NET BILAN VAN HET KATHOLIEK PROVINCIEBESTUUR
Voor den Pfoviec
1
N°1
iten fler Kandidaten
Éten van 1st
van
si Boeren
iiraad
Ie men Zondag stemt
Do Heer Oscar De Winter,
Zaterdag
Dec. 1952
IPC" OOST-VLAANDEREIV
D 1ST R I KT.
Aalst
r-' *1
Zondag aanst. allen weer
gedopt op den kop
onder
De 4a December wordt
de nieuwe Triomf day voor
de Katholieke Zaak
In het Schatkisthomiteit
De Woningen in Belgie
OPGEPAST
MEN MAG DUS MAAR ÈEN
DOP GEVEN.
De toekomstige Regeering
Leening Verwoeste Bewesten
XXXVIII JAARGANG NUMMER 269
Kerkstraat, 9 éft 21 Aalst. Telefoon 114. DAGBLAD 20 Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gentlt
RubltcttëU hutten het Afrond. AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan 13, te Brussel Rue de Richelieu, Parijs «-* Bank Buiding/Kingsway, ZO Londros W. O, 2.
H. Franoisoue
iZonop7,26Zonaf3,54
E, K. i V. M. 13
Schelfhout Julius
Van Geert Alfred
Danckaert Emiel
Rubbens Tony
De Vis Valery
Van Laethem Petrus
Het is vijftig jaren dat da provincie
Oost-Vlaandefen do weldaad geniet
van een Katholiek Bestuur.
De waldaad, zeggen wij, want dat
woord is niet te veel, wanneer man in
ziet wat in den loop dier halve eeuw,
dat bestuur in 't belang en tan bate
der inwoners heeft verwozentlijkt.
Niet altijd zijn tijdon en omstam-
digheden even gunstig en voorspoedig.
Ook de openbare besturen ondergaan
den invloed en de gevolgen der krisis
en zoomin als andere provinciën bleef
Ocst-Vlaanderen daarvan gespaard,
wel integendeel.
Tot wien konden wij ons betar wen-
den, ten einde juiste inliohtingen en
beschouwingen te vernemen, nopens
den huidigen toestand dan tot den h.
E. Ronae, voorzitter dar Katholieke
Bestendige Deputatie
Bij eene vriendelijke ontvangst, in
zijn stemmig kabinet, legde de heer
Ronse dan ook eerst en vooral nadruk
op het GROOT BELANG der nakende
provinciale verkiezingen, dat vooral in
het huidig geval dit der wetgevende
verkiezingen minstens evenaart.
De katholieke groep in den provin
cieraad telt thans 42 leden. Eene afge
scheiden lijst in hetdistrikt Audenaer-
de-Ronse bekwam bjj de laatstleden
verkiezingen twéé zetels.
Nu strijdt er maar slechts ééne Katho
lieke gemeenzame lijst, wat de zekerheid
geeft der versterking van do zuiver Ka
tholieken in dan Baad, Werden de ver
wachtingen, die zeer hoopvol zijn, voor
de bijwinst van nog twee zetels verwe
zenlijkt, dan bakwame de Katholieke
groep in den Provincieraad 45 leden,
of da volstrekte meerderheid. Men ziet
dus het groot belang der stemming van
Zondag eerstkomende in, te meer, wan
neer men daarmede de daaropvolgende
aanduiding der provinciale senatoren in
verband brengt.
Da Katholieken kunnen zich tceh
gerust voor het kiezerskorps sanbie«
dan
Dat kunnen zij voorzeker, zegt
de h. Ronse. Immers, zij mogen fier
gaan over de degelijke en ook zuinige
wijze waarop zij jarenlang da provin
cie hebben beheerd. Men kan dit inzien
door een bondig overschouwen der be
grootingen vanaf 1926, die steeds
schommelden rond de 60 millioen. Er
dient in acht genomen dat door de
waardevermindering dor belastbare
stof, de inkomsten der provincie aan
belastingen, die grooiandeels worden
berekend op de cedulairo staatsbelas
ting, aanzienlijk afnamen. De uitgaven
nochtans werden omzeggens niet ver
minderd. en zulk resulteat kon alleen
door strenge besparingen worden ba~
raikt.
Dia besparingen zijn nochtans
niet altijd even gemakkelijk om door
voeren
Voorzeker niet. Ook heeft de Re-
stendige Deputatie van Oost Vlaande
ren voor da begrooting van 1933, on
langs gestemd, op dat gebied een
voorbeeld gegeven van krachtdadig
heid, zooals geen bestuur er ooit gaf-
Nameiijk door de schrabbing van al
de vrije uitgaven. Dit werd natuurlijk
niet met een licht hart gedaan die uit»
gaven waren in gesnen deele zonder
degelijk doel, of nutteloos, doch er
moest kost wat kost voor den grooten
nood der werkloozen den noodigen
steun gevonden wordon-
Wat niet belet dat de tegenstrevers
de werkloosheid tegen de Katholieken
uitbaten
Dat is zoo. Doch, wat is er an
ders van hen te verwachten? Ernstige
argumenten vindsn zij niet, en hoe
onlogisch zij zijn tegenover hun eigen,
blijkt uit het fait dat ze de inkrimping
van uitgaven dia zij zelf altijd hebben
bestreden, nu beknibbelen 1
Dat het Katholiek Bestuur de pro
vinciale gelden zuinigen tevens nuttig
gebruikt, in 't belang der algemeenheid
wordt wellicht niet zoozeer gewaar
deerd door de inwoners van de stad
als door dia van den buiten.
Inderdaad, daar werd door de
provincie veel verbetering aange
bracht,
Zeggen wij. maar dat die men
sehen diep ongelukkig zouden zijn zon
der de hulp der provincie. Wat nut en
gemak heeft hun de elektrificatie niet
bijgebracht, thans uitgebreid, niet al
leen tot alle gemeenten van Oost
Vlaanderen, maar tot de minste wij
ken en gehuchten.
De provinciale banen 247 kilome
ters zijn in uitstekenden toestand
en mogen tot voorbeeld dienen voorde
gemeente- en staatswegenis;
In Oost-Vlaanderen hebben wij dit
verschil met andere provinciën af te
rekenen mat het gevaar der overBtroo-
mingen. Ook hier heeft do provincie
prachtig werk geleverd, om in da mate
van het mogelijke, middel te schaffen
tot beperking en voorkoming der ram
pen, inrichting van wateringen, oprich
ting van pompstations, versterking en
aanlegging van tientallen dijken.
Onder opzioht van sociale zorg heeft
het Katholiek provinoiebeheer ook
groote diensten bewezen, zooals hulp
onderstand en opleiding voor gebrek
kige kinderen ruim 650 worden in ver
schillende instellingen verzorgd strijd
tegen de tering, door het dispensaria
an het senatorium van Hynsdalo
steun aan al'e mutualiteiten, zonder
eenig onderscheid van politieke kleur
an wier bestaan zonder de doeltreffen
de hulp der provincie onmogelijk wor
den zou.
En de werkloozansteun
Ja De plaa# der werkloosheid is
wel de ergste onzer moderns tijden.
Hat prov.inciebastuur heeft er zich dan
ook met alle aandacht en bezorgdheid
meda bezig gehouden,
Eene eer is het voor Oost Vlaanderen
de eerste het provinciale herverzeke
ring voor do werkloozen te hebben
ingevoerd, dia in werking tfcöedt wan
neer de verzekeringskassen en nadien
het Krisisfonds zijn uitgeput en de
werkloozen van allen steun zijn be
roofd. Er werd echter nog meer 'ge
daan er werd namelijk beslist dat ook
gedurende de dagen dat da werkloozen
tan laste vallen van hot Krisisfonds, da
provincie zou tusschenkomen ten be
drage van 4,50 fr. per dal voor de
werkloozen, met toevoeging van 1 fr.
per kind ton laste.
Dio kosten moeten zeer hoog
oploopen
Ongetwijfeld. En het ia dan ook
om daarin te voorzien, en den nijpen
den noed te lenigen, dat er werd bsslo-
ten tot de sohrabbing uit de begrooting
van 1933, van alle vrije uitgaven.
De werkloozansteun kostte voor 1931
aan de provincie 12.200,000 fr. Voor
1932 zal die last 33 millioen bedragen.
Nog menige andere zaken, zegt M.
Ronse, zou ik op maatschappelijk ge
bied kunnen aanhalen, Vermelden wij
nog enkel onze bouwpolitiek dank aan
da provinciale prëmien, gesteund op
den famillatoestand en die enkel en
alleen in Oost-Vlaanderén bestaan
werden er in de laatste jaren meer dan
11000 huizen gebouwd. Meer dan 13
millioen werd er deor de provincie aan
geschonken.
Wij hadden in 1929 Onze zoo wel ge
slaagde tentoonstelling der goedkoope
woning, destijds geopend door Z- K.
Hoogheid Prins Karei. Wij hebben
verdar on2e jaarlijksche arrondiase-
mentsprijskamp voor de schoonste in
gerichte woning.
De kultureele en vakopleiding van
ons volk werd ook niet verwaarloosd.
Daartoe hebben wij onze provinciale
muziek- en tooneeltornooien, enz.
maar bovenal ons zoo bloeiend TECH-
N1SCH ONDERWIJS.
Er bestaan in dit domein rond de 500
-, avond- en Zondagscholen, waar
van da lassen worden gevolgd door
28.000 Jaarlingen, tusschen de 15 en da
'25 jaar. Daar worden bekwame en
geschoolde vakmannen gevormd, ten
bate der nijverheid, bij welke sij de
plaatsen kunnen bekleeden, 7.00 op
werk- als op bestuursgebied, vroeger
door vreemde elementen bezet, aldus
groot voordeel bijbrengend tot den
nijverheids- en economischen herop
bloei van ons land,
Oost Vlaanderen, Onder dit opzicht,
spant de kroon onder alle Belgische
provinciën.
En wat zedelijk goed doen ook die
nriohtingan niet aan die jongelieden,
juist In het meest gevaarlijke en kri
tieke tijdperk van hun levensloop
Voegen wij hier nog aan toe het nor
maal onderwije. voor de leeraren def
technische scholen, eerst in Oost Vlaan
deren gesticht en nadien door andere
provinciën nagevolgd. Een groot voor
deel voor het personeel bestaat ook
hierin dat de wedden aan hetzelfde
rechtstreeks en zonder afhouding
worden uitbetaald.
Ziedaar, besloot M. Ronse, een
bondig overzicht der werking van het
Katholiek en Vlaamsoh Bestuur van
Oost Vlaanderen, want het moet ge
zegd worden dat het bestuur onzer
provincie Sinds 1927, dus reeds dooi*
de toenmalige volledige homogeens
Katholieke Deputatie van boven tot
benedën is vervIaamschL
Gerust wachten wij het oordeel der
kiezers af. Meer dan ooit, men bedenke
het wel, is het het oogenblik van alle
bijkomende zaken of persoonlijke
voorkeur ter zijde te stellen, en «zui
ver Katholiek» te siemmen.
In volle vertrouwen gaan wij ten
strijde, bewust van in 't verleden onze
plicht te hebben gedaan, on bereid om
verder met opoffering te werken voor
de welvaar! en bloei onzer provinoie
eerste Kandidaat op de liberale
/ijst, hoont het Katholiek Onder-
wijs, en verklaart zich tegen
de Vrije Schooi
De Heer De Winter heeft Ce Meiro
enkele dagen voor de wetgevende ver
kiezingen een briefje uitgedeeld waar
in hij om voorkeurstemmen bedelt.
I\e lieer De Winter was immers ook
kandidaat voor de Kamer, thans is bij
de eerste voor den provincieraad.
In dat briefje nu, trekt do lieer De
Winter, na zich de dienstvaardigste en
meest onbaatzuchtige man van de we
reld genoemd te hebben, 'e velde legen
al fie partijen, voornamelijk echte? te
gen de katholieken.
Hij heeft het natuurlijk" over, onze
jseholen...
Wij beminnen do officieele school
(de openbare school) en zijn gekant
tegenover (sic) partijscholan, zegt
hij....
Wat is dat roerend en plechtig ge
zegd 9 De officieele school is een
openbare school en de vrije school,
volgens de hooggeleerde Heer De Win
ter, niet... Wat is ze dan Heeft ie
dcreen geen toegang lot deze school
evenals tot de officieele school... Is die
niet kosteloos Is die dan een ge
sloten school of wat
Neen, volgens Heer P,e Winter zijn
onze vrije scholen, partijscliolen
Luistert waarom 1
Wij weten dat in de openbare
school, de ziel van het kind en van den
huisvader beter geëerbiedigd wordt,ter
wijl jn de partijscholen, do kinderen
van jongs af, worden opgemaakt tegen
over hunne geburen, tegen over andere
partijen, daar wordt de ziel van het
kind en van den vader, van begin af in
haat opgekweekt..»
Dit is bet verbluffend oordeel van
den philosoof van Meire, die bovenaan
deze vermaning aan de kristcne men
schen stuurt Kristen menschen,
blijft kristen, maar eerbiedigt een
ieders gedacht,, weest eerlijk in han
del en wandel.»
Wat 'n bittere spotternij1.
Meent de heer De Winter, dal de
menschen zoo dom zijn dat ze niet
inzien dat hij de katholieke vrije scho
len «partijscholen noemt, alleen en
uitsluitend om zijn vijandschap legen
het katholiek onderwijs een, schijn van
verrechtvaardiging te geven....
Partijscholen... scholen waar de
ziel van het kind en van den vader van
begin af in haat wordt opgekweekt.
Waar haalt M. De Winter al die
wijsheid Sinds wanneer gaat de
ziel van den vader op school
Sinds wanneer is.de christelijke leorin<
een leering van haaf,
P.e officieele school dat is de ideaal
school daar wordt niet aan politiek
gedaan, daar woidt godsdienst onder
wezen...
Maar waarom willen de liberalen dat
godsdienstonderwijs afschaffen, en al
leen voorbehouden aan deze die er om
smceken, Dit-staat ook in hun pro
gramma.
Waarom zegt M. De Winter dat niet?
Wat er ook van zij... wij weten nu
klaar en duidelijk dat de eerste kandi
daat op de liberale lijst voor de pro
vincie, gekant Is tegen onze katholieke
vrije scholen die hij honend noemt
«partijscholen
Wij besluiten dan ook wia stemt
voor de liberale lijst en door zijn
stem den Heer De Winter in den pro
vincieraad helpt, die stemt tegen de
vrijheid van onderwijs, en tegen, de
vrijheid van geweten.
Het Scbatkistkomitc.it vergaderde
Donderdag onder voorzitterschap van
den beer Jaspar, minister, van Finan
cien.
Die li. Sap', minister van Openbare
Werken, heeft het eerste deel der ver
gadering bijgewoond dat toegewijd
werd aan het onderzoek van bet pro
gramma der openbare werken en der-
begrootings- en Schatkistvraag'stukken
die. ervan afbangen.
De in 1933 uit te voeren werken wer
den goedgekeurd, ten einde de vol-
tooing in 1934 toe te laten van bet vak
der Albertvaart tusschen Luik en
Briegden en tusschen Herenwals
Antwerpen, alsmede de verbinding
Briegden-Neerhaeren en het verbree-
den van de Kempenkanalen tusschen
Briegden en Herenthals, opdat de
schepen van 600 ton zouden kunnen
varen tusschen Luik en Antwerpen.
Het Komileit heeft daarenboven nog
verscheidene voorstellen onderzocht
van verleening van toelagen benevens
een ontwerp van herinrichting van de
kaders der provinciale besturen en van
deze van het Hoofdbestuur en der in
spectiediensten van het Technisch on
derwijs.
Het komiteit heeft, ten slotte, kennis
genomen van den toestand der Schat-
kist en de voorschriften vastgesteld
volgens dewelke het in de toekomst zal
hoeven te worden ingelicht ovei) de
algemeene fonidsenvsthaudeliiigen,,
Eene pas verschenen statistiek laat
ons zien wat er in ons land sedert tien
jaar gedaan wordt op het belangrijk
punt der woningen. Men zal zich her
inneren dat daarover, in Octobe? 1930
eene optelling verricht werd. Die uit
slagen zijn 't die nu gekend zijn.
De voorgaande opname dagtcekcnt
van 1920. Tot in 1924 heeft men ze
volledigd door gemeentelijke statistie
ken, maar deze, waarschijnlijk omdat
ze van weinig belang waren, werden
niet meer voortgezet. Men mag dus
zeggen dat er sedert 1924 nopens dit
punt, geen inlichtingen mee? gepubli
ceerd werden.
In October '1930 bestonden er dus
1.822.000 eigenlijke woningen, waarbij
men 13.000 gebouwen gevoegd heeft,
voorloopig lot woningen dienende. In
't geheel beschikte Belgie dus over
1.835.000 woningen.
ZONDAG 4 DECEMBER kan
men slechts op TWEE manieren
geldig siemmen
P Eén dop van loven op den
hop der lijst
2Nevens den naam van één
kandidaat.
Verklaringen van M. Vandervelde
In den loop van een ontbijt dat'hemt
door de opstellers van «Lo Peuplei»}
aangeboden werd verklaarde M. yan-
dervcide o.m. wat volgt
Zoo wij de rechter,groepen niet om
vergeworpen hebben, hebben wij en
toch kloven ingekregen. Zoo zij niet
gevallen zijn, bestaan er geene reden
dat zij niet zullen vallen.
Wij hebben géene verantwoordelijk
heden te nemen in de plaats dergeno
die het land geregeerd hebben geduren
de vijf jaren en die zelvcn uit den toe
stand maar moeten geraken, dien zij
geschapen hebben, want, verzekerde dé
spreker de finantieele toestand isj^erg.
Het vraagstuk der tripartite gere
geld zijnde spreekt men van coalitie-
regeeringen andere dan de tegenwoor
dige zijn.
Ik geloof niet dat men lang moet}
aandringen op een sociaal christen de
mocratisch kartel.
Een socialistisch" radikaal kartel
houd ik voor totaal onmogelijk.
Wij zullen Maandag zien wat wij lei
doen hebben. Wij strijden niét om
een gedeelt'e van het bewind, wel voos
geheel het bewind.
4 7. 1921
90e Trekking van '1 December
S. 51620 n. 14 uitbet. met fr. 500,000
De andere nummers van deze serie,
alsook 223 andore series, zijn sntbg-.
taalbaac met 25Q Isu