03 groote Protestvergadering
is prachtig gelukt
De politieke toestand der Katholieken
(HANDEN AF)
Hel Heilig Jaar
UIT L0URQES
Tegen den invoer der
geslachte Varkens
XXXIX JAARGANG NUMMER 3|
Ktrkstraat, 9 én 21 Aalst. Telefoon i 14. DAGBLAD 20 Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt
Publiciteit bulten het Ar rond, AALST Agentschap Havasf Adolf Maxlaan 13, te Brussel s— Rue da Richelieu, Pajrljs Bank Buiding/Kingsway, 20 Londres ,W. O.
ZONDAG 5 FEBRUARI
H. Agatha
Zon op7, l8Zonai4,52
MAANDAG 6 FEBRUARI
1933
H. Amandut
Zonop7,17Zonaf4,54
V. M. 10 L. K. 17
Wij ontvangen van den heer David volksvertegenwoordiger van Verviers,
die grondig op dè hoogte ie van den politieken toestand der katona
Eupen-Maimédy-St-Vith, volgend sehrijven ter opname:
EU PEN- MALMEDY-ST-VITH
De bevolking van da drie Kantoni
is zeer katholiek, zoo onder politiek als
onder godsdienstig opaioht. Voor den
oorlog stemden de kiezers als één
man voor het csntrum, de Duitsohe
katholieke partij, door Windhorst in
1871 gesticht. Men was zoo zeker van
deze bevolking, dat de kandidaat zich
niet eens de moeite getroostte er pro
paganda te komen maken. Na 1919
werden deze streken onder het beheer
ven generaal Baltia gesteld, Zij na»
men geen deal aan onze eerste ver
kiezingen. Maar vanaf 1923 stroomden
van overal petities toe, zoo van ge
meenteraden als van partikuiioren, en
vragende da volledige aanhechting bij
België.
De regeering stemde toe en in 1925
namen de kantons Eupen, Malmedy en
St Vith deel aan de wetgevende ver
kiezingen (arrondissement Verviers).
Da katholieke partij werd In de kan
tons gesticht, met M. Joh. Berg,
meester-schrijnworker ta Eupen, tot
voorzitter. 2jij heette de u Christliohe
Volkspartei». De kandidaat van de
kantons kreeg de 3a plaats op da ka
tholieke lijst van Verviers.
Hunne afgevaardigden, tèn getalle
van 121, stelden M. Jenniges, een
Duitsch-sprakend advokaat van Ver
viers, als kandidaat met 6o stemmen
tegen 49 aan M. Esser, burgemeester
van Eynatten. Eenige stemmen gingen
verloren op andere namen, onder an
dere op M. Kalpers, oud-burgemeester
van Malmedy.
Dekiazingen van 1925 haalden er
drie van Onze kandidaten door. Do
kantons brachten ons 8.000 stemmen
bij. Dooh, naar aanleiding van ver
scheidens klachten uit de arrondisse
menten Hoei-Borgworm en Luik wer
den de bulletijns van heel de provincie
herteld. Wij verloren den dorden zetel;
er schoten ons 42 stammen te kort*
D:z3 tegenslag trof onze vrienden
van Verviers diep. Pas daarop nam M.
Theunis ontslag als katholiek gacoop-
tesrd senator. Burggraaf Senator Si-
monis, van Verviers, drong onmiddel
lijk aan om de oooptatie van een ver
tegenwoordiger der drie kantons te
bekomen. Er bleven maar een tiental
dagen over om de noodige formalitei
ten te vervullen. Het was dus onmoge
lijk de afgevaardigden bijeen te roepen
Burggraaf Simonis wendde zich tot
M. Jenniges, doch deze wees om ga*
zondheidsrodenen de kandidatuur van
de hand. Er viel geen tijd te verliezen
on er bleef ons niets anders over dan
tot M. Esser te wenden. Aldus werd de
burgemeester van Eynatten in de
rechterzijde van dan Senaat voorge
steld en tot gecoöpteerd senator geko
zen.
De katholieke partij bood aldus de
drie kantons gelegenhaid hunne desi
derata in dsn Senaat voor te brengen.
Men mocht hopen dat de Chrlsfcliche
Vcikspartei den heer Esser zou steu
nen en vertrouwen zou schenken. En
men v/as op dit moment inderdaad
overal tevreden.
Hoe kwam het dan dat kort daarna
te Eupen eena anti-Belgische bewe
ging losbrak
M. Esser spande zich in om iedereen
dienst te bewijzen, wist in al de. minis
teries gunsten te bekomen, er verde
digde in den Senaat, zoowel in de kom-
missias als in de openbare vergaderin
gen, de belangen der Duitschspreken-
de Belgen. Wa' kon hij nog meer
Dooh, de oorzaak van den omkeer
lag daar niet. Van over de grens waren
bevelen an geld gekomen. Wij bevesti
gen dal er te Eupen en elders in Be'.gie
door Duitsohe betaalde agenten werk
zaam zijn om agitatie tc stichten,
misnoegdheid to verwekken en eene
anti-Belgische partij ie organiseeren.
Dit werd met zorg en msthode ver
richt, zocals de Duitschers dot kun
nen- Eenige voorbeelden:
De grondgedaohte der Duitschers ia:
Door alle middelen de bevolking der
drie kantons vervreemden van Belgie,
do banden met Bslgie breken en de
banden mek Duilschiand nauwer toe*
halen.
Uit hoofde van de Duitsohe taal
worden in Eupen en Si-Vith onze
Fransohe of Vlaamsehe dagbladen niet
gelezen. De Pruisen kochten de vier
plaatselijke bladen, en van dien dag af
kan da bevolking over Belgie niet3
meer vernemen, dan wat die bladen
wel wilden meedeelan. Een stelsel
matige vergiftiging.
Onze vrienden stichtten op hunne
beurt een Duifsch blad, da Grenz-
Echo dat kranig en dapper den goe
den strijd levert, ondanks alle moge
lijke moeilijkheden.
Ander Duitsch manoeuvefde land
bouw- en ekonomische groepementen,
de muziek-, schutters-, tufnmaatschap-
pijen worden bij elke gelegenheid over
da grens uitgenoodigd,
De Belgische Boerenbond had zijne
bedrijvigheid tot St-Vith uitgebreid.
Op zekeren dag W3rd zijn agent uit
gekocht door het Duitsch Landbouw-
verbond en door dit organism in dienst
genomen. En op acht dagen tijd3 wor
den vijftien miljoen leeningen aan den
Belgischen Boerenbond terugbataald.
Van waar kwam het geld Uit Pruisen
natuurlijk. Door heb Pruisisch Ver*
bond warden de boeren geabonneerd
op een anti»Be!gisch blad.
Ander voorbeeld: elk jaar worden
honderden kinderen der drie kantons
op vakantie gestuurd in Duitschland.
Men bevestigt algemeen dat de socia
listische burgemeester van Malmedy'
M. Werson, de aanwervingsagent is.
Deze agitatie en propaganda wer*
den bekroond met da stichting van
8ene nieuwe Christliohe Volkspartei,
eeneuitgesproken anti-Belgische partij*
Het Duitsohe Centrum hielp mede tot
de stichting dezer partij en gaf hare
directieven*
Als voorzitter van deze tweede
Christliohe Volkspartei trad op dezelfdo
M* Joh. Berg, die de voorzitter van de
eerste geweest was en die ons verra
den had zonder etnigen uitleg te
geven.
Aldus k"'*m de kiesstrijd van 1929.
De kies?'ri i van de anti-Belgische
partij wab merkwaardig onder velerlei
opzicht: programma, hardnekkigheid,
zeis woestheid en ten slotte het fiasco.
Het programma bevatte maar één
punt: het referendum.
«Wij willën een waarachtig referen»
dum, ze^de het, om te weten of do be
volking dezer kantons Belgen of Duit
schers willen zijn, en geen referendum
zooals de parodie van 1921.
Wij hadden schoon te antwoorden
dat Belgie in 1921 stipt al da bepalin
gen van het Verdrag van Versailles
had nageleefd, ons antwoord bleef
ongekend, omdat wij over geen dag"
blad beschikten. Deze Duitsohe refe-
rendumeisch was sedert eenigeti tijd
door den socialist Somerhausen in
Eupen en St Vith gesteund. De socia
listische minister Vanderrslde bestreed
dien eisoh in de Kamer, doch de socia-
1 iatischepartij duldde dien eisoh onder
hands, zonder hem openlijk goed of
af te keuren, aldus hopende er kies-
profijt uit te halen.
Onze propagandisten konden geen
enkele openbare vergadering houden.
Overal werden zij overschreeuwd, uit
gejouwd, mishandeld, buiten gegooid
door eene bende woestelingen, welke
overal op wacht stonden. Deze verkon
digden dat da kantons weer Duitsch
gingen worden en badreigdan de Bel
gisch gezinden met weerwraak; En
bij de ontruiming van den linker Ryn-
oever heeft men gezien dat dit geen
ijdele bedreigingen waren. Onza sena
tor M* Esaer ward derwijze geterrori
seerd dat hij veertien dagen voor de
kiozingen ontslag nam. Ook onze
kandidaat voor de Kamer, M. Dries-
scher, moest acht dagen voor de kie
zing ontslag nemen, doch om andere
reden dan schrikaanjaging.
lk meen dat juist deze geweldena*
rijen ds reactie verwekten. Wat er ook
van zij, de Christliohe Volkspartei
kreeg eene gevoelige nederlaag, geen
gekozene, zelfs niet de hslft dar stem
men in de drie kantons.
Op de kiezerslijsten van Eupen,
Malmedy en St Vith wsren 17.761 kie
zers ingeschreven, Met 1 1.500 stem
men kon de Christliehe Volkspartei
eïn gekozene gehad hebben. Maar z'j
behaalde slechts 7,740 stemmen. Meer
dBn 10.000 kiezers hadden di9 partij
hunne stem geweigerd. Op voorhand
had deze met overmoed aangekondigd
«dat zal het ware referendum zijn,»
Welnu, het referendum is togen hen
gokeard, Wat niet belette dat de Prui-
sisoha bladen viktorie kraaiden. Een
zolfs beweerde dat een anti-Belg ge
kozen was.
Bij da verkiezingen van 1932 kreeg
de Christliehe Volkspartei uit Pruisen
opnieuw bevel dan strijd aan te binden
Dezen keer werd het referendum van
Zie vorvolja onderaan vorige kolom.
Bij dit nummer-
voegsel.
behoort, een bij-
De vergadering belegd door het Ka
tholiek Verbond van Aalst, om de hui
dige samenstelling van bet Schepen
college aa-n te klagen, heeft een bui
tengewoon toeloop van volk gelokt
naan het Groen Kruis, verleden Don
derdag. De groote zaal was inderdaad
te klein;.
Vooraan bemerken we de tegenwoor
digheid van den Z. E. Heer Deken, E.E.
H.H. P-oelaert, De Deyn en talrijke an
dere priesters'.
De vergadering wordt voorgezeten
door M. Moyersoen, Burgemeester.
De heer Paelstermans geoffc eerst 'n
■uiteenzetting van de onderhandelingen
die de samenstelling van het Schepen
college voorafgingen, waaruit blijkt
hoe zuiver de katholieken staan in hun
ne betrachtingen naar een igoed be
stuur, en hoe dubbelzinnig onze tegen
strevers hebben gehandeld.
De heer Moyersoen. kloeg vervolgens
het rood-groen. kartel aan, en toonde
hoe dat verbond enkel gesteund was
op' bet negatief doel: de katholieken,'
uit het bestuur: te weereh. De echte be
langen van de stad hebben met dat ver
bond niets te maken. Op gebied vari
eerbied tegenover.de godsdienstige ge
voelens van onze bevolking, hebben we
alle redenen om wantrouwig te zijn.
De katholieken moeten uit dat alles
eene les trekken, eene les van, eendracht
en strijdlust.
Ten slotte voerde volksvertegenwoor
diger Van Schuylenbcrgh nog het woord
on toonde aon hoe de frónters de ver
wachtingen van hunne jonge cliriste-
lijk-yoelende aanhangers haddenbe
drogen. 'De plaats van* de'jeugd is bij
ons.
In geestdriftige stemming eindigde
deze vergadering, die ééns te meer
heeft bewezen dat de katholieken zijn
wakker geschud en wakker blijven.
kant gelaten. Men verweet Belgie dat
het zijne oostergrflns versterkt*. De
kiesstrijd was min tfeweldig dan in
1929- Onze propagandisten konden
overal het katholiek program verde
digen. Onze tegenstrevers kaken op
gaen geld, Da kantons werden over
stelpt met Duitsche dagbladen, tijd
schriften, brochuren an druksels.., ten
huize besteld door de Belgische post..,
De verspreiding van zekere Duitsohe
illustratie hsaft minstens 40.000 frank
gekost.
Voor de tweede maal leden de Duit
schers de nederlaag. Er waren een
goed duizendtal kiezers meer dan in
1829. En toch behaalden zij maar 7450
stemmen, nog minder dan in 1929,
terwijl de katholieke partij van 2900
op 5000 stemmen sprong.
Die uitslag is verheugend voor ons.
Onze vrienden zijn ginder nu stevig
georganiseerd. Elke gemeente heeft
hare katholieke vereeniging, en gansch
da organisatie is aangesloten bij de
arrondissemen'svereeniging van Ver
viers. Zij werken onverpoosd en win
nen steeds veld. En thans beschikken
zij over een kranig dagblad Gronz-
Echo
Het dagblad is het doeltreffendste
en noodzakelijkste wapen, Doch wan
neer men bedenkt dat het blad maar
50,000 inwoners kan bereiken, cn dat
er reeds vier andere dagbladen ver
schijnen, dan zfll men begrijpen met
welke moeilijkheden de« Gronz-Echo
heeft te rekenen.
Mochten al de katholieken van Bel
gie beseffen dat dit dagblad eon natlo"
naai werk is, dat alleenlijk op de mid*
delen vsn het arrondissement Verviers
niet kan loven. Mochten zij begrijpen
dat het in stand houden en do groei
van dit dagblad gansoh het land aan
belangt.
Onze instellingen laten dan vreem
deling toe in ons eigen land alle leugen»
ta verspreiden. Zij doen het en zij
maken er misbruik van.
Wij doen het onmogelijke om daar
tegenover da waarheid te stellen
En vermits wij allean Over dit wapen
beschikken, heeft het land tot plicht te
beletten dat het uit onze handen wordt
geslagen. Mocht het ons ip dien zin
zijn steun verleenen. Dit ware een werk
van welbegrepen vaderlandsliefde.
P. DAVID.
Van vele zijden kregen wij don laal-
slen tijd verontwaardig© protesten, te
gen sommige uitzendingen op Ylaam-,
sclie golflengte geduld vanwege vijan
dige omroepverenigingen, uitzendin
gen, waarin aanvallen werden gericht
op liet geloof. (Maar godsdienst, is dan
tocli... privaatzaak, niet UHz ondin
gen, waarin lasterlijke aantijgingen
werden gedaan op kerkelijke personen,
of waarin schunnigheden. werden voor
gelezen; zoo grof was de waar, dat men
tot tweemaal toe tot de luisteraars het-
verzoek richtte de kinderen te verwij
deren. Was' bot, uit eerbied voor dc
kinderzied, waarmee men akelig-dom
had gespot den iaalsten tijd; of... om
de ongezonde nieuwsgierigheid hun
publiek nog meer tc prikkelen
Wij willen van onze. Radio-werking
geen slrijdarcna maken, geen polemiek;
wij mec-ncn dat Radio een zaak 'is van
volksverheffing. en volks veredeling.
Maar daarom juist, omdat hier die zaak
zoo slecht gediend en zoo deerlijk ge
troffen "werd, klagen wij voor gansch
het volk die gemeenheden! en. dat mis
bruik van de Radio aan. En wij zullen
bij elke gelegenheid die zich nog voor
doet, ook bij de betrokken, overheid'
daarover klacht neerleggen.
Onze katholieke geloofsgenoot-en en
al wie zijn zedelijk gevoel eerbiedigt
wezen daarmede nog eens gewaar
schuwd: het is verboden eii streng ver
boden naai' dergelijke uitzendingen te
luisteren. Wat op de 'katholieke Radio-
dagen dikwijls werd voorgehouden, is
door de gebeurtenissen der laatste da
gen weer eens bevestigd1.
En, al weten wij dat ons woord
zekere pers weer op' honend gegrinnik
zal onthaald worden, toch wagen wij
het te vragen: me enen zij, die zulke
waar aanbieden aan de arbeiders, daar
mee de arbeiders te dienen? Ligt daar
de weg naar meer.welstand, maar waar
digheid, meer geluk voor den arbeider?
Is dat dan -liet" socialistisch ideaal
Wat denken daarover do inlellektuee-
len. de leiders, de opvoeders, in het so.
cialisme de mannen van «Ontwikke
ling», de edel-socialisten, de jeugdlei
ders, enz.? Meenen zij. dat het socialis
me iets te winnen heeft na-n liberlinis
me op zedelijk gebiod En dat men
hot volk aldus kan opvoeden
In alle geval, wij mogen niet dulden
dat men de Radio misbruik© om de
volksziel tc ontaarden cn te verlagen,
en concentratie van allo katholieken;
bewust van do .mac-ht en de roeping
van de Raidio, is meer dan ooit noodig.
En als anderen een bedenkelijk en
al te goedkoop suks'es zoeken in vulga
riteit, dan "weze hier nogmaals kalm
maar koen, die misdaad, die roof aan
onze Vlaamsehe volkseerbaarheid aan
geklaagd.
En daarin staat aan onze zijde al wie
eerlijk bekom mend is met ons volk, en
n.l. ook het grootste deel van den ar
beidersstand, die nog zedelijk waardig
heid genoeg bezit om grofheid als de
hier aangeklaagde hartgrondig af te
keuren.
De drie bullen
Dc reeds aangekondigde drie Pause*
lijke bullen met dc aanvullende bcpa*
lingen betreffende het Heilige Jaar zul*
len binnenkort worden, afgekondigd*
Dn inhoud daarvan kan men al» volgfi
samenvatten:-I-n.ide eerste bul Nulla
non JLempore* roept de Paus de geloo-
vigen van de gcheele wereld vaderlijk
op, zich naar de Heilige Stad te Lege*
ven om dc bijzondere genade van bei
Heilig Jaar dcelachljg te worden, bej
graf van «ie Apostelen te bezoeken ctf
dan gesterkt in bet geloof wees huig*
waar fes te keerem.
In de tweede bul «In dicto a -nob;s*
geeft dc Paus den biechtvaders van
Rome voor bet Heilig Jaar zeer uitge
breide volmachten met betrekking iol
de vergeving der zonden-.
ïn de derde bul «Qui umbratilo» bei
paalt de Paus, welke personen builen
Rome den Juhileums'aflaat ook zondel
bezoek aan de Heilige Stad kunnen vï?G
krijgen. Dit zijn hoofdzakelijk lede»
van geestelijke orden voor zoover deze
verplicht zijn tot afzondering benevenl
diegenen (die verhinderd zijn naa£ Rtv
mc te reizen.
-WV-
Het geneeskundig bureau van Löuït
des beeft in 1932 definitief uitspraak
gedaan over 7 mirakuleuzc genezingen
die ©ogenblikkelijk geweest zijn, volle
dig en duurzaam, 't Zijn. de genezingeif
van Mejuffer Angèle Rimpoh (diooesa*
ne bedevaart van Rennes), den 18 Juni
1931; Mejuffer Emma lnvernizzi iHai
liaahsche -bedevaart van Lombard:je)]
den 7 Juli 1931; Mejuffer Lucisnnl
Clerc. (diocesane bedevaart van Mar*
seille), id en 30 Juli 1931. Mejuffer Marj
cèlle Arpcnt (nationale Franschc bcdó
vaart), den 23 Augustus' 1931; Mad ami
Doudard (diocesane bedevaart van Nan.
les), den 10 September 1931; Mijnheel
Antoi'ne Rodriguez (Franschc bede.
vaart van den Rozenkrans), den 10 Oc-,
tober 1931; Mejuffer Ambroisine Jain(
Fransche bedevaart), den 30 Juli 19311
De Bond der geneesheeren telt 1G85 le.
den; er zijn twintig verschillende voj
kéren in vertegenwoordigd,
Vrijdagmorgen heeft de minidter vafl
Nijverheid en Arbeid, de hoer Van Isac-
ker, een afvaardiging ontvangen van
patroons- en werklieden slachters, bij
de Werkhuizen te Curegcm.
Deze afvaardiging drong er op aan,
dat de invoer van -geslachte varkens
volledig zou afgeschaft worden en daf
dc varkens alleen r.og levend zouden
mogen ingevoerd worden.
De stappen werden gedaan tcnemda
een einde te stellen aan dc werkloos,
lieid van dc patroons- en werklieden
slachters in dc groote slachtplaats^*
van het land.
Do brand In de Amsterdamsche ertsmalcrij te Amsterdam.
Te Amsterdam aan den overkant van het IJ is een zware brand uitgebro
ken fn de Amsterdamschc ertsmalerij van M. Tadema.. Zij bestaat uit een
complex lage gebouwen, om eon vier verdiepingen hoog hoofdgebouw, dat
een tamelijk groote oppervlakte beslaat.
Op dc hoogste, verdiepingen lagen groote partijen mugncsiet, een erts irg
poedervorm, dus onbrandbaar materiaal, in jutezakken opgeslagen. Deze ju*
lezakken zijn. geheel weggebrand cn verder zijn de zolders en de kap van;
het gebouw volkomen door het vuur verwoest. Ook op de beide bencdcrverdie-.
pingen is de aangebrachte schade zeer groot.
De bijgebouwen zijn gespaard evenals het kantoorgebouw, dat slechts dooj
•een houten wand van het hoofdgebouw gescheiden was. ..J
Een groote maoht pompiers wya ontplooid om don brand ta bekampon*
