19
Het Gewestelijk Eucharistisch Congres te Aalst, 15,16,17 Juni
Triomf voor Christus=Süoning in het Land van Aalst
Dinsdag
Juni 1928
Dekenijen: Aalst, Herzeie en Sottegem
DE VOLKSSTEM
XXXIVa JAARGANG NUMMER fit
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Telefoon 114 JU£2,§i,'33l£l.Gl 20 Centiemen Uitgever J.-Van Nuiïel-De Gendt
Publiciteit buiten het Arrondissement AALST Agentschap Havas, AdeSf Maxlaan, 13 te Brussel j Rue de Richelieu, Parijs -Breams Buildings, 6 Londres, E. C 4.
5H. Gervasius
Zonop3,48Zon ai7,55
Eerste kwart, den 24
Zooals wij, in ons vorig nummer
meldden zal «De Volksstem» binnen
kort een omstandiger relaas van de in
de verscheidene afdeelingen. voorgele
zen verslagen, geven.
Vervolg 2de DAG. ZATERDAG
OPVOERING VAN CALDERON'S
uGEHEIMEN DER MIS
De groolc Feestzaal van het S. Jo-
zel'scollege was Zaterdag avond te
klein: op eernge minuten lijds liep zo
letterlijk eivol.
Z. D. Hgw. de Bisschop van Gent
Z. Hgw. de Abt van Affligem 'zaten
voor, omringd door een talrijke schaar
priesters en kLoogterlingen. We be
merkten ook heel wat 'witte kornetten
en zwarte sluiers,-doch het was voor de
spelers zeker een dankbaar, kijk- en
luistergraag publiek. Wie iets van de
tegenwoordige lheateropvattingen af
wist, meende hier ook beslist op zijn
plaats te zijn, want op het programma
stond aangekondigd moderne insce.
neering, regie van Michel van Vlaen
deren, koren onder de leiding van Theo-
door Eemans. Wel n iemands verwach
tingen werden' bedrogen: niet die van
de eenvoudige en ook met die van de
acadcmisch-ontwikjcelden. De spelers
hebben hun best gedaan en het volk is
opgetogen gaan vertellen «hoe schoon
dat toch was», 't Is hier niet de plaats
om den korten inhoud van dit zeven-
tiende-eeuwsche Mysteriespel, dat oor.
spronkelijk in het Spaansch geschre
ven werd, aan de lezers van dit blad
bekend te maken. Trouwens die stond
al op hét programma aangeduid, We
Villen hier enkel aan de spelers den
wenk geven, om later hij een andere
opvoering mochten er in ons land
in alle dorpen en steden bij een eucha
ristisch feest plaats vinden -dien
korten inhoud, imaar nog wat, verlengd,
als proloog te laten reciteeren, Want
voor het gewone publiek is het niet
gemakkelijk om spoedig te erkennen,
wat die verscheidene rollen in het spel
allemaal beduiden: daar ligt zooveel
symbolisme in, dat zelfs de meer-ont-
wikkelde niet, aanstonds gereed is om
ieder detail te vatten. Voor de spelers
zelf is wel het moeilijkste bet veelvul.
dig gebruik van Schriftuur en godge
leerde wetenschap, en de toon die bij
zulke aanhalingen past, moei ook to
renhoog staar, boven een gewoon ge
sprek. We. mogen blij gehiigen, dat dè
Catharinisten werkelijk vroom-katholiek
gespc-eld hebben en hun Patrones, de
grootc H. Gatharina, alsook hun naam
van «Koninklijke Rederijkkamer daar
mede eer hebben aangedaan. We wen.
schen hier niet spelers in 't bijzonder
te noemen; maar zeggen hier liever in'
't algemeen dat. de personen Christus,
2 S. Jan's, S. Paulas, S. Lucas, Ada'mi;
Mozes, Wijsheid, Onwetendheid, Hei
dendom, Jodendom, ieder voor zich ge
tracht hebben om door een mooi Neder-
Jar.dsch, een expressief gebarenspel en
gevoelde taal Cal'deron's meesterwerk
naar waarde te vertolken. Zij hebben
daarmede echt katholiek leeken-apos.
tolaat verricht en bewezen voor wie er
nog aan twijfelde, dat de theaterkunst,
zoowel ten goede als ten kwade, soms
meer kan uitrichten dan de beste rede
voering of de beste preek.
Van de toeschouwers, was er natuur
lijk niemand, die met den symbolise hen
persoon «Jodendom» erg kon sympathi-
secren niet dat zijn spel verkeerd
was, 't was integendeel puik maar
omdat in deze rol de blindheid van
.velen uit Jezus' ras zoo sterk tot uiting
kwam. 1-Ioe zacht-mielodieus, klonk te
genover die taal der blindheid de stem
ivan Chritus zelf Dit opzettelijk con-
trast was een der meest.-dramatische
elementen van bedoeld Mysteriespel.
Soms leek ons dc overgang van het een
moment tot het andere wat te snel
maar onze einddruk was, dat zelden een
dichter zoo geniaal een bij uitstek theo
logisch- thema heeft behandeld. Wie
daarvan slechts de helft heeft kunnen
.smaken en meevoelen; heeft zeker
meer genoten dan na de opvoering van
Oen he el en hoop Brooddraagsters
en «Weezen». En daarom zeggen wij
ook dank aan de hernieuwers van ons
Christen-V]aamsch tooneel. D.A.
Om voldoening te schenken aan vele
Aals.tenaars, wier 'buisbezigheden den
volgenden dag, beletten van de schoon
heden van het Oratorio te genieten,
werd Zaterdagavond jl. om 9 uur, een
buiteniuehtherha 1 ing van het heerlijk
werk van Dcm. Augustinus Verhaegen
gegeven. Een bevoegder pen dan de on
ze, op muzikaal gebied zal, voor onze
lezers, speciaal de kunsthoedanigheden
van de Cantate, verder, in dizelfde num
mer neerschrijven. Edoclv, moeten wij
steunen op het feit, dat 'de toegestroom
de menigte, de Groote Markt stond
vol luid -den sympathieken kunste.,
naar en componist, alsmede de uit
voerders toejuichte.
En onder den indruk van dit drie
dubbel heQrlijke «De Geheimen vdei.
Mis», een uur in zachte aanbidding
voor God, de herhaling van het orata-
rio. gingen de menschen huiswaarts,
een verdiende rust nemen...
3de dag. ZONDAG 17 JUNI
Schoon werd de dag der ChristenOJ
mannen mag die Zondag aldus niet heel beteekenisvol.
O-Ann/xmifl nmnHan Uil „1.
Een bewustzijn van diepe godsdienst
zin was, in veler hart cn ziel, grondiger
geworden, Eu zeker zullen velen verder
in zich zelf gegaan zijn. tijdens het
Heilig Uur, dat om 8 ure in St. Maïti-
nuskerk, nogmaals een massa volks
had bijeengebracht. Het deed goed, eens
in stilte een uur lang het Wezen en dó
Almacht van zijn God te overwegen,
wijl, hij tüsschenpoozen een diep-voe-j gemaakt. Doch de vollediging van
lende en welsprekende priester, als die Heiligdom, dat anderhalf miljoen
Z. E. H. Kan. Van den Gheyn, de aan.1,
dacht trekt op de Liefde, de Verheven
heid, de Boetedoening in onzen gods
dienst.
Verscheidene motetten werden ge
zongen en de kindéren brachten enkele
lieve liederen ten gehooren. Mgr.. in
zijn toespraak tot de .omstaanders, ont
wikkelde het thema Breng de ver
dwaalde menschen tot de kerk
Z. D. Hgw. bedankte daarna hartelijk
stadsbestuur cn al de begiftigers die het
oprichten dezer kerk mogelijk hebben
liet
zou
kos.ten, vergt nog de medewerking- dei!
bevolking.
't Is middag, reieds heel druk wor
den alle1 straten, eenieder bewondert
den sierlijken opsmuk aller wijken, wen
de zonnc een glans van schitterend
o v-xLvt gcuuu mtJL- net verstand, met
licht op kransen en bloemen goot. Op- geloofsbelijdenis., c-m langs de straten
merkenswaardig is het, hoe ieder wijk te toonerr dat Jezus steeds uw Koning-
of straat haar eigen kenmerken, den is
specifieken stempel had gezet op het vru
schoone dat elk, volgens eigen initiatief Zijn zegen te
had bewerkstelligd.
.Eenige. voorbeeldep
vereenig.de, in wit en blauwe galierij baren grond, over de winkels,den lian
«O. L. Vr. van do Werf» aan de Groote d^l en de nijverheid, over de scholen
Markt, waar de Goddelijke Konings
kroon hoog prijkte
Mgr vroeg dan den floor
laten dalen over biet
schoone Land van Aalst, over dit volle,
De Molenstraat z°3 diep. christelijk, over dien vrucht-
genoeiruid worden ingezet. Nederig
ganseh hun eigen wil, hun men Scire
lijke begeerten neerleggend voor do dee bewoners tot., hun Koning, te e veria
vnr\f.c»rv T-nn 1.T.'rn..
voeten van hun Koning Jezus in dc H.
Eeuwig Brood des Levens, aldus gevend
- vciii vuiiv biroomae ai
een eersten blijk van kinderlijke onder- gen en weldra waren dc straten
danie-lvpirl i
danigheid
Nogmaals was St. Martinuskcrk 'nu
voor de Pontificale Hoogmis, door Z. D.
Hgw. Mgr Coppietors gecelebreerd,
overvol, geen plaatsken was meer te
vinden.
Met. dezelfde ceremonieel als voor de
Pontificale Hoogmis, van den voorgaand
den dag, ging het .officie; door, onder
de godvruchtige belangstelling der ge-?
loovigen.
De «Missa Eueharistica» van Përosi
werd onder de leiding van onzen
gewaardeerden kapelmeester M. Volc-
kaert, in alle perfectie uitgevoerd.
Zoohaast voornoemde solemniteit
geëindigd was, werd een' stoet gevormd
om Mgr. den Bisschop van Gent te lei,
den naar de nieuwgestichte parochie
-om
heen do' St. Martiüuskerk, de Markt eri
het Station door een dichtopeer.gcpakte
menigte nezet. Het is zeker dat we het
aantal per spoor, per voertuig of zelfs
voet opgekomen vreemdelingen;
te
mannen, vrouwen, 'kinderen, op 50.000
mogen schatter.
Het verkeer werd daardoor érg vër-
moeilijkt. Doch, dank zij de tactvolle
tusschenkomst van policie en gendar
men die aldus allen lof verdienen-
kon de stoet ordevol en in den minst
noodzakelijken tijd in gang gezet wor
den.
Den indruk' weergeven welke de Eu
charistische Betooging op de toescboy.
wers zeker heeft gemaakt is moeilijk.
Een eeiyv-oudiig menschfdoch klaarziend,
zegde Hebben wij hier niet het zicht
baar bewijs, hoe diepingew.orteid blijft
den ingang, dat Z. D.
pieters den gelwijtfen steen
eigenhan.
huidigen omloop alsook een dokumenfc
nelergolcgd.
-"j." «Uiuuöo- en de ouderlingen, over de kerken .tui
,1uub de hulde gebracht cle kloosters, over alles,wat Aalst duur-
door de Moeder.Maagd' aan haar Eeuwi- baar is,over de verdwaalde of aarzelon-
gen God-Zoon. de schapen, dat zij naar den goeder
Draaiend omheen het Belfort, treft Herder terugkomen, over de jeugd,op
onze blikken een bijzondere schikking dat zij op den goeden weg blijve.
der Kattestraat, zinnebeeldige voor- 1Vc>
stelling van de H. Eucharistie.
Verder op komen we langs de Rid
Na een dank aan allen die (medewerk,
ten, na de toewijding der stad aan' liét
iciiigo ue mu- H. Hart, door den lieer Burgemeester,
derstraat, waar tot zelfs het eenvou- werd de zegen gegeven, bij klairoengé-
digste huizeken, liefdevol met bloemen schal en beiaardspel.
of kransen en wimpels was opgetooid.
In evenredigheid met de ruimte der
plaats, verkreeg de,;wijk van de «Kat»;
o uc «aaw, cn Aciugetus&tiii mei negeieiaing van
en omgeving, een machtvolle versiering onze Koninklijke Harmonie «Al groei-
heel het.eftlvipnituni j 1
En zoo ook was, heel de stad door,
een versiering, Welke trachtte de liefde
VU11 "uu jvuiuiii; ,iuzus 111 ac 11. rem Zelfs op verscheidene plaatsen;
Communie, ontvangen tal van manhen, merkten we 'prachtige kapellen ,en zin-
reö.péetievèlijk in hun parochiekerk, het gendé groepen.
Een zee van volk stroomde allerwe-
TT TT 0 hub miepingew.oriord bli ft
van het Heilig Hart, waar Z. D. Hgiw. a» ,bij onze menschen het christen Geloof
Dlecli'tiïrfi nlaafsinD- vnn eersten 1n. j--
bij ons volk Wie durftontkennen
dat Vlaanderen niet fi& js^op zijh k„;
tholiek zijn
En voortdurend trekken dc betoogers
voorbij, wen Tic vaandels wapperen, wen
hier en Baar luidop gebeden wordt Eri
enkel'mannen moer dan 15.000 inTet het
Itranig bewustzijn van hun recht van
hun plicht, huil liefde, hun onderdanig
heid tegenover hun God, Christris-Ko-
ning.
Aan 'den stoet namen ook "deel onzë
plechtige plaatsing van den
steen der kerk zou voltrekken.
Door verschkideno prelaten ieri ando
re geestelijken vergezeld, kwam Mlgr
aan de Hovenierstraat, begin der Paro
chie van het H. Hart en waar Z, D,
Hgw. door den E. H. Kockuyt, de ledcii
dor kerkfabriek en dc burgerlijke over
lieden, door den heer Burgemeester go
leid verwelkomd werd. Een groep Var"
24 flinke ruiters, lnndbouwers nieu
we stadswijk, opende den saKj
Eenvoudig, en lief, cbPistëlijk wel
gemeend, was de wijk versierd en dë
Stoet betrad deii Weg naar hot nieuwe
heiligdom op ben door op een door wit
zand gevend tapijt.
En de kinderkens, eerst schuchter,
daarna mot kinderlijke liefde kwamen
hun Bisschop een kruisken vragen
waaraan met gullen lach en herderlij'
lie vreugde, Mgr. altijd maar voort vol
dood. Een bewijs van vereering en we-
derliefcle.
De kerk, hef H. Hart toegewijd en in
bere°ikrreeds el' A,' V#? PoWelt,erSl>e. z- E- Abt var. Affligem en "talrijke ge7s'- schaal; daaruit stamt so.
3 m en het is' b"vcn°de0 hoof ,?ngevcer »,le».in, S'insterettd kerkgewaad tens chromatisme dal de orkëstbege.
H^v ^UrCVoap- oepXmerd"S AUMr "!Ct al.^makkelijk maalt
En van daar uit, versterkt 'door luid
waar nogmaals de openbare maolit met
niauui titüb xjvjui ui imugcii zuoais ac meesti
de H.H. Kommissatissen van déu stoet modernen heeft zich de laatste nieu
op volstrekt practis.ch'e wijs, de bctoo.
gers hadden' gegroepeerd.
Doch zulks belet hem niet te durven
Zingen en de melodie vrijen beugel te
laten: hij hooft niet zooals anderen
zijne musicale phrasen af te kappen
uit vrees ze te zien in banaliteit vcr-
- - vallen; integendeel zij hekomen hnn-
Gode zij gelooft roept Mgr Coppic. n'e volledige ontwikkeling; ett dit is
ters uit. Niets kan de heerlijkheid yanjvoor onzen toondichter mogelijk enkel
,Ucr tt 'l w&wluau- v"11 versierjït aoor luid-
dig metselde. Het is een blok witteii sprekers, galmt' óver die zee van men
steen van ^0 kgr gewicht, 45 cm. lengte, schen, welke geen' einde scheen te heb-
cm breedte en 10 cm. dikte. Onder ben het ontroerd dankwoord van 2. D.
den steen werden geldstukken van den Hoógweerdigheid
de verloopen dagen uitdrukken, waar
op een diepe hulde Jezus' Hart is ge-
bracht en zoovele smeekbeden ten He
mel, van hier opstegen. Gij.gelooviger.
van 't Land van Aals.t pleegdet eene
daad van krachtig geloof, ten allen zul
len blijven onder den indruk van het
gebeurde, do moeders en de vrouwen
hebben de verzekering dat de toekom
stige geslachten zullen gevrijwaard
blijven van kwaad en ongeloof. Chris
tus is Koning hier, het staat geschre.
ven op uw huizen, het blijft gegrift in
uw harten.
In .de kerken klom, gedurende 3 da
gen, uit den mond van massa's volk
smeekgebeden; vandaag was het een
gebed met het verstand, met openbare
Rond 7 uur werd het Oratorio
«Christus-Koning» door 400 zangers
en zangeressen met begeleiding van
end Bloeiend» uitgevoerd. Over de uit
voering leze men verder dc meesterlij
ke waardeering door een fijn muziek
kenner voor De .Volksstem opge
maakt.
HET ORATORIUM CHRISTUS KONING
van E. Dom. Aug. Verhaegen O.S B.
Het scheen niet te kunnen zijn dat
de muziek haar aandeel niet bijdroeg
tot de opluis.tering van bet Eucharis^
tiseh Congres; immers deze verukken-
de en tevens zoo onstoffelijke kunst zou
aan de uitstervende galmen der fees
telijkheden ;een laatsten glans brengen.
De verwezenlijking van dit gedacht had
voor gevolg de openbare uitvoering in
onze stad en in volle lucht van het
oratorium «Christus Koning» van E.
Dom. Aug. Verhaegen, kloosterling van
Affligem. Dit belangrijk werk werd ver
leden jaar en voor de ecistc maal ten
gehoore gegeven te Hal, en het is voor
de Aalstersche bevolking een waar ge
not geweest op hare beurt er kennis
mede té maken. Het gedicht, ook hét
Werk eener kloosterlinge. E. Zuster
Maria Jozefa C.R.SS., zingt en ver.
heerlijkt het Koningdom van Christus
in enkele omstandigheden waar de H.
Schriftuur het op bijzondere wijze
heeft aangestipt in den Hemel bij de
schepping der wereld; in de bijbolsche
tijden wanneer de profeten liet aan het
kwijnende mensehdöm on tegenover dc
machten der Hel hebben, aangekon
digd; bij de geboorte te Bethleëm; bij
de intrede van Christus, in Jerusalem,
bij zijne verrijzenis.Die gebeurtenissen
worden beschreven in een aantal van
afwisselende faferèelen zooals do
aanbidding door de Engelen in den He.'
vrijwillige brandweermannen en onze mei, den aanval der Helsche legers te
kranige pupillekens. Hunne tegen- gen het mensehdöm, de profetiën van
woordigheid in den stoet en hunne Isaias, de Boodschap van Maria, de en-
prachtige houding wekten eenieders gelkoren te Belhleëm, den moord der
bewondering. Onnoczelen, enz., tafereeien welke den
Volle 3 uur duurde'de ommegang, en toondichter de gelogenheid hebben
omstreeks 6 uur verscheen het Aller.- gegeven de' veelvuldigheid van zijn ta-
heiligste terug op de Groote Markt; lent te openbaren,
Dom Verhaegen zooals dc meeste
wigheden en vondsten in zake musica.
Ie compositie toegeëigend en hij maakt
■nf 1 C Git 1U| Jl lel tl lil
t? ui °PPieATPiS-' omnn&i:I door ze zich ten nutte op een niet geringe
schaal; daaruit stamt soms af een i?,-
jom reden dat hij ware muzikant is,en
alc ware muzikant ware muziek teweeg
i brengt, omdat hij gedachten heeft cn
echte inspiratie bezit. Geheel het ora
torium is van T begin tol liet einde om
zoo te zeggen een ononderbroken zang,
met hier en daar een korte afwijking
waar hij zijne diepe kunde op behen
dige en interessante wijze weet toe: to
passen. Wel is waar men bemerkt dat
hij met de werken der goede- toondich
ters. zoowel de inlandsehe als do
vreemde in innige gemeenschap heeft
verkeerd, bijgevolg hunnen invloed on?
dergaat en hunner indachtig is
maar dit neemt niets af van zijn per.
soonlijkheid; 'wat hij voortbrengt is
hijzelf, zijn gemoed, zijn ziel, zijn hart",
Uit zijn uitgestrekt werk knippen
wij bijzonderlijk in het 1ste deel do
koor Engelen Heilig, Heilig, beurte
lings ingetogen er. verheven; in zijn 2e
deel Paree Domine, koorzang zoo
ontroerend door zijn klagende melodiej
de profetiën van Isaias, zoo plechtig
welsprekend, liet duo voor tenor en
soprano Borate Coell; in het derde
deel de koor En het Woord is
Vleesch geworden, met zijn opklim,
mende harmonien die den toehoorder»
waarlijk medeslepen; de koor der On-
noozelen waarin treurgeklaag verzacht
doer hemelsehc hoop met zooveel na-»
druk wordt uitgegalmd;in het 4e deelj
Hosanna ware spiegel van iiaieve,
volksvreugde en die nog tot sterkere
uiting komt in kontrast met de haat-
kreton der Phariseers; dc koor: Ziet de
Standaard, prachtig unisson vol
kracht en majesteit waarin de loof
dichter in inspiratie wedijvert met
Fortunatus, den dichter van het hym.
ne «Vexilla regis prodeunt»; in het 5o
deel het aria «O Moeder dezer stede
misschien den perel van het oratori
um, solo waarvan de melodie onophou
dend stijgt in vuur cn kracht én na
dien door de keren wordt herhaald
het slot Alleluia.
Wat aan de muziek van Dom Ver
haegen' nog meer ontroeringskracht
verleent is dal zij, omi zoo te zeggen,
doorweven is met kerkgezang won
derbare macht der liturgische kunst,
die daar waar een behendige composi
teur bij machte is z,e te vermengen en
in te smelten met zijn éigen schép,
ping, deze nog aanwint in edelheid eri
grootheid alsof haar een nieuw bloed
werd ingegoten; zulks stelt men vast
bij toondichters die niet van de minste
zijn.
Onder de aandrijvende leiding van den
auteur hebben de koren zich met eer;
van hunne taak gekweten; er was daar
ensemble en voldoende nuanceering.De
olisten wanen op de hoogte hunner
lastige taak. De II. Arnold Muynck is
immers een der voornaamste tenors
van het land zijn verre dragende en
mergrijke stem, zijn zingkundc, do
hooge stijl die al zijn interprestaties
karakteriseert, doen hem voor al dé
groote concerts opzoeken bezon derf ijk
daar waar oratoria van vermaarde
meesters, op het programma voorko
men. Met diep gevoel heeft hij de rol
van Michael vertolkt, met oneindige'
vuufkfacht dicngienc van Lucifer Yaü
zijn zijde heeft de H. Ariën in de rol
van Gabriel en in de profetie van Isaias;
de hoedanigheden van muzikant cn van
zanger doen gelden welke de bevolking
van Aalst bij hem op verschillende do-
meinen heeft leeron kehnen gedurende
de enkele jaren dat liij in haar midden
heeft verbleven.Was hij bijgevolg voor
ons g een verrassing zulks was niet het
geval wat aangaat Mevr. Rombaut-
Uten Zeer weinigen van ons waren,
naar het schijnt, met haar zangtalent
bekend en voor de groote algemeenheid
van net Aalstersche publiek was zij
dus een ware onthulling; haar orgaan
zoo machtig, zoo warm. zoo gestof
feerd en tevens zoo aangenaam klin
kend,- en daarenboven voorzien met
zooveel natuurlijke expressie, verwek
te ieders bewondering zij zong met
verrukkenden nadruk do scene der
Boodschap van Maria, en bezonderlijk
het aria «O Moeder dezer Stede uit
het 4e deel; in! het Borate Coell klonk
haar stem! in volle verwantschap met
diegene van den tenor;en dit alles deed
zij met een zekerheid en een stiptheid
van aard om den toehoorders in allo
gerustheid te stellen.
{Zie vervolg5® bladz. lc kólonne).
