Wekeiijksche Brief
De Nieuwe FORD
Een preek vaa
Mgr. EayasAa
gs&Sèê!êë^$êêè6êè~y
gZoadag 29 Jannarlg
1 Maandag 30 Jan.
I 1928
Van Congo terug
Een Rubbens gevonden
in Italië
Oogst der graangewassen
in Kanada
MELDERT
Noodlanding
Uitlevering op de
Belgisch'Fransche grens
Uit het Vatskaan
Kerkstraat, 9 en SI, Aaïst. Telefoon 114.
XXXIVe JAARSANG HUSIBIER 25
13 St>gjZo2, Ei. C3L 23 Ceniioman Uitgevar J. Van Ntiffal-B» Gendt
S H. Franciscus v, S.
sZonop7,28>Zonaf4,40j[
H. Aldegundis
PZonop7,27 Zonaf4,42|
lËEerste kwart, den 29|
Publiciteit buiten het Arrondissement AALST Agentschap S-lavas, Adolf Maxlaan, 13 te Brussel Blue de I
in Sint Baafs te Gent
Men .had nog al wat propaganda ge
maakt voor -het sermoen dat de t jrste
Japaneesche bissdhop zou prediken in
Vlaanderen... en de "hoofdkerk van St
Baafs was vol gelijk op de dagen van
groeten toeloop bij oene bijzo" '.ere
plechtigheid. Vele geloovigcn o; oe_-
hoorders moesten recht staan want -.oe-
len waren er te kort. De zitsels in het
hooge koor waar kanunniken on semi
naristen binst de póntifikale diensten
plaats nemen, waren ook voltallig be
zet. Monseigneur Coppieters, de bisschop
van Gent had plaats genomen op zijn
troon. Binst het Pontifikaal Lof dat go*
zongen werd door den -bissdhop van Na
gasaki, zou zijne Japaneesche Hoog-
weerdigheid van op den predikstoel het
woord voeren.
Migr Hayasaka, voorafgegaan door
kanunnik Buys ceremoniemeester en
omringd van enkele Gentsehe semina
risten, stapte met mijter op het hoofd
en staf in de hand al zegenende door dt
nieuwsgierig», menigte Gentenaars om
den Kansel te 'bereiken. We mochten
zijn zegen ontvangen en hem van dicht
bij beschouwen: Zijne Hoogweerdig-,
hc-id ziet er zeer jong uit, is uiterst klein
van gestalte, doch vriendelijk en gene
gen buiten mate. Het purper en goud
zijner bisschoppelijke kloedij schitterde
en beviel als wilde zij laten uitschijnen
en vertoonen de macht van Christus
Kerk en Petrus stoel, terzeifdertijd als
de goedheid en bermhertigheid van de
afgezanten, de prinsen der H. Kerk die
door het zienlijk Hoofd de wereld rond
gestuurd worden om aan hun eigen volk
en in hun eigen taal overal Go des leer
te verkondigen en aan ie zaligheid van
het dierbaar mensc-hdom te werken.
Intusschen stond de hoogeerwaarde
redenaar op den monumentaicn antie
ken en zoo vermaarden preekstoel en
begon zijn gevrijde reden. Eens klaie
tenorstem liet zich koor-en, somtijds
wat soherp. doch aangenaam en zeer
verstaanbaar, 't Was zoo Parijseh goed
fransch, door eene letterkundige taai dat
de bisschop sprak, alhoewel men kon
hooren dat Z. H. somtijds een engclseli
woord of een engelsche tongval gebruik
te. Plet zij hier in het voorbijgaan aap-
gestipt- dat de eerste Japaneesche bis
schop vloeiend Fransoh, Engelsch en
Italiaansch klapt... dus!
Het ging natuurlijk over zijn missie,
over zijn bisdom, over zijn volk!
St Franciscus Xaverius de eerste
apostel van lndie en Japan werd meer
maals door den eersten 'bisschop van de
Zonne-eilanden vernoemd en geloofd.
Hij bedankte de Belgische natie en de
Vlaamsdhe katholieken om hunne op
komst, belangstelling, bijtreding. Hij
vroeg gebeden en geldelijke ondersteu
ning. Steunde op de werken der Voort
planting des 'Geloofs en der priester
roepingen van den vreemde. Hij ge-
waagde van de inlandsdhe seminaries en
drukte zijn spijt uit niet meer priesters
te beziten in Japan, waar de geloovigon
zoo hongeren naar het dikwijls ontvan
gen der heilige sacramenten en de hei
denen zoo talrijk zijn en wachten op
bekeering en leiding. Hij eindigde mot
een gebed aan Maria, O. L. Vrouw van
Japan, onder wiens bescherming hij
schijnt zijn herdersambt en bisschoppe
lijk leven-geseld te hebben. Het voldeed
iedereen der aanwezigen dit niet al te
lang doch treffend en apostojisdli ser
moen. Ook de katholieke studenten der
Hoogesöhool zullen een goeden penning
tot onderstand der Japansche missie
binst de plechtigheid rondgehaald heb
ben.
De gevierde redenaar Mgr Hayasaka,
'werd geboren in het bisdom Hakodate
ten jare 188-5. -Zijn vader was handelaar
te Sendai (150.000 inwoners) en was
gedoopt geworden door E. Pater Ja:
cqnet, die tussohen de zes kinderen van
den nieuw bekeerling welhaast' twee
verstandige en zeer godvruchtige de ger
broeders Januarius en Ireneus opmerk
te. Mgr Berlioz, bissdhop van Hakoda
te, beval ze aan de stichteressen' van het
Werk van den H. Petrus Apostel. Aan
genomen, studeerden zij met vlijt en Pa
ter Jacquet mocht ze laten binnentreden
in liet seminarie te Tokio. Januarius do
eerste van al de Japaneesche seminaris
ten volgde de lessen van godgeleerdheid
te Pome aan het College der Propagan
da. Priester gewijd in" 1912 keerde E.
H. Jan. Hayasaka terug naar zijn land
en werd onderpastoor te Hakodate,ten
tijde van Pater Ghambron, thans aarts- De UI hysville» ie Antwerpen a 9
bisschop van Tokio. Binst den oorlog komen
bisschop vj
werd E. H. Hayasaka onderpastoor te
Sendai waar hij zeer geern gezien werd
om zijne minzaamheid, zijn foreeden
geest en zijn iever. Hij trad op als uit
verkoren #3r Voorzienigheid tusschen
Europa en Japan. Hij verdedigde voor
het gouvernement van zijn vaderland
den katholieken godsdienst en de belan
gen der christen geloovigen, doch mc-n
kwam tot geen overeenkomst, -hetwelk
niet belet dat dit in het vervolg gemak
kelijker zal gebeuren.
De apostojieko afgevaardigde deed
hem naaf Tokio komen om zijn mede
werker te worden. Op het Synode of de
vergadering der Japaansdhe bisschop
pen te Toldo in 1925 was het' onze ge
vierde van nu die als geheimschrijver
van den apostolischen afgevaardigde
bijtrad.
Niet te verwonderen dat men zoo een
invloedrijke, geleerde, godvruchtige,
ieverige priester welhaast tot eerste Ja-
paansche bisschop zag wijden door
Pius XI in persoon.
De nieuwe bisschop van Nagasaki,
waar ongeveer de 'helft- der Japansche
katholieken verblijven, heeft- nog drie
collegas, Europeanen van oorsprong en
wel Fransöhmans van de Zen
dingen van Parijs, te weten üe aarts
bisschop van Tokio en de bisschoppen
van Hakodate en Osaka. MARC.
Mgr. Hayasaka te Brussel.
De eerste Japansche bisschop, Mgr
Hayasaka, is Vrijdag, om 11 uur, l<
Brussel aangekomen, vergezeld van den
E. H. De Boeck, algemeen secretaris
van het werk der Missies.
De Japansche kerkvoogd werd in het
station verwelkomd door Mgr 'De Tra-
noy, aalmoezenier van 'het HofMr Ha-
rina, tweede secretaris op het Japanscih
gezantschap en den E. Pater Kutten,
overste van de Missie Congregatie der
Paters van Scheut.
Na een kort bezoek aan het Japansche
gezantschap, begaf Mgr Hayasaka zich
naar het graf van den Onbekenden Sol
daat. Mgr. Hayasaka was hier verge
zeld van Z. Exc. Adatci, Japansch ge
zant te Brussel. Aan het graf werd Mgr
Hayasaka ontvangen door generaal
Panhuys, vertegenwoordiger van den
minister van Landsverdediging.
Mgr Hayasaka heeft een praehtigen
krans van witte jasmijnen en paarse
tulpen neergelegd waarna hij samln
fnet Mgr De Tranoy en E. H. De Boeck,
het «De Profundis» gebeden heeft.
Om 12 uur en half werd aan Mgr
Hayasaka een eetmaal geboden op de
Pauselijke Nuntiatuur.
Om 4 uur reisde Mgr Hayasaka uit
Brussel af, ter bestemming van Leuven,
waar hij de 'gast zijn zal van de veree-
niging der katholieke Unisersitaire
Jeugden van den Vlaamseken Missie-
studiebond.
Met zeven dagen vertraging, ton ge
volge van oponthoud 'bij laden en los
sen in de kolonie zelf, kwam de stcoiner
«Thysville», kapitein Biebuyek, Vrij
dag morgen, ten 7 ure, ie Antwerpen
Uit Congo aan.
Het schip wertf gemeerd aan n. 1/
der St. Michielskaai.
Aan boord bevonden zich 73 passa
giers in le klas, 91 in 2e klas, en 3 in
3e Idas. Te Tenerp'fe waren 2 passagiers
aan boord 'gekomen.
De reis van de -«Thysvillea was voor
spoedig, ondanks veel stormweder.doch
werd beproefd door vier sterfgevallen
aan iboord.
De lijken werden niet do gewone ce
remonie aan de zee toevertrouwd.
De lading van de «Thysville» be
staat uit 630 ton palm noten, 168 ton
copal en 6 ton verschillende goederen.
NIEUWS UIT DE KOLONIE.
Vlie ff dienst.
De vliegtuigen der Sabena hebben in
de maand December 1927. 93 uren
vlucht gemaakt, 11.160 kilom. afgelegd
en vervoerd 91 passagiers, 2300 kg.
poststukken en 13 ton goederen.
Het goud in de kolonie.
De opbrengst der mijnen van Kilo-
Moto in de maand December, was 287
kil. 390, tegen 284 kilos 353 in Novem
ber.
De opbrengst in het jaar 1927 was
3.506 kilos 790, tegen 3.644 kilos in
1926.
Die vermindering van opbrengst 33
in hoofdzaak tc wijten aan het feit dat
een groot deel van den handenabeid
werd benuttigd in het bouwen van we
gen, fabrieken en centralen. Die werken
zullen nog omtrent 2 jaren duren.
De ader-uitbating gaf in 1927, 395
kilos' 632 tegen 374 kilos 837 in 1925.
Er werd gemalen in 1927, 101.500
ton gouderts tegen 69.800 in 1926. Een
elektrieke baggermolen werd einde
1927 gezonden. De hydro-elektrieko
centmie op de rivier Shari heeft bare
volledige ontwikkeling bereikt (1.500
c. v.). Eene nieuwe centrale van de
zelfde kracht zal een kilometer meer
stroomafwaarts gebouwd worden, voor
het leveren van kracht aan de fabrieken
en baggermolens.
BELANGRIJK ESE3SCKT.
Eerstdaags zullen de burcelen der
Gensche Bank voor Handel en Wjver-
held.van de St 'Jorisslraat overgebracht
worden naar de Keizerlijke Plaats, n,
14 (Kastaanjevesten), nabij de Nieuw-
straat.
Brandkas.ten Lips van alle afmetin
gen, zullen Ier beschikking zijn van het
publick aan een zeer voordceligen huur
prijs.
is hier te Aalst tentoongesteld van heden tot 30 Januari in
de prachtige zaal van den Heer G. Van de Perhe, Lange
Zoutstraat, 4ibis. Aalst,
Een proefrit zal de meeste ongeloovigen overtuigen
dat Mijnheer Henri Ford waarlijk iets nieuws,
iets onvergelijkbaars met hetgeen tot heden op de wereld
markt bestaat, heelt gebouwd. V-.J
Laat U van heden af inschrijven voor dat proefrit bij de
Eenige Officieele Verieelers
ff.V. AMERICAN AUTO-GARAGE, Gentschen Steenweg, 109, Aat*t, Tel. 134.
De Italiaansche kunstgeleerde Lorigjii
heeft in de kleine stad Fermo bij Ri
mini een stuk van Rubens gevonden,
f hetwelk hij als een hoofdwerk van den
Vlaamsohen meester beschouwt. Het
meer dan drie meter hooge schilderij
stelt de «Geboorte van Christus» voor
en bevindt zich op een der altaren van
de kerk van den II. Bhilippus Nerius.
Rubens moet dit tot heden aan de
kunsthistorici onbekende stuk geschil
derd hebben in zijn jeugd, toen hij te
Mantua hofschilder der familie Gonzaga
was.
De officieele statistieken schatten de
oogst der graangewassen in Kanada.
voor het jaar 1927, op eene waarde van
1 miljard 134.192.000 dollars, hetzij
eene vermeerdering van 29 miljoen
dollars op 1926 en van 36 miljoen dol
lars op 1925.
De totale graanoogst wordt geschat
op 440 miljoen bushels voor 22 miljoen
460.000 acres (40 aren 46 centiaren),
tegen 407 miljoen 137.000 bushels voor
22 miljoen 895.000 acres in 1926.
De totale graanopbrengst van het jaar
is ter uitzondering van een, de belang
rijkste in de geschiedenis van Kanada
geenregistreerd.
220:
Het laatste gebouw, dat men voorbij
gaat, van AffHgem komend langs de
fcassei rond, naar den grooten Vijver,dat
ib de Kapel van den H. Rodhus, een
ten allen tijde zeer druk bezocht hei
ligdom. Dit bedehuis is einde en ver
bekend. Het staat nu omringd van
schoone boomen, linden, beuken, aca
cias, en andere, en dit geeft de Impel
een mooien aanblik en veihoogt in
hooge mate het pittoreske van het land
schap. Die boomen slaan daar in ni'e-
mands weg, en toch loopt de mare,da?
men ze zou willen verwijderen, verkoo-
pen dus.' Hoogst jammer, hoor! Dan
gaat de kapel van Sint Roclhus daar
staan, net als een doode koornmijt in
het wijde uitgestrekte veld. (Bemerk
eens de Kapel ter Muren, te Erembode-
gem, en neem nog maai' die kleine
boomt]es weg, en wat zult (ge hebben?
Wil men hier dus het natuurschoon,
reeds zoo erg geschonden, tesnemaal
dooddoen?... En gaat men handelen ge
lijk mot een andere kapel, die ook op
M'eldertschen grond stond?... Deze; liet
men eerst dienen als huisvesting, be«
schadigen, en later wierd alles voor
bouwgrond verkocht en... de bedevaart-"
plaats was ineens verdwenen en afge
schaft. De Fransdien zouden in den
Besloten tijd niet slechter gehandeld
hebben. De rond palende eigendom (gé*
meentegoed) is veor drie jaren publiek
verkocht geweest, de boomen stonden er
dan ook en waren groot. Waarom in da
voorwaarden dan niet voorgelezen, dat
het parkje van de Kapel niet mocht ver-»
nietigd' worden?
Wij roepen de aandacht op de Kapel
van Sint Rochus van de Koninklijke
Commissie van Monumenten en Na
tuurschoon. Wij richten ons tezelfder
tijd tot den wakkeren Toeristenbond en
hopen dat zijn Voorzitter 'het noodigo
zal doen om te beletten, dat weer een
onzer oude bedevaartplaatsen ontsierd
zou worden, en wat slechter is, zonder
'hoegenaamds billijke reden, verdwij
nen.
VAN EEN BELGISCH VLIEGTUIG
Een postvliegtuig der lijn Brussel-
Antwerpen-Oostendc-Londen, geloodst
door Lambotto en hebbende aan boord
■oor 1.900.000 goud-frank, alsook ra
dium en postzakken, moest landen op
het koersploin van Beaumarehais, bij
Cales, ter oorzake van een gebrek aan
den motor.
Een vliegtuig derzelfde lijn heeft de
lading overgenomen om dezelve verder
naar Engeland te voeren.
(Belga.) De gendarmerie 'heeft op
de grens aan de Belgische overheden
zes personen uitgeleverd, die door de
Belgische justitie werden opgevraagd,
meerendeels wegens zware misdrijven.
Het zijn
1. Albert Marohal, 44 jaar, aange
houden te Caen; uitlevering gevraagd
door het parket van Aarlen, wegens
verduistering van een som van
1.050.000 frank.
2. Jacques De Keyser, 24 jaar,
aangehouden te Parijs en gaande naar
Brussel, waar hij terecht zal staan we
gens moord op een koffiehuisbediende,
dien hij in stukken heeft gesneden.
3. Oscar Whelommo, 33 jaar, ko
mende van Douai en gaande naar Ber
gen, onder beschuldiging van diefstal.
4 Pierre Janssens, 45 jaar, ko
mende van Douai en gaande naar Ant
werpen, wegens bankroet.
5. Lodewijk Celis, 42 jaar, aange
houden te Parijs en gaande naar Brus
sel, wegens oplichterij.
6. -Telesp'hore Dequeue, 44 jaar,
komende van Parijs en gaande naar
xBergen, wegens bedrieglijk bankbreuk.
door Prof ANDREAS HASETSCHNIG i Na dc aanbidding van liet Allerheilig-
ninmni stc> begaf zich de kardinaal naar den ge-
Aa Tj-.^-iiiuJrecdgeniaakien troon en luisterde naar
Het verschijnen van de Pauselijke .t v00riezen van de Bui der benoeming
Encycliek heeft m de verschillende ian- Alsdan hield de generaal-abt der Kamai-
den, m de mei katholieke pers, een die- duienaers eeu redevoering, waarin hij
pen indruk gemaakt, \ooral m Eonaeii,; dft nauwc tia.udeu deed uukomen tus-
waar do crisis in de kerk van Engeland, scheil de kerk van den jj Gregorius, na
na de verwerping van het nieuwe Geue- volger van den H Bcnedictus met den
denbock door het Parlement, wel cp haar zoon van den patriarch, nu tot kardinaal
hoogtepunt gekomen schijnt, en de verheven.
groote massa van het geloovige volk m; Kardinaal Serédi antwoordde eerst in
Engeland meer en meer toenadering. he, xLaliaansch, en sprak over "de groo-
zoekt bij Itome, lieeft de Encycliek cie te figuur vaneen H. Gregorius aan wicn
volle aandacht getrokken van de AngU-)de kerk ig toegewijd, een kerk die eens
caansche autoriteiten, die juist m ver- ket lmis ig geweest van de moeder van
gadering bijeen waren om den gespan- paus Gregorius en van Gregorius. zcü',
nen toestand, die er op het oogenbiik m d!e er ajs paus vaak'-verbleef en van
de Anglicaansche kerk heersoht, te be- daar zjjn missionarissen zond over ge
spreken. De Encycliek van den Paus keci de wereld. Ook Hongarije is dank-
laat aan duidelijkheid niets te wenschen ijaar aan Gregorius voor de^Evangelisa-
over, en velen zullen juist in deze Gagcn(^10^ daar de Benedictijnen, voortzetters
in het Pauselijk schrijven een wegwij-jvan de Evangelie-prediking begonnen
zcr vinden die lven brengen zal naar do onder paus Gregorius, aan liet land
Kerk, waar zij rust kunnen vinden voor' QilXiStu& en zijn Kerk deden kennen,
hun naar waarheid zoekende zielen. De kardinaal sprak alsdan in bet
Reeds meldden we vroeger dat in 192Q.' Hongaarsch tot zijn landgeuoouui. dio
Z. H. de Paus zijn gouden Priesterfeest hij opwekte-tot een waar christelijk le-
zal vieren. Z. II. de Paus werd in iS79iven.
priester gewijd te Rome als leerling van| Na de redevoering van don kardinaal
het College van Lombardije en droeg werd het Te Deuni» gezongen door do
zijn eerste H. Mis op in de kerk van den jonge Benedictijnen en na het gebed tot
H. Carolus in den Cors.o, die steeds de den H. Gregorius gaf de kardinaal
kerk der Milancezen in Rome was. Ook plechtig den zegen,
werd gemeld, dat een comité van voor-j in de sacristie werd een notarieele ac-
aanstaande geestelijken en leeken werd le opgemaakt van de inbezitname en on-
opgericht om dit feest le vieren. Dit co-1 derteekend, o.a. door Aartshertog Ai-
mité heeft als voorzitter gekozen Mgr.'breclrt en den 'minister van Ilongar'jo
Caccia Dominioni, Mastra di Camera-bij den TI. Stoel.
van Z. II. den Paus, die ook uit Milaan
afkomstig is.
Mgr Caccia Dominioni is sinds eeni
gen tijd bezig geheel de katholieke wc
Bij den uitgang van den kardinaal
hadden zich de leden van de Hongaar-
sche bedevaart, die de voornaamste perr
soonlijkheden van Hongarije onder de
reld Veliitea'èssecr^'voor'lïeraanstaandpelgrims lelt op de hooge trappen van
Pauselijk Priester-jubileum. Geestelij-1 de kerk van den H.Gegorins geplaatst,
ken en kloosterlingen van alle landen! allo niet branuende kaarden m üe hand.
worden bijeengeroepen in do woning }u den vallenden avond boden dc hooge
ran Mgr Caccia Dominioni in het Vati-i trappen een schitterenden aanblik in
:aan om te beraadslagen over de te vie- dit gedeelte dei stad. waar alles herin-
caan om te beraadslagen
ren plechtigheden. Daar liet aantal me- Ann
dewerkers van alle landen te groot zou zers. De pelgrims willen nmt alleen den
7Ün nin e-Pizamenliik te vereaderen heeft kardinaal uitgeleide doen, maar ook een
Mgr Caccia Dominioni de vreemde me- bedevaart houden naar hot
del eden in verschillende erocpcn biieen- 8>®lljk de Hongaren als ze te Romeji l«o-
geroepen Zoo vond dezffdEgen «Ida «ooll no Inter, Onder gezang en ge-
een vergadering plaats van Prelaten en (^C.m dat niet don Coe-
'nert aan de hoidenscho Romeinsche kei-
een vergadering plaats
geestelijken va i Duitsche landen en van
Oost-Europa en van de groep waartoe
Scandinavië. Hongarije, Roemenie en
Nederland behoort. Frankrijk en Belgie
behooren weder tot een andere groep.
Elk land heeft twee vertegenwoordigers
in di'. comité, dat geroepen is om be
langstelling tc wekken voor het Pause
lijk Priesterjubileum in geheel de we
reld.
Het ligt in' de bedoeling van het co
mité om een prachtig gedenkaltaar van
kostbaar marmer op te richten in do
kerk van San Carlo al Corso. Mgr. No-
gara is belast met het u if voeren van dc
besluiten van het comité.
Met de gebruikelijke plechtigheden
heeft Z. Em. Kard. Seredi gebruik geno
men van zijn titelkerk van San Grcgo
rio op den Coelius. De kardinaal word
bij den ingang der kerk ontvangen door
een stoet, van monniken, die ,d° nabij
gelegen Abdij der Kamaldulensera be
wonen.
lius verwijderd ligt. Op de eerste rij der
bedevaartgangers bevond zich Aartsher
tog Albrecht, daar achter volgde het
personeel der beide legaties, en talrij
ke Hongaren in hun schilderachtig va-
derlandsch costuum met liet kromme
zwaard. De processie Gok rondom bet
Colosseum en eindelijk door de Arena.
In het strijdperk sprak een Hongaarsch
priester over de eerste Christenvervol
gingen.
Zondag daarop hielden de Hongaren
een plechtige oefening in Sint Jan van
Laterahen, waar de Hongaren in 1900
een monument oprichtten van Paus Sil
vester II. dio den koningstroon zond aan
den II. Koning Stcfanus.
Maandagmorgen celebreerde kard. Se
rédi dc H. Mis in de II. Sacraments-ka-
pel van St.. Pieter en deelde eigenhandig
de II. Communie uit aan zijn landgenoo-
ten. Met godsvrucht woonden de Honga
ren de li: Mis bij en zongen iu bet Hon-
^gaarsch hunne liederen.