Een Verbroederingsfeest te Aalst
De herdenking van den slag van Steenstraete
24
Kerkstraat, 9 en 21 Aalst. Telefoon 114. DAGBLAD 20 Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
Dinsdag
APRIL 1934
De Vlaamsche Nationalisten vergaderen onder
de hoede van Belgische gendarmen
Laffe aanrandingen door Soc. Jonge-Wachters
XXXX JAARGANG NUMMER 94
Publiciteit buiten het Arrond. AALST Agentschap HAYAS, Adolf Maxlaan 13, te Brussel - Rue de Rieheleu, Parijs Bank Buiding/Kingsway, 20 Londres W. C. 2.
H, Fideliui
Zonop4,45Zoil»!6, 52
V, M. 29 L. K. 6
FEITEN
P.e Vlaamsche Nationalisten hadden
;een meeting' aangekondigd van «de lei
der» Si af De Clercq over «De Bank
,van den Arbeid» De Socialistische
'Jonge Wacht besloot legen te manifcs-
iteeren.
Te 9,30 uur begon het te stuiven vóór
jhet «Vla-amsch Huis» in de Molenstraat,
\vaar de socialisten zich met hionderden
hadden verzameld. Er werd geroepen,
;en gehuild. De vuisten van de vredelie
vende ligamannen gaan omhoog. D.e
'strijd dreigt uit te breken.
Met drie honderd staan de S. J. W'ers
hereüd om het «Vlaamsch Huis» te be
stormen. Achter de ramen staan 'n hon
derdtal Vlaamsche Wachters met
lange knuppels vechtens gereed.
Te vergeefs tracht Burgemeester Ni-
Jchels, zijn mannen tot kalmte aan te
zetten. Het baat niet... reeds pogen en.
fcole wachters kasseien van de straat los
Je maken, toen de gendarmen opdagen...
Mannen worden aangehouden. Socia
listen en VI. Nationalisten jouwen me
kaar duchtig uit. Uit, de ramen van het
Vlaamsch Huis» \Vordt gedreigd met
.werpen van «vitriool».
Als Staf De Clercq komt haroeige.
!roep! Hij lacht 'gerustgesteld dootr de
aanwezigheid van Belgische Gendarmen.
U>,e straat, wordt. schoongeveegd
De versperring boven aan de Molen-
Straat, wordt, doorgebroken, een S. J.
(W.or stormt bijna de ruit in van het
huis Van ITerreweghe. Hij wordt inge
rekend... maar 'n politieagent is lichte
lijk gewónd.
De strijd gaat voort als de meeting
Slib is... op de markt, aan de werf.
In de Zoiilstraat wordt een
IVlaamseh-Nalionalist door tien socia
listen aangevallen. De politie daagt op
'tijd op.
Aan de werf wordt 'n Vlaamsch Natio
nalist, door de brutale S. J. Wachters
neergeslagen en (bloedend bij Dr Wil
lem s binnengebracht.
Tal van aanhoudingen werden gé-
I 'daan.
Onder de vest der S. J. W.ers bor
den zware knuppels ontdekt.
Rond twaalf uur loiopt de gewezen
.Vlaamsoli-Nationalist Van Schamelhoit
heen en weer in de Molenstraat, met
zijn zoon in blauwe hemd naast hem.
Tot Tone Meermans roept hij «Het
is *n schande u te doen beschermen
door Belgische gendarmen.
D,e woelingen duren voort tot een uur.
ENKELE BESCHOUWINGEN
1. M. Nichels wist dat er een tegenma-
hifestatie was op touw gezet. Hij had
de gendarmen op voorhand opgeroepen.
[Waarom heeft hij die tegenmanifestatie
niet verboden Zoo ideed toch zijn voor
ganger Burgermeester Moyersoeri.
Met zoele woorden houdt men geen
opgezweepte volksmassa tegen 1
2) Het Kartel van VI. Nationalisten en
socialislen kreeg een leelijken deuk.
Gaat liet vergaan in het bloed
De socialisten die hunne heerschappij
Je danken hebben aan de fdonters, be
danken met stokslagen
Dat is 's werelds ondankbaarheid...
3) Onze politie heeft zich moedig eri
waardig gedragen, 't Is te hopen dat
door 'n vlugger ingrijpen van den bur
gemeester zij voortaan dit onaange
naam karweitje niet. meer zullen moeten
vervullen.
4) De vreedzame burgers eischen
'dringend dat, die sbokslagers zouden
ontwapend worden. Onze stad is geen
toevluchtsoord voor vreemde raspalje.
NOG ENKELE BIJZONDERHEDEN
OVER HET VERBROEDERINGSFEEST
Burgemeester Nichels kwam naar het
lokaal van 't Vlaamsch Huis om de orde
te herstellen. Bij zijn binnentreden (zoo
vertelde men ons), schoot Madameke
Gravez in een Duitsche coleir en snauw
de hem toe «Als Ge zelf de orde niet
kunt herstellen, vraag dan meer gen
darmen» waarop er sito noig m'eer
gendarmen gevraagd werden. (Nu moes
ten de gendarmen de sukkelaars komen
ontzetten; zij die week in Week uit in
hun bladen die zelfde gendarmen uit
maken voor moordenaars en bandieten)
Over het Verbroederingsfeest in 't
lokaal het Vlaamsch Huis zelf,
konden we weinig vernemen; het eenige
wat we konden te weten komen is, dat
elk naar een gat zocht om er 'uit te mui
zen zonder slag noch st'oot want de r'oo.
de jonge knuppelmannen, zonen der
roode bondgenooten der Vlaamsch Na
tionalisten, stonden buiten te huilen en
te zingen, hadden goesting om er eens
goed onder te rammelen. 't Waren vie-
ze benken, zegt men 't Aals't.
Als de leider Staf De Clercq wegmuis-
de in een gesloten auto, werd er met
een steen een glas uitgesmeten, geluk
kig zonder den fulirer te treffen. Verder
is hij zonder accidenten uit de voeten
eraakl. Hij kan zijn Aalstersche pa.rtij-
genooten met hun raode bondgenooten
feliciteeren. Dat is reeds' per telegram
gedaan, schijnt liet.
Dr Gravez (de moedige soldaat-inva-
lied aan 80%', die hij geniet van 't Bel-
giekskeV en niettegenstaande dat hij dag
en nacht te been is voor zijn zieken,
wierd op aanvraag naar huis geleid door
twee agenten. P,ie was binnen vóór de
regen.
Schepen De Neve kwam ook met 2
agenten zoo kontent als 'n kat hij
lachte (groen)' als men hem over da
Groiote Markt naar huis bracht.
Nestje Van den BeTgh" (de kleine Mus
solini) was langs de achterdeur van de
Onderwijsstraat, willen we<greepen,maar
hij had zonder zijn rtoode bondgenoo
ten gerekend', die hem met stokken
achternazetten. Nestje liep' in eenen
asem de Sint-Martenskerk binnen, al
roepende «Menschen, ze willen me
dood slaan 1 ...ist. st. b;aasken zet U
stillekens neer 1! Het ventje zette zich
neer, en bleef daar, tot als 't onweer
over was.
De andere kameraden van Nestje Van
den Bergh werden zoodanig afgedroogd
door de roode stokslagers, dat ze in de
Laiige Zoutstraat in het h'ulis van een
braven katholieken burger moesten ver
zorgd worden.
Madameke Gravez bleef moedig in 't
lokaal en liet zicli om 3 frank Duitsche
saucissen Westfalie halen met 2 pisto-
Iés, daarmee was de partij en ook het
lokaal gered.
N. B. We vernamen gisteren na
middag dat Burgemeester Nichels van
zin was vandaag Maandag een
zitting van 't schepencollege te beleg
gen en voor alle zekerheid zou hij de
zaal van 't schepencollege met gendar
men doen bezetten.
ALGEMEEN ZICHT OP DE PLECHTIGHEID.
Bij het te pers leggen, vernemen we,
dat Zondag a.s. het Verbroederings
feest zal voortgezet worden, maar nu op
den Molendries.
Staf De Clercq heeft beloofd dal hij
ook zijn jonge liga-mannen (die ook een
oefeningsplcin hebben op den koer van
de drukkerij «Volksverheffing») zal op
trommelen om de wacht te houden voor
het rood-lokaal.
Madameke Gravez zal aan 't hoofd
stappen der Jonge VI. Nat. liga-manne
kens.
Van de zitting van 't Schepencollege,
lot hiertoe notg geen nieuws We wach
ten.
Het eere-detachemcnt van het regi
ment der grenadiers, met muziek en
.vaandel van het Ie en lie grenadiers dat
in den namiddag moest aanwezig zijn
op de plechtigheid te Steenstraete, heeft
Zondagmorgen bloemen neergelegd op
het gedenkteeken der gesneuvelden te
Vperen en op hol. Brits ch gedenkmaal
der Meensche poort.
Een afvaardiging met vaandel van
het 43e regiment uit Frankrijk dat uit
Rijsel was gekomen, woonde deze
plechtigheid bij.
Na eene gelezen mis in de Kathedraal
door E. H. Verlbruggen, reserve-com
mandant bij de Grenadiers trokken dó
troepen naar Zuydschoote, alwaar
bloemen werden neergelegd op bet. mo
nument. van het 418e infanterie regi
ment van liet Franscli leger.
Op het stadhuis van leperen
De overheidspersonen werden door
den burgemeester, M. Vanderghote, ten
stadhuize ontvangen. De deelnemers
aan de plechtigheid te Steenstrate ver
trekken daarop per extra-trams naar
de laatstgenoemde gemeente, waar
om halftwee bloemen werden neerge
legd bij den voet van hel Fransclie
o orl o gs gód enk teelten
Te leper wordt de ordedienst verze
kerd door een ISOtal onbereden en een
50-tal bereden gendarmen en door de
plaatseli jke politie, onder bevel van den
heer Van den Braembussche, hoofd
commissaris.
De Koning te Steenstraete.
Steenstraete, een gehucht van Zuid-
scliote. nabij de Ibrug over de Ieperlée,
was in volle feesttooi.
Overal wapperde de Vaderlandsclïe
driekleur.
De tribunes nabij de plaats waar het
monument voor de grenadiers wordt
onthuld, zijn stampvol en een dichte
menigte verdringt er zich rond.
Talrijke burgerlijke, militaire en
geestelijke personaliteiten zijn aan
wezig, o. m. M. A. Devèze, minister vari
Landsverdediging; lui tenant-gen eraals
De Ceuninck, Poule'uir. Van Emelen,
Termonia 'en Dubois de Belgische mi
litaire attaché te Parijs Baels, gou
verneur van de Provincie West Vlaan
deren de arrondissementscommissaris
van leper de burgemeesters uit de
gemeenten uit de omgeving van Zuid-
scHote Mgr Lamiroy, bisschop van
Brugge, enz. Ook zijn er Fransche,
Engelsche en Skandinaafsche militaire
attaclié's.
Om 14 u. 30 ongeveer schallen de
klaroenen en 'zef, de muziekkapel van
de grenadiers, die nevens het. gedenk
teeken is opgesteld, het vaderlandsch
lied in.
Koning Leopold III komt' aan en
wordt .door do aanwezigen gees'tdrif.
tig toegejuicht. Hij wordt verwelkomd
door gouverneur1 Baels, minister Be-
vèze, den burgemeester van Ziiiidsrhote
en andere persoonlijkheden.
Thebaansche trompetten kondigen
het begin van de plechtigheid aan. De
Koning begeeft zich naar zijn plaats en
dadelijk opent gcneraal-majoor de Crox
de reeks van de toespraken.
Rede van generaal-majoor de Grox
Na eene roerende hulde aan wijlen
Koning Albert, yerklaar.de gprekei: dat
alle oud-strijders tot aan hun laalslen
ademtocht de onvergetelijke herinne
ring aan hun grooten veldheer zullen
bewaren.
Het regiment grenadiers heeft op
dezen grond op een bijzondere wijze
het begin van de bloedige gevechten van
April en Mei 1915 willen herdenken
door het. oprichten van een gedenktee
ken op rlc plaats zelf, waar het regi
ment blijk gaf van zijn dapperheid en
trouwe plichtsvervulling. Hier heeft
een van de beangstigende gevechten
van den geheelen oorlog plaats gehad,
doordat de vijand gebruik maakte van
een nieuw wapen, de giftgassen, welke
trouwens door de oorioigswcttcn ver
boden waren. P,oor dezen onverwachten
gas-aanval was een bres geschoten in
de door de Franschen verdedigde loop
graven. Op de grenadiers rustte toen
de zware taak om den stoot van den
Duitschen aanval op te vangen en te
voorkomen, dat de Duitschers een aan
val in de flank ondernamen. De grena
diers kweten zich schitterend van deze
taak en wisten den Duitschen aanval te
breken.
Spreker geeft verder nog een uitvoe
rig overzicht van de gevechten.
Spreker besluit met een dankwoord
aan allen, die aan de tot stawdkoming
van dit gedenkteeken hebben medege
werkt en besluit met de woorden, dat.
allen, die hier voorbij komen en ook de
toekomstige geslachten door dit- ge
denkteeken zullen weten, dat de gTena-
diers getrouw aan hun plicht wisten te
blijven.
KOLONEL SIX AAN HET WOORD
Na generaal-majoor Dje Grox komt
kolonel Six aan het woord. Na enkele
woorden in het Nederlandsch lot den
Koning gesproken te hebben, zet hij hi
het Fransch zijn rede voort.
Kolonel Six herhaalt de rede van go-
neraal-majoor De Grox in 't Fransch*
HET GEDENKTEEKEN ONTHULD
E^aarop ging men over tot de onthul-,
ling van het gedenkteeken.
Terwijl de troepen de wapens boeien
en het muziekkorps het Volkslied speel
de, trok commandant Reding het doek'
weg waarmede liet monument nog was.
bedekt.
Namens de gemeente Zuidschoton
dankte de burgemeester om de eer aan.
de bevolking bewezen, door haar de zerng
toe te vertrouwen over het gedenktee
ken.
Hij gaf de stelligste belofte dat. heti
gemeentebestuur en de bevolking zich'
steeds trouw van dien plicht zouden
kwijten.
REDE VAN DEW MINISTER VAN
LANDSVERDEDIGING
Deze brengt hulde aan de soldaten
ven 'Koning Albert. In zijn zwarert
rouw, groet het leger met eerbied en
vertrouwen zijn jongen aanvoerder, Ko
ning Leopold ITT.
M. Dieveze brengt de grenadiers deri
groet van de regeerin/g. De oorlogsgro-
nadiers, hun aanvoerders waardig, aan
vaardden liever den dood dan de neder
laag. Allen waren toenmaals gelijk, In
het lijden, zooals in den algeheel vol
brachten plicht. Zij die vielen en de
overlevenden, allen zijn geschaard om
het monument, waaraan hun namen
verbonden zijn.
Spreker huldigde vervolgens hotö
Fransche leger, 'dat ook in Vlaanderen
aan onze zijde streed.
DE BLOEMENHULDE
Deze werd ingezet door den Koning
zelve, welke na de tribune te hebben ver
laten, een prachtige krans ging leggen
aan den voet van het gedenkteeken.
Afgevaardigden van dc Belgische en
Fransche regimenlen. de Britsche mili
taire attaché, de burgemeesters van
Zuidscholen, Teper cn omliggende dor
pen, enz. enz. weldra verdween den voet
van het gedenkteeken onder een berg
van bloemen.
DE TOCHT VOORBIJ HET
MONUMENT
Eindelijk is de bloemenhulde afgeloo-
pen en de Koning verlaat de tribune, om
zich voor het gedenkteeken te plaatsen,
omringd door minister Devèze, generaal
De Ceuninck e. a. Dan begint het defiles
van de troepen. Eerst komt een afdee-
ling van het 43e Fransche infanterio-
regiment. Daarna defileeren eenige af-
deelingcn grenadiers met vaandels, ver
volgens de leden van [de verbroedering
van de grenadiers. Het defilee gaat iri
de richting van het gedenteeken voor
de Fransche gesneuvelden.
Onder .geestdriftige toejuichingen van
de menigte verlaat de Koning dc Plaats
van het gedenkteeken.
Waarmede de plechtigheid was geëlh^
digd.
Koning Leopold lefli een bloerjiengarf; neep aap den vqet van het jtionurjienf.