5
BEROEPSONDERWIJS
Vrijda:
Oogst 1927
Een echte Raphael
ontdekt
Nederland en Belgie
Het Duitsch
oorlogsonderzoek
Het Presidentschap
in Amerika
De schilder W agemans
overleden
DeDuitsche ontwapening
Uitbreiding der
Belgische Handelsvloot
Het vakonderwijs
ia Belgie
Geweldig onweer
in Zwitserland
De crisis in de
sigarennij verheid
De afdankingen
hij het spoor
Een onderhond met
Leon lïandet
XXXIII» JAARGANG NUMMER 178
Kerkstraat, 9 en SI, Aalst. Telefoon 114. I g'ïoJLü Ol 20 Centiemen Uitgerer J. Van Nuffel-De Qendt
Publiciteit buiten het Arrondissement AALST Agentschap Havas, Adolf Itlaslaan, 13, te Brussel Rus de Richelieu,Parijs -- Breams Buildings, 6, Londres E. C. 4,
H. Abel
Zonop4,29Zon aI7,23
Eerste kwart, een 5
Nu in verschillende steden en ge-
öieenten de vakanties aan den gang
zijn, zal er ook eens door de ou
ders moeten gedacht worden wat
zij met lmnne kinderen die de lage
re scholen verlaten, zullen aanvan-
gen.
Ter gelegenheid der plechtige
prijsdeeling aan de leerlingen der
valkscihool te St. Amandsberg (H.
Hart) werd door den heer E. De
Wilde, bureeloverste in ons Pro
vinciaal Bestuur, eene toespiaak
gehouden, waaruit wij een en an
der hebhen onthouden en het aan
velen onzer lezers, wieri het nuttig
kan zijn, willen mede'deelen.
Spreker deed vooreerst uitschij
nen dat veel ouders zich vooreerst
geen denkbeeld vormen wat er kan
en moet gedaan worden, van wege
het onderwijzend personeel om bij
de jeugd tot een zeker resultaat te
komen, ten einde de kinderen be
wust te maken, hoe noodzakelijk
het is dat ze een beroepsleergang
volgen na de lagere school verlaten
te hebben.
Hoe erbarmelijk men het be
roepsonderwijs voor den oor
log beschouwde behoeven wij zelfs
niet te zeggen: het werd zelfs op
den clerden rang geschoven.
De groote wereldramp die ons
gedurende vier jaren loodzwaar op
de schouders woog, heeft ons in die
bittere tijden de oogen geopend.
Bekend was het Hat bij onze
vijand, de groote overweldiger, het
beroepsonderwijs sedert Jaren in
eere .stond en alle landen, zelfs
overzeesche volkeren, de Duitsdhe
Tedhniekers zochten en ze flink He-
taalden.
Wij, Belgen en veel andere vol
ken waren overal de misdeclden.
Gelukkig zijn onze oogen ge
opend en hebhen wij nuttige lessen
genomen. Ons Gouvernement is
Piet ten achter gebleven en de po
gingen der regeerders zijn ten vol
le gebikt,
Gaat nu eens in de groote werk
huizen en vraagt den werkgever
wie de bekwaamste mannen zijn,
hij zal u degenen aanduiden die
leergangen bijgewoond hebben in
de vakscholen.
En kan men het de patroons ten
kwade duiden dat zij, gezien de
liooge loonen, duur leven en con
currentie van het buitenland, de
best geschoolde vakmannen in hun
ne werkhuizen nemen.
In ieder land streeft men er naai
de beste techniekers te hebben en
zonder onderscheid van partij wor
den overal de budjetten gestemd,
noodig voor vakscholen.
In een der bijzonderste zittingen
van 'den Volkenband (er waren
twee-en-veertig Staten vertegen
woordigd) sprak men eerst over
de huishoudkunde, Men was er ten
volle van overtuigd dat van ieder
individu, dus ook de vrouwen, de
grootste volmaaktheid moest ge
vergd worden en in de samenleving
moest gestreefd worden om liet
doel te hereiken.
En wat zien wij sedert enkele j si
ren rond ons Frankrijk en
Duitscbland hebben hunne vak
scholen verdubbeld, dat men in ons
land ook dien weg opgaat bewijzen
de menigvuldige omzendbrieven
van het ministerie van onderwijs
uitgaande en maar gedurig aan
dringende om het beroepsonderwijs
onder alle oogpunten te hevoordee-
ligen.
In 1919 telde men in de provin
cie Oost-Vlaanderen 39 beroeps-
scholen met 6719 leerlingen, 22
scholen voor meisjes met 2292 leer
lingen; 28 huishoudscholen met
1123 meisjes; 61 landbouwscholen
men 200 bezoekers.
In 1927 is dat getal geklommen
voor jongens tot 89 scholen met
14600 leerlingen; 64 voor meisjes
met 6770; 46 huishoudscholen met
2976; 80 landbouwscholen met 2650
leerlingen.
Men sprak tot over enkele jaren
enkel van middelbaar onderwijs,
maar ga U nu eens1 in een werkhuis
aanbieden zonder vakkennis men
zal u wandelen zenden, Als arbei
der kunt gij aanvaard worden, niet
als vakman, maar gij zult ook het
loon van den arbeider ontvangen,
Indien een nijveraar te kiezen
heeft ofwel drie mannen nemen
die weinig of niets van den stiel
kennen ofwel twee die hij wat meer
moet betalen en die hem geene
schade berokkenen, dan zaj liij het
laatste verkiezen.
Hij zal gelijk hebhen ook, want
voor hem staat de wereldmarkt ook
maar open als hij goedkoop en goed
kan leveren.
De heer De Wilde legde er na
druk op bij de ouders om de schop-
ne pogingen van wetgevers en on
derwijzers te steunen en aan de
jeugd iii de zaal tegenwoordig, wist
spreker te bewijzen dat liet minste
spankeltje vakkennis boven alle on-
benuttigde sportaangelegefiheden
stond en de wijze raadgevingen
van beroepsleeraars diende onthou
den te worden.
Dat de geaobte spreker door de
honderde todhoorders luid en lang
werd toegejuicht behoeven wij er
niet bij te voegen.
Tri dc familie van ceri restaurant-ei
genaar te Capologo bij Lugano, de fa
milie Glogliardo, moet een echte Ra
phael zijn ontdekt.
Men heeft ongetwijfeld te 'doen met
oen zeer oude schilderij, ceri «Madon
na del Libro». De familie Gogliardi
heeft het doek in 1848 van een Italiaan-
schen polilieken vluchteling ten; ge
schenke gekregen.
Volgens do verklaring van ben Ila-
liaansehen kunstkenner, die de schilde
rij heeft gezien, moet het inderdaad
een origineel s.tuk van de hand van Ra
phael uit diens jeugd zijri*
Wat Belgie staande houdt.
In de pers is de meening geopperd,
dat eerlang nieuwe onderhandelingen
zouden worden aangeknoopt met Ne
derland over het verdrag. Het bericht
werd tegengesproken. Men zou kunnen
Veronderstellen, dat dc Belgische re
geering alvorens de kwestie van het
kanaal Antwerpen Luik voor goed aan
te pakken, graag zou vernemen of bij
nieuwe onderhandelingen Nederland
niet zou bereid gevonden worden, toe
te geven in kwestie het kanaal Ant
werpen- Moerd ijk.
Te Brussel heeft meii evenwel niet
de geringste aanduidi ïg d e Iaat vrcri-
derstiollen, als zou Nederland in de
toekomst tot zulke toegeving bereid
zijn. De kwestie van het kanaal Ant-
werpen-Luik zal dan ook worden door
gedreven zonder rekening te houden
met de mogelijkheid dat later betere
uitzichten zouden geopend worden op
een kanaal Antwerpen-Moerdijk.
In verband met de verdragkwestie
wordt ons van bevoegde zijde nog mee
gedeeld, dat hoewel in Belgie geen
drukte wordt gemaakt om de zaak, de
rcgcering met de grootste beslistheid
blijft vasthouden aan "deze twee
eischen:
1. Vrije toegang tot de zee langs de
Schelde;
2. Toegang tot den Rijn langs een
nieuw te graven kanaal.
Zoolang Nederland niet bereid is zich'
in beginsel bij die twee eis.chen neer te
leggen, bieden alle verdere onderhan
delingen niet het minste uitzicht. Zulks
beteekent evenwel niet dat Vandervel-
de, die in September tc'Gcnève deri Ne-
derlandschen minister van Buiteri-
landsclie zaken zal ontmoeten, niet van
gedacht zal wisselen over dc verdrags
kwestie.
Tri een hoofdartikel .schrijft de «Ti
mes» Li
Het jongste verslag van de Duitsche
Rijksdagkommissie van onderzoek naar
de oorlogsfciten. opgesteld door dr.
Meurer, vormt een gedeelte van een
werk van zeven jaar dat tot doel heeft
Duitscbland wit te wasschen.
lil zijn antwoord heeft don li. Van-
dervelde bewezen aan dr Meureur dat
deze laatste niet altijd bewijs heeft- ge
geven van historische waarheid, die dc
kommissie beweert na te staan, maar.
dat hij veel ontegensprekelijke feiten
vergeet dat, hij belangrijke teksten
heeft .verminkt, hinderlijke getuigenis
sen heeft weggecijferd, belangrijke ge
tuigen niet kent,en zonder dc schaduw
van een bewijs de oude beschuldigin
gen van ijsclijkc wreedheden heeft her
haald, die in het oorspronkelijk Duitsch
witboek zijn verschenen en die door
liet Belgisch grijsboek tijdens den oor
log zijn weerlegd.
Te New-York ontving men Dinsdag
uit Rapid-Gity, waar M. Goolidge zijn
verlof doorbrengt, het bericht dat dc
president besloten had zich niet als
kandidaat te stellen op de kiezingen
van 1928 voor het presidentschap. Dat
nieuws heeft nogal opschudding ge
bracht.
M. Coolidgo heeft geen" twee volle
ter.mien vervuld; zijn eerste term was
inderdaad slechts de aanvulling van
den term, door zijn voorganger Har
ding begonnen. Waaraan moet hel be
sluit van M. Goolidge toegeschreven
worden? Men had onlangs nog verze
kerd, dat hij er aan hield herkozen te
worden. Zijn besluit zou te wijten zijn
aan het mislukken der vlootkonferen-
cie te Gcnève. In geval zijn plan aldaar
geslaagd was, zou. wjn gezag er door
aangegroeid geweest zijn en dan had
hij, wellicht met goede hoop van bijval,
nogmaals zijn kandidatuur kunnen
stellen en afbreken met de gewoonte
volgens welke een president geen der
den term aanblijft.
Voor M. Goolidge is Geneve een ne
derlaag en de oppositie, die tegen hem
In zijn eigen partij ontstaan was, i3
feller geworden eri wordt nog gedurig
scherper.
Wie zal zijri opvolger wezen Tri liet
Wit.-Huis? De Amerikanen ziin er
overal aan het wedden. Men spree&t
van generaal Dawes, van M. Smith,
goeverneur van New-York en van
Henry Ford, clcri autofabrikant.
Tc Brcedene is de kunlschildcr Maü-
rits Wagemans overleden. Hij was een
zeer verdienstelijk artist, met, vooral
in den jongslen tijd, een blijde, fris-
sche kleur. Zijn stillevens en zijn
schetsen trokken de aandacht bp de
tentoonstellingen van «Le Sillon»'.
Dc overlevende was officier in de
Leopoldsorde,ridder in het Eerelegïoon
en bezat ook het oorlogskruis.
De begrafenis heeft gisteren plaats
gehad te Oostende.
Er hebhen nog altijd palabers plaats
tus.schcn de geallieerde militaire ex
perts te Berlijn, en waarschijnlijk ook
tusschen de geallieerde regeeringen,
aangaande de kuslversterkingen en
batterijen van Duitscbland.
De bondgenootcn zijn geneigd die
Vestingen te laten bezoeken door ccne
bijzondeire kommissie. Een Londensch
blad doet opmerken, dat zulks thans
wellicht niet wensclvclijk is. Zou men
het zaakje niet kunnen toevertrouwen
aan eene kommissie door den Volken
bond benoemd?
Het Reich heeft onlangs allerhande
moeilijkheden in den weg gelegd voor
een onderzoek door 'de bondgenooten,
betreffend de versterkingen op de Oos-
Icrgrens. Thans mag men zich weer
aan nieuwe en nog ernstiger zwafighe-
den verwachten. De Volkenbond heeft
hier een rol le vervullen. Hem belet
ten zich bezig te houden met Duitsch-
land's ontwapening, wordt in zekere
Londenschc middens beschouwd als
een afwijking van den geest van Lo
carno. alsook van de letter, Van het,
ileisa i lleg-ira staak
ANTWERPEN-LA PLATA.
In liet vooruitzicht der uitbreiding
yan den dienst Antwerpen-La Plalta
werd door den beheerraad van de
«Llovd Royal Beige» besloten zes nieu-
wo schepen te iaten bouwen, waarvan
er reeds twee. zouden moeten geleverd
worden in den Herfst yan totkomend
jaar. De schepen zullen van. het type
van de «Gaucasier» zijn cn elk 9500
ton meten. Zij zullen niet alleen voor
hot koopwarenvervoer aangewend wor
den, maar tevens dienst doen als pas
sagiersbooten met plaats voor, .talrijke
reizigers.
.Vrije en officieele Vakscholen.
De Staatstoelagen.
Pas voor liet Kamerverlof had de
parlementaire kommissie van nijver
heid en arbeid aan den bevoegden mi
nister uitleg gevraagd over bet getal
officieele en vrije vakscholen en over
do Staatstoelagen welke «-.aa dn; Scho
len verleend worden.
De minister heeft deze inlichtingen
verleend, steunende op de cijfers van
het. dienstjaar 1925.
Er bestaan in Belgie 983 vakscholeri
met 1822.271 leerlingen, jongens en
meisjes, onderverdeeld als volgt: 242
officieele scholen met samen 50.170
leerlingen en 741 yrije scholen, met
72.101 leerlingen.
De toelagen (gewone en buitengewo
ne) worden verdeeld als vojgt: voor
242 officieele scholen, 7.836.218 fr. cn
voor 741 vrije scholen, 16.615.179 fr.
Dit antwoord van het Departement
gaf aanleiding tot bemerkingen, waar
bij niet voldoende rekening wordt ge
houden met het onderscheid dat dient
gemaakt tusschen de verschillende
katcgoriën van vrije scholen".
Om daaromtrent alle misverstand te
vermijden en mede om den waren toe
stand der vrije scholen objectief le be
palen, acht de minister het nuttig de
volgende inlichtingen mede le deelen:
Op 1 'Januari 192-7 bestonden in B;el-
gie 200 officieele jongensscholen met
45.696 leerlingen. De vrije vakscholen
voor jongens worden verdeeld als
volgt: 57 confesiomiccle scholen met
12.384 leerlingen. Confessionneele
scholen zijn die, welke bestuurd wor
den door gewestelijke vercenigingen,
als de SI Lucasseholen126 katholieke
scholen met 17.645 leerlingen. Door
katholieke -scholen moet worden ver
slaan inrichtingen voor vakonderwijs
bestuurd door priesters of enkel met
katholieke strekking: 111 onzijdige
inrichtingen met- '15.018 leerlingen. Iri
deze kalegorie vallen ai dc vrije in
richtingen, waar het onderwijs geen
godsdienstig karakter heeft, zooals het
Handels- eri Koloriiaal Instituut en de
Rijiuigmakersscbool, te Brussel. Sa
men zijn er 'dus 294 vrije jongensscho
len met '45.047 leerlingen.
Wat 'aangaat het vakonderwijs voor
meisjes, waren er 'in Belgie op 1 Ja
nuari 1927: 181 officieele scholen met
7.241 leerlingen: 399 confesiomieele
en katholieke scholen met 21.997 leer
lingen; en 15 onzijdige scholen met
1.274 leerlingen".
Gisteren namiddag heeft ceri gewel
dig onweer, van een orkaan vergezeld,
tal van streken in Zwitserland geteis
terd. Vooral Thun in liet Berner Ober
land, Montreux en de streek tusscheri
Bern en Luzern li-ebben zwaar geleden.
Tengevolge van de stortbuien zijn op
tal van plaatseri overstroomingen
voorgekomen, waarvan belangrijke
vertragingen in hot reizigersverkeer
het gevolg waren.
Zoo is het spoorwegverkeer over de
Simplonlijri van Lousanne naar Milaan
s avonds en ook gedurende den nacht
van gisteren op heden onmogelijk ge
worden én hadden dc reizigers van
Lausanne naar Milaan den omweg
moeten makeri over Bern eri 'do
Lootschlijn. Eveneens werd het, spoor
wegverkeer vari 'de Montreux-Berner
Oberlan'dlijn eri op de lijn Bern-Luzern
verstoord en moesten ook liier de rei
zigers over zijlijnen naar dc plaats
jvunncE bestemming Vervoerd
Brussel, 3. rDinsdag heeft de H<
Wauters minister yan Nijverheid, Ar
beid en Maatschappelijke [Voorzorg
een gemengde delegatie ontvangen sa-,
mengesteld uit 3 patroonsafgevaardig-
der. cn 3 werkliedenafgcvaardigderi,
vertegenwoordigende dc chrislcne en
dc socialistische in de sigarennijvcr-
heid betrokken syndikaten.
Wegens de stijging yan den index
staatje inderdaad een belangrijke
löonkwestic op het spel.
De patroons nemen eerlijk aan diflf
aangelegenheid aan het bij bet loons-
overeenkomst voorzien scheidsgerecht'
te onderwerpen, maar zij aarzelen het
natuurlijk besluit daa-ruit te trekken1,
bestaande in een verhooging yan deri
afzetprijs der sigaren.
Welnu, de s.igarcnnijverheid, reeds;
zoo hard getroffen en waarin nog
duizenden werkloozen zijn, kon verlet
den winter slechts een weinig ople-i
ving vertoonon dank zij de verminde
ring der fiskale rechten, welke echter;
ontoereikend schijnt te zijn.
De poging door bovenbedoelde dele
gatie gedaan,had ten doel den toestand
in zijn geheel te onderzoeken en tot
slotsom heeft de Minister de Algemee-
ne Directie»der Nijverheid er mee be
last den algemeencn toestand iri do
sigarennijverheid opnieuw te onder
zoeken en haar besluiten aan hel. De
partement van Financiën mede te dee
len.
-VW
Dé Beheerraad heeft pas geleden de'
beschikbaarstelling door afschaffing
van betrekking goedgekeurd van 231',
ambtenaars en beambten; bij dit getal
dienen cr 277 anderen gevoegd die we
gens leeftijdgrens gaan gepensiori-
neerd worden, hetgeen de verminde
ring van het effectief brengt op meen
dan 500 "eenheden.
Houdt men er rekening mee. dat de
herinrichting van dc diensten bij het
spoör, welke in 1924 begonnen is, ljeti
mogelijk beeft gemaakt sedert dit tijd
stip elke nieuwe aanneming volledig te
schorsen, wij zeggen, geen enkelen!
van de ambtenaars en bedienden te'
vervangen die ten gevolge van overlij
den, pensionnecring, beschikbaarstel
ling, ontslag enz uit de kaders verdwe
nen zijn, dan komt" men tot een geza
menlijke vermindering van meer dan
26Ó0 eenbeden, zegge, meer dan 10
t. li. van het effectief van 1924'.
Met de verwezenlijking van hot nij
verheid sin r i c h t'i n gs prro glra m me," wordt
voortgegaan; zij zal nog nieuwe eri
ernstige afschaffingen van personeel
voor gevolg hebben.
De bijzondere briefwisselaar van
het Parijzer dagblad «Le Journal», M.
Géo London, had ergens in Frankrijk
een onderhoud met M. Léon Daudct.
Dit onderhoud gobeurdo bij een erf
priester bij wicn M. Léon Daudct eene
vriendschappelijke gastvrijheid vindt.
Hier ben ik in vlees.ch en beende
ren, zegde M. Léon Daudet voor
Loridon verschijnend. Ge kunt heö
vaststellen, ik ben noch in den vreem
de noch in eenen kelder. Ik ben de
vervolgde en voel er mij niet slechter:
om. Ik ben de misdadiger dien men op;
zoekt, maar ik hel) er natuurlijk de
mentaliteit niet van. Het geval is niet
als dit afgebeeld op de vermaarde
schildering Proudhon, gekend onder
ce benaming «Het gerecht de mis
daad vervolgend». Thans «Vervolgt Int
gerecht hem die recht wil doen weder
varen». De politie is op oorlogsvoet
gesteld om den cn gelukkigen vader
weer te vinden van den boklagenswaar-
digen Philippe, t»n einde t>m ander
maal in de gevangenis op te sluiten'.
Ziedaar wat men bereiken vil. Maar
niettegenstaande alles zal het llecliIt
zegevieren. De Voorzienigheid wil hei l
Trouwens ik ga u dit neerschrijven.»'
M. Daudet nam plaats en pende
eenige lijnen neer die hijdagteekemlo,
op deri eersten Oogst 1927.
liet. onderhoud eindigde met eenige
vragen door M. Daudet gesteld omtrenti
actualiteiten, .van ondergeschikt ho
lang,