De Politieke toestand
5
Vrijdag
JANUARI 1934
am
XXXX JAARGANG NUMIYIER 3
tlK'T!T I* "J** -T9lefoon 114* - OAGBL.AD - 20 Centiemen - Uitg.r.r J. Van Nuffel-D. Gendt
PLbhcItelt bulten het Arrond. AALST regentschap Havas, Adolf IKaxl-aan 13. te Brussel Rue de Rioheleu, Parija - Bank Buiding/Klngsway, 20 Londres W. C. 2.
H-Ttlesphorus
jj Zoiiop7,46ZonBf4,06
Le K. 8 N, M. 15
Bij t slot van zijn artikel over drensverdediging, schreef onze medewerker EGO Als er menschen
zijn met een ander gedachtedat ze hunne meening zeggen
Dat verzoek werd beantwoord door een briefwisselaar, die hieronderstaanden brief in onze bus stak.
We stuurden hem over aan EGO, die ons het schrijven met zijn antwoord laat geworden.
Waarde Ego1/
Ingevolge uw verzoek, als slol van
uw artikel «Grensverdediging» versche
nen in «De Volksstem.» dd. 21/12, heb
ik de eer U le melden dat ik liet niet
eens bon over ganscli de lijn. met. wat
ge voornitzet.
Bij mij wil het er njet In dat wij
verplicht zijn de algcmeene bewnpe
ningsroes te volgen.
In feite brengt het huidige plan ons
van af liet ontstaan van een conflie
onmiddellijk in do volle branding ei
■vel mei van nu af aan bepaalde rich-
ling.
Van de le gebruiken middelen zijn er
tot liet uiterste onzedelijk, wat ons iets
belooft dat alle gedacht te boven, gaat.
Niet bet gevaar, als gevaar, schrikt
;ne af maar wel de Godtergende mis
daad die eraan tot grondslag ligt.
De bewapening staat het bewerkstel
ligen van een werkolijkcn vrede in den
weg. Bewapening is immers het gevolg
of van wantrouwen! of van winstbejag.
We gewen eerst den brief
•Bewapening van een kant brengt alles- deverslorende opstelling van schier
7.}Y\ ci \v -1 Tl 1 rnnn-an in li a I .m.l.-,1.»i_ 1
zins wantrouwen in het andere kamp.
Is handel oorzaak dan wordt wantrou
wen gevolgd en handel heeft - dubbel
haat.
De bewapeningsindustric kent geen
grenzen, maar omi de bewapeningsin
dustric te laten leven moeten er, gren
zen zijn die te gepatse tijde in staat
van verdediging worden gesteld en als
't pas geeft verdedigd worden.
Wij zijn de speelbal van gowetenloo-
ze uitbuiters die, alle beschaving en
rede ten spijt, nog immer" «oog om oog
en tand om tand» weten tot toepassing
ie brengen.
Neen, beste Ego, zelfs de eenzijdige
ontwapening, lioe roekeloos zulks mo
ge schijnen durf ik aanbevelen en dit
zekerlijk voor wat de kleine staten be
treft. Zij hebben ini die richting een
apostolaat te vervullen.
Ontwapening naar mijne meening is
niet de afschaffing van een! redeiijke
politiemacht tot handhaving van. de or
de, maar wel de afschaffing van de or-
Hier hef antwoord
onbeperkte geweldniiddeien, zooals. wij
bet nu zien gebeuren.
Dat de kommunisten bij ontwape
ning misschien bun slag zouden slaan
en nadien bewapen voor eigen reke
ning is mogelijk, daarin zouden zij
dan toch maar het voorbeeldvolgen
van geloovigen. En of de bewapening de
verspreiding van de kommiinistisclie
gedachten zal lam leggen betwijfel ik
on gij met mij. Er bestaan andere red
middels die diametraal tegenover, be
wapening staani en alleen zullen helpen
als er nog verhelpen aan is.
Door gewold brengt ge niemand dich
ter bij u. Geen vijand maakt gc tot
vriend, geen kommunist brengt ge tot
het ware geloof. Geweld graaft de kloof
Be Brusselsehe dagbladen, slaan vol
alurmeeronde berichten over den pol
lieken toestand.
Moet men die berichten gelooven1, dan
staan wij aan den vooravond van do
ineenstorting van liet Kabinet de Bro-
qucviile.
Of het daar zal toe komen zullen wij
vandaag. Donderdag, na afloop van den
Kabinetsraad, weten.
Feitelijk was er Woensdag morgen
geen verandering in den toestand ge
komen; in alle geval, de posities, door
de leden van het Kabinet ingenomen
bleven ongewijzigd.
De liberale ministers, die lot hiertoe
eendrachtig met hunne collegas waren
over bet ontwerp van amnestie voor
bepaalde categorieën overtreders, trek
ken klink onder, den indruk der Brus
selsehe -straaLbeloogingcn.
Zij verschuilen zich nu achter cene
dagorde van den Nationalen Raad der
Liberale Partij, onder datum li Nov.
1932 en waarin aan, de regeering eenc
krachtdadige houding wordt .gevraagd
tegenover, de slechte burgers, die onder
dieper- en dieper, kam tijdelijk een af- ^°£enov®Jl
wering daar stellen maar, faalt ten en oor 09 aan *lun P'«cht te kort kwa-
men.
Alsof, ten opzichte van die categoric
slotte.
Hoogachtend cn steeds' lo.t uw dienst.
2 I -12-1933. Vandacle Renaat.
Oude Dendcrmondschc steenweg, 290
Aa!st>
Mijn Beste,
Wc kennen die literatuur zeer goed.
Zo druipt van edelmoedigheid. Een
jonge maag zou er zich zat aan smul
len. Hoe spijtig, dat we daarmoë nie-
mendalle oplossen Integendeel! Moest
rnen u volgen, het oorlogsgevaar zou er
(volgens ons, en volgons velen door.
ycrjgroolen.
En (lat wilt gij heel zeker niqt X
Wij evenmin.
Geloof ons, Vriend, ware liet in onze
macht, morgen vloog het laatste ka-
«ion in de lucht. .Morgen gaven, de vol
keren malkander, de broederhand
morgen bestond er zelfs geen strijd
meer tusschen ras- en volksgenoolen.l VL.m,IJUt.llJh
Morgen heersehle de vrede van Beth- «Jen trekken
lehem over heel de wereld...
Maar, elaas dat is een
oflerande op liet altaar van den Vrede 1» f
Edoch, beste Vriend, denkt Ge dat wc
met zulk gebaar een toeter resultaat zou
den bekomen, dan tien jaap Volkeren
bond
Denkt ge dat een klein landeke zoo
veel invloed lieeft op het leven der groo-
tc naties
Neen niet waar.-.-?
Maar laat ons eens voortredonccren.
We 7.oudeu ontwapend zijn...
Ons landeke zou daar liggen tusschen
Duitschlanid cn Frankrijk zonder verde
diging.
Moet men generaal of feniks zijn om
te weten, dat we door dit feit alleen, on
vermijdelijk den o,or;log naar hier zou-
Neen. beste vriend, we zouden geer»
soldaten bobben, maar in 1916
wij de misdaad der opeisching. Kunt
ge ons verzekeren, dat we, er nu
gespaard zouden blijven
In ons artikel grensverdediging was-
een deel weggevallen. We halen
bier aan. omdat bet past als slot van
dit artikel.
Sommige menschen. joggen Wc
moeten ons niet al te "fel "verdedigen.
Engeland zal toch nooit gedoogen "dat
België in handen blijft van een groole
vastelandsche mogendheid.
Ziehier ons antwoord
Engeland zal dit heel zeker niet ge
doogen, als Engeland daartoe de macht
behoudt. Maar za.l Engeland die mach
t 1 muon /.au niiöcuuiu uie macht
BCkoonc loeren naar*°U n,en| beh,ouden vrangtePkcn wordt doo,
loeren naai die openo plek. |vecl ernstige lieden met angst gesteld.
droom.
Zelf dc geboorte, het leven, de lee
ving cn dc dood van den God-Menseh
hebben zulk geen heilzaam gevolg ge
had.
Is de oorlog onafscheidbaar van de
«samenleving we willen ons niet ver
diepen in gewaagde theoriën, wij wil
len niet wijzen naar het verieden en
uitroepen:
Er zijn altijd oorlogen geweest en
er zullen altoos oorlogen zijn 1
(Theorie van De Maistre.)
Dit schijnt waar g'evveesl te zijn in
het verleden, maar de toekomst kennen
we niet t; .Wc zijn geen profeten.
Wc "nemen, de zaken gelijk ze nu zijn.
Zoo kan ons niemand beschuldigen
van «parti-pris»'.
Hf
Wat zien we nu> riond ons
Is er oorlogsgevaar of is er geen
Wie kan liet loochenen
Zelfs de kortzichligste Nationalisten
erkennen dal er uit het Oosten oorlogs
gevaar broeit (Leuridan in de Kamer
van Volksvertegenwoordigers
Het Duitsclie volk volgt bijna eenpa
rig dc vlag van Hitier (zie de laatste
volks,stemming) e,n Hitier zet zijn Na
tionalisme zoo scherp, dat al zijn vre-
deiwoorden, overstemd worden, door het
krijgsgedommel zijner vlugge, massale
kooi-lsig aangevoerde bewapening.
Wat kunnen wij ten opzichte van dit
dreigend gevaar
Ontwapenen, zegt onze briefwisselaar,
zelfs als andere landen ons voorbeeld
niet volgen... Eenzijdig ontwapenen...
als apostolaat voor den Vrede...
Dat is heel mooi... in worden.
Spijtig dat,wc dat. zoggen moeten.-
W i j c*ok, als wc alleen, ons gevoel la
ten spreken, zouden zoo graag een ge
baar zien in dien aard.
"f Tar® »ub"«m te zeggen Ci.j den vermoeden
groole landenbewapent van kop toll erger gaan V
voorbèrficH f Wii^'lefn verofn'1^! WIJ denkon overdrijven,
wedstrijd met mee. Liever vallen wij als, weikellJk *'Jn.
Duitschland zou naar Lian gezogen'Wc mogen wel eens wijzen op dé over-
vorden nog meer dan in 191 i. In 19U zeesche moeilijkheden (Indiö. enz.) wel.
Lik raw °,nZe r7am°r5de ke Britsch* Natte zoo veel zorgen
waarhnrJ-;'», v rv11- fa Ud die 'baren- Er moeilijkheden met Ier-
n! ,°rs koleekend. Wtj hadden een land Niemand kan voorspellen, dat
em iegortje.Ondanks dat alles kwamen Engeland zoo sterk uit den oorlog zou
de Duilscthers over onzen, grond om komen als nu. En we mogen wel in iiel
mrs tc'i ™llen' wist noch-'.vooruitzicht zetten dat een zegevierend
lans „cel goed welke verslagenheid die j Duitschland zich niet de wet zou laten
rnchtwaf0,1' t Wef" 2011 vveipen. stollen door een gebroken Engeland.
!!J 'fcff'T- omdat d0 Dat is do vrees van vele nadenkende
verdedigingslijn hier het zwakste was lieden.
en gemakkelijkst kon doorgebroken r>axnr
worden. Om geen andere reden- Langs 0eN"I8- zouden geijverd hebben
België scheen hem de weg gemakke- uZ f "f6' Z°Uden dc
lijk. Wij ze.c-yen meer Lanos Bci,„-s oorlog hebben vergTool. Wij
scheen hem de eenig mogelijke weg f/f °"S !fgCr hobben a^<=l.an,
naar de overwinning «u zouden onze zonen dienst mo.
tn i i i oGn nemen in het leger eener vreemde
Denkt ge. dat hij anders zou bande-[natie. e
eenig voornemen bestond om "deze
in- eer te herstellen
Van den anderen kant achten de ka
tholieke ministers dat de regeering cor
rect heeft gehandeld, met dc medewer
king tot hiertoe van de liberale minis
ters, en dat er dus geen reden beeslaat
om op de genomen beslissing terug te
komen, of te herzien, of ze te wijzigen.
De da.g van Dinsdag verliep in het
opzoeken eoner formuul, dio zou loc'a
ten de zaak op een ander getouw te zei
ten, 't is te zeggen, haar te onttrekken
aan de rechtslieeksolic actie lan het
Kabinet.
Dit komt neer op de formuul die
Staatsminister Sogers in de Federatie
dor Katholieke Kringen beeft doen
stemmen.
Daarin wordt aan de i'egecring ge
vraagd ernstig cene zaakle onderzoo
ken, dio een, gedeelte de openbare inec
niiig heeft ontnoerd, en wordt dc mee
ning uitgedrukt, dat al de dossiers der
betrokken ambtenaren door eene spe
ciale jurisdictie (het Beroepshof of
een ander) zouden onderzocht worden.
len, als we niet alleen geen g*ewaarbor0_
de. onafhankelijkheid, maar bovendien
niet dc minste verdediging zouden be
zitten
Denk er eens goed op na, en zeg ons
gemoede Kunt gc u hel tegenover
gestelde waarlijk inbeelden
Geen twijfel Duitschland zou nu
niog rapper en zonder scrupuleri doen
gelijk in 1914.
Maar Frankrijk zou op voorhand ver
wittigd zijn. Frankrijk zou weten hoe
de vork op den steel zit. Frankrijk zou
intijds zijn voorzorgen nemen. En
wees gerust, de Duilscher, zou nog geen.
w *1"© 11 leuue menscnen, ïuichen wii alle doel
tien wellicht geen vijf kilometer op matige middelen van harte toe wcïkë
onzen grond ziin. of de Fransehmnn ie loe.' ^clLe
Is 't tot daar dat men wil komen
Dat alles, beste Vriend, schrijven wij
niet beklemd gemoed.
Wij ook zouden den oorlog in den
ban der beschaafde naties wiilen staan.
Wij hebben kinderen, en wij weten
welk lot onze z-onen zou te wachten
staan, moest weer de noodklok kleppen.
Oorlog verwekken is de lafste mis
daad welke men plegen kan.
Door God en het volk word! cle oor
log terecht gevloekt
Met alle weldenkende ."eni mensclivoe
lende menschen, juichen wij alle doel
onzen grond zijn, or de Franschman
zou er tegen zitten.
Dus Ziet ge dat' niet Oorlog op
onzen grond Heel het drama af
gespeeld op de operne plek
Ons volk ingesloten tusschen twee
legerbenden
Wat toestand
Wij hebben 1914 gekend. Wij heb
ben gruwelen beleefd die we nooit kon-
Maar zou liet nu niet
gelijk
"v vvc, H L1UU
kunnen strekken, om de geschillen der
volkeren zonder bloedvergieleix op te
lossen.
Wij hopen nog altoos, dat do les
van 1914 de verantwoordelijke perso
nen zal doen terugschrikken voor dc
onvermijdelijke gevolgen van een nieu
we mensclienslachting.
Waken wij intusschen op ons ei
gen erf cn brengen wij geen. enkele
groote natie in de verleiding om latms
de gemakkelijke weigen eener onbe
waakte landstreek een kwaden slag te
komien slaan.
Gepaste grensvertdediiging is volgens
ons het. bpst-e middel om ons landeken
voo'.; den grooten geesel le behoeden.
In het kabinet van den eersten
minister
M. de Broquevillo, eerste Minister,
bad Woensdag morgen een lang onder-
boud met M. M. Paul Hymans en Pierre
lortliomme, liberale ministers.
Het gesprek handelde natuurlijk over
den polilieken toestand. Men kon .ech
ter niets te weten komen omtrent" wat
besproken werd. Het is waarschijnlijk,
dat de liberale Kabinetsleden eensge
zind zijn.
Pe toestand Woensdag avond
De gansche dag werden er Woensdag
besprekingen -gehouden tusschen dc
Ministers betreffende dc kwestie wrellce
reeds in de vergadering der Federatie
der Katholieke Kringen werd behandeld.
Ook in den namiddag werden do ver
schillende besprekingen voortgezet.
\oortdurend zag men de ministers zich
van liet eenc ministerie naar. het ande
re begeven.
M. iTanson, minister van Justitie,
kwam Woensdagnamiddag van ocne'
reis terug: te 4.30 u. zagen wij hem
aan den ingang van het ministerie van
landsverdediging.
Na een onderhoud, met M. Devèze be
gaf M. Janson zich naar den Eersten
Minister. Ook de Heeren Jaspar. Tschof-
fen en Sap waren in de Wetstraat aan
wezig.
Te 6 uren hielden M.M. Jansdn 'en
Devèze, eene vergadering in het minis
terie van Buiten,landscho Zaken, te .sa
men met M. Hymans.
Over het algemeen waren de minis
ters zeer terughoudend en lieten zij
nieLs of weinig los.
Velen hadden den indruk 'dat liet
voorstel van, M. Segers, uiteengezet tij-
BIJ HET GRAF VAN
STEPHAN DE JOIMGHE,
mijn kollega en kunstbroeder.
3 Januari 193AS
Vox in Rama
audita est
Mi.jn broeder in bet work,
Mijn broeder iru den strijd,
Mijn brooder in de kunst,
In Rama klinkt één klagen',
Er, wordt gejammerd en gesclirei,I
Omdat Ge er niet meer zijt.
M is Uw lichaam krank en teer,
Uw ziel is eel en sterk,
En schooner dan op 't veld van oefi
Gij staat in offervaardigheid
Aan 't werk,
En steeds bereid,
Uw plicht volbracht,
Om nieuwe plichten te verrichten/
Gij zult niet zwichten
En vindt een sclioonen dood
In 't schoonste van Uw dagen:
De tragische eenvoud van Uw sterven!
[is zoo groot,
Wij treuren om uw vroege sterven
Wat ga aft Gij aan Uw volk,
Wat hebt Ge 't nog beloofd,
En dat het nu moet derven,
Van droomen die als vlammen ranke-a
En rijpen in Uw hoofd,
Gij .jonge, geniale tolk
Van kunst in klanken.
Wij zouden willen schreien;
En kunnen niet,
Ons harten zijn als keien
Van groot verdriet.
En als de slem in Rama zwijgen zal*
Zoovelen hebben U bemind
Als broer, als kind,
Als kunstenaar, als vriend,
Nóg zullen blijven leven,
Stéóds zullen om ons zielen zweven
Uiw naam, Stcphan, en bovenal
Het schoone melodieën!al
Dat. over elpen blaren
Uit Uwe vingren is gevaren.
Gij gaat in schoonheid heen, vaarwel*
In schoonheid zult Gij blijven,
Wij willen, Broeder, hoor het wel.
Het is verdiend, het is geen gunst,
Uw roem in hart en mariner, drijven:
Gij leeft met ons in eeuwigheid.
H- Vaarwel, mijn broeder in het werk',
Vaarwel, mijn broeder in dom strijd,
Vaarwel, mijn broeder in de kunst,
Vaarwel, vaarwel I
•alberlbaeyensl.
In Memoriam Drs Stefan DE JONGHS
Wij lu bbert gemeld in welke droeve
omstandigheden de lieer Drs. Stefan
Dc Jongltc, Studiemeester aan liet
plaatselijk Atheneum, op den jeugdi
gen ouderdom van 31 jaar aan de lief
de zijner door-goede ouders en aan d«
vriendschap, waardeering en bewon
dering van zijne talrijke vereerders
van Aalst en verre daarbuiten, onttrok
ken werd.
iDe lijkplcchtighcden hadden Woens
dag le Brussel plaats onder toeloop,
van een overtalrijkc menigte en van
nl wat Vlaanderen aan kunstenaars;
Lelt op gebied van de njuziek.
Donderdag had te Aalst, in do Sint.'
Maartenskerk, welke voor deze droeve
plechtigheid proppensvol was geloo-
pen, een plechtige Dienst plaats, op
gedragen tot zieleruist van den «schoo
rden mensch die verscheiden is. door
den Zeer Eerwaarden lleeij Deken
Reynaert.
Onder de talrijke aanwezigen be
merkten wij en we zijn zeker tien
tallen personen vergeten welke wij
hoefden te noemen o.a. zeer veel
Eerw. geestelijken zoo van binnen als'
van buiten de stad, o. m. den Eerw.
lieer Dillen, gewezen leeraar en vriend
van den aflijvige, den Z. E. Hr Pastoor
Poelaert, gewezen bestuurder van liet;
Bisschoppelijk College, waar wijlen
Drs. Dc Jongbe zijn carrière in Aalst
begon, den Z. E. Pater Rector van het
St Jozefscol lege dei- Eerw. Paters Jc-
zuiten, den Eerwaarden Pater Cypria-
nus van de Eerw. Paters Capucienen,
verscheidene paters van de abdij van
Affligem enz. enz. Verder bemerkten,
wij den Heer Senator Moyersoen, ge
wezen burgemeester der «stad do Ilee-
ren Schepenen De Neve. en D'Hacse,
verscheidene gemeenteraadsleden, do'
Heer Staatsschoblopzieners Van'
Clecmput, Rumcs, De Clerc-k en Rae-s'.
den Hr Prefect van het plaatselijk"
Atheneum met het personeel der In
richting evenals de leerlingen, de hee
ren leeraars van hol. St Maarlcnsge-
sfiohl benevens talrijke leden va i*. he tl
onderwijzend personeel zoo der offi-
cicelo ais der vrije 'scholen, Mevr. de?
Bestuurster der Staatsmiddelbare
school voor meisjes. Mevr. Van de'
Sleen bestuurster der! stadsmeisjes
school enz.
Verder merkten wij op verscheiden!
persoonlijkheden uit de muzikale ar
tistieke wereld onder meer den Heen
Anton Van de Velde, van de Scola Gan-
torum, den Eerw. Heer Dillen, recdiS
voornoemd.
Buiten dezen was tie ruime V'empeï
opgepropt met een ingetogen menigtél
zoodat, de offer zeer lang duurde cri
indrukwekkend was. Wij zagen mans
personen weonen als kinderen om het-
verlies dat niet enkel onze stad, maad
de kunst in 't algemeen, ondergaat. Al
le standen der* maatschappij waren'
7U1BIC1 va ui ui. èiegers, uiteengezet Lij- le standen der maatschappij waren'
dens de vergadering der Federatie van vertegenwoordigd. [De aflijvige had
Katholieke Kringen, veel kans hecff ie ,n?,ni97! doors zijn eenvoud, voor-
worden aanvaard. d njjls »n-
Men denkt dat deze kwestie geene
aanleiding geven zal tot eene crisis cn
dat de dag van heden Donderdag eene
oplossing brengen zat
dors dan vrienden weten te maken.
Aalst heeft, op waardige ebrisiourt
wijze een diepaangevoelde rouwlmhlc
gebracht aan den duurbaren overle
dene.
pat zijné jnooic ziel in vrede ruste!
if De Volksstem.tf
