Iu memoriain E.P. TSieopIiile Van der Sohueren S.J.
De Nat. Outistrijriers en de Wereldvrede
Bank m\ Oost-Vlaanderen
le EcioiisÉe Crisis
De MinisteneeSe krisis
Ntaeidaanslag fe Lsde
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Telefoon 114.
XXXVI JAARGANG NUMMER 264
DAGBLAD 20 Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
'Publiciteit buiten het Arrond. AALSTi Agentschap HavasAdolf Maxhxan 13,li Brussel Ruo de RichelieuParijsBank Building/Kingsway, 20 Londres TT. C. 2.
ZONDAG 16 NOVEMBER
H. Edmondus
Zonop7,02,Zonaf4,09
MAANDAG 17 NOVEMBER
1930
H. Grejorius
Zonop7,03Zon»i 4,07
N. M. 20 E. K. 28
Met Peiler "Van rler Schücien ver- zijn talrijke vrienden en weldoeners,
dwijnl een sympathieke miüsiefiguur Voor hen schreef hij 'n serie allerinte-
van de Jezuieten-Orde. Zijn heoilgaun jrossantste hroelmren, die een levench-
zal worden besproken en betreurü, inigcii kijk geven op het missionarisleven
alle werelddeelen door zijn talrijke m Chota Nagpore.
vrienden, maar ongetwijfeld hel meest
in de Chota Nagpore missie, door do
duizenden weesjes en schoolkinderen,
die in hem een goeden vader êii wel
doener verliezen. Want zijn bijnaam
«Father Christmas», (onze kinderen
hier zouden zeggen Sinte Maarten ol'
Sinter Klaas), had hij te danken, niet
zoozeer aan zijn eerbiedwaardige wille
baard, dan wel aan zijn rondborstige
gulheid en vaderlijke goedheid.
Pater Van der Sc hu eren werd gebo
ren te Erpc bij Aalst, den li den Maart
jpor.
In de hoofdstad bleef hij mtussclren
ontsclnitbarc diensten bewijzen aan de
katholieke gemeente, als secretaris van
de Educational League van de Katholie
ke Associatie van Bengalen en van tal
rijke liefdadige instellingen.
Toen in 1925, onze Koning en Konin
gin lndie bezochten, was Pater Van der
Sohueren natuurlijk de aaugewezen
persoon om de ontvangst van de vors
telijke bezoekers in onze missie te re
gelen en te leiden. Van dien tijd dag-
teckcnt de intieme vriendschap, die
1863. Zijn latijnsche studiën deed hij 'Koning Albert koesterde voor den groo-
aan de Apostolieke school van Turn-j ten zendeling. Nog eenige weken voor
hout, die prachtige missieschool, die zijn dood m'oeht Pater Van ucr Schue-
roeds zoovele eminente mannen gele- ren een vertrouwelijk eigenhandig ge~-
verd heeft aan alle missiecongregaties schreven briefje van den Koning ont-
ovor de gcheele wereld. In Augustus,vangen, terwijl de Gezant van Belgie in
1883 trad hij in de Sociëteit van Jezusi,Washington, Prins, de Ligno, opdraclvt
en begon zijn noviciaat te lto'obamplon kreeg om den stervenden Pater na
bij Londen. Reeds een jaar later mochtjmens de koninklijke familie een laatste
de jonge novice vertrekken naai lndie, bozoek te brengen.
hel land van zijn verlangens. Daar zou Sinds 1926 was. Pater Van der Schuc-
hij in het noviciaat en studiehuis van ren werkzaam in Amerika. Mgr Mc
Asansol eenige jaren getuige zijn van iGlinchcy, nationaal bestuurder van de
Pater Lievens' wonderbare triomftocht,1 «Voortplanting des Geloofs» in de Ver-
die toen geheel Chota Nagpore in be-ccnigde Stalen, had op een studiereis
roering bracht. Evenals al zijn jongejdoor lndie. in hem den idealen man
ordebroeders zou ook hij zijn Overste'?nfd°kf, dien hij noodig ooideelde om
vragen, zijn studies te mogen inkor- in Amerika dat Pauselijk Missiewerk
ten om terstond te gaan meehelpen populair te maken. Op verlangen van
aan de bekeering van Clvota Nagpore. "ome werd P. Van der Schueren on-
De oversten oordeelden er anders over..baatzuchtig door de missie van Calcut-
Zcs jaren lang zien wc hem als lee-,^a voor dat doel afgestaan,
raar in het Xaverius-College te' Cal-! ^0(m begon de zesLig jarige gi'ij-
cutta de latijnsche klassen doeneren. En ?f.art*» alhoewel uitgeput door een ver-
ook later, na zijn theologiche studies blijf van \2 jaren in lndie, en onder-
te Kurseong, waar hij in 1896 werd mi.jnd door een immer voortwoekerende
priester gewijd, en zijn derde proef- suikerziekte, een intense propaganda-
jaar te Ranchi, werd zijn hoop om alsboerht door de bisdommen van Noord-
jungle-missionaris de binnenlanden lo Amerika. Alle Zondagen preekte bij vier
moeren intrekken, wederom verijdeld of .v,'jf koeren onder de H. Missen, en
de Oversten vonden zijn buitengewone &a' s avonds steeds voor bomvolle za
talenten beter geschikt voor het overi-;le.n een causerie over de Missies, ter-
gons ook zeer belangrijk werk in dojw,Jl do weekdagen besteed werden aan
stadscolleges.' jvoordrachten in seminaries, colleges en
Met hart en ziel wijdde hij zich nu'Pei?sionfl,pn- Honderden priesters en
aan de hem opgelegde'laak. Als recht- duizenden geloovigen hebben uit zijn
streeksch apostolaat moest zijn vurigo niond de wondere geschiedenis gehoord
zielenijver zich tevreden stellen mof. Y?.n Pa'cr Lievens en de Chota Nagporc
Zondagsdienst in de een of andere bij- Miss'c; en dat voorbeeld van onzen
post buiten Calcutta. Overigens, wijdde Srooten Vlaamsc-hen zendeling heeft in"
hij zich weer met hart en ziet aan do Air|erika het. missievuur onder de jeugd
hem opgelegde taak. (aangewakkerd, en het Pauselijk M'issie-
AIs leeraar der humaniora klassen,1] ©nootschap overal populair' gemaakt,
of als professor der wetenschappen aan' .Nu en dan zagen we Pater Van der
do Hoogcschool-Afdceling van SI Xa-1 Schueren nog eens in Europa. Bij zijn
■vier's College, en later als Prefect, over-1 laatste bezoek hield de vreeselijke ziek-
al wist hij blijvende sympathie te ver-jto lien? maanden lang vast gekluisterd
wekken hij de studenten en hun ouders. a;in z'Jn ziekbed in de kliniek te Leu-
Voor het organiseeren van sportmee- iven- Tu Januari jl. ging hij weer vol
tmgs of liefdadigheidsfeesten bleef hij:ftK)1cd te™g naar de V. S. voor een
ongeëvenaard. Perfekt genlloman èri laatste propagam'
Nog steeds palabers
Om half 12 had M. Jaspar een on
derhoud met M. Heyman, minister van
nijverheid en arbeid.
Wij hebben over den toestand ge
sproken, verklaarde M. Heyman bij zijn
vertrek.
Welk gedeelte van den toestand
voegde hij er niet. bij.
Ook de liberale senateur van Brus
set, M. Dierckx, die zich zoo gematigd
Jn de taairegeling Loonde, had een lang
'onderhoud met M. Jaspar.
|Mi. pierekx zegde aan de journalis"
ten dat de Eerste Minister hem had had
ontboden en hom -eene reeks vragen
over de taalkwestie had gesteld.
's Voormiddags. heeft. M. Janson, mi
nister van Justicie, ook een lang on
derhoud gehad met M. Jaspar.
In den namiddag kwam minister Vau-
thier den Eersten Minister vervoegen
En M. Jaspar liet aan de journalisten
weten dat hij bun Vrijdag eene mede-
deeling zou doen.
Terugkeer van gansch het Ministerie
ïn den valavond van Vrijdag waren
de vooruitzichten dat de ïegeering Jas
par zou terugkeeren zonder wijziging
van departementen en van ministers.
Het antwoord, dat M. Jaspar later in
den avond den Koning zou brengen,
zou zijn dat lrij "het ontslag der regee
ring intrekt.
flfl. Jaspar bij den koning in het kasteel
van Laeken
Ten 5 ure heeft M, Jaspar zijne
raadplegingen afgesloten. Metr welken
uitslag Welk antwoord zal hij den
Koning brengen. <M. Jaspar is ten 7
ure vertrokken naar het kasteel van
Laeken, waar hii door den Konmg op
het diner genoodigd was. Het is eerst
na het. diner dat M. Jaspar de journa
listen in zijn ministerieel hotel zou
ontvangen, om mec(e te deelcn welk
antwoord hij den Koning heeft g"e-
bracht.
De koning handhaaft zijn besluit hei
ontslag niet te aanvaarden
Vrijdagavond, ii u. 15. De heer
Jaspar werd Vrijdagavond ten paleize
van Laken ontvangen. Te 11 u. ver
strekte het kabinet van den Eersten
Minister de volgende mededeeling.
«De koning heeft ten paleize van
Laken den eersten minister, den h. Jas
par ontvangen wien hij meegedeeld
heeft dat hij zijn besluit handhaaft, heL
ontslag van de regeering niet te aan
vaarden.
Toekomenden Dinsdag komen de Ka
mers bijeen.
De toestand is dus deze de regee
ring Jaspar blijft, zonder dat een ak
koord tusschcn de beide regeerings-
groepen werd bereikt. Er is voorloopig
geen regeeringscrisis. De politieke
toestand is echter onopgelost gebleven.
Protest-antwoord op hetbluf-manifest
der V. S.
Wij, Nat. Oudstrijders, vierden,
op 11 November 1930. do twaalfde
verjaring van den Wapenstilstand.
We waren gelukkig en fier dezen bij
zonderen feestdag onsen hoogdag
te kunnen vieren, omdat deze ver
jaardag eene onuitwisebbare herin
nering daarstelt voor ons eooals voor
al degenen die leden om en door den
oorlog,
We vierden in en op 11 Novomber
den Vredesdag die, twaalf jaar gele
den, als bij tooverslag, plots een ein
de stelde aan de grootste, de sclirik-
verwekkendste. de onmeedoogenste
menschenslachterij die ooit op aarde
beeft bestaan.
Vrede vieren wij, vrede willen wij
tuigd dat een nieuwe krijg onze boo-
ge beschaving naar den afgrond zou
doemen en dat bet monschdom erdoor
zou verworpen worden lot een primi
tieve barbaarschheid.
Wij, Invalieden en Nationaal Oud
strijders, beweren recht van spreken
te hebben in dergelijke kwestie. En
wij zeggen bet luid genoog opdat
iedereen bet boore Wij hebben den
vasten wil den vrede te doen bebou-
den. W ij, de overlevenden der groote
tragedie 14-18, roepen uit, in naam
der mitlioenen dooden geen oorlog
meer
Zu'ks bewees niet alleen onze in
drukwekkende on grootsche betoo
ging van 11 November j. 1„ maar
zulks bewijzen ook onze daadwerke
lijke pogingen tot vorwezentlijking
handhaven! Leve de Vrede TKcgvfn.on3 vredesidoaal. Immers, hst
met den oorlog I Nationaal verbond der Oorlogsinva-
Twaalf jaar vertegenwoordigen \lieien' canals hol Nationaal verbond
- - 0propagandat/ocht, zei hij, om
hartstochtelijk sportliefhebber wist hij dan "e! w©rk over te laten aan een
zich in alle kringen der Indische en Eu-iSrocP jongere propagandisten die er
ro'peesche maatschappij van Calcutta !roods v00r waren aangeduid, en om
gegeerd te maken; en de slanke ver-'?0" terug te keeren naar de missie om
achijning van de sympathieke priester-j,n Lidischen bodem f.e worden bogra-
figuur in witte toog werd een onmnl- jven- LP© Voorzienigheid heeft liet anders
baar sieraad vffn Calcutta's sport.tour- '§>©sehikl. De ziekte greep 1,-em weer aan
ïioois. ien de Pater moest een gevaarlijke ope-
Pater Van der Schueren had niet dan'rafje ondergaan. Eerst scheen alles
vrienden; en dat die vriendschap echt &oed te zullen afloopen, inaar na een
was, bewees de uitslag van zijn bedel- [wecde operatie gaven de dokters de
campagne gedurende den oorlog. Zon-!',00P °P- Li alle eenvoud vroeg de Pater
der regelmatige aalmoezen uit Belgie!fan de dokters hem steeds de waarheid
werd de bloeiende Bengaalsche Missie zeggen. Met sereene kalmte vernam
met. ondergang bedreigd. In die hangt) flun oordppl geen hoop meer. In
nood verhief Pater Van der .Schueren cen hartroerend briefje nam hij af
zijn stem en ging persoonlijk aanklop- ?ch®'d van ziin vrienden en weldoeners
pen bij de groote handelfirma's, sport-KJ. dc ge,'eelc wereld verspreid, offerde
clubs en particulieren van Calcutta ;bI|.J™°edig zijn leven v-oor liet welzijn
Overal, bij heidenen zoowel als bij pro- van zlJn duurbare Indische missie èn
testanten, werd hij gul onthaald. Toenwacht,e.?e,alcn het einde af. Een Lele-
reisde hij de wereld rond, door \ustra- »ram uil Rome bracht hem nog een
He, Amerika, Europa, overal bedelend 'aatsten zegen van Z. II. den Paus. Den
ae hand uitstekend. Onwederstaanhaar e,n November stierf hij in liet Hositi-
kwam men onder den botooverende in- ',aa ,van °ak ^ark (Illinois) >'n den ou-
vioed van zijn charmeerend wcord on dcrdom van 68 jaar.
in volle oorlogstijd gingen de beurzen n°; M'ssiewereld verliest in lvem een
K'.Jd open om de hoproefde Indischei^roole stuwkracht. Moge hij vanuit, den
ALssie der heldhaftige kleine BelgenilieÏÏel zVn weldoende actie voortzetten,
van ondergang te vrijwaren. Aan Pater',» Maandag 17 November te 10 u. in St.
a ^chueren's Uisschenkomst Maartenskerk, en Dinsdag 18 November
uankt de missiQjiaar behoud. Ite,9 11 ln de kapel van St. Jo^efscollege
Ook na den oorlog bleef de onver- ccn P'f hlige Dienst gezongen wor-
sle.eds t,crist ^»1- dczen groeten
verergerende ziekte langzaam onder- Aa,slcnaar. R. I. P
m'jnde, m trouwe correspondentie
L. Dumoulin, $Jt
Hebt U geld tg beleggen in
AKT1ES of OBLIGATIES
raadpleegt ds
Deze gelast zieh met het uitvoeren
van BEURSORDERS
op al de bim en- en buitenlandsehe
geldmarkten aan de
V00RDEÊL16STE VOORWAARDEN
1652
Het slachtoffer overleden
Donderdag morgen werd de wijk
«Molen» gelegen lusschen Lede en
Wanzele in opschudding gebracht door
een nare vondst. De genaamde Velle-
man Alfons-Jozcf, 08 jaar oud, knecht
op de hoeve van den Watermolen, gele
gen op den steenweg van Lede - naar
Wanzele, was verleden Woensdag avond
uitgegaan. Zijn patroon had hem niet
meör Ivooren binnenkomen.
Donderdag morgen nu vond men Vel-
leman in de poort van het pachthof ten
gronde liggen midd.en in een grooten
plas bloed. Yelleman die buiten kennis
lag, had een groote wonde bekomen aan
het hoofd, hem waarschijnlijk toege
bracht met. een snijdend voorwerp. De
wonde was ruim 6 cm. lang en l cm.
diep. Het- rechter oor van het slachtof
fer was ook sch-ier afgerukt.
De eigenaar der hoeve veiwittigde
onmiddellijk den plaatsclijken bevel
hebber der gendarmerie, en een ge-!
neesheer, die onmiddellijk het noodige
deed om het slachtoffer te laten weg
halen en naar het stedelijk gasthuis
deed overbrengen. Ter plaatse werd dan
door de gendarmerie, onder leiding vafï
den plaatselijken bevelhebber een eer
ste onderzoek ingesteld. Het parket van
Dendermonde werd verwittigd en het.
het was Donderdag namiddag reeds ter
plaatse.
Het slachtoffer is Vrijdag morgen ten
8 ure 10 in het plaatselijk hospikaal
overleden. De oorzaak is tot nog toe on
gekend, doch het onderzoek gaat regel
matig zijn gang, en welhaast zal er
klaarte hoccsohen in deze duistere zaak
der Oudstrijdersen meest al de oud*
strijdersvereenigingen uit ons land
zijn aangesloten bij de Fidac. Het
ïntergeallieerd Verbond der oud
strijders, bestaande uit meer dan 8
millioen leden, uit Frankrijk, Enge
land, ItaHë, de Voreenigde Staten,
Roemenië, Portugal en al de landen
die gedurende den oorlog 14-18,sijde
aan zijde streden tegen de roofzuch
tige landen Duitschland, Oostenrijk,
Turkije, Bulgarije, enz.
Het sfrekt de Soldaten der Verbon
denen 14'18 tot eer, zich vereenigd te
hebben in zulk krachtig verbondhei
grootste der wereldDie reusachtige
groepeer in g berust op kameraad-
schappelijk gevoelen en heeft voor
hoofddoel alle middelen in het werk te
stellen voor het bestendigen van den
VREDE.
Aan de leiders van die machtige
groepeeringzijn wij daarom den
reld in rouw en in de bitterste ellen- jgrootstén dank verschuldigd en wij
de dompelden* jroepen hun toe BRA VO Volhardt
Aan ons, makkers, onze stem tejiw uwe edele pogingen Al onze sym-
verheften, want de Invalieden, de palhie, al onze medewerking is U
oudstrijders, de oorlogsmannen, verzekerd, opdat zou verpletterd wor-
weten alleen best, door eigen bittere den de misdadige gedachte van den
ondervinding, dat de oorlog de groot- OORLOGopdat zou zegepralen de
ste geesel is die de wereld teisteren gedachte en de werking voor WE-
n. Wij zijn er volledig van over- j RELDVREDE. G. G.
een zeer aanzienlijk deel van 's men
scken bestaan, maar zijn van zoo
weinig tel in don onmetelijken kolk
des tijds. En nochtans, op nauwe
lijks twaalf jaar afstand, is ons feest
van den Wapenstilstand,ons dierbaar
Vredefeest, reeds ernstig beschaduwd
door de benarde huidige tijden ban
dels- en financleelo crisis,duur leven,
werkloosheid, oorlogsgeruchten,,
Ja, bet afgrijselijk monster van
den oorlog bedreigt nogmaals bet zoo
zeer beproefd mensebdom met dood,
vernieling en barbaarschheid. En
moeten we. na onze beurt gehad te
hebben, i:u schrikken en beven voor
onze kinderen De afschuwelijke
oorlogsgedachte heeft in sommige
middens reeds terug de bovenhand
genomen omdat te veel personen
zonder geweten, zonder hart en zon
der ziel, de vreeselijke tijden hebben
vergeten, die, van 14 tot 18, do we-
In een vroeger artikel mecnen wij
klaar en duidelijk getoond te hebben dat
de coöperatieven de oorzaak zijn van de
te trage daling der kleinhandelsprijzen.
We gaven daarvan de groote reden
Zij verminderen de concurrentie
mogelijkheid.
Vóór het bestaan der coöperatieven
was het veel gemakkelijker aan een
mensch die vooruit wilde een kleinen
handel in gelijk welk vak te beginnen,
doch nu is het zco niet meer.
De kliëntee! wordt naar de coöpera
tieven getrokken door de groote reklaam
de groote uitstallingen, de groote hoe
veelheid verschillige koopwaren, door
een leger vriendelijke winkeldochters en
bedienden, dcor de mogelijkheid alles te
gaan oversnuffelen zonder iets te moe
ten koopen er is immers vrije in en
uitgang, enz. enz.
Hoe wilt ge dan, dat alleenstaande
handelaars indien ze niet in een goed
gckalandeerde winkel zitten, tegenovor
zulke machten, een nieuwe handel of
winkel beginnen
Het getal handelaars wordt meer en
meer beperkt tot de bestaande- Het
wordt met den dag moeilijker, zelfs aan
de bestaande handelaars, zich vlot te
houden. En hoe meer handelaars er ver
dwijnen, hoe meer de concurrentie ver
mindert, en hoe meer de coöperatieven
hot moiiopool der distrubitie der waren
in handen krijger. Wee den verbruiker
als het zoo ver komt 1
Het orgaan van den Boerenbond «De
Boer» en de «XXme Siècle» na hem,
geven den index arr prijzen der land»
houwvoortbrengsels, om te toonen dat
het de boeren niet zijn die de oorzaak
zfjn vari het duur leven.
Het is waarlijk wat laat ony dit nu te
komen bewijzen.
De eenige schuld Is ue overvloed der
landbouwproducten op de markt der
levensmiddelen, het is de overpro
ductie.
Hoogergenoemde bladen zouden beter
gedaan hebben die kwestie te behande
len als de index der landbouwproducten
veel hooger stond als de algerneene in
dex der andere waren.
We zien inderdaad dat de algerneene
index der prijzen in 't jaar 1927 geschom
meld heeft van 753 naar 812, en toen
was de index van het brood 956, van de
aardappels 851, van suikerij 850. van de
melk 876, van de eieren 1121, van de
boter 966, van het vet 90, van 't vleesch
938, van de hesp 952. var. de triepen
602. van de boonen 599,
Wat is hieruit te besluiten
Dat in 1927 de landbouwvoortbrertgsels
de groote oorzaak waren \an het duur
leven, daar op 11 waren van eerste
noodzakelijkheid er 9 gevonden worden
die ver uit boven den algemeenen index
staan.
Zullen wij hierom den steen werpen
naar de boeren, zooals de boeren het iiu
op een bedekte wijze doen naar den
M iddenttami
Wel neen 1 Wij zeggen eenvoudig dat
dit het gevolg der economische wetten
van vraag en aanbod, en te weinig of te
veel voorraad van zekere waren op de
wereldmarkt,
ln plaats van elkander de schuld der
crisis aan te wrijven,zou er beter onder
linge werking zijn tusschen alle standen
om de heerschende crisis af te wersn,
Volgens onze bescheiden meening, zoo
als we verleden week zegden, wordt er
te veel voortgebracht en te weinig ver
bruikt.
Een groote oorzaak daarvan is de
medewerking der vrouw in alle slag van
nijverheden, en de daaruit volgende kin-
derbrperking.
De rol der vrouw is moeder te worden.'
Dat men tea minste de gehuwde vrouw
de fabrieko» verbiede, den arbeid der
ongehuwde vrcuw regele en een der
oorzaken der overproductie zal uit den
weggemimd zijn.
De openbare zeddiikheld zou er ook
veel tij winnen» De Middenstander*.
