M
Bank veer Oost-VIaanderen
Donderdag
Octob. 19S9
I)e Paus en de Missies
Ontslag van het
Kabinet Briand
Kroonprins Humberto
te Brussel
Het gewijzigd
Kabinet Jaspar
De Duitsche
Luchtreus Dox i
Kerkstraat, 9 an 21, Aalst. Telefoon 114.
XXXe J AAK GANG NUMMER 247
DAGBLAD 20 Centtomon Uitgever J. Van Nuffel-De Genclt.
H. Raphaël
ZonopG,2GZonaf4,43
L. K. 25 N. M. 1
Publiciteit buiten het Arrondissement
CH
(Vervolg,)
De grootste verwachtingen koester
de hij van gewoon katoenen naaiga
ren: Hij gevoelde dat dit een draad
zou goven van goede almetingen, in
dien het gemakkelijk vorkoold kon
worden. Hij hoog een kort stukje in
don vorm van een haarpen en plaatste
het in een nikkelen vorm, om het vijf
uur lang in een oventje te verkolen.
Maar het werk kwam pas, toen de
draad uit het oventje kwam en de
vorm moest worden gehaalden in het
glas Worden ingesmolten. Van een
geheele klos garen verkrijgen zij
(Edison en zijn helper Bathcelor) ein
delijk eon stukjo gecarboniseord ga
ren, dat niet afbrak. Drie keer mis
lukte toon nog het insmelten. Zij
begonnen weer van voren af aan en
eindelijk kregen ze een kooldraad in
het glazen ballonnetje. Het peertje
werd luchtledig gemaakt, de stroom
ingeschakeld en toon zagen ze waar
ze zoo lang naar verlangd hadden: de
olectrisehe gloeilamp Dat was op
22 October 1879. De lamp bleef
doorbranden onder de oogen van
Edison en Batchelor gedurende den
goheelen nacht, den geheelen dag en
nog een stuk van den volgenden
nacht, 40 uren lang. Dat had nog
niemand bereikt en de kooldraad had
zijn plaats in de geschiedenis der
grooto uitvindingen gekregen:
Na den katoenen draad volgde het
gebruik van papier en vezels van
bristol board (glad karton) als de
meest bruikbare substantie voor do
koollampeu waarmede hij zijn eigen
laboratorium en do geheele omgeving
verlichtte,
Hierna werd do electrisclie gloei
lamp nog meermalen verbeterd her
inneren wij aan het aanvangen der
oude kooldraad filamonten door ge-
spiraliseerde wolframdraden met zeer
geringen afstand tusschon de spiraal
windingen en verder aan de vulling
van den ballon met oen chemische
weinig actief gas,waarvoor oorspron
kelijk stikstof werd genomen dat na»
derhand vervangen werd door het
minder warmto-onltrekkendo argon;
En wanneer nu da lampen voor
lichtsterkte algeheels voldoening ga
ven, besloten de verlichtingkundigen
ook kwalitatief betore resultaten te
bekomen. Zachter licht werd vorkre
gen met de gematteerde en melkgla-
zen of argentalampen, alsmede door
het plaatsen van de te schitterende
lichtbronnen in z.g. diffusors of licht-
uitstrcomende toestellen.
Toch bleek weldra dat ter eenvou-
diging van de steeds talrijkere mo
dellen, een standaard-type zeer wen-
schelijk werd, dat allo hoofdeigen
schappen zou bezitten der op elkaar
volgende exemplaren.
Daarom werd dan ook door de lam
pen-nijverheid een werkelijk vol
maakt type bedacht, do Philips
Arl'ita, standaard lamp, wier ken
merken zijn binnen mateering, be
studeerde vorm, harmonisch aanzien
bij alle omgevingen passend,maximum
lichtsterkte,
Zoodu3 in zake verlichtingkunde,
zooniet het laatste stadium bereikt is
bet beste van beden kan immers
bot minder goede vanmorgen worden
diont toch erkend dat Edison's
uitvinding in den loop van 50 jaar
een hoogtepunt heeft bereikt. Da ge
niale grijsaard,die nadriokwart eeuw
noesten arbeid nog steeds op de bros
staat, ter verovering van natuurge
heimen, ter voltooiing van herhaalde
technische wondoren, hij zal met
vreugde de op elkaar volgende vor
deringen beslatigd hebben'van al wie
met de uitvinding van de gloeilamp
als vertrekpunt, den goeden strijd
hoeft gevoerd voor meer en beter
licht
AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel
Rue de Richelieu, Parijs Breams Buildings, 6, Londres, E. C. 4,
Edison's bijdrage tot de Radio
Met betrekking tot bet 50jarig jubi
leum van het licht is het interesant te
herinneren dat Edison ook op Radio
gebied beeft meegewerkt.
Als Edison in 1875 van zijn «ethe
rische krachten» waarover hij sprak,
had toogepast, zoo zou hij radio heb
ben kunnen scheppen zooals hij licht
schiep. Vier jaar voor hij de gloei
lamp ontdekte, had hij een totnogtoe
onbekend verschijnsel later als elec
trisclie golven erkend.
Gedurende eenigen tijd, aanzagen
de geleerden do etherische golvingen
met spot.
Do bemanning die Edison moest
vindon was hen zoo vreemd als hot
verschijnsel, dat hij wou beschrijven.
Weldra gebruikten personen als lord
Kelvin die uitdrukking toch, en 12
jaar na do ontdekking diende deze
reeds tot basis voor de draadlooze
talegrafie.
Om verschillende redens, die Edi
son zelf niet kan verklaren, was hij
niet bewust hit geheim te bezitten
voor draadlooze telegrafie, en richtte
hij zijn onderzoekeu een andoren kant
uit.
Dit onderwerp, zooals verscheide
ne proefnemingen hei bewijzen, had
nochtans lang zijn belangstelling
gaande gebonden.
Gedurende zijn navorsehingon voor
telegrafie, bad hij een verbindings
systeem uitgedacht, dat door de Erec
Railroad word toegepast. Bij vroege
re proefnemingen in Menlo Park bad
bij gebruik gemaakt van vliegers (ha
zewinden) en was er zoodoende in
gelukt tot op 2 1/2 Engeiscbe mijlen
berichten over te brengen. Zijn eer
ste proeven voor mededeelingen door
de lucht was tusscben twee varende
schepen óp zoo.
Etherische kracht was echter
niet Edison's eenige bijdrage tot de
Radio. Een jaar nadat bij dit ver
schijnsel bad waargenomen, ontdek
te bij den teleloon-hoorn.
Dit maakte niet alleen den tolefoon
commercieel bruikbaar, doch even
eens de miltrofoon, die werd genaamd
de glorievolle telefoonhoorn.
Zonder dit zoudon de radiostations
onbruikbaar wordon.
In 1883 bracht de uitvinder een
ander (ondamenteele bijdrage tot do
radio, door bet vinden van wat sedert
genaamd werd 'Edison olfokt Het
patent n. 307.331 werd hem hiervoor
nd.
't Was gedurende zijn proefne
mingen voor de gloeilamp, dat hij
bemerkte dat, wanneer een koude
plaat bij den gloeienden draad van
een gloeilamp werd gebracht en deze
plaat verbonden werd aan de positie
ve zijdo van den draad, een eloctri-
sche stroom ontstond van den draad
naar do plaat. Wanneer de plaat met
de negatieve zijde werd verbonden
ontstond er geen stroom.
Met andere woorden do plaat moest
positief zijn ten opzichte van eon deel
van den draad. Hat «Edison Elfekt»
is inderdaad een kleine gelijkrichter
van wisselstroom,
Alhoewel het «Edison effect» sinds
jaren bekend was aan de scheikundi
gen, werd er geen commercieel ge
bruik van gemaakt totdat Fleming
in f901, het toepaste als detector,
gelijkrichter van den stroom. Zijn
patent werd alsFlemingschaal (valve)
bekend. Sinds de Forest er een derde
element bjjbracht, zijn er geen ande
re verandoringen aan geschied.
In 1883 werd het Edison effekt
vortoont op oen lichttententoonstel-
te Philadelphia, 't Belang van deze
vondst kan geschat wordon als man
rekent, dat de jaarljjksche grosso op
brengst (detail prijzen) van de lampon
en sots die liet toepassen, 600,000.000
dollar is. De verkoop van tubes en
sets bedraagt per jaar 250.000.000
stuks. Da industris telt 100,000 be-
dieudoq en voor 200.000,000 salaris.
In de «Osserfvaitore Romano» is een
artikel verschenen over do bezorgdheid
van Z. H. Pius XI ten opzifolite der
missies. De H. Vaidier waagt aan al de
'katholieken o'm onder rijn leiding volor
den triomf der missies te wenken met
een ontem'baron wil. Ben vergelijking
Wordt igemaaikt tusschen do nederige
hulpbronnen der Ikalholieke missies on
do r-eusachtigo bedragen waarover d'e
protestanten beschikken. In 1928 bij
voorbeeld moesten de katholieke (mis
sies het. a'ellen mot ongeveer 160 mil
joen frank bestemd voor 41 bisschop
pen 222 apostolische viharissen, 94
apostolisch prefökton 12.712 priesters-,
30.756 kloosterzusters, 73.828 cate
chisten, enz. enz. Dat'izelfdo jaar be
schikten de .protestanten over 2 miljard
frank.
Filiaal der Algemeene Bankvereeni-
ging en Volksbank van Leuven.
Kapitaal en Reserve 235,000,000 fr.
ZETELS (Gent* St Baa/splaats, IS
Bonae, Abes'lstraat, 2
BIJHUIZEN DER STREEK:
Aalst Keizerlijk® Plaats.
Herzelo M&rkt
V/etteren Kerkstraat.
Sottegem Kasteelstraat.
SeheldGwindeka Dorp.
BIJKANTOREN:
BurstDenderleeuw, Hillegem
Kerekxken, Lede, Meire, Moorsel,
St Lievens-Essehe, St Lievens-Hau-
them.
Alle Bank- en Beursverrichtingen
aan de beste voorwaarden. Stipte
C'eheimhcuding Volkomen zeker*
heid. 1826
In minderheid gesteld met 288 stem
men tegen 277.
Gisteren Dinsdag was het de herope
ning der Fransche Kamers on mormand
verwachtte zich er aa!n de groette ge
beurtenis, die zich, op het einde deu'
eerste zitting, ging voordoen, namelijk
de ontslaggoving dor ministers die in
minderheid weiden gestold.
Het begin der eorell'e zflting was kalm
zelfs kalmer als 'gewoonte. Als de eerste
minister in de -?na)l binnonlkomt, is deize
nog ledig en slechts langzaam worden
de zetels bezet.
Oun 15 u. 10 wordt dó zitting ge
opend door M. Feirnaud Buisson, on-
gjcfvecir 400 woil'ldsveatbc^eniwoordiigers
zij n togen,woordiig.
M. Buisson gaf lozing der wagen
voor interpdllaliiie binst heb verlof o.p
het bureel dor Ivaimcr. meealgdLogd.
■M. Briand, van op de tribuun doet
de openingsrede en versohaft inlichtin
gen over hdt plan diat de itegeejring zich
voorstelt. Hij vraagt aau de Kamer dat
do onder wagingen nopens de oonferon-,
tie van Don Iiaag on do Rijn ontzetting'
zouden worden verdaagd.
M. Blum «antwooidit dat zijne vrien
den die ondervraging niet ap stiaamden
voot eischen.
M. Montigny (radikaal^ociaJist) weet
fwel dat liöt finantieel debat belangrijk
is cn niet mag wordon uitgesteld, hij
•wil nochtans ,odk niet dat de buitenland-
scho politiek vcmvaairioiosd worde en
vraagt dat de twee terzdlveriajid worden
besproken. Indien hot nood.ig is -zal men
buitengewone rittingen hauidctn.
Hij besluit met te zeggen diat Irij
zijn vertrouwen aan de niegeering niet
kan schenken.
M. Blum stelt voor de bespreking
der in terpol-latic6 Dinsdag tie 'beginnen.
M. Montigny stélt 'als datum voor
don 15 November en M. Blum sluit
zidh bij dit voorstel aan.
M. 'Briand weigert hot voorstel aan
te nemen on vraagt de vertroujwing-
stemming.
Hot voorstel Montigny wordt aange
nomen mie'b 288 stemmen togen 277.
De communisten, socialisten en de
meeaten der radikaial socialisten stem
men tegen do regeering).
Na de stemming staan de ministers
recht cn verlaten de zittingszaal,
In het ElyseiOm
Nadalt M. Briand, mat al zijne mi-
n-btore, de zittingzaal had verlaten, be
gaf hij zich naar hei Elysaum om aan
den President^ dor Republiek het ont-
dag van bet- Kabinet aan te bisdom. 1
M. Doimic-rge heeft hat ontslag aan
genomen.
Do ministers verlieten het Elyseumi
om 19 u. 45, wijl M. Briand een niéuw
onderhoud had nrdt ïjen president.
Heden morgen om 9 ure is Kroon
prins Humberto in die Nooiidstatio te
Brussel aangekomen. Hét is niu offi
cieel bekend dat hij de reis ondernam,
om persoonlijk do hand van onze ge
liefde prinses, Marie-Jlosé, aan hare ko
ninklijke ouders te vragen.
In de Noordstatie werd de prins ver-
wdlkömid door don Koning. Prins Leo
pold en Prins Klard vergezeÜJdlen den
Koning.
In de statie heersohte natuurlijk
drukte, daar do aankomst van den
Kroonprins voor niemand een geheten
was. De reizigers in de statie werden op
afstand gehouden, wat nochtans niot
belette dat rij prins Hismlbarto geest
driftig toejuichten.
Het gevolg van don Italiaanschen
kroonprins bestond uit den divisie-ge
neraal Amhrogio Clerici, Gerst-en Stafof
ficier, majoor Tullio Boyera, ordion-
jmancie-offiicder-jgrootolffiieieir doktor
Adolfo Villa; grootoff icier Mario (Nar
dil,, sakrotaris; M. Orasbe Maaza, kwes
ter; en don Maiio Cf to Pil oma ri na, van
liet prinselijk huis der Biteifcto.
Onmidedellijk na de aankomst cn
na de welkom groeten verlieten de lioo-
ge bezoekers de statie. Op hot R-ogijers-
plein, stond olok oen groette menigte
die hare geestdrift lucht gaf. Aan de
hotels op hert, pfedn wapperden do Bel
gische cn l'taliaanpohe vlaggen.
Aan den ingang der static, stonden
de liofautos gereed die den Koning,
don Prins en rijn gevolg naar Laeken
voordien waar een famijiieontbijt piaaits
had.
Heden avond zal in het KoninMijik
Paleis nog een familiediiner gegeven
worden. Morgen Donderdag zal de of-
fioiööle bekendmaking gdsdhii'aden (dier
verloving van H. K. H. PrinSes Mario-
José met Z.K.H. Prijns Humibertlo. /Die
dag is, ziopals reeds gezegd, de verjaar
dag van hét huwelijk van den Koning
en de Koningin van Italië.
Na de ofliicdeale beteenldfrnaking der
verloving zal het bézodk van Prins
Humberto een meer officieel 'karakter
hebben. De eerste wenk van den Prins
zal oen groet zijn a$n den Onbekenden
Belgischen soldaat bij de Kongreékokm
waar hij bloemen zal neerleggen. Do
krijgseer zal hem aldaar (bewezen
worden door 'twee detachementen vjan
het 9e linieregiment onder de bevelen
van kölonol Wilbier.
Den zelfden dag zal in 'hét paleis
van Brussel een galadiner gegeven
woaiden. Vrijdag zullen de verloofden
ten etadhuize wérden ontlvanlgon en 's
avonds zal Prins Honmbeifto idle hoofd
stad van Belgiie verlaten om naar zijn
land terug te koeren.
Het Belgisch volk, zoo innig gjehcdht
aan het Vorsten huis, cui dat zijne
prinsan cn inzondoriijk Prinses Marie-
Joeé zoo lief heeft, verheugt zidh aver
de groote gebeurtenis van heden.
Wij kennen Prinfe Hutoberto, ia!s
voorbeeld van christelijke en burger-
lijlke deugden en van onze prinses mag
hetzelfde gejzegd weird|em. (Ledeileèn
vormt dus de vurigste wienscihen voor
'het geluk der twee Koningdkdn'dica^en
en iedereen zal büd'den opidat de zego-
ningen van den lieer overvloedig over
hen zouden nederdalen.
-vV-
De nieuwe ministers leggen den eed af.
Do niouwe ministers liabbon Dins
dag morgen ton 11 ure, in bot Paleis
van Brussel den eed afgelegd in ban
den des Konings.
ÏMM. Tsohoffen, Van Carsvogbom en
Fortliomme worden den ViorA voorgo-
steld door ridder de Patoul, (kanselier
van het Hof.
Dc overdracht der machten
De overdracht dei' madhton hooft
Dinsdag met het gdbrnilkölijk coremo,
niaal plaats gehad in hot ministerie
van kolonies, binnenlandsohc raken on
openbare werken.
Protest uit Antwerpen
Onder voorzilicrsobap van M. Boel-
de, hebben de übernle volOrsvertogon-
wöordigers van Antwerpen eeire vor-
gadeaing gehouden voor onderaodk
der samenstelling van het niaaw mi
nisterie, dat geen enikdl Antwerpenaar
telt. 'Een dagorde werd aan M. Jaspa
gezonden, betreurend' dat de stad Ante
wei-pen, een der voornaamste aanters
van het land, in het niouw juiuistej'io
.SASt yerte^epwooi^igd is.
VliegmacJbicn, met 169 passagiers aait
boord.
Welgelukte proefvlucht
te Friedrichshafen
Een vliegmachien logt een tocht af
met 169 passagiers aan boord Kan
men zidh zoo iets indenken Bezwaar
lijks, (alleszins I En niettemin is het
echt en waar. Do Duitsohers hebben
ons met dit wonderbaar luchttransport
begiftigd. In zake bestuurbare ballons
lichter dan de luclit, met hunne helium
en gazmlling, zou ons dalt geenszins
hebben verwonderd, <Iarili dat zoo iets
wordt verwezenlijkt door het vliegma
chien, zwaarder dan 'de ludht, grenst
aan hdt wonderbare.
Dit reusachtig! transpoiillwatervlieg
tuig', de jDuitsdli «Dox», ui!tgovonden
door Dr Dornier, en gebouwd op do
timmerwerven van het Gonstanzam'eor,,
te Frièdrichshiafen, is oen luchtikruiser,
voorzien van twaalf motors van 525
paardenkracht elk, dus samen 6,300
paaarienfcraciht. Het ^i,s inlgerkht rils
eeno comforliaibelo pallvctiboot, mét mo
torskamer, person edik abiens passagiers-
lokalen, -rustplaats, rbökzaal edteaal,
en. Het is waarlijk een wonder der
moderne techniek, on opent vpor do
ludifcvaart oen horizont zonder einde.
Do «Dox» werd Maandag uit zijno
bergplaats van Friedridishafen gbliaald
en .op het Conéijmzameer te water ge
laten 150 passagiers en 19 leden der
bemanning, dus 169 personen, namen
plaats aan booad, en weldra werden de
twaalf motüite in 'werking gebracht.
Do meei'teabels werd los gemaaikt en
hét reusachtig gevaiarte gleed over do
watervlakte, Mom in de ludht ©n be
reikte alras 200 mot-ere hoogte, mdfc
eone snelheid van 175 kilomatens por
uur. Aldus vloog het maicthien 60 mij
len ver in de richting van do Zwitser-
scho grens en keerde dan naiair zijno
oanleghaven terug, waar het behouden
neerdaalde.
Een Amerikaa-nsoh dagbladschrijver,
die als passagier de treis heeft meege
maakt, veihaalt 'dlaze als vdlgjt
«Dajar Dr Dornier bij hoogdringend*
heid naar Munclien geroepen was, ge
lastte hij zijn broeder met de gp'roef-
vluoht voor te ritten. Het mac'hien,
volledig uitgerust mot zijne 19 luöht-
matrozen, mot volle lading maphlbe on
Glie voor de 12 motors met allo benoo-
diigdheden vöor 'db 150 pasga(giers, wefd
Maandag morgeai te water gal alten. Iva-
pitein Wagner, de be vel voerder, gaf
ton 10 ure het sein der afreis. Dé
liwaialf motors salioten i,n weikin-g eu
het maohien irieed wqg. Na oene wa-
tervaart van 50 sokonden, Mom do
«Dox» in de hoogte, en boordlo met
eene snelheid van 160 kilometers per
uur de ludht in. Wij zweefden boven
do timmorwen-cn, klommen op 210
meters hoogte en vlogen naar de Zw
stsrsche grens mot eene snelheid, van
Man 175 kilomciters per uur.
De passagiers voefliden zich behaag-
hjk thuis aan boord van dit luchtschip
Het waren al'len emir,en luchtreizigers.
Een tachtigtal zaten lokker in lederen
olubzetdLs van het salonan'd|ere vertoef
den in cl© rookzaal; and ore deden zidh
ia de eetzaal te beste .aan het buffGt.
iSlcchts twee mekanidkers waren
V:'n dienst bij do twaallf motors die in
I dom geplaatst zijn op het defk boven
do vleugels. AMes gi,ng wd aan-boord.
De proef'Mluch't gdukto naar wensch.
Wij li oefdon ze dus niet verder voorfc
te zetien daiair het doel der vlucht niet
verder reikte dan eon 'beperkten preef-
todht. Van aan de Zwitsersche grena
keerden wii naar Friedrichshafen te-,
rug en daalden er bahouden op 't Con^
stanzaHneer neder.
~Naar Amerika
In de bevoégdo middens te Fried*
riahshaf.en wordt .bevestigd dat dé
«Dox» in de aanstaanldo Lente don
Oceaan tocht maai' Amerika zal ouder*
nomen,
Nog straffer I
In Engeland heeft men met Spart*
nimg don proeftocht van do «Dox» ge*
volgd wat wel te begrijpen is als men
weet dat daar op do timmerwerven van.
Sh ort-'R ochostcir dé ib.auw gjaiat aange*
A:angen worden van een vliegmiadiijeii
dht neg rcusaélitiger zal zijn dan da
"Dox». De bouw zou voltooid zijn voor
feci eindo ym toiekoménd jaar.
