Be lieistaiii ieaYteemte
Brief uit Transvaal
20
Dinsdag
Nov. 1928
Gouden Priesterfeest
des Pausen
Belgisch Te Deum
te Parijs
De markenkwestie
Ouderdomspensioenen
De betooging van
oud-strijders te Brussel
Het veelbesproken
Opschrift
Bij de Brusselsche
liberalen
Kerkstraat, 9 ea 21, Aalst. Telefoon 114.
XXXtVa JAARGANG NUMMER 270
-L>£3.fgZOliA.CÏ. 20 Centiemen Uitgever i.-Van Nuffel-De Gendt
Publiciteit bulten bet Arrondissement AALST
ran E.P. Oom ClemensVan Hoack O.S.B-
(Vervolg en slot).
f)e inlandsche werklieden in de sleden.
«The Star» van 9 September 1928
Bevat een heel belangrijk artikel over
de sociale toestanden der inlandsche
werklieden in de steden. Daar ik over
dit onderwerp geen persoonlijke on
dervinding bob kunnen opmaken, heb
ik liever vermeld artikel met zijn sta
tistieken samen te vatten voor den
lezer.
De stadsinboorlingen worden een
oi'langrijk factor in de samenleving,
8!i zonder ben wordt nijverheid en
handel grootendeels verlamd. Zij
worden verdeeld in 3 groote groepen:
de mijnwerkers, een zeer onbestendig
element dat na een tijdje naar bet
binnenland terugkeert de dienstbo
den, die ook geen vasten voet hebben
in de steden on deze die in industrie
en handel benuttigd worden. Deze
laatste zijn met vrouw en kinderen on
stadsgronden gevestigd en worden
door bunno dagelijkscke betrekkin
gen verplicht bunno familie op een
meer europeeschen voet te onderhon
den. Op deze laatste groep willen we
nu onze aandacht vestigen.
Statistieken op groote schaal geno-
en, bewijzen boe ontoereikend bet
oon onzer inlandsche fnmiliën zijn.
Voor die groote centrums der Zuid-
ftfrikaansclte Unie geven we bier aan
lo gemiddelde maandolijkscbe onkos-
;en eenor familie van 5 leden en de
gemiddelde loonen der werklieden.
Johannesburg Capetown Pretoria
Jnclerhouclsh.: Pond 6,5 P. 9,10 P. 6.4
loonen: Pond 4 P. 4 P. 3.J5
liet loon van den huisvader is dus
>p verre na niet voldoende. Zullendan
trouw en kinderen in staat zijn in bet
erigo te voorzien Naarstige vrou-
ven kunnen tot 2,0 s. in do week
ijbrengen, vooral door bet wasschon
oor lilanken. Kinderen ook kunnen
Agentschap Havas, Adolf IHaxlaan, 13 te Brussel
Rus de Richa lieu, Parijs Breams Buildings, S Londres,
H.Felix
Zo nop7,09Zon af4,04
EersteKwait. den 20
van Posterijen en Telegrafen heeft
■zelfs instructies uitgevaardigd waar
door in zijn departement geen werk
man kan aangenomen worden met
■een lagere loon dan 8 s. per dag.
Welnu, inboorlingen die meer dan
"4 s. per dag winnen zijn uitzonderin
gen. Alle bedieningen aan bot mini
sterie van Posterijen en Telegrafen
worden hen dus definitief ontzegd.
Duizenden van Zwarten aan de
spoorwegen in dienst, zijn door bet
gouvernement weggestuurd om plaats
ta maken voor arme Blanken
Zulke feiten hoeven geen verdoro
commentaar. Buiten bet onrecht moet
men de ontevredenheid der zwarte
bevolking niet uit bet oog verliezen
ook niet de mogelijke govölgen van
dergelijke behandeling.
En dat een Missionaris aan dit
onrecht gevoelig is, valt licht te be
grijpen. Zijn Zwarten zijn hem alles,
voor ben beeft bij alles verlaten, met
Jezus roept bij uit: Mijn Moeder,
mijn Broeders: Zij zijn het.
Het Centraal Comité voor idle feeste
lijkheden ter gelegenheid van het gou
den priesterfeest des Pausen vergaderde
gisteren om te beraadslagen over 'het
program der feesten.
Z. lil tl. Kard. Ponipili, Viecaris van
Z. H. don Paus is eore-voorzitter van
liet comité. Adv. Colombo, voorzitter
der Kath. Actie in Italië, voorzitter,
Adv. Pericoli. viee-vooratter, Ilot pro
gram voor lta'lie opgemaakt «hot lam'
waar' de Goddelijke Verlosser door voor
liefden den zetel van Zijn Plaatabo-
kleeder wilde vestigen», bestaat in ge
beden, bedevaarten naar Rome, bijdra
gen voor de Seminaries, pabtorien, onz.
Ben opioop sal voor '20 December a.s.
tot liet Ilaliaansche volk geridlit worden
Een uitvoerend Comité :s benoemd.
kele penny's verkrijgen als loop-
longen, door het verkoópen van
ieuwshladen, kuischen van autos,
iiz. Alles samen blijven we nochtans
r nog van het vereischte geld voor
icn deftig onderhoud.
We staan nu voor eene dubbel?,
ivtn antisociale oplossing het ver-
rijgen van het evenwicht lusschon
oon en onderhoudskosten door on-
'cchlmatige of zedelooze middelon als
iiv. hot verkoopon van verboden
Iranken of de prostitutie; ofwel over-
even spaarzaamheid in het onont-
crlijke. Zoo blijkt, het groot getal
lei fgevallen hij kindoren niet alleen
oe to schrijven aan de onwetendheid
Ier ouders maar zeer dikwijls aan
mvoldoende voeding.
Door hun dagelijkschen omgang
net Europeanen, worden de Inboor
ingen verplicht eene nieuwe levens-
ïijzrt aan t« nemenzo moeten in
at gesteld worden het opeen deftige
ijze te doen het loon moet in even-
edigheid gestold worden met do
urle der levensmiddelen door de
banken vastgesteld.
Daartoe echter dienen nieuwe
ociale maatregelen getroffen to wor-
en. De bedendaagsehe wetgeving
iet de zwarten tot grootere loonen
i komen.
Een werkman mag niet aan de
rillekeur van den wetgever blootgo-
teld worden; bij dient wettelijk in
taat gesteld zich tegen dergelijke
itlekeur te verdedigen. Een groot
apen in da handen van den werkman
s dan ook het recht tot werkstaking.
>it recht is echter deu zwarten ont-
egd. Groote boete en gevangenisstraf
reigt het verlaten van het werk
onder toelating. Zouden Europeesche
ledionden zulke wetgeving dulden
inlandsche werklieden worden ook
liet beschermd door bunne syndicale
ereenigingen, daar deze niet officieel
ïkend worden. The Mines and
works Act van 1926 verergert
log den toestand door de inboorlin-
:en stelselmatig van alle bedieningen
verwijderen. De huidige Minister
De Belgische Kolonie heeft Zondag
te Parijs, 's Koning» feestdag gevierd
met een «Te Deum» in de kerk der rue
de Charonne, die- met Belgische en
Ji'ransch'o kleuren was versierd.
De President der KepubJiek was ver
tegenwoordigd door kolon-cl Audebert,
van zijn militair huis.
Ook M. Poinearé en de 'hertogin van
Vendame waren vertegenwoordigd.
Waren aanwezig do Belgisch© ge
zant en de leden der ambassade, de voor
zitter?. er Belgische vereenigingen en
talrijke Beigen.
Het «Te Deum» werd gezongen dooi'
den eerw. li. Serraris, bestuurder der
Belgische zending.
Op het oksaal M. Huberti. van de
OperaM. De Ylielgher, cellist en Mev.
De Vliegher.
Na afloop van het «Te Deum» defi
leerden do aanwezigen voorbij den Bel
gischen gezant.
Door hare aansluiting bij de fYlashi!-
ge groep Leuven biedt de GEfyTSDKS
BANK VOOR HAWBEL EW M3JVERWE3D
14 Keizerlijke Plaats te Aalst, volkomen
zekerheid aan ti© baar toevertrouwde
gelden.
Alle inlichtingen worden er meC da
meeste bereidwilligheid kosteloos yer-
strekt.
Spaarkas 5,50 bruto,ten allen tijde
beschikbaar, zonder voorbericht noch
bespreking van bedrag.
Kasbons op 6 maand 5 fietto,
naamloos, ten allen tijde terugbetaal-
ha-u- op aanvraag, 7.5.4
Akkoord tussehen Rumenie en
Duitschland
Wanneer zulke re.ge.ling in Belgie f
Bon finanticel akkoord werd g-osloten
imachoii Duitioliland' en Bumenit,
waarbij onder meer, Daitsehland de
vei ointeni? aanpraat, aan hun prijs van
uitgifte gedwongen pari-koers
de marken uit te betalen in den 'loop
van den oorlog in Rumenie uitgegeven
on aldaar ovenals in Belgie nog
terustenrle, namelijk ruim 75 miljoen.
De «Daily Telegraph» schrijft daar
over
«De financieel'? overeenkomst gesloten
tussohen Duitschland' en Rumenie,
biedt zeer groot belang aan onder oog
punt van den Belgischen eiscfh tot do
terugbetaling der marken die de bezet
tende oveitheid gedurende den oorlog
aan den koers van 1/25 frank 'heeft op-
gecSiongen.
liet 'bedrag der marleen som. maakt
den eisdh van Belgie belangrijker dan
dezen van Rumenie; dodh het is te ho
pen clat Duitsdhland tegenover Belgie
dezelfden goeden wil cn denzelfden ver-
boenangsgeest zal betoenen als jegens
Boekarest».
Er dient, herinnord aan de plechtige
verbintenissen van graaf Brookdbrff
Rantzan. Duitsdh gevolmachtigde, den
7 Mei 1919 te Versailles bij de overhan
diging van het verdrag dat eerst den 28
Juli werd onderteekend.
«Wij herhalen zegde hij, de ver
klaring gansch in het beg-in van don
oorlog gedaan in den Duitsohen Rijks
dag.
Men heeft Belgie onrecht en scha
de berokkend en wij willen zulks her-
stellen.
Hij verklaarde verder nog 7t Wij
zijn bereid den voorloopigen vrede te
onderzoeken dion gij" ons voorafolt met
het voornemen samen met u te herstel
len wat werd vernield, en van in de
eerste plaats het onrecht te vergoeden
dat Belgie werd aangedaan en aan do
wereld een nieuw tijdperk te toonen
van politicken en maatschappelijkon
vooruitgang».
Zoolang de markenkwestie niet wro-
geld is, heeft Belgie het recht te zeugen
dat Duitschland het ongelijk hém aan-
daan piet, heeft hereteld.
De lieden in 1S63 geleien en die
ced3 sedert verscheidene maanden
hunne pensiöensaanvraag bij den ont
vanger der belastingen gedaan hebben,
zijn verwonderd dat zij nog al tij u op
de beslissing van fri'en Toeziener dc-r
•Belastingen moeten wachten.'
Welnu deze vertraging is toe te
schrijven aan liet feit dat de Toeziener©
eerst van cte Algemeene Lijf ren tkas
eene inlichting moeten bekomen 'be
lief fend de stortingen die gedaan zijn
•door de penei oenaanvragers (die sinds
1 Januari 1803 geboren zijn, wat niet
vereischt wordt voor de belanghebben
den die voor dien datum geboren zijn.
Het dient opgemerkt te worden dat de
bejaarde lieden, sed'ert 1 Januari 1863
geborenvoorwat het ouderdomspenr
sioen betreft, niot meer vallen ondw* de
wet van 20 Augustus 1920, maar wel
onder doze van 10 December 192-J, en
dat hunne aanvraag feitelijk maar een
ouderdomsrentetoeslag bekom en,ingeval
zij bij de Algemeene Lijfrentekas de
wettelijk voorgescbreven stortingen ge
daan hébben, zooniet kan hun slechts
de kostetooze ouderdomstoelage ver
leend woriien. Daar de Algemeen© lijf
rentekas maandelijks meer dan 150.000
aanvraagkaarten te onderzoeken "heeft,
is het te begrijpen dat ervoor veel tijd
gevergd wordt. 'Op 't einde van het. loo
pend jaar of in 't begin van 1929 kan
eerst voor een groot deel belanghebben
den de beslissing van de Toeziener? der
belastingen getroffen worden. Daar deze
met terugwerkende (kracht is, worden de
aanvragen door deze vertraging geen-
zin? benadeeld. Nog wat gcdul-d' hebben,
voor degenen die nog op voldoening
wadhtcn is de boodschap
De oud-strijdbrs, leden van den Na
tion alen. Oud-stri jdersbon d'hebben
Zondag een betooging gehouden te
Brussel. Men schat de deelnemers op
ruim 20.000.
Het doel dier be booging was db aan
dacht van do 0]>enbare besturen te ves
tigen op den toestand van de oud
strijders, oorlogswoduwen eti weezen
en van de oud-politieke gevangenen.
Rond elf uur kwam de lange optocht
aan de Congreskolom aan, waar de lei
ders der Nationale Federatie dor Oud-
strijders een oogenbli'k ingetogen, stil
stonden en dan bloemen op het graf
legden.
Daarna trokken de -talrijke lokale
afdoelingen van den Naiionalen Oud-
Stnjderabond voorbij, telken? gingen de
hoeden eerbiedig af; telkens werd de
vlag buigend neergelaten.
Hooveel vlaggen er waren is moeilijk
te zeggen. Er waren er honderden, al-
alle dezelfde nationale vlag. Uit da op-
ken. Aan onze roemrijke mid-soldaten
was het gewoon opschrift.
Op de Paleizenplaats
Van de Kon inklij keetraat trok Idki
stoet langs 'het Park naar de Paleizen-
plaats. De Koning en Koningin
schouwden daar den stoet omringd van
eenige generaals en invalieden. Zij had
den plaats genomen op deri trottoir bui
ten de gril lie van het paleis.
Telken:-: wanneer een muziekkorps
voor de Koninklijke groep arriveerde,
ging het uit den stoet en schaarde zien
rechtover het paleis.
Ce-durende den optocht kwam een
Waalsdhe oudstrijder aan oe Koning
een petitie in gesloten br-er' aanbieden.
De eboet. dmirdie een uur 49 minuten.
In dcu optocht bemerkte men ook
vote weduv.cn en mooders van gevallen
toidaten, -cie hun edhtgenoot of zonen
ervingen. Indrukwekkend was het al
dus brave stramme oudjes te zion voor
bijtrekken, dragende talrijke decoraties
die hun zoon verdiend had, strijdend©
voor zijn land, sneuvelend op -hex void
van eer. En ja, op vele gerimpelde we
zens lag kommer, verdriet ook... we
gens hem die zij in Augustus 1914 in
volle gezondheid zaïg vertrekken en 'dion
ze, eilaas, niet meer 'hebben weergezien.
Na de betooging had een meeting
plaats in openlucht op dc Groote Markt denaar.
van Brussel. ])e memorie
weigerd heeft voldoening te sdhenkeq
aan den rochtvaardigen eisch der libe
rale partij in zaïke de benoeming vaq
den gouverneur van Brabant.»
Nadat die heeren aldus lucht gegeven'
hadden aan hunne ontevredenheid,
omdat niet alle openstaande hooge pos
ten uitsluitend aan liberalen zonden bo-
goven worden gingen zij uiteen, om ver
der in een koffiehui? 'hunne veront
waardiging aan een pot 'bier te koelen,.
Ihcitschh.nd.
Na de laatste kiezing zal het Duitself
Parlement 20 afgevaard'igen hebben die
de kleine Ambachten vertegenwoordi
gen. Zij behooren aan 5 verschillende
politieke partijen.
De Fruissische Landdag zal er 29 tel
len behooren de aan 7 verschillende po
litieke partijen.
Holland.
Een wetsvoorstel wrerd neergelegd,
voor hot geval dat een pchuldeischor
everaar voor den vrederechter een pro
ces moet inspannen, de gerechtskosten
ten laste zouden vallen van den schul-
schriften bleek dat al die vaandels door
de dorp- of stadsgenooten -dor oud-sfcrij- jgen van de liberale mandatëtfsson
dors aan deze laatsten worden, geschon-jde liberals ministers, de rogeering ge-
Vooor de raadkamer te Leuven
De raadkamer te Leuven zal Donder
dag 22 November een zitting houden
om tc beraadslagen over verscheiiden©
aan gelegenheden betreffende de inci
denten met- balustrade van cta nieuwe
hoogesclioo'Jbibliotheek te Leuven.
ll'iefst is er de zaak ten laste van Cal-
loudi, Rosseels «en Dencef, die de eertte
balustrade van de bibliotheek hebbc-n
verbrijzeld. Verdediger, mr, Anciaux,
van de balie te Leuven.
Vervolgens de "Zaak waarin Ed'uard
Moitcu is (beschuldigd, die de tweede
balustrade beeft vernield, enkele dagen
na de inwijding Verdediger, mr Tant,
van Leuven.
Ten «lotte deze ten laste van Peter
mans, den vlieger, die tijdens de inwij-
dingspteehtighvidi van de bibliotheek
boven de menigte vloog on strooibiljet
ten uitwierp met het veelbesproken
«Purore»-opschrift, dat door de akade-
migeilie overheid is afgewezen.
Zondag morgen "heeft dc liberale Fe
deratie van het arrondissement Brussel
eene algemeene vergadering gehouden.
Onder «die aanwezigen minister IIv-
mans, senator H uisman-Van den Nest»
volksvertegenwoordigers C'oeq, jLomon-
nier, Devêze e-n Max; bestendig deputa-
tiolifd Richard.
Voorzitter Demets opende de verga
dering met een 'hulde aan_ M. Magnettc,
voorzitter van den Senaat gekozen, en
eeno geweldige protestatie tegen de be
noeming van een clericaal tot gouver
neur van Brabant.
De meeste redenaars zogden dat- het
tijd werd dat de liberalen uit het mi
nisterie traden cn het liberaal program
ma onverminderd zouden verdedigen.
Anderen verdedigden (het anti-cteijL
caal Cartel.
De benoeming van oen katholiek tot
gouverneur van Brabant lokte dan een
nieuw vinnig debat uit.
Eene dagorde werd voorgesteld,
waarin de houding der liberale minis
ters in deze zaak geblameerd! werd.
M. HYMANS kwaad, zegt dat zijno
waardigheid! en zijn plicht hem belet
ten uitleggingen te geven voor de be
slissingen van den ministerraad.
M. DEVEZE keurt de dagorde goed
in zoo ver zij de benoeming van oen ka
tholiek tot -gouverneur van Brabant af
keurt, maar 'hij vraagt intrekking van
den blaam aan de IJberale ministers,
wat onpolitiek en onverdiend is (Toej,
en gemor).
Overigens al de liberale ministers
hebben steeds aangedrongen op de be
noeming van een liberaal.
GEROEP dan hadden zij er moe
ten uittrekken.
Verder wordt de blaam aan do libe
rale ministers ingetrokken eq vervan
gen door den volgenden zip.
Betreurd dat, ondangs het aandrin-
on
J Do memorie van toelichting die dit
wetsontwerp voorafgaat zegt dat te dik-
wijl? de sehuldcisc'hera van kleine som
men zich niet wenden tot de tribunalen
omdat de kosten (loon van den advo-
kaat, en andere kosten) zelfs voor een
gewonnen proces allo goudwindsten
overtreffen.
Holland. Antwoordende op een©
interpellatie in de Eerste kamer, heeft
de Minister de rediens gegeven waarom
hij van oordeel is dat ccno rad'ikale
omvorming van het beroepsonderwijs
voor de ambachten noodig is Het
theoritisch gedeelte is niet in evenre
digheid met cle praktische noodwendig
heden, het theoritdsck gedeelte moot
verminderd worden; liet is noodig dat
de jongeling na de lagere sclrool al heel
vroeg in kontakt komo met 'het werke
lijk industrieel leven; er bestaat alge
meene klacht dat de jonge werkkrach
ten in de scliolen gevormd' zeer traag
zijn; voor zekere scholen zijn de kosten
van moderne mekanische inrichting
te hoog en. niet in mate der uitslagen;
de vermindering van duur van hot
schoolgaan zou dienen onderzocht; do-
ze vermindering zou kunnen goed go-
bracht worden door beter ingerichte
avond- en ondagleergangen
Holland. Naar de uitslagen te
oordeelen van een onlangs gedaan on
derzoek, zijn er in Nederland 300 dfe-
taalmagazijnen van koloniale waren.
Op 10.000 inwoners, tegen 238 in
Amerika, 208 in Engeland en 200 in
Duitschland.
Frankrijk. De gevolgen van
•S'taaishulp. De Minister van Han
del en Nijverheid besluit als volgt 'hot
verslag dat hij in December 1927 aan
den President der Republiek stuurde,
over de financieele tusschenkomst van
den Staat in de organisatie van het
klein krediet
«^In zijn geheel beschouwd heeft
het krediet dat aanstond? na den oor
log toegelaten lieeft het opnieuw in
gang steken van een groot golal kleine
ondernemingen, een ware hulp ver
leend aan den kleinhandel en kloinin-
dustrie en hoeft er niet weinig toe bij
gedragen de voorbijgaande moeilijk
heden te overwinnen veroorzaakt door
de economische crisis. De weldoende
bedrijvigheid van het krediet helpt
vooral mede aan het behoud en do
ontwikkeling van de kleine ©n half-
groore eommercieele en induslrieelo
ondernemingen die met reoht en reden,
zulk eene belangwekkende plaat? be^
ldtedcn in de econoii /oüe ki achten
van ons land.»
Holland. De verbetering van liet
kloefJMppersambacht. - Iet budget
van het departement van Handel- Nij
verheid on Arbeid vermeldt eéno toe-1
lage van 4009 florijnen (58.000) Bel
gische f ra niks) om de betore en meer*
beredeneerde inrichting van bet kloof-,
kappers werkhuis in de hand to we-r-<
ken.
Holland. Een onderzoek 'over het
premien geven. 's Lands Bestuur
heeft besloten eene commissie te be
noemen met opdracht te onderzoeken'
welke nadoelen het systeem der pre-.
miën aan de koopers meesleept en ge
beurlijk maatregelen voor te etolle^
om dege praktijken tg beteugelen*.