Opsoingsrede door M. Bastlaens,
18
Wondei'dag
Oogst 1927|
Schepen van Openbare Werken,
gehouden op Zondag 14 Oogst in onze 2e Jaarbeurs
Luidspreker in eene
processie te Doeririjk
Incidenten in Italië
Veldtocht met de schaar
Na de mislukte
Oceaanvlucht
Kerkstraat, 9 en SI, Aalst. Telefoon 114.
XXXIII» JAARGANG NUMMER E88
Dagmad. 20 Centiemen
UitgeTer J. Van Nnffel-De Gendt
H. Helena.
■Zonop4,47Zon aI7,0l|
aLaalste Kwart.den 19a
Publiciteit buiten het Arrondissement AALST Agentschap Hevas, Adolf Max laan, 13, te Brussel Rue de Rioheilsu,PariJs Breams BuHeings, 6, Londres E. C.
Dc lieer schepen'Bastiaens, Voorzit
ter van liet inrichtend comiteit dankt
eerst liet Schepencollege cn de gemeen
teraadsleden voor hunne aanwezigheid
bij do opening der handels tentoon stel
ling.
Hij dankt "de he eren! y olksvcrte. gen-
woord igers en Senatoren, alsook in het
bijzonder, den E. It. Coppens, deken
van Aalst die allen met zijne welg ko-
komen tegenwoordigheid vereert.
Daarna lees.t de lieer Bastiaens de
[volgende puike .toespraak, die door ie
dereen met een, goedkeurend applaus,
werd begroet.
Geachte Medeburgers,
Indien- het waar is, cn het is zoo, dat
Vaderlandsliefde eene deugd is, die den
enkeling tot hooge en edele daden
dwingt, ten voordeele van het gemeen
schappelijke Vaderland, en dat die deugd
door een volk beoefend, eene lieele na
tie brengt lot. dc hoogste zelfopoffering,
ja, tot die van het leven; zoo ook moet
de liefde die wij onze moederstad toe
dragen,als deugd-beoefend,iederen me
deburger aanzetten om in de male a an
liet mogelijke bij te dragen tot de al-
gemeene welvaart en den bloei zijner,
geboortestede.
Dat hebben onze 'Aalstersch'e mede
burgers verstaan wanneer ze hand in
hand niet alleen eigen handel
trachtten uit ie breiden, maar ook liet
algemeen welzijn hunner stad willen
bevorderen.
Ze hebben, heler, dan vroegêr, Ver
slaan, dat dc ircklaam het beste middel
Ös om goede zaken te drijven, naar het
woord van den grooten Amerikaan
[«Hebt ge maar één dollar, gebruik hem
'dan als reklaam, en wie weet of ge er
geen fortuin mee maakt..
Dat heeft ons Aalslersch' geftneente-
bcstuiir verslaan, wanneer het, naar zijn
vermogen, heeft medegeholpen 0111 dc
handelsfoor in deze ruime lokalen, mo
gelijk te maken, die heerlijke vruchten
zal doen afwerpen ten voordeele onzer
medeburgers. Een dankwoord past hier
aan onzen grachten heer Burgemeester,
'die al zijnen invloed liecft ten dien&te
gesteld om deze handelsfoor, te doen
Jukken.
Thans staan wc hier wederom", 'Ge
achte medeburgers, omringd door dezen
.tot wie onze erkentelijkheid moet gaan
olm in kleine mate 'te vergelden dc offers
welke onze handolars zich getroosten
voor het gemeenschappelijk welzijn.
Hun vooral komt de eer toe deze prach
tige .handelsfooii' leefbaar te maken. Het
bewustzijn van de noodzakelijkheid, de
handelswaren te doen zien cn te doen
.kennen, moet beloond worden door de
zekerheid, welke onze medeburgers uit
deze handelsfoor moeten meedragen dat
ze in eigen stad, alle koopwaren van
welken aard ook, kunnen krijgen, aan
prijzen welke, in verhouding met de hoe
danigheid der waren, gemakkelijk de
mededinging der groole steden kunnen
doorstaan.
Wij moeien, hef 'durven zeggen, 'Ge
achte medeburgers, zooveel mensehen
nog, zijn de meening toegedaan, dat
men noodzakelijker wijze Brussel moet
bezoeken om zich goede en goedkoope
waren aan te schaffen. Bij bel openen
van deze Ilandelsfoor zal het blijken
Voor iedereen, dat onze stedelijke conn-
merpanten ons vertrouwen verdienen en
beoefenen wij ten minste de liefde Lot
'onze moederstad doo.r handel te drijven
met onze medeburgers, ten voordeele
van den algemecnen welstand.
Onze dank gaat ook lot de vreemde
tenloonstellers die medehelpen tot het
.wol-lukken onzer Ilandelsfoor. Heeten
wij ze welkom, niet enkel in deze ge
bouwen en bij deze gelegenheid, maar
overal in onze stad en bij andere om
standigheden. Wij verzekeren hun eerie
hartelijke ontvangst, bij de bevolking
die, door vriendelijkheid broederbanden
smeden wil met allen die zullen bijdra
gen lot den bloei en liet groot-maken
van Aalst.
Dank aan het ministerie van koloniën
'die door zijn prachtige tentoonstelling
meer aantrekkingskracht geeft aan on
ze handelsfoor.
Onze dank ook aan dc duizenden toe
schouwers die deze dagen dc legerpu-
pHlenschool zullen bezoeken, orn door
hunne tegenwoordigheid dc tenloon
stellers aller standen aan (e moedigen
én hun de verzekering te geven dat de
arbeiders, hun brood te Verdienen maar
toch ook merieheipen om het leven Véri
onzen handel te voeden.
Geachte Medeburgers, de goede God
heeft hel zoo gewild dat de mens.ch
niet alleen zou leven in deze wereld
maar dat de een de ander zou helpen.
De onbeholpenheid waarin eenieder
van ons verkeert, de onmogelijkheid
voor den enkeling om te voorzien in al
zijne noodwendigheden, dc aangeboren
ongelijkheid naar geest- en lichaams
krachten, maken de menschen afhan
kelijk de renen van de anderen en bij
gevolg ook gesehikt om ie leven de
eerier, door de anderen.
Die wet legt ons klaar, en duidelijk
een plicht op.
Zij die rijker T/egaafd zijn naar den
geest dan anderen, en liet geluk hadden
te mogen putten aan de levengevende
bron van wetenschap en vakkennis zijn
dan ook geroepen om het verstandelijk
kapitaal te bezorgen aan nijverheid en
uitmaakte onzer stad.
En nu ook nog benijden vele oogon en
haften de levende handelsbeweging 011-
ze/r goede stede. Wie als vreemdeling
Aalst bezoekt, krijgt onmiddellijk de
overtuiging dat onze stad rekening
houdende met hare bevolking', ruim
schoots voorzien is van grootc en welin
gerichte handelshuizen, waar, in prach
tige uitstallingen degelijke en koopbare
waren in overvloed voorradig zijn.
Vooral de na-oorlogsche jaren heb
ben ceri wedijver doen ont&taan bij on
ze handelaars, en bij honderden werden
huizen of voorgevels neergehaald om
ze naar de moderne cischen groot-
steedsch hcrop te bouwen. Onze stad
heeft er veel bij gewonnen aan fraai
uitzicht en bij vele buitenmenschen de
gedaclïte vaslgeankerd: In Aalst ia al
les te krijgen, ge hebt overvloed aan
keus.
Dat de'handel onzer" stad groole uit
breiding nam, Geachte Medeburgers,
kan een kleine atatistiek ons duidelijk
maken.
Niet meer hier dan elders hoeft men
over faillieten te spreken, noch hoort
men veel van uitscheiden van bedrijf
eoor onvoldoende verkoop, niettegen
staande liet groot aantal winkels
De kruidenierswaren spannen 'de
kroon met omtrent 250 winkels (248)
volgen dan 'dc handelshuizen van eerste
levensnoodwendigheid als beenhouwe
rijen J0.2, brood en pasteibakkerijen 75:
kleergoiedwinkels 64; schoen en pan
toffels 60; witgoed 45; groentenwin-
kels 40, eonfectieliuizen 50.
Bij het overloopen cener volledige
lijst onzer handelshuizen, Geachte Me
deburgers, moeten wij ook het besluit
trekken, dat een bloeiende handel de
weerspiegeling is eener bloeiende nij
verheid. De nijverheid is de voedende
bron van den handel; zonder handel
geen nijverheid, en bij eene slapte der
njverheid hebben onze handelaars sef
fens. redjen tot klagen.
Hoe onze nijverheid baat trekt uit een
levende handel, blijkt maar al te wel
uit het verband bestaande tusschen
handel en nijverheid; de handel immers,
is de verbruiker der nijverheid en zoo
zien we die verwantschap verwezenlijkt
in onze stad: Schoen-, tabak-, witgoed
winkels, sayet-, likeur-, kleergoed en
meubelhandel werden een rijk afzetge
bied voor onze industrie.
Vandaar eenerzijds het ontstaan van
nieuwe nijverheidsgebouwen en weder-
leeerig het zoeken naar verkoop in eigen
stad, in nieuw gestichte handelshuizen.
Zoo is bewaarheid wat ik in 't begin
gebrachte offers niet onbeloond zullen
blijven.
In liet verleden was onze moederstad
Vlaanderen door bekend voor zijn kunst
zin. Nu nog,.Geachte Medeburgers, ko
men talrijke vreemdelingen oog en hart
bevredigen door om te zien naar dc
kunstperels onzer heerlijke gebouwen,
St. Martenskerk en het Belfort, spre
kende getuigen van den goeden smaak,
den kunstzin en den rijkdom, onzer,
voorouders.
Die St. Martenskerk spreekt 'ook nog
altijd uit de dankbaarheid onzer voor
ouders voor Hem, die zoo kwistig aller
hande zegeningen over ons volk spreid
de. Elk altaar, elk patroon-heilige her
innert de bloeiende gilden en ambachten handel,
van voor 600 jaar; cn het doet ons nu I 2üj die meer -begunstigd zijn "door
nog terugdenken aan den bloeienden geld en goederen, gemakkelijk bescliik-
handcl van voorheen, die den welstand ken over grooten welstand, leveren dan
ook hei. klinkende kapitaal onontbeer
lijk om handel en nijverheid lot stand
en bloei te brengen.
Mriar ook onze werklieden leveren
een voornaam kapitaal, zonder hetwelk
de twee andere tot onvruchtbaarheid
zouden gedoemd zijn, namelijk; het
krachlkapitaal, noodzakelijker wijze
onderhouden door gezonde werkvoor-
vvaarden en door een redelijk loon,
groot genoeg om het gezin le voeden,
dat God hem geven zal.
Daaruit blijkt klaar, Geachte Mede
burgers, dal allen in verzoening dienen
le leven, en dat het belang van handel
en nijverheid vragen dat verstand, geld
"en arbeid in onderlinge overeenkomst
moeten verbroederen en trouw elkaar
ter zijde staan. Uit die maatschappe
lijke overeenkomst volgt bet onder
drukken van eigenbelang en baatzucht
ten voordeele van het algemeen wel
zijn.
Ik bleef aan friijn plicht le kort liad
ik hier ook niet, 0.011' woord over voor
onze. landbouwers, die zeker, wel in
handel en nijverheidsopzicht ook eene
groote rol spelen. Zoo de nijverheid de
voedende bron is van den handel, zoo
is dc landbouwer heel dikwijls de le
vensader van nijverheid en handel,
deels de grondstoffen leverende voor
dc fabrieken, deels den handel voor
zien van de onontbeerlijke waren tot
het levensonderhoud van rde gansche
bevolking.
Zij voorzien 'de beenhouwerijen, de
bakkerijen, de groenten en fruitwin
kels, reeds 220 in getal. En klagen ze
soms dat de steedschc grootnijverheid
hij duizenden de werklieden van het
veld naar dc fabriek roept, zoo lvcbbeiï
industrie en handel er voor gezorgd de
ontbrekende armen te vervangen door
allerhande machienen en werd dc stad,
ten gevolge der inwijking een grooter
afzetgebied aan heter prijzen, van al
lerhande 1 andbouwprodukten, die het
leven onzer landbouwers meer men-
sclielijk heeft gemaakt.
Geachte Medeburgers, het 'stedelijk
bestuur zal al hot mogelijke doen omi
handel en nijverheid steeds eene hel
pende hand loc te. steken. Ons zal men
het niet moeten aanwrijven niet mede
te werken aan de uitbreiding van onzen
handel en onze nering.
Om dat te bereiken zijn wij 'gereed
de mogelijke offers le brengen lol ver
fraaiing van onze stad, tot het op touw
zetten van feestelijkheden die 'de nabu
rige gemeenten op sommige dagen als
leegpompen, tot hel medewerken om de
verkeersmiddelen uit te breiden en te
verbeteren, om in een woord Aast tc
zegde, Geachte Medeburgers: Wiemaken tot nog een sterker aantrek-
eene steunende hand reikt aan den kingspunt als hel tol nu toe was.
handel, werkt mede aan de uitbreiding
der stedelijke industrie.
Zijn ze niet als uit den grond opge
rezen, de nieuwe fabrieken, die het
Onze wensch is., het handels- en nij
verheids wezen in onze stad dusdanig le
zien uitbreiden en bloeien, 'dat bij de
eerstkomende handeïsfoor het aantal
aanschijn van onze stad veranderdenjhandelshuizen de 1500 zou overtreffen,
en zelfs ouzo nijverheid eene gansche Onze wensch is het, de industrie met
nieuwe richting geven. Moesten wij aan l,are thans 210 inrichtingen zooveel
de hand onzer aardrijkskundige hoeken intellectueele en arbeiderskraclrlcn te
de nijverheid onzer stad aanleercri, we zi,,n gebruiken 'dat al onze mannen cn
vonden er geen spoor onzer thans zoo
bloeiende brein ij verheid met 40 werk
meisjes in eigen stad of omgeving hun
brood kunnen verdienen. Wat zouden.
winkels en honderden werksters; wede 7000 arbeiders, en' werksters die al-
vonden niet vermeld onze 40 schocnfa-leen voor de statiën Aalst, Lede eri
brieken, noch onze 15 tabak- en ciga-Denderleeuw eiken dag per spoor naar
rcnwerkhuizen. (]e grootstad rijden dankbaar en geluk-
Die ipduslneele uitbreiding was een kig 2jjn> ccn mecP huiselijk leven Ie
aantrekkingskracht waar werklieden; hebben en tevens ook, onbewust, mis-
van den buiten, die thans, bij duizen
den, eiken morgen, met behulp van al
le verplaatsingsmiddelen, Aalst berei
ken, om hier, naast prize gtedclijke
schien te kunnen medehelperi tot meer
deren bloei van handel en nering.
Mochten" deze dagen een uitgangs
punt zijn' [van ïlieuwfi JEClY&ait XQQJÉ,
onze goede Aalslersehc stad. Gaven ze
aan eenieder van óns dc overtuiging
van het plichtsgevoel ten bate van het
gemeenschap, dan zouden vele dankba
re harten hunne erkentelijkheid uit-,
spreken en van op het Belfort weer-,
galmden meer dan ooit de blijde feest-
lonen over dep bloei en de welvaart on
zer stad.
Daarmede verklaag IK 'dc Handels-
foor. geopend.
Be XXe Sicclc vermeldt dat te Door-
nijk eene gelukkige nieuwigheid werd
ingevoerd. In dc processie van het II.
Sakrament waren al de groepen,van den
kerkbaljuw die den stoet openden tot
de groep der. koorzangers, onderling
verbonden door een elektriekcn draad
van 150 m. lengte. De draad werd door
die verschillende groepen, engelen,
maagdekens enz. opgehouden zooals
men dit met pen rozen-guirlande zou
doen.
Luidsprekers, 'iri Food fluweel ge-
wikkels. werden 'door engelen gedragen
en een klein voertuig, s insgelijks met
rood fluweel behangen, bevatte de toe
stellen die de werking van het omvang
rijk apparaat moesten verzekeren. A'ari
het begin tol liet einde van den stoet
werden dc lofzangen in een éénig ak
koord gezongen, cn dc rozenkrans sa
men gebeden.
Het was eene wonderlijke samenhan-
deling, waarvan men zich moeilijk een
gedacht vormen kan.
Mussolini en de Kerk, vijf Gees
telijken opgesloten. Het modus*
vivendi zoo n'et ten einde,
dan toch bedreigd.
De «Osservatorc Romano», meldt dc
aanhouding, gevolgd door dc opsluiting
in de gevangenis te Udine, van Mgr
Sclizisso, aartspriester van Gemone,
jaar oud; Mgr Gori, kanunnik detf
kathedraal van Udine; eerw. h. de Gas-
pcro, aartspriester van Tarcente; Mgr
Concilia, rector der parochie van Pra
ter de Pordenono en eerw. b. Colin,
aartspriester van Spilimberg.
Dc «Osscrvatore» die meent dat deze
geestelijken voor verbanning zijn, be
stemd,
Naar óns weten werd het ernstig ge
schil dat nu ontstaan is in de provin
cie Udine tusschen de overheid en dé
hooge geestelijkheid, nooit vermeld in
de Italiaansche bladen, die overigens
aan een strenge censuur onderworpen
zijn.
Wij moeten ons dus bij veronder
stellingen bepalen.
Maar de in boven vermeld telegram
aangehaalde feiten toonen duidelijk
aan dat '1 zoo fragiele «modus.-viven-
di» sedert vier jaren stilzwijgend ge
volgd zoowel door de burgerlijke over
heid als door het geestelijk gezag, be
dreigd, zoo niet vernietigd is.
In algemecnen zin kan gezegd wor
den, dat de H. Stoel de maatregelen,
door Mussolini genomen ton gunste
van den godsdienst: herstel van liet
kruisbeeld iri rechtbanken cn scholen,
godsdienstonderwijs, ontbinding der
Vrijmetselarij, enz. naar waarde wist
te schatten; maar dat hel Vatikaan zij
ontstemming nooit verzweeg over
de slechte bejegening van geestelijken
of leeken die trouw waren gebleven aan
de Propolari partij van Dom Sturzo. In
gemeten bewoordingen heeft dan ook
de Paus tegen incidenten van dien aard
geprotesteerd.
Van een anderen" kant, heeft het Va
tikaan levendig het feit gevoeld dat ze
kere katholieke jeugdorganisaties vol
ledig moesten verdwijnen en de plaats
ruimen voor soortgelijke fascistische
instellingen, in dcwtelkc 'de geestelijk
heid niets te zeggen heeft;; Balila's
Vanguardisteri. 1
Dc betrekkingen 'tusschen het Vati
kaan en dc regccring hebben altijd tus
schen die beide uitersten gewankeld.
Op gegeven oogenblik meende Mus
solini op het punt te staan een verdrag
van vermenging met het Vatikaan te
kunnen sluiten, een wettelijk statuut
aan de Kerk le kunnen geven en aldus
de groole scheiding van '1870 ge
daan ie maken; telkens werd zijne hoop
verijdeld.
Overigens, 'de etatislis'cfie opvatting
van het Fascisme was steeds voor het
Vatikaan een steen des aanstoots voor
volkomen toenadering tot hét' nieuw
regiem, ondanks zijuq onbetwistbare
goede kanlfiïü
jji't New-York wordt gemeld, dat dq
normaalschool voor meisjes te Mëxiko.
om zoo te zeggen, in gtaat van oorlog;
verkeert.
De leerlingen zijn inderdaad in twee"
vijandige benden verdeeld: deze diq
kort haar draagt en deze die de tradi-
lioneele haarvlecht heeft bewaard.
De «korte haren» hebben een ver*
bond gesloten cn hebben gezworen el*
ken dag minstens de ylccht yan ccnl
meisje af te knippen.
De «lange haren» hebben' een yerde-
digings.verbond gesticht, maar in dq
dagelijksche veldslagen hadden de lan
ge haren steeds het onderspit, want do
haarknipsters gingen even vaardig om
met de schaar als de oude Sioux-India
nen met het scalpeermes.
Maar aan allo oorlogen' komt een'
einde, ook aan deze van lang en kort
haar. Gezien het protest der slachtof
fers hebben de overlieden besloten al
de meisjes uit de kostschool te ver
jagen, die met geweld dc mode zouden
willen opdringen in de school.
Po vl'egers aan het woord.
Een vreeselijke nacht.
De vliegers van de .«Bremen» ver
klaarden in den loop van een persgc-
sprek dat de motors tijdens dc 22 uuq
van den tocht uitstekend gewerkt had
den.
Dc vliegers en hun passagiers, had
den een vreeselijkcn nacht achter zich.
Onmiddelijk bij het verlaten van do
Duitsche kust werd de «Bremen» over
vallen door een zwaar onweder, dat
twee uur duurde. Het regende bijna
den ganschen nacht en de nevel was
zoo dicht, dat. meu geen hand voor
oogen kon zien. Het was zelfs onmoge
lijk vast le stellen of men over- land o£
over water vloog.
Tegen den morgen werd hel weder
iets helderder en gelukte men er in
land tc herkennen. Men vloog toen
over Engeland. Het bleek, dat de vlie
gers ondanks het slechte weder met
behulp van hun kompas steeds de juis
te richting haddon gevolgd.
De wolken hingen zoo laag, dat de
«Bremen» vlak boven de boomen moest
vliegen. Ook op de Iersche Zee en bo
ven Ierland hingen de wolken zoo laag,
dat het vliegtuig niet hooger kon stij
gen. Hoe meer de «Bremen» de kust
van den Oceaan naderde, hoe sterker dc
tegenwind werd.
Nadat men de open had bereikt,
ontwikkelde de Westenwind zich tot
een storm. Met ongelooflijk geweld
beukte de wind tegen de kabine en le
gen de vlakken van het vliegtuig. De
snelheid van het vliegtuig werd intus-
S.chen met de minuut geringer.
De vliegers kwamen tot de conclusie,
daLde kans op verbetering van het we
der al te gering was en daarom beslo
ten zij om te keeren en hun poging to
staken. Zij namen onmiddelijk koers
naar Duitschland. Daar zij thans dcri
wind in don rug hadden, hadden zij /niet
geen verdere moeilijkheden, te kampen',
zoodat ze gemakkelijk Dessau konden!
bereiken.
De vliegers eri hun passagier warcit
uitgeput, daar ze van het derde uur van!
hun vlucht af onafgebroken hadden
moeten strijden tegen storm, nevel cn>
Ircgen.
Wat de vliegers van de «Europa»
verklaren.
Berlijn, '16 Aug. Ï-Jet bericht vaïï
de noodlanding van 'de Europa maakte
's nachts te Dessau een zeer pijnlijker*
indruk. De stemming werd nog gedruk-
ler, toen bovendien het gerucht zich'
verspreidde, dat ook dc «Bremen»" zich'
op den terugweg bevond. Professor
Junkers had tranen in de oogen. Tot dc
journalisten, 'die hom zijn meening.
vroegen, zeide hij, dat alle menschelij-
ke krachten' wijken moeten voor de
macht van de natuur.
Edzard en Risliez Verklaarden nrf
hun noodlanding te Bremen, dat zij be
sloten hadden om te keeren, daar zij'
geen hand voor zich uit hadden kunnen
zien. en aan de heide zijdon van het
vliegtuig 'een' ondoordringbare nevel
stond. Zij bevonden zich ter hoogte van
Borkum, toon zij besloten terug to
keeren. Bij de landing werden de vleu-
els beschadigd.
De vliegers verklaarden reeds bij het
verlaten van de Junckerswerkc vastge
steld le hebben dat hun motor niet goed
werkte. Dit heeft hen mede bewogen
ilea iochl te ètakeïu