LEO HARMEL 6 Gelukkig gered Woensdag Mei 1051 De nieuwe Praalstoet van het 11. Bloed te Brugge MINISTERRAAD De Mijninstorting te Hornu Poor het PLAAMSCHE RECHT Rssd-Krais van Belgie DE VOLKSSTEM XXXVII JAARGANG NUMMER 133 Kofkalraat, 9 en 21, Aalst. Telêfoou 114. DAGBLAD 2Q Centiemen Ultgnvér J. Van Nuftel-D» GenJl. Publiciteit buiten het Arrond. AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan 13,te Brussel Rue de Richelieu, Parijs Bank Building/Kingsway, 20 Londres W. C. 2. H. Joannes Zonop4,25Zonaf7,l 1 L.K. 9 N.M, 17 Een patroon naar dsn geest van Berum Novarum •- (Uit DE JONGE WERKMAN). Leo Harmei placht dikwijls te zeggen sportclub; verder, richtte hij bihliothfc- dat hij «'s Pausen man» wilde zijn. En jjij was 'het inderdaad, en wal zoo dat zijn naam onafscheidbaar werd van dien van Leo XIII. «Harmei, zegde hem eens in 't openbaar de groote Paus, er is in uw land geen mensch die me meer genoegen Joeeft bezorgd l en pij een andere gelegenheid aarzelde hij niet to verklaren dat die leeken- apostel hem de zoetste dagen van zijn pausschap had bezorgd. Harmei was geboren uit een. oudo !A.rde.ensche familie, sinds 'n kwart eeuw gevestigd langs de boorden der Sniffe in hot. «Val des Buis» (Noord Frank rijk). Pa.s 25 jaar joud mioest hij het be stuur overnemen van de spinnerijen Zijner familie. Opgevoed in de dicpst- kristelijke tradities, droeg hij als aan geboren in zijn%hart de liefde voor den werkman. Zou hij ook weldra niet le ken in en vooral dient vermeld dat 20 jaar voor er.elders sprake van was, hij het systeem der familietoeslagen. leeds in praktijk had gesteld, Voor hem toch gold «da heropbeuring van het arbei dersgezin» als «het eerste na to stre ven doel Men nierke nu ook op dat al deze hoogervernoemde in s'le Hingen door de werklieden zelf weiden bestuurd: het was Harmel's uitdrukkelijke wil. Om den ondernemingsgeest bij zijn werklieden nog meer te ontwikkelen, had hij een «verbeteringsraad» fnge- &Leld: de werkman mocht er zijn ont dekkingen mededeelen, alsook, de mo gelijke verbeteringen der werktuigen. De p'atroon nam de onkosten der proefnemingen op zich en beloonde de uitvinders naar verdienste-. Wat later bezat de fabriek haar werklieden-syndikaat en een «fabrleks- 7,en in het testament zijns vaders deze jfaad» kwam de kroop, op 't werk zet- roereride woorden «Bemint onze dier- ten: onder werknemer,» en werkgevers bate werklieden, ze waren mijne kin deren .Wat Leo's aandacht vooreerst gaan de maakte, was de godsdienstige nooji yan zijn werkvolk; hij noemde dat «de ellende der ziel Geen geest van Spaarzaamheid, geen voorzorgen..., kortom ontmoedigde mensche.n Wat nu aangevangen Leo's groote werd hier beraadslaagd wer al de W&geng slecht weder niet uitbegaan. Uitgesteld tot Zondag 10 Mei De hernieuwde praalstoet die Maan dag zijn jaarlijschen triomfantolijken uittocht moest doen, is door het slecht weder afgezegd geworden. Om 9 y2 ure werd door Mgr. Cawet, hulpbisschop van Namen, eene ponti- fikale Hoogmis gezongen in de hoofd kerk van St. Salvator waar de onschat bare relikwie van he.t Heilig Bloed was heengebracht. Men bemerkte talrijke overheden in het hoogkoor, namelijk Mgr Waffelaert, bisschop van Brugge, en de hulpbis schop Mgr Lamiroy, van *Brugge, en M#r Van Gauwenbergh, van Mechelen; de heeren gouverneur baron Janssens de. Bisthoven; burgemeester Van I-Io.es- ienberghe, enz; le leden der Eidele Con frérie; talrijke ridders van de Orde van het Heilig Graf, enz. De kerk was bomvol geloovigen. Het regende sedert den vroegen mor- gend en gezien de ongunstige vooruit zichten werd de uitgang van den lang verwachten praalstoet na de kerkelijke plechtigheden afgezegd. Nooit zag men te Brugge zulk een toeloop van vreemdelingen zoo uit het vraagstukken welke de tucht, het toon binnenland als uit Frankrijk, Engeland do hygieen en de techniek aanbelangen. Mgr Pottier mocht wel terecht ver klaren dat Harmel's werk «de meest volledige en best geslaagde poging was, Holland en Duitsehland. De beweging was buiten alle bedenking. De ontgoocheling werd echter spoe dig getemperd door de officieel© aan Hoe schoon ook deze uitslagen wa- ontdekking zou rtiet lang uitblijven, 'ren, Hamel wilde het daarbij niet laten. Sinds 1875 vinden wij ze op versoh-il- [Hij zocht zijn eigen initiatieven ook lende wijze weergegeven; ziehier hoe buiten het «Val des Bois» ingang te door het privaat initiatief in den loop kondi'ging dat de «uitgang van den ver tier XIX eeuw tot stand gebracht. maarden stoet uitgesteld is- tot ZON DAG a.s. 10 Mei. Hij is vastgesteld om 11 URE, na de pontifikale Hoogmis ter Burgplaats. 't. Is de eerste maal sedert 70 jaar dat de stoet niet is kunnen uitgaan door het slecht weder. Gedurende den oor log is de H. Relikwie verdoken ge weest en is er gedurende deze vier ja ren eene onderbreking geweest. Op verschillende plaatsen waren er verlioogen opgetimmerd. doen vinden daarom zette hij moedig een kruistocht in om ook de andere pa troons tot soortgelijke werken tc be llij ze zelf uitdrukt «Er is slechts een middel de persoonlijkheid der werk lieden zoo breed mogelijk ontwikkelen met hun aller toewijding en hun ver- .wegen. gcheidene vaardigheden produktief te Hij ook was de eerste, die de groote Smaken; de werklieden zelf moeten de Rome-bedevaarten der arbeiders op .werktuigen zijn van de zedelijke en.touw zette en leidde in 1891 zou bij stoffelijke opbeuring van hunnen stand genot smaken 20.000 werklieden .elke werkman dient diepen bewust ge-:VÜOr de voeten van Leo XIII te doen blaakt, van zijn plichten en van zijn jneerknielen. (verantwoordelijkheid zoowel op gods-| Na de «Rerum Nowamti»-encycliek dienstig en ekonornisch als op vakkun- za' -t-"00 Harmei de eerste arbeiderskon- dig gebied; wij moeten vrije mannen Sressen en de volkssekretariaten orga- opleiden, die in slaat zijn zelf hun eigen niseeren en zoo wijd mogelijk de syndi- fcaken on die der gemeenschap te be-ika'e 'gedacht© verbreiden, sturen». Ziedaar heel den inhoud van| Op 84-jarigen leeftijd zal hij vcoi' Leo Harmel's gedachte ;den laatsten keer den weg inslaan naar Hoe1 heeft hij deze gedachte nu ult-iRoma om er da fel-bekaihpte syndi- gewerkt Nadat hij voor zijn fabriek een el- gen kerk had gebouwd, was zijn eerste Verwezenlijking, welke tot al do andere katen met hart en ziel fe gaan verde digen. Wat een 'reuzenbedrijvighoid Maar zou aanleiding geven, het oprichten wa' een beilige-ziel ook om hem te van een syndikalen raad, bestaande uit steunen en te sterken in zijn werken .evenveel afgevaardigden van patro-on wondere werker was tevens ook een en werklieden. Wat later werden een diep-godsdienstlge ziel uren lang kon spaarkas gesticht, een samenwerkende ib gebed doorbrengen aan de voe- bakkerij, een luinmaatschappij, een 'en van l Allerheiligste. Zijn leven lvad kommissie van gezamenlijken aankoop t0n °fr&r gebracht ter verovering woerstandskas tegen werkloosheid, van d0n arbeidersstand voor Christuk. Hij stierf, 86 jaar oud, den 25 No vember 1915. Nu wij Leo XIII vieren, mochten we uok dien grootmoedigen patroon niet ouderdomspensioenen, enz. Verder kwamen er een jongens- en .een meisjesschool lot stand, een be waarschool en bovenal de sociale stu diekringen, waar in alle eenvoud do Vraagstukken van den dag onderzochtvergeten, wier leuze het immer was ;en besproken werden. i«het welzijn van den werkman door Ook kunst- en lichaamsontwikkeling den werkman zelf», en wiens liefde lieten hem niet ongelegen: hij richtte 2 ligt vervat in deze woorden Christus, zangerskoren in, een tooneelclub, een de Paus, de werklieden P.G. taligheid gehuldigd worden, 't is tj zeg gen, dat een Vlaming eene VOLDOEN DE kennis van het Fransch en een Waal eene VOLDOENDE kennis van het Vlaamsch moeten hebben, derwijze dat' zij een dossier kunnen lezen, in- studeeren en oplossen in de (aal,* in dewelke het dossier is opgesteld. Wat de minderheden en andere loe- passingsmodaliteiten betreft, deze zul len bij Koninklijk Besluit geregeld worden. Hot ontwerp moet nog een «toilet» gegeven worden, waarschijn lijk in den ministerraad van Maandag a.s. Het zal dan toekomende week in gediend worden in de Kamer en moet dozen zittijd gestemd worden, opdat het met 1 Januari 1932 van kracht kan worden. De ministers beraadslaagden verder over de reddingswerken van Hornu, over de frontersbètoogingen vsyn Wem- mei, over de parlementaire werkzaam heden en over de aangelegenheden yan bestuurlijken aard,, Het Vlaamsch fn de Openbare Besturen De ministers hebben Mlaandag hun ne wekelijktsche raadvergadering groo- tenfiieels besleed aan het onderzoek van het wetsontwerp van minister Baels, betreffende het gebruik dor talen in de openbare besturen. Aan dit onderzoek zijn reeds ver scheidene vergaderingen besteed ge worden. M. Baels had aanvankelijk een ontwerp ingediend, dat zeor iaTTikaal was en het vraagstuk oploste in den zin der volstrekte eentalliglïeiö. Na langdurige besprekingen, en daaruit iVolgenüe wijzigingen, heeft M. Baels een tweede ontwerp opgemaakt, dat nu eindelijk in den ministerraad de alge- mecne goedkeuring heeft weggedragen. Dit ontwerp bekrachtigt de volstrek te eentaligheid in Vlaanderen en in Wallonië, benevens de eentaligheid in het centraal bestuur tot den graad van onderbestuurder. Vanaf dezen graad woet in het centraal bestuur, de twee- De bekommernis der familieleden De opgeslotenen zullen gered wor den dat slaat vast. Niettengenstaande doen ep in het dorp nog de meest te genstrijdige geruchten de ronde.Zooals overal elders zijn er ook hifer personen welke het beter willen weten. Volgens hen zijn de opgeslotenen reeds dood en zijn de brieven welke mien van hen ver toond valsch. De vrouw van den Poolschen arbei der welke zich onder de opgeslotenen bevindt draagt zelfs rouwkleederen. Men kan zich een gedacht vormen van de ontspanning welke zich zal voor doen als men de arbeiders zal bevrijd hebben. Maandag morgen rond 3.30 uur deel de eene reddingsploeg, welke juist bo ven kwam mede dat het werk in de be ste voorwaarden werd voortgezet. Zij hadden geroepen en antwoord op hun hoepen ontvangen. De .opgeslotenen verklaren dat zij zeer tevreden zijn over de wijze waarop er gewerkt wordt om hen te verlossen. Het doel nabij. Tegen het einde van den morgen was het uitgraven van den koolader «Bi- bée» een voltrokken feit en men is be gonnen miet het bofen van den «touret» langs waar de opgeslotenen kunnen verlost worden. Het doorboren van de ruimte gelegen tussclren den koolader «Bibte» en de holte waarin de mijnwer kers zitten opgesloten werd verwezen lijkt. Men heeft hen langs daar zelfs voedsel doen geworden. Het oogenblik der bevrijding is dus nabij, maar daar het werk waaraan men thans bezig is niet van gewonen aard is weet men nog niet hoelang het nog duren kan. Bo vendien moeten er hier versterkings maatregelen getroffen worden, willen zich geene instortingen voordoen. De mass'a belangstellende welke na bij de koolmijn samenstroomt wordt met ieder oogenblik grooter. Het reddingswerk vertraagd Het hoofdbestuur der mijnan heeft Maandag namiddag aan het ministerie van arbeid en nijverheid laten welen, dat men bij het graven op limdernis- sen was gestooten. Deze hindernissen zijn echt niet. van dusdanigen aard dat de reddingswerken er door onmogelijk zouden gemaakt gorden* De gravers hebben een omweg moe ten maken ten einde een zware balk welke hen den weg versperde tr ont wijken. Hierdoor koimt het dat de werk lieden Maandag avond nog niet ver lost zijn. De werken worden nochtans zonder verpoozen doorgevoerd en men hoopt tijdons den nacht of Dinsdag morgen tot. een gunstigen uitslag te komen. •Later echter werd dit bericht weer tegengesproken; denkelijk zal het uur der bevrijding Voor de opgesloten mijn werkers nog later slaan. Men is thans met de graafwerken génaderd tol bij de wanden van put 8. Deze Wadn mioet worden aangetast op eene diepte van ongeveer 6 meter. De materialen zijn echter zóo hard dat men het houweel niet meer kan-gebrui ken maar dat. men zijn toevlucht nemen moet tot. springstoffon. Dit had men trouwens vroeger reeds voorzien, zoodat de toestand geenszins ernstiger is geworden. Deze moeilijkheden werken alleen nadeelig op het publiek dat ongedul dig begint te worden en niet op de red dingsploegen weFke geen moed verlo ren geven. Een telegram van den Koning en de Koningin. Talrijke telegrammen komen toe bij het beheer der koolmijnen van Hornu en Wamcs. Om 2 ure in den namiddag wefd het volgend telegram uitgeplakt «Volgen met spanning de heldhafti ge weriring der redders ën sluiten ons van ganscher harte aan bij de pijnlij ke onrust, waarin de bedolven mijnwer kers en hunne, familie verkeeren. Onze vurigste wenschen zijn met u allen. (Get.) Albert en Elisabeth. Het. lezen van dit telegram verwekte onder de menigte den levendigs ten in druk. Het burgerkruis aan de redders De Koning heeft de twee heldhaftige redders, de pasewerker Gallez en den porion Godart het burgerkruis, yan eerste klas toegekend. Men telefoneert ons uit Hornu Dezen morgen om 8 ure gelukte het de moedige redders, die onverpoosd sedert verscheidene dagen en verschei dene nachten hadden gearbeid hunne ingesloten makkers te redden. Allen zijn In volle gezondheid. Rondom de mijn stond eene groote menigte. De geestdrift was buitenge woon groot. Het nieuws verspreidde zich spoedig en verwekte overal diepe ontroering. De verloste mijnwerkers werden naar de Infirmerie der koolmijn overge bracht, waar zij aanstonds geneeskun dige zorgen ontvingen. Moeten wij wijzen op den beteren geest, welke sedert enkele jaien in meestal de uitingen yan ons openbaar leven heerscht he.t terrein winnen Afdeeling Aalst. Zonnesteek Aard. Een zonneslag is een bloed-» öpdrang, veroorzaakt door rechtstreek- sche werking van zonnestralen op eea onlblöot lichaamsdeel, bijzonderlijk het hoofd. Kenteekens. 1). Hoofdpijn ca duizelingen. Rood aangezicht en met bloed op gedrongen oogen. 3) Zeer dikwijls bewusteloosheid. 4) Sojns brakingen. Verzorging. 1) Den lijder in de scha duw leggen met het. bovenlijf verheven. 2. De spannende kleederen losmaken, 3) IJs of koude natte doeken op het hoofd leggen, 4. Krachtige wrijvingen doen op de boenen om het bloed naar onder to trekken, of wel er natte doeken met ammoniakwater op leggen (1 deel am moniak op 3 deelen water). 5. Zoo mogelijk, den lijder frisscho dranken geven: veel maar, .weinig in eens. 6. Desnoods dë kunstmatige ademha ling toepa&sen. Al wie een menschlievend hart heeft zal niet nalaten lid te worden van het Rood-Kruïs. van de eerbied voor ons yiaamsch recht, het oprecht verlangen om ons voldoening te schenken op velerlei ge bied: het geval Hulin de Loo, allerhan de benoemingen in het gerecht, in het onderwijs, maatregelen in de adminis traties, in het teëhnisch onderwijs, enz. En, bij die onloochenbare tol ver- vlaamscffing leidende werking, staat de Regeering terzelfdertijd voor de zware bekommernissen eener diepin grijpende ekonomiische en financieele krisis, welke op zulke schandige wijze door de socialisten tegen haar wordt uitgebuit Alle Vlamingen wenschen de spoedi ge behandeling van al de nog hangende vraagstukken, op Vlaamsoh gebied. Wij zijn er diep van overtuigd, dat, met een weinig goeden wil en de brooduoodige verstandhouding tussehen de meerder heidspartijen, ja, tussehen al de par tijen in bet Parlement vertegenwoor digd, en da Regeering, de jaren 1931-32 ons de volledige oplossing van het taalvraagstuk kunnen en zullen bren gen. Maar daartoe is noodig het nauw keurig vóórlichten der openbare mee ning; het niet te onderschatten der te overwinnen moeilijkheden; met één woord waarheid. En deze lijn, Vlaamsch demokratisch, zuHpn wij immer volgen.. In het Arbeirlsblad lezen wij dioasaan- gaande het volgende Aardebed rijven Het is het doodtij in de steenbakkerijen, Er is geen bedrijvigheid. In de fabrieken van vuurvaste produoten is de toestand zeer dreigend. Voor den uitvoer hebben onzo fabrieken op een definitieve wijze schijnt het voorname afzetgebieden verloren ten gevolge, hetzij der tolrechten, hetzij der mededinging, inzonderheid de Japansche. In Belgie beperken de handelaars hunne inkoopen en daarbij moet men hardnekkig strijden tegen do Duitsche, Tschechoschlovak- scho, Poolscho en Fransche mededinging. Al de Belgische gleisworkmakerijen arbeiden met een beperkt personeel en leggen het werk een of twee dagen per week neder. Eea vermin dering van 3 t. b. wordt toegepast van af 15 December 1930. Als verdediging, moderniseerden de Belgi sche werkhuizen hunne instellingen in de mate van 't mogelijke, maar hunne pogingen blijken zonder uitslag te blijven op verscheidene belangrijke buitenlandsche markten ten gevolge van de overdreven of de goedkoopere Japan sche arbeidskracht. In het kort; heerachende slechte toestand en de vooruitzichten voor do toekomst zeer on rustwekkend. De pijnlijke toestand der fabrieken van vuur vaste producten duurt voor wegens de heor- schende krisis. De werkloosheid neemt toe en er is geen teeken van verbetering. Voedingbedrijven Niets voranderde in den toestand dar maal derij. Deze lijdt steeds aan ovorproductie en wanverkoop van het meel. Daarenboven is de afval zemelen, kortmeel en gruis meer ge vraagd. De tarwovoorraden zijn nog steeds groot. De duurte van de arbeidskracht bJij't dezelfde. In de brood-on banketnijverheid voldoening gevende bedrijvigheid. De suikermarkt geeft hij voortduur teekenen van een zekere slapte, niettegonstaande een vermindering van voorraden. De toestand dor bierbrouwerij ten aanzien dor voortbrenging ghat achteruit. Men noteert een prijsdaling op sommige grondstoffon, inzonderheid op het mout. Suikerijfabricage.Op het einde der maand Januari waren de voorraden zeer belangrijk bij i drogers en kunnen niet afgezet worden. Er bijna geen vraag, zoowel uit het binnenland als van onzen gewonen kooper. Noord Frank rijk. De Koers van het beschikbare overschreed de 74 frank niet. Deze afbrokkeling der prijzen van hot beschikbare zal Inwerken op dio van den eerstkomenden oog6t. Plotseling vielen op do markten van Kort- seghei rijk en Iseghem, de prijzen van dezen Oogst op 85 frank. En nog is deze koers meer nominaal dan wezen Rik. De Fransche markt is even elecht de zeldza me verhandelingen hebben plaats aan prijzen lager dan de ot'ficieelo. ou het beschikbare werd te Rijeel aan 73 l'rauk bij vertrek ver handeld, In de Nederlanden zelfde daling van het be schikbare tot fl. 5.50 fr. Kantbedrijf Er is geen vraag om kantwerk, zoowel voor het binnenland als voor het buitenland, en dit voor allo soorten. De arbeid is dus tot het uiterste beperkt. De fabrikanten stellen er zich mede tevreden do keur van hot porsoneel aan het werk te houden om de toekomst te verze keren en vertrouwen hun werk van zulke hoe danigheid toe, gelijk men er in normal* omstandigheden onmogelijk zou kunnen van bekomen hebben. De basisloonen bleven on veranderd, Kleedingsbedrijwén Niettegenstaande de prijsdaling der stoffen en weefsels, blijven de opdrachten steeds uit bij Uieermakers en naaisters Er zijn veel werk^ lrvOS"ii. In de magazijnen gaat de verkoop wel* nig druk. De algemeene zafctaoclsi» doet ef^ jharo gevolgen Y93l«o,

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Volksstem | 1931 | | pagina 1