Rerum Novarum
Kalde aan Z. H. den Pans Leo XIII
1891
Groote brand te Brussel
De Kadastrale Perekwatie
Onze koolmijnnijverheid
Zondsrlinp diefsia! te Brusssl
LEDE
Bij tijds gered
Welverdiende belooning
Smartelijk ongeluk te Thiensn
KiMA GELIJDiTJE
HET BETERT
DE VOLKSSTEM
XXXVII JAARGANG NUMMER |Ü7
Kerkstraat, 9 en 21, Aalat. Teleloon 114. DAGBLAD 20 Cantiem.n Uitgever J. Van Nuftel-De Gendt.
Publiciteit buiten liet Arrond. AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan 13, te Brussel Rue de Richelieu, Parijs Bank Building/Kingsway, 20 Londres W. C. 2.
ZONDAG 10 MEI
H. Job
Zonop4,19Zonaf7,16
MAANDAG II MEI
1931
Kruisdagen
Z onop4,19Zonaf7,17
N. M. 17 E. K. 24
Veertig jaar geleden verscheen de
encycliek Rerum Ncvarum.
De indruk welke hij verwekte was
zóó overweldigend, dat velen meenden,
dat hij rechtstreeks tegen hunne prin
ciepen en handelwijze gesohreven
werd.,, en daarom zwögen ze hem
dood, bevreesd als ze waren, van de
gevolgen, welke de toepassing van
Rerum Novarum zou meebrengen,
Bij ons christen volk was Rerum
Novarum welkom. Onze arbeiders ver'
stonden, dat het wederzijdsche nale
ven van rechten en plichten door
patroons en werklieden, geen andere
oplossing meebrengen kon dan geluk,
en maatsohappelijken vrede*
Da socialisten zelf lieten zich gunstig
uit over het schrijven van L^o XIII.
Oordeel maar: De «Vorwarts». or
gaan der Duitsche socialistan. schreef
«Krachtens zijn bediening v en in de
volheid zijner macht, heeft de Paus,
het eerst van alle vorsten en regee
ringen der beschaafde wereld, de so*
clalo kwestie aangevat en opgelost.
Het Nederland8che scoialistische dag
blad «Het Volk» schreef dat da Kerk
in de encyoliek Rerum Novarum
zich op een zeer vooruitstrevend atand
punt plaatste.,,* DeBelgische «Vooruit»
bekende op 11 Saptamber 1891 :«Reeds
verscheidene maanden is het geleden,
dat zijne Encycliek is verschenen,
waarin hij luide, krachtig en duidelijk,
de bezitters hun plichten uiteenzette.
Het stuk is in alle talen overgezet. Alle
dagbladen der wereld hebben er zich
mee bezig gehouden mail mag dus
nannemen. dat geen enkel kapitalist
onkundig gebleven is van de plichten,
die hij tegenover zijne arbeiders te
vervullen heeft, en hat is net als vroe»
ger, precies alsof de Paus niet gespro
ken had.»
Na zulke verklaringen, moet elk ver
standig mensch oordeelen en beslui
ten «Van af dat ootfenblik, moeten de
socialisten overtuigde verdedigers
geworden zijn van de encyoliek «Re
rum Novarum» moeten zij in 't harte
dragen de H. Kerk, die deze leer nog
altijd met evenveel nadruk voorhoudt
en de priesters die zich beijveren om
aan do arbeiders en de samenleving
de vruchten van deze heilzame werk-
liedenkeure te laten genieten.
Nu nog wordt Rerum Novarums-
toepasBing dagelijks ingeroepen, en is
het voor ons het onweerlegbaar bewijs
van de liefde der kerk voor de zwak
ken en de geringen.
Zóó groot is de beteekanis van Rerum
Novarum voor het werkende volk, dat
het onderhouden van die kerkelijke
leer het aanschijn van da wereld moest
vernieuwen, hadden allen maar ge»
luisterd naar de stem van don grooten
Paus(.
Dat niet alle katholieken in kinder
lijke onderwerping de enghartige ik
zucht en eigenliefde overwonnen, is
niet de schuld van onze Moeder de
H.Kerk,en wij 2ijn de eerste om ze te
veroordeelen, als liberaliseerde katho#
lieken; zij dragen zware verantwoor
delijkheid over hun handelwijze en
hebben grootendsels schuld aan de
thans heerschende mistoestanden.
Maar wat mij veel meer verwondert ia,
dat die zelfde Encycliek thans uit den
booze is voor de socialisten, die eiken
dag bovenarm uitvallen op die zelfde
kerk. Ze houdt steeds den Wereldbrief
Rerum Novarum even hoog, en her
haaldelijk, Onder alle vormen, maant
ze hare priesters aan, getrouw te blij*
ven aan de grondbeginselen van Rerum
Novarum,
Wat mij vorwondert is, dat de socia*
listen thans, als hun grootste vijan den
aanzien de christen werklieden, die
hunne organisatie opbouwen naar de
leer van Rerum Novarum en in de
belijdenis ven hun leven, de ohriste
lijke naastenliefde en da rechtvaardig
heid toepassen:
Wat mij verwondert, is, dat de
socialisten nü eiken dag zeggen en
•chrijven, dat de H- Kerk nog niets
gedaan heeft voor het werkende volk,
dat ze altijd gestaan heeft in den dienst
van hot kapitalisme,en dat de priesters
sociale werkers alleen de rijken
dienen.
Vanwaar komt dia ommekeer van
daan
Het antwoord ligt voor de hand
Ta dien tijde was het socialisme nog
niet zoo zeer eene antigodsdienstige
partij thans staan de leiders volop in
den dienst der vrijmetselarij en moeten
willens nillens, den strijd aanbinden
tegen Christus en zijn Kerk. Daarom
nu is alles slecht wat de H. Kerk
voorhoudt en braken ze onvoorwaar
delijk af, wat van do Kerk of de
priesters zou uitgaan. Zoo dienen ze
niet altijd hun volk, maar vooraf hun
goddeloosheid.
En toch, wat ze ook zeggen of doen,
buitan Rerum Novarum ligt er geen
heil en is er geen oplossing te vinden
aan het maatschappelijk vraagstuk.
Over hst economische liberalisme
spreken we niet meai1. Zoodanig werd
het vertrapt, dat niet een mensch
meer gevonden wordt, die het theore-
tisoh zou durven verdedigen, uit vrees
aan den schandpaal der openbare
verachting prijs gegeven te worden.
Zulks echter beteakent niet, dat er
praktisch geen volgelingen meer zijn
van ikzucht en Onrechtvaardigheid.
Het socialisme kan dan socialen
vrede niet brengen. Waar het triom
feert, slaat het uit In wilde uitspatting
gan van communisme en burgeroorlog
Waar het nog niet zegevierde, staat
hot niet op vasten grond en most het
zijn princiepen wijzigon naar gelange
de omstandigheden.
Daarom juist, om wille van de On
vastheid der beginselen en der praktijk,
knaagt het communisme aan hot hart
van het socialisme,
Sommige leiders zien reeds het fail
liet in van hunne partij en doen een
beslissende stap naar rechts; ze spre
ken van een christelijk socialisme.
Is een christelijk socialisme denk
baar buiten de leer van Rerum
Novarum
Zou dat socialisme niet moeten steu
nen op de steunpilaren rechtvaardig
heid en christen naastenliefde
Het ontstaan van die nieuwe strek
king ig het klaarste bewijs van de on
macht van het socialisme.
Hot heeft het geloof willen dooven in
da harten van zijn volgelingen, en nu
ziet hot in, dat het tezelfder tijd ook
het geluk aan de harten Ontroofd heeft.
Hot was voorstaan der van da leus
Noch God, nooh Meester en het
heeft den arbeid voor alle gezag ver
beurd.
Het heeft de wonde bij de werklieden
steeds open gehouden, maar daaren
tegen mistevredenen en opgewondenen
gemaakt.
Het socialism deed zijn volgelingen
veel beloften, bracht hun het geluk
niet en zal nooit den maatsohappelijken
vfoda stichten.
Rerum Novarum kan dat alleen, om
dat zijn onveranderlijke leer steunt op
de grondbeginselen van Hem, die
alléén bij machte is aan den mensch
den vrede van het hart en aan de
maatschappij den socialen vrede te
verzekeren.
Mochten alle werklieden den zegen
vefitaan, uitgaande uit Rerum Nova
rum, dan schaarden zij zich allen
rondom de Pauselijke vlag en drukten
ze met dankbaarheid aan hun lippen,
Mochten weldra alle werkgevers ook
Rerum Novarum naleven, dan rijst de
zOnne van een nieuw maatschappelijk
leven, waarbij werkgever en werkne
mer malkandsr broederlijk de hand
zouden geven en samenwerken tot het
verzekeren van eigen geluk en socialen
vrede.
Geve God, dat die zaligt tijd niet
lang meer uitblijve.
Valsche lOOfrankbiljelten
Zij zijn gemakkelijk te herkennen.
Er zijn thans valsche biljetten van
100 frank of 20 Belga in omloop.
De valsche biljetten zijn gemakkelijk
herkenbaar, daar zij zeer ruw nage
maakt. Het papier i3 dik; zij zijn zwaar
gedrukt achter het woord De Gou
verneur ontbreekt de komma.
Al de in beslag genomen biljetten
dragen, in de vier hoeken het nummer
864 E 421.
Da leden der bijzondere kommissie,
gelast met de studie der krisis welke
thans de steenkoolnijvsrheid te door
worstelen heeft, werden Vrijdag mor
gen door M. den eersten minister
Jaspar ontvangen.
Deze heeft uitleg gevraagd over
verscheidene punten der verslagen
welke hem reeds door de kommissie
warden overgemaakt, en hij heeft be
loofd zich met de andere leden der
rngeerirL" te onderhouden over de
wanscli r, wslko in het al^emsen ver*
slag uitgedrukt worden, te weten
1. Vaststelling dertonnemnat welke
uit den vreemde zou mogon ingevosrd
worden.
2. Verplichting voor de Belgische
openbare besturen om Belgische steen
kool te benuttigen.
Da afgevaardigden hebben doen op
merken dat er thans een stock van 3
millioen steenkool op de mijnen ligt,
vertegenwoordigend een waarde van
500 millioen,
Te Brussel is thans een zonderlinge
diefstal ontdekt vermoed wordt dat
hij heeft plaats gehad tussohen einde
April of begin Mei. In elk geval juiste
gegevens ontbreken en van de daders
is tot nojj toe geen spoor te vinden.
De feiten hebben zich als volgt vcör
gedaan het bouwvallig gebouw 44,
de Komediantenstraat werd door den
Staat ingericht tot bergplaats van de
maketten van de Sinter Goedelekerk,
de Congreskolcm, da Kapellektrk, het
Broodhuls. het Anspachgedenkteeken,
het Stadhuis en de Beurs.
's Nachts hebben dö dieven verschei
dene ruiten aan den achterkant van
het gobcuw ingedrukt- Die handelwijze
kon onopgemerkt geschieden, omdat
juist lr.ngs dion kant slooplngs en
verbouwingswerken worden uitgevoerd
Tot bovenmaat van ongeluk hebben de
indringers hun woede bot gevierd op
dria pleisteren voorontwerpen van de
Noord Zuidorverbinding, die ep het
gelijkvloers opgesteld stonden. Zij
werden in gruizelementen geslagen'
maketten hebben een groote dokumen
tarische waarde.
Op 17 Mei wordt te Lede een Katho
lieke Dag ingericht die bedoeld wordt
als een plaatselijk Congres voor
onze godsdienstige, maatschappelijke
en kultureele werken. To 8 ure plech
tige mis met gelegenheidssermoen. Te
9 ura vergaderen de afdoellngen. Er is
een bijzondere afdeeling voor de bur
gers en middenstanders, in de boven,
zaal van den Volkskring.
Dagorde voor deze afdeeling:
1) Verslag over de algomeene mid
denstandswerking.over het leerlingen
secretariaat, over de werking in het
bouwbedrijf.
2) Voordracht door den heer A. For.
aeyn opziener voor den Middenstand-
(Ministerie van Landbouw).
3) Wenschen en besluiten.
's Avonds te 5 ura stipt, groote volks
vergadering met feestrede door heer
A. De Groeve.
Over het ongeval aan een Belgisch
visschersvaartuig overkomen, verne
men wij uit Terschelling het volgende
't Belgisch visschersvaartuig Notre
Dame da Lourdes 30, thuisbehoorend
te Nieuwpoort, is hier binnen gobracht
door het rijksbetonningsve.artuig,
schipper G. Dryver. Het vaartuig werd
hulpeloos aangetroffen in het Vliegat
en daar opgepikt. Da bemanning, ba-
staande uit 3 koppen,was zonder eenig
voedsel en zonder water.
Het schip, dat slechts 40 ton meet,
visohte bij kaap Skagen, toen de motor
defect raakte: Met een paar stukjes
zeil heeft men daarna den terugtocht
aanvaard. Drie weken was het scheepje
reeds op zee. Gewoonlijk duurt de reis
alschts 9 dagen.
Tijdens eene vergadering gehouden
Vrijdag morgen, in het ministerie van
Binnenlandsche Zaken en Volksge
zondheid, heeft de bestuurlijke Com
missie van het «Carnegie Here Fundi
do gouden medalie verleend aan de
hearen Barbier, ingenieur, Godart en
Mahieu, opzieners in de koolmijn, en
Gallez, paswerker, als belooning voor
hunne heldhaftige toewijding bij de
ramp der koolmijn van Hornu Wasmes
Do drie laatsten zullen bovendien nog
eene belooning van 1000 fr. ontvangen.
Donderdag namiddag omstreeks een
unr had te Grimde (Thienen) een vree-
salijk ongeluk plaats. De goederen
trein welke den dienst doet tusschen
de statie van Grimde Thienen en de
fabriek der Thiensohe raffinaderij,
kwam nabij Grimde afgereden langs
den molen, Alhier staat een barreel-
wachter welke deze dienst regelt.
Deze barreelwaohter stond in de
ploeg welke van 5 Ure tot i ura namid
dag werkt. Toen da trein afkwam, was
dozo barreelwachter reeds afgelost en
wou dan met den trein naar de fabriek
wederkee'ren. doch deze maal lukte
het hem niet. Toen hij op den tender
wou springen, mispakte hij zioh jam
rnerlijk en kwam onder de lokomotïef
terecht.Aan deze waren negen wagons
vastgemaakt welke allen over hem
bolden, Toen men den trein deed
stoppen, lag de ongelukkige midden in
een bloedplas, De eerste ooggetuigen
gingen seffens een dokter halen. Toen
deze ter plaats kwam deed hij oogen*-
blikkelijk het slachtoffer overbrengen
naar St Jansgasthuis. Enkele minuten
na zijn aankomst Overleed hij te mid
den van overgroote pijnen. Het onge
lukkig slachtoffer is de genaamde
Joeeph Trekele, oud 70 jaar, gehuwd,
vader van drie kinderen en wonend
Fabriekstraat alhier, gelegen nevens
de fabriek, Een onderzoek werd inge
steld. Jozef was een braaf man er
zou een dezer dagen gepensionneerd
worden.
De mensch wil altijd nieuws. ,s
Daarom, koop uw romans
In Boekhandel J. Van IMufFel-De Gendt
Kerkstraat, 21, Aalst
Vrijdag avond, iets over tienen,sloe
gen plots geweldige vlammen op uit
een breigoedwinkel, gelegen aan de
Lakenstraat, te Brussel, naast een be
kende dar.szial. rachtOver den Neder
landschen Schouwburg.
Het vuur woedde hevig en in enkele
oogenblikken tijd was de benedenver
dieping uitgebrand, Weldra vatten ook
de bovenverdiepingen vuur. zoodöt de
brandweer, die ter plaatse verscheen
voor een geweldigen brand stond en
met drie machtige brandslangen moest
werken. Uit de nabijgelegen huizen
was het een haastige vlucht. Tenslotte
evenwol was het gevaar omschreven
qn werd de brandweer het vuur meeg
ter« D« echade ij aanzienlijk,
In den tijdtoen de dieren spraken,
is er eer klein ratteken en.....
Foei Houd op De dieren spre
ken nietroept de gouverneur van de
provincie Ilunan. 't Is natuurlijk een
Amerikaan.
En hij verbiedt van in zijn ressort
te d/rukken en te verspreiden de boeken
met fantastische verhalenwaarin de
dieren onderling of met menschen pra
ten.
De goeverneur beweert cde voor
stelling van sprekende leeuwenwolven,
ooievaars en andere diergelijke een ko
lossaal affront is voor de menschen.
Daarbij zegt die brave goeverneur
kunnen de kinderen door zulkdani-
ge fabels misleid worden, minstens ge
durende' een zekeren tijd., en meenen
dat menschen en dieren op een gelijk
intellectueel en moreel peil slaan.
Och heere, die goeverneur heeft ge
wis het... klei/n beestje gezocht.
Moest die pittige La Fontaine terug
keer en, wat zou lvij schrikken. Moest
hij naar Hunan gaanhij werd in de
boeien geslagen.
Die historie van den Amerikaanschen
gouverneur deed me denken nan een
dame die ik twee jaar geleden in de
Centaure-zaal te Brussel ontmoette bij
eene tentoonstelling der werken vam,
schilder Chagall.
Die had de fabels van La Fontaine
op zeer origineels manier geïllustreerd.
Hoe is 31 mogelijk, riep die dame
uit, dat Chagall een blauwe koe, een
rood en groen geprikkeld zwijn, een ge
le raaf en andere valscliklewrige mons
ters durft schilderen f Hij moet, naar
't gekkenhuis 1
Het .was een mooie dame en 'k stond
haar graag ter woord.
En La Fontaine Mevrouw
Qe leent hem. Hij doel zoo fijn de die
ren spreken... in de plaats van de men
schen, ter wille van de waarheid.
Waarom zou Chagall de dieren niet an
ders mogen kleuren... als uitzonderlij
ke dingen, ter taille van de schoonheid?
Waarom de inbeeldingdie unynderbare
aliijd waardige, immer vluggere en bij
na onuitputtelijke inbeelding aan ban
den leggn, Zij, die de bron is van zoo
veel aangenaams en mooi's
Wanneer ge oud zult geworden zijn
hetgeen nog heel lang ml duren en
hetgeen God moge verhoed,en Mevrouw
dan zal de inbeelding V toelaten te
verjongen... al ware het maar in den
Alles most afslaan... AlUeu^e bolastingon
niogau verhoogen.
Nu gaan ook de kadastrale inkomsten
herzien worden.
Tot nu toe werd van sommige gebouwen
een kadastraal inkomen aangerekend dut
nauwkeurig met den werkolijken huurprijs
Overeen kwam omdat de huurceel geregi
trserd word. Anderen, zooals deze door
den eigenaar zelf bewoond, werden getax
eerd op de basis van 1896, verhoogd door
middel van een klein vermen igvuldiger.
Opdat de kadastrale herziening strikt
rechtvaardig gesohiede zonder de kadastrale
peroeelen, er 2iju er meer dan 7 1/2 mil»
üoen in het land een voor een moeten
goéxpertiseerd worden. Eohto Sisyphusar-
arbeid.
Daarom gaat de administratie bij verge-
Hiking te werk. In elke gemeente worden
enkele type-gebouwen gekozen, geëxperti-
seerd, en de andere worden in overeenkom
stige k&tegoriën gerangschikt en als dusda»
dig getaxeerd.
Het spreekt van zelf dat men om do type*
gebouwen,deze heeft verkozen voor dewelke
men onaanvechtbare gegevens hadrwezenïij»
ke koopwaarde door openbare veiling of
anders, wezenlijke huurwaarde onder meer
door geregistreerde overeenkomst.
De moeilijkheid berust eohter in de verge
lijking. Daar staat de deur open voor wille»
keur eD krijgt de kritiek vrij spel.
Van sommige zijden word voorgesteld
liever de landmeters te laten bedljen. Dat
is goed voor zooveel ze rfjpe oudervinding
opdeden in hun ressort. En dan nog ver-
I schilt de eene van de andere.
En dat Knagelijntje maar uitroept l
.«Ik zal nopit meer op de heide gaan
spelen en dat de raven maar spreken
in de tooververhalen van Grimm er\ dat
al dat fictie-wereld je maaqr behouden
blijve voor de kleine... en voor de groo
te hinders.
Want de hinders praten zoo graag en
zoo lief. Net als die kleine Lokeraar die
'8 avonds slapen ging en zijn klein rij-
zwcepken devotelijk nevens zijn bedde
ken plaatste, en zachtjes fluisterde j
ccDag zweep ben
Hamlet de Tweede.
Wij hebben eenige dagen geleden dö
cijfers gegeven der werkeloosheid op
4 April. Uit die cijfers bleek dal- het
getal werkloozen afnam. Dit afnemen,
is toch niet al te beduidend, bet is eer
der eene teleurstelling. De belernis be
reikte zelfs niet deze, welke men ge
woonlijk in het begin der Lent3 vast
stel I.
IHaar het hernemen der bedrijvigheid
is op weg volgens de laatste ontvan
gen inlichtingen.
Zoo hebben in de meubelnijvorlield
van Mechelen 500 werkloozen wederom
hun gewoon werk gekregen. Een zelfdo.
feit werd gemeld voor de katoennij
verheid te Gent. De toestand is ook
verbeterd in het Kortrijksche on in de
streek van Aalst.
In het land van Audenaarde lveeffc
men niet te klagen, integendeel
De aanstaande algemeene statistie
ken zullen zeggen of deze gedeeltelijke
aanwijzingen eene bet-eekenis hebben
voor wat den algemeenen toestand be
treft,
In alle geval de hooger veranielde fei-v
ten schijnen aan het seizoen niet toe
le schrijven te zijn. zij schijnen veel
eer betrek te hebben op eene verzach
ting der nijverheidskrisis. of ten minste,
jtoch te bevestigen dat de krisis haai}
ïn elk gsval bltjft het st*lssl der ad mini- jt0ppunt heeft bereikt.
Istratietaxatie bij vergelijkiag mot type/1 Geve God dat het waar. zij en daf
geoouwea op drijfiaod gebouwd. jdq toesjand maar, altijd voorf-bet er.ci X