Het woord
van den Paus
29
PLECHTIGE WIJDING
Vrijdag
Juli 1932
DE STAKING IN HET
WALENLAND
HET PROCES
TEGEN GORGCLOFF
De Duilsche Politiek
TERJ ODEN-ER EM BOD EGEM
OP ZONDAG 31 JULI 1932
TE 3 UUR NAMIDDAG
De Belgische Invoer
in Frankrijk
OVERLIJDEN FAN
Z. E.. P. DE FOS
Duilsch Schoolschip
gezonken
K«rkstr«at, 9 ên 21 Aalst
Publiciteit buiten het Arrond. AALST
XXXVIII JAARGANOt NUMMER |S5
Telefoon 114. DAGBLAD 20 Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt
Agentschap Havas, Adolf IVIaxlaan 13, te Brussel Rue de Richelieu, Parijs Bank Buiding/Kingsway, 20 Londres W. 0. 2,
H. Martha
Zonop4.20Zonaf7.33
N. M. 2 E, K. 8
- De toestand in het Luiksche
Die toestand der staking in. het I.ijjk-
GORGULOFF ter DOG» VEROORDEELD
Woensdag waren het. vooral vrouwen
sohe en te Seraing blijft dezelfde. Wan-'die in de publieke omheining zaten. En-
neer men in sommige mijnen eenige keien gelukken er zelfs in de waak
zaamheid der officiereu van politie to
verschalken en weten zich lo nestelen
Boet en gebed, weerklonk uit
Rome, of geen einde aan de kriais
De brave, obristene menschen lub
ben voorzeker aan den oproep van
den Paus beantwoord zij hebben
gebeden, zij bebben uitgeboet en ze
doen bet ongetwijfeld nog. Maar de
roode bladen trachten het gezagheb
bend woord van Pius XI te verslik
ken ouder schimp en spot, en de
kommunistan vinden het beleedigend
voor vrije menschen.
Het past hier aan het volgende te
herinneren; Verleden jaar, to Hornu-
Wasmes, waar een paar weken ge
leden misnoegdheid en oproer hoogtjj
vierden, waren een zeker getal mijn
werkers teagevolgo van ontplotfingen
en grondinzakkingen, in den schoot
der aarde ingesloton, wachtende op
de hulp der menschen, maar nog
meer op do hulp Gods. De bevrijding
kwam.
Na zijne verlossing en die zijner
gezellen, vertelde de chef-porion
Achiel Caillaux, in allen eenvoud
Kameraden, vroeg ik, honderden
meters in den grond, gezellen gcioolt
gij in God Ja. Welaan dan, ka
meraden, laat ons bidden.
Het woord van den chef-porion
bekommerd om eigen lot on om 't lot
zijner gezellen, was hatzolfde ais het
woord van den Paus, bekommerd om
bet lo! der wereld. Zij baden en God
verhoorde hun gehed.
Een paar weken geleden nu, op
dezelfde plaats, te Hornu-Wasmes,
zag men niets anders dan gefronste
wezens en gebalde vuisten, hoorde
men niets anders dan woorden van
baat en opstand.
Waren er maar wat minder socia
listische en kommunistische leiders
en wat moer cbofs-porion als
Achiel Cailiaux, die in alien eenvoud
tot hunne makkers dierven zeggen
Kameraden, laai ons bidden.
Werklieden,zou hot niet beter zijn?
Dinsdag avond heeft generaal von
Sclil ei oh er de nieuwe rijksweerminister
een radiorede gehouden over zijn opr
valling van de taak van. de rijksweer en
.tot geruststelling van hen die het on
partijdig karakter der weermacht nu
meenden te mogen betwijfelen.
Twee dingen zeide de generaal, vindt
de soldaat slechts onaangenaam.
Ten eerste wanneer hij als politie
agent moet optreden en vervolgens als
hij in de politiek betrokken wordt-.
r-iil beginsel geldt voor den gering-
sten rekruut zoowel als voor den hoogst-
geplaatsten generaal en het, zal ook on
der zijn bewind het leidend beginsel
blijven.
De generaal verdedigde daarna do
opvatting dat Duitschland recht heeft
op een groot er leger om desnoods ook
eiïektief de grenzen te kunnen verde
digen.
Hij wees op het verslag van de Fran-
sche legerkommissie waaruit bleek vol
gens spreker, dat Frankrijks stelling
.van verdediging in het Oosten een nieu
wen inval zooals in 1914 uitsluit, zelfs
met een legermacht als het oude rijk
bezeten had.
Dit verslag stelde de generaal te
genover de houding van de Fransche af
vaardiging te Genevé, zeggende dat de
internationale beleefdheid hem belette
deze houding te bestempelen.
Sprekende over de Duitsche veiligheid
.verklaarde de rijksweerminister dat dejtelineau, wilde de zaal binnendringen
andere landen niet zullen ontwapenen doch zij werden verzocht zich te vcrwij-
in dezelfde mate als Duitschland lot!deren. Een nieuwe zitting zal belegd
ontwapening werd verplicht. worden voor Donderdag. Inmiddels zou-
De veiligheid van Duitschland kan'den nieuws inmengingen zich kunnen
dan slechts verzekerd worden door het'voordoen bij de Nationale Gemengde
pers.oonlijke werkhernemingen kan
vass'tellen, dan merkt men er ook bij
zonder. op dat de werkhernemers meest
alleri vreemdelingen zijn, die in de can-
tienen geen logement en ook geen voed
sel kunnen krijgen.
Al de koolmijnen van de streek, .uit
gezonderd de zetel van Micliiels, zijn
door de staking geteisterd.
Overal heerscht nochtans kalmte cn
de s'bakers wachten enkel op de beslis
singen welke door de mannen van den
Borinage moeten getroffen worden.
Uit Charleroi en omstreken
In bijna al de putten van Charleroi
Werkt men met zeer weinig personeel
en Woensdag morgen stelde men eene
zeer kleine werkherneming vast. In dc
mijnen van Sacré-Madame, uitgenomen
die van La Docherie waar de staking
compleet is, zijn er ongeveer 500 man
aan deri arbeid. Op he't grondgebied
van Charleroi hebben 4 mijnen «Blan-
chisserie (Sacré-Madame) en aan de 3
putten der Réunis du Mambourg, eene
werkherneming gekend van 561 man.
In het Noorden van ^Charleroi zijn
slechts 15 èi 20 van de werklieden
aan den arbeid. In de Carabinier, te
Pont-du-Loup, gaat men voort met een
zeer beperkt personeel; te Trieu-Kaisin
is de staking volledig tengevolge der,, in
cidenten van Dinsdag de mijne van
Gilly, Chatelineau en Chatelet liggen
stil. De staking is ook nog volledig ii;
de mijnen van Fontaine-l'Evêque cn van
Forte Taille te Montigny-le-Tilleul.
Te Marcinelle Nord heeft men eene
belangrijke werkherneming aangetee-
kend in de mijnen, van Fieslaux te
Gouillefo. In de putten 4 en 5 werkt men
met beperkt. personeel. De mijn van Ce-
risier ligt volledig stil. Tengevolge der
belooging van de stakers bij de samen
komst van de rue des Hiercheuses heb
ben de werklieden die den arbeid her
vat hadden, weer het werk stilgelegd,
en hebben de werven verlaten. In de
Houillières d'Anderlues gaat d-e staking
verder maar de werken voor uitpompen
en onderhoud der mijnen zijn verze
kerd.
De stakers hebben de gewoonte aan
genomen om 5 ure 's morgens te ver
eenigen in het Volkshuis. Vandaar gaan
zij in kleine groepjes naan de mijnen
en trachten er hunne werkwillige mak-
kers van den arbeid te houden. In de
mijnen der Sooiété du Centre van Ju
met, werkt men nog.niet volledig, doch
dagelijks groeit het aantal arbeiders
aan.
In de mijnen van 'Amefcceur slaakt
men in de putten van Jumet en Roux,
maar in de mijn Ro.is du Cazier, te Mar
cinelle, zijn 20 h 25 percent van de ar
beiders aan het werk.
Incidenten te Marcinelle
.Woensdag morgen heeft zich een in
cident voorgedaan aan de schiftplaati
van de mijnen van Marcinslle-iN'-ud i.'
de rue des Hierscheuses, te Marcinelle,
waar een zestigtal werklieden den ar
beid hernomen liadden. Omtrent 300
stakers waren naar daar getrokken om
de werkwilligen van den arbeid le ha
len, maar de gendarmerie was tijdig ter
plaats om de stakers uiteen le drijven.
Er waren geen gewonden.
Bij de mijnwerkers van Charleroi
De Centrale der Socialistische Mijn-
werkers heeft eene vergadering der af
gevaardigden gehouden in het Volkspa
leis. Deze laatsten houden zich aan hun.
ne vroegere beslissingen. Zij spraken
zich in alle geval uit voor de bijeenroe
ping van een nationaal Congres der
Mijnwerkers dat de kwestie in baar ge
heel zou bestudeeran mót de afgevrar-
digden van de andere bekkens en zou
toelaten eene beslissing te nemen ge
steund door al öe mijnwerkers.
Verschillende communisten, waarbij
ook weer makker I.éon L.esoil, van Cha
in de omheining voorbehouden aan de
ge'tuigen die in het proces reeds werden
gehoord.
Te 13.05 ure wordt Gorguloff binnen
geleid.
Bij bet openen der zitting legt Mtor
Géraud zijn besluiten neer. Hij vraagt
dat het Hof nóg twee vragen zou voe
gen bij degene die het aan de jury stel
len zal, namelijk
Is het zeker dat) op het oogenblik 1
van den aanslag Gorguloff in een oogen-
blik was dat hij het verstand verloren,
had
«Is liet zeker dat hij doof Óen gehei-|
me macht gedreven werd, waaraan hij
niet kon weerstaan
De procureur-generaal vraagt aan
het Hof deze besluiten der, verdediging
te verwerpen. Er dierit hier geen vraag
ges'teJd over, den geestestoestand van
den betichte. De vragen betrekkelijk de
verantwoordelijkheid welke worden ge
steld, houden de vraag van den gees
testoestand heelemaal in.
Daarop vraagt Gorguloff liet woord.
Ik wil niet leven zonier. mijn groot
idee. De .regeering der Fransche Repu
bliek heeft mijn idee versmoord. Ik ver
zoek er om tot den dood veroordeeld te
worden.
Verder worden nog enkele getuigen
gehoord. Het gaat over het verblijf van
Gorguloff in Praag, in Monaco, an in
Parijs. Men hoort dat in het begin van
zijn verblijf te Praag Gorguloff aange
zien werd als een communist.
Later echtep vernam men dat hij niet
tot de bolsjewistische partij behoorde.
Als dokter verkeerde hij in een echt
armzaligen toestand.
Jaloerschheid I roept Gorguloff. Ik
was een goed dokter, en de anderen wa
ren boos op mij. Alle inlichtingen te
gen mij komen hier vanwege eene
vrouw die mij verraden heeft.
Vervolgens worden de verklaringen
voorgelezen van den wijnhandelaar, bij
wiën Gorguloff zich begeven had voor,
het drama, om er te eten en te drinken.
Gorguloff erkent de feften, en zegt dat
hij eens een slag moest slaan, opdat
do wereld zou worden opgeschud en
hare politiek wijzigen zou, opdat zijn
Russische broeders zouden verlost wor
den van de tyrannie die op hen rust».
Die huissier laat nu mevrouw Gorgu
loff binnen. Zij weent als zij tot de zaal
wordt toegelaten en gaat dadelijk ne-
derzitten. Daarop staat Gorguloff 'recht
en zegt
Vergiffenis Vergiffenis Annal
De aandoenlijkste oogenblikken van
het, proces waren wel die der ondervra
ging van Mad. Gorguloff, die beweerde
dat haar man in den laatsten tijd ver
anderd was en dat hij allerlei zonder
linge geschiedenissen begon t.e vertel
len. Hij kloeg oojv geweldig over. hoofd
pijnen,
en plaatsen van den eerstén steen der nieuwe
kerk van St Jozef te Terjoden-Erembodegem door
Z. H. E. Monseigneur COPPIETERS.
Na de plechtigheid zal de eer gegeven worden aanmilddadige
personen hun steen te plaatsen ten voordeele der kerk.
Van 5 tot 7 uur Muziekaal CONCERT op het Kerkplein
door de Muziekmaatschappijen der Gemeente.
Vermakelijkheden op den koer van het Klooster.
Verklaring van M. Durand
De Fransche minister, van koophan
del en. gansch de Fransche regeering
zijn op de hoogte gebracht van de ont
roering welke de jongste beperkingen
van den Belgischen invoer in Frank
rijk bij ons verwekt heeft.
M. Durand zou nochtans den verte
genwoordiger van Belgie de verzeke
ring zijner welwillendheid gegeven
hebben, doch hij was tot het nemen
van die maatregelen gedwongen ge
weest om den Franschen landbouw te
beschermen.
Overigens heeft hij een betrekkelij
ke groote vrijheid verleend .voor, de
nijverheldskontingentementen. Ten
slot'te werd de Belgische kolonie er
van verzekerd dat de minister van ar
beid de nieuwe wet betreffende den
vreemden handenarbeid in Frankrijk
zoo breed mogelijk zal toepassen^
Duitsche lege^ opnieuw in le richten
om hot in &taat te stellen de veiligheid
van het rijk te verzekeren.
von Schleicher verzekert dat Duitsch
land dezen weg zal opgaan, indien het
in éo toekomst verstoken blij?L van de
rafchten dlo de andere na'ties wel jcziLten
Commissie der Mijnen.
De oproerzaaier Jacqemotte in de
Borinage
ffacquemotte heeft gisteren een be
zoek gebracht aan de Cilé van Bray en
in den namiddag daar eene meeting in
gericht waaabij een dertigtal inwoners
Oud-Apostolisch prefekt van Kwango
(Belgisch Congo),
Por radio is, te Brussel; de droeve
tijding toegokomjn. van het overlijden
van Z.E.P. Stanislas Do Vcs, van het
Gezelschap Jesu, zalig in den Heef ont
slapen te Kikwit, in de Missie yan
Kwango, den. 25 Juli 1.1.
Pater Stanislas De Vos werd, den 17
Februari 1859 te Gent geboren. Na zij
ne humaniteiten in het Sinle Ba'rbara-
kollege, trad hij, den 10 November 1879
in het Noviciaat van Drongen. Een zij
ner broeders was hem daar, 10 jaar
vroeger voorgegaan: E. P. Joseph P(e
Vos, onlangs te Brussel overleden.
Priester gewijd in 1894, scheepte hij
den 6 Juni 1896, 'te Antwerpen in voor
de Missie van Kwango, door; Pater Van
Hencxthoven drie jaar vroeger gesticht.
Ndcmbo aan de Sele was zijn eersten
post, van waar hij zijne hoofdstukken
Weenende voegde Mad Gorguloff er uit den «journal du Père De Vos., zond,
bij, nadat zij gedoeld had op haren Le- -v\relkc de lezers van de Revue «Les Mis-
laagwekkonden toestand: «Genade voorLions beIges de la compagnie de Jésus*
mij! Genade voor mijn kindje |zoo mat belangstelling lazen. In
B.j deze woorden schijnt Gorguloff 18D7 was hij te Kimwenza, waar hij de
eer een beetje terug bij zijn version,! streek inrichtte als deze van de lnkisi.
te komen, doch liet is slechts voor en- Van den eersten oogenblik af veropen-
ke e oogenblikken. Dan begint hij weer baarde hij zioh zooals h(j gedurende
allerlei onz.n ent te kramen. Dat is tel an80h zjjlle lange loopbaan zou zijn-
veel. Hartverscheurend weenende stort
de vrouw nu te gronde.
Bij het publiek is nu eene algemeene
ontroering zichtbaar. De Voorzitter doet
den beschuldigde zwijgen en kort daar
op wordt de zifting geheven.
De uitspraak
Gorguloff, de moordenaar van den Pre
sident der Fransche Republiek^ heer
Doumer, ter dood veroordeeld
Nadat de voorzitter de vragen gesteld |versproiden en u handhaven. Hij ver
heeft welke de jury zu beantwoorden-tend8 Wombali, en besloot tot de stich-
wordt de hernomen zitting weer ge- ting der Missies van Kikwit, van Lever-
Sa™ d0 ^ndiden naaï qun--viIls van Nlgl0wa( van Mba0i van pj,uma
^jvan Giugungl, van Iparnu, van Kilembe,
tvan Yasa en van Kikombo. Onvermoei
baar doorreisde hij deze uitgestrekte
gewesten om zijne mannen te steunen,
te besturen en aan te moedigen.
Wanneer in 1923, bijna zeventig jaar
oud, Z. E. P. Do Vos het bevelhebbers-
schap aan jongere handen toevertrouw
de, wilde hij volstrekt geen rust nemen:
Tenslotte verklaarde hij nog dat liet,der plaats tegenwoordig waren. Daar-
Du its olie volk kon gerust zijn want dat'na doorliep hij de gemeente vergezeld
1iot leger steeds gereed zal s'taan voor!van eenige inwoners. De gendarmerie
de bescherming van alle nationale j was er ook spoedig bij en val te post,
jvolksgroepeiij J £je vervolg onderaan volgende kolom
een vurige verkondiger, en .verspreider
van het Evangelie.
In 1911 benoemd tot Superior der
Missie en Apostolischen Prefekt yan
Kwango, richtte hij zijn missiewerk
naar de venovèring van de oneindige
Ooster-streek. Moeilijkheden van allen
aard ontnamen hem noch zijnen iever
noch zijn durf. En hij gelukte erin
deze hoedanigheden rondom hem te
no kamera-
Wanneer zij terugkeeren leest
voorzitter der jury het antwoord, en
oogenblikkelijk daarop spreekt de voor
zitter der rechtbank het vonnis uit
Gorguloff wordt ter dood veroor
deeld
Het schoolschip Niobe eon
driemaster zeilde Dinsdag namid
dag in de Baltische Zee met volle zei
len, aan een snelheid van ongeveer T
zeemijlen, op een zee die betrekkelijk
woelig was. Daar de windsterkte in on
rustwekkende mate steeg, werd er een
ploeg naar boven in de masten gezon
den om de bovenste zeilen op te rollen.
Op dit oogenblik stond ds rest .van de
bemanning op het tussohendek om een
les in theorie te volgen.
Plots een windstoot van een onge-
meene sterkte. Het schip sloeg' opzij en
de driemaster kraakte ineen. De «Nio
be begon dadelijk te zinken en bleef
nog drie minuten aan de oppervlakte.
Alles ging zoo bliksemvlag dat het
geen enkelen leerling-matroos moge
tijk was den tijd te vinden om zich 'le
redden. Alle verdwenenen omzeggens
zijn zeer jonge matrozen, die pas op li
April 1.1. werden aangeworven.
Er is dan ook groote verslagenheid
ir. de scheepvaartmiddens in Duitsch
land en iedereen is ten zeerste ver
wonderd. Het schip immers is' in dienst
sinds 1899 en werd in 1922 heelemaal
herbouwd. Het werd aanzien als een
bes'te zeeschip.
Toen de reddingsbooten ter plaatse,
van het ongeluk kwamen, was de boot
reeds heelemaal verdwenen. Er werd
geen spoor meer gevonden van de ver
dronkenen, ook niet door de twee wa
tervliegtuigen die dadelijk door het mi
nisterie van Landsverdediging waren
toegezonden en die verscheidene uren
boven de plaats yan het onheil cirkel
den, t
Woensdag al vroeg in den mof gen.
werden de opzoekingen hernomen door;
den kruiser Kohi» maar men wan
hoopt nog een der opvarenden levend
terug te vinden. De havenoverutiitn
van Rubby hebben gemeld'dat geen en
kele der Deensche visschersbootcn die
uitgevaren waren een drenkeling heb
ben kunnen oppikken.
De veertig .geredden zijn aan boord
-van den kruiser Königsberg te Kiel
aangekomen. Zij verkeeren nog in een'
Z6er terneergedrukte stemming, al iat
hun gezondheidstoestand zeer goed,
zoodat zij nog geen uitleg konden ver
schaffen oveij het verloop van hel Se"<
beurde.
Een dramatisch incident
Een dramatisch voorval had plaats
bij de redding van een der officieren
van de «Niobe». Deze officier werd door
zijn eigen broeder, die zich op een dei)
ter, hulp gesnelde schepen bevond, ge
red.
Wel 69 slachtoffers
Men had de hoop gekoesterd dat
drenkelingen door voorbijvarende sclie-
pen waren opgepikt. Men meldt nu dat:
in geen enkele haven van P/memarken
geredden werden ontscheept. Het ge
tal slachtoffers is dus wel 69 zooals
gisteren werd gemeld.
op den doortocht van Jacquemotte en
volgde Hem overal. Hij verktm-digdeju KikwU oetend. bij liet ambt van
overal het nieuws dal een hiilpcom.teit plaalsolijke Superior uit en besteedde,
frinn- lYoof ïo.hl T,rr\ r> .Tn to 14 1 t i: n r I - I n o n ,1 n u
ging gesticht worden. Hij verklaarde
verder dat er opl Augustus warm zou
toegaan, dat or onweder in de lucht zou
hangen en dat er met vuur zou gespeeld
worden. Daarna is Jacquemo.tt# gonder
iiifiidenltien ween yfirkokkegu
me't een ontembare wilskracht, zijne
laatste krachten aan het welzijn zijner
dierbare Zwarten.
Daar is Pater De yos, voor al de mis-
tele veeyoig sndersan .volgende. RoJoim
sionarissen, de roemvolle veteraan aart
wien de Missie hare bewondore ^waar
dige welvaart grootendecls te dankoiii
heeft: de Missie van Kwango telt heden,,
na veertig jaar bestaan, 90.000 gedoop-
ten en 86.0000 catechumenen.
Niet alleen voor zijne missionarissen,
maar' ook voor veel leeken kolonialen,
was hij; de vriend met het gouden hart»
vol trouw en opwekkende genegenheid*
.Zulke mannen sterven te vroeg, zelfs*
op 73 jarigen ouderdorn. on n& &6. Jaaij
YCCblijf ip Mrika,