Daollatelrijïers lii flen Paus
De Be®
24
Begrafenis der Ingenieurs Sottiaux en Van Molls te Bergen
Kongres der Katholieke Esperantisten
op 2Ja Sinksendag te Oostende
Kerkstraat, 9 en 21 Aalst. - Telefoon 114. DAGBLAD 20 Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
Donderdag
MEI 1934
!S 0 S 8
De wreede ramp van Paturages
XSZ A. 1&SL JEG JFS.
X.XXX JAARGANG NUMMER EIS
Publiciteit buiten het Arrond. AALST, Agentschap HAVAS, Adolf. Maxlaan 13, te Brussel Rue de. Richeleu, Parijs Bank Buiding/Kingsway, 20 Londres. W. C. 2t
H. Donatu»
Zonop4,01Zonaf7,34
V. M. 28 L. K. 4
De afvaardiging, gelast met de over
handiging aan den H. Vader van de
Nieuwjaarsgiften voor den Paus, werd
door Zijne Heiligheid1 ontvangen. Deze
afvaardiging bestond uit de heeren Léon
Mallié sekretaris van den bon'd der ka-
Lholieke dagbladschrijvers, en Emile
Guelette.
Volgend adres werd den Paus voorge
lezen
ZEER HEILIGE VADER,
Den oproep van onzen Bond beant
woordend, vertrouwen talrijke katholie
ken uit België ons telkenjare hunne
gift toe en gelasten ons, de paaschgif-
ten aan den Paus aan le bieden. Dit jaar
bereikte de inschrijving 239.335 frank.
Het iis het hart der Belgische katho
lieken dat Gij, door dë Pauselijke
Nieuwjaarsgiften, hoort kloppen. Zeer
Heilige Vader. Het is de innige ver
knochtheid, de kinderlijke onderwerping
onzer christelijke haardsteden voor het
hoofd der Kerk, welke wordt uitgedrukt
in dit spontaan gebaar dat als een fa
milieoverlevering is geworden.
D|it jaar geldt het ook als een dank
betuiging voor de edelmoedige gunst
der Jubileumaflaten, aan de katholieke
wereld loegestaan ter gelegenheid der
negentien honderdste verjaring van den
dood van Chriistus. Onder de massa be
devaarders die naar de basilieken van
Rome gekomen zijn, vormden de Belgen
in verhouding waarschijnlijk een der
aanzienlijkste kontingenten van de ka
tholieke wereld.
Uwe Heiligheid zal ons, als trouwe
reporters van deze massa-beweging,
toelaten er bij te voegen dat, al vormde
de jubileumaflaat met zijn groote in
tentie voor den vooruitgang, van het
christelijk leven, de bijzonderste aan
trekkingskracht, deze nochtams niet de
eonige was. Bij het gevoel van geeste
lijken aandrang voegde zich de wensch
om neer te knielen aan de voeten van
den Paus, 'die sedert 12 jaar de Kerk
bestuurt als groot Apostel van de Lee
ring en van de Aktie.
Onze bladen hebben de statistieken
afgekondigd der audiënties, verleend
tijdens het Heilig Jaar in het Huis des
Vaders, en der aanspraken welke de
Paus er gehouden heef.t Deze cijfers
zijn indrukwekkend. Doch wat daarbo
ven uitschijnt is de uitnemende goed
heid waarmede de tallooze bedevaarders
•steeds werden onthaald en de hartelijke
woorden welke steeds voorbehouden aan
de zonen uit België. Onze landgenooten
waren er zielsontroerd over.
Wij herinneren oms ook met ontroe
ring hoe Uwe Heiligheid in de pijnlijk
tragische stonden der dood1 van onzen
welbeminden Koning Albert, met onl-
roend schoone woorden heeft gespro
ken over onze Vorsten. Uwe Heiligheid
verzoekend, de erkentelijke hulde der
katholieke Belgen te aanvaarden, vra
gen wij Hem ootmoedig Zijn zegen te
willen vorleenen 'aan de inschrijvers en
aan hunne intenties en Zijn zegenend
gebaar te willen uitbreiden over onze
katholieke dagbladschrijvers, over hun
werk, over hun apostolaat.
Dit is de wemsch, uitgedrukt door de
zonen, eerbiedig onderworpen aan Uwe
Heiligheid.
Dc voorzitter. De onder-voorzitters,
A. ZWAENEPOEL. J. KREGERSMAN,
J. iPiEMARTEAU
De schatbewaarster, De Sekretaris,
G. DE MYTTENAERE, L. MALLIE,
Brussel, Paschen 1934.
Terugkomst van de «Albertville»
Het stoomschip «Albertville» is Dins
dagmorgen ten 9 uur uit Congo te Ant
werpen toegekomen.
Het schip voltrok zijn 39e reis ondëF.
bevel van kapitein Bosquet.
Er bevonden zich 182 passagiers aan
boord.
Te Teneriffe kwamen nog 5 passa
giers aan boord.
Onder de terugkeerende geestelijken
bemerkten wij Eerw. Paters Quinet ën
Piehaeck der Missies van Scheut; E. P\
Brassëau, Redemptorist; E. P. Crabs,
'Jezuïet.
De lading bedroeg 3463 ton, waaron
der de volgende tonnemaat copal 577;
was 16; koffie 401; cassisterite 190 5
caoutchouc 45; vellen 8; katoen 796;
sesame 18; vezelqj 9; cacao, 57 koper
erts 1101; ivoor 3; palmisten 211; al
lerlei, 29.
To Teneriffe werden 6 ton tomaten
geladen
DE LIJKKISTEN
De begrafenisplechtigheid van de in
genieurs Sottiaux en Van Molle, slacht
offers van de tweede grauwvuur ont
ploffing te Paturages, heeft, zooals we
reeds gisteren gemeld hebben, te Ber
gen plaats gehad.
Te 9 uur had men da lijkkisten opge
steld in eene zaal van het stadhuis,
welke in rouwkapel was ingericht. Elke
doodenbaar verdween letterlijk onder
een geurenden en fleurenden berg van
bloemengarven en -kronen.
Tu/sschen de lijkkisten was een mijn
werker in werkpak opgesteld, dragend
twee mijnlampen.
Ingenieurs van het mijnwezen vorm
den de eerewaoht.
Tallooze persoonlijkheden kwamen er
een laatste hulde brengen aan het stof
felijk overschot der koene helden: Wc
bemerkten er o.m. generaal Joly, verte
genwoordiger des Konings;M. Van Cau
welaert, minister van nijverheid, bin-
nenland'schen handel, middenstand en
P.T.T., M. MasiSton, Staatsminister; de
heer gouverneur der provincie; de Ka
merleden en senators der streek; de ge
neraals, de leden der rechtbank, de al-
gemeene bestuurders der steenkoolver-
eenigmgen van Bergen, Charleroi, Luik,
enz. afvaardigingen van Belgische en
Fransche oud-strijders en invaliedcn
vertegenwoordigen» van student-enver-
eenigingen des lands, van het syndikaat
der ingenieurs van Frankrijk, der mijn-
scholen van Parijs, St-Etienne, enz.
Te 11 uur had het lichlen der lijken
plaats. Die geestelijkheid1 was geleid door
Mgr de Croy, pastoor-deken van Ber-
gen.
De lijkkisten weiden eerst neergezet
op de Cfroote Markt, waar zich een over-
groote mensehenmassa verdrong.
M. Van Cauwelaert sprak eë de eerste
lijkrede uit.
Na M. Van Cauwelaert namen nog het
woord
M.M. Niderau, namens het mijnen-
corps: Durez, namens de Vereeniging
der Ingenieurs van Leuven; Robinson,
namens de Vereeniging der ingenieurs
van Luik; Tielemans, namens het Ver
bond der Belgis-che Vereenigingen' van
Ingenieurs; ten slootte M. Malstriau,
burgemeester van Bergen-
D,e lijkstoet begaf zich' vervolgens
naar de collegiale kerk van Ste-Waudru
waar een overgroote katafalk was op
gericht in de middenbeuk.
De zielemis werd gezongen door Mgr
de Crov, en de laatste gebeden door
Mgr Rasneur, bisschop van Doornik.
Aan het offer scheen geen einde te ko
men.
Rond 1 uur werden dë lijken naar de
begraafplaatsen overgebracht; het stof-
felijjk overschot van ingenieur Sottiaux
te Bergen, dat van ingenieur Van Moile
naar Luik.
De belangrijkheid dezer beweging, die
zich in het algemeen kader der Katho
lieke Aktie stelt, werd eens te meer be
wezen door de aanwezigheid van talrijke
katholieke vrienden, die zelfs uit het
verre Limburg, zelfs uiit Schiedam, zelfs
uit Frankrijk gekomen waren om ons
kongre3, samenvallend met. dat der neu
trale Vlaamse he Esperanto-Vereeniging,
te begunstigen en nuttig te maken voor
de algemcene katholieke beweging.
Uit sommige daigbladverslagen kan
bij sommige oningelichte lezers misver
stand ontstaan nopens het karakter van
K.V.E.V. D,e Katholieke Vlaamsche Es
peranto-Vereeniging is een afdeeling
van het Wereldverlbond 'der Katholieke
Esperantisten, en werkt in ons land
broederlijk samen met de U.V.E.K.
(Kath. Waalsche Esper.-Vereeniging)
Beide afdeelingen zijn ontstaan uit het
Belgisch Verbond gesticht in 1910 en
tot de splitsing werd overgegaan in
1923 na ons bezoek bij Mgr Van Roey,
om redenen van praktische organisatie
en propaganda.
De Heer Pascal, afgevaardigde voor
België van het. Wereldverbond der BI in
den-Esperantisten, nam onmiddellijk
het woord, nadat de heer Calloens uit
Aalst de werking van K.V.E.V. in 1933-
34 had uiteengezet, en deelde mede dat
de heer Patiny en de heer Pascal zich
zullen bezig houden met de Waalsche
afdeeling U.V.E.K. in vervanging van de
overledene Juffr. Assënmiacher, en ver
hoopt dat een blijvende verstandhou
ding ons Katholieken, in België, steeds
zal vereenigen, wat in naam van K.V.E.V
door de heer Calloens volmondig verze
kerd wordt.
Nadien hoorden we de sympathieke
Juffrouw Simonis uit Schiedam, Neder
land, die ons den strijd 'der Nederland-
sche Esperantisten op katholiek gebied
bekend maakt en ons het belangrijke
nieuws mededeelt dat bet, Internatio
naal Kongres der Katholieke Esperan
tisten dit jaar in 's ïlertogenibosch be
gin Augustus zal plaats vinden. Holland
telt ongeveer 1400 aangesloten kathol,
leden die jaarlijks zes gulden als bij
drage betalen, terwijl Vlaanderen er nog
geen honderd telt alhoewel de bijdra
ge amper 42 frank is, abonnement op
Espero Katolika inbegrepen. Dat moet
veranderen en wij moeten met minstens
honderd leden naar Den Bosch, ook niet-
esperantisten die katholiek voelen zijn
welkom en zullen desnoods op voorhand
Jde noodige .onderrichting krijgen om de
(taalstudie van Esperanto aan te vatten
en in enkele weken door te voeren. Men
j schrijve hiervoor aan den heer E'. Paes-
imans. 64, Koepoortst.r., Antwerpen.
M. Masselier, Fransche afgevaardig
de der Blinden-Vereeniging doet dan
nog 't beroep op de katholieke semi-
deanoj» om mede te helpen aan het ko
pieeren van katholieke boeken in Brail-
ie-schrift..
Het volgend kongres der K.V.E.V.
heeft plaats in Brussel in 1935 op; 2do
Sinksendag.
Katholieken, priesters en leeken helpt
ons en sluit, aan bij K.V.E.V. mits beta
ling van 7 frank op postcheckrekening
209034 van L. Calloens, Erembddegem-
str, 29, Aalst en zoo U Esperanto kent,
voegt, er 25 fr. bij voor het jaarabonne
ment op ons internationaal maand
schrift: Espero Katholika.
Katholieken van alle lazidepi yereenlgt
U door Eperanto 1
Vergadering van 22 Mei.
'Die Kamen zet onder voorzitterschap
yan heer Poncelet de behandeling voort
van het ontwerp op de vervlaamsching
van het gerecht.
Men is thans gekomen aan art. 42
waarover de bespreking in een vorige
zitting reeds begonnen is. Het betreft
De taalkennis der magistraten
en luidt als volgt in zijn ho.ofdbepalin-
gen.
§2. Niemand kan, in de provinciën
Wcst-Vlaanderen, Oost Vlaanderen,Ant
werpen, Limburg en in het arrondisse
ment Leuven, benoemd worden tot een
der in de vorige alinea vermelde rech
terlijke ambten, indien hij niet bewijst
door zijn diploma, dat hij de examens
van het doctoraat in de rechten in het
Nederlandsch heeft afgelegd.
3. In de rechterlijke kantons van
het arrondissement Brussel, uitsluitend
samengesteld uit Vlaamsche buiten de
Brussels'C'he aglomeratie gelegen ge
meenten, kan niemand tot vrederechter,
politierechter of plaatsvervangend po
litierechter, rechtskundig bijzitter van
een werkrechtersraad benoemd worden
in'dien hij niet bewijst door zijn diplo
ma. dat hij de examens van het docto
raat in de rechten in het Nederlandsch
heeft afgelegd.
4. Er wordt van de beschikking
der vorige drie alinëas afgeweken voor
de doctors in d'e rechten, die bewijzen,
door een examen, dat zij bekwaam* zijn
de bepalingen der wet -op het gebruik
der talen in rechtszaken, volledig na te
leven.
5. Onder voorbehoud van 'dë in
3 voorziene bepaling, kan niemand in
het arrondissement Brussel tot het
ambt van Procureur des Konings, vre
derechter, of plaatsvervangend vrede
rechter, politierechter of plaatsver
vangend politierechter, referendaris
bij d'e rechtbank van koophandel, voor
zitter of kamervoorzitter van een
Werkrechtersraad van beroep, rechts
kundig bijzitter van een werkrechters
raad 'benoemd worden, indien hij niet
bewijst Nederlandsch en Fransch' te
kennen.
6. Een derde van het aantal
werkelijke rechters iri d'e rechtbank van
eersten aanleg te Brussel, een derde
van de plaatsvervangende rechters in
dezelfde rechtlbank, een derde van liet
aantal substituut-procureurs, des* Ko
nings,een derde van het aantal adjunct
referendarissen bij de rechtbank van
koophandel te Brussel, moeten bewij
zen dat zij Nederlandsch en Fransch"
kennen een derde van die magistraten
moeten bewijzen dat zij of Neder
landsch of Fransch kennen, eri, daaren
boven, op voldoende wijze de andere
taal een derde moeten slechts bewij
zen dat zij of Nederlandsch of Fransch'
kennen.
7. Nochtans moeten de voorzit
ter en twee ondervoorzitters van de
rechtbank van eersten aanleg, of bij
ontstentenis van den voorzitter, drié
ondervoorzitters van die rechtlbank,als
mede de kinderrechter bewijzen dat, zij
beide landstalen kennen.
Het bewijs van de grondige
kennis van een dier talen wordt gele
verd door de overlegging van het in de
1 en 2 voorziene diploma en, voor
de andere taal. door het in 4 van dit
artikel voorziene examen.
Het in 6 voorziene bewijs van de
voldoende kennis wordt geleverd
een examen of door het diploma.
De andere paragrafen van dit artikel
slaan op de benoeming van
De Notarissen
in het Vlaamsche land, die eveneens de
taal der streek moeten kennen. Het ar
tikel lokt alleen bespreking uit wat be
treft de regeling te Brussel
moeten kennen, doch ook het «gesprot
ken plat». Dit doet hij natuurlijk in elf
het doel de Brui&sëlsche en Vlaanrschtf
magistraten, die het Fransch kennen uiü
Wallonië, te weren.
Heer SINZOT (kath.) verzet zich' te*
gen het amendement Mathieu. Hij tieedfe'
ook het hierbovenvermeld amendement!
van d'en minister niet bij. (Heer Janson?
trekt dit amendement in).
'Pjoch hij vraagt dat in de praktijk
enkel magistraten zouden benoemd wor
den die het hart en de gemoederen van
de bevolking kunnen doorpeilen.
Heer DEWINDE (kath.) trekt zijn!
amendement gedeeltelijk in. Hij hand
haaft slechts een tekst luiden# dewelke
de helft van de magistraten te Brussel
Vlamingen zijn die een voldoende ken
nis hebben van de tweede taal en vicë!
versa.
Dit amendement wordt bestreden door,
lieer BOVESSE (liib.) die vasthoudt aan
den tekst van de commissie.
Heer MUNDELEER (lib.)' bestrijdt'
den tekst van de commissie.
Heer HUYSMANS (soc.)l acht het'
princiep van het amendement Mathieu
goed doch praktisch .ontoepasselijk.
De algemeene bespreking wor.dt ge
sloten.
De Kamer gaat over tot de (stemming/
Eerst en vooral wordt gestemd oven
art. 41' en namelijk over de bep'alin#
dat Evere en Ganshoren, twee voorge-
huchtcil van Brussel, volgens d'e Brus
selaars bij Brussel dienen gerekend t'ti
worden wat de taalregeling betreft.
De Kamer antwoordt «neen»" met 67|
tegen 60 stemmen en 7 onthoudingen!
wat Evere betreft. Het antwoord is ook'
«neeen» bij opstaan en zitten wat Gans
horen aangaat.
jP,e Vlamingen juichen dë uitslag toe.
Heer FIEULLIEN (kath.)' en Marcel'
JASPAR (lib.) trachten hetzelfde doel
te bereiken langs een anderen weg. Dë
eerste dient een amendement in vra
gende dat een Koninklijk Besluit ëetC
gemeente der Brusselsche omgeving bij'
Brussel mag rekenen *als er een
Frans'chsprekendö m'ihderhe'id is van
40 t'.h.
Heer JASPAR stelt dit percentage
vast op 20 t.h.
Beiden verdedigen hun amendement!»
Het wordt bestreden door heer BORGI-
NON (VI. nat.)'.
Heer MAX (lib.) doet beroep op de'
Vlamingen om. zich verzoenend te too-
nen. j
Heer HUYSMANS (soc.)1 Welk van
beide amendementen is volgens u ver,
zoeningsgezind t»
Heer MAX. Allebei. (Gelach)].- 1
Het amendement 'Jaspar wordt ver
worpen met 78 tegen 44 stemmen en 6
onthoudingen.
Bij opstaan en zitten wordt ook het
amendement Fieuillien verworpen.
Bij art. 42 wordt het amendement van
heer MATHIEU (de magistraten moeten
ook de gesproken taal grondig kennen)]
verworpen met 69 tegen 39 stemmen en
12 onthoudingen.
De voorzitter beslist met de instem
ming van de Kamer dat er geen hoofde
lijke stemmingen meer zullen plaats?
hebben, heden.
Elke hoofdelijke stemming zal dus?
verdaagd worden tot morgen.
Art. 42 wordt aangenomen dooh' een:
amendement van heer DEWINiDjE (kath))
waarover de hoofdelijke stemming werd
door gevraagd, wordt aangehouden. Het be-
helst dat de helft van de magistraten
te Brussel een voldoende kennis van de
tweede taal moeten hebben.
De bespreking duurt voort over dei
volgende artikelen.
Art. 43 wordt aangenomen met amen
dement van heer MARCK (kath.)', daï
de wet toepasselijk is op de pleitbezor
ger» en 'deurwaarders die VlaamscH
IJeer COELST (kath.) verdedigt een mofeten kennen in het Vlaamsche land.
amendement luidende dat de magistra- AH 44 hBef{ betrek op de r^jtsobfc"
ten aldaar de beide talen moeten ken- i^ephtgpieging voor de inwoners van dë
nen. Zij moeten ten minste een vol-1 bevrijde kantons.
doende kennis van de tweede taal be--1 Ar 4g behelst dat de gezwooïnen dë
zitteji. taai van de proceduur moeten leennen.
Heer JANSON, minister, verdfedi'gt Art. 47 slaat op de ta'alre.geling jn Kefi
art. 42 dat de vrucht is van lang»e stu- ^rijgshof, namelijk splitsing in Vlaam-
die. Die Regeering heeft evenwel enkele sche cn Waalsche afdeeling.
amendementen ingediend, nalnelijk dit j Al die artikelen worden goedgekeurd.-
dat bij d'e benoeming van "magistraten j Art. '48 slaat ftp de hoven van beroep?
in het Vlaamsche land st'eeds de voor-hierbij i'3> de kwestie afgeworpen van dë
keur zal gegeven wordeb aan de kandi -aansluiting van de provincie Limburg
daten die hun diploma in het Vlaamsch bij het fcbroepshof van Brussel,
hebben verworven, De minister 'vindt Heer ROMSEE (VI. nat.) verdedigt1
dat zulks heel natuurlijk en logisch :s. ;een amendement in dien zin doch hëëi?
De wederkeerigheid geldt ook voor Wal-MARCK (kath.)1 laat opm'erk'en dat' iti
lonië. '"beginsel men het eens is doch dat het
Heer MATHIEU (soc.)! verdedigt eefi vraagstuk niet voldoende voorbereid ië.
Amendement luidens hetwelk de magls- J D|e vergadering wordt ten 6.13 urq
traten niet enkel de taal yan de streek opgeheven.