IP*5
Diusdai
Jan. 1927
T ear en de aul&taksen
Katholieke jcugddagen
DE BELGA
van m. france;
De Duitsche
kabinetscrisis
De koning in
het huis
der iuvalieden
De verwarde toestand
in China
Ex-keizerin Charlotte
ernslig ziek
De draadiooze telefeon-
verbindinn: met NewYork
Hei melaaS-cariel
Cos:gres van dea
Nat. Süijdershond
Dood van M. Lepreux
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst.
Publiciteit buiten
SBSSEESKieSE©^
het ArI*. AALST
XXXil!" JAARGANG NUMMER 14
-Telefoon 114. - ZDg&^IfcajLs&ea. 20 Centiemen
Er zijn eenigc waarheden die wij nood
zakelijk onze Katholieken moeien op het
hart drukken. Die waarheden hebben be
trekking met de schoolpolitiek, want het
schijnt dat zekere menschcn, in naam van
den vrede, maar vooral in naam van hef
eigenbelang de gröote beginselen der
natuurwet en tier Kerk in zake schoolpo
litiek vergeten.
Met recht van onderwijs en opvoeding
komt rechtstreeks toe aan de ouders. Zij
hebben het recht scholen te bouwen om er
een onderwijs te geven, dat met hunne
verlangens overeenstemt. De Staat die
voor doel heeft het algemeen welzijn mag
in geen geval de plaats der ouders recht
streeks innemen, hij mag alleen aanvul
lend en steunend optreden, daar waar de
ouders zelf dat niet geschikt kunnen doen.
Het doel van den staat is beschermen en
helpen. Daaruit volgt dat de staat mag
scholen bouwen, zoo de ouders dat niet
zelf geschikt kunnen, doch die school
mag dan niet misbruiktworden om partij
doeleinden te dienen.
Ten tijde der liberale regeering nu werd
dit schoolrecht door den staat misbruikt,
de officieeie school werd de ongodsdien
stige of althans de oversciiiliige school,
eri daarom tiebben de Katholieke ouders
van hun reeht gebruik gemaakt om scho
len te bouwen en er een onderwijs te ge
ven dat niet hunne princiepen overeen
stemde. Dat was hun heilig recht. Dit
eisciite van de Katholieken grootc offers
van liefde, omdat de staat zijn plichten niet
vervulde en hun zeil alie siaatstoelagcn
weigerde. Sedert den oorlog nu, waar
voortdurend van recht werd gesproken,
willen en mogen de Katholieken dien
onrcchistoesland in zake schoolpoiiiiek
niet langer dulden. Zij moeien en de offi-
ciceie en de vrije scholen ondersteunen,
dan is liet ook maar billijk, dat de niet-
Katholicke belastingbetalers hetzelfde
doen, want de vrije scholen zijn ook scho
len voor bcigische kinderen. De katho
lieke ouders hebben het "recht hunne
hinders een godsdienstig onderwijs te
ven, en de staat heeft den plicht dit
initiatief te. steunen, initiatief dat den
S'aat bovendien vele kosten spaart.
Met is waarlijk te verwonderen, dat wij
nog steeds wachten moeten op eene
schoolwet die de rechten der ouders eer
biedigt.
Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel."... Rue de Richelieu, Parijs.
Uitgever J. Van Nuffel-Ds Gandt
lil StPieferssMeRomeg
BZon op7,39Zon af4,23l
«Laatste kwart, den 26a
Staatsmoaopool in zake onderwijs is
noodlottig. Hei onderwijs is het gebied
der vrijheid; voegen wij erbij: der Vrijheid
voor allen en der ware gelijkheid in rechte
en in feite.
Door hunne offervaardigheid hebben de
katholieken een toestand geschapen, die
het katholiek onderwijs van den ouder
gang heeft gered. Dit was liet gevolg van
een onrecht tegen hen gepleegd Die op
offeringen wil men door weigering van
toelagen boycottceren. Dit is een schande
zooals te Brussel, waar Max aan belgi-
sche kinderen een telloorke soep weigert
En dat in naam der vrijheid en der vader
landsliefde Hadden de katholieken in de
oft'icieele scholen een programma gevon
den dat hen bevredigde dan zouden zij al
die opofferingen zich niet hebben moeten
getroosten.
Doch het onrecht van de Staat, door
weigering van toelagen, en neutrale
schooldwang, enz.., hebben hen tot die
daden aangezet. Doch die onrechtstoe-
sterid mag niet blijven duren. En de
naastenliefde der Katholieken mag niet
langer dienen, als tegenwicht van het
onrecht. En de officieeie scholen mogen
niet langer tèeren op de vrijgevigheid der
Katholieken.
Deze moeten niet langer met de liefda
digheidsbus aan de kerkdeuren rammelen,
om de eischcn van het recht te overstem
men, maar ze moeten hun recht epeiscben
met kracht, en eerst dan beroep doen op
liefdadigheid wanneer ze eerst met alle
zelfverloochening om huil recht hebben
gestreden P. B,
Indien er ooit eene protestbe tooging j
B roams Buildngs,
êïJgV-; Tree -
6, Londres E. C. 4.
EENE VERKLARING
Zooals wij in een votvg nummer meld-
Bruseeï, lö Jan. Dezen morgen
een volledig succes kende dan is het wel!bad in hol instituut der Dames de Ma-
deze gisteren Zondag, te Antwerpen door Tie de slotvergadering plaats der studie-
de verschillende auto- en motovereeni- dagen van de Brusselsdbe afdeeling van den werd Zaterdag hel eerste biljet go-
gingen op touw gezet tegen de hooge en,het Katholiek Belgisch Jeugdverbond drukt van 100 Belgas of 500 franks, oio
venederende taksen. voor de eenheid der Kerken. [ook op Ihet briefje vermeld staan.
Al wat-een motor e.wielen had, was Tussehon de aanwezigen bemerkte! M- Franck (gouverneur der Nationa-
gemobiüfieerd geworden om eendrachtig men Mgr Beaupin, van liet diocees van
protest aan te teekenen tegen de hooge Parijs, kanunnik PicurJ, algemeen aal-
en bijzonder tegen c;e laatste iu voege ge- moezenier.
braëhle taksen op automobielen
Al vroeg kwanten uit. alle richtingen
en langs alle straten taxi's, luxe-autos.
camions, moto's in dc richting der Na
tionale Bank en Zuidstatie toegesnord
om er de aangeduide plaats in te nemen
en er zoo do vorming e:i liet vertrek van
den stoet af te wachten.
DE OPTOCHT. -
Bond 11 uur zétte do machtige stoet
De officieeie school die,merken wij wel
op, uit zich zeif niet ongodsdienstig is,
werd eerst bewerkt door hét liberalisme,
nu door bei socialisme, ten einde ze voor
pariijdoeleinden te bemachtigen en zoo
voor liberalen of socialisten een kosteloos
en vrijgezind, of ongodsdienstig onder
wijs te verkrijgen, da! met de centen van
aiie belastingbetalers wordtonderhouden.
Dit is een onduldbare onrechtstoesiand
voor dc Katholieken. De Katholieken zijn
ook Bcigische burgers, zij ook hebben
liet recht van den Staat te genieten, het is
toch wel het minste dat de Staat doen
kan, de Katholieke schoicn subsidieeren
terwijl de Staat anderzijds kan verplicht
worden, officieeie scholen de Katholieken
Ier beschikking te stellen, waar, in waar
heid, een godsdienstig onderwijs wordt
gegeven en de atmosfeer der school gods.
dienstig is. Die toelagen moeten dan ook
gaan aan alle scholen, aan Volkscholen
Vakscholen, enz... Want liet onderwijs
op alle gebied draagt bij tot het algemeen
weizijn en moet dus algemeen gesieund
worden.
Wie dat tegenwerkt pleegt onrecht.
Eene gezonde schoolwet, die jammerlijk
if onder Katholiek bestuur, nnnit nwri
zeif onder Katholiek bestuur, nooit werd
verkregen, zou moeten uitgaan van
de gedachte, dat het eerste recht en vrij.
lieid van opvoeding en onderwijs toeko-
niet aan de ouders.
Uitgaande van dit standpunt zou de
Staat moeten bouwen naar geiang de aan
vraag van een zeker getal ouders eu toe
lagen verleenen naar gelang liet getal
leerlingen. Die scholen zouden voorgeze
ten zijn door een schoolkomiteit bestaande
uit vertegenwoordigers der ouders, van
de Kerk en van den Staat. Dit komitet zou
dc aanvragen doen, de onderwijzers be
noemen, cn zoo zouden alle wetten en
vrijheden worden gewaarborgd. Scholen
en onderwijzers zouden dus bepaald wor
den door den eigenlijken toestand der be
volking, eenieders rechten zouden geëer
biedigd worden, en de school zou niet
overgeleverd worden aan die vuile pom
perij eener hatelijke politiek. Wij zagen
met vreugde dat Prc.f, Kreglinger, met de
Mttiilt, de L'loile Bdtje en deGtzcUt niet
ongenegen is op dit gebied en in die rich
ting eene definitieve oplossing van het
netelig scli ooi vraagstuk te zoeken. Daar
mede zöu eindelijk een einde gemaakt
worden aan eene politick die in ons
land zoo mecnigen vooruilgang siremt en
die de gansciie politiek richt op gods
dienststrijd, in plaats van den economi-
sclien vooruitgang, liet rechtstreeksche
en onmiddellijke doel van den Staat te be
hartigen. Dat alle partijen liet woord van
den socialist De
tSog gern nieuwe kul meisvormer
President Hindenburg heeft heden
eerst graaf Wfcstarp, don voorzitter der
Duitsch-nationalcn, en daarna den on
der voorzitter van den centrumgroep. M-
vou Guérard.. ontvangen.
Een beslissing over een nieuwe op
dracht tot 'kabinetsvorming is nog niet
genomen.
'Men rekent alweer met een langen
duur der crisis, aangezien de Duitseh-
n; ionalen in geen geval genoegen zul
len nemen met een mindèiheidsregee-
ring.
Het centrum komt niet voor Dinsdag
opnieuw bijeen, en M. Stegerwald, een
der kandidaten voor bet Rijkskanselier-
séhap is heden rustig naar den buiten
gegaan.
In eten loop van den namiddag heeft
president Hindenburg de huidige kan
selier Marx ontvangen.
3n parlementaire kringen wordt al
gemeen gedacht hit Dr Marx met de ka-
bi netshervormiiig betast zal werden
MARX CA BI NEUSVORMER.
Marx heeft gisteren avond de opdracht
aanvaard bet cabinet samen te stellen.
Marx zal morgen met verschillende
partijleiders de mogelijkheid bespreken
voor het vormen eener regeering tus
senben dc middenpartijen.
De Koning heeft Zondag het nieuwe
Huis der lnvaliedcn in de Jozef li-straat
te Brussel ingehuldigd.
Men weet dat dit Huis is opgericht
met de opbrengst der tombola, uitgege-
gevén door de Belgische Federatie van
Oorlogsveren i nklen
De Jozef Il-straat was versierd' en bet
nieuwe gebouw prijkte in rijken vlap
gentooi, wanneer te 3 uur de Koning
toekwam vergezeld van generaal Bie-
buyek.
Tusschen de aanwezigen bemerkte
men gravin Jeanne do Mé-rode, eere-
voorzitster der Federatiede voorzitters
van Senaat en Kamerdc ministers Jas-
par en Hymans; de ouu-min iaters gene
raal Kestens, Devèze en P. Jansondié
gezanten der groote mogendheden; go-.
neraal baron Jacques de Dixmude; de
burgemeesters der stad Brussel en' der
omgeving-
De Koning mis het voorwerp eener
grootsdie ovatie bij zijne intrede.
Op de welkomstrede van den voorzit
ter antwoordde de Koning inet eene re
devoering, waarin hij zijn geluk uitdruk
te zich te midden zijner dappere wapen
broeders te bevinden.
Hij sprak tevens rijn; groote voldoe
ning uit over de feestelijIdheid van den
dag. die als ihuldeblijk was van gansch
liet land aan de dappofSte onder zijne
zonen.
Midden eener dubbele haag van vaan
dels bezocht de Koning de verschillende
zalen.
zich in beweging, geopend door 'het mu
ziekkorps van de werkhuizen Minor-
va», waarop duizenden rijtuigen volgden.
Vooraan in de stoet werden ook tal
rijke spandoeken gedragen, waarop o.m.
de volgende opschriften
pc hooge taksen maken hot taxibe
drijf onmogelijk.
Mij eisehon redht vaardige taksen zon
der vernedering'.
oOO.OOO arbeiden cn bedienden leven
van de Automobiel nijverheid, en men
wil ze broodrooven.
Op gansch den doortocht was een tal
rijk publiek geschaard om den stoet, to
zien voorbijtrekken-
ïln het provinciaal Bestuur werd door
een afvaardiging een vertoog afgegeven.
;Dc betooging mag hoven alle verwach
ting gelukt genoemd worden, en 't lijdt
geen twijfel dat zulke betoogingen toch
ecoigen indruk zulleu uitoefenen bij de
Regeering.
Het iiu'idhtingseomileit dient om d't
succes geluk goweedut, des te meer daar
hot er toe gekomen is in enkele dagen
zulke eendrachtige beweging to bewerk
stelligen.
DE REGEERING GEEFT TOE.
De Eerste Minister en de Minister van
Financiën (hebben Zaterdag morgen eene
delegatie ontvangen l>staande uit verte
genwoordigers van de Royal Automobile
Club, de iSyndifkale Kamer van automo
bielfabriekanten en de Federatie van ga
ragisten.
Graaf de Liodekcvke, die de afvaardi
ging aanvoerde, maakte het vertoog van
den toestand, waarin de automobilisten
waren gebracht door de fiscale maatre
gelen der regeering.
De delegatie onderwierp een vooront
werp van taxatie en onderwierp voorstel
len van een tijdelijke bestand in afwach
ting eener totale hervorming van het
huidige stelsel-
Het werd overeengekomen dat de tijd.
aan de automobilisten verleend voor de
betaling der taksen voor 1927, zou ver
lengd worden lot 1 Februari.
En dat een afvaardiging der geïnteres
seerde groepen zich onmiddellijk in be
trekking stellen zou met de afgevaardig
den van het ministerie, om eene oplos
sing te \dnden, die alle iu 't spel zijnde
behingen zou vrijwaren, tevens de ver
wezenlijking verzekerend van het doel
dat do regeering had bij liet invoeren
van taksen.
Het woord werd geboerd door Pater
Beaufays, over, dc eenheid der kerken
volgens Ihet Nieuw Testament-
tEerw H. Leeloreq, over de toenade-
ring tusschen de Oosiorsche cn Wester
se lie Kerken;
Kanunnik Picard, die bewees dat, zoo
de Roomsch-Katholiekon lessen van my
stiek kunnen nemen bij de Oosterlingen
!de schismatiek en moeten verstaan dat
het Pausdom de hoeksteen is der gees
telijke organisatie.
TEGEN DE VREEMDELINGEN
TE CANTON,
(Reuter) -Te Canton werd de bctoo-
ging tegen de vreemdelingen, die. van
daag moest gehouden worden, tot morgen
uitgesteld.
DE lEiNIGELBCHE VL00TMA.CHT IN
DE GHI'NBESOHE WATEREN
(Reuter) Het eerste es rader krui
sers van de vloot der MiddeHandsdhe Zee
heeft bevel gekregen, zich gereed te hoi
den om zoo noodig, naar China te ver
trekken.
HONDERDEN MISSIONARISSEN
VLUCHTEN NAAR DE KUST-
(Reuter)Buiten de Engelsclie
kooplieden, elite genoodzaakt waren-, hun
ne zaken iu den steek 1c laten, bevinden
zich thans ook honderden zendelingen
uit tie steden van het binnenland op weg
naar de kust. Hunne scholen en zieken
huizen werden door de Cliineezen in be
slag genomen cn voor militaire doelein
den gdöruikt.
De kerken van dc christenen wer
den ontheiligd door benden dwepers, op
geruid door de bolsjewistische rad
draaiers. In den ïcop der vorige week
heeft men zeer ongunstige verandering
in de houding van dc Chincezen, en in
[sommige getallen ook van de Japanners
ten aanzien van de Engelschen opge
merkt. Die houding getuigt zelfs van
verachting.
Zaterdag, zoo wordt ons uit Meyase ge
meld, is <èe ziektetoestand van de ex-
Keizerin Charlotte zoodanig verergerd,
dat Z. E- H. Cools, pastoor tc Me-vs.se eu
aalmoezenier van liet hof van Bouchout,
haar de H. Olie heeft toegediend.
Sinds twee maanden heeft dc ex-Kei
zerin Charlotte hare kamers niet meer
verlaten. 'Zij lijdt aan rhumatismale
aandoen igeu, welke des te gevaarlijker
7ijn geaien den hoogeu ouderdom van de
zieke die in 134.0 werd geboren.
Donderdag reeds gaf haar toestand
aanleiding tot bezorgdheid, het (kloek
gestel der zieke, wellu enkelen tijd ge
leden een ernstige aanval van griep
trotseerde, bleek echter ditmaal veel
minder tegen de (huidige ziekte opgewas
sen-
Zondag middag was haar toestand fel
verergerd, zoodat, een noodlottig einde
kon worden verwacht.
Dc Koning, vergezeld van Baron Gof-
finét, is Zondag op bet kasteel aangekd-
Zijn vertreiCy wevd met de uitvoeringjmon; andere bezoekers zijn gevolgd, om
De uitslagen van de eerate week dat de
draadiooze telefoondienst Londen-Now-
York werkt, worden als zeer bevredigend
beschouwd. 27 oproeper; werden bcflian-
deld op den openingsdag en dit aantal
was meer dan dubbel zoo groot op elk
der zes volgende dagen. Jn geen enkel
geval was de ontvangst slecht. Ver-
seberdene belangrijke handelstransacties
met New-York zijn, naar men zegt, tele
fonisch afgewerkt.
Vrijdag' werden er aanvragen geboekt
van ïxrnden naar verscheidene andere
plaateen in den staat New-York,, m
welke de dienst is uitgebreid.
Uitbreiding naar provinciale steden
in Engeland is binnenkort te verwach
ten.
Ie Bank) verzekerde dat de briefjes bin
nen de acht dagen zouden worden uitge
geven.
Het is onnoodig er op te wijzen,
voegde de heer Franok erbij. dat. da
nieuwe biljetten zullen worden uitgege
ven in vervanging, naarmate dc oud'a
binnenkomen, daar de metaal-dekking
60 per cent dezelfde blijven moet.
Het publiek dient er ook wel op
merkzaam op gemaakt worden, dat de
rol on de waarde van don frank in niet®
worden beïnvloed of verminderd door
do uitgifte der nieuwe biljetten. De ver
houding van den frank tot den Belga ia
vast en wettelijk bepaald 5 frank voor
één Belga; één Belga voor 5 frank.
Daarom draagt het nieuw biljet ook d«
melding zijner waarde, in Belgas en iu
Franks 100 Belgas; 500 Franks-
Maar was het wel noodig, biljet
ten te drukken met uc vermelding der
waarde in Belga
Voorzeker, bevestigde M. Fran et,
omdat de Belga alleen gekwoteerd is op
don wisselkoers door gansch de wereld'.
De Belga 'bewijst ons, ie dien titel over
groot© diensten, want hij doet -dagelijk«
en regelmatig de volledige hervorming
uitschijnen die is voorgekomen in de»
munfctoestand van Belg'c 'Edoch juist
omdat dc vreemdeling enkel de kwotoe-
ring' vail den Belga' inziet, is het on
ontbeerlijk dat de Belg die reist en Bel
gis dh geld ïnedeneemt, een biljet i»
luinden hefebe dat- ook de waarde in Bel
gas aanduidt. .Zonder dat zouden er zich
stilaan ernstige moeilijkheden eu onge
makken voordoen want de oningewijd©
reemdelhig kan vergeten dat 5 frank
niet een Belga- en dat die verhouding vast
Heeft Engeland niet bet pond cn do
shilling. Bezit de Argentijnse!ie repu
bliek niet sedert jaren de goud-peso en do
papier-peso.
Het is niet onmogelijk dat, na en ge
le jaren de twee wedomjdschc waarde»
bepaald worden aangenomen.
Na het biljet van 100 belgas zulle»
wij het briefje krijgen van 30 belgas cn
dan... zal men later zien.
Brcuckére overwegen, jdcr «Braban^onnc» begroet.
linliciitingen iu tc winnen.
Dc Nationale SVrijiJereijonol liee'l Zon
dag zijn jaarlijlKcii congfea geTioudcn
onder vooraüterschap van M-Dc I'raeterc.
Iu do rnorgenzitting werd dc finan
cieel? loeatand besproken.
Daarna aanspraak van den voorzit
ter, die aankondigde dat üiij geen vcj'-
niemving van mandaat aanvaardde c-n
meedeelde dat in den loop van het jaar
GO nieuwe aftieelingen waren gesticht.
Hij noodigde zijn opvolger uit het be
gonnen w-erk veort. te zetten.
Zonder strijd werden de voorgestelde
bestuurleden gekozen.
Ecu telegram van gelufcwonschen werd
aan M. Thoodor gezonden.
Na lezing van verscheidene verslagen
werd de zitting le half 1 gehet en.
In dc namiddagzitting werden de
werkzaamheden van het congres voort
gezet,
Parijs, 16 Jan. De onderhandelin
gen lussehen liet melaalcartcl (Duitseh-
land, Franikrijk, België en Groot Her
togdom Luxemburg) en dc vertegenwoor,
digers der Hongaarsdho, Oostenrijkaoli»
en Teheco^-'lowakst-he metaalnijverheid
hebben lot- een overeenkomst geleid.
De bijtreding van Oostenrijk. Honga
rije en ïdhecoSlowakije tot het metaal-
cartel zou in begin Februari plaats heb
ben.
Het globaal ijzerprodukliecontingent
aan die drie mogendliedou toegestaan zou
2.1.00.000 ton bedragen.
Wat de onderhandelingen met de ver
tegenwoordigers der Engelsohc metaal
nijverheid betreft, deze hebben nog tot
geen akkoord geleid- Engeland vraagt
namelijk 'n jaarlijkseh pioduetieeontin-
gentvan 9,500,000 ton, wanneer het Car
tel sledhls éen 8.00.000 ton in aanmer
king kan nemen.
Men denkt noclbans dat de ondeihan-
delingen wc-lbaast zullen hernemen.
M. Lepreux, onclergocvetncur der Na
tionale Bank van Belgie, ia Zaterdag
morgend te Brussel in dcis ouderdom van
70 jaar overleden. Dc al lijvige heeft tij
dens zijn langdurige loopfoaan groote
diensten bewezen aan 'liet land1. Voor
aleer gehecht te zijn aan de National©
Bank, waar hij aller achting wist te win
nen, was M- Lepreux bestuurder geweest
der Spaar- cn Lijfrontkas. In die hoe
danigheid heeft hij hot zijne bijgedra
gen tot de instelling van organismen van
maatschappelijke voorzorg, zooals do
de pensioenkas dei weduwen, woezen,
enz. i
Binst do oorlog weigerde M. Lepreux
zidli te gódragen naar de onrechtvaardi
ge eischen van den bezetter, die hein
naar Duisóliland deed overbrengen.
Verleden jaar had de ondergocverneur
de 20e verjaring gevierd van zijn intre
de in dc Nationale Bank.