17
I
Vrijdag
Juni 1952
HET SOCIAAL VRAAGSTUK
De Vuitsche Politiek
KAMER
De Tentoonsldlingstrein
De Wisselkoersen
!)E K ON F EREN CA E
PAN LAUSANNE
XXXVIII JAARGANG NUMMER |3|
Kerkstraat, 9 öft 21 Aalst. Telefoon 114. DAGBLAD 20 Centiemen Uitgever J.
Publiciteit buiten het Arrond. AALST Agentschap Havas, Adolf (Ylaxlaan 13, te Brussel Rue de Richelieu, Parijs Bank I
Van Nuffel-De Gendt
2.
H. Adolf
Zonop3.48Zonaf7,55
V. M. 18 L, K. 25
Sommigen schijnen niet te willen
begrijpen dat de Katholieke Actie
noodzakelijk ia om het bewustzijn en
den aard van het kristelijk leven te
verheffen, om, bij anderen, den geest
van apostolaat te deen indringen.
Begrijpt wal het volgende: Het
Kristendom. in aieti zelf, daar hij de
dienstbaarheid tot God aanleert, is,
zekerlijk, ean devotie, maar hij is ook,
wezenlijk, de zaligmaking, gansoh de
zaligmaking, in den bovennatuurlijken
zin en ook in den menschen zin. Het
kristendom alleen geeft een oplossing
aan de menschenprobleman, die nu, op
zoo'n dringends wijze, worden gesteld.
Het sociale vraagstuk wordt gesteld
en het is ven een keel groot belang dat
do aktie-katholieken over deze sociale
kristeiijke wetenschap heldere gedach
ten hebben, daar de godsdienst die zij
moeten uitoefenen en helpen uitoefe
nen, niet enkel een liturgie is, waar
aan het ncodig is dat zij doalneman,
om waarlijk strengvroom te wezan,
maar ook een onwederlegbare en heil
zame regel van het individueel en
sociaal leven.
Hoe wierd de hedendaagsche sociale
vraag geboren
Daarop moeten wij. in belde deze ar
tikelen, antwoord vinden.
De huidige sociale toestand heeft bij
zondere voorwaarden, en het zijn
juist deze voorwaarden, dje de sociale
kwestie, zooals zij zich aan onze oogen
voordoet, het levan schonken.
1. Afwezigheid van arbeid-organi-
latio
2. Klassenstrijd
8. Voortdurende Opklimming der
jvsrlclieden-eischsn
4. Systeem van socialistische en...
kommunistischa hervorming.
5. Het ekonomische vraagstuk
brengt een reeks andera vOort, in in
tieme gemeenschap met dit vraagstuk-
1. Bij den aanvang der 19e eeuw, en
tot halfweg der eeuw. wanneer de ar-
beid-wetgeving begon, stalden de af
schaffing der gilden, het verbod aan de
werklieden zich te veraenigen, om
«zoogezegde gemeenschappelijke be
langen de afwezigheid van alle wet
geving, die den arbeid der vrovwen
en der kinderen moest beschermen,den
arbèider in een alleen-staan en zonder
verdediging tegenover den patroon,
vrijelijk, near zijn gril en zonder kon-
trool dien arbeid van den proletariër
te bezigen.
Afwezigheid van alle organisatie, die
den handenarbeid verdedigde :ziedaar
het eerste kenmerk van het ontstaan
van de sociale kwestie;
2, Daar de patrson, ten gevolge van
het regelen der vrije mededinging,
buitenmate zijn macht en zijn rijkdom
kon ontwikkelen, dat, daar tegen
over, de arbeider, zonder bescher»
ming en zonder verdediging, gedoemd
was tot de mediooriteit, tot dezen staat
van vernedering en van onverdiende
miseriewaarvan Leo XIII sprak, zag
men. naar hek woord zelf van den
Pauseen klein getal rijken een
bijna slaafsch bestaan opleggend aan
een tallooze menigte proletariërs».
Daaruit volgde, een indeeling der
maatschappij in twee klassen, de ge
bruikers en de gebruikten, en een he
vige strijd lussehen die twee klassen
dit ie het 2e kenmerk,
S. Maar het maohinisme en de ande
re moderne uitvindingen, scheppend
een éénig werktuig voor verscheidene
arbeiders, brachten alle dagen meer
machtige groepeeringen voort. Van
daar. voor den arbeider, deze eollek
tieve zielstoestand, die hem verplicht
een levendiger bewustzijn van zijn
rechten te nemen, krachtdadiger zijn
eischen voor te brengen. Daarbij de ar
beider, keener en 9terker, plaatst zich
in een duidelijk dynamischsn staat en
beschouwt zijnckonomischen toestand
als vatbaar voor oen onafgebroken
vooruitgang en zonder grenzen.
Bij deze eischen, zijn zekere reeds
verworven, ten minste in hun essen
tieel voorwerp verhooging der loonen
beperking der arbeidsuren, maatschap
pelijke verzekeringen tegen alle geva
ren van het leven van den arbeider,
behalve de werkloosheid, enz.; andere
worden seherp opgevorderd, vooral
sedert den oorlog deelneming, alge-
meener, in de werkwipslen, gemeen
schappelijk bezit of zelfs uitslultelijk
bezit der productieinstrumonten en
zelfs afschaffing van alle privaat
eigendom. Deze voortdurende vooruit
gang der arbeiders^eischen, nooit vol
daan, zelfs voorloopig. is het dorde
kenmerk,
4. Het vierde, is de vorming, in den
loop der 19a en 20a eeuwen, van hot
groot systeem van sociale hervorming,
gekend onder den naam van socialisme
mat, vooral sedert den oorlog, het
kommunisme tol gevolg.
Het socialisme was eerst een gees-
tesopbohw van ideoloogen en van leer-
verkondigers (thaoriciens)daarna
steldan de leerstellingen zich weldra
vast en onderscheidden zioh ook, zoo
ver zelfs verscheidene scholen, met
zeer afgescheiden tendenzen uit te
maken-
Doch, het Is hedendaags, vooral om
de organisatie van het privaat eigen-
dom dat socialisten eenigszins bijeen
komenbijzonderlijk vAn deze van.
al de werk-en productiolnstrumenten,
van de aarde als van het werkhuis, zij
dat men hemden Staat overbrenge of
aan de collectiviteit, zij zelfa dat men
hem afschaffe. Hetis dus niet naar een
eenvoudige hervorming der stellige
misbruiken van het kapitalistisch re
giem dat deze groote bewegingen ge
oriënteerd zijn, maar wel naar een
volledige reorganisatie der maat
schappijop de basis van een radicale
wijziging van het recht op privaat
eigendom.
5. Daar alles van elkander, in de
natuur, afhangig is, heeft het akono-
misch vraagstuk een menigte andere
opgewekt, andere die mat het eerste
in innig verband staan aldus het ge-
boorteproblema. want de kinderen le
ven van het loon van den arbeider en
zijn. zijzelf, toekomstige arbeiders, al
dus het feminism, want de vrouw, die
als da arbeider werkt, zal zich, als bil
lijk, bij zijn eischen aansluiten aldus
het 8ehoolprobIema. want het is ter
school dat de arbeider van morgen
wordt gevormd en dat hij tot zijn rol
van voortbrenger moet voorbereid
worden aldus ook en vooral het
sehoolvraagstuk, want de Kerk, be
waarster der moraal en van het recht
opvoedster der volkeren en der indi-
viduën. verschijnt aan de eenen als een
hinderpaal, aan de anderen als een
machtige hulp,
En door de kracht der zaken, heeft
het sociaal vraagstuk, alhoewel in zijn
eerste aanspraken, tot de ekonomische
belangen begrensd, zich bepaald uitge
breid. en, op hot tegenwoordig uur is
hij, in werkelijkheid, hot problems van
den heropbouw van den staat en zelfs
van de organisatie van de algemeen
heid van het menschdom, want de
arbeldproblema'a oversohrijden de
grenzen der Staten en van Europa
zelfs. en belangen, met al hun gevolgen
de gansohe wereld aan.
Hun oplossing wordt gevonden in die
kracht met zedelijke basis en, zoo
meer gehoor werd gegeven aan het
woord dar Pau3Cn, zou da mensch.rijk
of arm. werkgever of werkkrijger, den
hefboom vinden, die de wereld, naar
het goede, optillen kan.
De invalleden wenden zich tot
Hindenburg
iDc nieuwe maatregelen, getroffen
door het kabinet von Papen, en. die
Jstrekken tot een aanzienlijke verlaging
.Van den werkloozensteun en van de
pensioenen, hebben vanwege de miljoe
nen belangstellenden een geweldig pro
test uitgelokt.
Talrijke moties werden reeds aan de
Eegeering gestuurd.
•Het komiteit van de federatie var.
óorlogsverwonden en -invalieden heeft
Zich rechtstreeks Lot rijkspresident
Hindenburg gericht, om hem ie ver
jzoeken zich te verzetten tegen de ver
laging van de pensioenen «van hen die
bijdroegen lot zijn verkiezing»'.
Een oproep van de Dultschq
Vakvereenigingen
De Unie der Duitschc vakvereenigin
gen beeft een rrf>tie aangenomen be
treilende het regeeringsprogramma
van höt' kabinet von Papen.
In die motie wordt verklaard dat het.
een echte oorlogsverklaring is-tegen de
gansclie arbeidende klasse. In de jong
Zitting van Woensdag 15 Juni
De Kamerzitting werd Woensdag na
middag' te 2 uur geopend onder het
voorzitterschap van j\T Max Hallo'.
De begrooting van Landsverdediging
M. HEN ON haalt paitikuliere geval
len aan om vast te stellen dat vermink
te oud-strijders nog niet ontvangen
hebben, wat hun verschuldigd is.
M. MATHIEU spreekt van de mis
bruiken invaliditeitspensioenen en denkt
dat het leeuwenaandeel ervan aan de
grooten te beurt valt, die «dichtst bij
de Zon leven». Eerst en vooral moet
klaar, spel gespeeld worden. Hij vraagt
dat de misbruiken bij de groeten zou
den uitgeroeid worden.
Spreker breekt, dan eene lans ten
gunste van de ontwapening en eindigt
zijne rede met op te komen tegen de
.«inflatie der generaals». Er zijn er vol
gens de begrooting 62 en sedert dien
zijn er nog twee bijgekomen; zulks is
volgens M. Ma'thieu schier niet te gc-
looven in een klein land als Belgie. En
wat waar is voor: de generaals, zoo zegt
M. Mathieu. geldt ook voor. al de an
dere hoogere officieren.
Stemmingen
In afwachting dat bij naamafroe-
ping wordt overgegaan tot de stem
ming over art. 22bis van het itaalont
werp worden enkele kleine ontwerpen
ter stemming gelegd waaronder dit be
helzende eenige naturalisaties'.
At deze kleine ontwerpen worden
zonder verzet aangenomen.
Artikel 22bis verworpen
.Vervolgens wordt overgegaan tol; de
hoofdelijke stemming over het eerste
litt. van art.. 22bi.s van het ontwerp in
zake de laalfegeling.
Djt artikel heeft betrekking op de
homologatie der diplomas.
Het eerste alinea van het artikel
wordt aangenomen.
Voor de stemming van het. tweede
alinea vraagt M, Carton do AViarfc de
naamafroeping.
De tweede alinea wordt verworpen
met 78 stemmen legen 73 en 2 onthou
dingen. Wauwerrnatis, katholiek en
Joris liberaal}'.
Dë uitslag yan deze stemming ver-
o'orzaakt een groot tumul't.
Er wordt geroepen Kris is l Ont
slag
M. VAN C AU WETAERT zegt dat de
verworpen tekst nog in tweede lezing
kan worden aangenomen.
M. BRUNET, soc., zegt dat aange
zien de Kamer het eerste lftt. heeft aan
genomen, kan worden overgegaan tot
d.e stemming over. het ge.heele arti
kel.
Gansch artikel 22bis verworpen
Op de regeeringsbank heerschl groo
te bedrijvigheid.
Dc stemming bij naamaifroeplng over
gansch het artikel 22bis geeft nog een
ellendiger uftslag. Het artikel in zijn
geheel wordt verworpen met 118 slem-
men tegen 28. Zulks is een antwoord
der frontisten om de eerste stemming
der liberalen tegen te werken.
Vervolgens worden artikels 23 'en
23bis zonder bespreking aangenomen.
Zoo loopt de bespreking in eerste
lezing ten einde.
De tweede lezing zal Woensdag aan
staande plaats hebben.
De begrooting van landsverdediging
Na vaststelling van de orde der par
lementaire werkzaamheden, gaat de
Kamer over, tot de voortzetting der be
spreking van de begrooling van Lands-,
verdediging.
M. PIERARD drukt den wenscK uit
dat men in Belgie vrijelijk zijne mee
rling zou kunnen uitdrukken voor cn
tegen de gewetensbezwaren inzake mi
litaire dienstplicht. In Holland, Dene
marken en Zweden bevat de militie-
wet speciale schikkingen voor cle rë-
crutcn die gewetensbezwaren hebben.
Deze worden dan gebruikt to't lastiger
en gevaarlijker diensten dan de mililai.
re diensten. i
Spreker begeert dan' dat Duitschland
thans onmogelijk oorlog kan voeren en
dat Belgre dus geen uitgaven moet doen
voor forten, aangezien deze ook niet
bestand zijn 'tegen de moderne schei
kundige wapens.
Hij vraagt dat Belgie "eenzijdig zou
ontwapenen en dat onze afgevaardig
den te Geneve in dien zin eene .verkla
ring zouden doen.
OMtomotie
M. HOUSIAUX (kath.)j vraagt bij of
AAN ONZE ABONNENTEN
Binnen eenige dagen zulten kwijt-
schriften ten huize aangeboden worden
voor de hernieuwing der drie- cn zes
maandelijksche abonnementen.
DE MISLUKTE AANSLAG
M. Uytroever, socialistisch volksverte
genwoordiger die gisteren gedurende
de Kamerzitting het voorwerp was van
een aanslag
Plechtige inwijding te Brussel
Woensdag namiddag had tc Brussel,
in de Zuidstatie, de plechtige inwij
ding plaats van de tentoonstellings-
trein, die, als een wandelende jaarbeurs
zijn rondri'ti begint over gansch Belgie.
Yan heden af tot einde September,
worden G4 steden en handels- of nij
verheidscentra bezocht. In de belang
rijkste verwijlt, de rijdende tentoon
stelling twee tot drie dagen, in andere
één dag. JNe kuststeden zijn de incest
begunstigde daar tioudt de trein tot
zeven dagen stil.
De rijdende jaarbeurs doet wel ple
zier aan in haar bonte verscheidenheid.
De stands volgen grillig mekaar cp
naast de koloniale prouukten, hou tbc-
werkings- en dorschmachines; naast de
toestellen voor samengeperste lucht.
Perzische tapijten, wollen kousen, rij
wielen, naaigaren; naast de koffiefilters
sigaren, schietspoelen voor weefgetou
wen, chocolade en bonbons, potlooden,
borstels, bad inrichtingen, enz., enz.,
voor ieders gading.
De openingsrede werd uitgesproken
door oud-minister Carnoy, voorzitter
van het beschermend komiteit, in de
aanwezigheid van de leden van het in
richtend komiteit, van hooge ambte
naars van de verschillende ministeries.
Toen begon de lange tocht door. de
twintig luxe-iwagens waarin de tentoon
stelling is ondergebracht.
En in den Iaatsten werd dc plechtig
heid besloten met toespraken van ver
schillende afgevaardigden van het in
richtend komiteit cn van de invaliden,
wien de winst op de publiciteit ten goe
de komt.
Zonder twijfel rijdt de eerste ten
toonstel lingstr.ein. die wel niet dc
laatste zal zijn teen gnoote bijval te
gemoet, V
De dollar bleef vgst gestemd en no
teerde 35,91 voor den kabeldollar
en 35,85 voor den gewonen. Fran-
sche frank en gulden bleven onder
scheidenlijk onveranderd'tegen 141,16
en 14.52 ITct pond sterling liep
lichtjes terug tot 131,55 en de Zwitsor-
sclie frank tot 0,999%. De mark werd
tol 8.50 afgerond en peseta en lira ble
ven. prijshoudend tegen 2,95 c:
183,75,
Ook de Shandintiafsclïe deviezen on
dergingen geen schommeling Zweden,
6,75; Noorwegen, 6,50 en Denemarken
7,18% .Praag noteerde 106,50; de Ivana-
deescho dollar 31.05 en de zloty 4,02%.
ste vijftig jaar werden, volgens deze jdemotic te proöjwleercn omdat een of-
motie, wel weinig regeeïingsverklarin-ificier, die hem inlichtingen had
gen afgelegd die zoo regelrecht indrui-jschaft voor de rede, die liij onlangs in
schen legen alle demokratie. j de Kamer, heeft gehouden, werd ge-
De leiders der Duitsche volksveree- straft.
nigingen rich'ten dan ook een dringen
den oproep tot alle Duitsche arbeiders,
om zich met alle middelen te verzetten
tegen de po,ging d.e£. rgaktie,
M. IToirsiftux handhaaft ten volle
De zitting wordt le 6 ure geheven,
zijne verklaringen.
Zie vervolg onderaan volgende kolom
Rond de verwerping van artikel 22bis
Het yorwerpen vap artikel 22bi
w aarin bepaald wordt'dat de diplomas,
afgeleverd door de onderwijsgestichten
die zich niet aan de wet zouden onder
werpen, niet gehomolgeerd kunnen
worden, kunnen heel wat politieke ver
wikkelingen teweeg brengen, omdat
deze bepaling het voorwerp had uitge
maakt van do overeenkomst lussehen
liberalen en katholieken voor de samen
stelling der Regeering.
13 Itboralen en 15 ka'&holicken (Wa
len en Brusselaars)! hebben tégen het
artikel gestemd. Onder dezen die te
genstemden kunnen vermeld Jaspar,
Carton de W.iart-, Coolst, Fieuillien, Van
den Corput, {Do Montpellier, Drion, Da
vïd, Devèze, Jenissen, Neujean, Mar-
quet, Foucart, Mundeleir, Max, Janson.
Men zal hier evenwei moeten af
wachten den uftslag der stemming in
tweede lezing, die volgende week plaats
heeft on men heeft den indruk dat als
dan een meerderheid zou kuruigh ge.-
vonden wordenA
I Wij verzoeken beleefd onze abonnen-
ten te willen zorgen dat de kwijlGchrif-
ten bij de eerste aanbieding zou betaald
worden, difc om verdere onkosten te ver
mijden.
~r"~ De Openingsvergadering
De openingsvergadering van de
kon lei en lie van Lausanne heeft he
den -Donderdag 16 Juni, te .11 uur,
plaats.
Onderlinge besprekingen
Gisteren heeft Herriot Mac D.onnkl
een bezoek gebracht, en samen hebben
zij hun onderzoek van de bescheiden
die betrekking hebben op dn morgen
beginnende conferentie van Lausanne
voortgezet. Mae Donald had over de
zelfde aangelegenheden een onder
houd met Grandi.
De Duitschc gezant Nadolny, had
een onderhoud met Henderson en later
met den nieuwen Fransehen minister
van oorlog, Boncour.
Mac Donald en Sir John Simon ge
bruikten tiet noenmaal hij den Ameri
kaanse,hen vertegenwoordiger Gib
son.
De Belgische minister van Biiitcn-
landsche zaken, heer i'aul Hymans,
heeft een lang onderhoud gehad met
den Franschen eers'ten minister; Her
riot.,
Minister Hymans en de overige lederi
van de Belgische afvaardiging naar
de Herstelconiferentie le Lausanne,
zullen hun intrek nemen te Ouchy, in
het Hotel Beau-Rivage. waar ook do
Britsche vertegenwoordigers hun ver
blijf zullen nemen. IDe leiders van de
verschillende afvaardigingen bij de
Lausanneconferentie, zullen Woensdag
avond bijeenkomen, in het kasteel le
Ouchy, ten einde de agenda van hun
werkzaamheden vast to stellen. Ook
heer Hymans zal op deze vergadering
aanwezig zijn.
Het bureel van de
Ontwapeningsconferentie
In de besloten vergadering van het
bureel van de ontwapeningsconferen
tie, waarop voor de eerste maal heer*
Herriot aanwezig was, deed heer Hen
derson, voorzitter, opmerken, dat. do
verslagen van de technische commis
sie zich moeilijk op dit oogenblik tot
een algemeene bespreking in den
schoot van de algemeene commissie
leenden en dat het dus best zou zijn
afzonderlijke besprekingen tusscheri.
de afgevaardigden hun gang te laten,
gaan, ten einde de meeningsverschil-
len af le ronden. -•
Hoer Paul Boneour sprak ziclf In'
denzelfdcn zin uit, en geloofde, dat
voor het verslag betreffende den
chemischen en bakteriologisehen oor
log overeenstemming bestond, maai;
heer Henderson meende te mogen ge
tuigen dat elke bespreking over kwa
litatieve ontwapening thans op be-»:
ginselkwesties zou stuiten.
Heer Nadolny, vertegenwoordiger;
van PjUilschland, zette daarna het'
voorstel zijner, afvaardiging uiteen
wat een tussc-hcnkom^b van heer Her
riot voor gevplg had, die verklaarde
dat thans hierover geen grondige be-,
spreking kon volgen.
Heer Grandi (Italië)', P.flugl (Oos
tenrijk)' en Loenatsjarsky (Sowjel-
Rpsland)] steunden. hetDuitschej
voorstel.
Heer. de Madariaga (Spanje)' merk
te op, hierin gesteund door lieer, Paul
Boncour, dat de kwalitatieve ontwa
pening niet het eenige vraagstuk waf*,
en de conferentie even goed met do
besprekingen van.de vervaardiging yan
wapenen kon «aanvangen.
Ten slotte kwam men overeen, dat,
de algemeene commissie eerst latenj
zou bijeenkomen en zoowel te Geneva,
als te Laüsanne afzonderlijke bespre-;
kingen gowenseht waren, ,.j
Een Duitsch voorstel 'f-
De Duitsoifë"afvaardiging heeft bfj'
het conferentiebureel een voors'Lol im.
gediend, waarin voor. de kwalitatieve^
ontwapening, de afschaffing wocdV
voorgesteld van de volgende wapenen^'
.1). Alle. artilleriestukken Jvaii meeih
dan 77 mm. en alle vechtwagens, li
2)'. Alle linieschepen van meej* tUuf
10.000 ton en de duikbooteiï,
3)] Alle milïtair§ ylie^luigen^
tod op je Nvateiy