11
De legende van Lophem
Bank voor Cost-Vlaantferon
Vrijdag
Febr. 1950
De Prinsen van Pitmont
Het Verdrag van
Lateranen
De opbrengst der Goud-
mijnen Kilo-Moto
Nieuwjaarsgiften
voor den Paus
Rond het Parlement
Legernieuws
De Vlaamsche Kwestie
KAMER
Brand op een schip
te Antwerpen
Verlaging van Huurprijs
aan de Groote Gezinnen.
KROOSBRIEFJES
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Telefoon 114.
XXXla JAARGANG NUMMER 38
DAGBLAD 20 Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
H. Valcntinua
'Zonop7,04ZonaC5,07
L. K. 20 N. M. 28
'Pupliciteit buiten bei Arrondissement AALST Agentschap ff.avas, Adolf M axlaan, 13, ie Brussel Rue de Richelieu, Parijs Breams Buildings, 6, Lcndres, E. G. 4.
Rond de politieke gebeurtenissen,
welke zioh onmiddellijk na den oorlog
te Lophem voordeden, waar het Bel
gische leger bij zijnen vooruitgang het
hoofdkwartier had, worden sedert den
Wapenstilstand allerhande legenden
verteld, die van tijd tot tijd opnieuw
te berde komen. Hoe sommige jour
nalisten en.zekere nationalistiche dag
bladschrijvers aan dergelijke verzin
sels belang kunnen hechten blijft ons
onmogelijk te begrijpen.
Een nieuw offensief in dien zin
wordt op deze dagen ingezet door een
oud gazetschrijver die zeker tamelijk
veel gal heeft uit ta spuwen, want de
stommiteiten uitgekraamd door dit
heerschap, zijn zoo enorm, dat de
Kening, die in de zaak betrokken wordt
het noodig heeft geoordeeld zelf op die
dwaasheden te antwoorden.
Dat i3 voor zijn minst een zeer eigen
aardige gebeurtenis.
Nu men tcch aan het praten if.
mogen wij ook ons woordje zeggen,
want wij ook hebben daarover onze in
lichtingen, ter plaats bekomen.
Het is vooreerst ecne dwaasheid te
willen beweren.dat minister Cooreman
uit vrees zijne portfcuille heeft neer
gelegd. Die praatjes zijn onwaardig
van diegenen die zq hebben uitgevon
den, en zijn zelf niet waard dat ze
wedarlegd worden.
Het is een feit integendeel, dat de
koning reeds sedert het begin van 1918
en misschien wel nog vroeger, boBloten
had na den oorlog een drieledig mini
sterie te vormen, waarvan het voorzit
terschap aan den Brusselschen advo-
kaat Delacroix, leerling van wijlen'
minister Beernaert, zou aangeboden
worden.
Het is dus heelemaal niet onder den
drang van de samenkomst van Lophem
dat do Koning dit besluit zou genomen
hebben.
Of het nu juist raadzaam is van tot
een drieledig ministerie over te gaan
In een land, waar het parlementair
regiem in voege is, dat is eene andere
zsak, Naar onze meening moet eone
drieledige regeering zooveel mogelijk
vermeden worden, zelfs in zeer bij
zonder omstandigheden, omdat men
zoodoende de parlementaire controol
uitschakelt die in een regiem gelijk
het .onze, noodig is, en reeds in ge
wone tijden niet al te ernstig wordt
uitgeoefend. Verder is het ook te be»
twisten of de eerste minister Dela-
oroix wel de gesohikte man was om na
den oorlog da moeilijke binnen» an
buitenlandsehe verwikkelingen van
Belgie op to lossen.
Wij meenen integendeel, dat er tal
rijke grove misslagen begaan werden
na de oorlog, maar dat is niet zoozeer
de sohuld van den Koning, maar is
integendeel te wijten aan het feit, dat
ons land op ditoogenblik gebrek had
aan mannen van eerste gehalte-.
Maar indien er fouten begaan wer
den, moet nochtans worden aangeno
men, dat er ook goed werk werd var-
richt, en onder dit moeten wij rekenen
het mirakuleus herstel van ons land,
dat doop de Duitschera totaal ontred
derd werd onder den oorlog,
Dat er redelijke toegevingen gedaan
werden aan hat werkvolk, dat is gecna
feut; dat men recht heeft beloofd aan
de Vlamingen, is maar meer dan juist
en dat rechtsherstel verwacht het
Vlaamsche volk reeds sedert meer dan
tien jaren: het wordt overigens tijd
dat men daaraan een begin make.
Daarmede hopen wij is de legende
van Lophem eens en voorgoed Opge
klaard. Het is altijd gemakkelijk van
kritiek te maken naderhand dat noe
men wij afbrekerswerk. Wij zouden
veel beter doen van onza zaken van nu
wat beter op te passen en van wat
meer te zorgen voor de toekomst van
ons land. Bij ons is er maar al te veel
gebrek aan positief en ernstig werk.
Zoo worden er allerhande feuten be
gaan die wij vroeg of laat moeten be
talen.
PAUSELIJKE ONDERSCHEIDING
In cene plechtige bijeenkomst, on
der voorzitterschap van Mgr. Monta-
reili, Aartsbisschop van Vercelli, heeft
de Prinses van Piemont (Prinses Ma-
rie-José van België-), het Groot-Kruis
ontvangen der Orde van het Heilig
Gral'. Z. H. de Paus. heeft aan de Prin
ses die höoge ondcrschejding verleend
als een eerbewijs aan de edelmoedige
christelijke overleveringen van de
doorluchtige Koninklijke Huizen van
Italië en Belgie. De plechtigheid der
talrijke burgerlijke en kerkelijke over-
overhandiging; werd bijgewoond, door
heden,
DINSDAG WAS HET DE EERSTE
VERJAARDAG
De «Oss.ervatoro Romano» bevatte
aan den vooravond van den eersten ver
jaardag van het verdrag van Lateranen,
een hoofdartikel, waarin het blad vast
stelt dat in het afgeloopen jaar, trots
vele geschillen en polemieken, niets de
grootschbeid en houdbaarheid van de
overeenkomst tusschen den Paus en
Italië heeft kunnen te niet doen.
Het christelijk leven heeft in Italië
in het afgeloopen jaar zoowel in het
gezin als in de school de twee hoofd
punten van het vereenigingsverdrag
tusschen Kerk en Slaat, verblijden
de vorderingen gemaakt.
De «Giornale d'Italia» wijdt oven
eens een hoofdartikel aan dezen merk
waardige gedenkdag.
Na een overzicht der geschiedenis
van het Laieraansch Verdrag betoogt
het blad dat, wanneer Mussolini zijn
handteekening zet onder een verdrag,
deze handteekening voor altijd bindend
is. De audiëntie van Turati bij Z.H. den
Paus heeft trouwens getoond, zegt het
blad, dat men den weg van samenwer
king en overeenstemming ook vinden
2al op het gebied van het moeilijke op
voedingsprobleem, speciaal wat de de
licate kwestie der (meisjesopvoeding be
treft. Gansch Rome was bevlagd*
Do opbrengst der goudmijnen Kilo-
Moto bedroeg over Januari 1930 liet
gewicht van 381 gr. 147 grammen, te
gen 300 kgr. 751 in Januari 1929, eene
vermeerdering dus van 80 kgr. 396 gr.
Kilo bracht 260 kgr. 807 gr. voort
en Moto 120 kgr. 340 gr. De uitslagen
tusschen Kilo en Moto vallen niet te
vergelijken voorwat de vroegere v'oort-
brengst betreft aangezien eene afdee-
Iing van drie kampen, administratief
gescheiden, werd van Moto en gehecht
aan Kilo.
Op de 381 kgr. 147 gr. bedroeg de
economische voorlbrengst ,109 kgr,
361 gram.
VEERTIENDE LIJST.
'Mej. Van Hoorde, Brussel, 1.000
Broeders van Liefde, Gent, 1.000; Lee
raars en leerlingen van het Groot Se
minarie, Mechclon, 630; Dekenij van
Charleroi, 550; Congretatie van den
Haeclitschen steenweg, 540 Mevr. De
Vuyst-Vandcr Straeten, Borsbeke, 500;
Mevr. Em. van Hoorebeke, Langerbrug-
200; M. Arnold van de Velde, Gent,
200; M. Norbert Cardon de Lichtbuer.
Antwerpen, 200; M. Maurice Geelhand,
Bercliem-Antwerpen, 200; Kan. Jos.
Van dor Meersch, Brugge, 200; Gravin
Dre Davignon, 200; Graaf en gravin
Davignon, 200; M. en Mev. Simonis de
Foestraets, Fays-Polleur, 200.
L. I. Vaulx, 100 M. G. Jacqmotte,
Leuven; 100; God bcscberme, 10; Til-
lcul Joseph, 5; Bertha en Reno, 10;, M.
Mevr. A.S.M., Verviers, 20 J.D.*V\
Thielt 100; Wed. Servranckx, Jelte, 50;
M.B.Z. 50; S.P.G, 10; Onbekend, Wa-
tenmael, 20; Doofstomme, Korlrijk, 20;
N.S.G.B., 20; Onbekend Ruysbroeck, 15
Naamloos, Ramscapelle, 10; Zusters
van het H. Hart, Virginal, 100; Mjevr.
C. Lobelle, Rocsclaere, 100; Mevr. We
Fr. Du Roussaux, Brussel, 100; M. en
Mevr. Albert Speeckaert, Brussel, 100;
M. en Mev. Braet-Tyvaert, Nieuwpoort,
100; Onbekend 100; Mev. We. Dou-
chant, Liedekcrke, 50; Mevr. Ransart,
Waudrez, 50; M. P. De Mev, Grember-
gen, 25; M. Galez-Leroy, Mons, 100
J. D. te B.E., 100; M. Jottrand-Delval',
Bergen, 100; Christiane en Genevièvc'
M or ia 1 mé, 10; Aboncnt, 50; Arme graaf
5; Onbekend, Ingelmunsler, 100; Mev.
We F. Vergauwen, Gent, 100; M. Em.
Raedemaeker, Brussel, 50 Mev. Wc.
Klein, Aarlen, 50; 'Ml. N. Genot, Othde,
10; Gravin Eugcen d'Oultremont,
Brussel, 100; E.II. D. Laport, Leuven,
50; Mevr. Bouckaert, Maldegem, 50
M. Rufin Servaes Ulens, Thienen, 25;
M. en Mev. L. Pussemier, Eccloo, 100;
M. en Mevr. Hector van de Velde. Gent-
brugge, 100; M. .Van IIoccke-Delmarle
Gent, 25.
Totaal op heden: fr. 165.248.90
Men kan inschrijven te,n bureele van
't blad, ofwel slorlen op posteheckre-
kening n. 382.79 van M. Léon Maillie,
secretaris yan den Bond te Doornijk.
DE PARLEMENTAIRE
ONSCHENDBAARHEID.
De kommissie der parlementaire on
schendbaarheid vergaderde Woensdag
morgend en heeft hare goedkeuring ge
hecht aan het verslag van M. Hubin.
betreffend de vragen om MM. Jacque-
nw-tte en Brunfaut ie mogen vervolgen
Men weet dat de kommissie geoor
deeld heeft, dat de feiten welke de kom-
munistischen volksvertegenwoordiger
Jacquemotte ten laste gelegd worden,
niet erg genoeg zijn om een toelating
tot vervolging te verleenen, en heeft
hem buiten zaak gelaten.
FINANCIEELE EN FISKALE
ONTWERPEN
De Kamerkommissie van financies
heeft Woensdag morgen bet onderzoek
der fiskale ontwerpen en der finan-
cieele budjelten voortgezet. Eenige le
den hebben een voorstel ingediend voor
een nieuwe takseering der inkomsten
van de beheerders van maatschappijen.
Waarschijnlijk zal dc minister van fi
nancies heden Donderdag de vergade
ring der komissie bijwonen. Inzake de
aanwijzingstaks heeft een lid aange
kondigd, dat hij op het bureel der Ka
mer een wijziging zal neerleggen om
het vrijgesteld minimum der beroeps
taks te verhoogen. Men heeft ook de
neerlegging aangekondigd van een wets
voorstel voor nieuwe beschikkingen
aangaande de huidige supertaks.
DE OUDERDOMSPENSIOENEN
Woensdag namiddag- vergaderde on
der het voorzitterschap van M. Ponce-
let, de Kamer-Kommissie van Nijver
heid, voor het onderzoek van het wets
ontwerp waarbij aan de rechthebben
den op ouderdomspensioenen gezien
den duren tijd, 'een aanvullend pen
sioen van ongeveer een toegevocgden
5n trimester toegekend wordt. Het
wetsontwerp werd goedgekeurd, en M.
Baudart tot verslaggever aangesteld.
HET ONDER DE WAPENS ROEPEN
DER LICHTING .1930
De Minister van Landsverdediging
heeft order gegeven voor het onder de
wapens roepen dor militairen van de
lichting 193J1 geschikt voor den dienst
op de volgende datums:
le Legerkorps le 2e en 3e jagers te
voet, le carabiniers, le grenadiers 8e
linieregiment, 6e 11e en 14e geschut op
1 September.
2e Legerkorps 2e, 3e, 4e, 5e, 6e en
0e linieregiment, le, 2e en 13e geschut
op 1 Juni.
3e Legerkorps: lie, 12e, le, 7e, 13e
en 10e linieregiment; 3e, 8e en 15e ge
schut op 15 October.
Ruiterij le, 2e en 3e Ianciers, le
gidsen, le en 2e jagers, te paard, le en
2e cyclislen, bereden geschut op 15
Juli.
De militairen welke de aanvullings
kaders moeten vormen zullen tusschen
31 Juli en 15 Augustus worden opge
roepen.
van het dek gloeiend heet waren*
Tijdens het bluschwerk is een pom
pier Karei Ghrisliaens geheelen, 52
jaar oud en woonachtig in de kazerne
van het Kipdorp, op het dek gevallen
en kwam met de handen op de heet
ijzeren platen terecht. Hij liep ver
schillende brandwonden op, zoodat men
hem in het verbandhuis moest verzor
gen, waarna hij weer naar de kazerne
kon koeren.
Toen de lading onder water stond
was de brand ook gebluseht.
Woensdag morgen begon men reeds
met de lading jute te lossen. De balen
rooken nog. De schade is zeer groot.
De oorzaak van den brand wordt,
zooals het reeds menigmaal heeft
plaats gèhad, aan zelfontbranding toe
geschreven.
DE HOUDING DER SOCIALISTEN
De socialistische groepen van Kamer
en Senaat hebben Woensdag morgen,
in het Paleis der Natie, vergadering
gehouden, voor de vaststelling van
hunne houding in zake de bespreking
der taalkwestie in hot Parlement. Het
is er op die vergadering nogal vinnig
toegegaan. Ten slotte werd er eensge
zindheid bereikt op het volgende
De socialisten zullen als één man de
vervlaamsching der fakulteiten van
Gent stemmen. Doch, zij zullen aan de
katholieken vragen dat zij de kwestie
der speciale scholen van Gent zouden
scheiden van de. fakulteiten, opdat er
voor de speciale scholen eene bijzon
dere regeling zou kunnen gevonden
worden, zijnde de ontdubbeling te Gent
zelf. In ruiling zouden de socialisten
de verbintenis aangaan, in zake lager-
en middelbaar onderwijs de radikale
oplossing te stemmen van het zuiver-
gewestelijk stelsel «moedertaal-voer
taal», zonder eenigerlei erkenning dor
rechten of vrijheid van de minderhe
den, 't zij in Vlaanderen, 't zij in Wal
lonië. Dus, Vlaamsch in Vlaanderen en
Fransch in Wallonië, mits de invoe
ring in heide landstreken van een dec.
gelijk en grondig onderwijs der twee
talen, doch in geen geval de inrichting
van speciale taalsektics, noch de vor
ming van minderheidsgroepen in het
onderwijs. De minderheden in Vlaan
deren en in Wallonië moeten zich maar
aanpassen bij het midden, in hetwelk
zij li-et onderwijs willen ontvangen.
Het valt nu te zien welk onthaal de
socialistische voorstellen bij de rech
terzijde zullen genieten.
dige Hollandsche geleerden die steeds
in het Nederlandseh werden .uitgege
ven.
Spreker steunt zich op de redevoe-
ring van M. De Schrijver, om. te be
sla tigen dat het Vlaamsch element aan
de Gensche hoogeschool toeneemt niet
tegenstaande' de boycotteering.
M. Vos doet opmerken dat de Vlaam
sche hoogeschool echter geenszins* dog
kwestie in haar geheel oplost.
Er ontbreekt eene Vlaamsche krijg 5"-*
school, eene koloniale school, eene
handelschool, eene veeartsenijschool*
Zoolang daar niet zal in voorzien we
zen, is er ook geene integrale oplos
sing van hut Vlaamsch onderwijsvraag
stuk.
?pfeker' heeft geen vertrouwen in do
voorgestelde oplossing. Ware déze zuf-»
ver hij zou ze stemmen doch wij wil
len niet zegt hij van de politiek van het
minste kwaad.
M. COELST, katholiek, herinnert (Te
rede van M. De Schrijver, die in do
Kamer grooten indruk hoeft gemaakt
doch kan niet instemmen met al de be-
sluitselen. Hij erkent nochtans dat en
vroeger jaren tegenover het Vlaamsch'
en liet Vlaamsche volk veel misbruiken
en dwalingen zijn begaan.
Een der voorname oorzaken daarvan
ligt in dc verbittering over het neder
landseh regiem .cn de steun die wij kre
ken van Frankrijk en die de genegen
heid voor dat land cn die kuituur aan
wakkerde.
M. COELST is overtuigt partijganger
der tweetaligheid, cn betreurt dat eit
geene ontdubbeling van het hooger on
derwijs komen kan zoowel le Luik ahr
(o Gent.
M. C. HU YS MA NS zegt dat de Vla
mingen recht hebben op het volledig
onderwijs in hunne laai van hoog cn
laag. De minderheid moet zich maar*
bij don toestand neerleggen.
Spreker wijst op zijne beurt op vroe
gere dwalingen, die twisten cn onco-
nigheden hebben na zich gesleept dié
gemakkelijk hadden kunnen vermeden
worden.
M. Iluysmans vraagt aan de libera
len of zij verzaken aan dc voorwaarden.'
die zij stelden in zake van het lager ca
het middelbaar onderwijs.
M. BOVESSE. Geenszins.
M. 'IIUYSMANS is niettemin opti
mist in de zaak en brengt het voorstot
voor de kwestie der vervlaamsching d'crl
bijzondere scholen van hel geheele ont-*
werp af te schelden.
De zitting eindigt om 6 u. 10.
In den nacht van Dinsdag op Woens
dag, rond half een, werd aan boord van
dc stoomboot «Arion», gemeerd op n.
21 der dokken, brand opgemierkt in het
ruim i, dat, •volgeladen was. met balen
jutte. Dadelijk werden dc pompiers op
geroepen. die ter plaatse kwamen on
der bevel van den opperadjudant Per-
manne.
Toen men de luiken openlegde om
het vuur te bestrijden, kwam men tot
de vaststelling dat het reeds eene ge
weldige uitbreiding had genomen, want
dikke, verstikkende rook, die tevens
cenen verpestenden reuk verspreidden,
stegen uit het brandende, ruim.
Niettegenstaande stroomen water op
den vuurgloed neerkwamen, nam het
vuur s.leeds meer en meer uitbreiding
en het duurde niet lang of het had ook
reeds de lading van het ruim 2 aange
tast. Gezien het groote gevaar voor al-
geheele vernieling werd de hulp ingè-
roepen der sleepbooten, olm tot het
eenige middel over te gaan, namelijk
zoo spoedig- mogelijk de brandende rut-
men onder water te zetten.
Tevens werden de luiken zoo dioht
mogelijk gesloten om het vuur door
len rook te doen stikken. 'Met do sleep
booten 3, 9 en 15 werden een twintig
tal lansen aangekoppeld en het was
eene vloed van water dat op de bran
dende balen jute neerkwam.
Het vuur woedde nog langen tijd en
wil zqq geweldige dat de ijzeren platen
ZITTINGEN VAN WOENSDAG 12 FEB.
MORGENDZITTING.
Dc zitting vangt aan om 10 ure on
der voorzitterschap van M. MEYSMANS
BEGROOTING VAN SPOORWEGEN.
M. DIERCKENS, socialist is van
meening dat veel spoorwegagentcn on
voldoende jaarwedden ontvangen.
M. AMELOT, liberaal, wijst op de
verbeteringen die zouden moeten door
gevoerd worden in zijn arrondissement
en namelijk in dc statie van Audc-
naarde.
M. A'ERGELS, Christen demokraat,
vestigt de aandacht van M. Forlhomme
op het feit dat de bedienden van den
postcheckdienst over bekrompen lo
kalen beschikken, en overlast zijn van
werk.
Dc zitting wordt gelieven om 12 u.
NAMIDDAGZITTING
De zitting vangt aan om 2 ure on
der voorzitterschap van M. Baron Le-
monnier, ondervoorzitter.
DE VERVLAAMSCHING DER
GENTSCHE HOOGESCHOOL
Dc bespreking van dit wetsvoorstel
wordt voortgezet.
M. VOS herinnert de historiek der
Vlaamsche eischen en grieven cn klimt
op tot in 1830, vervolgens wijzende op
de mislukking der tweetaligheid en dc
onderlinge doordringing dor twe.e ras
sen.
Spreker weerlegt liet argument dat
men heeft aangehaald der twee hooge-
re onderwijsgestichlen in Praag.
De toestand is geenszins dezelfde.
In Tclveko SI o vak i je heeft men een
wel omschreven Duitsch gewest.
Dergelijk Fransch gewest heeft men
niet in Vlaanderen. Is overigens dien
toestand in Praag wel aan te bevelen?
M. Vos antwoordt ook aan dozen die
beweren dat de Nederlandsche taal. te
klein gebied heeft.
Hij haalt voorbeelden aari van we
tenschappelijke werken yan jnepigvuU
Gelet op 'de .wet dd. 5 October 4928,
waarbij de Nat. Maatschappij voor
oedkoope woningen en woonvertrek-*
ken er toe wordt gemachtigd, ter uit
voering van haar doel, een tweede lee-^
ning in omloop te brengen, ten bedrage,
van een nominaal kapitaal van 300 mil
joen frank;
Is artikel 8 van het Kon. besluit dcL
15 November 1928, als volgt le wijzi
gen
De aangenomen maatschappijen zijn'
er toe gehouden onder toezicht van de
Nat. Maatschappij, aan de groote ge
zinnen verlaging van huurprijs te yer-*
lecnen >i
20 voor 3 kinderen ten laste van;
minder dan 16 jaar oud.
(30 voor 4 kinderen ten laste, vaui
minder dan 16 jaar oud.
40 voor 5 kinderen ten laste van'
minder dan 16 jaar oud.
50 voor minstens 6 kinderen ten;
laste van minder dan 16 jaar pud*
VOOR DE UITBETALING
van
en de
UITWISSELING VAN
VREEMDE MUNTEN
bekomt men de voordeeligate
voorwaarden bij de
Vreemde munten wordon door
de zorgen der
BANK VOOR OOST-VLAANDEREN
rendeerend belegd.
1652