Katholieker dan de Paus
Wekelsjksche Brief
Dc Amneslickwestie.
Uit het Vatikaan
Een erfenis van meer dan
2 1/2 milliard
Bet spoorwegkarlel
Lloyd George over
de Katholieke Kerk
In den W olkenbimd
KAMER
Naar Dixmuide op
25 September
Hotelrat te Coxyde
EEN FILM
E VOLKSSTEM
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Telefoon 114.
XXXI Ve JAARGANG NUiWfflER 206
20 Centiemen Uitgever J.-Van Nuffel-De G«ndt
Publiciteit buiten het Arrondissement AALST Agentschap Havas, Adcif Maxlaan, 13 te Brussel 1 Rue de Richelieu, Parijs Breams Buildings, 6 L ondres,
I ZONDAG 16 SEPTEMBER!
H. Cornelius
lZonop5,29,Zonaf6,0l|
i MAANDAG 17 SEPTEM.
IS28
H. Lamberius
|Zon op5,31Zonat5,59§
aEerste kwart, den 22|
Ten allen tijde zijn er mannen opge.
staan die ènkelon te goeder trouw,
anderen bewust van de draagkracht
hunner daden woigerden de lei
ding van Paus en Bisschoppen te
erkennen, omdat zo zich wijzer on
katholieker waanden dan da kerke
lijke ovorheid zeil
Ook de vlaamsche nationalisten zijn
dien weinig christelijke» maar ge
vaarlijken weg opgegaan iceinig
christelijk, omdat die houding niet
past aan onderdanen der Katholieke
Kerk, gevaarlijk, omdat do misken
ning van het opperste gezag steeds
leidt naar ellendig bankroet. Men
denke maar even aan de Action
franfaise in Frankrijk,
Enkele maanden geleden bracht
Do Werkman ons een protest
brief van den groenen Paus, dia van
uit bet Vlaamsch Huis zijne banblik
sems slingert naar bet hoofd van al
dezou die er eone andere meeniug op
nahoudon dan hij nopens de vlaamsche
kwestie. Die brief was gericht tot
onzen doorluchtige!) Kerkvoogd Kar
dinaal Van Roey welke, zooals vroe
ger Kardinaal Mercier en da belgi-
sche Bisschoppen, hot vl. nationalis-
ir.o afkeurde en veroordeelde. Ga moet
maar toupet hebben
En de groene Paus beeft zijne
volgelingen: de nationalistische pers
brengt ons nu en dan een staal van
de verregaande verwaandheid der
fronters die de les spellen aan onze
Bisschoppen on priesters. Zij leolcen,
beweren best do kerkelijke leer te
kennen en uit te loggen zij, de fana
tieke onverstandigen, durven spreken
over de plichten der hoogste kerke
lijk overheid, terwijl ze geon onkel
besef meer schijnen to hebben van do
plichten die hun opgelegd zijn als
zonen der Roomsch katholieke kerk.
En 't is soms bedroovond jonge katho
lieke Vlamingen, ja studenten die nog
niot eens de kinderbroek ontwassen
zijn, in vollen ernst en overtuiging te
booren deklameeren over de zooge
zegde verkeerde handelwijze der gee
stelijke overheid. Wee degenen die
zoovele geestdriftige maar argelooze
jongelingen naar hunne vlaamsche
huizen en vergaderzalen hebben ge
lokt, en druppel voor druppel bet
venijn van ongehoorzaamheid en op
stand tegen't wettig enkerkelijk gezag
in de harten storten. Groot is do
verantwoordelijkheid dier leiders,
vooral nu dat geen twijfel meer mo
gelijk is na de duidelijke verklaringen
der Bisschoppen.
Het Alles voor Vlaanderen,
Vlaanderen voor Christus wordt
misbruikt en ontwijd door de vl
nationalisten z' haddon hef recht niet
dio heilige leus te beitelen in den ge-
vol van hun Vlaamsch Huis. Zulke
leus, op zulkea gevel, is eone bittere
spotternij, een fag-ade-etiket dat die
nen moot als dekmantel voor laakbare
doeleinden. Christus1 wordt niet ge
diend door die Vlamingen welke
moor geld, meor actie, moer geest
drift schenken aan Vlaanderen dan
aan Zijne Kerk. Om Christus te die
non moeten de groepoeringon, als
gehoorzame dienaars der Kerk, die
beginselen aankleven en dio leiding
volgen door do kerkelijke overheid
voorgeschreven, niet alleen bij den
huiselijke» haard en onder de kerk
gewelven, maar ook in 't openbaar
maatschappelijk en staalkundig iovon.
Om zijne consequente on doorgevoer
de overtuiging hoeft ieder katholiek
tot plicht zich steods te gedragen als
gehoorzame zoon der Kerk.
Do heiligste spreuken, da schoon-
sto redevoeringen, de machtigste Lo-
toogingen nemen niet weg dat het
vlaamsch nationalisme veroordeeld is
door ons doorluchtig Episcopaat dat
O'm. verklaard heeft;
Dat al do rechten en rechtmatige
wonschen dor Vlamingen kunnen
en moeten samengaan mot hot hoog-
ste goed vau den godsdienst cn met
n cle onverdeelde eenheid van het Va-
Herland
Dat de schriftgeleerden uit De
Werkman de aanlsiders der na
tionalisten ons uitschelden voor 11a-
iavon, voor verraders van Vlaanderen
kan ons geenszins scholen. Wij zijn
en blijven voor alles de trouwe kin
deren dor oado Moederkerk van Ro
me-
Wij willen leven on sterven in de
rotsvaste overtuiging dat de weg
naar Vfaanderens' heil doorhoen Ro
me loopt, dat huiten Rome alle be
woging een schijn is zonder leven,al
le leiding eou fakkel zonder licht.
IIou endo trou.
,Donderdag avonld werd onder het
voorzitterschap van M. Jaspar, in liet
liotel van den eersten minister, "Wet
straat, te Brussel een ministerraad ge
houden.
Geen mededeeling werd aan de Pers
gedaan.
Men denkt evenwel te weten dat do
ministers den gang der parlementaire
werkzaamheden onderzochthebben, cn
meer bepaald de Amnestiekwestie, die
aan de dagorde dier Kamer geschreven
staat.
Men weet dat, over maanden reeds M.
Van Oauwedaerb oen wetsvoorstel van
Amnestie neergelegd (heeft. Dit voorstel
zou, op dit oogenlblik, weinig kans (heb
ben door de regceringsmeeüdbiheid van
het Parlement gestemd te worden, en
daarom zou het gouvernement zelf een
voorstel ontworpen hebben, dat nog
voor wijziging vatbaar zou wezen. Het
voorstel' zou hier op neerkomen
De bepaalde tijd voor vorjaring van
veroordeelingen die geen tien jaar op
sluiting of djsvangarbeid to hoven gaan,
zou met eenige maanden verkort werden
voor degenen die zich plichtig gemaakt
hebben aan hulpverleening aan den
vijand.
Al de ministers zouden 't akkoord
zijn over het grondbogin van het ont
werp doch. zij zouden het verkieslijker
geacht hebben de onmiddellijke bespre
king erover niet aan de Kamer te vra
gen.
Men denkt dan ook tc weten dat de
Regeering er ziöli hij bepalen- zal den
tekst van haar wetsontwerp ter Kamer
neer te leggen voor dat (dleze in verlof
gaat, en dat zij, bij het neerleggen» ©ene
verklaring zal doen, van aard om zoowel
do partijgangore als de tegenstrevers van
eene algeheele amnestie geduld te doen
nemen.
geopend. Eerst 25 jaar later vernam
men wat ©r in den brief was geschreven.
Maar toen was 'liet zoo gemakkelijk niet
meer om in bezit te geraken van de na
latenschap. Evenwel scheen alles in de
puntjes geregeld ten jare 1914 en zou
met de doding 'begonnen worden. Maau
toen brak de oorlog uit en kwam van
de zaak voorloopig niets in huis.
Na den oorlog kwam de kwestie te
rug te beiGe en than3. zou de eindbeslis
sing niet lang meer uitblijven. Onnoo-
dig te zeggen dat een menigte advokaten
met de zaak bezig zijn, zoowel voor de
erfgenamen in Hongarie als in Rume-
nie. Het getal erfgenamen beloopt op
251. Plet fortuin bedroeg 5 miljoen
pond sterling in 1857; 'het is door het
uitstaan aan intrest gestegen.tot 150
millioon of 2!625-000.000 fr. in Bel
gisch geld.
Er zou dus nog een rond sommekon
moeten overschieten voor de erfgenamen
naar men zegt niet hoe hoog de erfenis-
rechten zullen beloopen en wat er aan
de -vingers der advokaten zal blijven
plakken...
Door hare aansluiting bij de IWao&tj.
SC greep Leuven biedt de GENTSCHF
BANX VOOR HANDEL EN NSJVEFLHEÏD
4 4 Keizerlijk© Plaats te Aalst, volkomen
zekerheid aan d© baar toevertrouwde
gelden.
Alle Inlichtingen worden er moï de
meeste bereidwilligheid kosteloos ver»
strekt.
Spaarkas 5,50 bruto,ten allen tijde
beschikbaar, zonder voorbericht noch
bespreking- van bedrag.
Kasbons op 0 maand 5 netto,
naamloos, ten allen tijde .terugbetaal*
baar op aanvraag.
251 erfgenamen.
In de jaren 1800 woonde oen jood,
Weisskopf genaamd, te Pötkirehen, in
Beieren. Wij was gelast met het leven
der paaiden aan id'e ruiterij van een
Duitseh vorst. De man deed goede za
ken en werd rijk, maar eindigde slecht
daar hij bij een afrekening met liet ge-
redht- ter de-dd veroordeeld en terecht
gesteld werd.
De leden van zijn familie verlieten
hot land en trokken naar dc streken, die
toen de Don au vorstendom m on vormdbn
(thans Rumenie). Zij veranderden van
naam en lieten zich voortaan Weiss
noemen.
Do dochter van don veroordeelde
trouwde mot zekeren Levy, ook van
joodse be afkomst- Hot koppel ging zich
huisvesten te Londen, waar Levy schat
rijk werd en overleed zonder kinderen
na te foton. Zijn weduwe volgde 'hem in
liet graf in 1857 en liet 'het fortuin na
aan de familie die steods in Ruincnio
verbleef.
De Ixmdenscho rechtbank zond een
officieelen brief naar Rumenie, doch die
brief werd toevallig ter bestemming nipt
De eerstkomende vergadering van li:
internationaal spoorwogkartel, waarbij
ook Belgie is aangesloten zal op 21 Sep
tember to Parijs plaats hebben.
Wij meen en te weten dat. het voor
naamste punt aan de dagorde een voor
stel tot prijsverhooging is. De laatstleden
vastelling der prijzen had plaats voor dc
prijsverhooging der ijzerpredukten. Er
zal dus kwestie zijn van eene wederaan
passing der tarieven.
Lloyd George gooft in (de Londener
«Daily News» als zijn meening te ken
nen, dat onder alle kerkgenootschappen
alleen dc katholieke kerk 'het minst ge
leden heeft van de godsdienstige reac
tie die er in den .pa-oorlogstijd! overal
viel waar te nemen.
Tijdens den oorlog was er geen en
kele ke<rk zoo overvol als juist de Katho
lieke kerk. Wanneer dit na het beëin
digen van den oorlog ook al moge ver
minderd zijn, kunnen we toch onge
twijfeld' constoteeren dat de plaats, die
de katholieke priesters in den oorlog
schouder aan schouder met de gewone
soldaten hebben ingenomon, en de op
offerende liefde van de religieuse ver
pleegsters in de Lazaretten, zoo'n diepen
indruk gemaakt hebben in de harten
van 'de jonge strijders en ook van hun
familie, dat de katholieke kerk daai'ioor
alleen reeds heel veel sympathie en aan
hang verworven heeft.
Heden verscheen een nieuwe Encyc iek
«Rerum Oriuntalium».
In deze Encycliek vat de II. Vader eerst
samen alles, wat sinds bet Concilie van Lyon
iot liet Pontificaat van Benadictus XV ro«
daan is om de kerken, welke zich van de
Roomsehe afscheidden weer tot hare eenheid
terug to voeren,
De II. Vader wijst vorder op het on verge*
telijko werk van Benedictua XV voor de
Oosterlingen en herinnert aan do stichting
en het succes van het Oosterscii Instituut te
Rome.
Congregaties, welke priesters naar het
Oosten uitzenden, worden vervolgens aan
«espoord om mannen te vormen, die in staat
zijn de ware rechten der kerk en haar eeu-
heid te verdedigon.
Ten slotte spreekt de II. Vader van df
noodzakelijkheid om de bediouaren der al
taren tegen de huidige dwalingen, welke de
eenheid raken, te harden en spoort do bis
schoppen aan om op de theologische institu
ten speoiale curcussen en aan de universitei
ten een specialen leerstoel betreffende do
Oostersche aangelegenheden te stichten.
Op bevel van Paus Pius XI wordt de Vati-
caanscho Bibliotheek aanmerkelijk uitge
breid om eon waardige en gemakkelijke
plaats to geven aan de nieuwe verzamelin-
geinloor den II. Stool aangekocht of in ge
schenke ontvangen.
Voor 't oogenblik is het idee van het bou
wen eener nieuwe bibliotheek prijs gegeven
en 't was Pius XI zelf, die persoonlijk met
praktischen geest de lokalen aanwees en
uitkoos, wolke bij de bestaande bibliotheek
gevoegd worden. Deze lokalen grenzen aan
de bibliotheek en zullen daarmodo gemakke
lijk verbonden kunnen worden. De werk
zaamheden 8chie(e» goed op en zjjn dezer
dageu door den Paus geïnspecteerd, die Zij
ne vreugde over de zorgvuldige uitvoering
uitdrukte.
Een andere wensch van den II. Vader, die
een speciale belangstelling heeft voor de
bibliotheek, waarvan Hy jaren lang Prefect
was, is een nieuwe catalo«isatio van hot on
metelijke materiaal der Bibliotheek en van
het Archief. Amerika zal mild bydragen tot
deze noodznkelyke vernieuwing, welke do
Bibliotheek eenig op do wereld wegops de
schatten, welke zü bevat tot oen trap van
technische volmaaktheid zal brengen,welko
reeds door andere vóórnaamste der wereld
is bereikt.
Op den feestdag van Maria's geboorte
worden in de kerk van Santa Maria dol Po»
polo, waarheen vóór 1870 de Paus zich ia
plechtigon optocht begaf en de Kardinaal*
titularis pontificeerde, door de Association»
Elaminia 'n zilveren kelk en twee kaarsen
geofferd. Sedert 1924 hooft deze Vereouiging
deze offergave wederom ingevoerd, welke
vóór 1870 door den Senaat van Rome in
tegenwoordigheid van don Paus gegeven
werd.
Zondag j.l. beeft do II. Vader in gozelschap
van zyn Geheimkamarkaer Mgv Venini de
nieuwe muciiiuerièu en de centrale der Vati-
caansche telefoon bezocht.
Ü8 Paus vertoefde er oen kwartier, terwijl
do ingenieur Manucci alle gevraagde inlich
tingen gaf. Z. II. had ook gelegenhoid hot
functionneeren ervun te kunnen waarnomen,
daar gedurende zijn aanwezigheid de oproe
pen van buiton en de interne communicaties
en gesprekken doorgingen.
De II, Vader sprak zjjn voldoening uit over
do nieuwe telefooninstallacie, dio thans
vluggere cn vlotter» verbindingen mogelijk
maakt. Alvorens de afdeeling, waar d»
central» zich bevindt, te verlaten verleende
Z. II. aan de aanwezigen den Apostolische!»
Zegen, waarna hij zich per auto naar do
tuinen begaf.
De vervroegde ontruiming van het
Rijngebied
Over de Dondeikiagvoor middag gehou
den conferentie der bij de bezitting van
het Rijnland betrokken mogendheden,
wordt nog gemeld' dat -het tot nu toe ver
kregen resultaat in welingelichte lerin
gen ais bevredigend beschouwd wordt.
Betreffende de kwestie of men een
recht op de ontruiming van het Rijnge
bied kan laten gelden, werd in zooverre
toenadering verkregen, dat volgens be
richten uit Fransche bron Duitschland
desgevallend bereid zou zijn, een tege
moetkomende houding van Frankrijk te
vergelden
De Duitsehe vertegenwoordigers wezen
evenwel den Franschen eisch tot instel
ling van een militaire controle vastbe
raden van dc hand, waarbij zij gesteund
werden door lord Cushend'un, die zich
beijverde, tusedhen de Ftransche en
Duitsohe staatslieden verzoenend op te
treden.
_X
Zitting van Vrijdag 14 September 1928
De zitting vangt aan om 2 ure, on
der voorzitterschap van M. baron TIB-
BAUT.
STEMMING
Er wordt tot de stemming ovorgogaan,
terwijl '<d'e socialisten de zaal verlaten.
Er blijven 98 stommere. De lcgeront-
Sverpen worden gestemd door 97 ja te
gen 1 neen (M. Boudhory, socialist, dio
als secretaris aan het bureel is gebleven
Bij de stemming over dc taalwetsonrb-
vverp zijn er 104 deelnemers. Het ont
werp wordt aangenomen door 92 stem
men tegen 7 en 5 liberale onthcKüidiDgen
Dc stemmingen worden door °do
meerderheid op applaus begroet.
Inhuldiging van den Calvarieberg
aan den IJzcr
Den 2?>n September, om '10 ure
voormiddag, zal te Dixmuide het kunst
gewrocht ingehuldigd worden, dat aan
het jonge Belgie ide heldendaden van
onze IJzerjongens moet herinneren.
Do geestelijke plechtigheid zal vereerd
worden, door de teignweordigjheid van
HII. KIv. HII. den Hertog van Brabant
en van HH. D,D- HH- de Bisschoppen
van Belgie. 'Zij zal volgen dier wij ze aflöo-
pen
10.15 ure, ontvangst der Prinsen door
HH. DD. HII. de Bisschoppen en gees
telijkheid aan den grooten ingang der
kerk.
10.45 ure, vertrek .per auto naar den
Calvarieberg.
11 ure, wijding van hot godsdienstig
gedenkteeken door 2. D. H- Mgr "YVaffe-
laert, bisschop van Brugge; onthulling
Idioor Z. IC. H. den Hertog van Brabant.
11.15 ure, H. Mis voor de gesneuvelde
soldaten, opgeölragen aan den voet van
het Kruis, door den Z.E.H. kan. Dugar-
dijn, hoofdaalmoezenier van het Belgisch
leger.
Na 'de Mis. (kanselrede door den Z. E.
P. Albert, overste van 'de Abdij te Or-
val. Geniekapitein K. Vander Cruyssen)
«De Profundis» en «Libera».
In den namiddag, om 5 ure, vergado-
ring in «Onze Kring» (Wilgendijk).
Aanspraken door den lieer Minister
Baels, den E.P. De Groote, S.J., aalmoe
zenier bij le Jagers te voet, en den E.
P- Martial Lekeux, den monniksoldaat.
Maandag, 24n September, om 9 ure,
zal de eorete H. Mis, in de kapel van den
Calvarieberg, voor de gesneuvelden op
gedragen 'worden, door den E. H. De
Grootc.
Verscheidene gasten bestolen
Een d'ief heeft zijn oneerlijk stieltje
uitgeoefend te Coxyde in een hotel, waar
hij 's nachts wist binnen te dringen en
beslag te leggen op geld en juweelen.
Een Engelsdhman en een jongeling wer-
van 'hun geld ontlast. De schuimer
u-akte in de slaapkamer van Mad Do
Brupne, vrouw van den rektdr dier Gent-
sche Hoogesehool. De vensters van die
kamer stonden open. De indringer nam
de sac-oehe die op de nachttafel lag en
die, 'buiten een aanzienlijke Som, vo6r
50.000 fr. juweelen bevatte, twee oor
slingers in briljanten, een borsi*peld in
briljanten en een andlore io briljanten
en fijne parels, twee ringen in briljan
ten, een trouwring, enz. Dq dief wordt
ieverig opgespoord*
A an onzen Gentschen medewerker.
VOOR HET ZWAK GESLACHT.
Hei beheer der brusselsche trams heeft
een lumineus gedacht gehad. Sinds eeni
ge dagen Jean men op een klein plak-
kaatje, geplaatst langs den zijkant van
de uitgangen der rijtuigen lezen «Neem
het handvatsel met cle linkerhand en
stap af in dezelfde lichting-». Ik vroeg
aan den wattman het waarom, en hij
zegde mij op zijn hrusselsch«Zie mijn
heer, dat is expres geplacecrd voer cis
dames. De dames stappen altijd gefour
neerd uit de voitures en vallen dan dik
wijls op hunnen rug En de hee->
ren niet f» zei ik toen De. heer en
weien beter wat ze doen dan de dames
antwoordde hij. Ik moet bekennen,
mijn beste lezeres, dat hei oordeel van
den trambediende misschien niet van
overdrijving is vrij te pleiten, doch dal
het tevens veel waarheid bevat.
En het is niet alleen op den tram dat
de vromven verkeerd te werk gaan.
Moest, men een statistiek opmaken van
de ongelukken wegens onvoorzichtigheid
de vrouwen zouden gewis de twee der
den van het lijstje vullen. Hunne ver
strooidheid is nog erger dan de klassie
ke kwaal van de geleerde professors-
Zijn ze jong, dan zijn ze verliefd, trevr>
ren omdat ze niet meer verliefd zijn of
hopen dat ze verliefd zullen worden.
Zijn ze getrouwd dan kijken zc hun
oogen uit naar madame uit de gebuurte
die wederom dat gilijs complectje aan
heeft of naar madame van hier of gin
der die wederom een nieuwen hoed
draagt. Kortom er bestaan allerhande
redenen tot verstrooidheid, de eene
kleingeestig er dan de andere.
Sinds Eva den boel verbrod heeft met
in den appel te bijten, hebben hare op
volgsters immer hun best gedaan om ze
te evenaren of te surklassecren. Ik ge
loof dat. de vrouvj het noodzakelijk
kwaad is der maatschappij.
Tolstoiwiens eeuwfeest men enkele
dagen geleden gevierd heeft, had er
ook een heiligen schrik van. En hij Was
nochtans zoo goed voor mcnscken en
dieren.
Nu zullen de vrouwen beweren dal
wij mannen ze niet missen kunnen. He-v.
wel, dat het zwakke geslacht het zoc^a-
nig aan boord weel te leggen cj^iii- de
manp-en in hun netten verstrikt geraken
mtrakt ze des tc gevaarlijker. Én mijn
'trambediende vertrouwde -me n0q {ets
toe dat ik bijna niet durf schrijven
((Mijnheer, da'lc moest, weten clat mijn
vrouuc den trarp neemt, 'k zou het be
richtje onleesbaar maken, want ze ver
dient absoluut een goede iuimelperte
Ik heb aan clien imtlman wat drinkgeld
gegevenlipmlet cle Tweede*
