELEER stelde vast dat de
overgroots meerderheid der vergadering
de plichtvergeten liberalen veroordeelt.
Maar het gaat van een anderen kant niet
op ze te veroordeelen zonder ze eerst te
hooren. Beter is het ze den tijd te gunnen
om tot «betere» gevoelens te komen.
De vergadering besluit daarop hen 8
dagen tijd te gunnen en dan een nieuwe
algemeene vergadering le houden om de
finitief een blaam uit te spreken over de
liberalen onverlaten, die een centiem toe
lage aan de vrije scholen durven stemmen.
De hierboven staande dagorde werd
daarna gestemd en de volgende zitting op
Zondag 12 December gesteld.
Na de socialistische bijeenkomsten
waar dezelfde taal werd gevoerd, heeft
het er al den schijn naar als of het anti-
ciericaal cartel in ons land volop in aan
tocht is.
DOOR DEN rROYTi.N* 51E K A AD
GOEDGEKEURD.
In zitting van 26 November, (heeft dc
Bestendige .Deputatie van den Provincie
raad van Oost-Vlaanderen de verkiezin
gen geldig verklaard der volgende ge
meenten
Baelegem, Gent, Lovendegem, Mei-
gem. Calloo, ICraibeke. Kemsekc, Ohers-
Lamp, Opdorp, Waasmunster, Buggen-
'hout. Audenli-cve, St. Maria-Haaltert.
Evwetegem, St. Denijs-Boekel. 'Etikove,
Melden. Segelsem, Opbrakel.
Het 20e Automobielsalon werd giste
ren in de zalen van het Jubelpark geo
pend.
M Vandervelde is (Zaterdag te Parijs
aangekomen te 1 uur 3.
Ilij werd ontvangen door M. Duli-
gnier, onder-overste van •het protocole,
die hem groette in naam van MM- Pöin-
caré cn Briand.
Op de kaai wachtten insgelijks MM-
Ober de Thieusie, gezantschapsraad, en
du Pare, secretaris.
'M- Vandervelde lichtte zich in over
den toestand van den Belgisdhen ge
zant, die Maandag 1.1- een 'heelkundige.- standen plaats. Onder de
(bewerking onderging. M. de 'Gatffier:Peraonen welke bij de openii
In dezelfde zitting heeft de Bestendi-dHestroy stelt het thans zoo goed mo
ge Deputatie behoudens de veranderin- j gelijk, hij is de algo'heele genezing na-
gen of voorbehoud vermeld in het be- Ipij.
sluit der geldigverklaring, de verkiezin
gen der volgende gemeenten geldig ver
klaard
Mariak.crike, Olsen.e, "Wïnkel-Sfc. Kruis.
St. ,Jan-in-Eremo, Selzate, Doel. Loke
ren, Aalst, Eremfoodiegein, Moorsel, Er-
fjK-, Neigom, Otiergem, Oellrc, Edelare,
örror. Worlegem.
(Minister Wauters was op het laatste
cogenblik verhinderd de openingspledh-i
tigfoeid bij tc wonen en werd deze go-
daan door burgemeester Max.
(Na wederzijdscho imvijdingsredevoc*
ringen van den burgemeester en van M.
dte Liedekerke, voorzitter van het in-
ridhtingscom itcit. had de rondgang langs
officieel#
opening tegen
woordig waren, merkten wij op de kom-
mandant Brassine.
n liet Salon, de
algemeen secretarial
heeren Hnglebert,
Voor een gehoor overgcvuld door phi-
losophen van do Universiteit van Gent,
heelt gister namiddag een openbare be
tooging plaats geluid ter ecre van den
a ermaarcfen historieschrijver M. Pirenne
ter gelegenheid, van zijn 40e jaar leeraar
aan dé hoogesehool van Gent.
De plechtigheid werd opgeluisterd
met dc aanwezigheid van Minister An-
seele, gouverneur de Kerckhove de Ben- J(
terghem. M- Roersch, beheerder onder-(]enc
Over enkele dagen overleed een work
man (tie in Juli verjaarde. Zijn patroon
had zich niets van de nieuwe pensioen
wet aangetrokken, niets afgehouden van
'het loon voor het pensioen en ook zelf
niet gestort. Nu sterft die werkman,
/touw en 3 kinderen achterlatend. In
dien dc patroon aan zijne verplichting
voldaan had, kreeg dieweduwe een over-
levingsrentc 'heel 'haar leven lang van
meer dan 120 fr. per jaar en elk der drie
kleine kinderen kreeg odk 120 fr. per
jaar tot 16jarigen ouderdom- Nu heb
ben zij geen het minste recht foij de
Lijfrciitkas.
Zullen die slachtoffers het echter zoo
laten pas-eéren V Volstrekt niet, maar zij
zullen den patroon, voor liet gerecht
trekken, waai* deze .«onverbiddelijk zal
veroordeeld worden f
1) tot eene straf voor niet-naleven der
wetv
2) tot schadeloosstelling aan de we
duwe én aan de weezen die schadeloos
stelling zal bestaan in het storten van
een kapitaal dat volstaat om aan die jon
ge weduwe van 30 jaren eene rente van
meer dan 120 fr. per jaar te verzekeren
haar leven lang en aan die drie weezen
ook 120 fr. per jaar tot 16jarigen ouder
dom-
Dat zal aan dien patroon tusschen de
20.000 a 25 000 fr. kosten, genoeg mis
schien om hem te ruineeren. 7fc ls eene
dure les voor hem.
Het schijnt dat er hier odk nog werk
gevers zi jn die voor lijfknecht of meid,
of werkman, niet in regel zijn met dé
pensioenwet. Dat ze oppassen
Na Nieuwjaar zullen alle toegevingen'
gedaan zijn cn zal de wet onverbiddelijk
toegepast worden met de straffen' on an
Hero schadelijke gevolgen voor de be
langhebbenden die ze niet naleven.
Nog eens, die niét hooren wil zal voe
len
over het doel zijner reis naar Parij;
klaarde M- Vandervelde dat M. Briand
hem op de hoogte moest brengen van de
laatste gesprekken die hij met Sir Aus
ten Chamberlain voerde over het pro
gramma van den Volkenbondsraad, en
vooral over de kwestie der ontwapening
jvan Putsch land, als ook deze van 't mili
tair toezicht door den Volkenbond.
Ilij zal dan heden avond nog naar
Genève vertrekken, samen met de minis
ters van buitenlandsohe zaken van
Frankrijk. Engeland' en Polen, die in
den loop der reis de laatste voorafgaan-
del ijke gesprekken voor den zittijd van
6 December zullen voeren.
M- Vandervelde is bij Pari i zer vrien
den gaan ontbijten en werd te Quai
cF Orsay om 3 uur door M. Briand ont
vangen.
De zaak van docdelijk melkbederf
heeft in liet Brusaelsdhe groote opschud
ding verwelkt. Het is waar, dat gences-
heeren te Molenbeek, onlangs verechei-
T «v-, gevallen van maagdarm ontsteking
zoeker van do umvoraiteit, talrijke lee- bij Klldercu hebben vastgesteld'. Vcrl£
luiaro morrurriitan I aap! i 11 n-/,,. nn I. 1
len week stierven inderdaad drie wicht-
raars. magistraten, leerlingen en oud-
leerlingen en groote geleerden.
Verschillende redevoeringen werden
uitgesproken namelijk door M. Van dei'
Linden, professor aan de Universiteit
van Luik, Va-ndenbossche rector der
hoogeschool van Gent, Mevr. Lina De
Smet-, voorzitster van de Academische
Kring van Geschiedenis.
Allen hebben op een schitterende wij
ze doen uitschijnen de onuitsprekelijke
diensten welke professor Pirenne tijdens
zijn vruchtbare loopbaan bewezen heeft
aan de geschiedenis en in het bijzonder
aan de geschiedenis van Belgie,
Warme toejuichingen volgden op de
ze redevoeringen. Vervolgens werd den!
feesteling een prachtig exemplaar aan-1
geboden en 2 boekdoelen op Japansdbmelk aa
papier van Melange cPlustoire door
zijn oudleerhngen en zijn vrienden.
'len slotte word er lezing'gegeven van
telegram van den Koning, welke
jes te Molenbeek cn de magistraten ver
namen, dat de kinderen bijzondere melk
en voedsel hadden gekregen. Deskundi
gen bevonden, dat. de melk korrelvormi-
ge bakteriëu bevatte Aan aard om bij
de (kinderen gevaarlijke zweren te ver
oorzaken.
Het gevaar Ls thans geweerd. Te An-
derledbt bleven de 'kinderkribben geluk
kig ongedeerd!. Dc melk die le Molen
beek aan de wichtjes werd gegeven, was'
afkomstig van een inrichting, waarvan
het beheer saam gastol.! ls uit bevoegde
personen. De melkerij beschikt; over pas-
teurisatie-tocsiellen die alle voldoening
schonken. En nochtans bevat dc melk
geA'aarlirjko kiemen. Al dc koeien, die
Door dagbladsdlirijA'ers ondervraagd i bmlo.->midt. SVh'am de Jongh, de Boreh-
'graeA*e, Warnant, Vlcminekx, dTcteren,
Gillieaux.
Do algemeene aanblik is bepaald ioo-
Areraohtig door de slingers met duizend
gekleurde gloeilampen, welke de stand»
omgeven. Ondanks dc moeilijkheden
door de wisselkoers van ons land, schijnt
liet Salon toch een succes to zullen wor
den en er was voor dezen eersten dag
reeds heel wat volk en aan de stands zeor
veel belangstelling.
Z. Em. Kardinaal yineenzo Vannu-
telli, bisschop van Os tie en Palestri nay
deken van liet H- College, zegelbewaar
der A-an Z. H. bereikte gisteren zijn 90e
jaar.
Dc eerbiedwaardige Kerkprins heeft
alle plechtigheden afgewezen; hij zal
eenvoudig gaan naar dc basiliek var*
Santa Maria Maggiore, waarvan hij
aartspriester is, er eene mis celcbreerca
en- een Te Dcum aanheffen.
encenzo annutelli is geboren l#
Oenazanno, bij Rome, op 5 December
1836, is mmoiuste Brussel geweest en ia
kardinaal sedert 1890.
EEN TWEEDE TREKKING
Terugbetaling van 20 miljoen.
De befaeerraad van hel Deïgingsfonda
zal den 20 December, ten 10 ure 's mor-
gends doen overgaan tot de tweede trek
king dér Schalkistbons 5 t.Qr- 1926, uit
gegeven in ruil der afgestempelde Scliat-
kistbons die aan hel publiek beiiooren.
De trokking zal voor gevolg liebbca
een bedrag van 20 miljoen to doen uit
betalen. De uitgelote titels mogen voor
gelegd worden aan de winketten der
Nationale Bank, vanaf den 8 Januari
1927. De uitbetaling zal gcacliiedcu mita
aftrok van 20,8ö fr. per bon, vertegen
woordigend d'o 5/6 van liet interestkoe-
pon neken van 25 fr. waaraan op voor-
iiand werd voldaan deo 1 December 1926
In 't vooruitzidht der tweede trékking
wordt do railing der afgestempelde bons
tegen de nieuwe bons 5 t-lh. 1926 stop
gezet: in 't binnenland vanaf den 19
dezer en, te Brussel, vanaf den 17. Daar
na zal dé ruiling alleen nog te Brussel
mogen gedaan worden en herbeginnen
vanaf den 21 der loopende maabd.
De eerste trekking die den 10 Novem
ber plaats ihad, betrof oeno som vim 19
miljoen frank.
T)e Fransch-Belgische Conventie
De Franséhe Senaat besprak Vrijdag
namiddag het wetsontwerp, reeds dooi
de Kamer gestemd, de bekrachtiging
veroorlovend de adhturenkonventie dooi
de konferencrc yan Washington opge
maakt en te Parijs déor Franikrijk en
Belgie getcekcnd. De A'erslaggever vroeg
aan den Senaat het ontwerp aan tc ne
men zooals het door de Kamer gestemd
werd. Het is voor redens van diploma
tische en juridische orde, zegde hij, dat
aan het Parlement onder dezen vorm
die konventie voorgelegd wordt. l>e ver
slaggever wees er op dat het meerendeel
der landen nog die kom-'entie niet heb
ben bekrachtigd. In Frankrijk wordt de
Avet sedert 1919 toegepast. De bekrachti
ging zal slechts uitwerksel hebben Avan-
neer dc tekst der konventie door Duitseb
land zal goedgekeurd zijn.
I UK.* aan A'Gornoemde inrichting lever
door den. worden thans op last van hot par
ket floor veeartsen onderzocht
Te Molenbeek is een kindje van 18
maanden ernstig ziek: de andere kleint-
Ü'nlS' riin tbans bteten "^vair. De m^Tem
...insloot by .de talnjkc buldcblijken „in,et Brassolsdbcboev
SULPAAT.
Het woord sulfaat is een term die
door de landbouwers niet zelden mis
bruikt wordt of tot verwarring leidt. liet
wordt sul fa-at stamt asf/ Arao solfer, zwavel
en dient om te (benamen, 't zij de zwa
velzuren ammoniak of ammoniaksuifaat,
't zi j de zwavelzure potasch of potasch-
sulfaat. De eerste is een stikstofmest, am
moniak gebonden met zwavelzuur, de
tweede eene potasdhvette of potaséli ge
bonden met zwavelzuur.
•De zwaAclztue ammoniak of ammo
niaksuifaat is eene meststof die wij reeds
herhaaldelijk besproken. Het is .de rijk
ste stikstof most, en odk de meest Aroor-
d.ëHige dié in 'hot gewoon landbouwbe
drijf gdhruikt wordt. Zij is rechtstreeks
opneembaar door de plant, zet spoedig
0111 tot salpeterzuur of nitraat vonn on
der welken de stikstof benuttigd wordt,
stelt, goed gebruikt, niet aan verlies
bloot, heeft eene langdurige en aanhou
dende werking, verhoogt de ojhi-engst
en Acrbelert dé hoedanigheid, past op
alle gronden en allo tijdstippen van her
jaar, enz. enz.
Dc- zwavelzure potasuh of potaseli sul
faat "is met de dhloorpotaseh dc rijkste
der gezuiverde pbtasdlizoulon. Het is dc
beste der potasch zouten, doch ook de
duurfste. Deze meststof kan evenwel in
de meeste gevallen vervangen worden
De nieuwe Congoboot Stanleyville»
ing haar eerste reis aan naar de kolo
nie Zaterdag voormiddag om elf uur.
Er was sledits één passagier aan
lboord, namelijk luitenant Veriiaegeu,
een der helden van de reis met het
vliegtuig Mai'ic José naar Congo,
die hij met Medaetö en Coppens ondor-
nam.
talrijke officieren van het vliegkorp#
on familieleden waren gekomen om den
koeneA vlieger een goede reis te wen-
sehen en afscheid Aran hom te nemen.
Luitenant Verhaegen is gelast mot
een zending van onderzoekingen, be
treffende de luchtvaart in Congo.
Hot schip heeft een volle lading- ma-
door ruwe potasch, en namei.jk door i tori eel mede, 6900 Ion bedragend', waar-
sylviniet Aan Elzas. zout waaruit do:onder 4 lichters in doelen voor de «Uni-
zuayelziire potasch vervangen wordt. De tra», *15 uiteengenomen wagons en 380
syl viniet is zeer goedkoop, en past voor .ton riggcls voor den spoorweg van Ala-
de meeste gewassen en alle gronden, op tadi, 700 ton riggels voor den spoorweg
j'ltcin gebracht.
jle zijn-
voorwaarde dat zij geruimen tijd voor
de planting of de zaaiing toegepast werd.
De verstandige landbouwer gebruikt al-
leen potaschsulfaat A oor reehtsti-e0kse.be jA*an meer dan 8 ton voor de C.C-B.,
oeven niet ongerust bemestingen op tafelaardappelen en ta- twee zware vrachtauto's voor den Staat,
van Beceka, 50 ton maeliienerie van C.
M.C.F.. 42 a ut os. 2 locomotief ketels, van
4 ton ieder, een zwaar stuk madhineri#
en
^bak.
Intensiever,. ieder van G ton.
