Sunlight- de
zuiverste zeep die
gij koopen kunt
STIBSüfEljWS
Nog M Sinie Oëoiliafeesl
is vervaardigd met de zuiverste
en beste palmoliën ter wereld-
deze welke uit Belgisch Congo
voortkomen.
Zoo begrijpt men waarom
Sunlight een wonderbare blank
heid aan uw linnen verschaft en
£de kleuren frisch en levendig
(behoudt.
M
%>an Belgisch Congo tot den Belgischen Verbruiker:
Sport.
Bij 't koopon uwer suikerij
Bekijk het mark, want 'k zeg er bij
Goedkoope waar is zeldzaam fijn
Wel 't minste als er premie* zijn.
Suikerij F. C. JACOBS verdeelt geene, soms onnoozele
geschenken. Dit doet de kostprijs ongemeen stijgen of
verplicht de nijveraar tot het leveren eener mindere
kwaliteit.
2925
DER
KONINKLIJKE HARMONIE
AL GROEIEND' BLOEIEND'
Zooals gisteren gemeld; geven wij
hier do Belangrijke Redevoering ge
houden door den Heer De Clereq
Senator, zooals het ons mogelijk was ze
op te nemen
Mijnheer Moyersoen heeft- U daar reeds, in
wel pepaste woorden, over verschillige punten
gesproken. Ik wil er enkele beschouwingen
bijvoegen en zal het zoo kort mogólijk maken.
De politieke toestand is tegenwoordig be-
hcerscht door twee ontegensprekelijke feiten,
die sommige menschen, nu en dan wel eens uit
bet oog verliezen.
M ij zijn geene meerderheid meer. Wij zijn
dus noodgedwongen verplicht met eene andere
politieke partij to regooren.
Men is dan ook natuurlijk verplicht don
bondgenoot zekere toegevingen te doen. Dat is
niet aangenaam, maar'r is een feit.En do natuur
van den monsch is zoo datvoor onze vrienden
deze altijd te groot en voor onze tegenstrevers
altijd te klein zijn.
Tweede waarheid; opeen groot punt, punt
welke nauw aan 't hart onzer katholieke bevol
king ligt, hebben we grootondeels voldoening
bekomen, ik bedoel de schoolkwestie. Sedert de
jaarwedden der onderwijzers ten laste van de
Staat zijn, is do toestand merkelijk opgeklaard.
De ondersteuning der twee vrije hoogescholen
is ook verheugend.
Zeker en vast is hot geene ideale oplossing
die ons volle bovrediging kan geven, maar het
is een groote stap.
Hot is dan ook begrijpelijk dat do betwisting
op dit brandpunt zoo scherp niet meer is en de
Btrjjd dan ook zoo geestdriftig meer, vooral
omdat men inziet dat wij ten huidige dage, nog
niet bij machte zijn eene degelijke volstrekte
meerderheid te behalen.
Ik vraag 11 toolating enkele woorden te zeg
gen over den internationalen toestand.
Ik ben geen alarmist, geen pessimist, geen
zwartkijker, maar we moeten toch de werke
lijkheid durven inzien.
De waarheid is dat zelfs de socialistische lei
ders, niet durven loochenen, dat do oorlog eene
mogelijkheid is.
Oh, ja, wij allen zijn vredesgezind, wij allen
verfoeien en vervloeken den oorlog; wij allen
botreuren dat 12 jaar na den afgrijselijken
wereldbrand sommige menschen hom bijna als
natuurlijk aanzien en zolfs het jaar voorspellen
waarin liij gaat uitbreken.
Ja, dio toestand is te betreuren. Het spijt mij
van dergelijke afschuwelijkheid te moeten
spreken, afschuwelijkheid, welke een oude
Grieksche geschiedschrijver zoowel kenmerkte
wanneer lnj schroefIn vredestijds dragen
de kinderen hunne ouders naar hunne laatste
rustplaats, maar in den oorlog vergezellen de
ouders hunne kinderen naar 't kerkhof.
Om dien geesel te vormijden.moeten wij klein
landekon, moer dan een ander aan een inval
blootgesteld, onze verdediging stevig inrichten,
maar wij allen Belgen, zonder onderscheid, wij
moeten krachtdadig en onophoudend voor den
vrede ijveren.
De vrede, Beste Vrienden, zal maar verzekerd
zijn don dag der algemeene ontwapening, en
den dag dat deze ontwapening zal samengaan
met de zedelijke ontwapening ie désarmónt
moral. Het is te zeggen den dag waarop de
do vredesgedaclita zoo bij regooringen als lan
den en volken, genoeg ingang zal gevonden
hebben eu invloed verkregen, derwijze dat
niemand er nog aan denkt tot den oorlog
zijn toevlucht te nemen om even welk weder-
landscli geschil op te lossen.
Juist daarom, W&urde Vrienden, moeten wij,
inwoners van een klein land, meer dan oen an
der de inrichting van den Volkerenbond voor
staan en den geest van het pakt van Locarno
verspreiden.
Deze inrichting afbreken, de geest van Lo
carno beschimpen, zooals sommige bladen en
zekere personen het maar al te voel doen is
eene misdaad tegenover ons land want die ze
delijke borstwering, aanzie ik als de sterkste
waarborg voor ons land. Het heeft ons dan ook
deugd gedaan te mogen vaststellen, dat de
twee grootste overheden van ons land, Zijne
Majesteit do Koning, aan wie ik hier ia 't voor
bijgaan hulde breng, omdat Ilij altijd in het
verleden, on do laatste dagen, nogmaals in het
bijzonder bewezen heeft te zijn een echte lei
der voor zijn volk, en zijne Eminentie Kardi
naal Van Koey plechtig hebben voorgestaan en
aangeprezen.
Dit gezegd voeg ik er toch bij, dat ik niet be
grijp, hoe een land zooais het onze dat toch
niemand bedreigt, den vrede zou bevorderen
met te ontwapenen en de grenzen open to laten.
Hadden onze dappere voorvaderen in 13Ü2
hunne goedendags in de Groeningebekou ge
worpen voor de aankomst dor Fransoho solda
ten, wij zouden zekeren vast uooit de Gulden-
sporenslag mogen vieren hebben.
Ge zult mij ook wel toelaten U nog enkele
woorden te zeggen overdo brandende taal
kwestie.
Go zult mij misschien vragen wat ik door do
vlaamsche beweging versta Ik antwoord on
middellijk hot is die beweging uelko streeft
naar de algemeene vervlaamscliing van het
openbaar loven in Vlaanderen hot is die be
weging welke hot aan de Vlamingen mogelijk
wil maken zich alzijdig, dat is verstandelijk,
zedelijk, stoffelijk in hunne taal te ontwikkelen,
Jf' is dus geene spraak, zooals sommigen het
beweren van het Fiansch to verbannen, neen,
want het woord van don populairen Keizor
Karei, is nu meer dan ooft waarheid men is
zoo dikwijls mensch als men talen kont.
De vlaamsche beweging wil aan de vlaam
sche taai de plaats geven die haar tookomt de
eerste.
Om mijne redeneering meer kracht bij te
zetten, veronderstel ik. een oogenblik dat er m
deze zaal nog iemand zou aanwezig zijn, welke
op dit gebied mijne gedachten niet zou deelen
en er nog zou aan twijfelen dat eene onmiddel
lijke en gezonde oplossing der taalkwestie voor
het land eene dringende noodzakelijkheid is.
En ik stol dan do vraagkunt go waarlijk
nog een oogenblik galoovon dat die beweging I
kan tegengehouden worden
Maar werp toch con oogslag op do twaalf
laatste jaren. Is er ooit eene beweging met zoo
.rassche schreden vooruitgegaan Ziet hoe de
vlaamsche pers aan verspreiding eo degelijkheid
hoeft gew onnen, ziet hoe alle vlaamsche in
richtingen groeien en bloeien en reuzenspron
gen doen. Ik noem den Viaamschen Toeristen
bond met zijn honderd duizend leden, het Da-
vidsfonds, de Vlaamsche Radio, het Vlaamsch
Economisch Verbond, de Vlaamsche finanti-
eele inrichtingen, enz. enz.
Moot ik U wijzen op de politiek De verplet-1
tering in eiken kiesstrijd, dar vijanden van het
vlaamsche recht, ;de aanwinst der frontpartij,
de kiezing van Antwerpen, enz. enz.
Oh, ja, ge betreurt sommige dier feiten,
maar het is de werkelijkheid, en in da poliliek
zoools in de zaken en in uw huishouden, moet
ge afrekenen met de feiten en de werkelijk
heid, of uw huishouden moet kapot en uwe
zaken gaan ten onder.
Ik ga dan een stap verder en ik zeg het is
misschien mogelijk deze of gene oplossing, een
jaar, twee, drio te doen verdagen door uw ver
zet, maar met dit gevolg, dat ge onbetwistbaar
drie vier jaar nadien, U eene oplossing zul op
gedronggn worden welke veel radikaler zal
Zijn en dit met haren nasleep van allerhande
verderfelijke gevolgen.
Ik wijs u op een enkel voorbeeld, maar het
is van tel. Herinnert u wat gebeurd is met de
Gentsoho Hoogeschool.
Over eea tiental jaren had de katholieke
Unie, waarin, zooals ge weet, alle standen ver
tegenweordigd zijn, na meer dan een jaar be
sprekingen een formuul gevonden, Zij was van
aard, te diea tijde de Vlamingen voldoening te
schenken.
Gansch het land wachtte ze af met spanning,
ze wierd openbaar gemaakt op eene algemeene
bijeenkomst in liet St Aloysius Gesticht, te
Brussel bij monde van den betreurden staats
minister Helleputte. De Vlamingen namen ze
aan en verheugend feit, de Brussolsche en
Waalsche katholieko senators en volksverte
genwoordigers beloofden ze Ie stemmen.
48 uren nadien brak er helaas, driemaal he
laas, eeae hevige strijd los tegen do voorge
stelde formuul in de franBchschrijvendo katho
lieke pers. Do Waalsche vertegenwoordigers
deinsden achteruit. Het stelsel der katholieke
Unie v/ierdt verworpen. Het stelsel JNolf ging
door.
De Vlamingen verklaarden zich daarbij niet
neder te leggen. Voor lien was de zaak dor
Hoogeschool niet opgelost, enkel uitgesteld.Ze
zouden betore tijden afwachten, lu 198ö 't jaar
der eeuwfeesten, kregen ze voldoening.
En nu de gevolgen. Overweeg zo koelbloedig
en trek er de gevolgen uitOp politiek terrein:
De katholieke Unie, armen en beenen gebro
ken. eene inrichting die eenê de glorie en de
sterkte der partij moest worden lam geslagen,
ledereen begrijpt toch dat indien, het eerste
openbaar optreden der Katholieke Unie de zoo
kiesche, betwiste omstreden zaak der ver»
vlaamsching van Gent had kunnen tot een goed
einde brengen, hare tusschenkonfst in 't ver
volg de eendracht dsr katholieke partij in alles
zal bewerkt hebben en zij ook voor alle punten
waarop meeningsverschil bestond, eene oplos
sing zou gevonden en doorgedreven hebben.
Van die slag heeft onze partij zich nog niet
hersteld.
Op taalgebied.
Met de formuul Helleputte was de Fransche
taal nog eene sclioono plaats toegekend en de
zoogezegde Ecole Speciale wierden behouden.
Nu is de Hoogeschool gansch en radikaal ver-
vlaamscht. De Ecoies Spéciales zijn ook onwe-
derroepelijk veroordeeld.
De tegenstrevers hebben dus niets gewonnen,
maar alles verloren,
Op gebied, van den taalstrijd.
De bevrediging is niet zoo groot als verwacht
wierd. Dit is gemakkelijk om begrijpen.
Veel Vlamingen hebben de overtuiging of
indruk, dat dio rechtmatige hervorming, niet
is toegestaan, maar aan de regeering ontrukt
en afgeperst on er derhalve, geene erkentelijk
heid verschuldigd is.
Ik beoordeel niet, ik ste! vast.
Dit zijn ontegensprekelijke feilen. Iedereen
moet ze vaststellen. Klaar is de les die er uit
voortspruit en Uwe mandatarissen beseffen
hunne plicht en zullen dan ook voor hunne
verantwoordelijkheid niot achteruitdeinzon
maar ook niets doen,wat de redelijke oplossing
zou lastiger maken.
Sedert lang zijn zij allen overtuigd dat eene
spoedige en degelijke oplossing zich opdringt
in het belang van liefland zelve.
Geene oplossing is aannemelijk welke voor
het lager onderwijs verschil zou maken tus-
schcn Vlaanderen en Wallonië.
Geen oplossing is aanneembaar welke zou
toelaten bij middel der kinderen van Polen,
Italianen, Tjecken, Hongaren, enz. Fransche
eilanden in Vlaanderen kunstmatig te doen
ontstaan.
En voor het middelbaar onderwijs is elke op
lossing onvoldoeudo als ze allerminst; niot
waarborgt dat op het einde hunner studiën de
leerlingen, da taal vau het volk. grondig be
zitten.
Overdrijf ik, Vrienden, als wanneer ik zeg,
dat vele personen gesproten uit den adel of
hoogcre burgerij, bij gebrek aan taalkennis,
niet !>ij machte zi.jn, do zending hun door de
Voorzienigheid opgelegd, ik bedoel hun volk
te liyden en voor te lichten, met kunnen vol
brengen
En is waar, ja of neen, dat zulks voor Gods
dienst, Partij en Land, do moesto nadeelige
gevolgeu lieoft
In dring niot verder aan. De zaak is te klaar.
Een enkel woord nog over de huidige school-
ontwerpen. Ik kan onmogelijk don inhoud be
spreken.
Iedereen weet dat de liberale partij de bij
uitstek vaderlandsgezinde partij is, ja, ja, zelfè
de vaderlandsliefde in pacht hoeft.
Maar ik aarzel toch geen oogenblik te vor
klaren dat het een echto schande is, vooral in
deze moeilijke tijden, voor een beuzelarij enkel
uit partijbelang het gezag en den invloed dor
regoe ing te ondermijnen.
Het is 1111 toch een openhaar geheim dat de
liberalen aan hunne Schoolontwerpon hebben
verzaakt om do eenvoudige reden dat zij 't er
niot eens konden over worden. Het is toch ook
algemeen gekend dat de forrnuul Ingelbleeck
enkel den liberalen aftocht moest dekkenen
deze in feita. slechts den bostaandea toestand
bekrachtigde.
En daarom al die herrie,
8 12-052 BFÏ.
Men spreekt veel over- de vrijheid v m don
huisvader. Ik kan hier natuurlijk in geen e
bijzonderheden treden 11c beperk mij enkel bij
deze bestatiging, dat niemand voor het gods
dienstig onderwijs zou durven eischen wat men
op taalgebied vraagt.
Ik besluit, hebt vertrouwon in Uwe manda
tarissen. Zij hebben oog en oor open voor de
werkelijkheid. Zij weten wat het Vlaamsche
volk verlangt en het belang van 't land vraagt.
Zij zijn overtuigd dat er op deu ingeslagen
weg dient voprtgegaan te worden, en, op wat
reeds vorkregen is kan of mag niet getornd
worden.
Het is in dien geest en met die gevoelens,
dat ik U voorstel ons glas to ledigen op den
voorspoed uwer maatschappij, op de gezond
heid van Uw Voorzitter, bestuur, en inzonder
heid op de werkende leden.
Ik hoop en ik wensch d t Uwe Maatschappij
haremeer dan honderdjarige faam zal gestand
blijven: Dat ze altijd en in alles zou mogen uit
blinken door hare verkleefdheid aar. do katho
lieke zaak en door het peil harer kunstgehalte,
Weest altijd uwe leuze Al Groeiend Bloeiend
getrouw, gedenkt immer de kenspreuk der al
oude maatschappij waar go vereenigd zijt
Vriendschap verbroedert hier, hand in hand
en hart aan hart in onderling vertrouwon en
wederzijdsche genegenheid.
Op uw wederzijdsche gezondheid.
Na den heildronk, dien hij instelde tot den
Koniug en de Koninklijke familie, sprak
nog de Voorzitter der Maatschappij, de heer
Van der Haegeti, over de deelneming der
Harmonie aan het muaiektornooi in hetwelk
zij een zoo schitterenden uitslag bekwam en
ovor het concert 's morgens op het stadhuis
gegeven. Dat jaarlüksch concert ter gelen
genheid dor Ste Ceciliafeest, gegeven in de
grooto feestzaal van het stadhuis, is telkens
een regaal, voorde liefhebbers van muziek.
Daar kan men vaststellen dat onze Harmo
nie. onder de kundige leiding van M. Lens-
sens, niet moet onder doen voor gelijk welke
maatschappij en de faam die zij bezit, hoog
tracht te houdtD. Daarvoor dienen i leider
mueieknhton gehuldigd. En kan liet an
ders als wij er- ons kuuneu op roemen mu-
zlekauteji en leden te bezitten die geheel aan
de maatschappij zijn gehecht eu haar steeds
getrouw blijven.
Zoo zijn we gelukkig heden twee onzer
trouwste te kunnen vieren de HII. Joseph
Vmi Cauwenbergh. als bestuurlid en Prosper
Buys; als werkend lid, gedurende meer dan
50 juar. Als blijk van genegenheid voo| lino
trouwe en onvermoeibare medewerking,
schenken wij aan die brave leden een klein
geschenk als herinnering en wij uiten den
wensch dat zij nog lange jaren zullen mede
werken aan den groei en dón bloei onzer
Koninklijke Harmonie.
,S KONINGS NAAMFEEST Ter
gelegen hsid van 's Konings Naamfeest
zal Donderdag 27 November om 11,30
ure een pleohtig Te Dsum worden
gezongen in St* Marfeenskerk.
Te dezer gelegenheid worden de
inwoners verzocht hunne huizen te be
vlaggen.
De HH. Reserve-Officieren der stad
die wenschsn het To Deum bij te wo
nen, vergaderen in de Legerpupillen-
school om 11 ure.
KOLONIALE KRING ven het
Gewest Aalst, Men msldfc ons dat
alhoewel hst bestuur de bijdrage van
de werkendsleden in princiep op 5 fr.
zal brengen; deze laatste, toch voof het
stichtingsjaar 10 fr. zal bedragen, en
dit met het oog op meer kostelooxe
Voordrachten verspreiding en leesge-
legenheid voor de leden te verschaffen
Inschrijvingen worden aangenomen
ten Lokale Belgisch Hof of bij den
Secretaris van den Kring, den heer T-
Moens de Hase, Arbeidsfcraat 30 T/S.
Het Bestuur.
BROEDERSCHAP v. d. H. ELIGIUS
- Hot feest van den H. Eligius zal ge
vierd worden op Zondag 30 Novem. a.s-
Eene plechtige Mis van Dankzegging
zal gezongen worden om 10 u. 's mor
gens in de kerk van den H. Martinus*
Maandag 1 December om 8 ure
's mergends zelfde kerk, Mis voor de
afgestorvene Leden.
Al de leden worden vriendelijk uitr
ganoodigd zoo talrijk mogelijk deze
plechtigheden bij te wonon, 't Bestuur.
GEVONDEN een wit kinderhand-
schoentje alsook een geldbeugel inhou
dende een deürsleutel enz. Terug te
bekomen in den Boekhandel van
De Volksstem Kerkstraat, 21 T/S.
VERLOREN gaande ven de Kool
straat naar de Moortelbaan, een (tuk
toile oirée. Terug brengen tegen goede
belooning Moorselbaan, 73, T/S. 2924
WEGGELOOPEN Witte Jachthond
met twee vos ooren.Vrouwlijk geslacht
met naam John. "terug te brengen
tegen goede belooning bij (Em.Vlieger)
Vooruitzichtstraat, 27 T/S. 2926
Onze LEZERS aanbevolen Extra
8ülkerljpe6n Bi RYOKE.
VOETBAL'
Voetbal. lie afdeeling (Gewest)
V. V. Volharden—S.K.Haeltert 14—2-
Niettegenstaande in onze stad een
match in lie afdeeling A, doorging,had
den onze trouwe supporters eraan
gehouden hunne groen-zwarten te
komen aanmoedigen. Het vsld was,
gezien de overvloedige regans dep-
laatste dagen, in tamelijk goeden staat
en de match is in snel tempo doorge
gaan. Het bleek van bij het begin dat
de ploeg van Haeltert in een slechte
dag was, misschien v/el groofendeela
door het ontbreken van een paar harer*
flinkste elementen.
Volharden maakte daar natuurlijk
gebruik van om zijn spel op te dringeri;
de schoonste combinaties werden uit
gehaald en flink afgewerkt. Een match
die ten allen opzichte «fair» mag hee-
ten de scheidsrechter had dan ook
weinig werk... zulks tot lof der beid©
ploegen. Met dezo overwinning neemt
Volharden de 3e plaats in van 't klas
sement, met slechts 2 puntjes minder,
dan de leiders- Als onze mannen Zon-;
dag aanstaande zoo'n spel uithalen,zal
Alost Sports het zeker onder de markt
niet hebben.
IVo afdeeling (Speciaal)
Alost SportsV. V- Volharden 1—4.
Onzejongens hielden hunne kleuren
hoog bij deze ontmoeting, waarbij de
besten het gewonnen hebben. Het spel
ging geleidelijk op en 20 minuten voor
't einde was 't nog 1-1.
Daarmee staat Zwart Groen aan den
kop en is vast besloten er zich vast te
zetten. Alle zeilsn bij, jongens en.,„.
volharden, TUL.
Alle fijnproe/ors verkiezen de pro*;
du eten dor blschuitfabrlek DE TOE«,
KOMST, Avenlr, Denderleeuw, omdat!
ze de beste zijn.
UIT TER HAND TE KOOP
of te HUREN schoon burgershuis in de
Desiré De Wolfstraat. Onmiddellijk inge-
briiiktreding. Zich te bevragen zelfde
straat nr 21. 2926»
TE KOOP Schoone, gróote marmeren
Schouw bestaande uit blad, voorstukke^
met console, zijstukken en vloei stuk. Allee
in prachtmatmer Ste Anna. In volkomen
goedep toestand. Te bsvragen Keizerlijke»
