w
Ministerieele Veranderingen
Een nieuwe Encycliek ever
liet sociale vrasQstuk
e oTs o
Woensdag
Mei 1951
MINISTERRAAD
Nieuwe IVet op de Militie
De Republiek in Spanje
Mgr Heylen, Groot-Kruis
der Orde van het II. Graf
De Volkenbondsraad
De Hertog van Brabant
0. L. Vrouwkerk van Ninove
XXXVII JAARGANG NUMMER 114
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Telefoon 114. DAGBLAD 20a'l'MMI' Uilgever J. Van Nuffal-DeGendt.
Publiciteit buiten het Arrond. AALST Agentschap Havas, Adolf IMaxlaan 13,te Brussel Rue de Richelieu, Parijs 7— Bank Building/KIngsway, 20 Londres W. C. 2.
H. Bernardinue
|Zonep4,05Zonal7,30
E. K. 24 V. M. 31
RERUM NOVARUM
QUADRAGESIMO ANNO
Aan de pelgrims te Rome, die aldaar
de veertigste verjaring van dan Wereld
brief Rerum Novarum herdachten,
werd een officieus uittreksel der Pau
selijk® encycliek ter hand gesteld, wel
ke eerlang verschijnen zal en aanvangt
met de woorden -Quadrageslmo anno»
Rerum Novarum was een krachtige
prikkel tot soeiale werking
De encycliek is in drie, goed onder
scheiden deelen verdeeld. In het eerste
somt de H. Vader de vele en kostbare
voordooien op, door de «Rerum Nova-
rum» aangebracht:
Een eerste is, dat de encycliek een
jeugdelijken grondslag gelegd hesft, en
kraehtigon prikkel zich heeft doen
baanbraken ter ontwikkeling van het
sociale en economische leerstuk, vol
gens de katholieke beginselen.
Het tweede de bevordering van een
altijd dergelijker en dieper godsdien
stige moraele en sociale vorming der
arbeiders, om hun steeds meer het
bewustzijn bij te brengen van hunne
mensohelijke en christelijke waardig
heid, en hen waarlijk geschikt te ma
ken, teneinde met nauwgezetheid van
geweten en met wijsheid de moreelö en
economisohe belangen hunner klasse
te behartigen en als bestuurder van
andere te worden in deze beweging.
Het derde voordeelis dat Rerum
NOvarum het liberalisme, dat in po
litieke kringen heersoht, gedwongen
heeft, langzamerhand zijn plaats af te
staan aan de nieuwe soeiale politiek,
die beter aan de rechtvaardigheid be
antwoordt,
Het vierde de zeer besliste leer, die
ook den arbeiders het recht toekent en
bevestigt, om eigen vereenigingen tot
onderlingen steun en tot wettige ver
dediging hunner maatschappelijke li
beralisme door onrechtvaardig macht-
misbruik zocht te verhinderen.
Inderdaad ontstonden daarop talrij
kebonden, hetzij van fabrieksarbeiders
alleen, hetzij van handwerklieden,
landbouwers e. a. die in zooverre de
Omstandigheden h«t toelieten, da be
ginselen door Leo XIII aangegeven, in
praktijk brachten, daardoor zioh ver
dienstelijk makend, niet alleen jegens
den godsdienst, maar ook jegens den
staat en het waarachtig sociaal welzijn.
Met volle reoht kan de H. Vader dit
eerste deel dan ook besluiten met de
verklaring, dat de ondervinding der
echt voorbijgegane lustra heeft geleerd
dat de Rerum Novarum, de Magna
Charta, de grondwet» moet zijn voor
alle Katholieke werkzaamheid op so.
oiaal gebied.
Egoisme en Collectivisme zijn even
verderfelijk
In het tweede deel gaat de H. Vader
over tot het onderzoek van die punten
welke meer in het bijzonder voor be
spreking in aanmerking komen, of
waarover hij het meer noodig oordeelt
een halder en gezagvol woord te zeg
gen, ook met het oog op do veranderde
omstandigheden dezer dagen.
Eerst dan eischt de encycliek gelijk
reeds Leo XIII had gedaan, voor de
Kerk en haar Opperhoofd het volle
reoht, ja zelfs den strikten plicht op om
ock in sooiile kwestios tusschen beide
te komen, niet voor wat het tijdelijks
betreft, maar in zooverre deze kwestie
betrekking hebben op de zedenwet en
het Evangelie.
Vervolgens bevestigt de encycliek
opnieuw de Katholieke leer, die ook d
leer is van Leo XIII, omtrent het ei
gendomsrechten het dubbel karakter
daarvan n. 1. het persoonlijk en het
sociaal karakter, noemt het egoïstisch
individualisme en hst oolleotivisme alle
twee verderfelijke dwalingen,en brengt
in het kort in herinnering, welke ver
plichtingen verbonden zijn aan het
eigen bezit en welke bevoegdheden het
publiek gezag heeft ten opzichte van
het eigendomsrecht.
Wat de verhouding betreft tusschen
kapitaal en arbeid, de beide elementen
van het huidig economisch stelsel, her
innert de H. Vadef er aan, dat aan
geen van beiden het reoht toekomt,
voor hen alleen al de voordeelen van
da onderlinge samenwerking op te
elschen en haalt daarbij het helder
woord van Leo XIII aan nooh hot
kapitaal kan bestaan zonder den ar
beid, nooh de arbeid zonder het kapi
taal- In het verleden was er voorzeker
en onrechtvaardige wanverhouding,
met betrekking tot de winst*
Immers, men ziet aan de eene zijde
ontzaglijke rijkdommen opgestapeld
in de handen van enkele enkelingen en
aan de andere zijde een buitengewoon
groote menigte van arbeiders, die geen
anderen eigendom bezitten dan hun
armen en hun zweet. Vervolgt
Ziehier de voornaamste bepalingen
n'het wetsontwerp tot wijziging van
sommige bepalingen der wet op de mi
litie, de werving en de dienstverplich
tingen, zooals het dooT den Senaat is
aangenomen en door dezen aan de Ka
mer is gezonden
I. In de plaats van artikel 10 ko
men de volgende bepalingen
a) leder, militieplichtige, met ten
minste vijf broeders of zusters in le
ven, heeft op zijn aanvraag, recht op
een onbepaald uitstel, op voorwaarde
dat
1. Geen zijner broeders, als lid van
een kinderrijk gezin, van den actieven
dienst werd vrijgesteld, onbepaald uit
stel kreeg of werd ontheven;
2. Dial de vader, de moeder, (of de
met deze gelijkgestelde personen), niet
voor de aanvullende personaele belas
ting zijn aangeslagen;
3. Dat het gecumuleerd inkomen van
vader en moedei- (of van de met dezen
gelijkgestelde personen), niet L-o.oger
is dan
10.000 fr. in de gemeenten met min
der dan 5000 inwoners;
.12.000 fr. in de gemeenten van 5 tot
cn zonder 30.000 inwoners;
15.000 fr. in de gemeenten met 30
duizend inwoners en meer.
Deze maxima worden verhoogd met
één vijfde per persoon ten laste, doch
de verhooging wordt, welke de cate
gorie der gemeente zij, opgevoerd tot
4000 fr. voor elk der derde en- vierde
kinderen en tot 6.000 fr. voor elk der
kinderen vanaf het vijfde.
Bij gebrek aan vader of moeder /(of
van met dezen gelijgestelde personen)
houdt men rekening met de inkomsten
van de met den milicien samenwonen
de broeders of zusters.
b) Voor het inkomen, wordt reke
ning gehouden met
1. Het voor de bedrijfsbelasting aan
gegeven brutobedrag der wedden, loo-
nen, en pensioenen,onder aftrek van
25 t.h. tot 18.000 fr. en van 19 t.h. bo
ven deze som.
Het voor de bedrijfsbelasting aan
gegeven nettobedrag der bedrijfsin-
komsten van anderen aard, onder af
trek van 10 t.h.
2. Het inkomen van als stille vennoot
belegde kapitalen in andere handels-,
landbouw- en nijver,héidsondernemin-
gen dan maatschappijen op aandeelen;
3. Het inkomen van vaste goederen;
Wanneer twee broeders tot een zelf
de lichting belvooren, bomt de priori
teil op uitstelaanspraak den oudsle toe.
De genietende van een onbepaald uit
stel wordt in ieder ander opzicht be
handeld zooals de militieplichtigen der
klasse, waaraan hij wegens zijn leef
tijd verbonden is.
II. In de plaats van artikel 11, lit-
tera b) 2., komen de volgende bepa
lingen Vrijstelling van dienst wordt
verleend:
2. Aan hem, die de onmisbare steun
i§ van vader en moeder of van een de
zer, of, zijn deze -overleden, van zijn
grootouders of van. een dezer, ofwel
van een of meer ouderlooze broeders
of zusters.
Om een militieplichtige als onmisba
re steun zijner familie te kunnen aan
zien
Moet bet door liem ingebracht be
drijf 8 Inkomsten voor 't onderhoud van
het gezin onmisbaar zijn.
Moet de vader of de grootvader over
leden of zestig jaar oud zijn;
Mogen de vader, de moeder (of met
dezen krachtens artikel f7, 1. gelijkge
stelde personen) niet voor de aanvul
lende personeele belasting zijn aange
slagen;
'Mag het gecumuleerd inkoimen van
vader en moeder (of van de met dezen
gelijkgestelde personen) niet hooger
zijn dan een derde van de bij artikel
10 a) bepaalde maxima.
De leening van een miljard
Maandag namiddag hebben de mi
nisters hunne wekelijksche raadverga
dering gehouden. Eene belangrijke be
spreking werd gehouden over do finan
cieel© politiek. Minister Hou tart bracht
zijne collega's op de hoogte, van de on
derhandelingen betreffende de uitgifte
eener leening van één miljard frank,
Voor het herstel van het hegrootings-
evenwiehi. Het budjet helt leelijk naar
het tekort over, le meer dat de belas
tingsopbrengsten verre beneden de
vooruitzichten blijven. De regeering
onderzocht de modaliteiten dezer lee
ning, doch ter zake. werd nog geen vas
te beslissing genomen.
De taalpolitiek der regeering
Heden Dinsdag wrorden in de Kamer
drie groote interpellaties gehouden over
de taalpolitiek der regeering, namelijk
door MM. Vos, Sap en Mathieu; de eer
ste minister M. Jaspar heeft zijne col
lega's op de hoogte gebracht van het
antwoord, dat hij de drie interpellan-
len zal toedienen.
M. Vauthier heeft ontslag genomen en wordt vervangen als Minister van
Kunsten en Wetenschappen door IVI. Robert Petitjean, lid der Kamer van
Volksvertegenwoordigers voor Brussel.
M. Bee Is neemt ontslag als Mlniister van Binnenlandsche Zaken doch blijft
Minister van Landbouw.
M. Jaspar neemt het ministerie van Binnenlandsche Zaken en verlaat de
Koloniën.
M. Paul Charles, algemeen secretaris van het ministerie van Kolomen
wordt benoemd tot Minister van Koloniën.
De inbeslagneming der, goederen van
Alfons XIII.
Volgens eene nota van het Spaans<?h
ministerie van financien, is de inbe
slagneming der persoonlijke goederen
van Alfonso van Bourbon slechts voor-
loopig en uit voorzorg voor eene mo
gelijke verantwoordelijkheid van den
ex-koning die bijna gansch zijn for
tolunieS', waaxWij indetrdaad onafhan
kelijkheid prijs 'gegeven wordt, doch
dit is niet het geval met de tolunie, die
Oostenrijk en iDuilschland zich heb
ben voorgesteld.
Schober eindigde zijn réde met do
niet onaardige opmerking, dat een van
de teekenen van onafhankelijkheid van
een land is, dat het land het recht heeft
om onderhandelingen met eiken ande
ren staat te voeren. Indien de bezorgd-
luin in vreemde waarden heeft omge- heid voor de Oostenrijkse!!© onafhan-
zet. en geplaatst in banken van Londen Lelijkheid de. leden van den Volken
en Zurich, wat fieeft bijgedragen lot de
LEZERS Doet uwe bestellingen
van Boeken in den kathol leken boek
handel van De Volksstom Kerk-
straat' 21rechtover do St, Martlnus-
tusschtn kapitaal en arbeid «en greottkerk, Aalst,
Verder heeft de raad verscheidene
andere punten onderzocht, waarvan de
officieele meedeeling luidt
De eerste minister bracht den Raad
op de hoogte van de inlichtingen wel
ke hem' door den minister van buiten-
landsehe zaken werden medegedeeld
aangaande de verschillende vergade
ringen te Geneve,
Dc Raad besliste aan 's Konings
goedkeuring een wetaoaitwerp voor te
leggen met het oog op de indiening bij
het Parlement, waarbij het getal
St aa t san id delfo are onderwijsgestichten
verhoogd wordt.
Hij keurde een ontwerp van ko
ninklijk besluit goed, waarbij aanvul
lende schikkingen gevoegd worden bij
het algemeen reglement op de Staats-
rekenplichtigheid,
De Raad betuigde zijne in summing
met het opmaken eener bijzondere een
zelvigheids- en voori'angkaa'rt, welke
aan de gro-otste oorlogsinvalieden zal
afgeleverd worden.
i> Het overige der zitting werd in be
slag genomen door het onderzoek der
parlementaire werkzaamheden en lvet
behandelen van allerhande administra
tieve vraagstukken.
Generaal Tilkens terug naar Congo
Luitenant-generaal Tilkens, gouver
neur-generaal van onze Kolonie, zal
naar we vernemen, Donderdag a.s. met
de «Anversville» terug naar Congo ver
trekken.
Dit vertrek stelt een einde aan al dc
praatjes, die verteld werden, omtrent
een zoogezegde ongenade van dezen
ambtenaar.
Men zal zich herinneren, dat na den
terugkeer van den secretaris-generaal
der koloniën, M. Charles, generaal Til
kens naar Belgie was teruggeroepen.
Het blijkt nu dat zulks dus wel enkel
was, om samen met den minister en
den secretarie-generaal de middelen
te bespreken om een betere koloniale
politiek te kunnen voeren.
De Patriark van Jerusalem heeft
Mgr Heylen, bisschop van Hamen, ter
gelegenheid van zijn priester-jubileum,
verheven tot de. waardigheid van Groot
Kruis der Orde van het H. Graf.
Eene afvaardiging van den Ilaad van
dit Orde kwam Maandag morgen, naar
het Bisdom om Zijne Hoogwaardige
Excellencie de Eereleekens aan te bie
den. Deze afvaardiging was samenge
steld uit: M. Van den Corput, baljuw
der Orde voor Belgie; baron Dietrich
du Val-Duchesse, kanselier; markies
de Beaufforl en M. de Lannoy, raads
leden. en M. Louis Crcspin, onder-kan
selier.
Mgr Cawet, hulpbisschop; de leden
van het kapittel der kathedraal; MM1
de Schepenen, en E.P. Mativa. ïeotor
van het Kollege Notre-Dame- de la
Paix, van Namen, woonden de plech
tigheid bij.
Mgr Heylen gaf, ontroerd, de accola
de aan de Waardigheidsbekleeders der
Orde en sprak zijne voldoening uit dat
de Orde (hans eoix vertegenwoordiger
heeft in den schoot van het bestendig
koihitoit der, Eucharistische. Kongros-
tsen.
inzinking v&n de peseta.
De ex-koning had zooeven een ver
trouwensman belast met den verkoop
van zijne vaste goederen de oenige
welke hij in Spanje bezit.
De regeering zal aan de Nationale
Vergadering vragen zich uit le. spre
ken nopens de definitieve inbeslagne
ming van deze goederen.
Tegen het Terrorisme
Omtrent het gebeurde bij Santa Fé
wordt nog gemeld dat ook de fabric
bestuurder die de auto voerde om het
leven is gekomen terwijl de twee an
dere inzittenden ernstig gewond wer
den.
De bestuurder trok nog hoewel zwaar
gewond een revolver en vuurde daar
uit. op de menigte die op hem aan
stormde.
Op het oogenblik schijnt in Spanje
een reactie tegen de jongste onlusten
erkbaar te worden die niet legen de
republiek en ten gunste, der kerk ge
richt is doch zich uitsluitend tegen de
terroristische daden keert.
Overal, wrorden burgerwachten van
republikeinen en socialisten gevormd.
De staat van beleg te Ceuta
Do minister van ooirlog heeft ver
klaard dat te Ceuta in Spaansch Ma
rokko de staat van beleg is afgekondigd
Er hebben onlusten plaats gehad die
op louw gezet waren door verdachte
lieden waaronder een 30tal communis
ten.
Genève, 18 Mei. De 63e zitting
van den Volkenbondsraad is onder
voorzitterschap van Curtius gsopend.
Onmiddellijk is de Raad begonnen met
de behandeling van het punt, dat op
verzoek van Henderson op de agenda
was geplaatst, het Duitsch-Oostenrijk'
sche protocol van 19 Maart van dit jaar
over een tolunie. Henderson wilde de
bedoelingen van de Duitsche en Oosten-
rijksche regeeringen volstrekt niet
eritïseeren. Hij is echter bewogen om
te. verzoeken, dat het punt op dp agen-
da geplaatst zou worden door de groo-
le beroering, die in Europa door de ge
beurtenissen was gewekt.
Henderson deed het voorste;, dat
de Volkenbondsraad zou besluiten het
advies van het Haagsche Internationa
le Gerechtshof In te winnen over de
vraag) of een Dultsfch^Oostenrijksche
tolunie zooals voorgenomen, volgens
het protocol van 19 Maart van dit jaar,
zou zijn overeenkomstig de verplichtin
gen, die Oostenrijk op zich heeft geno
men bij de verdragen van Versailles,
St. Germain en bij lvet protocol van
Genève van 1922. Henderson stelde
voor, dat de Volkenbondsraad het
Ilaagsche Gerechtshof zal verzoeken
deze waag als een. dringende vraag le
behandelen.
Schober antwoordde hierna onmid
dellijk het eens te zijn met het voorstel
van Henderson. Met het oog op het
rondgedieqlde F;ranselie memorandum
moest Schober ook een en ander ove£
de juridische zijde zeggen.
Schober wil niet in een beoordeeüng
treden, van de Fransche bewering^ dat
de Duitsch-Oostenrijksche plannen
ecmnomitsch in strijd zouden zijn mot
de. belangen van Oostenrijk. Hij komt
er echter logen op, dat Oostenrijk doof
een Diu itajeh- Oo s tenrifksch e tolDnle,
zooals bij het protocol is voorgenomen
van zijn afhankelijkheid zou afstand
doen. Er zijn verschillend^ vormen van
bondsraad er loe mocht brengen om
dit recht to,t onderhandelen aan Oos
tenrijk le ontnemen, dan zouden zij
juist daardoor Oostenrijk zijn onaf
hankelijkheid doen verliezen. Ook an-
deTe staten moeten de onafhankelijk
heid eerbiedigen, die Oostenrijk be
loofd heeft te zullen handhaven.
M. Briand zegde dat het. hier een
'tekortkomen aan international ver
plichtingen geldt.
JMi. Grandi drukte zijn twijfel uit
Over lvet nu van het Oostenrijksch-
Duitsch voorstel.
M. Curtius bevestigd? dat Duilsoli-
land binnen het kader der, bestaando
verplichtingen bleef.
Studiecommissie voor de Europeescha
Unie.
In de studiecommissie voor de Euro-
peesch-e Unie sprak M. Paul Hymans
een belangrijke rede uit.
De spreker wees er op dal de huidi
ge economische toestanden spoedige
tusscfienkomsten vereischen.
M. Hymans behandelde dan de ver
schillende middelen, die het evenwicht
zouden kunnen herstellen.
De hertog van Brabant, majoor, deri
grenadiers, welke de laatste tijden de
cursussen heeft gevolgd, aan de krijgs
school, zal met- de 56e promotie deel
nemen aan eene studiereis welke plaats
heeft in de Ardennen van 19 lot 23 Mei
Genetraal Zwagers, bevelhebber der
krijgsschool, en kolonel-leeraar Van.
Overstraeten zullen aan lvet hoofd staan,
dezer studiereis.
Van de maohtige abdij, die tot aan de
Fransche Omwanteling even buiten de stads
muren gevestigd was, is de huidige parochiale
kerk nagenoeg het eenige wat er overblij f t.
Deze abdij werd in 1137 door het Ncrben-
tijnerorde gesticht en kende een zoo grooten
bloei dat ze onder de grootsteen machtigste
abdijen in Vlaanderen gerangschikt werd.
Rond 1600 was de vroegere abbati&le kerk
bouwvallig geworden. De aanbonw van de
hulge kerk werd dan beeronnen ten jare 1635
volgens de plannen door abt Jan David uit
Rome meegebracht. Eerst 100 jaar later waa
het werk voltrokken.
Aan het mobilter, dat den rijkdom uitmaakt
van de kerk, hebben tal van kunstenaars ge
arbeid. Noemen we: Bergé, Jaak de Coninck,
Theod. Verhaeghe, als beeldhouwers Da
Crayer, Mille, Van den Heuvel, Van Orley.
schilders; de Forceville, orgelbouwer; Pilaen,
bronswerker; Hendrilc en Huibrecht WiUiok,
zilversmeden,
Ter oorzake van geldgebrek werd onza
prachtige predikstoel in 1797 verkocht ett
siert thans de St Pieterskerks te Leuven.
Maar nu nog welke schatten zijn er niet te
zier In het hoog» koor, het altaar, links eh
rechts basrelieven van Bergé, een zeer kuifrj,
stige houten lessenaar, de communiebank., ift
het kcor de beelden van twee martelaren van
Gorkum. de praohtlge koorzetels en d/j zoö
mooie marmeren lessenaar van Berge aan
den kant van het Evangelie, op een zij/altaar,
de a Aanbidding der Herders v'an Van
Orley, en een praohtbeeld in marmer- van da
Moeder-Maagd mot een als ware t levends
Goddelijk Kind in do zijbeuk langs de muren
afferfljn8t gesneden beschotten rp.et afwissel
lende schilderingen welke tafeVeelen voor
stellen utt het leven van den H. Cornelis,
patroon der kerk. Achteraan in de kerk, da
twee beroemde biechtstoelen, eenig in hüh[-
yoort, en de monumentale orgelkast. Aap;
den kant van het Epistel, Id beeldhouwerk en
schilderingen, de geschiedenis van den Hv
Cornelius, patroon van dp, kerk, en boven eeh
zijaltaar de "Marteldood van St Joris door
de Crayer.
Melden we nog in h%t bdzonder de relikwUh
kast van de HH. Cornelis en Cyprianua eft,
sommige stukken uit den schat, waarop df
hellglsohendenda dieven, die onlangs de kerk
hebben bezocht, de hand niet konden leggen.
Aldus ia onze kerk meer «jan overwaard eejt
bezoek te krijgen. Allen die op 2* S«jnxen^agr.
naar Ninove komen, zullen èr daarpco
houden dit bezoek te doen, te genla^n vahj
die schoonheden en van die kunst,,, eft
offerande te storten om de sohadr. te halpefji
herstellen door da kerk gele4«ftvjij hoogergd^
noemden dltfqtel*