Van Vrijdenkers!
26
De Bank van den Arbeid
De Krach van da
Banque des Cooperatives da Francs
Merkwaardigs gebeurtenis in
FranschJoorden
Kerkstraat, 9 en 21 Aalst. - Telefoon 114. - DAGBLAD - 20 Centiemen Uitgever J.
Van Nuffel-De Gendt.
Donderdfg
APRIL 1934
Wij lezen in de Journal de Roubaix
Minister Forthomme
bezichtigt de electrische
lijn Brussel-Antwerpen
UIT OnZE KOLONIE
De groote Loterij
XXXX JAARGANG NUMMER 96
Publiciteit buiten het Arrond. AALST Agentschap HAVAS, Adolf Maxlaan 13, te Brussel Rue de Richeleu, Parijs
Bank Buiding/Kingsway, 20 Londres \V. C. 2.
H, Marcallinua
Zonop4,42Zonaf6,56
V, M. 29 L. K. 6
de
't Wierd hojog tijd dat er hier in Aalst
een Vrijdenkersbond opgerieht wiefld 1
Aalst is nog te goed aangeschreven
cm zijn godsdienstigheid, er zijn nog te
jveel katholieke scholen
Eenige dnigen geleden verscheen er
dus een geel, zwart, bedrukt affiche op
onze muren, dat zulks ging gedaan wor
den.
Een oproep wierd gedaan aan de vrij
zinnige bevolking.
Wat aanlokkende, verleidende taal
yrijheid van gedachte
Vrijheid voor eonieden in denkwijze
Vrijheid voor den christen vader die
zijn kinderen een diep godsdienstig on
derwijs wil geven
Vrijheid voor den nederigen werkman
'die zijn godsdienst wil beleven, belij
tien, overal, thuis, op de straat, op
(fabriek
Vrijheid voor eenieder, van welk
pluimage ook, om zijn gedachte te zeg
gen en te uiten I
HELAAS Al te schoon om te geloo
yen
Zijn het. niet deze vrije denkers, voor
standers van de vrije gedachte,^ die de
subsidieën aan bet. vrije onderwijs wil
len ontnemen, alhoewel ze de vrijheid
Van onderwijs willen voorstaan.
Sprak Br. Dehousse hiel REEDS in
liet. Vrijmetselaars Concent van 7 Wei
1876 aldus: «Al de subsidieën aan de
gepatroneerde scholen moeten onttrok
ken worden. Tk heb steeds hooreri zeg
den jammer dat men dit al te vaak
vergeet dat, zoo men 't geld aan een
associatie ontneem:!,, men idoct alsof
men de haver onttrok aan een paard,
datmeteen hierdoor zijn kracht ver
liest...
«Le Journal de Charleroi» schreef
REEDS op' 25 Mei 1908 Geen enkel
arbeider» meer in de kerken, geen ar
beidster nog in de biechtstoelen, geen
'doopsel meer, geen kerkelijk huwelijk
meer, geen kinderen meer van arbeiders
in de broederkens of nonnekensscho-
Jen
En vier dagen later: «Overal, op de
'fabriek zoonis thuis, in 't syndikaat
zooals in d'herbeng, overal en altijd
moeten wij den godsdienst bevech
ten
Ziedaar, de vrijheid die ze den werk-
- man bedenken op godsdienstig oog
punt. En de vrijheid van meening.
Re kweekelingskens van de zaaiers
dor vrije gedachte zouden verleden
Zondag Staf de 'Clercq en zijn volge
lingen een dansken geleerd hebben wa
ren- ze door ruw geweld niet in be
dwang gehouden geweest Ze zouden
geleerd hebben wat het, is de daden van
sommige hunner vrijzinnige broeders
te bespreken en te hekelen
Ze staan do vrije gedachte voor ja!
Maar deze luidt «Vrijheid van keuze
tusschen Gelooven wat wij verkoopen
Of RAMMEL
't Wierd inderdaad tijd dat er in
'Aalst, een vrijdenkersbond opgericht
werd K. S.
DE MILLIOENEN DER STAD
ANTWERPEN
Hieronder violgt kopij van een schrij
ven tot het College van Burgemeester
en Schepenen, waarin de Katholieke
■Ge,*neentera\adsleden Idle ibijeenroieipiing
van den Gemeenteraad vragen voor
.Vrijdag a.s., 27dezer, om 18 uur, ten
einde he,t College over de geldplaatsin-
gen op dö- Bank van den Arbeid te in-
terpelleeren.
Aan het College
yan Burgemeester en Schepenen
te Antwerpen.
Mijnheeren,
Ondergeteekenden, leden van den
Gemeenteraad van Antwerpen, hebben
de eer U, overeenkomstig art. 62 van
de Gemeentewet, te verzoeken den Ge
meenteraad in openbare zitting bijeen
te roepen op Vrijdag 27 April 1934, te
18 uur, met de volgende1 dagorde
Vraag aan het College van Burge
meester en Schepenen
1) over de klaarblijkelijke onwet
tigheid idioor het College begaan met
het. plaatsen van gelden v,an de Stad
Antwerpen, ten bedrage van minstens
twee en twintig millioen frank, op de
Belgische Bank van den Arbeid
2)' over de maatregelen die het Col
lege van Burgemeester en Schepenen
genomen heeft of zich voorstelt te ne
men om, tegenover de staking van be
taling waartoe de Belgische Bank van
den Arbeid is overgegaan, de Stad Ant
werpen terug in bezit van boogerge-
noernde gelden te brengen en hare
rechten tegenover gezegde Bank te
vrijwaren;
3) over de gevolgtrekkingen die het
College van Burgemeester en Schepe
nen uit de begane onwettigheid denkt
te moeten maken.
U-bij voorbaat dankend om bet
gunstig gevolg, teekenen wij, Mijnhee
ren, met. de meeste hoogachting.
Antwerpen, 23 April 1934.
HET COLLEGE GEEFT EEN GUNSTIG
ANTWOORD OP DE VRAAG
Het college, Dinsdaig namiddag ver
gaderd, heeft besloten recht te doen
aan de vraag der Katholieke minder
heid.
iPie gemeente'raad 1s| dus bijeenge
roepen met bovenstaande dagorde te
gen Vrijdag avond, 6 uur.
Het' college kon ulok' niet anders ban
delen, wilde het zich niet plichlig ma
ken aan welsverzuim.
Men weet het om een bijzondere
zittijd van den gemeenteraad aan te
vragen dienen minstens een derde 'der
I 1 - ,1 ,4 r. x. 4 nnn o oil T>i f f f)l i i V O
NOG DE MILLIOENEN DER
STAD GENT
Zooals wij hier hebben meegedeeld
heeft de katholieke groep te Gent po
sitie gekozen telgen- de handelwijze van
den h. Balthazar, hoofdopsteller van
«Vooruit», schepen van Financiën der
stad Gent,, beheerder van de Belgi
sche Bank van den Arbeid» en van tal
rijke anidere financieele en industriee-
le socialistische instelllingen, tevens
bij al het andere ook nog lid van de
Kamer van Volksvertegenwoordigers
(dlus een socialistisch vc*orman met
één enkel inkomen, zonder zelfs een
schijn van cumul)
Het verzet van de katholieke groep te
Gent gaat tegen de omstandigheden
waarin een depot van 18 millioen fr.
stadsgelldcn hij de Belgische Bank van
den Arbeid werd vernield, en de omstan
digheden waarin deze 18 millioen tot
20 millioen frank zijn vermeerderd.
Na beraadslagingen heeft, de katholie
ke gemeenteraadsgroep toesloten het
verslag van den sociatistischen schepene
der stad Gent te eischen.
Nadien heeft de liberale groep be
sloten een zelfde hoMding aan te nemen.
Een deficit van 90 millioen.
eveneens
Deze socialistlscüe ixistellins cioet
beroep op de Franscüe Regeerins
da ten nu bedreigd zijn, er toe gebracht
hebben, geld in
Zieke, wier leven opgezegd was door
vier geneesheeren plotseling genezen
tijdens een noveen
De E. lïecr pastoor van Billy-Monti-
jg;ny heeft Zondag van op den predik
stoel medegedeeld dat een meisje uit de
parochie, Mej. Irena Lebrun, oud 24
•j,aar, plotseling genezen was na de H.
Kommunie te hebben ontvangen.
Het meisje was reeds acht maanden
Ziek, de ruggraat was misgroeid, en de
boenen waren verlamd.
Vier geneesheeren die haar, behan
delden, verklaarden dat haar toestand
yolslagcn hopeloos was, z-oodat de men-
Sclielijke wetenschap voor haar niet-3
meer vermocht. Op raad van haar pas
toor had Mej. Lebrun eene noveen be
gonnen ter eere v.an O. L. Vrouw van
Lourdes.
Den 6 April laatst, eerste Vrijdag van
de miaand en tweede dag van de noveen,
ontving zij de H. Kommuinie.
Plots voelide zij zich koud worden van
het hoofd tot de voeten en werd zij ge
kraak in het hoofd gewaar.
Onmiddellijk stond zij op, wandelde
en toen zij daarna op de knieën zor k
voor eene dankbede deerde haar niets
meer.
raadsleden daartoe een schriftelijke
aanvraag in te dienen. Daar de Ant
werpsche gemeenteraad uit 43 ledeu
bestaat dienden er 'dus minstens '15
handleekens voor te komen op den
brief waarin de bijzondere zitting van
den raad Wordt aangevraagd.
Deze brief dan gaat uit van de ka
tholieken, maar de Vlaanvsc-he nationa
listen hebben er ziclh bij aangesloten,
daar ook zij klaarheid wenschen te
krijgen inzake hot verlies der 22 mil
lioen. frank voor de stad Antwerpen.
Veertien katholieken en één Vlaam-
sche nationalist onderteekenden.
Bijgevolg had het college niet to
protocollen en het Was verplicht 'de
zitting te beleggen.
Het schepencollege richt een mede-
deeling tot de bevolking
Tijdens de wekelijksclie bijeenkomst
van liet Schepencollege op 23 dezer,
hebben de heeren Burgemeester Van-
derstegen en Schepenen Vanderibossche
en Balthazar eene verklaring afgelegd
uit naam hunner wederkeerige politie
ke groepen, voor wat betreft de kwes
tie der deposito's van de stad Gent bij
de Bank van den Arbeid.
Als besluit van de besprekingen wel
ke daarop volgden heeft het schepencol.
lege besloten den gemeenteraad in open
bare vergadering bijeen te roepen op
Woensdag 2 Mei eerstkomende.
Dit werd zoo pas door het Schepen-
c&llege aan de bevolking medegedeeld.
Tn welingelichte kringen wordt aan
deze mededeeling van het Gentscho
Schepencollege het volgende toegevoegd
Wij weten dat onze katholieke vrien
den uit het Stadsbestuur het ontslag
van den siocialistischen Schepen van
Financiën gecis'cht hebben.
P.e liberalen hebben denzclfdcri eisch
gesleld.
De socialistische schepen, M. Baltha
zar, heeft geweigerd, zijn ambt van
schepen neer te leggen.
Nadèr vernemen wij nog dat in ka
tholieke politieke kringen te Gent wor
den betwist de bevoegdheid van den
heer Balthazar om als schepene, zon
der beraadslaging van het schepencol
lege en zonder bijeenroeping van den
gemeenteraad. stads.gelden aan een
private bank toe te vertrouwen, of tot
vernieuwing van deze belegging over ie
gaan, en tot vermeerdering van het de-
pof. van sladsgelden.
Verder, schepencollege en gemeen
teraad onwetend te hebben gelaten om
trent den hachelijken toestand der bank
waaraan millioenen der Gent.sche be
volking waren toevertrouwd, alhoewel
de heer Balthazar als beheerder der
Bank de toestand kende waarin deze
verkeerde.
Iedereen kent het avontuur van
Belgische Bank van den Arbeid.
Wanneer deze onderneming in finan
cieele moeilijkheden geraakte, gingen
hare leiders, de hoofdmannen der Mar
xistische secte, vijanden van het kapi
talisme de hulp inroepen der burger
lijke» regeering om de bank op te hel
pen. Om de spaarcenten der duizenden
arbeiders, die in deze krach zouden le
loor igaan, te redden, besloot de katho
liek-liberale regeering tiusschenbeide te
komen. Natuurlijk werden waarborgen
geëischt om te voorkomen dat de hulp
verleening' haar doel zou missen.
Een dergelijk igeval doet zich in
Frankrijk vooa* met een socialistische
onderneming «Banque des cooperatives
do»France Haar tekort zou 90 millioen
bedragen.
Bij deze bank wier zetel gevestigd is,
rue 'de Provence, 31 Parijs, hebben
110.000 menschen geld belegd; de de
posito's bedr.agen 345 millioen. Be
stuurder ervan is M. Ga'ston Levy. Zij
heeft 2 bijhuizen te Parijs. De aandeel
houders zijn vooral socialistische coö
peratieven die op hun beurt bij hunne
aanhangers, menschen, wier spaarcen- le bekomen.
hunne coöperatieven
neer te leggen.
In een nota gepubliceerd door den
beheerraad der b.ank word-t. bevestigd-
dat beroep werd igedaan op het goever-
nement, maar dat de -spaarders geens
zins ongerust hoeven te zijn.
Zaterdag namiddag werden de beta
lingen stop gezet en de winketten wer
den verleden Maandag gesloten. De ge
ruststellende verkLaringen van den be
heerraad zijn toch niet bij machte te
beletten dat dringende hulp vanwege
den ministerraad noodzakelijk is. Ieder
een stemt er mede in dat geen enkel
arbeider een centiem mag verliezen.
Maar de regeering zal hare voorwaar
den bij de tegemoetkoming stellen.
M. Léon Bally, redac-teur aan Le
Jour», is van meening dat het hier een
«politieke krach» geldt. Inderdaad, de
«Banque des cooperatives» is een vrij
metselaars- en soc. instelling.
Aan de socialistische partij stond zij
subsides toe \ioor kiesstrijd en andere
geleigenhedeiï.
Alvorens' in te .grijpen zal de regee
ring alle no old i ge inlichtingen trachten
M. Forthomme, minister van Ver
keerswezen, vergezeld van den-li. Itulot,
directeur-generaal van de Nationale
Maatschappij der Belgische Spoorwe
gen, heeft Dinsdagmorgen de verschei
dene werkterreinen der electrische lijn
Brussel-Antwerpen doorloopen.
Hij heeft namelijk tot in zijn minste
bijzonderheid het ontzaglijk kunstwerk
bezocht dat, aangevangen op' den linker
oever van hot kanaal van Leuven tot
Neokerspoel over het station van Me-
chelen hangt.
M. Forthomme heeft zich insgelijks
kunnen rekenschap geven dat aan den
bouw der bruggen en der onderaardsche
gangen, die bestemd zijn om de over
wegen tusschen Mechelen en Antwerpen
te vervangen, krachtdadig gewerkt
wordt. Alles laat toe te verzekeren dat
de elect.rigche lijn in de eerste maan
den van 1935 zal ingehuldigd worden.
ONZE PRACHTIGE REIS NAAR ZWIT
SERLAND KOST SLECHTS 500 BEL
GISCHE FRANKEN, DAARIN IS BE
GREPEN TREIN, BOOT, EETMALEN,
HOTEL, TAXEN, ENZ.
VRAAGT SPOEDIG INLICHTINGEN
EN PROGRAMMA OP ONS BUREEL.
Aankomst van de Thysville
Nieuwstijdingen uit onze Kolonie
De Belgische stoomboot Thysville
van de Compagnie maritime Beige, is
Dinsdagmorgen te 9 uur, onder bevel
van kapitein Biebuyck in de haven van
Antwerpen toegekomen en werd niet
tegenstaande het ongunstige weder
door talrijke lieden opgewacht.
Er waren 208 passagiers' aan boord,
die als volgt verdeeld waren Congo
Antwerpen 55 passagiers van eerste
klas, 57 van tweede klas en 2 Uusschen-
klas Lobito-Antwerpen 32 passagiers
van eerste, 30 van tweede en 32 van de
tu'sschenklas'.
Tusschen de terugkeerenden bevon
den zich de volgende zendelingen De
Eerw. Paetr Bourdon, van het Gezel
schap Jesu den Eerw. Pater Lekeis en
Eerw. Broeder Van der Velde, van de
Capucijncrorde; de Eerw. Paters Ve-
kens en Wilsens der Dominicanen; de
Eerw. Broeder De Dotobeleir, De Munter
en Keutem, de Broeders van Onze Lieve
Vrouw; de Eerw. Zuster Luniders der
0'ominikanessen; de Eerw. Zuster Sap-
pijn der Kanunnikessen van St-Augus-
tinus; de Eerw. Zuster Vrancken, der
Franc i ska nes sen.
De lading van de «Thysville» bedraagt
13 ton cacao; 6699 ton koffie; 45 Ion
rubber; 361 Ion katoen; 7 bon was; 14
ton sesamezaad; 57 ton kiopaal; 2 ton
ivoor; 85 ton koper; 245 ton ko-pererts;
2 ton koperafval; 35 ton kopererls G.;
128 ton tinerts; 72 ton palmnoten; 3
ton vellen; 6 torn gouderts; 23 ton sisal;
ton zeep; 9 ton vezels en 9 ton ver
scheidene.
van de Tentoonstelling
Brussel 1935.
R,e trekking van de 11e reeks zal
plaats vinden op 30 April en 1 Mei, er
die van de 12 reeks, op 3 ®n 4 Mei a.s
in de Militiezaal van het stadhuis te
Brussel.
De verrichtingen, welke openbaar
zijn, zullen te 8 ure stipt aanvang ne
men'.
De lijsten der uitgetrokken nummers
zullen verkrijgbaar zijn die van de
11e reeks, vanaf 1 Mei, rond 14 uur en
die van ide '12e reeks, van-af 4 Mei rond
hetzelfde uur.
Voor de twee reeksen 8000 loten
voor eene waarde van 3,500.000 frank.
Twee groote loten yan 300.000 fJN
De passagiers brengen da volgende
tijdingen mee
Talrijke autoniobielvoerders van Leo
poldstad klagen fel over nachtelijke be-
s'chadinging.en aan hunne autos men
gelooft dat eene organisatie van inland
schë baldadigaards er de hand in heeft.
Re oud-strijders van Leopoldstad,
vergaderd onder voorzitterschap van
baron de T'Scsclas. besloten het ge-
denkteeken van Koning Albert op te
richten nabij het postkantoor aldaar.
Bij de Pontificale Hoogmis, op den
hoogdag van Pas'chen, in de kathedraal
van Elisabethstad gecelebreerd door
Mgr de Hemptinne, wend1 door de zang-
kapel op het hoogzaal de vermaarde
Missa Brevis van Palestrina, men onge
meen talent uitgevoerd.
Te Jadotstad zat op 11 Maart M.
Vermeulei, districts-commissaris. de
prijsuitdeeling van den wedstrijd voor
om de schoonste woningen in de inboor
lingen stad.
Er werden voor 13338 fr. prijzen aan
inboorlingen betaald en in sommige ge
vallen was het de vnouw die beloond
werd.
5-^ 'Aan Pater. Aügüstinys aal men
eerlang de opening eener kinemazaal te
'Jadotstad te danken hebben; de pater
denkt dat het voor de (negers oneindig
beter i's naar een deftigo kinema te gaan
dan naar een inlandsche kroeg.
Graaf de Beaufort, provincie-com
missaris van Leopoldstad, is aldaar te
ruggekeerd na eene inspectiereis in het
gewest van Thysstad.
M. Vindevpghcl, substituut van
procureur-generaal, doet eene inspec
tiereis in de parketten van Kasai cn de
Lomami.
M. Van Veen, bestuurder van den
Crédit Foncier Africain, is met den koe
rier van Alb'ertstad te Elisabeths!ad
aangekomen.
De blanke bevolking van Jadolstnd,
die 3000 zielen bedroeg in 1930, is ten
gevolge der crisis geldaald tot 1360 in
woners.
Te Leopoldstad stootte M. Ivupfer,
die per miotorwiel.reed op een auto, ge
voerd door een inboorling; M. Kupfer
werd redelijk zwaar gewond.
De overste van den dienst der water
wegen van de kiolonie, M. Vanderlinden,
vertrok op 16 Maart langs den luchtweg
van Leopoldstad naar Luebo, om er de
haveninstellingen te bezoeken.
Er wordt eene nieuwe bibliotheek
te Leopoldstad opgericht.
Vermoedelijk wordt Van de Capel-
le, secretaris-fgeneraal der kolonie, pro
vincie-commissaris van Coquilhatstnd,
in vervanging vain M. Jorissen.
De commissaris der provincie
Stanleystad heeft besloten de belastin
gen der dorpshoofden te verminderen",
om deze in verhouding le stellen met de
winsten der inboorlingen. Onder nieor,
zal die belasting voer het grondgebied
der Baratoi-Barumbi in het vervolg
slechts vijf frank bedragen teigen 50 fr.
zooals het vroeger was.
Nieuwe postzegels', welke dienst
zullen doen voor het vervoer per vlieg
tuig werden te Leopolds!ad uitgegeven*
De provincie-conwnrssarissen zul
len in het vervolg op politie-gebied mo
gen optreden en straffen uitspreker!
welke niet zeven dagen gevangenis cri
200 frank boete overschrijden.
Sprinkhanen hebben de vallei van
Sankuru, in den omtrek van Mautala
en Yankumba onveilig gemaakt. Zij vlo
gen op een kleine hoogte Lusambo
voorbij. Ze kwamen van het Oosten.
Het is de eerste maal dat een zwermj
sprinkhanen zoo ver komt. Tot hiertoe
waren -de insecten nooit verder geko
men dan Batempa (Kasai)', dit is op een
vijftigtal kilometer van Lusambo.
De dagbladen in Congo protestee-
ren legen de zachtmoedigheid van heti
gerecht tegenover negers, die zich" aan
strafbare feiten bezondigen, terwijl
blanken voor de minste pekelzondfe
zwaar gestraft worden. Zoo kreeg on
langs een halfbloed-postbeambte, van
Kwamouth, die een diefstal van 6000 fr'.
pleegde vo.or alle straf,., eene schor.-*
slng ip zijn ambt;,
