- Forineele Veroordeeling -
Zoo steunen alle
WeMenkeMe Kiezers
Ykamscli Nationalisme en de Fronters
TEN AANVAL GEREED
Stemt
Gitdsr
Os taks op deöyivepiöcfiteii
Zaterdag
Mei 1929
VAN HET
KIEZERS
Stemïonösr
DOOR DE
Hoogste Kerkelijke Overheid Zijne Emin. Kardinaal Van Roey
KIEZERS
Antwoord van
den Kardinaal
(get) J.E. K. Van Roey
BI VOLK»
XXXVe JAARGANG NUMMER 119
Kerkstraat, 9 fin 21, Aalst. —Telefoon 114. X3>£5,ejJEil&lClL 2 O Ceuüamen UilgeTer J.-Van Nuffei-Po Gendt
Breams Buildings, 6 Lontires, E. C. 4.
H. Urbanus
IZonop3,59Zonaf7,36
L. K. 31 N. M. 7
Publiciteit buiten het Arrondissement A.'.LST Agentschap Havas, Adoif Maxtaan, 13, te Brussel Rue de Richelieu, Parijs
VOOR DE KAMER
200 DOPT
MEN GOED
ils Bcharca
Van Schuïleiïbsrgh
Van Hec-Ke
Vai der
Van dar Sohssran
Vai Heess
Vaa der Lindsn
Van dsr Schuercn
r Cook
geestelijks ovorheid zullen niet aar-
zelon.
Ten aanval dus en weze de 2G Mei
eene schitterende zegepraal voor da
Katholieke Partij
Eene laatste vermaning nochtans
We weten het, onze tegenstrevers
die hardnekkig den strijd hebben ge
voerd, zullen op den vooravond van
den grooton dag eene uiterste poging
doen om onze rangen lo verzwakken,
Wat zullon zo uitvinden om onze
strijders op hot laatste oogonblik te
beinvloeden of op een dwaalspoor te
leidon
Niemand zal niet moor om zion
Aller blikken moeten van nu ai ge
richt zijn op hot doel dat wij ons
voorstellen 011 dat doe! is De zege
der Katholieke Partij.
Wij hebben vertrouwen in onze
Kiezers, vertrouwen ie hun gezond
vorstand en daarom blijkt de groote
zegepraal nabij
N'4
Dc volgende briefwisseling tusschen
da Katholieke Vlaamsche Volkspartij
(vermende Frontpartij) van het arron
dissement Turnhout en Z. Em. Kardi
naal Van Rocy Is geroepen om grooten
weerklank te hebban in ganseh het
Viaamsche land
Turnhout-, 17 Mei 1929,
Uwe Eminentie welo dnf liet laster i:-,
wanneer ■men ons voorstelt, als wilden
wij Belgic kapot. Die uitdrukking van
misnoegdheid Peleekent alleen dal het
huidige Belgische Staatsrcgicm met
zijnen praktische onderdrukking van
Vlaanderen moet veranderd worden.
Wij zijn ook geen Pan-Necrlandisfen,
in dien zin dal wij Vlaanderen bij Hol
land zulien aansluiten. Geen. katholiek
komt ooit. zoo iets in de gedachte. Wii
willen alleen eulLureele aante.uijing bij
Nederland.
Aan Zijne Eminentie, Monseigneur
Van Roey. Kardinaal'Aartsbisschop
van Mee hel en.
De Landsheer
VOBR DEN SENAAT,
De Ciorcö Jozef
de Eu'.ren
del.a Faille d Huysse
Iwiins dteckhouite
detla FaiiSa g Huysse
Iwems dteeknoüite
De Vuyst
Binnen enlcclo uren zal liet kiezers
korps over bot lot van Bolgie beslis
sen. Het zal zijnen wil doen kennen
of bet eene vredelievende, verzoenen
de en gematigd» regeering zal kiezen
zooals bot katholiekprogramma voor
ziet, of zoo bet eeu rumoerigo, eo'io
baat-dragende, eeno verscheurende
regeering verkiest...
Wij hebben den strijd gevoerd,
eerlijk en deftig, zonder personen
aan te vallen wij hebben onze prin
ciepen verdedigd, die onzer tegenstre
vers ontmaskerd; wij hebben klaar
en duidelijk de toestanden uitgelegd
wij hebben de volle overtuiging onzen
plicht te bobben gokweten...
De kiezers, die ten aanval gereod
staan, moeten nu do rest doen, in
geweten, de Kerk, bot Vaderland,
bot algemeen belang ton goede.
Waar is de rechtte lijn Zo is
niet moeilijk te bespeuren. Al dio
geluisterd hebben naar het woord dor
katholieke voormannen, wiens verle
don een ernstigen waarborg daarstolt
voor de toekomst, allen die gehoord
Hebben de vaderlijke slem hunner
In da Kamer was de volgende vraag
gesteld aan den minister van financien
Onlangs werd een afvaardiging van
den Belgischsn Duivenbond, vergezeld
door vertegenwoordigers bchoorenda
tot de onderscheidene groepen van de
Kamer, ontvangen doer dan heer Mi
nister van financiën om hem de billijke
eiüchen van de duivenliefhsbbers voor
to leggen.
Onder deze is voornamelijk de intrek
king van de buitengewone taxe in 1925
ingesteld cp do wedstrijden en die 3 en
5 t.h. bedraagt van ds behaalde prijzen
taxe die docr de duivsnliefhebbers
vaderlandslievend werd aangenomen
mot het dool bij te dragen tot het her
stel van onzen munttoestand.
Zru de heer Minister ons willen zeg
gen of de wenschen van den Belgischen
Duivenbond ter studie werden gelegd
eh of de afschaffing van de gezegde taxe
begrepen is in do ontlastingen van
belastingen, die voor het jaar 1930
worden onderzocht.
Antwoord Zooals daarop gewezen
wordt in de mem aria van toelichting
van de wet van 31 December 1925. heeft
de evenredige tuxe van 3, 4 of 5 t.h. op
de prijzen voor doel meer in het bij
zonder de beroepsspelers te treffen,
waarvoor de tfuiveniiefnobberij slechts
een winstgevend vak is en die met dat
doel, hooge sommen inzetten op slim
uitgelezen duiven, wat hen de moge
lijkheid verschaft, nagenoeg met zeker
heid ds door kleine liefhebbers gewaag
de inzetgelden op te strijken.
Er valt niet aan te denken om het
even welke ontlasting toe te staan ten
voordeelo dezer beroepsspelers die
sommige maatschappijen zelfs in hun
ne prijskampen uitsluiten.
Doch er is dus een studie aan den
gang die voor doel heeft
1) Het maximum te verhoogen van
de prijzen die van de taxe vrijgesteld
zijn
2) De boekhouding, aan de maat
schappijen voor de heffing dezer laat
ste opgelegd te .vereenvoudigen, mits
nochtans de belasting betreffende de
prijzen van gemiddeld belang te ver
minderen, bijvoorbeeld door de vast
stelling van een eenig bedrag dat zou
toegepast worden cp al de prijzen
boven het voormelde maximum na
aftrek van een som gelijk aan dit
maximum;
3) Ds prijzen, buiten die in spaci8,
behaald in do duiven prijskampen met
menschlievend doel, van de taxe vrij
te stellen.
Eminentie^
In de alcrehceJc verwarring en tegen
over liet .«roeiende misbruik dat wordt
gemaakt van Bisschoppelijke brieven,
en nu weer van verklaringen, onlangs
naar liet schijnt door Uwe Emi-
néiiéntie te Morkelen afgelegd, om on-
ze partij de Katholieke
Volkspartij (KY.Y. als
Wat uwe Eminentie ons zou kunnen
verwijten is de scheuring in dc Katho
lieke Partij. Dat, betreuren wi j evenzeer
als Uwe Eminentie.- Maar daarin zijn
anderen ons voorgegaan. Bij vorige
verkiezingen traden in véle arrondisse
menten scheurlijsten op \an Franse he
Nationalisten. Die werden toen niet al
leen niet afgekeurd, maar zelfs ge
steund, ook door de kerkelijke, overheid,
die liet. afkondigen dat er twee katho
lieke lijsten waren.. Dc Katholieke Par
tij zorgc er voor dat. hare kandidaten
.werkelijk het Vlaamsch volk als zooda-
laamscte: njp, vertegenwoordigen cu er zou nooit
veroordeelt*scheuring ontstaan. Trouwens, wij
voor te stellen, nemen wij do eerbiedige; meen en daardoor de Katholieke Partij
vrijheid ons rechtstreeks lot Uwe kmi-
nenlic te wenden.
hiel. te benadeeien. Bij vorige kiezmg
werd aldus een katholiek meer gekozen
en werd de. kiczing van een socialist
belet.
Wij gaan ook niet samen met, onge-
loovig.cn op een onbepaald afgelegd
programma. Wij hebben en behouden
ons eigen programma van de Katholie
ke Vlaamsche Volkspartij. Alleen ujl
takliek koppelen wij .met andere lijsten,
die ons hun ccrewoord hebben beloofd
ij nooit iels. te doen Legen den godsdienst.
Wij verlangen in deze zaak volledige
klaarheid. Wij wenschen te weten wat
wij in geweten mogen doen en laten
moeten. Wij zijn allen overtuigde ka
tholieken. niet hart en ziel gc-koelit aan
de kerk en aan de Kerkelijke Overheid.
Wij wenschen den Godsdienst steeds te
verdedigen naar onze beste Jn aoblen.
Zoo ware het ons uiterst pijnlijk, me
het Gezag oiucr Geestelijke ov^rkec
m bol sing te komen of onder hare ver- j En nog onlangs verklaarde do niet-ka-
oordeeiing te staan. Er moet ook een Uvolieko Denière Heure-» dat in con
Stemt met voor scheurlijsten
die door onze Geestelijke Over
heid, afgekeurd worden, luistert
naar hunne stem, en werkt mede
aan den triomf van het Katholiek
Verbond.
einde komen aan het misbruik dat Ie
gonover ons. van den Godsdienst ge
maakt wordt; een praktijk die Ptfü:
Leo XTII ten strengste heeft gelaakt
«Ecclesiam ad partes trahei e, vel om-
nine adjutriccm veile ad cos. quibuseum
contenditur superandos, Iiominum est
intemperanter religione abutentium
Om ons hunne politieke tegenstrevers
des te gemakkelijker te overwinnen,
wordt juist op zulke wijze le werk ge
gaan.
Wij kunnen niet aannemen dat Hun
ne Hoogwaardigheden ooit alle
viaamsch-Naticnalismc hebben willen
veroordceien. Nationalisme- is toch
niets anders dan de leer en dc actie om
dc rechten van eeu volk op eigen cul-
turcclc zelfstandige ontwikkeling te
te handhaven. Dit Nationalisme werd
nog voor enkele jaren, wij ineencn in
1926 door Paus .Pius XI uitdrukkelijk
goedgekeurd, en tegen de onbesuisde
vaderlandsliefde van sommige Miss ion-
narissen verdedigd. «Nooit, verklaarde
de Paus, mogen dc Missionnarissen den
,ndruk wekken, bij dc volkeren waar
zij arbeiden, dat dc Godsdienst een be
letsel is om hun eigen volksaard en al
les. wat met dien volksaard in verband
staat le handhaven. De Godsdienst
toch erkent alle zoo primaire gevoelens
van hei mensehelijk hart als is de ge
hechtheid aan eigen volksaard. Dc Kerk
is juist katholiek, omdat zij aldus all
nationaliteiten, dat is allen volksaard
eerbiedigt omdat dc Godsdienst nooit
tegen de handhaving van eigen volks
aard mag gebruikt worden. De Zende
lingen moeten gedenken, sprak de Paus
dat zij uitgezonden zijn door Christus,
niet door de Staaf: dat zij het woord
moeten verkondigen v;\n Christus, niet
van den staatsoverste».
Zoo is het we! zeker dat Hunne Hoog
waardigheden nooit gedoelden alle Na
tionalisme te veroordeelden. Maar te
gen ons s.telt men liet; voor alsof alloI
Vlaamsch Nationalisme veroordeeld is.
Men zegt men een age uitdrukking
Het Vlaamsch Nationalisme werd ver
oordeeld. Onze tegenstrevers hebben al
len baal bij de vaagheid en stichten al-
de grootste verwarring. Daarom
verlangen wij la welen: of liunue Hoog
waardigheden meer bedoelden te 'ver
oordceien dan wat. in hun brief ver
klaard werd Het extremistisch natio
nalisme dat mol. miskenning van alle
Tczag naar hd uiterste streeft., dit is.
naar do onwettige verdeeling van Bel-
fessinonecle vragen dc Nationalisten
altijd stemmen met dc rechterzijde.
lief. ware, ons zoor aangenaam. Emi
nentie, eens klaar en ditfdclijk Ie ver
nomen dus wat eigenlijk verboden is
Dat zou rust brengen aan gewetens eb.
zou een einde stellen aan liet. zeer er
gerlijk en zeer schadelijk misbruik da;
van den godsdienst wordt gemaakt. Zoo
Uwe Eminentie het verlangt zijn wij'
bereid ccnige nummers van ons bind
«Dc Nieuwe Kdmpon» te zenden, waarin
geheel ons programma en den geest
waarin wij strijden wordt uiteengezet.
Inlussehen bieden wij Uwe Eminen
tie do gevoelens aan van onzen dieper,
eerbied en van al onze gehechtheid aan
dc katholieke zaak.
N°4
Dan wenschen wij te verklaren dat
wij geen reyolutionnairen zijn wi.i
strijden, ja, wel voor ons politiek ca
godsdienstig ideaal, maar langs wolli
ge wegen; door kiezingen, door parle
mentaire actie, door overtuiging. Wij
De Katholieke Vlaamsche Volkspartij
Arr. Turnhout.
De Voorzitter,
(GelA J. VAN MTEflLÖ-PROOST.
De Politieke Vertegenwoordiger»
(Gel.), Th. DEB AKKER»
Mechclen. den 18 Mei 1929.
Mijnheercn,
Ik heb uw brief van gis.teren goed
ontvanger., ik dank u voor de gelegen
heid welke gij mij aanbiedt, om nog
maals mijn oordeci nopens T Vlaamsch
Nationalisme klaar uiteen te zeiten.
Gij wensrht <c weten, zegt gij, wat
gij m geweten moogt doen en moet la
ten: war.it als overtuigde katholieken,
beweert rij met hart en zie» nan dc Kerk
cn aati de kerkelijke overheid gehecht
te zijn. Indien he'. zoo is, beschouw >k
het ais mijn plicht u te woord te staan,
alhoewel er. meen ik, aan klaarhoiu
over de bisschoppelijke uitspraken niets
ontbreekt. Ik vertrouw er dan ook op,
dat gij mijn antwoord zuil aanvaarden
als. komend uit lvct diepe bewustzijn
mijner herderlijke verantwoordelijk
heid.
Laten we, eerst cn vooral, allo bedrog
van woorden ter zijde stellen. Dat do
Kerk zich niet mengen mag in zuiver-
nolifcleken partij strijd waarvoor gij
een woord van Leo XIII aanhaalt be
hoeft wel geen betoog. En juist daarom,
mag dc kerkelijke overheid gcene par
tij kiezen, als er twee of meer uitgc-
«AvoUcn katholieke lijsten, die over on-
cn verdeeld zijn, te-
miskennen geen gezag, vooral niet liet dcrgesehikto helap.
kerkelijke En juist daarom wenden wij gene ver elkander k.-men te wlaau ^Docli
ons tot Uwe Eminentie. Onze actie gaat 'Uj zou aan hare hoog.-uc .zopdino t-
rechtstreeks, naar de culturccle zelf- kort Idijvcn. indien zijnuT.Toll p «n
standigheid en vrijmaking van Vlaan- ook on zoogezegde politiek lorre ',.L
b- - o .;pyan CI. godsdienstige zedelijke, geestelijke
deren. Is die mogelijk in hel kader
België, dos te beter»
belangen op 't spel zijn;
Dat dc Kerk niet allo nationalism*
veroordeelt, in dezen zin dat hare wer
king niet ingaat legen den eigen volks
aard hare gcloovigen, maar dezen inte
gendeel-eerbiedigt en tracht Ie handha
ven. is ook volkomen waar. Heel dc ge
schiedenis der Kerk is daar om dat
be wij zon, en T is oprecht niet noodig
op het gezag van Z. II. Paus Pius Xfc
beroep te doen. Doch ik vraag wie
hier leu lande gebruikt den godsdienst
tegen - de handhaving van eigen volks
aard? Als liet Vlaamsch volk zoo goed
ziju eigen aard bewaard heeft, ondanks
alle invloeden die de lijden hebben mee
gebracht. dan is dit grootendcels le
danken aan dc katholieke Vlaamsche
geestelijkheid.
Het Vlaamsch Nationalisme, gelijk
hol zich feitelijk voordoet, is heel wat
anders. Ik neem het voor wat lvct prak
tisch is, zooals het namelijk voorkomt
in dc herhaalde verklaringen van zijn
leiders, in zijn dag- en weekbladen, en
niet minder in zijn daden en handelin
gen. En alzoo. ondanks dc menigvul
dige verdeeldheden en twisten die er
in zijn schoot Iieersehen, komt het
voor als eeu geheel, dat bezield is met
een rcvolutionhaircn geest, dat gericht
is legen België cn al wat Belgisch luidt;
dat de wettige burgerlijke overheid
miskent en veracht; dat het bisschop
pelijk gezag ondermijnt en verloochent,
orndat bet zoogezegd in dienst staal van
België; dat"strijdt tegen onze groote ka
tholieke sociale instellingen, ten bate
onzer cbristeue werklieden en boeren
op bet woord van Leo XIII in 't leven
geroepen; dat samengaat, op een vcr-
ïiielingsprogramina, met de vijanden
van Kerk en land en maatschappij; zon
der nog tc spreken van den openlijken
strijd dien het voert legen onze vcr-
dicnstvolie katholieke partij, die, we
gens de historische omstandigheden
hier tc lande, het eenigc.bolwerk is cn
blijft onzer godsdienstige rechten cn
belangen Dat allés, zég ik. ziet en leest
cn hoort iedereen die oogen cn ooren
heeft. - -
Als gij mij dan komt verklaren dat
gij toch geen rcvolutionnaircn zijl; dat
gij geen gezag miskent, vooral niet het
kerkelijk; dat het laster is, wanneer men
li voorstelt pis wildot gij België kapot;
dat gij enkel afgescheurde katholieken
zijl, zooais cr anderen in vorige verkie
zingen geweest zijn; dat gij alleen uit
takliek met ongcloovigon koppelt; dan
moe! ik er op wijzen dat degenen met
wie gij .aangespannen zijl, dat de lei
ders dor partij waaraan ge toebehoort,
dat hij inzonderheid dien ge in ouzo
Kempen rondleidt cn ophemelt als. uw
hekl en uw lvoofd, door hunne schrif
ten. doör hunne redevoeringen, door al
hunne daden, uwe woorden tc niet
doen. Hoe kunt gij dus houden staan
dat de zoogezegde Katholieke Vlaamscho
Volkspartij in do Kempen die noodlot
tige én verderfelijke strekkingen niet
goedkeurt en aankleeft
Om al dc bovenstaande redens
en er zijn er nog andere hebben do
Belgische bisschoppen herhaaldelijk
hun oordeci over de Vlaamsch-nationa-
iistischë beweging uitgesproken. Sinds
zij gezamcntlijk in 1925 het Vlaamsch
Nationalisme hebben veroordeeld, zijn
er drie nieuwe bisschoppen aangesteld,
en deze hebben in geweten dezelfde
houding aangenomen: indien het bis
schoppelijk gezag iets waarde heeft,
an is liet voorzeker in deze aangele-
mheid. Dat alles heb ik gezegd lot dc
er Eerwaarde Ilceren Dekens, op hun
iaarlijkscho vergadering van I Mei 1.1.,
met dc opdracht liet bekend te maken.
Wat u betreft, Mijnhcèren. diep be-»
treur ik, en als. bisschop belast 'met do
hoogste belangen, en als geboren Kcm-
lenaar wien mijn geboortestreek zoo
ief blijft, dat gij. overtuigde katholie
ken als gij zijt.. bewust of onbewust ons
duurbaar Kcinpisch volk op den dool
weg tracht tc brengen. ÏTwe verantwoor
delijkheid is zwaar tegenover God cn.
tegenover uw volk. Indien de godsdienst
le lijden heeft in dc verwarring door
liet Vlaamsch Nationalisme teweeg ge
bracht dan ligt dit voorzeker niet aan
de kerkelijke overheid, maar liet komt
voort uit dc verderfelijke gedachten en
daden dier partij zelve.
Gelieft tc gelooven, Mijnheercn. dat
ik dit alles zonder opgewondenheid,
maar niet zonder innige droefheid neer
schrijf.
Ik bid God dat Hij u verlichte cn tot
andere gevoelens brenge, en ik groet
u met. oprechte betuiging van christe
lijke liefde.
Aartsbisschop van M'oclicleju
