5
DE SCHOOLKWESTIE
donderdag
Mei 1928
De funnel voor
Antwerpen
De nieuw gekozenen
in Frankrijk
De Vliegers van de
Bremen te New* York
Hollandsche stoomboot
vergaan
Voornaam huwelijk
in Italië
Kaar Congo
Legernieuws
1 MEI
DE VOLKSSTEM
Kerkstraat, 9 en 51, Aalst. Telefoan 114.
XXXIVe JAARGANG NUMfflER 8Ö4
H>a:g;l3la,Ci 29 Centiemen -
Uitgerer J. Van Nuffel-Da Gendt
H, Kruisvinding
§Zonop 4,29Zonaf7,07
Volle Maan den 4
Publiciteit buiten het Arrondissement AALST
Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13 te Brussel Fliue de Richelieu, Parijs Breams Buildings, 6,
gassaa
Lcndres, E. C 4.
De onverdraagzaamheid ovcnmnt
in de liberale partij.
Het liberaal congres te Brussel
heeft over (le Schoolkwestie eene
scholen werd, gegeven, het 100 mil
joen te veel was.
Men meende een bedarend woord
te liooren van M. Vaulihier, minis
gen. stemden met liet gejubel in- Bij
tiet vrijheidsbeeld zwenken de schepen,
toen de «Macom» bij de 'batterij aan
de Zuid-punt van New-York aanlegde.
Onophoudelijk werden de vliegers
door de meevarende fotografen gefoto-
ter van wetenschap en kunst, maai gnrfeénj. Bij de batterij begon de land
Stemming uitgebracht, die de laat- ziJ die zulks verwachtten vielen be- revue van een 10 000
,1.,.'4- TJTtr. -».w r/w.li hrvn/lti onw f if> v na1: C\(
ste hoop doet verzwinden van hen,
die van de liberale partij eene daad
van wijsheid en verstand hadden
Verwacht.
Men weet dat de samenstelling
aangekondigd was eener commissie
van 0 leden, twee van elke par
tij die een formuul tot regeling
der schoolkwestie zou zoeken.
Men heeft zorg gedragen op hel
congres van Brussel mee te deelen
dat de twee liberale leden van de
comtaissie geen volmacht van de
partij hadden en dat zij enkel ten
persoonlijken titel deel van gezeg
de commissie maakten.
Wat de partij over de school
kwestie denkt zou 'het debat ons
leeren ofschoon men bijna op
vooihantl het besluit kon voorzien
dat er genomen werd.
Het verslag der Schoolcommissie
uit de liberale partij werd voorge
dragen door Mr. Blum, die sche
pen van onderwijs is in het Cartel-
bestuur van Schaerbeek. De hoeda
nigheid zegt genoeg om de conclu
sies te kennen tot 'dewelke die ver
slaggever kwam en die daverend
werden toegejuicht
Behoud van het grondbegrip dei'
volledige inrichting van het open
haar wereldlijk en onzijdig onder
wijs, ten koste van deiï staat en...,
eerbied voor de vrijheid van onder
wij s, zooals zij door de grondwet is
gewaarborgd
Het bestaande schoolregiem is
van tijdelijlkeu aard en is dlus als dus
danig nooit aangenomen geworden
door de liberale partij, tenzij liet
strengste voorbehoud
lil afwaebting moet alle ver
scherping van liet regiem worden
afgestemd en de liberale mandata
rissen in de provincie- en gemeen
teraden mogen enkel de streng wet
telijke toelage stemmen,
rr
De gewezen burgemeester Fou-
cart, van Schaerbeek, vond die con
clusies nog te gematigd en meende
dat de liberale partij moest terug-
keeren tot de oplossing van 1914
geen subsidies hoegenaamd aan de
vrije scholen; en dat zijr«om wille
der eer van de partij M. Kreglin
ger niet mocht volgen.
Dit bracht dezen laatsten op de
tribuun en het zij ter zijner eer ge
zegd dat hij moedig stand hield te
gen de golven van onverdraag
zaamheid die van alle kanten tegen
hem kwamen aanrollen.
Men,kent zijne thesis. De libe
rale partij loopt naar verzwakking
naar vermindering met haar lot te
willen verbinden aan dat der offi
cieele school. Hij wil de vrijheid
voor de liberalen om te bandelen,
naar bestwil der plaatselijke be
langen, voor de oplossing die ze de
beste achten.
Razernij van zekere M. Braun,
die met veel bombast de gedachten
van M. Kreglinger, en dezen laat
ste zelf, aanviel.
Het is schuld van de Kreglin-
gers uit de partij, riep hij, dat de
kinderen van liberalen uit He offi-
cieele school worden teruggetrok
ken Het stelsel van M. Kreg
linger zal de mo'reele eenheid van
bet land ten onder doen gaan
M. Kreglinger spreekt enkel zoo
omdat hij spijt heeft niet meer in
bef college te zijn
En met andere geniepige aan
vallen van 'dien aard ging het lieer-
schap voort, om te besluiten, dat
als er 100 miljoen aan de vrije
drogen uit. .Hij verklaarde
volledig aan te sluiten bij d.
iiaebten van M. Blum die hij de
«traditioneele gedachten der libe
rale partij» heette en verwierp for
meel de thesis die M, Kreglinger
had uiteengezet.
Hij zegde de officieele school te
verdedigen, vooral om de overrom
peling door de Kerk af te weren
de wereldlijke maatschappij is in
strijd met de geestelijke overheid
en daar ligt de kern der school
kwestie
Kortom, de minister stond vol
bewondering voor 'de bezadigdheid'
van M. Blum en onder de toejui
chingen der.vergadering zegde hij
dat men op hem mocht rekenen voor
de verdediging der officieele school
Altijd hetzelfde systeem dus
v/ij katholieken, vragen recht voor
onze scholen, en 'het feit van dit
recht te vragen, is een aanval tegen
de officieele school. Men zou
herbergredenaars zulke argumen
ten mogen verwachten; an den mi
nister niet.
Het dient gezegd dat de rede
naars van het binnenland absoluut
niet, de voortvarendheid van Blum
en consoorten deelden.
M.M. Horrent, Luik, GiU'm
Kortrijb, en Campion, Vervicrs,
vonden dat de gedachten van M,
Kreglinger getuigen van moed en
wijsheid; en dat als de liberalen
eten indruk motsten geven, dat zij
een cartel met de socialisten voor
bereiden, zij eene zekere neerlaag
te gemoet gaan (Horrent).
Het was beter een schikking te
treffen met de katholieken, dan liet
off ie eel onderwijs verder te lat«n
bc'sjevlseeren; want vele liberalen
sturen hunne kinderen niet meer
naar c!e officieele school, wegens .le
leerstellingen die 'de onderwijzers
er verspreiden (M. Campion).
Dat die woorden een storm uit
lokten hoeft wel geen betoog, maar
de partijganger van M. Blum wa
ren meesters en diens rapport werd
goed gekeurd bij eenparigheid, en
8 stemmen tegen 13 onthoudingen.
Het is 'de onverdraagzaamheid
die koning kraait hij de liberalen.
Tot wat baten de onderhandelingen
van de commissie der 6 wanneer
het partijcongres dergelijke pro-
grammas vastlegt
-
rnan van, hét
zich bondsleger, de vloot, do slaatsmilitie cn
<rp-! andere organisaties, Jubelende men-
selienmassa's omringden den stoet.Het
papier viel 'hier en daar als een sneeuw
storm. -
"De vliegers verklaarden, dat de ont
vangst overweldigend was geweest.
In den loop van een der jongste ver
gaderingen van den ministerraad 'hal-
den de regeeringsledén liunne instem
ming betuigd met eene vraag, ingeleid
door de provincie Oost-Vlaanderen,
naar aanleiding van het ontwerp tot
het graven van een tunnel onder de
Schelde te Antwerpen.
Oost-Vlaanderen vroeg, in ruiling
van den afstand van sgrond op den
linkeroever, tegenover de stad aan de
Waassche bevolking den aanleg der
vaart van Roodenhuy-se naar Calloo te
schenken.
Die vaart zal niet alleen do ïandbouw-
ge westen op den doortocht bedienen, de
afwatering in de hand werken en bij-
van dragen tot voorspoed en ontwikkeling
der streek, doch ook aanleiding geven
tot het doen ontstaan van nijverheids-
instellingen in het land valn Waas.
Daar de regeering zich in princiep
heeft aangesloten bij 'dit ontwerp, heeft
de pro vinei o Oost-Vlaanderen van ha
ren kant stelling kunnen nemen
in de kwestie van het tot waarde'bren-
Igen der gronden van den linkeroever
cn hot doen ontstaan van nieuwe kwar
tieren aldaar, wat aan de ontwikkeling
van Antwerpen langs- dien kant al de
gewetisehte uitbreiding zou geven.
Wij 'hebben reeds gemeld dat het
voornemen van de regelkring is id'e uit
voering van ganscli het complex wer
ken, tunnel en nieuwe wijk, aan eme
intercommunale en interprovinciale
vennootschap toe te vertrouwen
De commissie, die er mee belast is
dit organisme tot stand te brengen, zal
in den loop dezer week versaderen.
De 011 afgevaardigden in de nieuwe
Kamer, be'hooren tot de volgende be
roepen
Advokaten 132, geneeslieeren 43,
apothekers, 7, veeartsen 5, leeraars en
ondier wijzers 46, persmannen, 52, let
terkundigen 3, magistraten of oud-ma
gistraten 7, notarissen, 6, pleitbezorgers
5, geestelijken, 4, bedienden, 14, ar
beiders 22, beeldhouwer 1, bouwmees
ter 2, renteniers 6, militairen' 8, land
bouwers en wijnbouwers 40, nijveraars
62, handelaars en makelaars 26, ree-
dors 2, ingenieurs "17, bankiers 2, be
heerder van maatschappij 1, ambtena
ren of oud-a.nifote n a reu 4, diplomaat 1,
eigenaars 67, allerlei, 9,
Door hare aansluiting bij dc RflashM-
ge groep Leuven biedt de QENTSCHE
BANK VOOR HANDEL EN NEJVERHEiD
14 Keizerlijke Plaats te Aalst, volkomen
zekerheid aan de haar toevertrouwde
gelden.
Alle inlichtingen worden er met de
meeste bereidwilligheid kosteloos ver
strekt.
Spaarkas 6 <jfn bruto, ten allen tijde
beschikbaar, zonder voorbericht noch
bespreking van bedrag.
Kasbons op G maand 5 netto,
naamloos, ten allen tijde terugbetaal
baar op aanvraag. 754
'-Na de önr-officieele voor-ontvangst
heeft gisteren de stad New-York. de
vliegers van de «Bremen» een- officiee
le begroeting bereid, die t> uur duurde
c-n de inlijding ibeteckeiiae voor een
feestprogramma van meerdere dagen.
(Naar officieele deelnemers ver
klaarden heeft de ontvangst door den
gciwedigen geestdrift en door de groot e
deelneming herinnerd aan een intocht
in het oude Rome. Onder het geloei
der syrenes van de met vlaggen ver:
sierde vaartuigen, terwijl in dc straten
papiersnippers, slingers en bladen uit
telefoonboeken geworpen werden,hiel
den de vliegers hun intocht, te midden
van Duitsche, Iersche en Amerikaan-
sche vlaggen en honderdduizenden
toeschouwers.
Het gejubel begon, toen het comiteit
van ontvangst dc vliegers van 'hun ho
tel afhaalde en naar de stoomboot «Ma
com» bracht, die de Hudson verliet,
toen de Lloyd-stoomer «Dresden» bij
de pier aanlegde.
'Eerst kwam er een vlootrevue ondet
leiding van de bondsraarinekotier Se-
minole.De aan de pier liggende oceaan-
schepen «Leviathan» en «Berengaria»
droegen tot het algemeens geloei bij.
De bemanningen van de schepen, die
m mijlenlange rijen in de havcjh la-
Dinsdagavond werd het te Rotterdam
vernomen dat het Nederlandsdhe stoom
schip Callisto (van de maatschappij
'Zeevaart alhier, directie de firma Hu
ldig en Verder)nabij Louisburg
(Nieuw Schotland) aan den grond was
Igeraakt, en een stoomschip was uitge
varen om hulp te bieden.
'E'en nader bericht meldt:
De Callisto is wrak geslagen. Ver
moed wordt, dat de bemanning van 32
koppen is verdronken. Een lijk, luiken
en ander wrakgoed zijn op de kust van
Scatari-eiland aangespoeld-
De Callisto in 1920 gebouwd bij de
Rotterdamsche Droogdokmaatsohappij
Was groot 4310 ton' bruto en 2660 loii
netto.
De firma Hudig en Verder meldt:
De Callisto is volgens draadloos be
richt van id'en kapitein (Zaterdagavond
bij Louisburg aan den grond geloopen.
Na dit bericht is niets meer van het
schip vernomen. Lloyd's agent te Syd
ney N. 'S. vreest dat het schip als ver
loren -is te beschouwen. Omtrent- het lot
der bemanning hebben wij nog geen
nader bericht. Lloyd's agent seint dat
er vijf luiken en een lijk zijn aange
spoeld. Dc mogelijkheid is niet uitge
sloten dat de bemanning, of althans
een gedeelte daarvan, zich in dc booten
bevindt en dat deze door den mist' niet
;ijn gevonden.
Te Turino had in het Koninklijk
Paleis de huwelijksplechtigheid plaats
van Hertog di Pistoia met prinses Lidy
d'Arcmberg. De IHaliaansc'he vorsten
en den kroonprins waren aahwezig.
Het burgerlijk huwelijk werd geboekt
door M. Titorii, voorzitter van den Se
naat- M. Federzoni, minister van Kolo
niën, vertegenwoordigde M. Mussolini
voor Notaris van het Hof.
De huwelijksstoet trek vervolgens
naar dc St Janskerk, waar Kardinaal
Camba het kerkelijk huwelijk inzegen
de.
"Groote feesten hadden gehgo], den
dag in de' stad plaats.
Dinsdag namiddag, ten 2 ure, is clc
Belgische stoomboot «Albertville», ka
pitein Pot ié van de C.BJM.C., naar
Congo afgevaren.
Aan boord van de «Albertville» be
vinden zich 152 passagiers in le klas
en 144 in 2e klas-
Buiten het groot getal beambten van
het Ministerie van Koloniën en han-
delsveriegenwoordigers, bevond zich
aan boord een groot aantal missionaris
sen van vefschiilep.de orden en congre
gaties.-
Zoo had men Mgr De Boeck en den
Eerw. Pater d A ussy van de Missies van
Scheut; de Eerw. Paters Dominicanen
.1. Nuyens, zoon van wijlen Dr Nuyens;
Pater Dc Jonglï, van Contich, en Pater
Broeckx, van Herenthals, die naar de
missie van 'de Uelé vertrokken; de
Eerw. Zusters M. Thief fry, M. Warnofc-
le, -E. Delbeke. J. du Pui:} de Pont de
Sains, van de Missies der "Witte Paters;
M. Hendriekx, M. Destree, M. Hout-
hoof d, M. De Laere, A. Ernst, B. Van
Ha mme, P- Lannoy, M. Van Capellen,
van de orde der Zusters van Liefde; de
Eerw. Zusters L- Vandriken M. Cami-
nades- van de orde der Zusters van het
PL Kruis: de Eerw. Zusters M.de la
Kvthule, M. Gillis, M. Erandk en M.
W.eyler, van het klooster van O.L. Vr.
van Bet'hanie,de Eerw. Paters G, Du-
fonteny, C. Schepens en A- Lauwers,
van de Missies der Paters Redemptoris
ten, alsmede den Eerw. Broeder II.Van
der Haeen, derzelfde orde; de Eerw.
Zusters A. Jansen, M. Van Houtte, G.
Lemoyer, R. De Trover, M- Bosscliaert,
M. Rensonnet, 8. De Beider, L. Ber-
tault, van dc orde der Zusters Francis
canessen.
Een scboonc karavaan dus, met hot
doel de beschaving van Belgisch Congo.
Aan allen een goede reis en een goeden
oogst.
De lading van de «Albertville» be
staat uit 5-200 ton stukgoed, waarbij
200 ton piment voor de spoorwegmaat
schappij, 300 ton ciment voor den
Staat, 150 ton ciment voor de Sincin,
100 ton ciment voor de Cogetra, 77 ton
machinerie en oen metaliek platform
van 40 ton voor de Sucrière, 138' ton
'weversgereedsebappen voor de Texaf,
400 ton ijzeren platen, 90 ton rails voor
den spoorweg, eons gedemonteerde
kraan van 31 ton voor de Manucongo.
Op het dek zijn geladen: verscheide
ne automobielen, verder kassen machi
nerie en een locomobiel van 5 tojii voor
de Sucrière.
De koerier, bestemd voor Congo, op
genomen aan boord van de «Albertvil
le», is buitengewoon belangrijk. 'Zoo
had mc-n 800 zakken brieven en 250
zakken postcolis.
Gezien 'het groot aantal pas3agiers,en
gelet op bet groet aantal zendelingen,
was er aan dc vertrekplaats eene bui
tengewone massa volks verzameld
Toen het schip van wal stak, was het
oen pakkend -oogenblikde wuivend'
zakdoeken zoowel op de kade als oan
beord, gaven een aandoenlijk schouw
spel. Het is lang geleden dat men
zulk oen indrukwekkend yevb'ek beeft
bijgewoond.;
'Pupillen- en cadettenscholen.
De oorlogsweduwen, do invalieden,
de oud-strijders, de militairen cn oud-
militairen, de hoofden van een tulrijk'
huisgezin, de bedienden van liet open-,
baar .bestuur, enz. mogen de aanneming,
van hunne kinderen in deira scho
len aanvragen.
Kunnen aangenomen worden voor
bet schooljaar 1928-1929, 40 leerlir-gen
voor elke der «Ylaamschc en Eran-
schf Cadettenscholen te Namen; 56
Peilingen voor elke der nr.ddclbara
pupillenscholen (Ylaamschc school te
Aalst, en Eransche school te baffraen»
fceig bij 6int Truiden), 50 leelingc-n
voor elke der, lagere V laamseho en
Eransche Pupillenscholen te Salfraon*
berg bij St- Truiden.
De Cadettenscholen begrijpen Is
1ste, 2e 3e en 4e middelbare scholen
die 4e, 5e en 6e der Koninklijke Athe
nea; zij bevatten de wetenschappelijke»
en latijnsche wiskundige afdeelingen;
de lagere pupillenscholen begrijpende
4o, 5e en 6e klassen lager ondJerwijs.
'De ouders, of voogden die verlangen
hun kind te laten inschrijven als canv
di'd'aat- leerling kunnen ai de noodige
inlichtingen over deze gestichten cn
over de pleegvormen tot aanneming
verkrijgen door zich te wenden tot den
opperbevelhebber der lcgerpupill en
en Cadettenscholen, 310, Fint Midliiels-
laan, te Brussel.
Do inschrijvingsperiode zal 'den 15en
Juni 192S gesloten worden. De brieven
met de post verzonden moeten van een
postzegel voorzien zijn.
In vele steden werd 1 J\£ei gevierd.
Ovaal verliep.alles zeer kalm en rustig-
Ir. dc groot e stek. n bemerkte men ver-
broet erin.g tussche.u socialisten en com
munisten. Overal waren de ingerichte
feestelijkheden de zelfde Concert op
tocht met muziek en redevoeringen. In
de optochten bemerkte men spandoe
ken met opschriften voor de vrede, voor
de zesmaandéndiénst, voor heb acht-
urenwerk en ook' reklaam voor do Roe
de winkels.
Buiten dat, was le Mei gelijk aan eert
gewoon wee-kdlag.
Zitting van Dinsdag 1 Mei.
De zitting wordt geopend onder hef
ondervoorzitterschap van den heer 7h&-
haul.
Twee interpellaties vandaag van ge
ring belang.
Het is een Mei, wat door de socialis
ten wordt gevierd met. afwezig te zijn.
Geen enkel is op zijn banlk. Dotilf
ook in de andere groepen is de opkomst
schraal: rechts 12 man en bij de libera
len; 4 nl. de in'terpellant, plus M- M»
Broeckx, Joris en Lippens.
Nu er plaats genoeg is, gaan d«
Vlaamsche stenografen zich rond M.
Boedt zetelen om beter zijn woorden
te vatten.
Genoemde afgevaardigde interpol-
leert den Minister van Landbouw en
Openbare Weitken cover de overstroo-
mingen in de «Moeren» bij Brugge en
over die ontoereikende en laattijdige
maatregelen genomen om het overtollig
water te wecren.»
M. STANIDAERT kath.) betoogt na
M. Boedt dat het dringend noodig ia
voorzorgmaatregelen te nemen.
M. BAELS, Minister van Openbare
Wcrkon antwoordt dat het inderdaad
nood zakelijk is dat werken uitgevoerd
worden in de omstreken van Brugga
om die overstroomingen te voorkomen'.
De oeverbewoners die schade hebbrn
geleden, hebben recht op hei-stel en zul
len schadeloos gestold worden evenals da
andere slachtoffers.
De administratie heeft gedaan wal
zij kon1 en er zal nog nagegaan worden
welke werken dienen uitgevoerd tc \vor<
den.
M. BOEDT antwoordt dat de verkla
ringen van den minister hem voldoe
ning geven en bedankt hem-
Daarna wordt door YANOPDEN-
BOSCH (front), een interpellatie ge
richt tot den Minister van Spoorwe
gen, Zeewezen^ Posterijen, Telegrafen,
Telefonen en Luchtvaart «over de on
gehoorde wïjze waarop de arbeiders met
de morgen- en a vond treinen vervoerd
op de Belgische spoorwegen, inzonder
heid op de lij non Audenaerde-Brussel,
cn Dendermonde-Biussel.
M. LIPPENS, Minister van Spoor
wegen antwoordt cat hij de kwestie zal
oiiderzoekeii.