Katholieke Actie en Radio
Het Productiestelsel
28
Woensdki
aS
OctoSj. 1951
LEGERNIELIFS
LAF AL IN AMERIKA
RELGIE-N E DERLAND
Meer dan 35 millioen
autos in zeven jaar
Een besluit van
het Gemeentekrediet
Rocd-Krnis van Belgie
De IF inter op weg
Krisis in het Kolenbedrijf
Apostolisch Prefeht
in Cone;o
XXXVII JAARGAKG NUMMER 245
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Telefoon 114. DAGBLAD - 20 CeDti«min Uitgever J. Van Nuf/el-DeGeudL
Publiciteit bulten het Arrond. AALST Agentschap Havas, Adolf lYlaxïaan 13#te Brussel Rue de Richelieu, ParijdPW JBank Bulldlng/Kingsway, 20 Londres W. C. 2.
H. Simon
Zonop6,32ZonaI4,r7
L. K. 3 N. M. 9
Van Monseigneur Aengenent lazen we
in den R. K. Middenstanders - eene
waarschuwing gericht aan de werkne
mers en bijzonderlijk aan de leider, die
al ie geimkkelijk het kapitalistich pro
ductiestelsel vcroordeelen,
Van arbeiderszijde en weivan degenen,
die zich de leiders noemen, worden soms
klanken gehoord, die het vertrouwen
van de werkgevers in de werknemers niet
kunnen versterken. Zoo bijvoorbeeld de
kritiek op het kapitalistische productie
stelsel. Men zegt het kapitalistische
productiestelsel moet verdwijnen. De
tegenwoordige krisis toont het failliet
van dit stelsel aan. Aan het kapitalisti
sche stelsel moet een einda worden ge
maakt.
Ook deze tMingen kunnen niet zijn in
den geest van Quadragesimo Anno.
Daardoor kan de geest van Quadrage
simo Anno niet worden gevestigd
Het is buitengewoon simplistisch de
crisis van tegenwoordig te wijten aan
het kapitalistische stelsel. Enkele rede
nen dier crisis, mogelijk niet allé, vallen
zeker aan te wijzen. Allereerst de wereld
oorlog, die het economisch leven heeft
ontwricht, terwijl men na den oorlog ge
heel stelselloos is gaan produceeren.
Verder het feil, dat grootc deelen van de
wereld bezig zijn jaren lang zich op
economisch gebied onafhankelijk te ma
ken van het beschaafde Europa, waar°
door de internationale handel van dit
Europa werd gefnuikt. Voort de hooge
toluren, die zoowel de nieuw gevormde
als de oude staten hebben opgericht.
Derhalve is het zeer wel simplistisch
onjuist de economische crisis te wijten
aan het kapitalistisch stelsel en wel uit
sluitend daaraan. Kleven dan de fouten
aan het kapitalistisch stelsel? Ongetwij
feld. Zelf heb ik sinds dertig ja*r cn als
Professor*en niet minder als Bisschop
daarop gewezen en er op aangedrongen,
dat er gestreefd moet worden naar een
uitbanning van égoïstischen geest, naar
een harmonische ordening van kapitaal
en arbeid, die te vinden is in de beroeps-
standen of meer modem gezegd in de
publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie.
Deze égoïstische geest, deze fouten
zijn echter niet inhaerent aan het kapita
listische productiestelsel als -zoodanig,
maar gevolg van den individualislischt
geest, waardoor het stelsel beheerscht
werd. Aan den factoor kapitaal, vooral
het geldkapitaal, werd dikwijls een te
veel greote rol toegekend, terwijl de fac
tor arbeid te veel verwaarloosd werd.
Dit is de mammonnistische geest, waarop
de Encycliek wijst. Het kapitaal speelt
vaak een te groute rel heeft het geheelc
krediet te regelen en zorgt meermalen
alleen voor zichzelf In plaats van ook
voor de arbeiders.
Het is een groote fout dar bestrijders
van het kapitalistische s elsel, dat zij
niet voldoende onderscheid maken, of
althans niet naar bui tan preciseeren
Wat moet in het kapitalistische stelsel
bestreden worden Wanneer dit vol-
dosnde werd onderscheiden, zou niet
zooveel wantrouwen gewekt worden in
de werkgeverskringen.
Drie beteekenissen kunnen worden
gehecht aan Kapitalistische productio
wijze n
1. De productiewijze waarin naast den
factor arbeid en den factor natuur als
derde productiefactor optreedt het kapi
taal. Indezen zin kan het kapitalistische
productiestelsel wel niet bestreden
worden.
Deze factoren zouden zelfs aanwezig
zijn in een socialistische of oollectivisti-
sche gemeenschap. En in desen zin zou
dus ook een collectivistische samenleving
zijn
2. De productiewijze, waarin het kapi
taalgoederen zich bevinden in privaat
eigendom, waarin de productiegoederen
dus in handen van personen die niet
werknemers zijn. Hiertegen kan oize
strijd ook niet gaan. Hiertegen gaat wel
de strijd der socialisten, die beoogen
afschaffing van privaatbezit en invoering
van een collectivisch productiesysteem;
3. De prodoctiewijze, waarin het kapi
taal, speciaal het geldkapitaal een al te
groote rol wordt toegekend en waarte
genover ta weinig beteekenis wordt toe
gekend aan den arbeid en dikwijls te
weinig rechten worden gegeven aan de
arbeiders. De strijd togen kapitalistische
productiewijze in dezen zin is eerder te
noemen een strijd tegen hef liberalisme
en het individualisme dan tegen het
kapitalisme. Dit zegt ook de Encycliek
Quadragesimo Anno eerst dan is het
kapitalisin verkeerd, wanneer aan het
kapitaal een te groote beteekenis wordt
toegekend. Als tnen dit van arbeiders-
zijde maar duidelijk zegde, dan zou er
geen wantrouwan bij de Katholieke
werkgevers gewekt worden, want bij
hen heerscht zeker ook de overtuiging,
dat dit een verkeerde toas and is. Wan-
Zie vervolg onderaan volgende kolom,
Militairen in verlof zonder soldij, voor
gesteld tot afkeuring of op pensioen-
stelling
Door, Miriislerieelen omzendbrief van
29 September l.l. worden er eeniige wij
zigingen gebracht, aan de bijzondere
bepalingen, betreffende de jmHuahren
met verlo'f zonder soldij, die voorge
steld zijn tot afkeuring óf op pensioen-
stelling.
Hieronder, deze wijzigingen ;t
1. De militair, die zich wegens zieik-
te of verwonding niet in staat acht op
den bij een binnenroepingsbevel ge
stelden datum, terug, onder, de wapens
te treden, moet zijn toestand aan zjjn
konpsoverste bekend maken. Tevens
stuurt hij hem een door, de gemcente-
ovorh'eid' weiltig verklaard doa&ersibe-
wijs, dat den aard van zijne ziekte óf
verwonding opgeeft en bevestigt, dat
hij niet in staat is zijn korps te ver
voegen. Zoodra zijne gezondheid liet
toelaat, moet hij bij zijne eenheid te
rug binnengaan.
2. De gendarmerie op ronde, ziet na
of de militairen, wegens ziekte achter
gebleven, goenerlei werk verrichten. In
voortkomende geval geeft zij hejm», die
dit verbod mooht overtreden ton spoe
digste aan de korpsov^sten op.
3. Militairen met verlof zonder sol
dij, voorgesteld tot afkeuring of op
pensioenstelling mogen, terwijl zij in
dien toestand verkeeren, geen aan
spraak maken op dokter- of apothe-
kerszorgen ten laste van leger.
Doch, indien hun kwaal van den
dienst voorkomt, ,'miogen zij Ier ver
pleging in de gasthuizen opgenomen
worden, zoo zij een heelkundige be
werking moeten óndergaan, wegens
verergering van de kwaal, die tot bet
voorspel tot afkeuring of pensioen aan
leiding geeft.
4. Indien er drie volle maanden na
den datum waarop het verlof zonder
soldij verleend werd, geen beslissing
over hun op pensioenstelling of af
keuring getroffen is, dienen de belang
hebbenden hun korpsovérsle door toe
doen van den bevelhebber van 't gen-
darmeriekanton te waarschuwen.
Rede van M. Laval
M. Laval heeft Zondag avond, toe
Washington eene rede gehouden, waar
in hij namelijk verklaarde
«Ik ben ontroerd door het onthaal
dat ik in de Yereenigde-Staten heb ge
noten en ik zal een aangenaam aan
denken bewaren van de gastvrijheid
van hei Amerikaansche volk. De be
sprekThgen die ik heb gehad met M.
Hoover; hebben imiij overtuigd, dat zjj
zullen dienen om de vriendschapsban
den, die Frankrijk en. de Vereenigde-
Slaten verbinden, nauwer toe te halen
en dat hun uitslag voordeel zal opleve
ren voor. de wereld
Het vertrek uit Washington
De Fransche delegatie heeft Maan
dag te 1 ure .30 (plaatselijke tijd),
Washington verlaten.
M. Paul Claudel, Franseh gezant cn
M. Stimson, vertegenwoordiger, van
president Hoover, woonden het vertrek
bij.
De dochter van den Franschen mi
nister-voorzitter was zooals ten ande
re gedurende gansch haar verblijf in
de Vereenigde-Sta'toen, zeer omringd en
zij werd overladen met bloemen. Tot
op het laatste oogenblik werd zij let4
terlïjk bestormd door vrouwelijke dag-:
bladreporters, die haar de meesto onverr
wachte vragen stelden, waarop zij
goedwillig antwoordde. Toen de trein
aanzette, werd zij geestdriftig toege
juicht'.
M. Castle vergezelt M. Laval tot New-
York, waar de delegatie te 7. ure aan
kwam.
Toenaderingspolitiek
Het katholieke blad «De Gelderlan
der» oefent critiek uit op de Neder-^
landschc bladen die zich inspannen om
den indruk le verwekken dat igansch
Nederland togen de toenaderingspoli
tiek van den heer Beelaerts van Blok
land zou gekant zijn.
Het blad schrijft dat. het voorbarig
is zich over de Nederlandsoh-Belgiscbe
onderhandelingen uit te spreken, alvo
rens men er de definitieve uilslagen
van kent. Men is 'thans op den goeden
weg en liet blad, dat over de zaak
spreekt naar aanleiding van de inter
pellatie Lobman, betreurt dat men ge
tracht heeft do Nedcrlandsche openba
re meenimg te verontrusten.
De «Nieuwe RolterdamscJie Courant»
stelt als natuurlijke oplossing van he'ti
vraagstuk der Rijn-Schelde verbinding
voor, het opbouwen van een dam mid
den de Schelde, op de Ballastplaat tous-
schen de grens en Balli, de binnen
scheepvaart van de zee-scheepvaart
scheidende.
Volgens het blad is liet bouwen van
dezen dam liet eonlge wat de Ncder-
tandscbe regcering mag toegeven.
neer men dus eenvoudig zegtHet kapi
talistische productiestelsel moet bestre
den worden, dan sticht dit eenerzijds
verwarring bij de arbeiders en anderzijds
wantrouwen bij de werkgevers. Het is
een sooialistische terminologie. Deze
moet bij minder ontwikkelden vooral
verwarring stichten en de .redaclite wek
ken, dat het privaatbezit moet worden
bestreden. Dit is zeker niet de bedoeling
van hen, die zich zoo uiten, maar het is
een noodzakelijk gevolg van die uitingen
dat de strijd der arbeiders gaat tegen het
privaat bezit en dientengevolge wordt
het hun moeilijk gemaakt om te onder
scheiden tusschen da rechtmatfge en on
rechtmatige verlangens der arbeiders.
Ik stel er prijs op hier openlijk te ver
klaren dat in da laatste tijden In werk
geverskringen zeer veel gedaan is om
aan de arbeiders tegemoet te komen en
met hun verlangens rekening te houden.
En daarom moet van arbeiderszijde alles
worden vermeden, wat in staat is wan
trouwen bij hen te wekken. Door de
gesignaleerde tekortkomingen wordt het
ideaal van Quagragesimo Anno n. 1,
de harmonische samenwerking tusschen
werkgevers en werknemers, ten zeerste
belemmerd.
Tn den tijd van slechts zeven jaar,
werden er, geheel de wereld door, 35
miljoen 600.000 automobielen vervaar
digd, waarvan vier millioen in Europa.
Dit alles vertegenwoordijg-t eene waar
de van 520 milliard frank, hetzij een
derde van Frankrijks fortuin of het
dubbel van al het igoud der wereld.
0;p zekere tijdstippen vervaard'igde
men toto 20.000 rijtuigen per daig, dank
zij de nieuwerwetsche methoden, eerst
in de Vereen igde-Sta ten toegepast, dan
in Europa, dank ook aan de samenwer
king er aan de reizen.
De prijs der automobielen is 25
verminderd, toerwijl de prijs van het
leven 50% verhoogde, wat medehelpt
aan de ontwikkeling dezer nijverheid.
Wat den uitvoer betreft onder Ame-
rikaansch oogpunt, zijn er 8 millioen
rijtuigen in omloop 4 millioen van
Europeeschen oorsprong. Deze laatsten
zijn 80 milliard Fransche franlks waard
zij omtrent U0 milliard Belgische fr.
Men zal allicht begrepen hebben dat
lief versnellen der voortbrengst rapper
gaat. dan het versnellen van 't koopen
en dat in deze omstandigheden eene
grootoc auto-krisis onvermijdelijk is.
In een aanschrijving aan de ge
meenten heeft de h. Renkin onlangs
de aandacht van burgemeesters en
schepenen erop gevestigd, dat zij van
de uitgifte van leeningen hebben af te
zien, tienzij zulks volstrekt noodzake
lijk zijn zou. z
Het Gemeentekrediet van Belgie
heeft thans zich steunend op dit schrij
ven van den eersten minister, aan dè
burgemeesters en schepenen der ge
meenten een schrijven gericht waarin
do Raad van Beheer van dit financieel
lichaam te kennen geeft dat tot nader
order de voligende maatregelen getrof
fen werden.
De likwidalie van de leeningen die
werden toegestaan in den vorm van
deelname aan de obiiigalielecnmg van
het Gemeentekrodiet, zal gcsihieden
naar gelang van de financiccle moge
lijkheden van de Maatschappij.
Dezelfde schikking is van 1 recht
wat betreft de, leeningen, die werden
toegestaan als voorschot op de, regee-
ringstoelagen.
Kredietopeninigen zullen enkel toe
gestaan worden in verhouding tot de
opbrengst, van de cedulaire belastingen
Hot gemeentekrediet zal enkel lee-
nirrgen aan de gemeenten toeslaan, in
dien de regeering daartoe de,, uitdruk
kelijke toelating geeft,
Katholieke Actie is de twintig-
eeuwsdie uitdrukking van de oer
oude gehechtheid onzer Vla-amsclie
bevolking aan haar geloot' en aan
haar kerkelijke overheid.
Spijts alles moet deze katholie
ke actie doorgedreven worden, niet
alleen in hare bewonderenswaardi
ge jeugdafdeelingen die het nieu
we jonge bloed aan onze katholieke
organismen leveren, niet alleen in
de zoo prachtig bloeiende H. Hart-
fionden, doch ook in het prakti
sche dagelijksch leven van ieder
kristen merusdh.
Goddienst is geen privaatzaak
de godsdienst moet ineer en meer
op ieder van ons daden zijn stem
pel leggen- opdat hij niet eenvou
dig in theorie blijve bestaan, en bij
den eersten windruk inleenstorte of
verbrijzeld worde, zooals tegen
woordig in Spanje.
Zelfs uw verzet, uw vermiaalk
moet, aan die princiepen onderwor
pen blijven. Waarom zou een ra-
diobezitter mogen luisteren naar
schuimigheden waartegen hij in 't
openbaar zou protesteeeren, of zich
erover schamenwaarom mag hij
luisteren naar oproerige taal welke
bedekt of openlijk onze katholieke
instellingen aanvalt, beschuldigt of
eenvoudig negeert; waarom moet
ieder katholiek luisteraar 70 frank
per jaar betalen om zoutelooze-
neutrale dus vijandige of gevaar
lijke praatjes te hooren, tingeltan
gel muziek in plaats van opvoeden
de schoonheid, liberale anti-vlaani-
sche begrafenissen te Hasselt of
socialistische uiteenzettingen over
kinderbeperking Waarom Om
dat wij als Katholieken geen durf
genoeg hebben, om te zeggen wij
willen een eigen radio-uitzending,
niet één armzalige dag per week,
maar alle dagen of minstens 4 of
5 dagen per week.
We durven niet en we zijn
schuldig. Weet wel dat de insinua
ties gedaan door radio machtig
zijn, juist omdat ze op 'n geheim
zinnige, imponeerende manier tot
ons komen en geen tegenspraak
veroorloven
Het Evangelie moet voor ons
over de daken weerklinken, en niet
de neutrale leegheid van niet-ka-
tholieken: dan zal ook daar de ka
tholieke actie haar doel kunnen he
reiken.
Katholieken van Aalst steunt uw
omroep, uw K.V.R.O., zoo finan-
tieel als zedelijk, en begrijpt uw
plicht opdat de «kinderen der duis
ternis» IJ niet, overweldigen, al zij
het ook in den ether, maar eilaas
van daar ook in de... zielen. LC,
Afdeel ing Aalst.
De Kleeding
WEEFSEL. Hoe losser de stoffen
geweven zijn, hoe wanmier, zij zijn,
want de lucht, die de poriën tusschen
de vezels vult, vormt om zoo te spreken,
een beschermende laag rond h>e|t (li
chaam, waardoor elk warmteverlies be
let wordt.
WIJDTE. Tusschen de verschil
lende kleederen bevindt zich een lucht
laag, die wegens haar slechte geleid
baarheid, de liohaamswarmte bewaart.
Indien nu de kleed ij te veel spanto,
zoo ontbreken de luchtlagen en het
warmteverlies wondt grooter.
Zijn nochtans de Rlecdercn te wijd,
dan zal de er, ouder zijnde lucht zich
t>e gemakkelijk vernieuwen, waarvan
een tamelijk groot waiinnteverlies hel
gevolg is.
AANBEVELINGEN. 1) Geen klee-
dinigstukken dragen die ademhaling ol
bloedsomloop belommeren, zooals
nauwsluitende keurslijven (corsets),
nauwe halsboorden, te" veel spannende
kousebandon.
2) Geen schoenen dragen met hooge
hakken (hielen), want zulk schoeisel
misvormt de voet en stelt aan verstui
kingen bloot.
Zijt ge reeds lid van het Rood-Kr.uis?
Zoo niet. laat u ten spoedigste in
schrijven; ge verricht een hoogst
menschlievende werk.
-V-
De mensch wil altijd nieuws...
Daarom, koop uw romans
In Boekhandel J. Van Nuffel-De Gendt
Kerkstraat, 21, Aalst
Sneeuw in Schotland
In de streek van Cppcrbanffshire,
in Schotland, sneeuwt hdb geweldig. De
straten en wégen liggen 8 ccnl linie Iers
dik en het verkeer is onderbroken tus
schen Speyside en Donside.
Sneeuw in Beieren
Maandag morgend, was de stad Mun-
clien in een dikke witte vacht gehuld.
Ook in de Aigau viel reeds 20 centime-
Ier sneeuw, zooÜat het verkeer ernstig
werd belemmerd.
Winterweer in het Kanaal
In de Kanaal is de eerste sneeuw,
die gepaard ginig met een ijzigen Noor
denwind en een zwaren zeegang, ge
vallen, zobda'L de scheepvaart groote
ver tra/ging ondervond.
O'ok uit verscheidene plaatsen uit
het. noorden vnn Engeland en uit
Schotland wordt vrij groote sneeuwval
e.mcld4
Een belangrijke vergadering te Hornu
De Cen'trale van de Mijnwerkers uit
de Borinage kwam Zondag bijeen in
aïgeirr.jeene vergadering in hel Volks
huis te Hornu.
Nadat de socialistische volksverte
genwoordiger Delaltrc tot voorzitJtoec
was verkozen, ter vervanging van dnn
h. Pepin, ontslaggever, werd Bij een
parigheid van stemmen een voorstol
van de patroons verworpen, strekken
de tot het wederopnamen van 3.000
volkomen werkloozen, mits de afschaf-
fign van de kostelooze kolenuitdeeling
en met <fien verstande dat heto totaal
aantal werkuren ongewijzigd zou blij
ven.
Wel zou de "Centrale H* vinden zijn
voor een stelsel van «tenugverkrijging».
bij afwisseling ten einde dc zware uit
gaven te vermijden die zij zicK moest
getroosten door het uitkeeren van ont
zaglijke werkloozengeldcn, die den fi-
nancieelen toestand van de Centrale in
gevaar zouden kunnen brengen, des te
meer daar de Intergemeentelijke Kas
sen haar 330 duizend frank en de pro
vincie Henegouwen 420 duizend frank
verschuldigd zijn.
Een loonsvermindering van 5 t.h.
M. Delaltre gaf een overzicht van
den toestand, waarin het .kolenbedrijf
zich bevindt, zoowel binnen als builen
de grenzen. Hij wees er op da't de voort
brengst aanzienlijk geslonken was cn
zette de werklieden aan een iuucJiteren
kijk te hebben op deze gewichtige ge
beurtenis. llij was van oordeel dat do
getroffen overceukomston moesten ge
ëerbiedigd worden en verklaarde dat
eens loonsvermindering van 5 t.tu
moest intreden van den eersten Zondag
van November af gezien het dalen va»
het indexcijfer.
Een Belgisch Capucien
Ke Eenv Patoer Basilius van de Ca-
pucienen, in de wereld M. Octave Tan-
ghc, komt benoemd te worden tot Apos
tolisch Prcfekt van Ubanghi, in Bel-
gisc-h-Congo, als opvolger, van Mgi;
Carnonckel, die verleden jaai; gestor
ven is.
De nieuwe Apostolische Prefekt ia
geboortig van Brugge en is de broeden
van den Eerw. ITeer Allionse Tanghe,
pastoor der nieuwe parochie- te Blan-
kenberghe. Hééft de stad Brugge roeds
vele missionarissen geleverd, onden
hare zonen die aan het bekeeringswerk
arbeiden in onze kolonio, telt zij er,
verscheidene die er de hoogste waai>
digheden beklecdeiL
