M
Di Zending ia Conga van
een feeesfteer van hei
Roede-Kruis
Hi
1 2a! er dag
gMaart 1928
In
Mexico
Nationale Maatschappij
der Belgische Spoorwegen
Foor onze Franschmans
De BelgischPorlugeesche
on der handelingen
De gele hoorts in de l ongo
Gangbare geldstukken
Onderwijzerspensioen
Amerika voert goud uit
De regeling der
pensioenen
KAMER
XXXIVe JAARGANG HUMMER 71
Kerkstraat, 9 en SI, Aalst. Telsfoenil4. 33a,|g7J3X£ï,CÏ. 20 Centiemen
Uitgerer J. Van Nufïel-De Gendt
Publiciteit buiten het Arrondissement AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13 te Brussel Ruo de Richelieu, Parijs Breams Buildings, 6, Londres, E. C 4.
a H. Simoen
|Zonop5,47Zonaf6,08
I Eerste kwart, den 28
Toen mij in 1925 werd gevraagd
Hoor het. uitvoerend bestuur van het
Roode-Kruis van Kongo, om in
onze Kolonie den eersten genees
kundigen post te gaan stichten, aar
zelde ik alvorens dit aanbod 1e aan
vaarden
Doelt alle aarzeling moest wijken
voor het algemeen belang.
Met die overtuiging aanvaardde
ik mijne zending en scheepte cp
16en Mei 1925 te Antwerpen ist,
om na vele voorvallen op 22en Juli
te Pawa aan te landen, vergezeld
van eejnj gezondheidsagentden Jteer
Wary.
Zonder ons te laten, afschrikken
door het ellendige leven in de wil
dernis en gesterkt door de oude
spreuk met den durf dwingt
men den bijval af sloegen wij
aanstonds de handen aan het werfï
en het vaandel van het Roode-Kruis
woei weldra op een kleinen heuvel
rechtover eene lange bergketen.
Vooreerst brachten wij het noo-
dige bezoek aan de plaatselijfcem
autoriteiten en noodigden de neger
hoofden uit op eene vergade-ring,
waar het doel en -liet nut onzer
■komst werd uitgelegd.
Eens dit voorbereidende werk ge-
daan, werd een met zorg uitgekozen
terrein klaar gemaakt en onver
poosd werd gewerkt en gewroet tot
wij midden 1938 op ons afgebroken
grondgebied een gasthuis voor ne
gers hadden, bestaande uit 9 ge
bouwen een dispensarium met
bijgebouwen eed verbandzaal, een
apotheek, en twee woningen voor
het Europeesche personeel. Alles
werd volledigd met eene -stapel
plaats, eene wachtzaal voor zieken,
een doodenhuis, een kerkhof en een
arbeiderskamp.
In 1927 schiepen wij een sanato
rium voor teringlijders, een dorp
voor melaatsehen, een moederhuis,
eene school voor inlandsohe verple
gers, een derde woning voor blan
ken en'eene verblijfplaats voor rei
zende zieken. Op dit «ogenblik zijn
in opbouw een vierde woning voor
blanken en 6 landelijke dispeinsa-
ria. Bij ieder dispensarium is een
dorp voor melaatsehen.
In October 1926 werd ons perso
neel vermeerderd met eene vroed-
vrouwvcrplcegstcr cn met ccn ge
zondheidsagent. In Mei 1928 zul
len twee nieuwe geneesheeren aan
Kongo bevat onschatbare rijkdom
men, hij kan aan ons land op han
dels- en nijverheidsgebied uitste
kende diensten 'bewijzen. Maar om
die uitslagen te bereiken moet de in
landsohe bevolking talrijk, gezond
en sterk zijn.
Wij moeten dus de bevolking
helpen door zooveel mogelijk ge
neeskundige posten in de dorpen
zelf te stichten.
Het Roode-Kruis heeft die taak
op ziek genomen. Het moet door ie
dereen gesteund worden.
Welk Belg zou in zulke omstan
digheden zijne hulp willen weige
ren
Ieder geve volgens zijn vermogen
en aldus zal spoedig het kapitaal
gevormd zijn, dat toelaten zal aan
de mensclilievende en nuttige wer
king van liet Roode-Kruis in Kon-
gö.de noodige uitbreiding te geven
om met vrucht den strijd aan te
gaan tegen de ziekten die het land
teisteren en er de welvaart van in
gevaar brengen.
Tot do laatste slachtoffers der Mexi-
caansche vervolging benoort Pastoor
Seclano ui't -Zapotlam, die in Cindac-
Cuzrnan opgehangen werd
De moordenaars namen een photo
van het lijk, nadat men eerst een schild
aan de knieën van den martelaar b«
Z vestigdi had. met de woorden «Een
waarschuwend voorbeeld
De priester wc-rd opgehangen op 1 e
vel van «generaal Ferreire». D<-2ö on
menseh stuurde aan Cal les hot, volgende
«doodsbericht». Ik heb de eer Uwo
Excellentie mede te deel en, dat ik he
den Pastoor Sedano, tegelijk rueft 5 an
dere fanatieke opstandelingen liet ar-
restoeren. Dadelijk liet ik hen alle ze»
aan boom en ophangen. De lijken heb
ik als een afschrikwekkend vooiibeeld
naait het station' van Giuda-tJGuz man
tentoongesteld. Uk deel dit aan Uwe
Exc. als een (beleefde kennisgeving
mee.
Met de meeste hoogachting,
de Divisie generaal en Chef
der militaire expeditie
Jezus M. Ferreire,
Zoo duurt de kerkvervolging in'
Hoog de harten, het doel is hei- Mexico met voortdurende lievigheid
lig; door overtuiging cn samenwer
king kunnen wonderen worden ver
richt. D. E. GONZEMIUS,
Bestuurder van den geneeskundi
gen post van het Roode-Kruis
van Kongo te Païva (Ituri).
Bedrijf suit kom sl c n van de Spoorwegen
in Februari 1928.
De in Februari 1928 verwezenlijkte
bedrijfsontvan'gsten bedralgen (in mil
joen frank) na aftrek van idë (belasting
Reizigers 47.8
'Goederen 171.8
Buiteiigw, opbrengsten, 4.1
Samen 223.2
Ze zijn met 7.4 miljoen: toegenomen
op de voorzieningen die 215.8 milliocn
bedroegen (Reizigers 43.1 goede
ren 167.2 buitengewone opbreng
sten 5.5).
Voor Felbruari 1927 was het geza
menlijk overeenkomend bedrag 213,2
millioen-:
De gezamenlijke ontvangsten vah de
tiwee eerste maanden van het maatschap
pelijt boekjaar 1928 overtreffen die van
het overeenkomend tijdperk van 1927
•met 15.1 miljoen frank; ze 'bedragen
inderdaad 455.3 miljoen tegen 440.2
miljoen. Anderzijds bedragen de uil-ga
ven van de maand Februari 1928 199.9
miljoen, zoodat er een netto product
overblijft van 23.3 miljoen, met eed
bedrijfscoefficient van 89.56
In Februari 1927 bedroog het- netto
product 11.3 miljoen, met een bedrijfs
coefficient van z4,70
Aldus bekomt men voor de 2 eerste
maanden van het boekjaar 1928 een
netto product van 58.5 miljoen tegen
het werk verbonden worden en zal overeenkomend tijd-
aldus de werkkring werkelijk uit- - - J
gebreid kunnen worden.
Als negerpersoneel telt men nu
25 verpleegers, 6 verpleegsters en
32 werklieden van allen aard. Van
af onze aankomst te Pawa, meld-
De bedrijfscoefficient voor liet be-
schouwde tijdperk beloopt 87.15 in
192S tegen 91.57 in 1927.
(Havas).De minister van landbouw
den de inboorlingen zioli in groote vestigt- er de aandacht op, dat, bij toe
getallen aan. In 1926 hadden wij passing van de «hans geldende bepalin-
8.081 zieken in verpleging. 57.022gcn aoJ?aan.d Jlet t°ezidht op de immi-
i onoo x- gratie, de seizoenarbeiders voor de sui-
raadplegingen en 39S8 inentingen. fceAe^kultlmr, die ].-raufa.ijk ^llen
ijl IJ-7 konden we reeds duide-1binnenkomen,op idë grens een aafniwer-
lijk den hei kam en invloed van ons vinigsconiract moeten toonen, opgei
optreden vaststellen. Het aantal maakt door een weifkgever en voorzien
verplegingen was tot 5.364 gedaald,!van 0611 gunstig v^a door dcn**dienst
maar de raadplegingen stegen tot ,va.n arbeidskrachten en van de im-
tro-,0-. i x' x l o migratie ren behoeve van den landbouw,
73.120.en de inentingen tot 73.721.!^ dienst is gWigd op -t Landw,I
Ziedaar een kort verslag over de,Ministerie, rue Varennc, 78, Parijs.Het
bedrij vigheid van den post van Pa-
tot einde 1927. Iets werd ge
daan, maar nog veel meer blijft te
doen.
J In die veronderstelling dat wij
or konden in slagen op ons uitge
strekt gebied van Kongo, 100 dis- jTourcoing, of tot den dienst van de ar-
pensaria zooals dat van Pawa in tebeidskrachten eu immigratie ten behoe-
fichten, wat een weldaad zou het ve van don landbouw, rue Yarenne, 78
niet zijn voor onze Kolonie en wat
voort. lederen dag worden priesters oil
geioovigen vermoord. Kerken en colle
ges worden geconfisceerd, waarbij
in den kaatsten tijd niet eens het per
soonlijke eigendom ontzien wordt, on
der voorwendsel dat liot eigendom van
geestelijken is. In den laatsten tijd, ié
door de regeering een nieuwen rooftocht
ondernomen tegen de kerk en het ker
kelijk eigendom.
De prachtige kathedraal van Sin-
dat in den Staat Taumakpas is ontei
gend en in een openbare school ver
anderd'.
Toen is een regeerh^gsbeslutt uitge
vaardigd,, om alle persoontij kp eigen
dommen, die wegens «onwettige gods
dienstoefeningen geslóten werden, t-o
na tionaliseeren
Wat tot nu toe aan kerkelijk eigen
dom «genatioiialisöfertf» d.i. geroofd
werd, bedraagt, volgens de Excelsior»
100 miljoen pesos.
Hierbij zijn niet- eens de kerkgebou
wen zelf gerekend, maar hoofdzakelijk
de groote kerkelije instellingen, die als
pastorie», scholen of ziekenhuizen ge
bruikt worden.
In de laagte jaren zijn er 14.000
de groote kerkelijke instellingen, die als
van 73 miljoen pesos in geslag geno
men.
visa van het Landbouw-Ministerie
wordt kosteloos verstrekt.
De landbouwers, die wensohen, door
bemiddeling van het Landbouw-Minii-
terie arbeidskrachten voor liet seizoen te
bekomen, moeten zich wendën tot de
lim migra t iebureel en van Feiignies of
een zegen van de inland sche bevol
king.
Men denkt er even over na
de aanwerving (geschiedt
Parijs. Ook
kosteloos.
De aanvragen moeten zoo spoedig
mogelijk worden ingediend, en worden
tot uiterlijk 15 Mei ingewacht.
Verbinding der Spooncegen.
De kwestie der veibinding van spoor
wegen in de kolonie, waarover 'thans te
Brussel met Porlugeesche vertegenwoor
digers onderhandeld wordt, heeft van
wege de Belgische besturen het voor
werp uitgemaakt van een grondige stu
die ter plaats. Van Belgische zijde houdt
men vooral in het oog de noodzakelijk
heid der ontwikkeling van Katanga.
Men oordeelt da't 'het onontbeerlijk is
den spoorweg nabij den post van Dilo
io aan te leggen. Man uit dit punt zal
liet spoor over d'en korts! cn weg het
deel moeten bereiken van de reeds ge
bouwde spoorbaan van Benguela.
De spoorweg in den uithoek van Di
ldo, aan Portugal afgestaan krachtens
de konventie van Loanda is van het
grootste ibelang voor onze kolonie. Het
zal niemand verwonderen dat er voor
Belgie geen kwestie 'kan zijn cr in toe
te stemmen 0111 liet spoor langs de nieu
we igrens in Belgisch Gongo te laten
loopen in de richting öer bronnen van
de Laaorivier. Men vindt te Brussel dat
het volstrekt noodig is zich te houden
aan het oorspronkelijk ontwerp, opge
maakt door de Belgische ingenieurs,die
hot uitgangspunt plaatsen te 'Totela,na
bij den post van Dilolo.
Men hoopt dat de onderhandelingen
nogal spoedig zullen geëindigd zijn en
dat de Portussrcw-he vertegenwoordigers
vrede zullen hebben' met liet belgisch
standpunt, gezien de lijnriohting in al
hare bijzonderheden door Belgische
deskundigen werd vastgesteld; dat ze
door Belgie beschouwd wordt als de hes-
ste en de eenig aanneembareen dat de
konventie van Loan eb, die in haar tekst-
de plaats Tetala niet opgeeft, rekening
houdend met de verwezenlijkte werken
nochtans bepaalt dat liet uitgangspunt
bij gemeenschappelijk overleg" zal gere
geld worden.
Medegedeeld werd dat zestien blanken
aan de gele koorts te Matadi zijn over
leden. Dit zou kunnen laten veronder
stellen dat het gevallen betreft die dezer
dalgen werden vastgesteld. Dit is echter
niet waar; het laatste geval dat werd
vastgesteld tc Boma dagteekent van 5
Maart cn liet laatste te Matadi van 24
Februari. Sedertdien werden geen
nieuwe gevallen meer gemeld. Het cij
fer 16 geeft het totaal aan van de sterf
gevallen sedert 29 November 1927 to
Matadi vastgesteld onder de blanke be-
volking. In werkelijkheid heeft dc gele
koorts in totaal 34 slachtoffers gemaakt
in Kongo, blanken en negers, op 40
gevallen.
Op 17 Januari werd de haven van
Boma opnieuw geopend omdat geen en
kel nieuw (geval meer werd vastgesteld
sedert 29 December en toen te Matadi
de haven werd geopend op 19 Februari
geen enkel geval meer vastgesteld.
Door den minister van Koloniën wor
den inlichtingen verwacht betreffende
de juiste oorzaak van de besmeltting cn
•wat dc uitbreiding ervan heeft bevor
derd.
De minister van Financiën brengt
ter kennis van 'het publiek dat, aange
zien de internationale overeenkomst van
6 November 1885 niet meer -bestaat, de
niet-gedemonetiseerde vaderlandsche
geldtsukken alleen wettigen omloop in
höt land 'hebben en aan de openbare
kassen worden aanvaard.
Het gaat hier om de volgende stuk
ken
1. De Belgische goudstukken van 20
fr.2. Al de Belgische zilverstukken
van 5 fr.alsmede die van 2 frank, 1
frank en 50 centiem met beeldenaar
van Leopold II en Albert, cn die van
2 frank en 1 frank, igedagteekend 1830-
1880 en met dubbelen beeldenaarvan
Leopold I en Leopold II; 3. De dubbe
le miiutpenningsbons dn louter .nickel
van 2 frank, 1 frank en 50 centiem ;5.
De Belgische koperstukken van 2 en 1
centiem.
Artikel 1, 2c lid. der wet van 19 Juli
1895, betreffende den omloop der bron
zen. nikkelen en koperen buitenlaaid-
sclie muntstukken blijft van toepassing
op de daartoe aangewezen nabij de
grens gelegen gemeenten.
De pensioenen' van de leden van liet
onderwijzend personeel zijn reeds eeni-
gen tijd 'herzien, maar -d:e uitbetaling
van de achterstallen verschuldigd aan
ongeveer 2000 gepensionneerdon werd
vertraagd ten gevolge van geschillen -op
gerezen tusschen het rékenhof en mijn
beheer, betreffende de -wijze van 'toepas
sing van sommige beschikkingen dei
w-et. Het mecrendeel der geschillen
werden beslecht; de adliterstallen van
ongeveer 8.600 pensioenen werden be
taald of zijn op het punt betaald te wor
den.
Aldus antwoordde, de minister op eene
vraag van M. Melekmans. In antwoord
op eene vraag van M. Devèzc zeg.de hij
De rechthebbende zullen, (bij het
tweede kwartaal van hun pensioen, een
voorschot op de perekwatie ontvangen
op 30 Juni 1928. Ik kan niet zeggen
op welken datum de herziening van de
pensioenen zal geëindigd zijn; maar ik
meen dat binnen kort overeenstemming
zal bereikt -worden tusschen liet reken
hof en mijn departement.
(Reuter.) Een New-Yorksche bank
verzond gisteravond een miljoen dol
lar in goud naar Engeland, ingevolge
een opdracht die zij ontvangen had.'Men
verstrekt geen uitleggingen te dezer za
ke: maar het lijkt waarschijnlijk dat,
indien het pond sterling zoo 'hoog blijft
staan, nog meer goud uit Amerika zal
worden aangevoerd.
(Reuter). Volgens het «Journal
of Commerce» zal binnenkort een nieu
•we lading goud uit de Vereenigde Sta
ten naar Engeland worden verscheept,
daar het pond sterling gisteren aan 4.88
d'en hoogst en koers van dit jaar heeft be
reikt.
Gemeld 'blad is tevens van meening,
dat ingevolge de 1.1. besprekingen tc
Nsw-Yoifc van de heeren Quesnay, Rist
en andere Fransehe ambtenaars, bin
nenkort een nieuwe goudlading naar
Frankrijk zal worden gestuurd, tenein
de de wettelijke,,stabiliseering van den
Fransehen frank, na de verkiezingen to
vergemakkelijken.
De kommissie, gelast- met- het voor
bereiden van een wetsontwerp voor re-»
geling dc-r pensioenen, beeft eene verga-»
dering gehouden in het kabinet van den
eersten minister. De rogccring wil de
regels der op pensioenstelling op een
zelfden grondslag zetten. De nieuwe re
geling zal alzoo een herziening voor ges-
volg hebben van al de besluiten en
wetten betreffend de pensioenen. Ge
zegde besluiten, cn wetten dag teekenen
vanaf 1844. Daar er intusschen groot o
voordeden verleend werden in de pri
vate ondernemingen, moet daar reke
ning van gehouden worden in 't -nieuw
stelsel.
Om de. oude pensioenen in verhou
ding te brengen mét dë huidige levens
duurte, zal de regeering aan liet Parlc-
m.'-nt maatregelen voorleggen om on
verwijld toegepast te worden doch on»
te verdwijnen- zoogauw het definitief
stelsel er zal wezen. De nieuwe pensioen
kas zou instaan voor dc twee diensten
der ouderdomspensioenen en «der over
lever ingsrenten aan de weduwen en
wet zen. De kas zou gevoed worden door
afhouding op de wedden cn tusschen*
kemst van den Staat, zonder- veel ver-»
zwaring voor dc. schatkist
x
WEEK van het RGQD KFïüiS van BEL
GIE: VAM 25 1Y5AART loi. 1 APRSL
fflE&l ZAL ©rtrlK&UftJGEsy BOEKI TEN
VGOFÏBEELE KET ROODE KRUIS
WAN CONGO STOKT EEfJ GULDEN
PENW8NG.
Zitting van Donderdag 22 Maart.
Zitting le 2u30. Voorzitter 31. BRU-
NET.
De Kamer vangt met de bespreking
aan der vooiioopige credielen voor hè?
dienstjaar 1928.
M. Som erhan-sca (soc.) protesteert er
tegen dal er cp dë gegrocting A an 1928
kredieten si aan voor het herstel van; do
forten van Luik. Waarom geeft inert
sommen uit voor dit doel, wanneer juist
een- militaire commissie over al dëzo
dingen beraadslaagd. Houdt men dan
geen rekening mét td'e besprekingen de»
zer commissie. (Rechts protesteert- men
levendig tegen deze uitlatingen.)
M. de Broquevillcminister van
landsverdediging, (betoogt dat ,de forten
van Luik noodig zijn voor de verdedi
ging des lands. We moeten bereid zijn
op onverhoedsche aanvallen; de forten
moeten in staalt gesteld worden. Do
D.uitsdliers hébben erkend dat. de forten
van Luik voor ben een groote belem
mering- zijn geweest. Het schijnt dat M.
Someihausen niet- weet idat ik drie
maanden geleden reeds hier bewezen
heb dat hc-t noodig is dë forten van
Luik te behouden. Waarom onderwerpt
men dié 'kwestie niet- aan dë militaire
commissie, zegt men; wel heel eenvou
dig omdat al de leden dezer commissie,
zooals alle menschen van- gezonden zin
weten, dat die forten in staat van verde
diging moeten gc-steld worden. (Zeet
wel rechts cn hij de liberalen).
M. Mathieu (soc.) spreekt in het lang
en in het breed over de forten, het mi
litaire Franscli-Belgisch actoord, enz.
M. Bologne (soc.) zegt dat hij geen
deskundige is, doch nochtans... het nut
der Luitksdhe forten 'betwijfelt. Dat
men bewijze dat de forten noodig zijn.
M. Jas par begrijpt niet dat men nog
over de Belgisch-Fransohe overeenkomst
spreekt. M. andervelde toen. hij .mi
nister was, heeft hier verklaard dat dia
overeenkomst ons totaal onafhankelijk
laat. (Zeer wel op ce meeste Danken).
De socialisten belemmeren de werk
zaamheden der Kamer.
De socialisten vragen dat het amen
dement betreffende de bewapening dei
Luiksche forten naar dë militaire com
missie der Kamer verzonden worde.
Zij eisehen dc naamafroeping.
Verworpen met.75 .stemmen tegen
69.
De Kamer besluit Donderdag a.s;
met verlof te gaan.
Amnestie.
M. Van Isacbïr stelt voor de bespre'-*
king over het amnestie ontwerp onmid
dellijk na het verlof op de dagorde te
plaatsen.
De dagorde van na het v3*iot zal
aanstaanden Donderdag, vastgesteld
worden.
Stemmingen.
De voorloopige kredieten voor 1923
worden daarna aangenomen bij hoofde
lijke stemming.