lijven, Halelaars,
51
Katholieken
Actie a.u.h.!
isnk veer üost-Vlaanrïergn
Vrijdag
Jan. 1950
De Crisis in Spanje
Rond. het Parlement
Reusachtige brand
te Koehelberg
De Verwoesting
van Dinant
De Heldenmoed
van een Missionaris
Eier uitvoer
Kerk afgebrand
te Chicago
XXXIe JAARGANG NUMMER 26
Ksrkstraat, 9 en 21, Aalst. - Telefoon 114. DAGBLAD 2Q Centiomea Uitgever J. Van Nuffel-De Oendt.
publiciteit luiten het Arrondissement AALST Agentschap Havo*', Adolf Maxlaan, 13, ie Brutset - Ru* de BicheUeu^PariJ, - Breams
H. Eudcxia
Zonop7,25Zonal4,44
E. K. 6 V. M. 13
Er zijn nog een milliard heidenen
ROND HET AFTREDEN VAN DEN
DICTATOR PRIMO DE RIVERA
Zoo gisteren gemeld, is Primo de
Rivera afgetreden en werd Berenguer,
Om bet christendom to helpsni^c minister van Oorlog, met de
verspreiden bascbikt de H.Kerk voor
bet oogenblik over 120,000 mannen,
vrouwen, ook de leekenbelpers inbe
grepen.
Do H. Vader verklaarde De ge
dachte, dat er nog een milliard bei
denen zijn, laat me geen rust
En gij wat zegt gij van een zoo
droef en beschamend feit? Gaan u de
belangen van bet Godsrijk op aarde
vrel voldoende ter harte? Bidt ge voel?
Doet ge verstervingen Communi
ceert ge Draagt ga op en woont ge
de H. Missen bij opdat Christus
Pvijk kome; helpt ge ook door stoffe-
lijko middelen, zooveel bet in uwe
macht ligt
Springt dus van thans af to peerd
en trekt de handen uit de mouwen om
mee te werken aan de bekeering en
verbetering van de volkeren der
aarde. De Paus vraagt de katholieke
leekenactie En wij moeten er aan
beantwoorden.
Satan heerscht in beschaafde lan
den Miljoenen kristenen lieten zich
terug kluisteren door de zonde en
keeren terug langs de helling der
stoffelijke beschaving tot het heiden*
dom.Gaan we meedoen mit den hoop
of het manscholijk opzicht in 't strij
den en werken voor de ziel onzer
broeders en zustors achteruit te du
wen. Alla vooruit gekomen Toont
wie ge zijt on doet gelden uwe katho
lieke actie on uwo kristene werking.
Do indringer moet verdrongen wor
den Wie helpt Christus moet heer-
schen Santau hoerscht in de Missie
landen
Miljoenen heidenen zuchten onder
hot slavenjuk van Satan, maar ook
voor bon hing Jesus bloedend te ster
ven aan zijn kruis. Die indringer
moet verdrongen worden! Wie helpt?
Allen moeten ice leekenapostels zijn
Maar gij Vlaamsche Jongen, wilt gij
een voorvechter zijn voor Christus
zaak. De zielennood vraagt steeds
goede priesters Licht moet gebracht
worden in de duisternissen van het
heidendom om heeling on zalving
vragen do zielewonden dor moderne
beschaving. Indien de stom van dion
woreldnood in u don apostel wakker
roept, geef gehoor aan die genade,
Jesus roept u, Hij vraagt uw leven,
uw geestdrift en uw talenten voor do
groote zaak op aarde zielen winnen
voor don hemel Vrees geen hinder
palen de Voorzienigheid waakt
Vlaamsche Jongen, voelt gij noch
lust, noch bekwaamheid tot de studio,
ook voor u is er plaats op het arbeid-
veld. Klooster en Missie hebben de
hulp noodig van offervaardige Broe
ders. Wie gij ook zijt, landman,
fabriekwerker, ambachtsman, zoo in
u het verlangen roert om Christus-
zaak te dienen, begraaf uw Roeping
niet onder de vrees voor moeilijk
heden. Denk niet te gauw dat gij niet
geschikt zijt. Gaf God u gezondheid
lust en liefde voor zijn zaak, schrijf
om inlichtingen aan den Overste van
't een of 't ander klooster.
Edelmoedige Meisjes, die Jesus ge
noeg bemint om ook Zijn apostels te
willen zijn, gij kunt door uw toewij
ding de goestelijke Moeders worden
van duizenden ongelukkigen. Uwe
gebeden, uw zelfverloochening en blij
geduld zijn soms de eenige middelen
om het achterdochtig en weerbarstige
gemoed der heidenen vatbaar te ma
ken voor Gods genade en 't werk van
den priester. Voelt gij bet verlangen
om met onze missionarissen mee te
gaan ter verovering ter zielen, ofwel
wilt gij bier in 't Vaderland door
zollheiligiog in eenzaamheid en gebed
den zegen des hemels afbidden over
de werkers in den z.elenoogst? Maakt
uw verlangen kenbaar aan de Z. E
Moeder Overste dor Passionislinen
Missionarissen te St-Joris-Weert of
aan eene andere kloosterzustersver-
eeniging I MARC,
ming van een nieuw kabinet belaist.
Een bericht d.d. 28 January ,via Pa
rijs uit Madrid, meldde nog dat de
Spaansc/he ministerraad bijeen is ge
komen, om over den toestand te be
raadslagen en dat Primo d'e Rivera
zich na afioop dier zitting naar den
koning heeft begeven, om hem het ont
slag van het heele kabinet aan te bie
den.
Aanvankelijk publiceerde het Spaan-
scihe officieuse Eabra-age.ntschap nog
een tegenspraak dezer z#g. «geruchten»
later echter brachten Havas en andere
agentschappen in dringende telegram
men de bevestiging van het ontslag
an den Spaansehe dictator.
De voortzetting van Primo's bewind
Men meldt uit Madrid 29 Januari
Tot nu toe is er nog geen enkele
aanwijziging waaruit men zou kunnen
opmaken, of de. nieuwe regeering wel
licht een voortzetting van Primio's be
wind in anderen vorm zal beteekenen,
dan wel of generaal Berenguer, die
ooriheen lot Romanones-partij hoor
de, zal trachten een grondwettlijk ka
binet te vormen.
De hertog van Alba heeft de porte
feuille van openbaar onderwijs aange
nomen.
Generaal Berenguer verklaarde dat
hij geen betoogingen, tegen de aftre
dende regceringsled.cn gericht, dulden
zal.
Het cabinet zou reeds Woensdag na
middag den eed af gelegd hebben. Be
censuur zal met de grootste strengheid
blijven toegepast worden en nieuwe
erkiezingen zullen vermoedelijk zonder
uitstel uitgeschreven worden.
Boodschap aan het Spaansehe voik
Generaal Primo de Rivera' heeft e.en
boodschap tot «het Spaajische volk ge
richt. Hij verklaart dat zijn gézond-
eidstoestand te wenschen overlaat en
dat hij rust noodig heeft.
Hij bedankt den Koning, het leger,
de pers en dc arbeidende klasse voor
den verleenden steun. Als. bij genezen
zal hij Spanje tot aan zijn dood
blijven dionen.
De loopbaan van den afgetreden
Dictator.
Generaal Fernando Primo de Rivera,
markies van Estclla, trad in het poli
tieke leven in 1907 als minister van
Oorlog in het kabinet Maura. Hij bleef
dit ambtwaarnern.cn tot in 1909.
Hij werd senator, staatsraad in 1916
voorzitter van den I-Ioogeren Oorlogs
raad in 1917, werd opnieuw minister
van oorlog in Juni van hetzelfde jaar
(kabinet Dato) en werd den 14 Octo
ber door de «Juntas de defensa», tot
aftreden gedwongen.
Militair gouverneur van Madrid ge
worden, sprak hij zicjli uit tegen de Ma
rokkaans.che campagne en wérd in on
genade naar Barcelona gezonden.
Spanje had op dit oogenblik met
ernstige moeilijkheden af te rekenen^
Het separatisme schoot welig worl
tel te Barcelona onder den yornl van
een drieledig bondgenootschap van Ca
talanen, Basken en Gall egos.
Inmiddels hadden de Spaansclh'-c
troepen in Marokko zware verliezen
geleden.
De terroristische aanslagen volgden
elkander snel op.
Op 12 September 1923 kondigde ge
neraal Primo de Rivera, algemeen ka
pitein van Catalonie, het «pronuncia-
miento»' van Barcelona uit. De bewe
ging breidde zich snel uit.
Het kabinet Garcia Pricta, 'dat reeds,
den staat van beleg afgekondigd had
en dat op de. sommatie door generaal
Primo de Rivera aan den Koning ge
richt geantwoord liad dat ihet slechts
voor de overmacht buigen zou, diende
op 19 September 1923 zijn ontslag in
Na een telefonisch onderhoud met
den Koning," kwam generaal Primo de
Rivera om 11 uur, in de hoofslad aan,
waar hij onbedaarlijke ovaties in ont
vangst te nemen had. De officieren van
het garnizoen kwamen hean groeten en
generaal Primo de Rivera yormde het
nieuw kabinet(
Hij bleef aan het bewind tot verleden
Dinsdag op welke dag hij ontslag nam
De nieuwe kabinetsformateur generaal
Berenguer
Generaal Berenguer, die dus aange
nomen heeft ihct nieuwe kabinet samen
te stellen is hoofd van het Militair Huis
des Konings en gewezen hoogconyhis
sar is van Spanje ÏR Marokko^
In '1922 was generaal Berenguer ge
noodzaakt af te treden en in 1923, voor
dat de liberale regeering aan het be
wind kwam, werd een onderzoekscom
missie samengesteld die voor taak had
de verantwoordelijkheden van gene
raal Berenguer in Marokko vast te stel
len en te dier gelegenheid werd zijn
parlementaire onschendbaarheid ge-
hoven.
Rond den keus die gedaan werd
De keus van generaal Berenguer die
gedaan werd, is kenschetsend daar hij
een persoonlijke vijand is van generaal
Primo de Rivera.
Vervolgd en veroordeeld tijdens de
ictatuur als plichtig aan de ramp van
M'elilla had hij altoos Ihet vertrouwen
an den Koning blijven genieten, zelfs
na de uitspraak der veroordeeling. In
derdaad toen had de vorst hem tot zich
geroepen.
Koning Alfonso zal denkelijk achter
generaal Berenguer Ihet bewind van
dichter bij volgen. Misschien keert
men tot een normaal regiemi terug.
Naar een normaal bewind
'Het kabinet Berenguer heeft vooral
cor doel door eene overgangsregee-
ring den terugkeer naar een grondwet-
lelijk bestuur mogelijk te maken. Zul
len van die regeering deel uitmaken
meerdere gewezen politieke personen
dië weigerden 't bewind uit de handen
an generaal Primo de Rivera aan te
nemen.
Onder de mogelijke toekomstige mi
nisters noemt men MM. Leopoldo Mia-
tos voor de binnonlandsche zaken, ge
neraal Saro voor den oorlog, Ventosa
oor fhet geldwezen.
Voor wat de andere portefeuilles, be
treft wordt nog onderhandeld.
Com'mandant Franco keerde te. Ma
drid uit Cadix weder, waar hij gene
raal Godot, gouverneur dier plaats was
gaan vinden.
De rege.cring gaf het bevel de werk
zaamheden van de Nationale Vergade
ring stil te leggen.
Men kan thans zeggen dat deze ver
gadering opgehouden heeft te bestaan.
Verkoop van margarine
De Hoofdafdeeling der Kamer heeft
het voorstel op den verkoop van maga-
rine onderzocht en goedgekeurd.
Voortaan zal de verkoop van margari
ne toegelaten zijn in alle winkels zelfs
waar boter verkocht wordt. Doch de
margarine m.oet ste.eds in pakjes ver
kocht worden.
Uurroosters in het lager onderwijs
De Hoofdafdeeling der Kamer hee.ft
het wetsvoorstel op de wijzigingen aan
de wet op het lager onderwijs onder
zocht. De commissie bepaalt dat het
scfbooljaar uit 440 halve schooldagen
zal moeten bestaan en 't overgaan van
de eene schooi naar een andere enkel in
de eerste maand van het schooljaar
toe te laten.
Besloten werd ook in het froebclon-
derwijs enkel gediplomeerde onder
wijzers te benoemen.
De financieele toestand der gemeenten
De 'commissie van binnenlandsche
zaken heeft de begrooting van binnen
landsche zaken onderzocht. Op deze
vergadering \yerd vooral gesproken
over het gemeentelijk be.l as ting wie zon
en over het uitkeeren van het krediet
van 20 miljoen frank aan de behoef
tige gemeenten.
Terzelfdertijd werd aangedrongen
opdat spoedig het regeeringsontwerp
op het gemeentelijk en provinciaal be
lastingswezen zou worden ingediend.
De heer Dewinde is verslaggever.
De «Allgemeine Rundschau», het
Duitsche pacifistische tijdschrift, laat
oor de derde maal een Belgie-nulmmer
erschijnen, waarin de Duitsche legen
de over een vrijschuttersoorlog worden
weerlegd. De «Allgemeine Rundschau»
stelt vast, dat de Duitsche troepen
dikwijls, in de heers.chende verwarring
de vuurschoten van Belgische en Fran-
sche soldaten aan de burgers hebben
toegeschreven en alsdan een even on
gerechtvaardigde als bloedige wraak
hebben genomen. Ook schandvlekt Ihet
tijdschrift de pogingen van sommigen,
die, aan do hand van uittreksels uit een
paar Belgische bladen, bewe.erd hebben
dat er in 1914 wel degelijke vrijschut
ters in Belgie bestonden. De bedoelde
bladen waren alleen het slachtoffer
van ondoordachte oorlogsverhalen, die
met de werkelijkheid niets te maken
hadden. Zoo bewijst de Allgemeine
Rundschau», dat in sommige van deze
verhalen gesproken wordt van gemeen
ten, waar zich juist geen voorvallen
hebben voorgedaan.
Belangwekkend is het anderzijds ook
van het Duitsche boek «Oorlog», zijn
te vernehven, dat L. Renn, de. schrijver
beschuldigingen heeft ingetrokken. Bij
een bezoek aan Dinant heeft hij nader
hand 'kunnen vaststellen, hoe niet de
bewoners van deze stad, maar wel de
Fransche soldaten aan de overzijde van
de Maas op de. Du it sc.hers. geschoten
hebben.
die hunno zaken behartigen
nemen eene
LOOPENDE REKENING
bij de
Do gelden op deze soort
rekeningen geplaatst brengen
intrest op van af daags na de
storting;
1652
Een houtzagerij in asch gelegd.
Woensdag avond, rond half zes ure,
ontstond er een ongemeen geweldige
brand in de stoomzagerij Van Campcn-
hout, Ganshorenstraat te Koekelberg.
De werklieden hadden rond vijf ure den
arbeid verlaten, zonder dat zij, in de
werkhuizen iels ongewoons opgemerkt
hadden. Toen rond half zes ure het
noodsein gegeven werd isloegen de
vlamden reeds door het dak der kas-
makerij. Onmiddellijk werden dc porn-
piers van Koekelberg ontboden. Toen
zij gezwind ter plaats kwamen, besta-
tigden zij dat zij volkomen onmachtig
waren tegen don ontzctlenden vuur
poel. De vlammen sloegen ijzingwek
kend op. Gansclï de ludht werd er ake
lig door verlicht; de hemel was. als in
een rossen vuurgloed gehuld.
Kuip gevraagd.
Onmiddellijk werdien de brandweer
korpsen van Brus'sel, Anderlecht en St
Jans-'Molenbeek per telefoon ontboden
en het duurde niet lang of deze kwa
men met gansclï hun materieel toege
sneld. Wanneer, met vereenigde krach
ten, de reddingswerken aanvingen had
het vernielend element zich reeds uit
gebreid tot dc magazijnen, stallingen,
nagclpaklmis en de portierswoning
reeds ook sJoegen die vlammen op de
woning van den eigenaar. Schrikkelijk
woede, het vuur en dreigde ganscih den
omtrek aan te tasten. De angst en
schrik waren algemeen.
Langs verschillende kanten werd den
vuurpoel door stroomen water bestre
den.
Een ontzagelijke menigte was in den
omtrek van den schrikkelijken brand
saamgestroomd, cn de plaatselijke po-
licie wa& niet bij machte den orden-
dienst te verzekeren*
De soldaten ontboden
De hulp der troepen werd ingeroe
pen. Een detachement manschappen
van ihet 9e linie kwam toegesneld en
richtte een strengen ordedienst in, om
de menigte op afstand te houden
De brand overmeesterd.
,Ten 8 ure 's avonds waren de pom
piers erin gelukt de eigenlijke zagerij
en dc machienenzaal te vrijwaren, en
het overige van den brand te overmees
teren. De aangerichte, schade is zeer
aanzienlijk.
woord hadden, waren ook drie advoka-
ten raadgevers van de «Middenstand»,
tegenwoordig, om gezamenlijk naar
redmiddelen te zoeken ten einde dezen
belangrijken uitvoer van den onder
gang te vrijwaren.
Na grondige besprekingen werd be
sloten de volgende 2 punten te "verwe
zenlijken, welke gro-otendeels. zullen
bijdragen tot het vrijwaren van dezen
handel, en onze produktcn meer waar
de zullen doen toekennen op de buiten-i
landsdhe markten.
1) Een onderhoud zal aangevraagd
worden bij den heer Minister tm
einde ons. standpunt voor te leggen in
zake het merken der eieren.
Deze zijn als volgt
a) de verso-he eieren vrij van alloi
merken,
b), de eieren welke min of meer
versch gehouden zijn door stêrilisatio
of vriesinritjhlingen zouden het merk
FRIGO dragen;
c) de eieren welke bewaard zijn in
kalk of andere chimische stoffen zou
den gemerkt worden OPGELEGDE
CONSERVEN.'
Hierdoor zou men beletten dat er
aan de bevolking min of meer versclr
gehouden eieren zouden verkocht wor
den onder de benaming yan yersche
prod uk te n.
2) Een tweede bestuit werd ook ge
nomen in zake de sieqlute betalingen
van het buitenland.
Daar de tusschenkomist van hooger
hand. onmogelijk is, is de redding
slechts „te vinden in het stichten van
een «Centraal verkoop-kantoor wel
ke een model van voorwaarden «Condi
tions types» zou bestudeeren en tot
stand brengen. Al de leden uitvoerders
zouden zich aan deze voorwaarden
moeten onderwerpen, om op deze wij
ze bij de verzending een minimum be
drag van 80 t.h. der verzonden waar
te bekomen, en het overige, na goed
keuring der waar ter bestemming. De
ze twee punten welke do goedkeuring
der aanwezigen verwierf zal verder on
derzocht en verwezenlijkt worden
Er werd ook besloten dc Nationale
Federatie van boter- en eierhandelaars
van Belgie op de hoogte te brengen van
deze bosluitsc.len, (haar tevens verzoe
kende eene soortgelijke werking aan to
vangen en in den korts mogelijken lijd
eene vergadering te beleggen te Brus
sel, voor al de groothandelaars in cie-
ren van Belgie.
Mgr. Hoogers, der Missies van
Scheut, is terug naar China vertrokken
waar de dappere geloofsprediger reeds
een eerste termijn van twee e-n dertig
jaar doorgebracht had^ Over twee jaar,
door eene verlamming der beenen aan
getast, kwam Mgr Hoogers naar Bel
gie om zich door (hoogleeraars I van
Leuven te. laten verplegen. Dank aan
eene zeer delikate heelkundige bewer
king. (het uitnemen van een been uit
het been van den zieke en enting op
den ruggraat) is de heldhaftige mis
sionaris thans volkomen hers.teld. Gis
teren Woensdag, scheepte 'Mgr Hoo
gers te Genua in, om naar zijne-missie
van Tantunb (Chausi) terug te keeren,
waarvan hij apostolisch prefekt is. Een.
jonge Scheutist, Pater yan Gene.chtenfc
vergezelt hem.
Op Zondag 26 dezer werd .door de
zorgen van het s.yndikaat der boiler en
eierhandelaars der Vlaanderen eene
bijzondere bijeenkomst belegd tot de
welke al de groote eieiihandelaars die
den uitvoer doen, uitgenoodigd werden;
ten einde een grondig onderzoek te
doen nopens den kritieken toestand
waarin dezen export handel thans yer-
keerd.
Op deze vergadering waarop een 30-
tal belanghebbende den fiproep, beant-
Een der oudste en seliooiuste katho
lieke kerken van Chicago, deze van Sta
Elisabeth, South' Wasbasli avenue, werd
door de vlammen vernield. Dertig pom-
pierskorpsen werdén met hunne ka
rn ions naar de plaats der ramp gezon
den en moesten gedurende twee uren
hard werken om den brand onder be
dwang te krijgen^ Terwijl de brand be
streden werd zaten twee honderd paro
chianen, allen negerts, rond Ihun. pas*,
toor geknield ln do straat neer om
voor het belioud van het H. Sakrament
en de kostbare voorwerpen te bidden*
Het is een der priesters gelukt, na her
baalde pogingen, in Ihet met rook ge
vulde sanctuarie le dringen, het hoog
altaar te bereiken en de H< Hosties te
redden.
Onder het zingen van lofzangen werd
het Allerheiligste, door den. priester;
naap buiten gebracht en stoetsgewijze?
naar de Pastorij gedragen. Veel van do!
kostbare gewaden en beelden zijn in!
don brand gebleven. Een gedeelte ya,i\
de gebouwen werd gevrijwaard.
